Motywy tesknoty za krajem w literaturze romantycznej.
Adam Mickiewicz "Sonety krymskie" Mickiewicz dokonuje w "Sonetach krymskich" mistrzowskiego opisu krajobrazu krymskiego, przyrody orientalnej i kultury Wschodu. Jednak prawdziwym celem poety bylo ukazanie "pejzazu duszy" podmiotu lirycznego, który jest samotny, smutny i rozdarty wewnetrznie. Teskni za Litwa, swa ojczyzna, wiej jednak, ze nie moze do niej wrócic, ze zostal skazany na wieczna tulaczke. W "Stepach Akermanskich", w pierwszych dwóch strofach, podmiot liryczny opisuje swa podróz przez step. Lecz gdu zapada zmrok, w odbiorze otaczajacej go rzeczywistosci, posluguje sie zmyslem sluchu. Podmiot liryczny slyszy rózne subtelne dzwieki, które sklaniaja go do wsluchania sie w przestrzen w nadziei wychwycenia jakiegos glosu dobiegajacego z odleglej ojczyzny - Litwy. Jednak czeka go rozczarowanie: tego jednego dzwieku podmiot liryczny mimo wielkiego skupienia nie slych - "nikt nie wola". W "Pielgrzymie", poprzez kontrast pomiedzy obrazem otaczajacej go rzeczywistosci, a skromnymi lasami Litwy, odleglej i niedostepnej dla Pielgrzyma ojczyzny, wyraza swa ogromna tesknote za rodzinnym krajem. W trzeciej i czwartej strofie obraz utraconej ojczyzny splata sie i scisle zespala z obrazem ukochanej przez podmiot liryczny kobiety. Zespolenie tych dwóch obrazów wywoluje nieodparte wrazenie, iz uczucia Pielgrzyma przenosza sie ciagle z ocoby kochanki na utracona ojczyzne i na odwrót, granica tych uczuc zaciera sie. "Pan Tadeusz" Inwokacja jest bezposrednim skierowaniem do ojczystego kraju: "Litwo! Ojczyzno moja..". Jest ona wyrazem jego tesknoty za wolnym i czystym krajem.
Julisz Slowacki "Smutno mi Boze!" Slowacki jako emigrant, skazany byl na zycie z dala od ojczyzny. Sporo porózowal, co jedynie potegowalo poczucie oddalenia od kraju ojczystego. Hymn "Smutno mi Boze!" jest jednym z najbardziej znanych i wzruszajacych utworów Slowackiego. Jest przy tym wierszem bardzo wymowny, z którego wylania sie obraz poety - tulacza czy poety - pielgrzyma. Podmiot liryczny skrazy sie, ze jest wygnancem i ze jego kosci spoczna w obcej ziemi. Pojawia sie tu równiez wyraz rozpaczliwej wiary w Boga, która jednak nie jest w stanie ukoic smutku wynikajacego z tesknoty za ojczyzna i wiecznej tulaczki po obczyznie. Kazda strofa utworu konczy sie przejmujacym westchnieniem Smutno mi Boze, co poglebia jeszcze bardziej nastrój beznadziejnosci. Wieczny tulacz nawet nie wie gdzie spoczna jego biale kosci.