I. Przykładowe pytania testowe:
Które zdanie na temat kontroli jest prawdziwe:
zjawisko reaktancji pojawia się gdy ludzie mają pełną swobodę zachowania
zjawisko reaktancji pojawia się gdy ludzie mają ograniczoną swobodę wyboru
potrzeba kontroli otoczenia nie występuje u osób w podeszłym wieku
ludzie z poczuciem kontroli sytuacji przeżywają silniejszy stres w porównaniu do osób bez poczucia kontroli
Według dwuczynnikowej teorii emocji:
treść świadomie przeżywanej emocji zależy od identyfikacji źródła pobudzenia
ludzie bezbłędnie potrafią zlokalizować przyczyny własnego pobudzenia
interpretacja przyczyn własnego pobudzenia nie wpływa na siłę emocji
wielkość pobudzenia bezpośrednio wpływa na interpretację jego przyczyn.
Które zdanie dotyczące radzenia sobie z agresją jest prawdziwe
agresywne zachowanie wobec określonej osoby nasila skłonność do podobnych zachowań w przyszłości
agresywne zachowanie wobec określonej osoby osłabia skłonność do podobnych zachowań w przyszłości
wzrost empatii nasila agresję
zachowania asertywne polegają na stosowaniu agresji
Interpretując przyczyny poniższych zachowań, wobec którego znich istnieje największe prawdopodobieństwo, że ludzie zastosują regułę powiększania Kelleya?
Karol podjął bardzo dobrze płatną pracę w stolicy
Karol podjął słabo płatną pracę w szkole mimo, że miał propozycję atrakcyjnej pracy w ministerstwie
Jan ożenił się z bogatą lecz nieurodziwą panną
Jan ożenił się z bogatą i urodziwą panną.
Według modelu interwencji w sytuacji kryzysowej Latane i Darleya aby doszło do interpretacji zdarzenia jako wypadku musi nastąpić wcześniej
ocena kosztów udzielenia pomocy
ocena własnej wiedzy nt. udzielania pomocy
zauważenie zdarzenia
przyjęcie osobistej odpowiedzialności za ofiarę
Egotystyczny błąd atrybucyjny polega na:
dyspozycyjnej interpretacji cudzych powodzeń i sytuacyjnej interpretacji cudzych porażek
sytuacyjnej interpretacji zarówno własnych powodzeń jak i porażek
dyspozycyjnej interpretacji zarówno własnych powodzeń jak i porażek
dyspozycyjnej interpretacji własnych powodzeń i sytuacyjnej interpretacji własnych porażek
Powstawaniu myśkenia grupowego sprzyja sytuacja gdy:
grupa jest bardzo atrakcyjna dla członków
grupa jest mało atrakcyjna dla członków
grupa ma demokratycznego szefa\
grupa ma pełny komfort psychiczny
Które zdarzenie dotyczące męskości-kobiecości jest nieprawdziwe?
na świecie jest więcej kultur kobiecych niż męskich
kultury Dalekiego Wschodu to kultury męskie
dymorfizm płciowy jest typowy dla kultur Dalekiego Wschodu
Szwecja i Holandia to kraje o kulturze egalitarnej
Które zdanie dotyczące atrakcyjności interpersonalnej jest najbardziej prawdziwe:
lubimy ludzi, którym pomagamy
lubimy ludzi, którzy nam pomogli
lubimy ludzi, którzy mają nasze nieakceptowane wady
lubimy ludzi, którzy mają nasze wyjątkowe zalety.
II. Pytania ułatwiające przygotowanie się do egzaminu
Czy tłum ludzi stojących na przystanku jest grupą społeczną?
Co to jest grupa minimalna?
Czy myślenie grupowe zdarza się w grupie minimalnej?
Dlaczego w kulturze Dalekiego Wschodu ludzie rzadziej ulegają zjawisku próżniactwa grupowego?
Dlaczego karaluchu w obecności innych karaluchów szybciej biegną do celu?
Co to są zadania proste i trudne wg. Zajonca i Barrona?
Jakie cechy sytuacji sprzyjają konformizmowi informacyjnemu, a jakie normatywnemu?
Dlaczego ludzie nie kradną w supermarketach?
Kiedy moda jest przejawem konformizmu normatywnego, a kiedy informacyjnego?
Dlaczego poczucie wstydu nie jest przejawem internalizacji norm moralnych?
Dlaczego samobójstwa powtarzają się w rodzinach?
Jak odróżnić wewnętrzną i wewnętrzną motywację do pomagania?
Kiedy ludzie z zewnętrzną i wewnętrzną motywacją do pomagania postępują podobnie, a kiedy odmiennie - podaj przykłady
Jakie znasz dwie normy dotyczące pomagania innym.
Kiedy z większym prawdopodobieństwem pomożemy obcej osobie w podeszłym wieku, a kiedy osobie w wieku średnim?
Dlaczego - według koncepcji ewolucyjnych - matka syna jest mniej opiekuńcza wobec swoich wnuków niż matka córki?
Kiedy koncentracja na „ja” sprzyja, a kiedy nie sprzyja pomaganiu?
Czy osoby z empatyczną motywacją do pomagania będą chętniej pomagać gdy skoncentrują się na sobie?
Na czym polega sytuacyjna aktywizacja normy pomagania - wyjaśnij odwołując się do badań.
Wyjaśnij przyczyna, dla których ludzie w mieście pomagają osobom ulegającym wypadkom rzadziej niż ludzie na wsi?
Czym się różni efekt uporczywości od efektu pierwszeństwa
Czy efekt wrogich mediów jest zjawiskiem subiektywnym czy obiektywnym?
Kulturowe uwarunkowania UTO
Kiedy wszyscy lubie posługują się stereotypomi - model P. Devine
Zjawisko akcentuacji
Egocentryzm a egotyzm atrybucyjny
Co to jest autoafirmacja (Steele)
Konsekwencje introspekcji - kiedy introspekcja zwiększa etyczność zachowania?
Dlaczego w identycznej sytuacji zewnętrznej to samo pobudzenie może prowadzić do przeżywania odmiennych emocji?
Co odzwierciedla „ja” jednostki?
Dobór najlepszy a dobór właściwy partnera płci przeciwnej
Czy warto bezwarunkowo kochać - teoria zysku i straty Aronsona
Dlaczego ingracjacja jest manipulacją?
Czy reguły autoprezentacji (skromności, dopasowania) stosujemy świadomie (badania Tice i in. 1995)
Zachowania idealistów i nieidealistów w sytuacji pokkusy.
III. Odpowiedzi do pytań
Tłum stojący na przystanku nie jest grupą społeczną, gdyż brak w nim więzi społecznych. Chyba, że tłum jest np. grupą ludzi z jednej pracy, albo klasa szkolna.
Grupa minimalna jest tworzona sztucznie w warunkach laboratoryjnych. Osobie (jednej) siedzącej w pomieszczeniu mówi się, że należy do grupy, np.: "za ścianą siedzi taki student jak ty", albo: "w badaniu biorą udział osoby z tej samej grupy społecznej (np. mające ten sam zawód, z tej samej dzielnicy itd.) co ty", ale tak naprawdę nie ma takiej grupy, ci ludzie się nie widzą i nie kontaktują.
W związku z poprzednim: w grupie minimalnej nie może się zdarzyć myślenie grupowe.
W kulturze Dalekiego Wschodu cele społeczne są celami osobistymi, ludzie bardzo identyfikują się z grupą. I dlatego rzadziej ulegają zjawisku próżniactwa grupowego.
Karaluchy ulegają zjawisku facylitacji społecznej (ktoś to badał, ale nie zdążyłam zapisać). Obecność innych karaluchów wywołuje u nich wyższy poziom pobudzenia, wiec szybciej biegną do celu (bo jest to zadanie łatwe).
Zajonc i Barron różnili się co do definicji zadań prostych i trudnych. Według Zajonca zadanie proste to zadanie dobrze wyuczone, automatyczne. Według Barrona zadanie proste to takie, w którym trzeba się skupić na jednym bodźcu. Obecność innych osób wg Zajonca powoduje wzrost pobudzenia, a wg Barrona wzrost podzielności uwagi.
Efekt Stroopa (kolor czcionki inny niż nazwa koloru) potwierdza, że rację ma Barron.
Konformizm informacyjny: inni są źródłem informacji -będą mu sprzyjać sytuacje nowe, niepewne, gdy wśród „innych” znajduje się ekspert
Konformizm normatywny: podporządkowuję się ludziom, by się im spodobać. Sprzyja mu atrakcyjność grupy oraz gdy w grupie znajdują się osoby mające władzę.
Ludzie nie kradną w supermarketach, bo mają świadomość kontroli (kamery, ochrona). Nie są to czytelne przyczyny, bo mogą też mieć wewnętrzne normy.
Moda jako przejaw konformizmu informacyjnego: widzę co inni noszą, stwierdzam, że jest to ładne i sama zaczynam nosić. Konformizm normatywny: noszę to po to, by grupa mnie zaakceptowała niezależnie od tego, czy mi się to podoba, czy nie.
Tutaj sama przyznała, że to jest troche nieprecyzyjne pytanie, bo to zależy jak rozumiemy poczucie wstydu. Bazujemy na nast. przykładach:
poczucie wstydu - ktoś widział, że wyrządzam krzywdę i teraz stracę na opinii
poczucie winy - jestem świadoma, że wyrządziłam krzywdę w świetle własnych norm moralnych.
Poczucie winy jest poczuciem wewnętrznym, poczucie wstydu jedynie zewnętrznym. Ale niekoniecznie.
Chodzi o tzw. śmierć z małpowania. Rodzaj konformizmu informacyjnego - powielenie schematu radzenia sobie z trudną sytuacją.
Zewnętrzna motywacja do pomagania - pomagamy, bo będą z tego korzyści. Wewnętrzna motywacja do pomagania - pomagamy bo czujemy, że ta osoba potrzebuje pomocy.
Aby odróżnić te motywacje wystarczy usunąć nagrody - osoba z zewnętrzną motywacją do pomagania przestanie pomagać
Pytanie nawiązuje do poprzedniego. Ludzie z zewnętrzną i wewnętrzną motywacją do pomagania będą postępować podobnie, gdy za pomaganie będzie jakaś nagroda. Jeśli nie będzie nagrody - będą postępować w odmienny sposób - ci z motywacją zewnętrzną przestaną pomagać.
Normy dotyczące pomagania innym: norma wzajemności i norma odpowiedzialności społecznej
Teorie ewolucyjne. W sprawach drobnych (codziennych) bardziej pomożemy osobie starszej lub dziecku. W sprawach typu życie i śmierć bardziej pomożemy osobie w średnim wieku, gdyż ma ona jeszcze szanse na rozprzestrzenianie swoich genów.
Matka corki jest pewna, ze we wnukach są jej geny (urodziła córkę, a córka wnuki). W przypadku syna nie może być pewna, czy synowa była wierna synowi, więc nie jest pewna, czy wnuki przenoszą jej geny.
Koncentracja na "ja" powoduje uświadomienie sobie uwewnętrznione normy. Tylko osoba z uwewnętrznionymi normami (orientacja endocentryczna) pomagania będzie pomagała po skoncentrowaniu się na "ja", bo uświadomi sobie te normy.
Osoba o orientacji egzocentrycznej nie będzie pomagać, bo skupiając się na sobie nie dostrzeże innych osób i ich potrzeb.
To samo co poprzednio: empatyczna motywacja do pomagania - do sprawdzenia czy jest egzo- czy endocentryczna.
Badania nt. widoczności normy przeprowadzali (proszę uwzględnić, że nie mam pojęcia jak to się pisze) McCarey (jest taki podobny w Aronsonie, nazywa się McCauley, może to ten?) i Horsht (w Aronsonie w bibliografii jest jeden Hersh, moze to ten). Byla wystawiona skrzynka na datki. Model podchodził i albo wrzucał jakiś datek, albo tylko komentował skrzynkę. Niezależnie od tego jak się zachowywał model, zanontowano czterokrotny wzrost datków do skrzynki. Aktywizacja normy polegała więc wyłącznie na zwróceniu uwagi na skrzynkę (czyli możliwość udzielenia pomocy). Jak ktoś znajdzie te nazwiska, niech da znać, przydadzą się wszystkim :)))
Ludzie w mieście cierpią na kilka rzeczy:
- przeładowanie urbanistyczne
- efekt widza (za dużo osób widzi zdarzenie, brak osobistej odpowiedzialności)
- pośpiech
- przeładowanie informacjami - można nie zauważyć zdarzenia, albo błędnie ją zinterpretować
Efekt pierwszeństwa - początkowe informacje traktujemy jako ważniejsze
Efekt uporczywości - mimo odwołania wcześniejszych informacji nt. siebie czy innych, ludzie utrzymują ten pogląd.
Efekt wrogich mediów jest zjawiskiem subiektywnym. Przekaz obiektywny jest uważany za wrogi jeśli nie potwierdza własnych teorii.
UTO to inaczej ukryte teorie osobowości. Nie należy mylić ze stereotypami. Istnieją kulturowe uwarunkowania tych teorii, np. teoria osobowości artysty (ekscentrycznego, dziwacznego, roztargnionego itp.) nie istnieje w kulturze wschodu, tak jak pogląd, że osoby inteligentne nie muszą dużo pracować. W UTO chodzi o to, że jakieś dwie cechy WEWNĘTRZNE idą ze sobą w parze. A więc nie chodzi o to, że np. blondynki są głupie, albo że ten kto ma długi nos to ma też długiego członka.
Model Patricii Devine mówi, że stereotyp uruchamia się dwupoziomowo: najpierw jest nieświadomy poziom, potem dopiero świadomy. Na poziomie nieświadomym uruchamia się wszystko, co nam przyjdzie do głowy, a potem dopiero świadomie jest przyjmowane lub odrzucane. Więc stereotyp uruchamia się każdemu na nieświadomym poziomie aktywizacji, potem dopiero jest odrzucany lub przyjmowany.
Zjawisko akcentuacji - niestety, w tym momencie zadzwonił do mnie telefon i przepuściłam to pytanie. W słowniczku też nie ma tego hasła. Jakby ktoś miał, to niech się podzieli, będę wdzięczna
Egocentryzm - przecenianie swojego wkładu w wynikach grupy
Egotyzm atrybucyjny (było w przykładowych pytaniach) - przecenianie cech wewnętrznych w przypadku własnych powodzeń i cech zewnętrznych w przypadku własnych porażek
Autoafirmacja to nic innego jak dowartościwanie się - odnalezienie swoich mocnych stron
Koncepcja przedmiotowej świadomości Wicklunda i Duvala. Gdy ludzie zaglądają wgłąb siebie, zachowują się bardziej zgodnie ze swoim wnętrzem. A więc introspekcja zwiększy etyczność zachowania tylko u osób wewnętrznie moralnych.
Przyczyną będzie odmienna interpretacja przyczyn powstawania emocji (dwuczynnikowa teoria emocji)
„Ja” jednostki odzwierciedla stosunek emocjonalny innych osób do „ja” (koncepcja ja odzwierciedlonego)
Dobór najlepszy - dobieramy partnera wśród osób o najwyższej urodzie niezależnie od samooceny własnej urody.
Dobór właściwy - dobieramy partnera odpowiednio do naszej oceny własnej urody.
Nie warto kochać bezwarunkowo. Nie ilość uczuć się liczy ale efekt zmiany. (cokolwiek to oznacza, teoria zysku i straty Aronsona do powtórzenia)
Ingracjacja jest manipulacją, bo jest to działanie w celu osiągnięcia własnych korzyści.
|Reguły autoprezentacji działają automatycznie, nie stosujemy ich świadomie.
Idealista - osoba o uporządkowanej hierarchii wartości, które są powiązane z ja idealnym. Uważają, że powinny zachowywać się w określony sposób.
W sytuacji pokusy łatwiej jej się opierają, jeśli wartością jest dla nich uczciwość, ale tylko jeśli mają zaktywizowaną samoświadomość.