Konspekt do lekcji biologii w klasie III gimnazjum
Temat: Parametry populacji. Krzywa przeżywania i struktura wiekowa.
CELE DYDAKTYCZNE
Wiadomości:
Uczeń zna:
- pojęcie populacji,
- cechy populacji,
- podstawowe rodzaje krzywych przeżywania,
- piramidy wieku dla populacji rozwijających się, ustabilizowanej, wymierającej.
Umiejętności:
Uczeń potrafi:
- rozpoznać cechy populacji,
- wyjaśnić, co jest przyczyną śmiertelności populacji,
- zinterpretować krzywą przeżywania,
- określić strukturę wiekową mieszkańców swej miejscowości.
Postawy:
- konieczność ochrony niektórych gatunków w okresie rozrodu.
Strategie:
- asocjacyjna,
- organizacyjna.
Metody:
- pogadanka,
- elementy wykładu,
- obserwacja.
Forma pracy:
- zbiorowa
Środki dydaktyczne:
- foliogramy,
- podręcznik,
- tablica, kreda.
PRZEBIEG LEKCJI
FAZA WSTĘPNA (10min)
Sprawdzenie listy obecności
Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji. Nauczyciel zadaje pytania:
- Co to jest populacja?
POPULACJA- zbiór osobników jednego gatunku, wzajemnie na siebie wpływających, zamieszkujących ten sam obszar.
- Podaj przykłady populacji.
Polacy
Dolnoślązacy
Klasa szkolna ( IIIa, IIIb, IIIc)
Osoby z zielonymi oczyma.
- Czy jeden gatunek może tworzyć kilka populacji?
Tak, bo gatunek tworzą populacje osobników mających wspólne pochodzenie i odznaczają się tymi samymi cechami, które są przekazywane płodnemu potomstwu.
- Co to jest liczebność?
Liczebność- liczba osobników zamieszkująca obszar zajęty przez daną populację.
- Jakie czynniki wpływają na liczebność?
Rozrodczość
Imigracja
Śmiertelność
Emigracja
FAZA REALIZACYJNA (20-25min)
Nauczyciel sprawdza uczniom zadanie domowe, a jednocześnie nawiązuje do dzisiejszej lekcji. Zadaje pytania:
- Co to jest śmiertelność?
- Jakie są przyczyny śmiertelności?
Nauczyciel prowadzi krótki wykład o krzywych przeżywania, zawierając w nim następujące zagadnienia:
- o czym mówią krzywe przeżywania?
- wyjaśnienie opisów osi rzędnych i odciętych,
- charakterystyka krzywej wypukłej,
- charakterystyka krzywej wklęsłej,
- charakterystyka krzywej prostej.
Po analizie krzywych, nauczyciel pyta uczniów, o to, co było zawarte w wykładzie. Uczniowie przerysowują rysunek z foliogramu. Kolejno nauczyciel dyktuje notatkę o krzywych przeżywania:
Krzywa A- śmiertelność niewielka we wczesnym okresie życia i dopiero rośnie wśród osobników starych np. człowiek, słonie.
Krzywa B- bez względu na wiek tempo wymierania osobników jest stała (krzywa teoretyczna)
Krzywa C- wydawane na świat potomstwo z którego tylko nie liczne osobniki przeżywają np. tasiemce, żaby, kasztanowiec.
Nauczyciel wprowadza kolejny nowy element wiedzy w formie wykładu. Są to piramidy wiekowe osobników. W swoim wykładzie nauczyciel zawiera:
jakie okresy życia wyróżniamy w życiu osobników żywych,
co to jest struktura wiekowa,
analiza piramid wieku populacji rozwijającej się, populacji ustabilizowanej i populacji wymierającej.
Uczniowie przerysowują piramidy wieku z tablicy do zeszytu i podpisują je odpowiednio. Nauczyciel chodzi po sali i sprawdza jakość narysowanych rysunków.
FAZA PODSUMOWUJĄCA (10-15 min)
Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy. Uczniowie wykonują kartę pracy, mają czas do końca lekcji. Mogą korzystać z zeszytu i podręcznika.
Nauczyciel zbiera i ocenia karty pracy.