ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE JAKO PROCES - Wykład 13.09.03

„Podstawy organizacji i kierowania w ochronie p.poż.” Marek Lisiecki (Rozdz. 3 i 4)

Organizacja - jakakolwiek wyodrębniona z otoczenia całość ludzkiego działania skierowana na osiągnięcie jednego lub więcej celów.

Trzy znaczenia terminu „organizacji”:

• atrybutowe-cecha ludzkiego działania (mówimy dobra lub zła organizacja),

• rzeczowe - wyodrębniona całość (instytucje, przedsiębiorstwa),

• czynnościowe - ciąg wykonywanych czynności.

Kierowanie - powodowanie, aby ktoś lub coś zachowywało się zgodnie z wolą kierownika (zgodnie z celem funkcjonowania organizacji).

Kierowanie jako proces - w ujęciu:

• funkcjonalnym,

• decyzyjnym,

• cybernetycznym,

• psycho-socjologicznym itd.

Płaszczyzna funkcjonalna:

• funkcja planowania,

• funkcja organizowania,

• funkcja pobudzania,

• funkcja kontrolowania

Planowanie - prognozowanie, programowanie, właściwe planowanie

Organizowanie - instytucjonalizowanie tj. tworzenie z ludzi i środków całości o strukturze

organizacyjnej odpowiedniej do celów działania;

RYS. OGÓLNY MODEL ORGNIZACJI

METODY I TECHNIKI ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

Metoda - usystematyzowany oparty na naukowych zasadach sposób postępowania, służący rozwiązywaniu problemów organizacyjnych i zarządzania.

Techniki - części składowe metody, szczegółowe sposoby postępowania.

Podział ten nie jest ostry.

PROBLEM

Problem - poważne zagadnienie, zagadnienie wymagające rozwiązania, kwestia do

rozstrzygnięcia. (def. encyklopedyczna)

Problem - sformułowane pytanie skierowane na poznanie zjawiska, opracowanie metody,

otrzymanie wyrobu itp.

Problemy organizacyjne:

• problemy związane z doskonaleniem stanu istniejącego,

• problemy związane z tworzeniem nowej organizacji.

Problem - zadanie, które nie można rozwiązać przy pomocy posiadanej wiedzy. Rozwiązanie

zadania wymaga myślenia konstruktywnego, które wzbogaci naszą wiedze.

.................................. .................................

(instytucja) (miejscowość, data)

KARTA ROZWIĄZANIA PROBLEMU ORGANIZACYJNEGO

1. Treść problemu..........................................

2. Przyczyny zajęcia się problemem...............

3. Oczekiwane efekty.....................................

4. Plan przedsięwzięć.....................................

Lp.	Czynności cząstkowe	Termin realizacji	Wykonawca	Inne zaangażowanie

.................................. ...............................

( podpis...........) (podpis................)

( RYS. KONCEPTUALNOŚĆ METOD I POJĘĆ PRZY ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW ORGANIZACYJNYCH- brak)

Podejścia przy projektowaniu organizacji

Czas

- punkt P; projekt systemu o wyższym poziomie organizacji (o wyższej skuteczności, korzystności, ekonomiczności).

S - stan istniejący,

W - pewien, w pewnym sensie utopijny kształt organizacji utworzony na podstawie przewidywanych warunków społecznych, technicznych itp. W odległej przyszłości.

SCHEMAT.

PRZEBIEG PROCESU ANALIZY W METODZIE DIAGNOSTYCZNEJ

( SCHEMAT. DIAGNOSTYCZNA METODA USPRAWNIANIA ORGANIZACJI- brak)

Podejście prognostyczne

- podejście prognostyczne daje lepsze wyniki,

- umożliwia projektowanie struktur przyszłościowych, idealnych, niezależnych od przejściowych i rzeczywistych, a niekiedy tylko pozornych, ograniczeń empirycznych.

PODEJŚCIE SYSTEMOWE - Wykład 09.11.2003

METODY SYSTEMOWE

Jest to podejście kompleksowe, całościowe. Trzeba przewidzieć jakie skutki taki system może mieć dla organizacji.

Cele badań systemowych:

• opis i wyjaśnienie rzeczywistości traktowanej całościowo za pomocą podejścia systemu,

• projektowanie przyszłych pożądanych stanów określonych systemów,

Podejście systemowe nie ma swojego własnego przedmiotu badań; bada przedmioty tych dyscyplin naukowych w ramach których zostało zastosowane.

Wyróżniki podejścia systemowego:

• traktowanie badanego (tworzonego) obiektu jako systemu,

• traktowanie danego systemu jako obiektu złożonego z wzajemnie powiązanych podsystemów,

• traktowanie danego systemu jako obiektu należącego do większego systemu,

• świadome posługiwanie się modelem systemu o określonym poziomie rozdzielczości, wyrażającym określony aspekt działania.

MODEL - uproszczony opis jakiegoś pomysłu, jakiejś rzeczywistości. Powinien zawierać

istotne elementy oryginału, aby można było go zidentyfikować.

S={ A,R}

gdzie:

1. zbiór elementów,

R- zbiór relacji między nimi.

OTOCZENIE DANEJ ORGANIZACJI TRAKTOWANEJ JAKO SYSTEM

Otoczenie Otoczenie

OTOCZENIE BLIŻSZE

Elementy o bezpośrednim oddziaływaniu:

• klienci,

• dostawcy,

• konkurenci,

• władza państwowa,

• instytucje finansowe (Banki),

• związki zawodowe,

• media itd.

Elementy o pośrednim oddziaływaniu:

• technika,

• polityka,

• gospodarka,

• zmiany demograficzne itd.

Elementy wewnętrzne:

• akcjonariusze i rada nadzorcza,

• pracownicy.

[Rys. ODWZOROWANIE PROCESOWE (ROZWOJOWE) SYSTEMU - brak]

[ Rys. ODWZOROWANIE MIKROSKOPOWE POSTRZEGANIA ORGANIZACJI - brak ]

POJĘCIE SPRAWNOŚCI DZIAŁAŃ - Ćwiczenia 13.09.2003

Do podstawowych walorów sprawnego działania zaliczamy:

• skuteczność działań

S(t)= W(t) / Wz(t)

Gdzie:

W(t) - wynik rzeczywisty,

Wz(t) - wynik złożony.

• korzyść

k(t) = W (t) - N (t)

Gdzie:

N(t) - nakłady

• ekonomiczność

E(t) = W(t) / N (t)

Działanie uznaje się za tym sprawniejsze im zawiera ono więcej walorów sprawności i im wyższy stopień mają te walory.

Koncepcja oceny:

Realizujemy trzy zadania A, B i C

Zadanie	Waga	Wykonanie	Iloczyn
A	50	60%	3000
B	20	100%	2000
C	30	30%	900
Razem	100	x	5900

5900/ 100=59%

SZCZEGÓŁOWE METODY I TECHNIKI ORGANIZATORSKIE -Wykład 27.09.2003

1. Metody stricte organizatorskie:

• badania metod pracy,

• mierzenia czasu pracy,

• normowania pracy,

• wartościowania pracy,

• organizowania procesu pracy w czasie,

• organizowania procesu pracy w przestrzeni,

• projektowania struktur organizacyjnych,

• inne...

2. Metody wykorzystywane w organizowaniu:

• heurystyczne,

• ankiety, wywiady, kwestionariusze,

• matematyczne,

• informatyczne,

• analiza wartości,

• SWOT,

• Case Study (studio przypadku),

• Benchmarkingu (obserwacja funkcjonowania innych),

• Reengineeringu,

• HOSIN,

• inne...

O_n

Obiekty otoczenia, gdzie n=1, 2,...,i, j

Strumień zasileniowy (zasoby)

Strumień informacyjny

System

(„czarna skrzynka”)

O_i

O_j

O₁

O₂

Porów-nanie skutków i szerego-wanie warian-tów

Symulacja stanu otoczenia

Budowa modeli i przewi-dywanie skutków

Formu-łowanie problemu

Wykrycieopraco-wanie i selekcja warian-tów

Surestie wyboru

Skutki

warianty

1

2

3

Inicjacja

s

W

Poziom organizacji

Funkcje kierownicze:

• planowanie,

• organizowanie,

• przewodzenie,

• kontrolowanie.

Działania podstawowe i pomocnicze:

• B+R,

• zaopatrzenie,

• produkcja,

• usługi,

• marketing,

• finansowanie,

• zabezpieczenie kadrowe.

Podejmowanie decyzji:

• jednopodmiotowe

wartości organ.

• ideały,

• dążenia,

• oczekiwania.

Zasoby:

• ludzkie,

• rzeczowe,

• finansowe,

• informacyjne,

• energia,

• czas.

Cele, zadania

(f-cje czasu):

• wizja,

• misja,

• strategia (ogólne, lokalne, funkcjonal.),

• taktyczne,

• operacje (powtarzające się lub nie)

Rys. PROCEDURY ANALIZY SYSTEMOWEJ PRZY PROJEKTOWANIU NOWYCH LUB BARDZIEJ SPRAWNYCH ORGANIZACJI

1. ograniczenia,

2. cele,

3. kryteria oceny.

---