zanokcica, niesztowica, ospa:

1. przy jakiej chorobie objawem jest wypływ ropny z nad koronki?

Zanokcica- po naciśnięciu dużo leci ropy

2. postacie niesztowicy?

- wargowa

- płciowa

- kończynowa

- ewentualnie rzadko uogólniona

3. 3 rzeczy brane pod uwage przy wyborze metody postępowania przy zanokcicy

-ilość zwierząt

-ilość kończy i racic zmienionych chorobowo

-rozległość zmian

4. Gdzie sie lokalizuje niesztowica u człowieka

Dłonie, zwłaszcza grzbietowa strona i przedramiona

5. Dlaczego niesztowica juz u 2-dniowych owiec

brak odporności siarowej, bo w ogóle nie ma ich w siarze

6. Opisać początkowe stadium zanokcicy

łagodny stan zapalny skóry przestrzeni międzyracicowej, wilgotność, niewielkie zaczerwienienie, nieznaczna opuchlizna, zanikające owłosienie, ubytki naskórka, bolesność dotykowa, później następuje oddzielenie rogu w linii jego złącza ze skórą w płaszczyźnie między racicowej

7. kiedy korekcja racic przy zanokcicy
   jest to pierwsza rzecz jaka powinniśmy zrobić po rozpoznaniu zanokcicy, łączy się korekcje z kąpielami w środkach odkażających i zrobić przegląd

a tak normalnie, profilaktycznie korekcje powinno robić się 2 razy do roku: 1. wiosną przed wyprowadzeniem na pastwisko 2. Przed wprowadzeniem do owczarni

tryki hodowlane robi się zupełnie inaczej, bo robi się korekcje 4 tyg. przed rozpoczęciem stanówki i powtarza się po 6 miesiącach

8. kiedy zanikają zmiany w przebiegu łagodnej niesztowicy
   4-6 tygodni

9. środki do leczenia niesztowicy

często dochodzi do samowyleczenia
1. izolacja sztuk

2. leczenie (pędzlowanie jod-gliceryną, jodyną + 3% pioktanina, maści z antybiotykami, przy uogólnieniu antyb. parenteralnie)

3. nie zrywa się strupów (wydłuża czas gojenia)

4. podawanie miękkiej, łatwostrawnej paszy

5. zabiegi kriochirurgiczne zmian w jamie ustnej (jeśli istnieje potrzeba)

10. czynnik etiologiczny zanokcicy

• 1) Dichelobacter nodosus- długo może czekać na racicy, aż nadarzy się okazja, to zrobi zanokcice; to on decyduje o oddzielaniu rogu racicowego, dodatkowo wytwarza też jakiś czynnik, który stymuluje i wzrost Fusiformis necrophorum

• 2) Fusiformis necrophorum - wszyscy mówią, ze jest niezbędny do zanokcicy, bo on jakby inicjuje sam chorobę, jest odpowiedzialny za większość objawów, za zapalenie, miejscowe zmiany kliniczne

• 3) Corynobacterium (Actinomyces) pyogenes- też stymuluje F. necrophorum, ma jakieś enzymy proteolityczne, jakieś fibrynolityczne

• 4) Clostridium perfringens, Penibacillus acne- też mogą być

11. ostra postać niesztowicy

może tu chodzić o tą postać uogólnioną, która rzadko występuje, ale to może być pułapka i poprawna odpowiedz powinna brzmieć, że nie ma postaci ostrej tylko wargowa, kończynowa, płciowa ewentualnie uogólniona

12. Niesztowica do 12 lat w strupach w środowisku- nie wiem o co pytają :P
    

Pokarmowy

1. Pneumoparatyphus - postać płucna salmonellozy -objawy klasyczne dla chorób układu oddechowego bez objawów pokarmowych - nieżytowe odoskrzelowe zap. Płuc

2. dlaczego szczepienie młodych na rotawirysy (albo koronawirusy, nie pamietam) nia ma sensu
   • Cielęta mogą zarażać się w czasie porodu lub zaraz po nim. Głownie 5 - 14 dni.
   • Szczepionki z zabitymi wirusami - szczepienie zasuszonych krów na 6 i 3 tyg. przed wycieleniem i powtarzać co roku na 4 tygodnie przed wycieleniem.

3. Szczepienia zapobiegające biegunkom u cieląt
   np. Trivacton 6 - Pierwsze szczepienie 1-2 miesiące przed wycieleniem, drugie na 2 do 6 tyg przed wycieleniem. Szczepienie przypominające na 2 tygodnie przed wycieleniem.
   Kolibin RC Neo - również 2-krotnie w podobnych terminach.

4. W jakim wieku biegunka koronawirusowa - 5-15 dzień życia (rota tak samo)

5. Jaka biegunka przez rota wirusy - W przeciwieństwie do biegunek sekrecyjnych wywołanych przez E. coli są to biegunki osmotyczne - działanie osmotyczne nieabsorbowanych części składników pokarmowych.

Leptospiroza, listerioza

1. Płód w listeriozie

żółta smółka, nadżerki w trawieńcu, ogniska martwicze w wątrobie
u płodów obrzęk tkanki podskórnej z dużą ilością płynu w jamach ciała, prosówkowe zmiany nekrotyczne w wątrobie niekiedy w płucach i śledzionie

2. Objawy listeriozy u owiec

postać posocznicowa:

• dotyczy jagniąt kilkutygodniowych i z reguły kończy się śmiercią

• utratą apetytu, osowiałością, podwyższeniem wewnętrznej ciepłoty ciała oraz znacznym osłabieniem

postać nerwowa (może rozwijać sie z postaci posocznicowej)

• w początkowym stadium cechuje się w/w objawami

• dodatkowo zgrzytanie zębami, porażeniem jednej z małżowin usznych, zwisanie żuchwy, wypadanie języka

• objawy z OUN: obniżenie reaktywności, trudności w koordynacji ruchów ruchy maneżowe oraz parcie na przeszkody, drgawki oraz porażenie w obrębie mięśni głowy (porażenie m. facialis) i szyi.

• ruchy wiosłujące, głowa jest często odrzucona do tyłu lub w bok.

• po 3—5 dniach zwierzęta nie są w stanie utrzymać się w pozycji stojącej → leżą i wykonują bezwładne ruchy kończynami

• śmiertelność jest prawie 100%.

postać poronna:

zakażenia macicy → poronienie, zatrzymania łożyska, zapalenie wymienia.

3. Jak dochodzi do zachorowania na listeriozę u Bo

Źródła i drogi zakażenia:

• zanieczyszczona kiszonka (źle sfermentowana, składowana, spleśniała) - pH > 5,0-5,5, brzeżne warstwy, zanieczyszczone ziemią

• wtórne źródła: gleba, rośliny - zarażają się zwierzęta (zwykle bezobjawowo) - wydalanie zarazka z kałem (krążenie zarazka w przyrodzie)

• gdy zakażenie z objawami - zarazek wydalany z: kałem, płodami, wodami płodowymi, moczem , mlekiem zanieczyszczenie paszy i ściółki (zasilanie wtórnego źródła)

• drogi:

• głównie p.o

• inne:

• oddechowa (przez n. trójdzielny do mózgu),

• dospojówkowa (cząsteczki kiszonki drażnią oko)

• śródmaciczna lub z mlekiem matki nosicielki (u jagniąt)

4. Choroba visna a listerioza

Visna - do końca świadome, jedzą, wrażliwe na bodźce, a w listeriozie nie

(inne objawy listeriozy opadnięte jedno ucho i warga, „królicze oko” - porażenie n. twarzowego, opadnięcie mięśni żwacza)

5. U kogo najrzadziej encephalitis przy listeriozie

U świń (Ov>Cap>Bo>Su)

6. Drogi przenoszenia leptospirozy i listeriozy

Listerioza

• per os

• u młodych pępowina oraz matka przez układ rozrodczy po porodzie

• możliwe zakażenie śródmaciczne

• kał

• mocz

• wydzielina z nozdrzy

• mleko

• płód i wody płodowe

leptospiry

• gryzonie (bezobjawowi nosiciele)

• zwierzęta chore wydalające bakterie z:

• moczem

• mlekiem

• nasieniem

• możliwe jest zakażenie:

• podczas kopulacji

• drogą pokarmową

• u bydła i świń drogą środmaciczną na płód

7. Jakie leptospiry powodują ronienia u bydła

L. Pomona, L. tarasowi, L. grippotyphosa (L. hardjo?)

Wg książki sejroe, grippotyphosa - w Polsce, hardjo, saxkoebing - zsrr, Włochy

8. Jakie objawy hardjo a jakie Pomona

Pomona - młode bydło

8. objawy nerwowe u owiec

Visna, listerioza, scrapie, ch. skokowa, enterotoksemia, kołowacizna (M.multiceps, Oestrus ovis)

9. Najbardziej zjadliwy dla bydła

Leptospira icterhaemorrhagiae- żółtaczka, hemoglobinuria, owrzodzenia jamy ustnej, rodzenie słabego potomstwa

Listerioza - obowiązek rejestracji i monitoringu

układ oddechowy

1. Szczepionki poliwalentne, zywe i inaktywowane

Bovilis Bovipast RSP zawiera BRSV, PI-3 i Mannheimia haemolytica

2. Czlowiek ma wplyw na szerzenie sie BRSV poniewaz od czlowieka zaleza

- ilość zwierząt- nadmierne zageszczenie to zły przepływa powietrza

- stres, np. przy transporcie, zabiegach pielęgnacyjnych i leczniczych, odsadzanie

-stan pomieszczenia gdzie są trzymane zwierzęta w tym temperaturę, wilgotność i ruch powietrza, czyli wentylacja (amoniak uszkadza aparat śluzowo- rzęskowy)

3. BRSV- wirus syncytialny ukladu oddechowego bydla- a PI3. Porownaj rozwoj zakazenia.

Wirus syncytialny ma glikoproteinę F i G, które odpowiadają za penetracje wirusa, powoduje fuzje otoczki wirusa z błoną komórkową,

PI3 - uszkadza rzęski nabłonka oddechowego i makrofagi pęcherzykowe, wikła zakażenia BRSV, mykoplazmami, pasterelami, bakteriami ropnymi, co prowadzi do martwicy i włóknikowego lub ropnego zapalenia płuc + rozedmy

4. Postepowanie w EBC- bronchopneumonia

stosowane antybiotyki

florfenikol, tylmikozynę, tulatromycynę, ceftiofur, danofloksacynę, enrofloksacynę, cefquinon, marbofloksacynę oraz oksytetracyklinę

stosowanie NLPZ

megluminian fluniksyny, karprofen, ketoprofen, meloksikam i kwas tolfenamowy

i oczywiście poprawa warunków bytowych zwierząt

5.Gdzie dochodzi do najczęstszych zakażeń EBC

w wilgotnych, zimnych, niewietrzonych, ciasnych, zapyziałych, zapleśniałych oborach

6. Pastereloza u cielat- leczenie: Stosowanie odpowiednich chemioterapeutykow - florfenikol, tulatromycyna, danofloksacyna, enrofloksacyna, oksytetracyklina, sulfonamidy z trimetoprimem, fluorochinolony, preparaty bodzcowe (biotropina, wetastymina), leki wykrztusne(flegamina), leki rozszerzajace oskrzela, NSAIDs.

Pastereloza u cielat- objawy: wyplym z nosa i oczu sluzowo-ropny, suchy kaszel, dusznosc, szybkie i plytkie oddechy, podwyzszona wewnetrzna temperatura ciala, brak apetytu

slabe przyrosty, wloknikowe zapalenie pluc i wysiekowe lub wloknikowe zapalenie oplucnej.

7. Pastereloza u bydla-postacie: - posocznicowa, obrzekowa, plucna.

postac posocznicowa: nadostra, smierc w ciagu 6-12 godz., uszkodzenie ukladu krwionosnego, krupowe zapalenie pluc, krwotoczne zapalenie trawienca i jelit.

8. Szczepienie na pastereloze u Bo: Odpowiednim programem szczepien powinny zostac objete  krowy cielne, co umozliwi nastepnie przekazanie przeciwcial do noworodka. Nie jest latwo uzyskac skuteczne szczepionki przeciw zakazeniom drobnoustrojami z rodziny Pasteurellaceae w przypadku pastereloz plucnych. Aby zwieksyc skutecznosc najpierw powinnimsy ustalic gatunek a potem serotyp. Brak jest odpornosci krzyzowej pomiedzy serotypami Pasteurella. Skutecznosc szczepien moze zostac zwiekszona poprzez zastosowania szczepionek zawierajacych dodatkowo w swoim skladzie, oprocz antygenow powiewrzchniowych wydzielane przez te bakterie toksyny.

10. Czynniki bakteryjne w bronchopneumonii:

Arcanobacterium pyogenes, Pasteurella multocida, Mycoplasma bovis, Mycoplasma dispar, Chlamydophila pecorum, Mannheimia haemolytica, Histophilus somni oraz Ureaplasma spp.

11. Drogi zakazenia i rozwoj zakazenia Mycoplasma mycoides: Kontakt bezposredni. Mycoplasma po przedostaniu sie do ukladu oddechowego, droga aerogenna, uszkadza nablonek rzeskowy i sie rozmnaza w oskrzelach i oskrzelikach. W ten sposob powstaje proces zapalny. Po przedostaniu sie drobnoustroju do tkanki lacznej miedzyzrazikowej powoduje jej zapalenie i obrzek, tworza sie zakrzepy w naczyniach krwionosnych i powstaje martwica. Do tego wszystkiego dolacza: krupowe zapalenie pluc, ogniska martwicowe z nastepowym zwloknieniem, martwaki. Szerzenie sie zarazka zachodzi droga naczyn chlonnych. Okres inkubacji od 3 tygodni do 6 miesiecy.

31) Jakie zwierzęta najczęściej zapadają na enzootyczną bronchpneumonię?

• Cielęta w wieku do 6 miesięcy (w wieku 2-8 tygodni są najbardziej podatne na pneumonię, zaś w 2-3. miesiącu życia notuje się zachorowania o cięższym przebiegu), zwłaszcza ras mięsnych

33) gdzie namnaża się BRSV?

• Urzęsione komórki nabłonka oddechowego

• Pneumocyty typu II

36) objawy kliniczne BRSV

• Postać URT

• Kaszel, surowiczo-śluzowy wysięk z oczu i nosa

• Postać LRT

• U cieląt rozwija się śródmiąższowe zapalenie płuc ze zmianami w obrębie oskrzelików i pęcherzyków płucnych - duszność, odma

• Wczesny zespół BRSV

• Kaszel, gorączka, wypływ z nosa, depresja, temp. Wewnętrzna 40^oC

• Późny zespół BRSV

• Nasilony, suchy kaszel, wypływ z nosa i oczu

• Płytki, przyspieszony oddech

• Apetyt zachowany, ale cielęta często odchodzą od karmy zanim ją zjedzą

• Depresja

• Nasilone ślinienie (pienista wydzielina zalega dookoła jamy ustnej)

• Duszność - brzuszny typ oddychania, zwierzęta stoją z opuszczoną głową, wysuniętym na zewnątrz, ociekającym śliną, językiem oraz wyciągniętą szyją i szeroko rozstawionymi nogami

• Zmiana wysłuchu nad płucami

• Odma podskórna w okolicy łopatek i grzbietu w wyniku pękania pęcherzyków płucnych

43) Zapobieganie BRSV

• Zminimalizowanie stresu i poprawa mikroklimatu w budynkach, gdzie przebywają zwierzęta

• Nowe sztuki wprowadzane do stada - 2-3 tygodnie kwarantanny

• Szczepionki - z pewnym ryzykiem, (ponieważ szczepienie np. szczepionką inaktywowaną formaliną z adiuwantem glinowym może predysponować do wystąpienia ciężkiej, niekiedy śmiertelnej postaci choroby przy późniejszym kontakcie z wirusem syncytialnym BRSV) dlatego decyzja o szczepieniu powinna być uzależniona od statusu stada oraz realnego zagrożenia BRSV

• (przeciwciała siarowe nie chronią w pełni cieląt przed zakażeniem BRSV)

56. czym różni się enzootyczna bronchopneumonia cieląt od BRDC?

• Są to synonimy?

74. Jakie pasożyty mogą towarzyszyć enzootycznej bronchpneumonii?

• Dictiocaulus viviparus

90. czynniki wirusowe w EBC

• wirus parainfluenzy typu 3 - PI-3

• wirus syncytialny bydła - BRSV

• wirus biegunki i choroby błon śluzowych - MD/VD

• adenowirus bydła

• koronawirusy - koronawirus bydła (BcoV)

• reowirusy - reowirus bydła typ 1, 2, 3

• enterowirus bydła

• herpeswirusy - BHV-1 (IBR/IPV)

• rinowirus bydła

104. opisz ogolnie BRSV

• rodzina Paramyxoviridae, podrodzina Pneumovirinae, rodzaj Pneumovirus

• posiada jednoniciowe RNA oraz ważną glikoproteinę - białko F - która odpowiada za penetrację wirusa, powodując fuzję otoczki wirusa z błoną komórkową, co umożliwia wniknięcie wirusa do wnętrza komórki; ponadto białko F powoduje przyleganie do siebie błon komórkowych a tym samym tworzenie się syncytii, przydatnych w diagnostyce.

• Duża zmienność antygenowa - podgrupy A, B, AB.

• Wirus namnaża się w urzęsionych komórkach nabłonka oddechowego oraz w pneumocytach typu II

• Upośledza lokalne mechanizmy odpornościowe układu oddechowego

• W porównaniu do innych czynników wywołujących BRDC, zarażenie wirusem BRSV czyni bydło bardziej podatnym na zakażenia wtórne

konsekwencje BRDC

• Obniżenie wydajności zwierząt - spadek mleczności w stadach krów mlecznych oraz zmniejszone przyrosty w stadach krów mięsnych

• Skrócenie czasu wykorzystania zwierząt chorych do celów produkcyjnych

leczenie i diagnostyka RDS

• Diagnostyka

• Wywiad i badanie kliniczne

• Badanie sekcyjne

• Badanie histopatologiczne

• Badanie mikrobiologiczne - bakteriologia, mykologia, parazytologia

• Badanie serologiczne

• Badanie wirusologiczne

• Badanie statusu immunologicznego

• Leczenie

• Działanie przeciwbakteryjne - antybiotyki: florfenikol, tylmykozyna, tulatromycyna. Oksytetracyklina, ceftiofur, cefquinom, danrofloksacyna, enrofloksacyna, marbofloksacyna

• Modulacja zapalenia - NLPZ: fluniksyna, karprofen, ketoprofen, meloksikam, kwas tolfenamowy

• Zmniejszenie zaburzeń układu oddechowego - stosowanie środków rozszerzających oskrzela

czynniki niezakaźne w BRDC

• czynniki stresowe:

• transport,

• błędy żywieniowe,

• zmiana środowiska i pielęgnacji, nadmierne zagęszczenie zwierząt, odsadzenie

• zabiegi weterynaryjne,

• nieprawidłowy mikroklimat pomieszczeń (temperatura, wilgotność, ruch powietrza, zbyt wysokie stężenie amoniaku)

• czynniki konstytutywne (endogenne)

• niedobory naturalnej odporności przeciwzakaźnej

• dysfunkcje hormonalne

• znacznego stopnia niedorozwój strukturalno-funkcjonalny układu oddechowego (mała powierzchnia wymiany gazowej w płucach, co za tym idzie mała efektywność wymiany gazowej; mało efektywna budowa i sprawność systemu oczyszczania śluzowo-rzęskowego)

• długość okrywy włosowej rzutująca na termoizolację

Clostridium

6.w jakich chorobach występuje krwotoczne martwicowe zapalenie jelit u owiec?

Dyzenteria, Salmonella, + enterotoksemia Ov, bradsot północny (nie ma 100% pewności czy martwicowe)

7.Dyzenteria OV ?WTF?- Clostr perfringens tyb B (A, C) , AP: trawieniec wypełn duza ilością ściętego mleka, ostre, nieżytowe zap bl sluz trawienca i jelit, zap krwot i wrzodziej, owrzodzenia sredn 1,5cm, wysiekowe zap otrzewnej, j. grube: wybroczyny, owrzodzenia, szaro-zolta, krwista, cuchnaca tresc, zmiany martwicze bl sluz, węzły chl krezk powieksz, naciecz, watroba i nerki pow i kruche, zwyrodni miąższ, wybroczyny pod nasierdziem, obrzek pluc,

bradsot pln.- Clostr septicum, AP: zwloki rozdęte, obrzek tk podst., gaz w p pok, szybki rozklad, miesnie ciemnobrunatne, krwawy plyn w jamach ciala, obrzek bl sluz trawienca, krwot-zap ogniska w okol odzwiernika w okol fałdów bl sluz, krwot zap dwunastnicy

8.w jakiej chorobie występuje krwotoczna biegunka u max. 2 tygodniowych owiec? dyzenteria

10.w jakiej chorobie obserwuje się miękką nerkę? Enterotoksemia, choroba miękkiej nerki (Cl. perfringens typ D)

12. Jaka jest profilaktyka Bradsotu niemieckiego? Przeciwpasożytnicze na Fasciola hepatica

16. Szczepienia przy bradsocie (czym i kiedy) -

Clostrivax

jagnięta zabezpieczone siara od 4-6tyg i powtórzenie po 3-4tyg

jagnięta niezabezpieczone od 2tyg, w stadach endemicznych nawet w 1tyg życia

Clostrivax na: enterotoksemia, dyzenteria, zak martwic zap jelit, zak martwica ogniskowa wątroby, szelestnica, obrzek złośliwy, hemoglobinuria zak i tezec dla bo i ov

Clostri Shield 7

• Chroni przed Clostridium chauvoei, septicum, novyi, sordelli i perfringens typu B, C i D. Podajemy 2ml, a potem po 2-4 tygodniach powtarzamy

Lambivac

• Chroni przed C.perfringens typu B, C, D i C. tetani

17.Co daje zmiany martwicowe w wątrobie - brandsot niemiecki, martwicowe zapalenie wątroby (Clostr novyi typ b)

21.. krwotoczne zapalenie trawieńca u owiec? bradsot północny, (Cl. septicum, paraszelestnica), dyzenteria, enterotoksemia Ov

26. Dyzenteria jagniąt, dlaczego tylko u młodych? toksyna beta jest inaktywowana przez trypsynę, a u młodych jagniąt pijących siarę trypsyna jest blokowana przez inhibitory

34.w jakich chorobach występuje krwotoczne martwicowe zapalenie jelit?

Dyzenteria, enterotoksemia, bradsot północny (paraszelestnica trawieńca)

35.w jakiej chorobie występuje krwotoczna biegunka u max. 2 tygodniowych owiec? Dyzenteria

37.w jakiej chorobie obserwuje się miękką nerkę? Eneterotoksemia, choroba miękkiej nerki (Cl.perfringens typ D)

39.Jaka jest profilaktyka Bradsotu niemieckiego? Przeciwpasożytnicze na Fasciola hepatica

46. szarożółte ogniska martwicze w wątrobie, owca 5 lat - choroba: bradsot niemiecki (martwicowe zapalenie wątroby), czynnik etiologiczny - Clostridium novyi typ B

47. gdzie zmiany w bradsocie północnym - głównie przewód pokarmowy - ostre,nieżytowe, krwotoczne zapalenie trawieńca i jelit cienkich, przede wszystkim dwunastnicy, błona śluzowa i podśluzowa obrzękła, przekrwiona, okolice odźwiernika, narządy wewnętrzne zwyrodniałe, błony surowiczne pokryte wybroczynami, jelita pokryte włóknikiem, zlepione

48. czynnik etiologiczny dyzenterii jagniąt - Clostridium perfringes typ B

49. co powoduje Cl. perfringens typ D - enterotoksemia owiec

68. kiedy najwcześniej szczepimy jagnięta na enterotoksemie - wg tego co szanowny Łomotek wykminił ;) jeśli pochodzą od nieszczepionych matek i istnieje duże ryzyko zakażenia szczepimy już w pierwszym tygodniu życia (Clostrivax), jeśli nie ma dużego ryzyka szczepimy od 2 tygodnia, jeśli pochodzą od szczepionych matek pierwszy raz szczepimy w 4-6 tygodniu życia

69. czynniki predysponujące do enterotoksemii - gwałtowna zmiana na soczystą, wysokoenergetyczną i łatwofermentującą paszę, zielonki, mała ilość włókna, wypas na zroszonej trawie, sprzyja to alkalizacji treści trawieńca co sprzyja rozwojowi zarazka, dodatkowo Cl. perfringens typ D w glebie zanieczyszczonej odchodami

72 dyzenteria WTF? Nadostra - nagłe upadki dorodnych cieląt

ostra - apatia, biegunka początkowo żółta, potem ciemnoczerwona, ból brzucha, pokładanie się, śpiączka, śmierć w ciągu 24h

podostra - objawy jw., trwa 3-4 dni

przewlekła - brak ssania, ból brzucha

77. dwie nazwy choroby wywołanej przez Clostridium perfringens typ D - enterotoksemia owiec, choroba miękkiej nerki (Clostridium perfringes typ C)

89. krwotoczne zapalenie trawieńca - bradsot północny (paraszelestnica trawieńca), enterotoksemia owiec, dyzenteria, salmonelloza

---