Elastyczność - np. Woda jeśli zdrożeje to nie spadnie popyt (niska elastyczność cenowa).
Wysoka elastyczność - jeśli ktoś wprowadzi drogie bułeczki to nikt nie będzie ich kupował
Produkty o niskiej elastyczności muszą być kontrolowane (lekarstwa, energia, woda, ścieki)
elastyczność cenowa produktu zależy przede wszystkim od ilości substytutów podstawowego produktu
RODZAJE ELASTYCZNOŚCI CENOWEJ POPYTU
Ecp>|1| => popyt elastyczny
Ecp=1 popyt proporcjonalny
Ecp<|1| popyt nieelastyczny
Przykładowe zadanie:
Popyt na papierosy w danym okresie I miejscowości wynosi 1000 paczek. Cena paczki = 10zł. Nastąpił wzrost ceny do 12zł, co spowodowało że popyt obniżył się do 900 paczek. Oblicz elastyczność cenową popytu i określ jaki charakter ma ten popyt
Ecp=\frac {\Delta % popytu}{\Delta% centy}
% popytu = 10
% ceny = 20
Ecp=0.5
MIESZANA CENOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU
Ecm= \frac{\Delta % popyt X}{\Delta % Y} X - jeden produkt Y - drugi produkt
Jeżeli to są dobra substytucyjne to współczynnik elastyczności jest dodatni, jeśli komplementarne - ujemny
DOCHODOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU
Edp=(d%popytu)/(d%dochody)
wraz ze wzrostem dochodów zmienia się popyt na produkty konsumpcyjne ale poziom zmiany jest różny dla różnych produktów
ELASTYCZNOŚĆ CENOWA PODAŻY
Ecpod opisuje reakcję podaży (produkcji i dostaw) danego dobra na zmiany ceny tego produktu
Ecpd= \frac{\Delta % podaż X}{\Delta % cena X}
Ecpd jest wielkością dodatnią i w dużym stopniu zależy od zmiany poziomu kosztów w stosunku do zmiany poziomu cen
PRZEDSIĘBIORSTWO NA RYNKU
sektor publiczny - żyją na garnuszku budżetu (który jest finansowany przez podmioty gospodarcze): szkoły wyższe, szpitale, muzea, domy kultury, biblioteki, wojsko, policja
Podstawową jednostką w gospodarce jest przedsiębiorstwo.
Przedsiębiorstwo jest podmiotem gospodarczym które prowadzi działalność w celach zarobkowych i na własny rachunek
RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTW
Mikroprzedsiębiorstwa - zatrudnienie <=10 osób, obrót <= 2 mln euro (w Polsce około 2 mln podmiotów)
Małe przedsiębiorstwa <=50 osób, obrót <=10mln euro
Średnie <= 250 osób, obród <=50 mln
ze względu na formę organizacyjno-prawną
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
przeds. Państwowe działające wg zasad
spółki prawa handlowego (spółki osobowe i spółki kapitałowe)
Spółka osobowa jest własnością co najmniej 2 osób które wnoszą odpowiedni kapitał, prowadzą działalność gospodarczą, ponoszą ryzyko i odpowiedzialność za powstałe zobowiązania. Większość spółek osobowych posiada pełną bądź ograniczoną osobowość prawną. To znaczy, że w obrocie? Prawnym może występować jako osoba prawna
Do najczęściej występujących spółek osobowych zaliczamy:
a) spółkę jawną która jest umownym zrzeszeniem dwóch lub więcej osób prowadzących przedsięwzięcie zarobkowe w wspólnym imieniu wspólniku i każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami
b) spółka partnerska - utworzona przez partnerów w celu wykonywania wolnego zawodu (art 88 kodeksu spółek handlowych wymienia 17 wolnych zawodów)
komandytowa - odmiana spółki jawnej a jej istota polega na występowaniu dwóch rodzajów wspólników:
- komplementariusz (odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem)
- komandytariusz (odpowiada za zobowiązania spółki do wniesionej sumy komandytowej)
spółki kapitałowe - umożliwiają łączenie kapitałów, posiadają pełną osobowość prawną (tzn. za zobowiązania spółki odpowiada sama spółka) dwa rodzaje:
- spółka z o.o. (wartość minimalna wkładu = 500zł a kapitał udziałowy min 50000zł. Musi być zawarta w formie aktu notarialnego i wpisana do rejestru handlowego (tzw rejestr spółek handlowych
e) spółka akcyjna jest spółką kapitałową gdzie wspólnicy odpowiadają za zobowiązania jedynie do wartości posiadanych akcji. Kapitał zakładowy wynosi 500000zł. Najwyższą władzą jest walne zgromadzenie akcjonariuszy. Posiada radę nadzorczą i zarząd. W celu uzyskania kapitału emitują akcje które są papierem wartościowym uprawniającym do udziału we własności spółki i w decyzjach na walnym zgromadzeniu w proporcji do wartości posiadanych akcji. Akcje spółki dzielą się na dwa rodzaje:
akcje zwykłe
akcje uprzywilejowane (przyznawane osobom szczególnie zasłużonym dla spółki) - w Polsce rzadkie, moc 1:3
W przypadku prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego w Polsce pracownicy posiadają prawo do bezpłatnego przejęcia 15% akcji.
CEL DZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORSTWA
Tradycyjny model przedsiębiorstwa zakłada, że celem działalności przedsiębiorstwa jest maksymalizacja zysku całkowitego.
Współczesne teorie i praktyka zakładają że długookresowym celem działania przedsiębiorstwa jest maksymalizacja jego wartości rynkowej
Ekonomiczna wartość dodana = (zysk operacyjny - koszt kapitału) * wartość kapitału
EVA -