ZESTAW 25

1.Hartowanie powierzchniowe-płomieniowe :

Hartowanie powierzchniowe z nagrzewaniem płomieniowym przeprowadza się za pomocą palników acetylenowych, które zwykle łączy się w grupy, tak aby można było jednocześnie nagrzewać większą powierzchnię. Palniki przesuwają się stopnio­wo z odpowiednią prędkością wzdłuż powierzchni nagrzewając ją, a tuż za nimi następuje natrysk wody. Może też przemieszczać się hartowany przedmiot, podczas gdy palniki i natryskiwacz są nieruchome, Nagrzewanie płomieniowe nie jest zbyt szybkie i w związku z tym nagrzewana strefa nie jest na ogół mniejsza niż 2 + 6 mm. Tego rzędu są też warstwy zahartowane. Ten rodzaj hartowania jest zwykle stosowany do ciężkich elementów maszyn, jak łoża, duże koła zębate, bieżnie, rynny do trans­portu węgla itp.

2.Zastosowanie stopów aluminium do obróbki plastycznej w przemyśle.

Stop aluman, oznaczony w P N jako AIMnl (PAl) zawiera 1- 1,5% M n i 0,2% Ti. Mangan silnie umacnia stop (o ok. 25%). Może on być także umacniany przez zgniot. Aluman jest odporny na korozję i cechuje się dobrą spawalnością. Jest stosowany w przemyśle spożywczym i chemicznym na zbiorniki spawane na ciecze i gazy oraz do wyrobu blach, rur, drutu i kształtowników.

Stop hydronalium oznaczony w PN symbolami AIMn2 (PA2), zawiera 1,7 -2,6% Mg, do O,6% Mn i 0,2% Ti. Jest odporny na działanie wody morskiej. Cechuje się dużą plastycznością, spawalnością, jest odporny na zmęczenie i można go łatwo polerować. Dodatkowy wzrost wytrzymałości można uzyskać przez zgniot. Stop ten znajduje za­stosowanie w przemyśle lotniczym, okrętowym, chemicznym, spożywczym i transpor­cie. Wytwarza się z niego blachy, pręty, drut, kształtowniki i rury.

Stop anticorodal oznaczany w PN symbolami AIMgISilMn (PA4) ma skład: 0,7 -1,5% Mg; 0,2- 1,0% Mn; 0,7- 1,5% Si i 0,2% Ti. Cechuje się dobrą odporno­ścią na korozję, ale tylko po przesyceniu i naturalnym starzeniu, natomiast w stanie wyżarzonym lub po przyśpieszonym starzeniu jego odporność korozyjna znacznie spa­da. Utwardzanie wydzieleniowe zwiększa twardość i wytrzymałość stopu. Jest on pla­styczny i spawalny. Znajduje zastosowanie w przemyśle lotniczym, samochodowym, chemicznym i spożywczym. Wytwarza się z niego blachy, pręty, drut, kształtowniki, rury i odkuwki matrycowe.

Nazwę duraluminium (dural) stosuje się do grupy stopów wieloskładnikowych aluminium przeznaczonych do przeróbki plastycznej i utwardzania wydzieleniowego. Głównym przedstawicielem jest stop o zawartości ok. 4% Cu, ok. 1% Mg i ok. 1% Mn. .lako domieszki mogą występować Si i Fe do 0,7%. W PN są ujęte stopy AICu4Mg1 (PA6), AICu4Mg2 (PA7), zawierający dodatkowo 0,2% Ti oraz AlCu4MgO,5 (PA21) bez tytanu. Stopy te ulegają starzeniu w wyniku wydzielania się z przesyconego roz­tworu faz AICu2 i Mg2Si. Ich własności są zależne od obróbki cieplnej (temperatury starzenia). Po starzeniu naturalnym osiągają wytrzymałość ok. 430 MPa. Starzenie przyśpieszone obniża ich twardość, ale zwiększa ciągliwość. Durale są stosowane do wyrobu obciążonych elementów samolotów i pojazdów. Wytwarza się z nich blachy, pręty, rury, drut (na nity), kształtowniki. Wadą durali jest ich stosunkowo mała odpor­ność na korozję (zwłaszcza stop P A9). Zapobiega się temu drogą platerowania blach czystym aluminium lub poprzez anodowe utlenianie (eloksalowanie).

---