Osłony przeciwolśnieniowe na drogach - z zieleni











GENERALNA DYREKCJA DRÓG
PUBLICZNYCH

 

OGÓLNE SPECYFIKACJE
TECHNICZNE

 

D - 07.09.01

 

OSŁONY PRZECIWOLŚNIENIOWE NA DROGACH

- Z ZIELENI

 

Warszawa 1998




Opracowanie wykonano
na zlecenie

Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych

Zgodnie z decyzją Generalnego
Dyrektora Dróg Publicznych niniejsza ogólna specyfikacja techniczna stanowi
obowiązującą podstawę sporządzenia szczegółowej specyfikacji technicznej przy
zlecaniu i realizacji robót na drogach krajowych i wojewódzkich oraz jest
zalecona do wykorzystania przy zlecaniu robót na drogach miejskich i gminnych.

Jednostka autorska,

opracowanie
edytorskie i rozpowszechnienie:

Branżowy Zakład Doświadczalny Budownictwa Drogowego
i Mostowego, Sp. z o.o.

03-802
Warszawa, ul. Skaryszewska 19, tel./fax [phone]

Konsultacje:

Wydział
Budowy Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych w Warszawie

Treść ogólnej specyfikacji technicznej jest aktualna na
dzień 30 kwietnia 1998 r.

Przy sporządzaniu szczegółowej specyfikacji technicznej
należy ewentualnie uaktualnić przepisy zawarte w wykorzystywanej niniejszej
ogólnej specyfikacji technicznej.



 



NAJWAŻNIEJSZE OZNACZENIA I SKRÓTY






OST


-
ogólna specyfikacja techniczna




SST


-
szczegółowa specyfikacja techniczna




GDDP


-
Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych




IBDiM


-
Instytut Badawczy Dróg i Mostów




P/d


-
pojazdy na dobę








 



SPIS TREŚCI

1. WSTĘP

2. MATERIAŁY

3. SPRZĘT

4. TRANSPORT

5. WYKONANIE ROBÓT

6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT

7. OBMIAR ROBÓT

8. ODBIÓR ROBÓT

9. PODSTAWA PŁATNOŚCI

10. przepisy związane

ZAŁĄCZNIKI

 



 



 








1. WSTĘP

1.1. Przedmiot OST

Przedmiotem niniejszej ogólnej
specyfikacji technicznej (OST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót
związa�nych z realizacją osłon przeciwolśnieniowych z zieleni.

1.2. Zakres stosowania OST

Ogólna specyfikacja techniczna
(OST) stanowi obowiązującą podstawę opracowania szczegółowej specyfikacji
technicznej (SST) stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zleca�niu
i realizacji robót na drogach krajowych i wojewódzkich.

Zaleca się wykorzystanie OST
przy zlecaniu robót na dro�gach miejskich i gminnych.

1.3. Zakres robót objętych OST

Ustalenia zawarte w niniejszej
specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem osłon
przeciwolśnie�niowych z zieleni.

Osłony przeciwolśnieniowe
stosuje się w miejscach, gdzie kształt drogi w planie i profilu oraz natężenie
ruchu powoduje występowanie znacznego olśnienia światłami pojazdów nadjeżdża�jących
z przeciwnego kierunku lub światłami pojazdów jadących inną, pobliską drogą
albo torem kolejowym lub tramwajowym. Zasady lokalizowania osłon
przeciwolśnieniowych określają wy�tyczne projektowania dróg (przykłady - zał.
2.1 i 2.2).

Osłona przeciwolśnieniowa może
być wykonana z: zieleni (krzewów i drzew) względnie z odpowiednio
ukształtowanej siatki stalowej lub z tworzyw sztucznych oraz z elementów
płytowych lub szczeblinowych lub z wałów ziemnych.

Osłona przeciwolśnieniowa z
zieleni na pasie dzielącym może być wykonywana, jako (przykłady - zał. 1):

-      szeroki
żywopłot (np. od 2 do 3 m) na pasach dzielących bez barier ochronnych; taki pas
zieleni zatrzymuje też w pewnym stopniu samochody zbaczające z drogi,

-      wąski
żywopłot posadzony między barierami ochronnymi, przy czym może być on ciągły
lub nieciągły o różnym ukształtowaniu sytuacyjnym.

Żywopłot w pasie dzielącym
należy sadzić z wyprzedzeniem czasowym, biorąc pod uwagę, że spełnia on swoją
funkcję dopiero po wyrośnięciu na wysokość co najmniej od 0,8 do 1,5 m. Na
żywopłot pożądane są gatunki krzewów chroniące przed olśnieniem przez cały rok
(zimozielone).

Poza pasami dzielącymi i poza
skarpami drogi, osłona prze�ciwolśnieniowa może być utworzona z drzew i
krzewów, w zależnoś�ci od rodzaju terenu i zróżnicowanych potrzeb
wysokościowych związanych z olśnieniem.

Sposób wykonania i lokalizację
osłony przeciwolśnieniowej ustala dokumentacja projektowa, uwzględniająca
zalecenia właś�ciwych wytycznych projektowania (przykład - zał. 2) i wiedzę
praktyczną.

1.4. Określenia podstawowe

1.4.1. Osłona
przeciwolśnieniowa - urządzenie bezpieczeństwa ruchu drogowego z zieleni lub
materiałów sztucznych chroniące kierowców przed olśnieniem światłami pojazdów
nadjeżdżających z przeciwka.

1.4.2. Ziemia
urodzajna - ziemia posiadająca właściwości za�pewniające roślinom prawidłowy
rozwój.

1.4.3. Bryła
korzeniowa - uformowana przez szkółkowanie bryła ziemi z przerastającymi ją
korzeniami rośliny.

1.4.4. Forma pienna
- forma drzew i niektórych krzewów sztucz�nie wytworzona w szkółce z pniami o
wysokości od 1,80 do 2,20 m, wyraźnym nie przyciętym przewodnikiem i uformowaną
koroną.

1.4.5. Forma
krzewiasta - forma właściwa dla krzewów lub forma drzewa utworzona w szkółce
przez niskie przycięcie przewodnika celem uzyskania wielopędowości.

1.4.6. Pozostałe
określenia podstawowe są zgodne z obowiązują�cymi, odpowiednimi. polskimi
normami i z definicjami podanymi w OST D-M-00.00.00 "Wymagania
ogólne" pkt 1.4.

1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót

Ogólne
wymagania dotyczące robót podano w OST D-M-00.00.00 "Wymagania
ogólne" pkt 1.5.

2. MATERIAŁY

2.1. Ogólne wymagania dotyczące materiałów

Ogólne wymagania dotyczące
materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M-00.00.00
"Wymagania ogólne" pkt 2.

2.2. Ziemia urodzajna

Ziemia urodzajna, w zależności
od miejsca pozyskania, powinna posiadać następujące charakterystyki:

-      ziemia
rodzima - powinna być zdjęta przed rozpoczęciem robót budowlanych i
zmagazynowana w pryzmach nie przekraczających 2 m wysokości,

-      ziemia
pozyskana w innym miejscu i dostarczona na plac budowy - nie może być
zagruzowana, przerośnięta korzeniami, zasolona lub zanieczyszczona chemicznie.

2.3. Ziemia kompostowa

Do nawożenia gleby mogą być
stosowane komposty, powstające w wyniku rozkładu różnych odpadków roślinnych i
zwierzęcych (np. torfu, fekaliów, kory drzewnej, chwastów, plewów), przy kompostowaniu
ich na otwartym powietrzu w pryzmach, w sposób i w warunkach zapewniających
utrzymanie wymaganych cech i wskaź�ników jakości kompostu.

Kompost fekaliowo-torfowy -
wyrób uzyskuje się przez kom�postowanie torfu z fekaliami i ściekami bytowymi z
osadników, z osiedli mieszkaniowych.

Kompost fekaliowo-torfowy
powinien odpowiadać wymaganiom wg BN-73/0522-01 [4]. Torf użyty jako komponent
do wyrobu kom�postu - wg PN-G-98011 [1].

Kompost z kory drzewnej - wyrób
uzyskuje się przez kompos�towanie kory zmieszanej z mocznikiem i osadami z
oczyszczalni ścieków pocelulozowych, przez okres około 3-ch miesięcy. Kom�post
z kory sosnowej może być stosowany jako nawóz organiczny przy przygotowaniu
gleby pod zieleń w okresie jesieni, przez zmieszanie kompostu z glebą.

2.4. Drzewa i krzewy

Gatunki i odmiany drzew i
krzewów powinny być zgodne z us�taleniami dokumentacji projektowej, SST lub
Inżyniera (przykłady gatunków krzewów - zał. 3).

Dostarczone sadzonki powinny być
zgodne z normą PN-R-�67023 [3] i PN-R-67022 [2], właściwie oznaczone, tzn.
muszą mieć etykiety, na których podana jest nazwa łacińska, forma, wy�bór,
wysokość pnia, numer normy.

Sadzonki drzew i krzewów powinny
być prawidłowo uformowane z zachowaniem pokroju charakterystycznego dla gatunku
i odmiany oraz posiadać następujące cechy:

-      pąk szczytowy przewodnika powinien być
wyraźnie uformowany,

-      przyrost ostatniego roku powinien wyraźnie i
prosto przedłu�żać przewodnik,

-      system
korzeniowy powinien być skupiony i prawidłowo rozwi�nięty, na korzeniach
szkieletowych powinny występować licz�ne korzenie drobne,

-      u
roślin sadzonych z bryłą korzeniową, np. drzew i krzewów iglastych, bryła
korzeniowa powinna być prawidłowo uformowana i nie uszkodzona,

-      pędy
korony u drzew i krzewów nie powinny być przycięte, chy�ba, że jest to cięcie
formujące, np. u form kulistych,

-      równomiernie
rozmieszczone pędy boczne korony drzewa,

-      praktycznie
prosty przewodnik,

-      blizny
na przewodniku powinny być dobrze zarośnięte, dopusz�cza się 4 niecałkowicie
zarośnięte blizny na przewodniku w II wyborze, u form naturalnych drzew.

Wady niedopuszczalne:

-      silne
uszkodzenia mechaniczne roślin,

-      odrosty
podkładki poniżej miejsca szczepienia,

-      ślady
żerowania szkodników,

-      oznaki
chorobowe,

-      zwiędnięcie
i pomarszczenie kory na korzeniach i częściach naziemnych,

-      martwice
i pęknięcia kory,

-      uszkodzenie
pąka szczytowego przewodnika,

-      dwupędowe
korony drzew formy piennej,

-      uszkodzenie
lub przesuszenie bryły korzeniowej,

-      złe
zrośnięcie odmiany szczepionej z podkładką.

2.5. Nawozy mineralne

Nawozy
mineralne powinny być w opakowaniu, z podanym składem chemicznym (zawartość
azotu, fosforu, potasu - N.P.). Nawozy należy zabezpieczyć przed zawilgoceniem
i zbryleniem w czasie transportu i przechowywania.

3. SPRZĘT

3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu

Ogólne wymagania dotyczące
sprzętu podano w OST D-M-00.00. 00 "Wymagania ogólne" pkt 3.

3.2. Sprzęt stosowany do wykonania osłon przeciwolśnieniowych z zieleni

Wykonawca przystępujący do
wykonania osłon przeciwolśnienio�wych z zieleni powinien wykazać się
możliwością korzystania z na�stępującego sprzętu:

-      glebogryzarek,
pługów, łopat, bron, grabi,

-      sprzętu
do pozyskania ziemi urodzajnej,

-     
sprzętu do transportu materiałów.

4. TRANSPORT

4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu

0gólne wymagania dotyczące
transportu podano w OST D-M-�00.00.00 "Wymagania ogólne" pkt 4.

4.2. Transport materiałów do wykonania nasadzeń

Drzewa i
krzewy mogą być przewożone wszystkimi środkami tra�nsportowymi. W czasie
transportu należy zabezpieczyć je przed wy�schnięciem, przemarznięciem i
uszkodzeniem bryły korzeniowej lub korzeni i pędów. Rośliny z bryłą korzeniową
muszą mieć opakowane bryły korzeniowe lub być w pojemnikach. Drzewa i krzewy po
dosta�rczeniu na miejsce przeznaczenia powinny być natychmiast sadzone. Jeśli
jest to niemożliwe, należy je zadołować w miejscu ocienio�nym i nieprzewiewnym,
a w razie suszy podlewać.

5. WYKONANIE ROBÓT

5.1. Ogólne zasady wykonania robót

Ogólne zasady wykonania robót
podano w OST D-M-00.00.00 "Wy�magania ogólne" pkt 5.

5.2. Drzewa i krzewy

5.2.1. Wymagania
dotyczące sadzenia drzew i krzewów

Wymagania dotyczące sadzenia
drzew i krzewów są następujące:

-      pora
sadzenia - powinna być ustalona w zależności od właściwości roślin użytych do
sadzenia; najlepiej jesienią lub wiosną,

-      miejsce
sadzenia - powinno być wyznaczone w terenie, zgodnie z dokumentacją projektową,

-      dołki
pod drzewa i krzewy powinny mieć wielkość wskazaną w do�kumentacji projektowej
i zaprawione ziemią urodzajną,

-      roślina
w miejscu sadzenia powinna znaleźć się do 5 cm głębiej jak rosła w szkółce.
Zbyt głębokie lub płytkie sadzenie utrudnia prawidłowy rozwój rośliny,

-      korzenie
złamane i uszkodzone należy przed sadzeniem przyciąć,

-      przy
sadzeniu drzew formy piennej należy
przed sadzeniem wbić w dno dołu drewniany palik,

-      korzenie
roślin zasypywać sypką ziemią, a następnie prawidłowo ubić, uformować miskę i
podlać,

-      drzewa
formy piennej należy przywiązać do palika tuż pod koroną,

-      wysokość
palika wbitego w grunt powinna być równa wysokości pnia posadzonego drzewa,

- palik powinien być umieszczony od strony najczęściej wiejących
wiatrów.

Żywopłoty, stosowane na pasach
dzielących, powinny być sadzo�ne zgodnie z ustaleniami dokumentacji projektowej
lub z zachowa�niem zasad:

-      stosowania
w zasadzie dwóch rzędów krzewów,

-      zachowania
odstępów między krzewami w rzędzie około 1,5 m,

-      sadzenia
krzewów w szachownicę, przy odległości 0,5 m między rzędami lub sadzenia
krzewów naprzeciw siebie, przy odległości 1,0 m między rzędami.

Żywopłoty można sadzić w okresie
wiosennym (zaleca się na glebach ciężkich) lub jesiennym (zaleca się na glebach
lekkich). Gatunki iglaste zaleca się sadzić w okresie od końca kwietnia do
połowy maja oraz od drugiej połowy sierpnia do września.

Przed przystąpieniem do sadzenia
żywopłotu konieczne jest właściwe i staranne uprawienie gleby. Pas przeznaczony
pod żywo�płot należy zaorać pługiem dwuskibowym na głębokość do 24 cm. Or�kę
najlepiej jest wykonać w okresie jesiennym, pozostawiając na zimę glebę w
ostrej skibie, wiosną zaś cały pas zabronować. W nie�których przypadkach (np.
gdy grunty były uprzednio uprawiane) mo�żna sadzić żywopłoty bez wykonywania
orki i bronowania.

Dołki pod krzewy żywopłotu
powinny być kopane pod sznur z tym, że ich wymiary należy dostosować do systemu
korzeniowego krzewów (średnie wymiary dołków wynoszą: średnica 0,4 m i
głębokość 0,4m).

5.2.2. Pielęgnacja
po posadzeniu drzew i krzewów

Pielęgnacja drzew i krzewów w okresie
gwarancyjnym (w ciągu roku po posadzeniu) polega na:

-      podlewaniu,

-      odchwaszczaniu,

-      nawożeniu,

-      usuwaniu
odrostów korzeniowych,

-      poprawianiu
misek,

-      okopczykowaniu
drzew i krzewów jesienią,

-      rozgarnięciu
kopczyków wiosną i uformowaniu misek,

-      wymianie
uschniętych i uszkodzonych drzew i krzewów,

-      wymianie
zniszczonych palików i wiązadeł,

-      przycięciu
złamanych, chorych lub krzyżujących się gałęzi (cięcia pielęgnacyjne i
formujące).

Pielęgnacja żywopłotu powinna w
szczególności uwzględniać:

-      pielenie
i spulchnienie gleby wokół żywopłotu, które należy wykonywać w ciągu sezonu
wegetacyjnego od 3 do 4 razy, zaczynając od kwietnia, kończąc zaś w drugiej
połowie sierpnia. (Zabiegi te należy wykonywać w okresie od 3 do 4 lat od
posadzenia żywopłotu, ponieważ wpływają one na szybszy wzrost roślin),

-      przycinanie
gałęzi krzewów żywopłotu,

-      uzupełnienia
poszczególnych roślin, które wypadły po posadzeniu żywopłotu. Wypełnienie luk w
żywopłocie powinno być wykonane w najbliższym okresie sadzenia.

5.2.3. Pielęgnacja
istniejących drzew i krzewów

Najczęściej stosowanym zabiegiem
w pielęgnacji drzew i krze�wów jest cięcie, które powinno uwzględniać cechy
poszczególnych gatunków roślin, a mianowicie:

-      sposób
wzrostu,

-      rozgałęzienie
i zagęszczenie gałęzi,

-      konstrukcję
korony.

Projektując cięcia zmierzające
do usunięcia znacznej części gałęzi lub konarów, należy unikać ich jako
jednorazowego zabiegu. Cięcie takie lepiej przeprowadzić stopniowo przez 2 do 3
lat.

W zależności od określonego
celu, stosuje się następujące rodzaje cięcia:

a)   
cięcia krzewów lub gałęzi drzew ograniczających widoczność na
skrzyżowaniach dróg, przejściach dla pieszych itp.

b)   
cięcia drzew i krzewów przesadzonych dla doprowadzenia do
równowagi między zmniejszonym systemem
korzeniowym a koroną, co może mieć również miejsce przy naruszeniu systemu
korzeniowego w trakcie prowadzenia robót ziemnych. Usuwa się wtedy - w
zależności od stopnia zmniejszania systemu korzeniowego od 20 do 50% gałęzi.

c)   
cięcia odmładzające krzewów, których gałęzie wykazują ma�łą
żywotność, powodują niepożądane zagęszczenie, zbyt duże rozmiary krzewu. Zabieg
odmładzania można przeprowadzać na krzewach rosnących w warunkach normalnego
oświetlenia, z odpowiednim nawożeniem i podlewaniem.

d)   
cięcia sanitarne, zapobiegające rozprzestrzenianiu czynni�ka
chorobotwórczego, poprzez usuwanie gałęzi porażonych przez chorobę lub
martwych.

e)   
cięcia żywopłotów.

W zależności
od wymagań i potrzeb cięcie roślin w żywopłocie powinno być intensywne od
pierwszych lat po posadzeniu. Cięcie po posadzeniu powinno być możliwie krótkie
i wykonywa�ne na każdym krzewie osobno, dopiero w następnych latach po
uzyskaniu zagęszczenia pędów, cięcia dokonuje się w określo�nej płaszczyźnie.
Najczęściej stosowane są płaskie cięcia górnej powierzchni żywopłotu. Cięcia
żywopłotu powinny być wykonane w sposób powodujący zagęszczenie krzewów.

6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT

6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót

Ogólne zasady kontroli jakości
robót podano w OST D-M-00. 00.00 "Wymagania ogólne" pkt 6.

6.2. Kontrola sadzenia i pielęgnacji drzew i krzewów

Kontrola robót w zakresie
sadzenia i pielęgnacji drzew i krzewów polega na sprawdzeniu:

-      wielkości
dołków pod drzewka i krzewy,

-      zaprawienia
ich ziemią urodzajną,

-      zgodności
realizacji obsadzenia z dokumentacją projektową w zakresie miejsc sadzenia, gatunków i odmian,
odległości sadzonych roślin ,

-      materiału
roślinnego w zakresie wymagań jakościowych syste�mu korzeniowego, pokroju,
wieku, zgodności z normą PN- R-67023 [1],

-      opakowania,
przechowywania i transportu materiału roślin�nego,

-      prawidłowości
osadzenia pali drewnianych przy drzewach formy piennej i przymocowania do nich
drzew,

-      odpowiednich
terminów sadzenia,

-      wykonania
prawidłowych misek przy drzewach po posadzeniu i podlaniu,

-      wymiany
chorych, uszkodzonych, suchych i zdeformowanych drzew i krzewów,

-      zasilania
nawozami mineralnymi.

Kontrola robót przy odbiorze
posadzonych drzew i krzewów dotyczy:

-      zgodności
realizacji obsadzenia z dokumentacją projektową,

-      zgodności
posadzonych gatunków i odmian oraz ilości drzew i krzewów z dokumentacją
projektową,

-      wykonania
misek przy drzewach i krzewach, jeśli odbiór jest na wiosnę lub wykonaniu
kopczyków, jeżeli odbiór jest na jesieni,

-     
prawidłowości osadzenia palików do drzew i przywiązania
do nich pni drzew (paliki prosto i mocno osadzone, mocowanie nie naruszone),

-     
jakości posadzonego materiału.

Kontrola robót przy odbiorze
żywopłotu dodatkowo dotyczy:

-      zachowania
przewidzianych odstępów między krzewami,

-      sposobu
sadzenia krzewów (w szachownicę, naprzeciw siebie),

-      sposobu
wykonania cięć żywopłotu przy jego pielęgnacji, mających na celu jego szybszy
wzrost i zagęszczenie.

7. OBMIAR ROBÓT

7.1. Ogólne zasady obmiaru robót

Ogólne zasady obmiaru robót
podano w OST D-M-00.00.00 "Wymagania ogólne" pkt 7.

7.2. Jednostka obmiarowa

Jednostką obmiarową jest m
(metr) wykonanej osłony przeciw�olśnieniowej z zieleni.

8. ODBIÓR ROBÓT

Ogólne zasady odbioru robót
podano w OST D-M-00.00.00 "Wymagania ogólne" pkt 8.

Roboty
uznaje się za wykonane zgodnie z dokumentacją pro�jektową, SST i wymaganiami
Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6
dały wyniki pozy�tywne.

9. PODSTAWA PŁATNOŚCI

9.1. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności

Ogólne ustalenia dotyczące
podstawy płatności podano w OST D-M-00.00.00 "Wymagania ogólne" pkt
9.

9-2. Cena jednostki obmiarowej

Cena 1 m wykonania osłony
przeciwolśnieniowej z zieleni obejmuje:

-      roboty
przygotowawcze: wyznaczenie miejsc sadzenia, wykopanie i zaprawienie dołków,

-      dostarczenie
materiału roślinnego,

-      pielęgnację
posadzonych drzew i krzewów: podlewanie, odchwasz�czanie, nawożenie,

-      uporządkowanie
terenu,

-     
przeprowadzenie badań kontrolnych.

10. przepisy związane

10.1. Normy




1.


PN-G-98011


Torf rolniczy




2.


PN-R-67022


Materiał szkółkarski. Ozdobne drzewa i krzewy iglaste




3.


PN-R-67023


Materiał szkółkarski. Ozdobne drzewa i krzewy liściaste




4.


BN-73/0522-01


Kompost fekalowo-torfowy




 

 

10.2. Inne dokumenty

5.    
Zasady ochrony środowiska w projektowaniu, budowie i
utrzymaniu dróg. Dział 03. Kształtowanie terenów zieleni w otoczeniu dróg. I
wydanie: Transprojekt - Warszawa, 1990. II wydanie: IDBiM, 1998.

6.    
Wytyczne projektowania dróg I i II klasy technicznej
(Autostrady i drogi ekspresowe), WPD 1, GDDP, Warszawa 1995.

7.    
Wytyczne projektowania dróg III, IV i V klasy technicznej, WPD
2, GDDP, Warszawa 1995.

 

 

 

ZAŁĄCZNIKI

 

PRZYKŁADOWE ZALECENIA I ROZWIĄZANIA STOSOWANE

PRZY WYKONYWANIU OSŁON PRZECIWOLŚNIENIOWYCH

Z ZIELENI

 

 

Załącznik 1

Przykłady
ukształtowania sytuacyjnego osłon przeciwolśnieniowych z zieleni

 

1.1. Osłona przeciwolśnieniowa z
dwóch rzędów krzewów sadzonych w szachownicę, bez przerw, na pasie dzielącym
szerokości 4 m (wg [5])


 

 



1.2. Osłona przeciwolśnieniowa z
dwóch rzędów krzewów sadzonych w szachownicę, z przerwami długości 6 m, na
pasie dzielącym szerokości 4 m (wg[5])


 

 



1.3. Osłona przeciwolśnieniowa z
dwóch rzędów krzewów sadzonych naprzeciw
siebie z przerwami długości 7 m, na pasie dzielącym
szerokości 5 m (wg[5])


 

 

 



1.4. Osłona przeciwolśnieniowa z
krótkich pasów krzewów
posadzonych ukośnie (pod kątem 15o) w pasie dzielącym,
umożliwiająca widok sąsiedniej jezdni
przez prześwity między krzewami (wg S.Crowe: The Landscape of
roads, Londyn 1980)


 

 



1.5. Osłona przeciwolśnieniowa z
krzewów posadzonych równolegle do osi pasa dzielącego z zagiętymi końcami
uniemożliwiającymi przedostawanie się
promieni świetlnych pojazdów na drugą jezdnię. Przerwy w
zakrzewieniu pozwalają widzieć
sąsiednią jezdnię (wg H.Chrostowska, S.Rolla, Z.Wrześniowski:
Autostrady, Warszawa 1975)


 

 

 



Załącznik 2

Przykłady wytycznych
projektowania osłon przeciwolśnieniowych

 

2.1. Wytyczne projektowania osłon
przeciwolśnieniowych na dro�gach
I i II klasy,

wg [6]

1.    
Przy projektowaniu drogi i urządzeń obsługi ruchu należy
sprawdzać, czy pojazdy poruszające się po nich, a także inne źródła światła,
nie będą powodowały olśnienia reflektorami sa�mochodów użytkowników drogi.

Przyczyną
olśnienia kierowców może być ukształtowanie dro�gi w planie i w przekroju
podłużnym, niewłaściwa lokalizacja urządzeń obsługi ruchu i zagospodarowanie
terenu w sąsiedztwie drogi.

2. Jako środki ograniczające zjawisko olśnienia stosuje się:

-      osłony
z naturalnych form krzewów zimozielonych,

-      sztuczne
formy terenowe, jak np. groble i wały ziemne,

-      konstrukcje
osłon z materiałów naturalnych lub sztucznych.

3. Projektowane osłony powinny spełniać następujące
wymagania:

-      zapewniać
uczestnikowi ruchu osłonę przed światłem padającymz przeciwnego kierunku ruchu
na całym obszarze zagrożenia,

-      wysokość
osłony, zapewniającej cień, powinna uwzględniać wy�sokość oczu kierowcy nad
jezdnią, z tym, że wysokość oczu kierowcy nad jezdnią przyjmuje się:

-      dla
samochodu osobowego 1,0 m,

-      dla
samochodu ciężarowego 2,5 m,

-      lokalizacja
i konstrukcja osłony nie powinny być powodem zaś�nieżania drogi, ograniczenia
wymaganej widoczności lub zagro�żenia bezpieczeństwa ruchu.

4. Zaleca się stosowanie osłon przeciwolśnieniowych:

-      między
głównymi jezdniami drogi, na odcinkach szczególnie zagrożonych (np. w obrębie
węzłów, wyjazdów z miejsc obsługi podróżnych, na łukach w planie o
najmniejszych promieniach), przy natężeniu ruchu powyżej 15000 P/d,

-      wzdłuż
łącznicy węzła, na której ruch pojazdów jest przeciwny do kierunku ruchu na
jezdni głównej,

-      między
jezdnią główną a prowadzoną do niej równolegle drogą zbiorczą, lokalną lub
torem kolejowym,

-      między
jezdnią główną a urządzeniami obsługi ruchu, na których ruch odbywa się w
różnych kierunkach.

Przy ocenie celowości stosowania
i projektowaniu wysokości osłony należy sprawdzić warunki olśnienia dla
poszczególnych typów pojazdów w zależności od projektowanego ukształtowania
przestrzennego drogi.

2.2.Uzupełniające zalecenia do p. 2.1, dotyczące
projektowania osłon przeciwolśnieniowych na drogach III, IV i V klasy
technicznej, wg [7]

Osłony przeciwolśnieniowe są
zalecane:

-      w
strefie podmiejskiej, gdy droga nie jest oświetlona, a na�tężenie ruchu
przekracza 20000 P/d.

Jeśli wynik specjalistycznej
oceny rozwiązania projektowego potwierdzi możliwość olśnienia kierujących
pojazdami, należy w pierwszej kolejności starać się usunąć przyczynę zagrożenia
(skorygować ukształtowanie drogi, zmienić lokalizację urządze�nia obsługi
ruchu) i kiedy okaże się to mało skuteczne to prefe�ruje się stosowanie
naturalnych form osłon.

2.3.
Zasady projektowania osłon przeciwolśnieniowych z zieleni wg [5]

Osłony
przeciwolśnieniowe tworzy się z drzew i krzewów lub tylko z krzewów. Na pasach
dzielących należy stosować wyłącznie osłony z krzewów. Mogą one posiadać tu
następujące formy:

-      nieregularnych
skupin krzewów, .

-      regularnych
skupin krzewów o charakterze żywopłotów niestrzyżonych,

-      żywopłotów
strzyżonych.

Osłony
te mogą być stosowane jako ciągłe lub z przerwami. Przerwy w osłonach można
stosować, ale pod warunkiem gdy ich długość zostanie tak dobrana, aby zachować
ciągłość optyczną przesłony, tzn. gdy długość przerwy zostanie dostosowana do
szerokości osłony i granicznego kąta przesłaniania równego 19�. Największą
dopuszczalną długość przerwy w zakrzewieniu zapewniającą ciągłość optyczną
oblicza się ze wzoru:

I=b/tg 19�

gdzie: b - szerokość zakrzewienia (osłony).

Osłony przeciwolśnieniowe
złożone z drzew i krzewów należy stosować poza pasami dzielącymi, a w
szczególności na terenie węzłów drogowych (przy drogach łącznikowych), między
drogą a linią kolejową lub inną drogą oraz między drogą a przyległymi do niej
urządzeniami obsługi ruchu drogowego, zakładami przemysłowymi itp. Kompozycja
tych osłon jest uzależniona od warunków miejscowych, a szczególnie od
powierzchni terenu dla nich przeznaczonego.

 

 

Załącznik 3

Przykłady
gatunków i odmian krzewów przydatnych do osłon przeciwolśnieniowych w pasie
dzielącym, wg [5]

 




 
 
 
Lp.


 
 
Gatunek
i odmiana
krzewu


Utwory glebowe


 
Przydatność przy
lekkim zasoleniu gleby


 
Uwagi na temat
dodatkowego lub bardziej określonego zastosowania




Piaski
gliniaste
 


Piaski
luźne i słabo gliniaste
 


Gliny
ciężkie i iły
 


Gliny
średnie i lekkie
 


Pyły
różnej genezy (w tym lessy)
 




1


Indygowiec krzewiasty -Amorpha fruticosa


+


+


-


-


-


+


 
szeroki
pas dzielący




2


Karagana zwyczajna -Caragana arborescens


+


+


-


+


+


-


 
żywopłoty
strzyżone




3


Kolcowój
pospolity - Lycium halimifolium


+


+


+


+


+


+


 




4


Porzeczka
złota - Ribes aureum


+


+


-


+


+


-


 
obsadzenie
ozdobne




5


Rokitnik
zwyczajny - Hippophae rhamnoides


++


+


-


+


++


+


 
szeroki
pas dzielący




6


Róża
pomarszczona - Rosa rugosa


+


+


-


++


+


+


 




 

 

Objaśnienie znaczenia symboli:

 




-


nieprzydatny,




+


przydatny dla siedliska średniowilgotnego,




++


specjalnie przydatny dla siedliska suchego.