ZESTAW 48
1.Jakie są kryteria hartowności?
Są dwa kryteria hartowności. Pierwsze dotyczy pojęcia warstwy zahartowanej. Ponieważ w miarę wzrostu odległości od powierzchni stopniowo zmniejsza się ilość marten z y tu, a wzrasta ilość struktur typu dyfuzyjnego (bainitu i perlitu), zachodzi konieczność ustalenia, co rozumie się przez warstwę zahartowaną. Ustalono tzw. kryterium półmartenzytyczne, zgodnie z którym za strefę zahartowaną uważa się strefę, w której znajduje się co najmniej 50% marten z y tu. Drugie kryterium stanowi średnica krytyczna (Dk), tj. największa średnica pręta zahartowanego na wskroś (w jego środku powinno się znajdować 50% marten z y tu). Aby stworzyć kryterium hartowności niezależne od szybkości chłodzenia, przyjęto pojęcie idealnej średnicy krytycznej (Dki). Jest to największa średnica pręta zahartowanego na wskroś w hipotetycznym ośrodku o nieskończenie dużej intensywności chłodzenia.
2. Obróbka cieplna brązów ołowiowych.
Brązy ołowiowe są stopami miedzi, w których zawartość ołowiu może dochodzić do 30%. Na ogół oprócz ołowiu dodawane są także inne pierwiastki stopowe jak cyna, cynk, nikiel i mangan (Ni i Mn zapobiegają segregacji grawitacyjnej). Jest tylko jeden brąz dwuskładnikowy CuPb30, zawierający 30% Pb. Jest on stosunkowo miękki (25 HB). Dodatek cyny zwiększa twardość brązu i stop CuSn5Pb20 ma już twardość 45 HB, a stop CuSn l OPb 10 -65 HB. Brązy ołowiowe są stosowane głównie na panewki łożysk ślizgowych pracujących przy małych naciskach i dużych prędkościach obwodowych. Wydzielenia ołowiu rozsmarowują się na wale, zmniejszając tarcie, a faza a (prawie czysta miedź) stanowi elementy nośne.
Wadą brązów ołowiowych jest ich skłonność do segregacji grawitacyjnej (ołów opada na dno) i skłonność do korozji. Segregacji przeciwdziała jednak szybkie chłodzenie form. Do zalet należą dobra lejność i skrawalność stopu, a także duża odporność na uderzenia. Ich cena jest niższa niż brązów cynowych.