Prawo ochrony środowiska

16.01.05r. wykład

Gospodarowanie zasobami wodnymi:

Aspekty ochrony środowiska:

-gospodarczy racjonalne gospodarowanie kopalinami, zasobami wodnymi

-sanitarny ochrona środowiska przed zagrożeniami

-zachowawczy cel to zachowanie tego, co pozostało z myślą o przyszłych pokoleniach, polega na oddawaniu ochronie pewnych elementów

Prawne formy ochrony przyrody: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe.

Jednostkowe punkty ochrony: zespoły chronionego krajobrazu, pomniki przyrody, dokumentacje

Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt ma charakter powszechny

Stosunkowo najwcześniej dawał znać o sobie problem gospodarowania zasobami wodnymi

Dokumenty dotyczące zrównoważonego rozwoju

-z Rio de Janeiro poświęcono temu dwa rozdziały, brak zasobów staje się hamulcem rozwoju i zwraca uwagę na traktowanie zasobów całościowo, zaleca gospodarowanie na dorzeczach.

Ustawa prawo wodne wprowadza nowy system gospodarowania na dorzeczach dyrektywa2000/90 we zobowiązuje nas do gospodarowania na dorzeczach, zalecany harmonogram prac.

Sytuacje gospodarki wodnej:

W dokumentach europejskich są wskaźniki gospodarowania zasobami wodnymi wyrażona w m3 na mieszkańca/ 1 rok wody słodkie na tej podstawie wyróżnia się 3 grupy krajów:

-bogate w zasoby wodne >1700m3

-ubogie w zasoby wodne 1000-1700m3

-niedostatek wody <1000m3

Polska (1461m3) zalicza się do krajów ubogich w zasoby wodne również Belgię. Europa zalicza się do bogatych kontynentów w zasoby wodne z wyjątkiem Polski i Belgii. Jeśli chodzi o stan wielkości zasobów wodnych Polska znajduje się na przedostatnim miejscu:

Charakterystyczną cechą współ ustawodawctwa wodnych jest pewna struktura: klasyczne rozwiązania - pewne instytucje skupiają się na kumulowaniu doświadczeń (kolebką jest ustawa) między pokoleniami

Klas. Instyt.

-klasyfikacja wód -wyróżnienie ich rodzajów (stające podziemne

-prawo własności wód (woda nie jest rzeczą w rozumieniu kodeksu cywilnego

-rodzaje korzystania z wód (szczególne, powszechne)

-ustanowienie i utrzymanie stref ochronnych, ochrona przed powodzią

-specjalne księgi ewidencji

-spółki wodne (działają na Pomorzu Wielkopolsce)

Spółki wodne były bardzo prężne, ale po wojnie spotkały z dyskryminacją, bo były utorzsamaine ze spółkami prawa handlowego (ograniczały się do budowy i utrzymywania urządzeń wodnych) Po okresie dyskryminacji zostały tylko w dwóch regionach woj. Bydgoskiego. W czasach Gomółki zaczęto je reaktywować. Znalazły wyraz w ustawie o prawie wodnym z 18 lipca 2001 r. Nowa nie jest nowelizacją tylko gruntowną reformą, oprócz elementów klasycznych wprowadza elementy zarządzania np. dorzeczami. Jest to wyraz gruntownej reformy prawa wodnego, która harmonizuje z elementami wymogów Unii Europejskiej. Klasyczne rozwiązania odnoszą się przede wszystkim do klasyfikacji wód- w prawie jest wielostopniowa.

Pierwszą podstawą klasy jest podział wód na:

-morskie (morskie wody wewnętrzne, morza terytorialne)

-śródlądowe wyróżniamy:

*powierzchniowe

*podziemne (najbardziej wartościowe wody, zasoby ograniczone)

*występujące pod powierzchnią ziemi przypowierzchniowe

*wody występujące głębiej wodonośne

-wody powierzchniowe wyróżniamy:

*płynące (stanowią własność Skarbu Państwa) w ciekach płynących: rzeki strumienie

*stojące (jeziora, naturalne niezwiązane z ciekami naturalnymi)

Ten podział ma istotne znaczenie dla własności wód, korzystania z wód, układu stosunków własnościowych.

Własność wód: -wody publiczne

-wody stanowiące własność prywatną

Dalej ustawodawca precyzyjnie reguluje, kto reprezentuje prawo przedstawicielskie w stosunku do wód stanowiących własność Skarbu Państwa. Określa się, że pewne sposoby korzystania z wód wiążą się z pewnymi urządzeniami, reguluje sprawy układu właścicieli gruntów do właścicieli wód.

Wody publiczne odgrywają istotną rolę dla uformowania zasobów wodnych. Podstawę mają wody płynące: potoki, śródlądowe drogi wodne.

Wody morza terytorialnego wody morskie wewnętrzne prawo własności reprezentuje minister właściwy do spraw gospodarki morskiej. Wody śródlądowe prawa ma Prezes krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.

Niektóre wody stojące znajdują się na terenie parków narodowych stanowią one własność Skarbu Państwa. Reprezentuje je Dyrektor Parku Narodowego- wszystko na terenie parku podlega ochronie np. zakaz łowienia ryb. Pewne wody służą celom rolnictwa np.: meriolacje wodne. Prawo przedstawicielskie posiada marszałek województwa, przy czym jest to zadanie z zakresu administracji rządowej. Rada ·Ministrów szczegółowo określa wody stanowiące własność publiczną, która podlega marszałkowi wody stojące w rowach w granicach nieruchomości stanowią własność właściciela nieruchomości.

Użytkowanie wód dla różnych celów:

-wydobywanie piasku, żwiru, transport, gospodarka rolna

Ryby i inne organizmy żyjące stanowią własność skarbu państwa.

Możliwe jest oddanie w użytkowanie najlepszemu w drodze konkursu, za opłatą ustawa przewiduje pewne zwolnienia z opłat wyróżniamy obwody ochronne (tu nie pobiera opłat) tzw. obwody zarybiania.

Zaspokajanie innych potrzeb

Jeżeli grunty stanowione własność Skarbu Państwa (dla przewozów międzybrzegowych działa elektrownia wodna) oddanie w użytkowani za opłatę wodną akt notarialny. Z prawem własności wiążą się przepisy rozdziału III przepisy powszechnie obowiązujące. Na właścicielu wód ciąży obowiązek utrzymania wody w należytym stanie (remont istniejących urządzeń wodnych, oczyszczanie). Zabrania się niszczenia i uszkadzania brzegów wodnych, murów zachowanie różnorodności biologicznej, utrzymanie tablic informacyjnych w odpowiednim stanie. Właściciel obowiązany jest udostępnić dostęp do wody.

Trzy rodzaje korzystania z wód:

-powszechne

-zwykłe

-szczególne

Powszechne dzieli się na kilka kryteria

a) podmiotowe

b) przedmiotowe

c) sposobu korzystania

*powszechne podmiotowe każdemu przysługuje prawo powszechnego korzystania z wód (także obcy kraj) stanowiących własność publiczną, dla celów: zaspokajanie potrzeb osobistych (spacer nad rzeką), gospodarstwa domowego, rolnego (pojenie zwierząt bydła) wypoczynku, uprawianie turystyki, sportów wodnych na zasadach określonych przepisami wędkarstwa amatorskiego bez specjalnych urządzeń.

*Szczególne korzystanie reglamentacyjne korzystanie na podstawie przepisów prawa -pozwolenia

*zwykłe korzystanie z wody przez właściciela gruntu (stojące i znajdujące się w rowach stawy, jeziorka) i w jakimś zakresie z wody podziemnej bez budowy urządzeń wymagających pozwolenia. Nie stanowi zwykłe korzystanie nawadnianie gruntów za pomocą deszczowin. Z wody podziemnej można korzystać, jeśli urządzenia pobierające wodę nie pobierają więcej niż 5m3/dobę. Korzystanie na cele gospodarczo-produkcyjne nie mieści w ramach zwykłego korzystania, niedopuszczalne jest wprowadzanie do ziemi wód oczyszczonych ścieków, jeśli przekracza 5m3/dobę

Reguły wodnego przepływu:

-właściciel terenu wyżej położonego nie może zmniejszać biegu wody na niekorzyść gruntu wyżej położonego

-właściciel gruntu wyżej położonego nie może wstrzymywać naturalnego przepływu wody za szkodę dna właściciel gruntu wyżej położonego można to uregulować w drodze pozwolenia albo nie. Ta zasada odgrywa dużą rolę, jeśli chodzi o uprawy rolne.

*Szczególne korzystanie z poboru wód lub odprowadzania ścieków, rybackie korzystanie z wód. Decyzje administracyjne, pozwolenia wodno-prawne, aparat wodnoprawny dokument musi zawierać opis urządzeń wpływ na osoby trzecie negatywny, projekt oczyszczania ścieków. Dodatkowe zasady przepisy dotyczące ochrony wód- za pomocą pozwoleń wodno prawnych.

Zakazy: zabrania się wprowadzania ścieków bezpośrednich do wód powierzchniowych i podziemnych, wprowadzanie do wód odpadów ciekłych odchodów, spławiania do wód śniegu wywożonego z terenów zanieczyszczonych, a w szczególności z centrów miast, terenów przemysłowych, terenów składowych, baz transportowych, dróg o dużym natężeniu ruchu wraz z parkingami, lokalizowania na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią inwestycji zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności ich składowania, mycia pojazdów w wodach powierzchniowych oraz nad brzegami tych wód, pobierania z wód powierzchniowych wody bezpośrednio do opryskiwaczy rolniczych oraz ich mycia w tych wodach,

Prawo wodne reguluje sprawy statków- nie można wpuszczać zanieczyszczeń do wód morskich, śródlądowych, muszą być wyposażone w urządzenia odbiorcze.

W celu zapewnienia odpowiedniej jakości wody ujmowanej do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz zaopatrzenia zakładów wymagających wody wysokiej jakości, a także ze względu na ochronę zasobów wodnych, mogą być ustanawiane:

-strefy ochronne ujęć wody,

-obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych.

Strefa ochronna to obszar, na którym obowiązują zakazy, nakazy i ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wody.

Strefę ochronną dzieli się na teren ochrony:

*bezpośredniej, zabronione jest użytkowanie gruntów do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody.

*pośredniej. może być zabronione lub ograniczone wykonywanie robót oraz innych czynności powodujących zmniejszenie przydatności ujmowanej wody lub wydajności ujęcia

System zarządzani

Zasada na dorzeczach obszar, którego całkowity odpływ wód powierzchniowych odbywa się ciekami naturalnymi do morza gospodarzy się zasoby wodne w oparciu o dorzecza

Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, zwany dalej "Prezesem Krajowego Zarządu", jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach gospodarowania wodami, a w szczególności w sprawach zarządzania wodami oraz korzystania z wód.

Prezes Krajowego Zarządu wykonuje zadania

-opracowuje plany gospodarowania wodami dla obszaru państwa, z uwzględnieniem podziału na obszary dorzeczy,

-przygotowuje projekt planu ochrony przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze państwa,

-zatwierdza projekt warunków korzystania z wód regionu wodnego,

Dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, zwany dalej "dyrektorem regionalnego zarządu", jest organem administracji rządowej niezespolonej właściwym w sprawach gospodarowania wodami w regionie wodnym, w zakresie określonym w ustawie.

Do zadań dyrektora regionalnego zarządu należy w szczególności:

-opracowywanie analiz stanu zasobów wodnych oraz stanu ochrony przed powodzią w regionie wodnym,

-opracowywanie warunków korzystania z wód regionu wodnego,

-opracowywanie projektów planów ochrony przeciwpowodziowej w regionie wodnym,

-wykonywanie kontroli gospodarowania wodami,

---