Prawo w turystyce i rekreacji
Wykłady 08.03.2009
2) Pojęcie imprezy turystycznej - co najmniej dwie usługi turystyczne tworzące jednolity program i objęte wspólną ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwają ponad 24 godziny albo program obejmuje zmianę miejsca pobytu.
„co najmniej dwie usługi turystyczne” - a zatem jeśli ktoś świadczy tylko jedną usługę nie musi rejestrować się, jako organizator np. hotelarz
!!!
Ale uwaga: jeśli ktoś świadcząc usługi posługuje się innym podmiotem to usługi idą na jego „konto”
Np. hotelarz w ramach „usługi sylwestrowej” zapewnia transport + zabawę i w celu realizacji transportu posługuje się przedsiębiorstwem przewozowym.
!!!
Wtedy musimy sprawdzić czy spełnione są inne elementy definicji imprezy turystycznej, np. „jednolity program”, czy „wspólna cena”.
Dlaczego? Bo organizowanie imprez turystycznych przez podmiot niezarejestrowany, jako organizator jest niedozwolone.
Cecha charakterystyczna (istota) imprezy turystycznej:
Jakkolwiek składa się ona z kilku pojedynczych usług to jednak tworzy ona pewną całość.
Ponadto, jest czymś więcej niż tylko sumą wchodzących w jej skład świadczeń
Posiada cechy, których nie mają wchodzące w jej skład usługi:
Są to jednolity program oraz zapewnienie opieki i bezpieczeństwa.
Jeśli impreza turystyczna obejmuje zmianę miejsca pobytu jest nazywana WYCIECZKĄ
Umowa zawierana między organizatorem a turystą jest wtedy nazywana umową o wycieczkę lub umowa o podróż.
3) Zawarcie umowy o świadczenie usług turystycznych
Ustawa o usługach turystycznych określa szczegółowe wymagania dotyczące zawierania umów o świadczenie usług turystycznych jest to podyktowane chęcią ochrony klienta.
Jeszcze przed zawarciem umowy należy podać klientowi:
- ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizytowych i sanitarnych.
- o wymaganiach zdrowotnych uczestnictwa w imprezie
- o zakresie ubezpieczenia NWiKL oraz możliwości ubezpieczenia się od kosztów rezygnacji (art.13.1)
- należy także poinformować klienta o zagrożenia życia i zdrowia na odwiedzanych obszarach i możliwości ubezpieczenia się od nich (art. 13.2)
Wszystkie powyższe informacje należy przekazać na piśmie (art. 13.3a)
Przeczytać ogólne warunki o ubezpieczeniach
Jeśli oferent posługuje się własnymi pisemnymi materiałami (broszurami, folderami, katalogami, itd.) musi w nich umieścić i wskazać klientowi bardzo szczegółowe informacje dotyczące umowy i przebiegu imprezy (art. 12.1)
!!!!
W domu czytać artykuł 12 sprawdzić, co powinno tam być, przejrzeć jakiś katalog i czy są tam zawarte wszystkie odpowiednie elementy, które tam powinny być.
Informacje powyższe nie mogą wprowadzać klienta w błąd(!) (art. 12.1a)
Jeśli ostatecznie zawarta umowa nie zawiera postanowień odmiennych to informacje z materiałów pisemnych traktuje się, jako część umowy(!!!) (art.12.2)
Jest to o tyle istotne, że klient będzie mógł potem domagać się realizacji tych postanowień, albo obniżenia ceny imprezy i odszkodowania za wyrządzoną mu szkodę.
Po zawarciu umowy, (ale jeszcze przed wyjazdem) organizator musi podać turystom na piśmie:
- dane kontaktowe rezydenta [nazwisko (nazwa), adres, telefon]
- szczegółowe informacje o przejeździe [czas, postoje, połączenia, miejsce w środku transportu]
- w przypadku imprez dla dzieci należy także określić sposób bezpośredniego kontaktu z dzieckiem luz opiekunem (art.13.3)
Suma umowa o imprezę turystyczną (o wycieczkę, o podróż) musi być zawarta w FORMIE PISEMNEJ
Ustawa szczegółowo określa, jakie informacje muszą być określone w tej umowie (art.14)
!!!
Do przeczytania art.14
!!!
Podkreślamy, że klient może się domagać by do treści umowy zostały wpisane jego wymagania specjalne, co, do których zgodził się organizator (art.14.2.8)
Po zawarciu umowy jeden egzemplarz musi być dostarczony klientowi (art.14.2a)
Klientowi należy też dostarczyć na piśmie informację o posiadanym przez organizatora zabezpieczeniu oraz o sposobie ubiegania się o wypłatę z niego środków (art.14.4)
Naruszenie powyższych przepisów traktowane jest, jako rażące naruszenie warunków wykonania działalności gospodarczej i może skutkować wykreśleniem z rejestru organizatorów turystyki (art.10a)
4) Zasady i zakres odpowiedzialności organizatora za niezorganizowanie lub niewłaściwe zrealizowanie imprezy turystycznej
Zasady odpowiedzialności w prawie
Zasada winy zasada ryzyka
ZASADA WINY - odpowiedzialność ponosi ten, kto zawinił (ten, komu udowodniło się winę)
ZASADA RYZYKA - odpowiedzialność ponosi ten, kto zajmuje się pewnego typu działalnością (bierze on na siebie ryzyko, że w trakcie jej prowadzenia coś pójdzie nie tak) a zatem odpowiada, mimo, że nie zawinił (nie trzeba mu udowadniać winy).
Podmiot taki będzie zwolniony z odpowiedzialności tylko w przypadkach określonych przez prawo, a zatem, musi istnieć przepis prawa stanowiący, że za konkretną szkodę on nie odpowiada.
Organizator turystyki za niezrealizowanie lub niewłaściwe zrealizowanie imprezy turystycznej odpowiada NA ZASADZIE RYZYKA (art.11a) a zatem co do zasady ponosi odpowiedzialność za wszystko, co związane jest z realizacją imprezy, chyba, że wystąpi jeden z określonych przez prawo WYJĄTKÓW: (art.11a.1)
1) Niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie umowy nastąpiło w skutek działania lub zaniechania samego klienta
2) Niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie umowy nastąpiło w skutek działania lub zaniechania osób trzecich, nieuczestniczących w wykonaniu usług przewidzianych w umowie
Uwaga: organizator nie ponosi odpowiedzialności w powyższych przypadkach, jeśli nie przyczynił się do powstania szkody.
Jeśli się przyczynił to odszkodowanie zapłaci w całości lub części - decyduje sąd.
3) Niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie umowy nastąpiło w skutek siły wyższej.
Siła wyższa (vis major) to zjawisko zewnętrzne, nadzwyczajne, którego skutków nie można przewidzieć, ani im zapobiec. Siła wyższa może przybrać jedna z trzech postaci:
Vis naturalis, (czyli: klęski żywiołowe) - zjawiska o charakterze przyrodniczym takie jak trzęsienia ziemi, huragany, powodzi, lawiny
Vis imperi, (czyli: decyzje władz) - np. zamknięcie drogi, wprowadzenie stanu nadzwyczajnego, zakaz wyjazdu na określony teren, nakaz ewakuacji.
Vis armata, (czyli: zdarzenia wojenny) - a zatem wojny, ale też wszelkiego typu rebelie, zamieszki, pucze, powstania, rewolucje i interwencje zbrojne.
UWAGA 1: zdarzenia powyższe zwalniają organizatora od odpowiedzialności tylko pod warunkiem, że nie dało się ich przewidzieć!
Organizując imprezę na terenie zagrożonym wystąpieniem jakiegoś typu zjawiska organizator bierze odpowiedzialność za jego normalne skutki
UWAGA 2: nawet, jeśli organizator jest zwolniony z odpowiedzialności to nadal ciąży na nim obowiązek opieki nad turystami (w szczególności obowiązek udzielania pomocy poszkodowanym turystom) (art.11a.2)
5) Odpowiedzialność organizatora za inne osoby
Z punktu widzenia odpowiedzialności organizatora osoby mogące wyrządzić lub przyczynić się do powstania szkody dzielimy na 3 kategorie
a) Osoby zatrudnione u organizatora
b) Podmioty, z których pomocą organizator zobowiązanie wykonuje
c) Osoby trzecie
ad a) chodzi o każdy typ zatrudnienia - umowa o pracę, zleceni, czy dzieło
ab b) Chodzi o innych przedsiębiorców (tzw. Podwykonawców), którym organizator powierzył wykonanie pewnych usług, do których świadczenia przed klientem sam się zobowiązał
ad c) Chodzi o osoby nieuczestniczące w wykonaniu usług przewidzianych w umowie
Co do a) i b): za działania i zaniechania osób i podmiotów z pkt. a) i b) organizator ponosi przed klientem odpowiedzialność jak za własne działania i zaniechania
Organizator i podmioty z punktów a) i b) odpowiadają solidarnie
Tzn. że poszukiwany klient może domagać się wynagrodzenia szkody zarówno od organizatora, jak i od sprawcy szkody (może też pozwać obydwu na raz)
Jeśli organizator zapłaci odszkodowanie za faktycznego sprawce szkody to może domagać się od niego zwrotu wypłaconych kwot.
Jest to tzw. powództwo regresowe.
UWAGA: wyjątek stanowi osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę:
- nie odpowiada przed klientem (pozwać można tylko pracodawcę) art. 120 kodeksu pracy
- za działania nieumyślne odpowiada tylko do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia (tylko tyle może odzyskać pracodawca, który zapłacił odszkodowanie klientowi) AT. 199 kodeksu pracy.
Co do c): Za działania i zaniechania osób trzecich (ptk.c) organizator nie odpowiada w ogóle (chyba, że przyczynił się do wyrządzenia szkody
6) Odwołanie imprezy
Z punktu widzenia prawa odwołanie imprezy to odstąpienie od umowy przez organizatora jeszcze przed jej rozpoczęciem
Bez względu na przyczynę odwołania imprezy klientowi przysługują dwa uprawnienia (do wyboru):
prawo żądania natychmiastowego zwrotu wszystkich wniesionych kwot (a zatem nie tylko ceny imprezy, ale także innych opłat wpłaconych organizatorowi: za wizy, opłaty lotniskowe, ubezpieczenia, itd.)
prawo uczestnictwa w imprezie zastępczej zaoferowanej przez organizatora (uwaga: tu klauzula ochrony interesów klienta).
Klauzula ochrony interesów klienta
Jeśli wartość imprezy zastępczej jest wyższa od odwołanej to klienta ma prawo uczestniczyć w niej bez dopłat, jeśli wartość imprezy zastępczej jest niższa od odwołanej to klient ma prawo do zwroty różnicy.
Dodatkowo: klient, co do zasady może domagać się odszkodowania.
Odszkodowanie ma pokryć wydatki, jakie klient zdążył ponieść w związku z odwołaną imprezą.
Musi jednak udowodnić, że takie wydatki poniósł (przedstawić rachunki).
Chodzi przykładowo o koszty dodatkowych ubezpieczeń i specjalistycznych lekarstw.
To dodatkowe odszkodowanie nie przysługuje, gdy:
odwołanie imprezy nastąpiło z powody siły wyższej (zobacz jak Bóg nas urządził :D)
zbyt mała liczba chętnych w stosunku do określonej w umowie zgłosiła się na imprezę.
7) Rezygnacja z imprezy
Z punktu widzenia prawa rezygnacja z imprezy to odstąpienie od umowy przez klienta jeszcze przed jej rozpoczęciem
Klient ma prawo zrezygnować z wyjazdu w dowolnym momencie. Organizator może się jednak zabezpieczyć przed rezygnacją klienta poprzez tzw. karę umowną, zwaną też odstępny.
Kara umowna - jest to określona w umowie kwota, która nie zostanie klientowi zwrócona w przypadku rezygnacji (zazwyczaj jest ustalana procentowo w stosunku do ceny imprezy i uzależniona od tego ile pozostało do wyjazdu)
Klient może się zabezpieczyć przed konsekwencjami rezygnacji na dwa sposoby:
- w drodze ubezpieczenia od kosztów rezygnacji
- poprzez tzw. zastępstwo
Przed zawarciem umowy o uczestnictwo w impecie klient musi być poinformowany na piśmie o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji (uwaga: przed zawarciem tej umowy warto sprawdzić warunki)
Zastępstwo polega na przekazaniu uprawnień do uczestnictwa w imprezie innej osobie spełniającej warunki uczestnictwa (art. 16)
Organizatorowi nie przysługuje wtedy odstępne - może jedynie pobrać niewielką kwotę na pokrycie tzw. kosztów manipulacyjnych.
W umowie można określić termin, do którego zastępstwo będzie możliwe
8) Zmiana istotnych warunków imprezy przed jej rozpoczęciem (art.14.5-7)
Zasadniczo jest to możliwe, ale należy o tym niezwłocznie poinformować klienta.
Ten wtedy może:
- przyjąć nowe warunki
- odstąpić od umowy
Jeśli odstąpi od umowy to może:
- Żądać natychmiastowego zwrotu wszystkich wniesionych kwot
- uczestniczyć w innej imprezie zaoferowanej przez organizatora (uwaga: tutaj obowiązuje klauzula ochrony interesów klienta)
Uwaga: powyższe zasady obowiązują jedynie w
przypadku zmian ISTOTNYCH warunków umowy.
Istotność obiektywna istotność subiektywna
Istotność obiektywna - oczywista dla każdego (np. zmiany hotelu, zmiana typu transportu)
Istotność subiektywna - związana z konkretną osobą
W zw. z tym drugim przypadkiem warto zażądać wpisania swoich „wymagań specjalnych” do umowy!
9) Zmiana ceny imprezy (art.17)
Zasadniczo jest to niemożliwe.
Ustawodawca dopuszcza taką możliwość jedynie wyjątkowo, gdy jednocześnie zostaną spełnione następujące przesłanki:
- Taka możliwość jest wyraźnie przewidziana w umowie
- Do wyjazdu pozostało więcej niż 20 dni
- Zmiana ceny jest spowodowana:
- wzrostem kosztów transportu
- wzrostem opłat urzędowych
- wzrostem kursów walut
Uwaga: zmiana ceny to zmiana istotnego warunku umowy!!! (czyli: co do konsekwencji patrz wyżej)
10) Zmiana programu w trakcie imprezy (art.16a)
Jeżeli organizator nie może zrealizować jakiegoś punktu programu to powinien przedstawić ŚWIADCZENIE ZASTĘPCZE (zaproponować coś w zamian)
Do świadczenia zastępczego stosuje się klauzulę ochrony interesów klienta
Klient zasadniczo nie może odmówić zgody na świadczenie zastępcze - może to jednak uczynić, gdy przedstawi uzasadnione powody.
Jeżeli z jakichkolwiek powodów ani realizacja świadczeń zastępczych jest niemożliwa (albo też turysta odmówił skorzystania ze świadczenia zastępczego przedstawiając uzasadnione powody) to organizator musi:
- zapewnić turystom powrót do miejsca uzgodnionego w umowie:
- bez dodatkowych opłat
- w warunkach nie gorszych niż określone w umowie
- zwrócić turystom koszt niezrealizowanych świadczeń
Co więcej, turystom przysługuje dodatkowo odszkodowanie z tytułu rekompensaty szkód doznanych w skutek niezrealizowania umowy (trzeba jednak udowodnić szkodę majątkową - przedstawić rachunki)
To dodatkowe odszkodowanie nie przysługuje, gdy świadczenie zastępcze nie mogło być wykonane:
- z winy osób trzecich
- z powodu siły wyższej
Wyszukiwarka