BaiIŚ Budownictwo	Jolanta Tulińska	Poniedziałek 10.12.2001 r.
Grupa 5	dr Jolanta Grodecka	16:50- 18:20

Ćwiczenie 1

Hydroliza soli i pH roztworów

Ćwiczenie a)

Ćwiczenie polegało na zmierzeniu pH roztworów HCl w zakresie stężeń 0,1M do 0,000001M. Roztwory przygotowano przez odpowiednie rozcieńczenie w następujący sposób: Do kolbki miarowej o pojemności 100ml przeniesiono pipetą 10ml 0,1M HCl, uzupełniono wodą des- tylowaną do kreski i po zakorkowaniu kolbki dokładnie wymieszano. Z tak przygotowanego 0,001M roztworu HCl przeniesiono 10ml tegoż roztworu (pipetą z odpowiednim oznacznikiem) do następnej kolbki i również uzupełniono wodą i wymieszano. Postępując analogicznie przygotowano kolejne roztwory: 0,0001M, 0,00001M aż do stężenia 0,000001M. Tak przygotowane roztwory przeniesiono do odpowiednich naczyniek polietylenowych w ilości ok. 45ml i zmierzono pH z a pomocą pH-metru.

stężenie molowe HCl	wartość pH
0,1M	2,26
0,01M	3,05
0,001M	3,75
0,0001M	4,46
0,00001M	5,46
0,000001M	5,76

Otrzymany odczyn jest coraz mniej kwaśny. Jednak wyniki pomiarów nie są do końca ścisłe. Przy zmianie stężenia dziesięciokrotnie, odczyn powinien zmieniać się o jeden. Błędy wynikają pewnie z niedokładności pomiarowych.

Ćwiczenie b)

Ćwiczenie polegało na zmierzeniu wartości pH dla kwasów solnego, octowego i szczawiowe- go o stężeniu 0,1M. Wyniki zestawiono w tabeli:

kwas	wartość pH
HCl	2,26
CH3COOH	3,66
C2H2O4	2,43

Według powyższej tabeli kwas solny jest kwasem mocnym, a kwas octowy słabym. Błąd pomiarowy musiał wystąpić przy pomiarze kwasu szczawiowego, gdyż wedle tabeli jest on kwasem mocnym, a w rzeczywistości jest słabym.

Ćwiczenie c)

Ćwiczenie polegało na pomiarze wartości pH soli. W odpowiednio oznaczonych naczyńkach polietylenowych rozpuszczano odpowiednie sole. Po rozpuszczeniu się soli zmierzono wartość pH, a wyniki pomiarów zestawiono w tabeli.

wzór soli	Wartość pH
NaHCO3	8,06
Na3PO4	10,22
NH4Cl	5,89
NaCl	6,09
NiCl2	6,00
CH3COONa	4,68

pH < 7- odczyn kwaśny

pH = 7- odczyn obojętny

pH > 7- odczyn zasadowy

Reakcje hydrolizy:

• NaHCO₃ + H₂O NaOH + H₂CO₃

NaHCO₃ + H₂O Na⁺ + OH^- + H₂CO₃ odczyn zasadowy

• Na₃PO₄ + 3H₂O 3NaOH + H₃PO₄

Na₃PO₄ + 3H₂O 3Na­⁺+3OH^-+H₃PO₄ odczyn zasadowy

H₃PO₄ H⁺+ PO₄^-

H₂PO₄ H⁺+ PO₄^2-

HPO₄ H⁺+ PO₄^3-

• NH₄Cl + H₂O HCl + NH₄OH

NH₄Cl + H₂O H⁺ + Cl^- + NH₄OH odczyn kwaśny

• NaCl + H₂O hydroliza nie zachodzi, sól pochodzi od mocnego kwasu i mocnej zasady

• NiCl₂ + H₂O 2HCl + Ni(OH)₂

NiCl₂ + H₂O 2H⁺ + 2Cl^- + Ni(OH)₂ odczyn kwaśny

• CH₃COONa + H₂O NaOH + CH₃COOH

CH₃COONa + H₂O Na⁺+ OH^-+CH₃COOH odczyn zasadowy

---