CENY SKUPU PRODUKTÓW OGRODNICZYCH PRZEZNACZONYCH NA EKSPORT W I KWARTALE 2004 ROKU

Mgr inż. Irena Strojewska

Z owoców w I kwartale tego roku eksportowano z naszego kraju głównie jabłka, a w niewielkich ilościach — gruszki (głównie w styczniu i lutym). W tym samym okresie wysyłano natomiast za granicę znacznie więcej gatunków warzyw — głównie kapustę, marchew, pietruszkę, selery, cebulę, pory oraz ziemniaki.

Owoce

W pierwszym kwartale 2004 r. (tabela, rys. 1) średnie miesięczne ceny jabłek deserowych kupowanych z przeznaczeniem na eksport wahały się od 0,39 zł/kg do 0,74 zł/kg. Ogólnie najwyższe ceny otrzymywali producenci odmian 'Jonagold', 'Jonica' i 'Jonagored' — w styczniu — 0,53-0,69 zł/kg, w lutym — 0,55-0,71 zł/kg, w marcu — 0,54-0,74 zł/kg. W grupie jabłek, za które eksporterzy płacili producentom więcej, znalazły się również 'Gloster' i 'ampion'. Są to odmiany częściej eksportowane na rynki krajów UE oraz Skandynawii. Ceny skupu owoców tych odmian nie ulegały większym wahaniom, jedynie Jonagoldy o mniejszej średnicy staniały w okresie trzech miesięcy o 12%. Odmiennie kształtowały się ceny 'Idareda'. Owoce o średnicy powyżej 80 mm potaniały w ciągu trzech omawianych miesięcy o około 11%, a o średnicy powyżej 70 mm — aż o 21%. Jabłka te eksportowane są głównie do krajów byłego ZSRR. Udział jabłek wysyłanych do krajów Europy Środkowowschodniej stanowił w 2003 r. 73% eksportu tych owoców. Największymi ich odbiorcami są Rosja, (40% masy wyeksportowanych jabłek w 2003 r.) i Białoruś (11%).

Ceny skupu owoców i warzyw, płacone przez przedsiębiorstwa eksportujące
w I kwartale 2004 r.


* cena za 1 szt.
Źródło: notowania Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ

 

Rys. 1. Ceny skupu wybranych odmian jabłek przeznaczonych
na eksport w I kwartale 2004 r.

Warzywa

Ceny płacone producentom za warzywa przeznaczone na eksport były zdecydowanie bardziej stabilne i nie ulegały tak dużym wahaniom, jak ceny jabłek. Absolutnym hitem eksportowym okazała się kapusta pekińska (tabela, rys. 2), której cena płacona przez eksporterów wzrosła w okresie trzech miesięcy średnio o 48% — z 1,31 zł/kg w styczniu do 1,94 zł/kg w marcu. Bardzo korzystne ceny uzyskali również producenci cebuli. Niedobory tego warzywa za granicą pozwoliły na dyktowanie wysokich cen skupu.

Rys. 2. Ceny skupu wybranych gatunków warzyw przeznaczonych na eksport
w I kwartale 2004 r.

Ponadto w I kwartale korzystnie kształtowały się ceny skupu kapusty czerwonej (wzrost o 10% od stycznia do marca), selerów, porów i ziemniaków (wzrost odpowiednio o 15%, 13% i 12%). Firmy eksportowe obniżały tylko ceny skupu kapusty białej, włoskiej i marchwi — warzywa te nie cieszyły się tak wysokim popytem poza granicami naszego kraju.

CENY SKUPU PRODUKTÓW OGRODNICZYCH PRZEZNACZONYCH NA EKSPORT W II KWARTALE 2004 ROKU

Mgr inż. Irena Strojewska

Jabłka były podstawowym produktem sadowniczym eksportowanym z Polski w II kwartale 2004 roku. W czerwcu dołączyły do nich truskawki, czereśnie oraz agrest. Z warzyw w II kwartale sprzedawaliśmy za granicę kapusty, kalafiory, kalarepę, marchew, pietruszkę, selery, cebulę, pory, buraki ćwikłowe, ogórki oraz pomidory.

Owoce

W drugim kwartale 2004 r. nastąpił przełom — ceny jab­łek kupowanych przez eksporterów zaczęły rosnąć i ros­ły aż do końca czerwca. Średnie miesięczne ceny jabłek deserowych wynosiły 0,86-1,94 zł/kg (tabela, rys. 1) i były wysokie w porównaniu ze średnimi notowaniami jabłek deserowych w Polsce. Jabłka na eksport pochodziły z przechowalni z KA i ULO, gdyż tylko takie mogą konkurować z owocami na rynkach Europy Zachodniej. Przez cały kwartał najwyższe ceny otrzymywali producenci 'Golden Deliciousa' (1,68-1,78 zł/kg w kwietniu, 1,84-1,88 zł/kg w maju i 1,77-1,94 zł/kg w czerwcu), następnie odmian 'Jonagold', 'Jonagored', 'Connel Red' i 'Jonagold Decosta'. Owoce trafiały głównie na rynki UE oraz do Norwegii.

Ceny skupu owoców i warzyw, płacone przez przedsiębiorstwa eksportujące w II kwartale 2004 r.


* cena za 1 sztukę
** od 24 maja ceny cebuli młodej obcinanej
Źródło: notowania Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ

Rys. 1. Ceny skupu jabłek wybranych odmian przeznaczonych na eksport w II kwartale 2004 r.

Dla polskich eksporterów najistotniejszy jest ciągle rynek wschodniej Europy, na którym najlepiej wciąż sprzedaje się 'Idared'. Ceny skupu owoców tej odmiany nie były tak wysokie, jak wcześniej omówionych, ale wzrost notowań 'Idareda' (o średnicy powyżej 7 cm) był w drugim kwartale najwyższy (0,94-1,57 zł/kg) i wyniósł 67,4%. Ceny wszystkich odmian jabłek kupowanych przez przedsiębiorstwa eksportujące w drugim kwartale rosły, na przykład 'Glostera' (o średnicy ponad 7 cm) o 40%, 'Jonagolda' — o ponad 37%, a 'Jonagoreda' o 33%.

W czerwcu rozpoczął się eksport truskawek deserowych — kupowano je średnio po 4,09 zł/kg. Za granicę wysyłano też czereśnie (ceny skupu — 3,60 zł/kg). Eksport deserowych owoców miękkich z Polski jest niewielki. Truskawki stanowią około 4% masy wszystkich eksportowanych owoców, ale powyżej 9% ich wartości (obliczenia IERiGŻ na podstawie danych CIHZ).

Warzywa

Ceny płacone producentom za warzywa kupowane z przeznaczeniem na eksport, po względnej stabilizacji w pierwszym kwartale, w drugim bardzo się zmieniały. W kwietniu warzywa z zeszłorocznych zbiorów taniały. W maju, kiedy ich podaż na rynku się zmniejszyła, eksporterzy za niektóre gatunki zaczęli płacić więcej. Rosły przede wszystkim ceny warzyw korzeniowych (marchwi z 0,44 zł/kg w kwietniu do 0,66 zł/kg w czerwcu, pietruszki z 0,99 zł/kg do1,84 zł/kg, selerów z 1,05 zł/kg do 2,39 zł/kg) oraz cebulowych (porów z 1,11 zł/kg do 1,78 zł/kg w maju, cebuli z 0,82 zł/kg w kwietniu do 0,97 zł w maju; od 24 maja kupowano już cebulę z tegorocznej produkcji).

Kapusta pekińska, która była "warzywnym hitem" eksportowym w pierwszym kwartale, w drugim zdecydowanie taniała (tabela, rys. 2). W kwietniu eksporterzy płacili za nią 3,10 zł/kg, w maju — tylko 1,40 zł/kg (obniżka o prawie 55%). Podobnie zmieniały się ceny pozostałych warzyw kapustnych, które w zachodniej Europie nie są tak popularne, jak w Polsce. Firmy eksportowe obniżały sukcesywnie ceny skupu kapusty białej, włoskiej i pekińskiej, na które spadł popyt poza granicami naszego kraju. W maju rozpoczął się eksport ogórków, pomidorów, młodej kapusty białej i młodych ziemniaków, a w czerwcu młodej cebuli oraz kalafiorów. Za ogórki krótkie przeznaczone na eksport płacono w maju 3,39 zł/kg, w czerwcu 2,06 zł/kg (spadek o 40%), za pomidory analogicznie 4,38 zł/kg i 3,11 zł/kg (spadek o 29%), za kapustę białą młodą 1,24 zł/szt. i 0,89 zł/szt., za młode ziemniaki 3,17 zł/kg i 1,24 zł/kg (spadek o 60%).

Rys. 2. Ceny skupu wybranych gatunków warzyw przeznaczonych na eksport w II kwartale 2004 r.

* od 24 maja ceny cebuli młodej obcinanej

---