PATOMORFOLOGIA wykład 13 (8 I 01)

Zapalenie. Inflammatio.

Zapalenie to wieloaspektowa (wieloskładnikowa) reakcja unaczynionej tkanki łącznej na egzo- lub endogenne czynniki uszkadzające.

Aktorzy:

1. 
   naczynia krwionośne: osocze, leukocyty, monocyty, trombocyty

2. tkanka łączna: komórki (tuczne, fibroblasty, makrofagi, limfocyty)

substancja pozakomórkowa:

- białka strukturalne: kolagen, elastyna

- białka adhezyjne: fibronektyna, laminina

chemiczne mediatory - proteoglikany

Cechy zapalenia: (Celsus, Virchow)

Rubor (zaczerwienienie)

Tumor (obrzmienie, guz)

Calor (ciepło)

Dolor (ból)

Functio laesa (upośledzona czynność)

Inflammatio:

Acuta (ostre) Chronica (przewlekłe)

1. krótko (do kilku dni) 1. dłużej

2. wysięk (obrzęk) 2. limfocyty i makrofagi

3. emigracja neutrofili z naczyń 3. proliferacja tkanki łącznej i naczyń

Exsudatum (wysięk, płyn zapalny) Transsudatum (przesięk)

białka > 4% białka ~2,5% (albuminy)

gęstość > 1,02 gęstość < 1,012

komórki: granulocyty bez komórek

limfocyty

Inflammatio acuta

leukocyty:

• 
  pożerają bakterie

• zabijają obce antygeny

• trawią i rozkładają martwicze tkanki

• ale też niszczą tkanki zdrowe!

amunicja:

enzymy proteolityczne

mediatory chemiczne

toksyczne wolne rodniki

(Charakterystyczne cechy mikroskopowe:

• makrofagi: fagolizosomy, duży aparat Golgiego

• neutrofile: ziarnistości

• komórki śródbłonka: pęcherzyki pinocytotyczne, błona podstawna)

Inflammatio acuta:

Zmiany naczyniowe:

• średnica

• przepływ

• przepuszczalność

Zmiany komórkowe:

• emigracja leukocytów

• aktywacja leukocytów i chemotaksja

• fagocytoza

Zmiany naczyniowe:

zwężenie tętniczek (przejściowe, sekunda)

rozszerzenie tętniczek - otwarcie wolnych kapilar

zwiększenie przepływu krwi (Rubor, Calor)

↑przepuszczalności naczyń (Tumor)

- białka osocza na zewnątrz

- stasis (koncentracja erytrocytów i ↑ lepkości krwi)

zwolniony przepływ krwi

marginacja leukocytów (dochodzą do brzegu naczynia)

emigracja leukocytów

Inflammatio purulenta (ropne) - mianownictwo

superficialis (powierzchowne) → pyorrhoea = ropotok (błony śluzowe)

empyema = ropniak (jamy surowicze lub narządy surowicze)

profunda (głębokie) → phlegmone = ropowica (rozległe, bardzo ciężkie)

abscessus = ropień (ograniczone)

---