PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W CIECHANOWIE

WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA

Kierunek - Pielęgniarstwo

Poziom C

Praca zaliczeniowa Pielęgniarstwo w zagrożeniu życia.

Temat: Ośrodkowe ciśnienie żylne

Bibliografia:

1. Wołowicka L., Dyk D.:Anestezjologia i intensywna opieka. PZWL, Warszawa 2008.

2. Kózka M., Płaszewska-Żywko L.: Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. PZWL, Warszawa 2008.

Ciechanów 2011

Ośrodkowe ciśnienie żylne

Ośrodkowe ciśnienie żylne (OCŻ), jest to ciśnienie jakie panuje w dużych naczyniach żylnych w bezpośrednim sąsiedztwie prawego przedsionka serca.

Wynik badania OCŻ podaje się w cm H₂O, przy czym wartości prawidłowe mieszczą się w zakresie 4 - 12 cm H₂O.

Znaczne obniżenie ciśnienia ośrodkowego świadczy o niedostatecznym wypełnieniu łożyska naczyniowego. Podwyższenie zaś, świadczy o jego nadmiernym wypełnieniu (lub niewydolności układu krążenia).

OCŻ pomaga w ocenie wydolności prawej połowy serca oraz w diagnozowaniu hipo- i hiperwolemii.

Procedura założenia układu do pomiaru OCŻ:

• OCŻ oznaczać wprowadzając kaniulę lub cewnik do np. żyły głównej górnej lub dolnej, poprzez nakłucie żyły podobojczykowej, szyjnej bądź udowej

• podłączyć do butelki z jałowym roztworem 0,9% NaCl zestaw do pomiaru OCŻ i wypełnić go

• zamknąć kranik znajdujący się w linii przewodu do pomiaru ciśnienia

• zawiesić butelkę z płynem na statywie

• napełnić komorę kroplomierza płynem z butelki

• ułożyć chorego najczęściej płasko na plecach w celu wyznaczenia poziomu zerowego, który stanowi 2/3 długości przednio-tylnej średnicy klatki piersiowej w płaszczyźnie strzałkowej

• w przypadku pozycji półsiedzącej punkt zerowy stanowi 2/3 średnicy przednio-tylnej ściany klatki na poziomie czwartej przestrzenie międzyżebrowej

• przy ułożeniu na boku punkt zerowy stanowi linia pośrodkowa klatki piersiowej (z przodu mostek z tyłu wyrostki kręgów)

• przyczepić skalę manometru w taki sposób aby punkt zerowy skali znajdował się na poziomie prawego przedsionka serca chorego - patrz - punkt zerowy chorego

• wypełnić przewód płynem

• kranik trójdrożny ustawić tak aby jego ramiona znajdujące się naprzeciw siebie ustawione były w jednej linii przewodu, trzecie ramię kranika skierowane jest przeciwnie do skali manometru

• płyn płynie z butelki do żyły chorego i nie wchodzi do ramienia bocznego, w którym odbywa się pomiar ciśnienia

• napełniając w pierwszej kolejności przewód prowadzący do żyły, zapobiega się przedostawaniu się pęcherzyków powietrza do przewodu z manometrem

• ustawić kranik w takim położeniu aby zamknąć dostęp do żyły chorego, wypełnić płynem przewód manometru do wysokości 10 - 15 cm (płyn nie może dojść do poziomu filtra powietrza; jego poziom znajdować się powinien 2 -3 cm poniżej tego filtra, gdyż zamoczenie filtra powietrza powoduje utworzenie się próżni w manometrze co utrudnia odczyt OCŻ)

• zwrócić uwagę aby w układzie nie było pęcherzyków powietrza

• zdjąć osłonkę z końcówki przewodu i podłączyć go z cewnikiem umieszczonym w żyle chorego

• zwrócić uwagę aby cewnik nie był zagięty i/lub niedrożny

• ustawić kranik w takim położeniu aby zamknąć dostęp do skali manometru, a płyn swobodnie przepływał do żyły chorego

• zmierzyć OCŻ

• kranik ustawić tak aby zamknąć dostęp do butelki, a zachować drożność między żyłą chorego, a manometrem

• płyn w przewodzie ze skalą ustala się i waha się (zgodnie z ruchami oddechowymi)

• odczytać wartość na skali w czasie wydechu chorego

• ustawić ramiona kranika tak aby nie znajdowały się ani w linii przewodu wlewu dożylnego ani ramienia z manometrem

• odłączyć zestaw do OCŻ, a jego koniec zabezpieczyć na jałowo

• cewnik do pomiaru OCŻ przepłukiwać okresowo małymi ilościami soli fizjologicznej z dodatkiem heparyny

Interpretacja wyników:

Niskie wartości OCŻ świadczą o hipowolemii, natomiast wysokie mogą być spowodowane:

• niewydolnością prawokomorową,

• tamponadą serca,

• nadciśnieniem w tętnicach płucnych,

• zatorowością opłucną,

• hiperwolemią.

W przypadku chorych wentylowanych przy użyciu respiratora z nastawioną funkcją dodatniego ciśnienia końcowo-wydechowego (PEEP) należy uwzględnić wpływ podwyższonego ciśnienia w klatce piersiowej podczas wydechu.

---