Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

1

4

Bloki czasowe i liczniki

Informacje wst

ę

pne:

BLOKI CZASOWE

Sterowniki serii 90-30, VersaMax, VersaMax Micro i Nano maj

ą

do wyboru nast

ę

puj

ą

ce przeka

ź

niki czasowe:

TMR - realizuje zliczanie czasu do warto

ś

ci zadanej (PV); ka

ż

dorazowe wył

ą

czenie bloku powoduje

wyzerowanie aktualnie zliczonej warto

ś

ci czasu; odmierzenie zadanego odcinka czasu powoduje

wysyłanie sygnału na wyj

ś

cie bloku.

ONDTR - realizuje zliczanie czasu do warto

ś

ci zadanej PV; przerwanie zliczania nie powoduje

wyzerowania aktualnej warto

ś

ci zliczonego czasu; po odliczeniu zadanego czasu zostaje wysłany

sygnał na wyj

ś

cie bloku; blok posiada wej

ś

cie zeruj

ą

ce.

OFDT - ka

ż

dorazowe zał

ą

czenie bloku (chocia

ż

by na chwil

ę

) powoduje wysłanie sygnału na wyj

ś

cie

bloku na zadany czas (warto

ś

ci

ą

PV).

Bloki czasowe mog

ą

odmierza

ć

czas z ró

ż

n

ą

rozdzielczo

ś

ci

ą

(np. 0.1 s, 0.01 s, 0.001 s). St

ą

d w bibliotece dla

serii 90-30, VersaMax, VersaMax Micro i Nano dost

ę

pne s

ą

nast

ę

puj

ą

ce typy bloków funkcyjnych:

−

ONDTR_THOUS, OFDT_ THOUS, TMR_ THOUS – bloki operuj

ą

ce na jednostce czasu 0,001 s;

−

ONDTR_HUNDS, OFDT_HUNDS, TMR_HUNDS – bloki operuj

ą

ce na jednostce czasu 0.01 s;

−

ONDTR_TENTHS, OFDT_ TENTHS, TMR_ TENTHS – bloki operuj

ą

ce na jednostce czasu 0,1 s.

Przeka

ź

niki czasowe z postaw

ą

czasu 1 s mo

ż

na stosowa

ć

jedynie w programach dla sterowników serii

PACSystems.

−

ONDTR_SEC, OFDT_ SEC, TMR_ SEC – bloki operuj

ą

ce na jednostce czasu 1 s.

Ka

ż

dy blok czasowy posiada parametr Address - dla danego bloku nale

ż

y zarezerwowa

ć

3 rejestry jako

adres. W pierwszym z nich przechowywana jest warto

ść

bie

żą

ca zliczanego czasu (CV), w drugim warto

ść

zadana (parametr PV), a w trzecim status. Rejestry adresowe ró

ż

nych bloków nie mog

ą

zachodzi

ć

na siebie.

BLOK TMR

Blok funkcyjny Typ argumentów

Opis

PV: INT

address: 3 WORD

Blok TMR powoduje opó

ź

nienie zał

ą

czenia sygnału wyj

ś

ciowego

w stosunku do wej

ś

ciowego.

Blok TMR_TENTHS odlicza czas co 0.1 s, gdy Enable=1. Czas
opó

ź

nienia = PV

∗

0.1 s.

Enabl

e

PV

PV

∗

0.1 s

Blok TMR_HUNDS odlicza czas co 0.01 s. Czas opó

ź

nienia =

PV

∗

0.01 s.

Blok TMR_THOUS odlicza czas co 0.001 s. Czas opó

ź

nienia =

PV

∗

0.001 s.

Gdy warto

ść

bie

żą

ca CV osi

ą

gnie warto

ść

zadan

ą

PV, to wystawia

jedynk

ę

na wyj

ś

ciu Q i dopóki Enable=1 odlicza czas dalej, a

ż

do

osi

ą

gni

ę

cia maksymalnej warto

ś

ci INT. Je

ś

li Enable=0, to warto

ść

bie

żą

ca zostaje wyzerowana i stan na wyj

ś

ciu Q=0.

Poni

ż

sza tabela przedstawia list

ę

referencji, które mog

ą

by

ć

parametrami wej

ś

ciowymi i wyj

ś

ciowymi bloku

TMR. Je

ż

eli parametr wej

ś

ciowy jest typu Przepływ (Flow), to nale

ż

y do niego podpi

ąć

symbol styku lub

przewód do linii zasilania. Je

ż

eli parametr wyj

ś

ciowy jest typu Przepływ (Flow), to nale

ż

y do niego doł

ą

czy

ć

symbol cewki.

Bloki czasowe i liczniki

2

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

Parametr Przepływ

%I

%Q

%M

%T

%S

%G

%R

%AI

%AQ Stała Brak

address

•

enable

•

PV

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Q

•

•

• Dozwolony typ parametru.

BLOK ONDTR

Blok funkcyjny Typ argumentów

Opis

R: BOOL

PV: INT

address: 3 WORD

Blok ONDTR działa podobnie jak blok TMR, czyli powoduje
opó

ź

nienie zał

ą

czenia sygnału wyj

ś

ciowego w stosunku do

wej

ś

ciowego. Ró

ż

nica polega na tym,

ż

e Enable=0 nie powoduje

wyzerowania warto

ś

ci bie

żą

cej zliczanego czasu, dzi

ę

ki czemu

mo

ż

na zlicza

ć

czas „na raty”. Zerowanie warto

ś

ci bie

żą

cej odbywa

si

ę

przez podanie jedynki na wej

ś

cie R.

Enable

R

Q

PV * 0.01 s

t1

t2

t1 + t2 = PV*0.01 s

Poni

ż

sza tabela przedstawia list

ę

referencji, które mog

ą

by

ć

parametrami wej

ś

ciowymi i wyj

ś

ciowymi bloku

ONDTR.

Parametr Przepływ

%I

%Q

%M

%T

%S

%G

%R

%AI

%AQ Stała Brak

address

•

enable

•

R

•

PV

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Q

•

•

• Dozwolony typ parametru

Bloki czasowe i liczniki

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

3

BLOK OFDT

Blok funkcyjny Typ argumentów

Opis

PV: INT

address: 3 WORD

Blok OFDT powoduje opó

ź

nienie wył

ą

czenia sygnału wyj

ś

ciowego

w stosunku do wej

ś

ciowego. Wystawia jedynk

ę

na wyj

ś

ciu Q od razu

po podaniu jedynki na wej

ś

cie Enable oraz zeruje warto

ść

bie

żą

c

ą

(CV). Gdy sygnał Enable spada do zera zaczyna odlicza

ć

czas, po

którym ma wył

ą

czy

ć

wyj

ś

cie Q.

Enable

Q

PV * 0.01 s

PV * 0.01 s

Poni

ż

sza tabela przedstawia list

ę

referencji, które mog

ą

by

ć

parametrami wej

ś

ciowymi i wyj

ś

ciowymi bloku

OFDT.

Parametr Przepływ

%I

%Q

%M

%T

%S

%G

%R

%AI

%AQ Stała Brak

address

•

enable

•

PV

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Q

•

•

• Dozwolony typ parametru.

Przykład 1.

Napisa

ć

program, w którym b

ę

d

ą

3 timery z wej

ś

ciem resetuj

ą

cym, ka

ż

dy odmierza inny czas zał

ą

czenia

wej

ś

cia o nazwie START:

−

pierwszy timer ma odmierza

ć

czas 0,567s z rozdzielczo

ś

ci

ą

1 ms i po tym czasie zał

ą

czy

ć

wyj

ś

cie

o nazwie WYJSCIE1,

−

drugi timer ma odmierza

ć

czas 5,67s z rozdzielczo

ś

ci

ą

10 ms, i po tym czasie zał

ą

czy

ć

wyj

ś

cie

o nazwie WYJSCIE2,

−

trzeci timer ma odmierza

ć

czas 56,7s, z rozdzielczo

ś

ci

ą

100 ms i po tym czasie zał

ą

czy

ć

wyj

ś

cie

o nazwie WYJSCIE3.

Wej

ś

cie o nazwie RESET ma powodowa

ć

wyzerowanie wszystkich timer’ów.

WYJSCIE1

WYJSCIE2

WYJSCIE3

Czas [s]

0

0,567

5,67

56,7

Bloki czasowe i liczniki

4

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

Rozwi

ą

zanie:

Do rozwi

ą

zania zadania wykorzystano nast

ę

puj

ą

ce bloki funkcyjne:

−

ONDTR_THOUS (zlicza czas z rozdzielczo

ś

ci

ą

tysi

ę

cznych cz

ęś

ci sekundy),

−

ONDTR_HUNDS (zlicza czas z rozdzielczo

ś

ci

ą

setnych cz

ęś

ci sekundy),

−

ONDTR_TENTHS (zlicza czas z rozdzielczo

ś

ci

ą

dziesi

ą

tych cz

ęś

ci sekundy).

Przykład 2.

Po naci

ś

ni

ę

ciu niestabilnego przycisku PLUCZ, uruchamiana jest pompa powoduj

ą

ca przepłukanie instalacji.

Prac

ą

pompy steruje wyj

ś

cie dwustanowe o nazwie POMPA. Płukanie powinno trwa

ć

10 s, po czym pompa

powinna samoczynnie si

ę

wył

ą

czy

ć

.

PLUCZ

POMPA

10 s

Rozwi

ą

zanie I

Bloki czasowe i liczniki

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

5

Rozwi

ą

zanie II

BLOKI LICZNIKÓW

Bloki z grupy COUNTERS słu

żą

do zliczania zboczy narastaj

ą

cych impulsów podawanych na wej

ś

cie Enable.

UPCTR - realizuje zliczanie impulsów do zadanej warto

ś

ci; po odliczeniu zadanej warto

ś

ci impulsów

zostaje wysłany sygnał na wyj

ś

cie bloku; blok posiada wej

ś

cie zeruj

ą

ce.

DNCTR - realizuje zliczanie impulsów od zadanej warto

ś

ci do zera; po odliczeniu zadanej warto

ś

ci

impulsów (po osi

ą

gni

ę

ciu przez licznik warto

ś

ci 0) zostaje wysłany sygnał na wyj

ś

cie bloku; podanie

jedynki na wej

ś

cie R bloku powoduje wpisanie do licznika warto

ś

ci zadanej.

Liczniki posiadaj

ą

address - dla danego bloku nale

ż

y zarezerwowa

ć

3 rejestry. W pierwszym z nich

przechowywana jest warto

ść

bie

żą

ca zliczanych impulsów (CV), w drugim warto

ść

zadana (PV), a w trzecim

status.

Blok funkcyjny Typ argumentów

Opis

R: BOOL

PV: INT

address: 3 WORD

Licznik zliczaj

ą

cy w gór

ę

.

Podanie zbocza narastaj

ą

cego na wej

ś

cie Enable powoduje

zwi

ę

kszenie warto

ś

ci CV. Gdy warto

ść

CV osi

ą

gnie PV, to zostaje

wystawiona jedynka na wyj

ś

ciu Q. Gdy przyjd

ą

nast

ę

pne impulsy

na wej

ś

cie Enable, licznik liczy dalej, a

ż

do osi

ą

gni

ę

cia

maksymalnej warto

ś

ci INT.

Podanie jedynki na wej

ś

cie R powoduje wyzerowanie warto

ś

ci CV

oraz wyzerowanie wyj

ś

cia Q, bo stan na wyj

ś

ciu Q jest wynikiem

porównania CV z PV - je

ś

li CV

≥

PV, to wyj

ś

cie Q=1.

R: BOOL

PV: INT

address: 3 WORD

Licznik zliczaj

ą

cy w dół.

Podanie zbocza narastaj

ą

cego na wej

ś

cie Enable powoduje

zmniejszenie warto

ś

ci CV. Gdy warto

ść

CV=0, to zostaje

wystawiona jedynka na wyj

ś

ciu Q. Gdy przyjd

ą

nast

ę

pne impulsy

na wej

ś

cie Enable, licznik liczy dalej, a

ż

do osi

ą

gni

ę

cia minimalnej

warto

ś

ci INT.

Podanie jedynki na wej

ś

cie R powoduje ustawienie warto

ś

ci

CV=PV oraz wyzerowanie wyj

ś

cia Q.

Parametr Przepływ

%I

%Q

%M

%T

%S

%G

%R

%AI

%AQ

Stała

Brak

address

•

enable

•

R

•

PV

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Q

•

•

•

Dozwolony typ parametru.

Przykład 3.

Napisa

ć

program, który b

ę

dzie zliczał impulsy na wej

ś

ciu PRZYCISK, po zliczeniu ka

ż

dych 10 impulsów ma

zał

ą

czy

ć

wyj

ś

cie SYGNAL na czas 5 sekund.

Bloki czasowe i liczniki

6

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

Rozwi

ą

zanie:

Ka

ż

dorazowe zał

ą

czenie wej

ś

cia PRZYCISK powoduje inkrementowanie warto

ś

ci rejestru R00001 przez

licznik UPCTR (w rejestrze tym przechowywana jest ilo

ść

zliczonych impulsów). Po zliczeniu przez licznik

do 10 nast

ę

puje zał

ą

czenie przeka

ź

nika %M00001, co w konsekwencji powoduje wyzerowanie licznika

i zał

ą

czenie przeka

ź

nika czasowego OFDT, który odpowiedzialny jest za zał

ą

czenie wyj

ś

cia SYGNAL na czas

5 sekund.

Przykład 4.

Rozwi

ą

za

ć

poprzednie zadanie dla przypadku, w którym sterownik ma nie reagowa

ć

na impulsy przychodz

ą

ce

na wej

ś

cie PRZYCISK podczas zał

ą

czonego wyj

ś

cia SYGNAL (brak zliczania impulsów podczas zał

ą

czonego

wyj

ś

cia SYGNAL).

Rozwi

ą

zanie:

Program działa podobnie jak w poprzednim przypadku, z t

ą

ró

ż

nic

ą

ż

e sygnał steruj

ą

cy wyj

ś

ciem SYGNAL

został wprowadzony na wej

ś

cie zeruj

ą

ce licznika. Dopóki jest zał

ą

czone wyj

ś

cie SYGNAL, dopóty licznik jest

zerowany - a wi

ę

c nie realizuje zliczania impulsów.

Program

ć

wiczenia:

Zad. 1

Zaprojektowa

ć

układ sterowania ruchem manipulatora. List

ę

sygnałów steruj

ą

cych przedstawiono poni

ż

ej.

Nale

ż

y wykorzysta

ć

sygnały zaznaczone w tabeli szarym kolorem. Zakładamy,

ż

e na pocz

ą

tku manipulator

znajduje si

ę

w poło

ż

eniu górnym (KR_G=1). Po naci

ś

ni

ę

ciu niestabilnego przycisku START uruchamiany jest

ruch manipulatora w dół. Po osi

ą

gni

ę

ciu dolnego poło

ż

enia (KR_D=1) manipulator czeka 4 s, po czym

zamyka chwytak (CHWYTAK=1), czeka jeszcze 3 s i wykonuje ruch w gór

ę

. Po osi

ą

gni

ę

ciu górnego

poło

ż

enia (KR_G=1) zwalnia chwytak (CHWYTAK=0). W tym poło

ż

eniu manipulator oczekuje na ponowne

naci

ś

ni

ę

cie przycisku START. Program ma kontrolowa

ć

stan czujników otwarcia i zamkni

ę

cia chwytaka i nie

wykonywa

ć

nast

ę

pnej akcji, dopóki nie dostanie prawidłowego sygnału z czujnika. Zało

ż

y

ć

tablic

ę

podgl

ą

du

stanów zmiennych Data Watch pami

ę

tan

ą

w projekcie i przy jej pomocy przetestowa

ć

program na swoim

stanowisku. Nast

ę

pnie przesła

ć

program do sterownika na stanowisku manipulatora (adres IP:10.10.43.20)

i sprawdzi

ć

na nim działanie programu.

IC200MDD845 slot 1 Adres referencji

Nazwa zmiennej

Opis zmiennej

A1

%Q00001

W_GORE

ruch ramienia w gór

ę

A3

%Q00002

W_DOL

ruch ramienia w dół

Bloki czasowe i liczniki

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

7

A5

%Q00003

W_PRAWO

ruch ramienia w prawo

A7

%Q00004

W_LEWO

ruch ramienia w lewo

A9

%Q00005

CHWYTAK

zamkni

ę

cie chwytaka

A13

%Q00007

LED_ZIEL

dioda LED zielona

A15

%Q00008

LED_CZ

dioda LED czerwona

B1

%I00001

KR_D

dolny czujnik ko

ń

ca

B2

%I00002

KR_G

górny czujnik ko

ń

ca

B3

%I00003

KR_L

lewy czujnik ko

ń

ca

B4

%I00004

KR_P

prawy czujnik ko

ń

ca

B5

%I00005

KR_O

czujnik otwarcia chwytaka

B6

%I00006

KR_Z

czujnik zamkni

ę

cia chwytaka

B10

%I00010

START

przycisk L1

B11

%I00011

STOP

przycisk L2

B12

%I00012

ZAL

przycisk L3

Zad. 2.

Napisa

ć

program steruj

ą

cy

ś

wiatłami na dwóch sygnalizatorach na skrzy

ż

owaniu. List

ę

sygnałów steruj

ą

cych

modelem skrzy

ż

owania przedstawiono poni

ż

ej.

Do programu steruj

ą

cego

ś

wiatłami dopisa

ć

zliczanie cykli

ś

wiateł – jeden cykl obejmuje 6 faz. Licznik cykli

powinien by

ć

zerowany w pierwszym cyklu programowym sterownika oraz sygnałem z zadajnika

dwustanowego RESET.

Przetestowa

ć

program na swoim stanowisku wykorzystuj

ą

c Data Monitor. Nast

ę

pnie przesła

ć

program do

sterownika na stanowisku modelu skrzy

ż

owania (adres IP:10.10.43.22) i sprawdzi

ć

na nim działanie

programu.

IC200MDD845 slot 1 Adres referencji Nazwa zmiennej

Opis zmiennej

A1

%Q00001

CZER_1

sygnalizator 1.

ś

wiatło czerwone

A3

%Q00002

ZOL_1

sygnalizator 1.

ś

wiatło

ż

ółte

A5

%Q00003

ZIEL_1

sygnalizator 1.

ś

wiatło zielone

A7

%Q00004

CZER_2

sygnalizator 2.

ś

wiatło czerwone

A9

%Q00005

ZOL_2

sygnalizator 2.

ś

wiatło

ż

ółte

A11

%Q00006

ZIEL_2

sygnalizator 2.

ś

wiatło zielone

B1

%I00001

RESET

zerowanie licznika cykli

B2

%I00002

ZAL

zał

ą

czenie sygnalizacji

ś

wietlnej

Faza I (5 s):

sygnalizator 1. -

ś

wiatła

ż

ółte,

sygnalizator 2. -

ś

wiatła czerwone.

Bloki czasowe i liczniki

8

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

Faza II (5 s):

sygnalizator 1. -

ś

wiatła czerwone,

sygnalizator 2. -

ś

wiatła czerwone i

ż

ółte.

Faza III (30 s):

sygnalizator 1. -

ś

wiatła czerwone,

sygnalizator 2. -

ś

wiatła zielone.

Faza IV (5 s):

sygnalizator 1. -

ś

wiatła czerwone,

sygnalizator 2. -

ś

wiatła

ż

ółte.

Faza V (5 s):

sygnalizator 1. -

ś

wiatła czerwone i

ż

ółte,

sygnalizator 2. -

ś

wiatła czerwone.

Bloki czasowe i liczniki

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

9

Faza VI (30 s):

sygnalizator 1. -

ś

wiatła zielone,

sygnalizator 2. -

ś

wiatła czerwone.

Zad. dod. 1.

Zaprojektowa

ć

układ sterowania ruchem manipulatora. List

ę

sygnałów steruj

ą

cych przedstawiono poni

ż

ej.

Nale

ż

y wykorzysta

ć

sygnały zaznaczone w tabeli szarym kolorem. Zakładamy,

ż

e na pocz

ą

tku manipulator

znajduje si

ę

w poło

ż

eniu dolnym prawym (KR_D=1, KR_P=1). Po naci

ś

ni

ę

ciu niestabilnego przycisku START

uruchamiany jest ruch manipulatora: w gór

ę

, w lewo, w dół. W lewym dolnym poło

ż

eniu (KR_D=1, KR_L=1)

manipulator czeka 4 s, po czym zamyka chwytak (CHWYTAK=1), czeka jeszcze 3 s i wykonuje ruch w gór

ę

,

w prawo, w dół. Po osi

ą

gni

ę

ciu prawego dolnego poło

ż

enia, manipulator czeka 4 s, po czym zwalnia chwytak

(CHWYTAK=0) i oczekuje na ponowne naci

ś

ni

ę

cie przycisku START.

IC200MDD845 slot 1 Adres referencji

Nazwa zmiennej

Opis zmiennej

A1

%Q00001

W_GORE

ruch ramienia w gór

ę

A3

%Q00002

W_DOL

ruch ramienia w dół

A5

%Q00003

W_PRAWO

ruch ramienia w prawo

A7

%Q00004

W_LEWO

ruch ramienia w lewo

A9

%Q00005

CHWYTAK

zamkni

ę

cie chwytaka

A13

%Q00007

LED_ZIEL

dioda LED zielona

A15

%Q00008

LED_CZ

dioda LED czerwona

B1

%I00001

KR_D

dolny czujnik ko

ń

ca

B2

%I00002

KR_G

górny czujnik ko

ń

ca

B3

%I00003

KR_L

lewy czujnik ko

ń

ca

B4

%I00004

KR_P

prawy czujnik ko

ń

ca

B5

%I00005

KR_O

czujnik otwarcia chwytaka

B6

%I00006

KR_Z

czujnik zamkni

ę

cia chwytaka

B10

%I00010

START

przycisk L1

B11

%I00011

STOP

przycisk L2

B12

%I00012

ZAL

przycisk L3

Zad. dod. 2.

Program steruj

ą

cy

ś

wiatłami na skrzy

ż

owaniu z zad. 2. uzupełni

ć

o obsług

ę

wył

ą

cznika ZAL. Je

ś

li wył

ą

cznik

ś

wiateł ZAL=0, to mrugaj

ą

ś

wiatła

ż

ółte. Je

ś

li wył

ą

cznik

ś

wiateł ZAL=1, to wł

ą

czaj

ą

si

ę

kolejne fazy steruj

ą

ce

ruchem na skrzy

ż

owaniu, zaczynaj

ą

c od fazy I.

Bloki czasowe i liczniki

10

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

Zad. dod. 3.

Napisz program steruj

ą

cy

ś

wiatłami na przej

ś

ciu dla pieszych.

CZERWONY2
ZIELONY2

CZERWONY1
ZOLTY1
ZIELONY1

CZERWONY1
ZOLTY1
ZIELONY1

CZERWONY2

ZIELONY2

Sygnalizator dla pieszych posiada przycisk niestabilny powoduj

ą

cy natychmiastow

ą

zmian

ę

ś

wiateł dla

kierowców z ZIELONY1 na ZOLTY1.

Proponowane czasy trwania kolejnych faz

ś

wiateł wynosz

ą

:

Faza

ś

wiateł

Sygnalizator 1

Sygnalizator 2

Przycisk PIESI

ZIELONY1

CZERWONY2

8 s

ZOLTY1

CZERWONY2

5 s

CZERWONY1

CZERWONY2

20 s

CZERWONY1

ZIELONY2

8 s

CZERWONY1

ZIELONY2 mruga

5 s

CZERWONY1

CZERWONY2

8 s

CZERWONY1 + ZOLTY1

CZERWONY2

ZIELONY1

CZERWONY2

Zad. dod. 4.

Zaprojektowa

ć

układ sterowania d

ź

wigiem pi

ę

ciopoziomowym. List

ę

sygnałów steruj

ą

cych modelem d

ź

wigu

przedstawiono w zad. dod. 2. w instrukcji do laboratorium nr 3. Nale

ż

y wykorzysta

ć

sygnały zaznaczone

w tabeli szarym kolorem. Naci

ś

ni

ę

cie przycisku przywołanie powoduje uruchomienie szybkiego ruchu kabiny

(SZYBKO=1). Je

ś

li kabina doje

ż

d

ż

a na

żą

dany poziom, czyli gdy zadziałał czujnik CZUJ_i_5 (i=0, 1, 2, 3, 4),

to nale

ż

y zmniejszy

ć

szybko

ść

ruchu (WOLNO=1). Przyciski przywołania powinny by

ć

pod

ś

wietlane do

momentu dojechania kabiny na

żą

dany poziom. Przywołanie podczas ruchu w przeciwnym kierunku nie

powinno zatrzymywa

ć

ruchu kabiny. Przywołanie podczas ruchu w

żą

danym kierunku powinno zatrzyma

ć

kabin

ę

, o ile kabina nie min

ę

ła ju

ż

żą

danego poziomu. Je

ś

li zostało naci

ś

ni

ę

tych wi

ę

cej przycisków przywoła

ń

,

to kabina po dojechaniu na

żą

dany poziom powinna si

ę

zatrzyma

ć

na 10 s, po czym jecha

ć

na nast

ę

pny

żą

dany poziom.

Zad. dod. 5.

Zaprojektowa

ć

układ automatycznego sterowania ruchem wózka. Wózek je

ź

dzi w dwie strony sterowany

wyj

ś

ciami dwustanowymi WOZEK_W_PRAWO i WOZEK_W_LEWO. Ruch w prawo ma trwa

ć

15 s, a ruch

w lewo równie

ż

15 s.

Pierwsze naci

ś

ni

ę

cie niestabilnego przycisku START uruchamia ruch wózka w prawo. Od tego momentu

wózek b

ę

dzie je

ź

dzi

ć

w prawo i w lewo, a

ż

do naci

ś

ni

ę

cia rozwiernego przycisku STOP. Je

ś

li wózek został

zatrzymany podczas ruchu w lewo, po ponownym uruchomieniu wózka przez naci

ś

ni

ę

cie przycisku START

kontynuowany jest ruch wózka w lewo, który ma trwa

ć

przez taki czas, jaki mu został do doko

ń

czenia ruchu w

lewo. Analogicznie w przypadku zatrzymania wózka podczas ruchu w prawo, ponowne uruchomienie wózka
przez przycisk START ma powodowa

ć

kontynuacj

ę

ruchu w prawo.

Je

ż

eli zostanie wył

ą

czone zasilanie sterownika, to po pojawieniu si

ę

napi

ę

cia wózek ma kontynuowa

ć

rozpocz

ę

ty ruch dopiero po naci

ś

ni

ę

ciu przycisku START.

Bloki czasowe i liczniki

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

11

Zad. dod. 6.

TASMA2

TASMA3

TASMA1

Niestabilny przycisk START uruchamia przeno

ś

nik ta

ś

mowy o nazwie TASMA1. Po 6 s od uruchomienia

pierwszego przeno

ś

nika startuje TASMA2, a po nast

ę

pnych 6 s startuje TASMA3. Rozwierny niestabilny

przycisk STOP zatrzymuje przeno

ś

nik ta

ś

mowy TASMA3, po 6 s zatrzymuje si

ę

TASMA2, a po nast

ę

pnych

6 s zatrzymuje si

ę

TASMA1. Napisa

ć

program sterowania przeno

ś

nikami ta

ś

mowymi.

START

TASMA1

TASMA2

6 s

6 s

TASMA3

STOP

6 s

6 s

Zad. dod. 7.

Napisz program steruj

ą

cy dla PLC powoduj

ą

cy generowanie na wyj

ś

ciu dwustanowym o nazwie GNRT

przebiegu prostok

ą

tnego o czasie trwania jedynki podanym w sekundach w rejestrze CZAS_1 i czasie trwania

zera podanym w sekundach w rejestrze CZAS_0.

Wymagana wiedza:

-

działanie bloków funkcyjnych z grupy Timers i Counters,

-

metody programowania sterowników PLC (norma IEC61131-3) – j

ę

zyk stykowo-przeka

ź

nikowy,

-

podstawy obsługi oprogramowania narz

ę

dziowego Proficy ME Logic Developer PLC.

Warunek zaliczenia:

-

obecno

ść

na zaj

ę

ciach,

-

wykazanie si

ę

wymagan

ą

wiedz

ą

w trakcie

ć

wicze

ń

,

-

wykonanie zada

ń

według instrukcji. Ka

ż

dy program powinien znajdowa

ć

si

ę

w oddzielnym projekcie

o nazwie: T4_X_ZZ (X – nr zadania, ZZ – nr sekcji). Wszystkie projekty powinny zawiera

ć

konfiguracj

ę

zgodn

ą

ze sprz

ę

tem znajduj

ą

cym si

ę

na stanowisku, nazwy zmiennych zgodne z tre

ś

ci

ą

zadania

i komentarze. Konfiguracja sterownika powinna posiada

ć

adresy referencji dwustanowych zaczynaj

ą

ce

si

ę

od numeru referencji wyliczanego ze wzoru:

nr sekcji * 8 – 7

oraz adresy referencji analogowych zaczynaj

ą

ce si

ę

od numeru sekcji. W komentarzu powinny znale

źć

si

ę

nazwiska członków sekcji oraz opis programu.

-

przesłanie backup’ow projektów w systemie e-learning’u w terminie 2 tygodni od daty zako

ń

czenia

ć

wiczenia

-

pozytywne zaliczenie projektów,

-

uzyskanie pozytywnej oceny z ustnej lub pisemnej odpowiedzi na pytania kontrolne.

-

zadania dodatkowe nale

ż

y przysyła

ć

w systemie e-learning’u w projektach o nazwach T4_X_nazwisko.

Nie s

ą

one wymagane do zaliczenia, natomiast prawidłowo rozwi

ą

zane przez pierwsz

ą

osob

ę

w grupie s

ą

premiowane ocen

ą

bardzo dobr

ą

.

Termin zło

ż

enia sprawozdania:

-

2 tygodnie od daty

ć

wiczenia

Literatura:

[1] Maczy

ń

ski A. Sterowniki Programowalne PLC. Budowa systemu i podstawy programowania.

Astor, Kraków 2002.

[2] Oprogramowanie Proficy Machine Edition. Logic Developer PLC - pakiet do programowania sterowników

GE Fanuc. Pierwsze kroki. Astor Kraków.

GFK-1918F-PL

[3] Sterowniki serii VersaMax. Podr

ę

cznik u

ż

ytkownika. Astor Kraków 2001.

GFK1503C-PL

Bloki czasowe i liczniki

12

Laboratorium Podstaw Automatyki i Regulacji Automatycznej II

[4] Zbiór zada

ń

dla sterowników GE Fanuc serii 90-30, VersaMax, VersaMax Micro/Nano wraz z przykładami

rozwi

ą

za

ń

. LI-ASK-ZZ-GE3

[5] Legierski T., Kasprzyk J., Wyrwał J., Hajda J., Programowanie sterowników PLC, Wydawnictwo Pracowni

Komputerowej Jacka Skalmierskiego, Gliwice 1998.