 | Pobierz cały dokument Pedagogika jako nauka i wychowanie[1].pdf Rozmiar 72,7 KB |
PEDAGOGIKA
JAKO NAUKA I WYCHOWANIE
Pedagogika jest nauką o wychowaniu, która formuje teoretyczne i metodyczne podstawy
planowej działalności wychowawczej. Początkowo zakres pedagogiki ograniczał się do problemów
związanych przygotowaniem młodej generacji do dojrzałego Ŝycia. Była ona pojmowana jako proces
planowego oddziaływania dorosłego pokolenia na dzieci i młodzieŜ. Głównymi instytucjami które
oddziaływały na młode pokolenie były : rodzina i szkoła, a za podstawowy tren uwaŜano wychowanie w
szkole. Obecnie pedagogika obejmuje swym zakresem wszystkie fazy Ŝycia człowieka. Przede wszystkim
tworzy podstawy działalności wychowawczej mającej na celu wyposaŜenie społeczeństwa w wiedzę
ogólną, a takŜe w system wartości i przekonań niezbędnych do jego funkcjonowania.
Pedagogika formułuje teorię celów wychowania, uwarunkowanych politycznie i klasowo.
Dobrym przykładem jest pedagogika socjalistyczna, która oparta na przesłankach materializmu
dialektycznego formułuje podstawy działalności wychowawczej mające na celu przygotować jednostkę
do Ŝycia w społeczeństwie socjalistycznym. Przyspieszony rozwój społ. – kult. i ekonomiczny
wpłynął na rozszerzenie zakresu praktycznych zastosowań pedagogiki. Jej osiągnięcia stwarzają
podstawę funkcjonowania róŜnorodnych instytucji rozwijających działalność wychowawczą poza szkołą
np.: ( organizacje młodzieŜowe ).
Oprócz tradycyjnych zadań pedagogika współczesna formułuje zasady rozwoju i aktywności
człowieka w całym procesie ontogenezy. Zasady te mają szczególne znaczenie dla praktyki
wychowawczej w związku z przyspieszonym rozwojem nauki, techniki i kultury. To rodzi konieczność
ustawicznego poszerzania oraz modernizacji wiedzy i kwalifikacji w ciągu całego Ŝycia ( kształcenie
ustawiczne ). W związku z tym wysuwają się nowe problemy badawcze, jak : rozwijanie trwałych
zainteresowań, motywacji do ciągłego kształcenia się, samokształcenia, samowychowania. To
przyczyniło się do znacznego wzrostu rozwoju społecznego i zapotrzebowania społeczeństwa na
róŜnorodność zdobywanej wiedzy.
MoŜna zauwaŜyć to po roku 1994 , gdzie zaczęły powstawać na polskich uczelniach nowe kierunki i
profile.
Termin nauka jest pojęciem wieloznacznym, mieszczą się w nim róŜne treści i desygnaty. Jest
dziedziną społecznej aktywności człowieka, która zmierza do obiektywnego poznania otaczającej nas
rzeczywistości przyrodniczej i społecznej. W takim ujęciu nauka jest procesem społecznym, w wyniku,
którego powstają naukowe konstrukcje, czyli twierdzenia, hipotezy, teorie.
Według J. Bocheńskiego pojęcie nauki ma dwa ściśle ze sobą związane lecz róŜne znaczenia.
Termin ten posiada znaczenie subiektywne i obiektywne. Nauka rozumiana subiektywnie jest wiedzą
usystematyzowaną, czyli, pewną własnością ludzkiego indywidualnego podmiotu. Nauka rozumiana
obiektywnie, jest tworem społecznym, który istnieje w myśleniu ludzi tak, Ŝe Ŝaden z nich nie zna
wszystkich naleŜących do niej twierdzeń, przyjmując przy tym, iŜ nauka ta jest takŜe układem zdań
obiektywnych.
Pojęcie nauki rozwaŜa takŜe T. Kotarbiński. Według niego nauka, w znaczeniu funkcjonalnym,
jest traktowana jako pewien kompleks czynności badawczych i pomocniczych, natomiast w znaczeniu
statycznym rozumiana jest jako pewien kompleks prawd poznawczych. S. Nowak twierdzi, iŜ na
poszczególne nauki moŜna patrzeć jako na pewne systemy ludzkiej działalności, które zmierzają do
realizacji i pewnych celów lub jako wytwory tej działalności. Celem czynności składających się na jakąś
naukę jest : rozwijanie, rozszerzanie, pogłębianie wiedzy o tej dziedzinie, zjawisk czy procesów jakie
znajdują się w polu zainteresowania danej nauki. Według autora, wiedza jest pewnym zespołem
przeświadczeń i sądów o tym, jak jest, jak się rzeczy mają i dlaczego właśnie tak się mają. Zdaniem J.
Bocheńskiego wiedza jest rezultatem pewnego procesu psychicznego, jest tym czymś, co moŜna odnaleźć
w duszy. Proces ten nazywamy poznawaniem. Celem poznawania jest właśnie wiedza. Według K.
Poppera kryterium falsyfikalności jest tym kryterium, które oddziela wiedzę naukową od nienaukowej.
Autor twierdzi, iŜ teoria sformułowana ta, Ŝe nie moŜna podać Ŝadnych faktów obalających, jest
nienaukową. Ostatecznym celem naukowego poznania, zdaniem Bocheńskiego, jest osiągnięcie przez
naukę prawdziwych wypowiedzi.
Jan Such uwaŜa, iŜ formułowanie i sprawdzanie twierdzeń o maksymalnej zawartości informacji,
jest takim poznaniem, które prowadzi do wyŜszych form funkcjonowania wiedzy, jakimi są prawa i
| Pobierz cały dokument Pedagogika jako nauka i wychowanie[1].pdf Rozmiar 72,7 KB |