Przykładem szoku asymetrycznego może być nagły wzrost cen surowców centr energetycznych. Jest to forma szoku podażowego zdarza się, że nie odwracalna. UE ma scentralizowaną polityką pieniężną, która nie może służyć kompensowaniu nierównowag o charakterze lokalnym.
Właśnie ten typ zagrożenia uchodzi za najpoważniejszy i jest oczywistym sprawdzianem wytrzymałości i więzi integracyjnej.
Główne zagrożenia dla Polski związana z przystąpieniem do strefy Euro
Zachowanie wzrostu gospodarczego
Wzrost stopy bezrobocia
Wzrost inflacji ( wzrost cen)
Utrata własnej polityki pieniężnej
Ryzyko nałożenia na Polską kar spowodowanych przez niedostateczną reformę finansów publicznych
Kryzys na rynku finansowym
Etapy integracji walutowej polskiej ze strefy euro
Uczestnictwo w Unii Walutowej leży w strategicznym interesie naszego kraju. Aby osiągnąć ten cel należy spełnić odpowiednie warunki takie jak:
Dostosowanie instytucjonalne
Akceptacja ze strony UE
Spełnianie warunków konwencji
Stabilizacja gospodarki
Przyjęcie odpowiedniego kalendarium do strefy euro
Wyróżnia się 3 główne etapy dochodzenia do pełnego członkostwa w Unii Walutowej
1. Przed przystąpieniem do UE - w I etapie Polska miała pełną swobodę w kształtowaniu polityki pieniężnej i kursowej. Na tym etapie powinien zostać zainicjowany proces wprowadzenia w struktury Polskiego ustawodawstwa regulacji prawnych wspólnot europejskich dotyczących funkcjonowania Unii Gospodarczej i Walutowej. Ściślej mówiąc są to zasady działania banku centralnego (kwestie zapewnienia bankowi centralnemu odpowiedzialnej niezależności0 określające stosowanie przez niego instrumentów polityki pieniężnej przepływów kapitałów w obrocie z za granicą oraz zapewnienie stabilnego systemu finansowego.
Uogólniając priorytetowym celem działań realizowanych w okresie przedakcesyjnym było wypełnianie kryteriów sformułowanych przez radę europejską na szczycie w Kopenhadze 1993r.
Są to następujące kryteria:
1. Stabilność instytucji gwarantujących demokrację. Rządy prawne, przestrzeganie praw człowieka, respektowanie i ochrona praw mniejszości.
2. Istnienie funkcjonującej gospodarki rynkowej jak również zdolność do funkcjonowania w warunkach presji konkurencyjnej w UE.
3. Zdolność do podjęcia obowiązków wynikających z członkostwa w tym przyjęcie celów dotyczących unifikacji politycznej jak również Inii Gospodarczej i Walutowej.
Kryteria ustalone w Kopenhadze mają charakter bardzo ogólny jeśli kraje im sprostują będzie to znaczyło, że posiadają harmonizowaną gospodarkę i będą w stanie konkurować na rynku europejskim.
2. Po wejściu do UE- uzyskanie pełnego członkostwa, które jest równoznaczna z członkostwem w UGiW. Jest to członkostwo od którego stosuje się pewne następstwa kraje zachowują swoją walutę oraz pełne prawo do kształtowania polityki pieniężnej. Są jednak zobowiązane do nadzorowania swojej polityki pieniężnej zgodnie z postanowieniem traktatu o Unii Europejskiej.
Po przystąpieniu Polski do UE Narodowy Bank Polski stał się uczestnikiem ESBC (europejski system banków centralnych) i jest reprezentowany w radzie głównej. Status Polskiego banku centralnego jest taki sam jak banków centralnych Danii, Wielkiej Brytanii oraz Szwecji (czyli nie weszły do Unii Monetarnej). Jest to równoznaczne z tym, że nie podejmuje on decyzji dotyczących obszaru L.
Do obowiązków NBP należy dostarczenie danych statystycznych. Ostatnim etapem jest włączenie złotego do mechanizmu kursowego UE.
Decyzje o przystąpieniu Polski do strefy Euro musi być podjęta przez Polskiej władze. Należy się liczyć z wszelkimi konsekwencjami wcześniejszego lub późniejszego przyjęcia zobowiązań odnośnie stabilizowania kursu zł w ramach tego mechanizmu.
Opisywany okres nie może być krótszy niż 2 lata. Jest to niezbędne aby zmienić kryterium kursu walutowego okres taki musiał by trwać do momentu zastąpienia zł przez Euro po nieodwracalnym usztywnionym kursie ( tzw. kurs konwersji).
Polska musi uzyskać odpowiedni stopień zbieżności gospodarczej z Państwami strefy Euro. Takiej ocenie służą kryteria zbieżności.
Kryteria zbieżności (konwergencji), która Polska musi spełnić to:
1. Stabilność cenowa - średnia stopa inflacji w roku poprzedzającym badanie dotyczące spełnienia kryteriów nie powinna być wyższa o więcej niż 1,5 pkt procentowego od wskaźnika odnotowanego najlepszych pod tym względem krajach.
2. Deficyt budżetowy- udział planowanego lub aktualnego deficytu budżetowego w PKB mierzony w cenach rynkowych w roku poprzedzającym badanie nie powinien przekroczyć 3%.
3. Dług publiczny- w roku poprzedzającym badania udział zadłużenia w PKB mierzony w cenach rynkowych nie może przekraczać 60% lub przynajmniej powinien zbliżyć się „w odpowiednim tempie do tego wskaźnika”.
4. Stopa %- średnia nominalna długookresowa stopa % nie powinna być wyższa o więcej niż 2 pkt % od stopy procentowej w 3 krajach o najniższym poziomie inflacji w roku poprzedzającym badanie. Stopa % należy mierzyć na podstawowym opracowaniu długoterminowych obliczonych rządowym lub innym porównywalnych papierów wartościowych przy uwzględnieniu różnic w deficytach narodowych.
3. Etap stabilizowania złotego w mechanizmie kursowym i w efekcie zastąpienie waluty krajowej przez euro