Antybiotyki II - POPRAWIONE I UZUPEŁNIONE (1), Antybiotyki


Antybiotyki

Leki wytwarzane przez drobnoustroje, obecnie otrzymywane drogą półsyntetyczną lub syntetyczną, hamują w małych stężeniach wzrost innych drobnoustrojów (a. bakteriostatyczne) lub powodują ich śmierć (a.bakteriobójcze) nie wywołując objawów toksycznych u gospodarza.

Podział antybiotyków

A n t y b i o t y k i b a k t e r i o b ó j c ze:

1. Antybiotyki β-laktamowe:

Penicyliny:

- o wąskim zakresie działania p/bakteryjnego:

pc. naturalne - wrażliwe na dz. penicylinazy (β-laktamazy) :

benzylopenicylina (pc.G

pc. krystaliczna)

[benzylopc. prokainowa

benzylopc. benzatynowa]

fenoksymetylopc.

(pc.V)

pc. półsyntetyczne wąskowidmowe - izoksazolilowe - niewrażliwe na dz. penicylinazy (β-laktamazy):

kloksacylina

oksacylina

dikloksacylina

flukloksacylina

pc. niewrażliwe na dz. penicylinazy:

metycylina

nafcylina

- o szerokim zakresie działania p/bakteryjnego wrażliwe na dz. penicylinazy (β-laktamazy):

aminopenicyliny:

ampicylina

amoksycylina

karboksypenicyliny:

karbenicylina

karfecylina

tikarcylina

ureidopenicyliny:

azlocylina

mezlocylina

piperacylina

amidynopenicyliny:

mecylinam

- pc. oporne na β-laktamazy wytwarzane przez bakterie G+

temocylina

formidacylina

Cefalosporyny i cefamycyny - poch. kw. 7- aminocefalosporynowego:

I generacja:

cefazolina

cefradyna

cefaleksyna

cefalotyna

cefadroksyl

cefaglicyna

cefapiryna

cefatril

II generacja:

cefamandol

cefaklor p.o.

cefuroksym

cefuroksymu aksetyl p.o.

cefprozil p.o.

ceforanid

cefotiam

cefonicid

III generacja:

cefoperazon

cefoperazon+sulbaktam

cefotaksym

ceftazidim

ceftriakson

ceftizoksym

cefmenoksym

cefpiramid

cefsulodyna

cefixim p.o.

ceftibuten p.o.

cefetamet p.o.

cefpodoksym p.o.

IV generacja:

cefepim

cefpirom

Cefamycyny:

cefoksytyna

cefotetan

Karbapenemy:

imipenem

meropenem

ertapenem

Monobaktamy:

aztreonam

karumonam

tigemonam

Inhibitory β-laktamaz:

kw. klawulanowy (Augmentin, Amoxicillin - z amoksycyliną,

Timentin - z tikarcyliną)

sulbaktam (Unasyn - z ampicyliną)

tazobaktam (Tazocin - z piperacyliną)

2. Aminoglikozydy:

I generacja:

streptomycyna

neomycyna

paromomycyna

kanamycyna

II generacja:

gentamycyna

tobramycyna

amikacyna

netilmycyna

spektinomycyna

isepamycyna

sisomycyna

3. Polimyksyny:

polimyksyna B i E (kolistyna)

4. Antybiotyki peptydowe

Antybiotyki glikopeptydowe:

wankomycyna

teikoplanina

Cykliczne antybiotyki peptydowe:

bacitracyna

gramicydyna

Lipopeptydy:

daptomycyna

6. Ryfamycyny

7. Inne:

fosfomycyna

8. Mupirocyna - a. do stos. miejscowego

A n t y b i o t y k i b a k t e r i o s t a t y c z n e:

1. Makrolidy:

I. generacja: erytromycyna

spiramycyna

josamycyna

II. generacja: roksytromycyna

klarytromycyna

azytromycyna

2. Ketolidy: telitromycyna

3. Linkozamidy:

klindamycyna

linkomycyna

4. Antybiotyki peptydowe:

Streptograminy:

chinupristyna/dalfopristyna

pristinamycyna

wirginiamycyna

5. Tetracykliny:

* naturalne:

tetracyklina

chlorotetracyklina

oxytetracyklina

* modyfikowane:

doksycyklina

limecyklina

tigecyklina

rolitetracyklina

metacyklina

minocyklina

6. Chloramfenikol

7. Kwas fusydowy

8. Inne:

linezolid (oksazolidynony)

A n t y b i o t y k i stosowane wyłącznie

m i e j s c o w o:

mupirocyna

fusafungina

P o d z i a ł ze w z g l ę d u n a z a k r e s d z i a ł a n i a (s p e k t r u m):

  1. Antybiotyki wąskowidmowe:

- działające głównie na drobnoustroje G+:

pc. naturalne

pc. izoksazolilowe

makrolidy

linkozamidy

ketolidy

streptograminy

glikopeptydy

linezolid

daptomycyna

kw.fusydowy

- działające głównie na drobnoustroje G-:

aminoglikozydy

polimyksyny

monobaktamy

  1. Antybiotyki szerokowidmowe:

pc. półsyntetyczne (większość)

cefalosporyny

tetracykliny

karbapenemy

chloramfenikol

3. Antybiotyki przeznaczenia specjalnego:

przeciwgrzybicze

przeciwgruźlicze

przeciwpierwotniakowe

przeciwnowotworowe

Mechanizmy dz. antybiotyków:

- hamowanie syntezy ściany komórki bakteryjnej (beta-laktamy, glikopeptydy)

- uszkodzenie stuktury i funkcji błony komórkowej - cytoplazmatycznej

(polimyksyny, nystatyna, amfoterycyna,

streptomycyna)

- hamowanie, zmienianie syntezy białek (aminoglikozydy, chloramfenikol, tetracykliny)

- hamowanie syntezy RNA (rifampicyna)

Drobnoustroje mogą być oporne na lek:

- oporność naturalna (niewrażliwość) - niedostępność, brak receptora w kom. bakt. (w komórce bakterii jest obecny receptor - swoiste białko lub kw. nukleinowy wrażliwy na małe stężenie antybiotyku)

- o. nabyta:

- związana z syntezą enzymów rozkładających lek, zmianą przepuszczalności kom. bakt. dla leku

- słabszego wiązania leku przez receptor

Przed leczeniem należy zidentyfikować drobnoustrój wywołujący zakażenie,

gdy jest antybiogram - a. o wąskim zakresie dz., przed zidentyfikowaniem drobnoustroju - a. o szerokim spektrum lub leczenie skojarzone

W łagodnych zakażeniach - a. doustnie,

w ciężkich - pozajelitowo

ANTYBIOTYKI BETA-LAKTAMOWE

uszkadzają syntezę ściany komórki bakteryjnej, wiążą i inaktywują transpeptydazę, enzym uczestniczący w syntezie peptydoglikanów ściany komórkowej bakterii, a więc hamują syntezę peptydoglikanów, dochodzi do lizy nieprawidłowych peptydoglikanów i bakterii

PENICYLINY:

w cząsteczce mają pierścień beta-laktamowy i tiazolidynowy,

zasadniczym elementem kwas 6-aminopenicylanowy (6-APA)

PENICYLINY NATURALNE:

obecnie otrzymywane biosyntetycznie z pleśni, wąski zakres dz.,

skuteczne wobec bakterii G+ (paciorkowce β-hemolizujące, S.pyogenes, viridians, pneumonie, gronkowce !!!, pneumokoki, laseczki beztlenowe Bacillus antracis, Clostridium) i niektórych G - stosowane w leczeniu w kiły, rzeżączki, zap. opon m-rdz., zakażeniu promieniowcami

*Pc. krystaliczna - benzylopc. - wrażliwa na kwas solny, im., iv. , dostawowo, dokanałowo, dobrze przenika do tkanek, płodu, słabo do płynu m.-rdz., kości, stos. co 6 godz. 600000 j.m. - 1200000 j.m., w ch. reumatycznej do 20000000j.m. i więcej,

wskazania: zap. płuc, opłucnej, oskrzeli, angina, zap. opon m.-rdz., kiła, rzeżączka, zap.wsierdzia

duże dawki pc. krystalicznej mogą działać neurotoksycznie, drgawki

duże dawki - uszkodzenie nerek, upośledzenie agregacji płytek krwi

*Pc. prokainowa - połączenie z prokainą, wolniej się wchłania i wydala,

wskazania: zap. migdałków, oskrzeli, płuc, kiła, rzeżączka co 12 - 24 godz. 1200000 j.m. - 2400000 j.m. (1000000 j.m. = 600 mg)

z. Hoigne'a - niepokój, pobudzenie psychoruchowe, przyśpieszenie tętna, wzrost RR, zab. świadomości, widzenia, smaku, mowy (dz. prokainy na oun.)

*Pc. benzatynowa - dz. długo, 1 tydz. -mies., w zakażeniach przewlekłych,

ch. reumatyczna, kiła, rzeżączka, zakażenia u. oddechowego 1200000 j.m./1 raz tyg. lub 1800000 j.m./co 2 tyg.

rzadko stos.

*Fenoksymetylopc., pc.V:

oporna na dz. kw. solnego

wsk., dz. niepożądane jak benzylopc.

p.o. 1 godz. przed posiłkiem lub 2 godz. po posiłku

PC. PÓŁSYNTETYCZNE:

Izoksazolilowe:

kloksacylina

oksacylina

dikloksacylina

flukloksacylina

- wąski zakres dz.

- trwałe w środowisku kwaśnym

- oporne na działanie penicylinazy gronkowcowej

wskazania: zakażenia gronkowcowe oporne na pc. naturalne

Aminopenicyliny - szeroki zakres działania p/bakteryjnego, wrażliwe na β-laktamazy różnych bakterii

bardziej skuteczne w zakażeniach G- niż G+

skuteczne w zakażeniu Salmonella, Shigella, Escherichia coli, Haemophilus i., Bordetella pertussis

oporne Pseudomonas, Klebsiella, Proteus v., Enterobacter

zakażenia florą mieszaną u. moczowego, oddechowego, p.pokarm., dróg żółciowych, dury, paradury, tk. miękkich, kości

ampicylina

(z sulbaktamem = UNASYN)

stałe zwiększanie oporności, T1/2 1-1,5 godz., wchłania się w 30-50 %, treść pokarmowa upośledza jej wchłanianie

powinna być stos. pozajelit.

dz. niepożądane: obj. alergiczne, dyspeptyczne, zap. j.ustnej, niedokrwistość, trombocytopenia, leukopenia

amoksycylina - zakres dz. zbliżony, znacznie lepiej i szybciej wchłania się z p. pokarm., pokarm nie wpływa na jej wchłanianie

zakażenia mieszane dróg moczowych, żółciowych, u. oddech., ucha środkowego

z kw. klawulanowym = AUGMENTIN

skuteczny wobec wielu bakterii wytwarzających β-laktamazy, zakaż. Haemophilus i., gronkowcowe, beztl., nie działa na Pseudomonas a.

Karboksypenicyliny

wrażliwe na β-laktamazy

mało skuteczne w zakażeniach G+

skuteczne w zakażeniach Pseudomonas a., niektórymi gatunki Proteus, niektórymi Enterokokami

karbenicylina - wydalana głównie przez nerki, stos. pozajelitowo

w zakażeniach u. moczowego, oddech., dróg żółciowych, opon m.-rdz., zakażeniach pooper.

dz. niepożądane - podrażnienia w miejscu wstrzyknięcia, zab. agregacji płytek, trombocytopenia, zab. krzepnięcia, p-wsk. - ciąża

estry karbenicyliny: karyndacylina, karfecylina - podawane p.o., zakażenia Pseudomonas a.

tikarcylina - zakażenia Pseudomonas a., Proteus, TIMENTIN (co 4 - 6 - 8 - 12 godz.) - w połączeniu z kw. klawulanowym

Ureidopenicyliny

zakres jak aminopc. + karboksypc.

wrażliwe na β-laktamazy, szczególnie G+ (gronkowcowe)

skuteczne w zakażeniach Enterobacteriacae, Pseudomonas a., beztlenowcami - dróg odd., mocz., żółc., zap. opon m-rdz.

azlocylina

mezlocylina

piperacylina

Amidynopenicyliny

mecylinam

wrażliwe na penicylinazę gronkowcową, bardziej oporne na β-laktamazy G-

skuteczne w zakażeniach Enterobacteriaceae

nieskuteczne w zakażeniach pałeczką ropy błękitnej

dz. niepożądane dla penicylin:

brak bezpośrednich działań toksycznych,

pc. naturalne, także półsyntetyczne u 5-10% leczonych powodują reakcje alergiczne - natychmiastowe (ostry wstrząs anafilaktyczny) lub opóźnione (wysypki, zaburzenia hematologicze, zap. śródmiąższowe nerek), przed podaniem leku wykonuje się próbę uczuleniową śródskórną

doustne szerokowidmowe - wyjałowienie p.pokarmowego, nadkażenia bakteryjne i grzybicze

MAKROLIDY

bakteriostatyki, zakres jak pc. naturalne (skuteczne wobec gronkowców, paciorkowców) + Chlamydie, Campylobacter, Bordetella p., Mycoplasma p., Legionella, Corynobacterium diphterie, Listeria monocytogenes, Moraxella cataralis, Haemophilus i. (średnio wrażliwe), gatunki Neiseria, niektóre dz. na Toxoplasma g., Plasmodium,

skuteczne wobec beztlenowców: Clostridium perfringens (difficile - słabiej), Bacterioides, Actinomyces, Peptoccocus, Peptostreptoccocus

eliminują się głównie z żółcią

hamują metabolizm wielu leków w wątrobie (wpływają na cytochrom P-450

- erytromycyna), interakcje z astemizolem, terfenadyną (wydłużenie QT, arytmia komorowa), nasilają dz. l. p/zakrzep., teofilliny, karbamazepiny, cyklosporyny

dz. niepożądane: ze str. p.pokarm., wysypki skórne, uszkodzenie wątroby, zab. hematologiczne, bóle głowy, osłabienie

I generacja

erytromycyna

wrażliwa na kw. solny (prep. rozpuszczalne w dwunastnicy),

oporne są estry erytromycyny - DAVERCIN - cykliczny węglan, długie T1/2

łatwo przenika do tkanek, płynów ustrojowych, wydalana z żółcią w postaci czynnej, może uszkadzać wątrobę

zakażenia górnych dróg odd., gdy nie jest określona bakteria chorobotwórcza, zap. płuc wywołane przez Mycoplasma p., Chlamydia t., Legionella p., chlamydioza dróg rodnych , w przypadku uczulenia na pc. w zakażeniach paciorkowcowych, penicylinooporności

spiramycyna

wsk. - jak dla erytromycyny + toksoplazmoza (w ciąży) i zakażenia Cryptosporidium

II generacja makrolidów

słabiej dz. na G+, silniej na Haemophilus i., Chlamydie

działają dłużej, mają lepszą dostępność biologiczną, nie hamują cytochromu P-450 w wątrobie

roksitromycyna

skuteczna w zakażeniach wywołanych przez Haemophilus i., Chlamydia

dobrze tolerowana, pokarm zmniejsza dostępność biologiczną

klarytromycyna

skuteczna w zakażeniach paciorkowcami, gronkowcami, Listeria, Corynobacterium u. oddech., zatok, gardła

osiąga duże stężenie w migdałkach, tk. płucnej, dobrze tolerowana

azytromycyna

wsk.: zakażenia przenoszone drogą płciową, skóry, tk. miękkich, atypowe zap. płuc

aktywna wobec Chlamydia, Haemophilus i., Campylobacter , Mycoplasma p., Legionella, Neisseria g., Toxoplasma, Plasmodium, nieskuteczna wobec Staphylococcus a.

pokarm zmn. dostępność biolog. ~ 40%

szybko przenika do tkanek, osiąga szczególnie duże stężenie w fibroblastach

dobrze tolerowana

LINKOZAMIDY

wrażliwe bakterie G+ tlenowe (gronkowce, paciorkowce), beztlenowe

Chlamydie, Mycoplasma, niektóre pierwotniaki (Plasmodium)

przenikają do kości, stawów, eliminowane głównie przez wątrobę

znaczna toksyczność

klindamycyna

w zakażeniach jamy brzusznej, miednicy, zapaleniu otrzewnej związanych z zakażeniem kałowym, miejscowo

łatwo przenika do płynów ustrojowych, tkanek, słabo do płynu m.-rdz.

dz niepożądane: rzekomobłoniaste zap. jelit., alergie skórne, rumień wielopostaciowy, granulocytopenia, trombocytopenia, biegunki, hamuje przekaźnictwo n.-m.

linkomycyna

aktywna wobec beztl., paciorkowców,

pałeczek G-

ANTYBIOTYKI GLKOPEPTYDOWE

dz. na G+ (gronkowce - także szczepy wytwarzające penicylinazę, paciorkowce, enterokoki), Clostridium difficile, Corynobacterium jeikeium

leki z wyboru w rzekomobłoniastym zap. jelit

wankomycyna - p.o. (w rzekomobłoniastym zap. jelit - nie wchłania się), i.v.

stos. w ciężkich zakażeniach gronkowcowych i paciorkowcowych opornych na β-laktamy, posocznicy paciorkowcowej, zap. opon m.- rdz., zap. szpiku, otrzewnej, oparzeniach

teikoplanina - i.m., i.v.

zakres podobny do wankomycyny

silniejsza w stosunku do Clostridium difficile

dz. niepożądane: ototoksyczność, alergiczne reakcje skórne (syndrom czerwonego człowieka), p-wsk: o.n. nerek, ciąża, upośledzenie słuchu

bacytracyna

miejscowo w zakażeniach skóry i błon śluzowych gronkowcami, paciorkowcami, rzadziej p.o.

INNE:

linezolid (oksazolidynony) - zakażenia bakteriami G+: szpitalne i pozaszpitalne zap. płuc, powikłane zakażenia skóry i tk. miękkich

telitromycyna (ketolid) - zapal. płuc, oskrzeli, zatok, paciorkowcowe zakaż. gardła i migdałków przy nadwrażliwości na β-laktamy

dz. na G+ (m.in. paciorkowce, gronkowce), bakterie atypowe, niektóre bakterie G-

daptomycyna i.v.

u dorosłych z powikłanymi zakażeniami skóry i tk. miękkich, bakteriemią, prawostronnym zap. wsierdzia wywołanym przez Staphylococcus a., w zakażeniach mieszanych łącznie z lekami przeciw bakteriom G- i beztlenowcom

AMINOGLIKOZYDY

bakteriobójcze, są nefro- i ototoksyczne

słabo wchłaniają się z p.pokarm., dobrze po podaniu im.

wydalane przez nerki w postaci czynnej

przenikają do płodu, słabo do płynu

m-rdz., synergizm z β-laktamami (wobec paciorkowców, gronkowców, Pseudomonas a.)

aktywne wobec Escherichia c., Klebsiella, Enterobacter, Proteus, Pseudomonas a., Neisseria, Brucella, Haemophilus, gronkowców złocistych, paciorkowców (słabo), Mycobacterium, nie dz. na beztlenowce

kojarzone z a. β-laktamowymi

wykazują efekt poantybiotykowy (PAE)- długotrwałe zahamowanie wzrostu bakterii po krótkotrwałej ekspozycji na działanie leku (podanie raz na dobę), mniejsza toksyczność

aminoglikozydy są przede wszystkim wsk. w zakażeniach szpitalnych, posocznicach, oparzeniach, zakażeniach wywołanych przez Pseudomonas a.

I generacja

streptomycyna

gruźlica, bruceloza, tularemia, dżuma

neomycyna

zakażenia p.pokarm. G- przed zabiegami chirurgicznymi na jelicie grubym, śpiączka wątrobowa, zewnętrznie w ropnych zakażeniach skóry, owrzodzeniach podudzi, zap. spojówek

II generacja

amikacyna

skuteczna w zakażeniach szczepami opornymi na gentamycynę, tobramycynę,

zakażenia szpitalne bakteriami G-

droga

gentamycyna, tobramycyna, sisomycyna:

zakażenia G- u. mocz., oparzenia, zap. wsierdzia, z. opon m. r-dz.(z aminopc.), z. gr. krokowego, zakażenia gronkowcowe oporne na penicyliny i cefalosporyny

netilmycyna

dz. słabiej na Pseudomonas a.

stos. w ciężkich zakażeniach opornych na gentamycynę

isepamycyna

podobna do amikacyny

spektinomycyna

rzeżączka oporna na pc.

dz. niepożądane: nefrotoksyczność

(nasilana przez cyklosporynę, a. peptydowe, prep. wapnia) i ototoksyczność (nie stosować z diuretykami pętlowymi, wankomycyną), alergie skórne, hipertermia, bóle stawowe, dz. kuraropodobnie, biegunki, nudności, z. złego wchłaniania

p/wsk.: nadwrażliwość, ostra n.nerek, wątroby, upośledzenie słuchu, zap. jelit, niedrożność, ciąża

POLIMYKSYNY

polimyksyna B i E

dz. na G-: Pseudomonas a., Enterobacter, Escherichia, Salmonella, Shigella, Haemophilus i.

nie wchłaniają się z p.pokarm., p.o. -

działają miejscowo w obrębie p.pokarm.,

podawane także pozajelitowo,

są neurotoksyczne i nefrotoksyczne

stos. w zakażeniach p.pokarm. i w ciężkich zakażeniach u. mocz.

MONOBAKTAMY

skuteczne wobec G-, a nie wobec G+, beztlenowców

znacznie oporne na β-laktamazy

wsk: ciężkie zakażenia oporne na inne antybiotyki u oddech., mocz., p.pokarm., dróg rodnych, skóry, tk. miękkich, rzeżączka

aztreonam - bardzo dobrze przenika do tkanek, płynów ustrojowych, i.m., i.v.

karumonam

tigemonam

FOSFOMYCYNA - dz. bakteriobójczo na patogeny wywołujące zakażenia dróg moczowych: Escherichia c., gronkowce, Proteus, Klebsiella, Enterobacter, Enterococcus f.- ostre niepowikłane bakteryjne zap. pęch. mocz., obfity bezobjawowy bakteriomocz, zapobieganie zakaż. dróg mocz. związanym z zabiegami chirurgicznymi i przezcewkowymi zabiegami diagnostycznymi

CEFALOSPORYNY I CEFAMYCYNY

- poch. kw. 7-aminocefalosporynowego

(7-ACA)

poszczególne generacje różnią się wł. farmakokinetycznymi, przenikalnością do oun., opornością na β-laktamazy

I generacja:

silnie na G+(Streptococcus., niektóre Staphylococcus), słabo na G-

niektóre wchłaniają się z p. pokarm.

zakażenia pałeczką zap. płuc, dróg oddech., mocz., zakażenia pooperacyjne bakteriami opornymi na pc., nadwrażliwość na pc.

II generacja:

silnie na G- (w tym Haemophilus i., Proteus, słabiej na G+, także pałeczki i ziarenkowce beztlenowe

nieaktywna wobec Pseudomonas

większa oporność na β-laktamazy

zakażenia oporne na aminopc. i przy nadwrażliwości na aminopc. tzn. zakażenia dróg mocz., rodnych, oddech., żółc., wsierdzia, pooper., rzeżączka

cefaklor, cefuroksymu aksetyl, cefprozil - p.o.

zakażenia Haemophilus i.: cefaklor, cefamandol

cefuroksym - zap. opon m.-rdz.

III generacja:

najliczniejsza

silnie na G- ( Pseudomonas a., Klebsiella, Proteus, Haemophilus i., Neiseria g.), słabiej na G+ (Streptococcus, Staphylococcus) i dz. na beztlenowce

znaczna oporność na β-laktamazy zwł. bakterii G

przenikają do oun.

zakażenia u. oddech., mocz., pokarm., rodnego, powikłania pooper., zap. opon m-rdz., skóry, tk. miękkich, stawów, kości, zakaż. szpit. G- i florą mieszaną, rzeżączka (zwł. pc.oporna), posocznice (+aminoglikozydy)

szczególnie aktywne wobec Pseudomonas a. - ceftazidim, cefoperazon, cefsulodyna

cefotaksim - aktywny zwł. wobec bakterii G+ gronkowców, paciorkowców (metabolizowany do aktywnego metabolitu), także stos. w zap. opon m-rdz. powodowanych przez bakterie G-

ceftriakson b. skuteczny w zakażeniach Proteus, Haemophilus i., Neisseria g., słabiej dz. na Pseudomonas a.

ceftazidim - w zakażeniu opon m.-rdz. bakteriami G-, skuteczny wobec Pseudomonas a., Neiseria g., Haemophilus i., Proteus, i inne pałeczki jelitowe

doustne (ceftibuten, cefetamet ) - bardziej ograniczony zakres dz., nie dz. na Pseudomonas a., beztlenowce, enterokoki

cefiksim, ceftibuten, cefetamet - w zakażeniach u. oddech, mocz., pokar., rzeżączce

Cefalosporyny IV generacji

cefepim

cefpirom

w przypadku oporności na inne cefalosporyny, w ciężkich zakażeniach u. mocz. i oddech.

Cefamycyny - szeroki zakres działania, silniej dz. na G-, oporne na beta-laktamazy

cefoksytyna - zakażenia E.coli, Kllebsiela, Proteus, beztlenowcami

cefotetan

dz. niepożądane po cefalosporynach:

objawy uczuleniowe, nawet wstrząs anafilaktyczny, im. - bolesność, stwardnienie w miejscu wstrzyknięcia,

iv. - zapalenie żył, zakrzepy,

zaburzenia ze strony p.pokarm., rzadko rzekomobłoniaste zapal. jelit,

wyjałowienie p. pokarm., awitaminozy B i K, nadkażenia bakt., grzybicze,

skaza krwotoczna, zmiany w obrazie krwi,

nietolerancja alkoholu - reakcja disulfiramowa, niektóre dz. nefrotoksycznie, wzrost akt. aminotransferaz, dz. niepożądane ze str. oun., alergia krzyżowa z pc.

przeciwwskazania: nadwrażliwość, okres laktacji, ciąża

Inna klasyfikacja - podział Williamsa - 5 grup cefalosporyn.TETRACYKLINY

bakteriostatyki, dz. na wiele bakterii G+ i G- (dwoinki rzeżączki, jersinie, Haemophilus, Brucella, Bordetella p.), Rikettsia, Mycoplasma, Chlamydia, Spirocheta (borelioza), w dużych stężeniach na pierwotniaki (Plasmodium f.), słabo na Pseudomonas a.,

nie dz. na grzyby, wirusy

T. naturalne

wchłaniają się z p. pokarm. w ~ 50%

pokarm, sole Ca, Al, Mg utrudniają ich wchłanianie, nie popijać mlekiem, przetworami mlecznymi, leki zawierające jony Ca, Al, Mg, Fe powodują ich chelatację

stos. 1 godz. przed posiłkiem lub 2 godz. po posiłku

stos. w zakażeniach Mycoplasma, Riketsja, Chlamydia oraz mieszaną florą bakteryjną dróg żółciowych, p.pokarm., u. oddech.

dz. niepożądane: alergie skórne, zab. żołądkowo-jelitowe (rzadko rzekomobłoniaste zap. jelit), wtórne zakażenia bakteryjne i grzybicze, zmiany w obrazie krwi, nefrotoksyczność, hepatotoksyczność, uczulenie na światło (rumień, obrzęk), nie stos. w ciąży

odkładają się w nasadach kości i zawiązkach zębów - brązowe zabarwienie, hipoplazja szkliwa (nie stos. do 12 r ż.)

tetracyklina (trądzik co 6 godz.)

chlorotetracyklina

oxytetracyklina

(Oxycort, Oxycort A, Atecortin)

Tetracykliny modyfikowane

lepiej się wchłaniają z p.pokarm.

lepiej przenikają przez bariery biologiczne, mn. tendencja do tworzenia połączeń chelatowych, mn. dz. niepożądane

doksycyklina, limecyklina (trądzik pospolity, różowaty), tygecyklina (a. glicylocyklinowy - powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, powikłane zakażenia wewnątrzbrzuszne - wlew i.v.)

metacyklina

minocyklina

KARBAPENEMY

bardzo szeroki zakres działania na G+ i G-, tlenowce, beztlenowce

wysoka oporność na β-laktamazy

wsk: ciężkie, oporne na inne a. posocznice,

zakażenia u. mocz., oddech., tk. miękkich,

kości, dróg rodnych

imipenem

TIENAM = imipenem + cilastyna (inhibitor dehydropeptydazy I, która rozkłada imipenem do postaci nieaktywnej w proksymalnych kanalikach nerkowych)

stos. tylko pozajelit., dobrze dystrybuuje

do płuc, plwociny, płynów

meropenem - im. w z. opon m.-rdz.

CHLORAMFENIKOL

mielotoksyczny

G- i G+, riketsje

oporne są Pseudomonas a., prątki, laseczki, wirusy

podst. wsk.: dur brzuszny, dur plamisty, paradury, zap. opon wywołane przez Haemophilus i., zakażenia u.oddech wywołane przez Klebsiella p.

obecnie stos. miejscowo - skóra, spojówki

dz. niepożądane: uszkodzenia u. krwiotwórczego - niedokrwistość aplastyczna, granulocytopenie, agranulocytoza, trombocytopenie, nawet aplazja szpiku (nawet późno!), zaburzenia ze str. p.pokarm., wtórne zakażenia grzybicze, pokrzywka, neurotoksyczność

p/wsk: uszkodzenie u. krwiotwórczego,

ch. wątroby, ciąża, noworodki, niemowlęta (zespół szary - niezdolność do sprzęgania z kw. glukuronowym)

KWAS FUSYDOWY

w zakażeniach gronkowcowych opornych na pc.

MIEJSCOWO STOSUJE SIĘ:

mupirocyna - zakażenia skóry, bł. śluzowych gronkowcowe, paciorkowcowe, niektóre G-, beztlenowcami

fusafungina - w zakażeniach bakt. i drożdżakowatych górnych i dolnych

dróg odd.

LEKI PRZECIWGRZYBICZE

ANTYBIOTYKI - upośledzają funkcję błony cytoplazmatycznej łącząc się ze sterolami błon komórkowych

amfoterycyna B - a. polienowy o dz. grzybobójczym i fungistatycznym, do leczenia grzybic narządowych

nystatyna - a. polienowy, miejscowo w grzybicach i zakażeniach drożdżakowych pochwy, sromu, p.pokarm.(nie wchłania się z p. pokarmowego), zew. w maściach, zasypkach

doustnie co 6 - 8 godz.

natamycyna - przeciwgrzybiczo, przeciwdrożdżakowo,

leczenie grzybic pochwy, p.pokarm., j.ustnej. skóry

gryzeofulwina - grzybice skóry owłosionej i nieowłosionej, włosów, paznokci

SYNTETYCZNE - uszkadzają błonę cytoplazmatyczną grzybów, bo hamują biosyntezę ergosterolu, szeroki zakres przeciwgrzybiczy, przeciwdrożdżakowy

poch. imidazolu:

ketokonazol - grzybice układowe

i powierzchowne

klotrimazol - miejscowo (dopoch., zewn.)

grzybice i zakażenia drożdżakowe skóry, bł. śluzowych j.ustnej i pochwy

ekonazol - j.w., w zakażeniach

mieszanych miejscowo

mikonazol - g. układowe i powierzchowne

poch. triazolu

flukonazol - g. układowe

itrakonazol - bardzo szeroki zakres

dz. przeciwgrzybiczego, przeciwdrożdżakowego,

stos. układowo, miejscowo

worikonazol - g. układowe

pozakonazol - g. układowe

inne:

flucytozyna

kaspofungina

mykafungina

anidulafungina

terbinafina



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Teoria sygnalów Wstep Wydanie II poprawione i uzupelnione
RACHUNKOWOŚĆ WSZIB KRAKÓW SEMESTR II - POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH, Dokumenty(1)
Kolos II poprawa gr 10 kajorowa
Egz z budownictwa, budownictwo v2.0, Budownictwo WERSJA 2.0 POPRAWIONA I UZUPEŁNIONA PRZEZ OWCZAR IN
podstawy echo wady serca wersja poprawiona i uzupelniona
II poprawa
II poprawkowy LP, Pytania
Kolokw- II-poprawa, Farmakologia, pytania
II Poprawka Kolokwium, studia, 3 rok, Mikrobiologia, pytania, testy, ROK AKADEMICKI 2005-2006, MEDYC
II 9 Optyka uzupelnienia
OPISY PREPARATÓW KOŁO II - POPRAWIONE, Lekarski, I, PIERWSZY ROK MEDYCYNA MATERIAŁY, Zebrane przez t
macica wyd 2 poprawione i uzupelnione
Rozdział II poprawiony
BIOCHEMIA kolokwium II poprawa Nieznany (2)
kolos II poprawkowy nie dla poscigu
Zadanie na zaliczenie ćwiczeń II poprawka 2010 , 1
Kwestionariusz pedagogiczno logopedyczny do?dania dziecka poprawiony i uzupełniony
cw3 Prostownik tyrystorowy [koniec] II poprawa

więcej podobnych podstron