Napoleon Bonaparte (1769-1821) -Korsylianin, oficer artylerii, mąż opatrzeniowy Francji- niezwykle ambitny aż do megalomani. Posiadał dar wystąpień publicznych, miał grać na ambicji i lojalności żołnierzy.

Został brygadierem w okresie terroru jakobinów. następnie objął dowództwo nad armią włoskką. Jako dowódca odnosił już wcześniej spektakularne sukcesy- był utalentowany plastycznie, znakomity w logistyce myślący logicznie i planowo, potrafiący imrowizować.

Droga do władzy- szczęscie, dar i determinacja

Był pod ręką gdy Seyes szukał człowieka potrafiącego powiązać armię z polityką, jednocześnie był też znany i popularny.

1800 - zostaje I konsulem - przekonał Seyes'a, by zgodził się na sprawowanie urzędu konsula przez cztery lata oraz by miał władzę wyznaczać urzędników.

1802- zostaje konsulem dożywotnio - nowe zwycięstwa wojenne umacniają. jego popularność, dzięki temu przyznaje sobie dożywotni konsulat i zyskuje niemal dyktatprską władzę.

1804 - koronuje się na cesarza Francózów w katedrze Notre Dame w obecności papieża Piusa VII - wykorzystuje tarcia i czystki między jakobinami, rojalistami i senatem.

reformy cywilne i imperium

Bazowały one w dużej mierze na dorobku rewolucji

Cesarz dokonał zmian w rządzie na poziomie centralnym, depertamentalnym i powiatowym

Kluczowe zasady jednolitości, zakres władzy zmniejsza się schodząc na kolejny niższy poziom, istnieje hierarchia statusu podległości i nagrody.

W konsekwencji na najniższych poziomach rządzili " mniejsi cesarze" Prejekci w 98 departamentacg, dalej w 402 powiatach i niżej kantonach. Na wszystkie urzędy kandydatów wskazywał I konsul.Konstytucja roku VII (1799) podtrzymywała i potwierdzała prawo własności prywatnej i wolnośći.

Finanse i ekonomia

Reorganizacja opodatkowania i zbieranie podatków.

Polityka fiskalna i monetarna rządów republikańskich była niewydolna. Nadal jednak głównymi podatkami były podatki od ziemi i dochodowy.

jednak od 1871r. sytuacja zmieniła się i znakomita większość dochodu państwa pochodziła z podatków pośrednich i opłat akcyzowych i opłat celnych.

Reformu finansowe- ustanowienie nowej waluty - frawe de germinal w 1803. ustanowienie Banku Francji w 1800. kontrola płacy i cen (tzw. malisma na cenę mąki i chleba w 1812r.)

Wznowienie Wojny (1803-1807)

Kampanie Napoleona były udane i mimo kilku antynapoleońskich koalicji zawiązanych na przestrzeni lat jego rządów. Około 1807 Napoleon jest u szczytu kariery, jednym słabym punktem jego było morze- tam dominowała Wielka Brytania.

1805 - Austerlitz

imperium Napoleona zostało zreorganizowane.

Do 1812 populacja francji wzrosła do 44 mln. obszar wynosi 500 500 mil kwadratowych i 130 departamentów.

Celem Napoleona była maksymalizacja zasobów chodziło min. o "federację ludzi i pieniędzy." Nie łatwo było to osiągnąc z racji jego konserwatywnej postawy idącej na kompromis z feudalizmem- zwykł był darować ziemię jako nagrodę za zasługi dla nowo nobilitowanych , co sprzeciwiało się zadaszie redystrybucji ziemi. W ramach długofalowych wpływów Napolegona, jego kodeksy i zasady wpłynęły na rozwój liberalizmy i racjonalizmu.

Upadek Napoleona

7 lat po poloju w Tylży (1807) Napoleon był zmuszony abdykować, został zesłany na Elbe

Powody powolnego upadku były następujące:

• opór brytyjski - Wielka Brytania, choć nie była potęgą militarną utrzymała hegemonię na morzu. A dzięki swej potędze ekonomicznej mogła "kupować" anty napoleońskie koalicje.

• opór hiszpańskich partyzantów - Napoleon był zmuszony uwolnić króla Hiszpani

• opór w prusach i Austrii rozbudził nastroje narodowościowe

• wojna rosyjska - relacje Napoleona i cara pogarszały się z biegiem lat. W 1812 Napoleon rozpoczął,, pełną szybkich zwycięstw kampanię rozyjską ze swą 450 tysięczną armią.

Choć zdobył Moskwę, w końcu uległ rosyjskiej strategii. Został pokonany w "bitwie narodów" pod Lipskiem.

"Sto dni Napoleona"

Pierwszy pokój Paryski:

- korzystny dla Francji, jej terytorium zostało ograniczone tylko do obszaru z 1792r.

- żadnych odszkodowań ani okupacji przez armię zwycięską nie narzucano

- Francja miała też swego reprezentanta na kongresie Wiedeńskim

Obrady kongresu zostały przerwane przez przewrót Napoleona z Elby. Cesarz znowu zebrał armię, po kilku jednak zwycięstwach, ostatecznie poniósł klęskę pod Waterloo(1815r.)

Drugi pokój Paryski:

- granice powróciły do stanu z 1770r.

- narzucono odszkodowanie w wyskości 700 mln.

- narzucono 5 letnią okupację

- Król Ludvik XVII został zaakceptowany przez IzbęDeputowanych i przywróconydo władzy w VII 1815r.

Napoleon został- ponownie wygnany - tym razem zesłano go na wyspę świętej Heleny na Atlantyku, gdzie umarł w 1821r.

Kodeks cywilny Napoleona

Przed rewolucją Francja nie miała jednolitego systemu prawnego. Odmienne regulacje istniały w poszczególnych prowincjach.

Do lokalnych praw doszły z czasem prawa feudalne i kościelne prawo kanoniczne.

Pomimo uchwały konstytuanty (1790) zalecającej uchwalenie jednolitego Kodeksu Cywilnego, nie powstał on aż do Napoleona.

W 1800 r. powołano Komisję Prawniczą Rady Stanu z zadaniem opracowania prostego i obejmującego całość tematyki kodeksu. zrozumiałego dla każdego obywatela. Opracowano 5 nowych kodeksów.

- kodeks karny, cywilny, handlowy

Najważniejszy z nich to kodeks cywilny( 21 III 1800) zmany, też związane z Kodeksem Napoleona. Zawiera 2781 artykułów oraz krótki tytuł wstępny i 3 księgi. Ukończony w 1804r. był podsumowaniem całości.

• Księga I - "o osobach" - przepisy dotyczą osób fizycznych i prawo rodzinne

• Księga II - " o majątkach i róznych rodzajach własności"- prawo rzeczowe

• Księga III- " o różnych sposobach nabywania własności" prawo spadkowe, zobowiązania, prawo małżeńskie i majątkowe.

---