TĘŻEC 2


-Clostridium tetani, beztlenowa G(+) laseczka, przetrwalnikująca, przetrwalniki na biegunie komórki

-Dobry wzrost na zwykłych podłożach (beztlenowo!)

-Hemoliza, morfologia kolonii zróżnicowana

-Szereg serotypów

-Toksyny wydzielane przez serotypy są identyczne!

-Rozpowszechniony w glebie i nawozie

-Też na paszach, w sianie, w kurzu, w błocie, bo Cl. tetani namnaża się w przewodzie pokarmowym różnych gatunków zwierząt i człowieka - z kałem zasila środowisko przetrwalnikami

-Cl. tetani wytwarza 3 rodzaje egzotoksyn, uwalnianych do środowiska rany:

-Tetanospazmina = neurotoksyna

-Tetanolizyna = hemotoksyna

-Fibrynolizyna

-U konia tężec często po operacjach, także zanieczyszczenie pępowiny, u samic po uszkodzeniach porodowych dróg rodnych (pomoc porodowa), także uszkodzenia kopyt (nagwożdżenie, zagwożdżenie, zatrat), też skaleczenia błony śluzowej jamy ustnej, nawet banalne skaleczenia (najbardziej rany kłute)

-Mniej więcej w 1/3 przypadków tężca nie udaje się wykryć rany, a tężec występuje (?)

--Tężec endogenny (urazy błony śluzowej p.pok. przez pasożyty, bezoary…)

--Opóźniony rozwój tężca (spekulacje!) po wcześniejszych ranach

-Po okresie inkubacji (kilka dni - kilka tygodni) -Choroba rozpoczyna się niepokojem, poty, spadek apetytu, napięty i sztywny chód

-Potem bardzo różnie, w różnym tempie - aż do całkowitego zesztywnienia konia (im szybciej tym rokowanie gorsze, nawet w ciągu 24h)

Stan wzmożonego napięcia mięśni: -Wyciągnięcie głowy -Trudności w zginaniu głowy -Uszy uniesione, przywarte do szyi -Ogon odgięty, niemożność bicia ogonem -Chrapy rozdęte, brak ich ruchliwości -Wypadnięcie III powieki -Różnego stopnia szczękościsk

-Oddech płytki, szybki, często świszczący

-Częstym powikłaniem tężca jest zachłystowe zapalenie płuc   temp, wypływ ropny z nosa, słaby kaszel

-Nadpobudliwość nerwowa - na bodźce głosowe, świetlne, dotykowe

-Duży problem to skurcz zwieraczy odbytu i pęcherza

-Znacznie łatwiej rozpoznać przyżyciowo niż pośmiertnie

-Możliwe zwyrodnienia mięśniowe

-Szybsze stężenie pośmiertne

-Ciemna, lakowata, trudno krzepliwa krew

- Temp ciała po śmierci (do 48C)

-Badanie kliniczne

-Laboratoryjne bardzo kłopotliwe - izolacja bakterii z okolicy rany, bo brak posocznicy! (tylko toksemia)

-Początek ochwatu

-Zatrucie strychniną

-Zapewnić spokój - boks w półmroku, cichy i spokojny, nie niepokoić niepotrzebnie, zatyczki do uszu.

-Odciąć źródło toksyny - znaleźć ranę, oczyścić chirurgicznie, nastrzykać okolicę penicyliną krystaliczną.

-Neutralizacja toksyny w krążeniu - surowica i.v. 100000 j.m., też droga podpotyliczna. Sprzeczne opinie, co do skuteczności działania surowicy. Psy można wyleczyć bez stosowania surowicy. Jeżeli koń był szczepiony to można go doszczepić w chwili leczenia  wspomóc powstawania Ab antytoksycznych.

-Utrzymać konia jak najdłużej na nogach (podwieszanie). Źrebięta przekładać, co 4h z boku na bok (opadowe zapalenie płuc, odleżyny).

-Pokonanie szczękościsku - środki zwiotczające, jednak działają różnie i z różnym skutkiem. Diazepam i.v., powolny wlew obserwując efekty żeby koń się nie położył - 15-50 mg/konia.

Jeżeli się nie uda to karmić p/sondę, ewentualnie nawadnianie oraz Ringer z mleczanami lub NaHCO3, bo kwasica (ciągłe napięcie mięśni).

-Podawanie penicyliny ogólnie i.m.

-- Powstawanie toksyny

--Ograniczyć rozwój flory tlenowej ropotwórczej

--Ograniczyć stany zapalne

--Jak tylko stan się polepszy - ROZPOCZĄĆ RUCH!

-Każde źrebię szczepić (pierwsze w 3-4 m-cu życia, kolejne po 4-6 tygodniach, następne po roku), szczepionki mono lub poliwalentne

-Odporność trwa nie wiadomo jak długo

-Co kilka lat (3) doszczepiać

-Po zranieniu (koń nie szczepiony lub nie wiadomo) podać surowicę nawet następnego dnia; też przed operacją

-Jeżeli koń był na pewno szczepiony, ale upłynęło sporo czasu to w momencie zranienia dobrze go doszczepić 1x


Wyszukiwarka