1

LISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY

Z JĘZYKA POLSKIEGO

ROK SZKOLNY 2014/2015

LITERATURA

1. Odwieczna walka dobra ze złem. Omów problem na podstawie wybranych utworów literackich.

2. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory.

3. Liryka erotyczna od antyku do współczesności. Przedstaw zagadnienie , analizując wybrane teksty.

4. Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Omów na przykładach wybranych utworów.

5. Kochankowie wszechczasów w literaturze różnych epok. Omów sposób ich przedstawienia, odwołując

się do wybranych utworów literackich.

6. Problem tolerancji w literaturze. Przedstaw zagadnienie, interpretując wybrane utwory.

7. Funkcje motywu śmierci w literaturze średniowiecza. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

8. Różne sposoby funkcjonowania motywu zbrodni i kary w literaturze. Omów problem, analizując

wybrane teksty.

9. Istota i funkcja utworów parenetycznych literatury średniowiecza. Przedstaw problem, wykorzystując

wybrane utwory epoki.

10. Motyw rycerza i etos rycerski w tekstach różnych epok. Omów zagadnienie, analizując wybrane

przykłady.

11. Moralistyka oświeceniowych bajek. Określ jej charakter, analizując wybrane utwory.

12. Określ cechy sarmackiego światopoglądu, odwołując się do literatury epoki baroku.

13. Różne pojmowanie wartości cierpienia w życiu człowieka. Omów problem na podstawie wybranych

utworów literatury średniowiecza i literatury współczesnej.

14. Motyw snu i jego funkcje w utworze literackim. Przedstaw problem na wybranych przykładach

z literatury XIX i XX wieku.

15. Wewnętrzna przemiana bohatera literackiego. Omów jej istotę oraz funkcję, odwołując się do

wybranych dramatów romantycznych.

16. Motyw domu rodzinnego w literaturze. Porównaj różne jego realizacje, analizując wybrane utwory.

2

17. Określ wpływ samotności na ludzkie życie. W wypowiedzi odwołaj się do doświadczeń wybranych

bohaterów literatury romantycznej.

18. Niezawinione cierpienie i różne próby jego uzasadnienia. Przedstaw problem, odwołując się do

wybranych tekstów literackich.

19. Odwołując się do wybranych utworów literatury romantyzmu i pozytywizmu, omów przyczyny i skutki

konfliktów rodzinnych w życiu bohaterów literackich.

20. Sięgając do wybranych utworów, porównaj sposoby i funkcje nawiązywania do własnej biografii przez

Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego.

21. Duchy, zjawy, upiory w literaturze romantycznej. Omów funkcje tego motywu w wybranych

przykładach.

22. Różne koncepcje patriotyzmu. Scharakteryzuj je na podstawie wybranych utworów literatury

romantycznej i pozytywistycznej.

23. Egzotyczne kraje i ich mieszkańcy. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów

literackich.

24. Scharakteryzuj „Polaków portret własny” ukazany w wybranych utworach literackich różnych epok.

25. Porównaj kreacje Żydów w literaturze polskiej i obcej, analizując wybrane utwory różnych epok (np.

pozytywizm).

26. Przemiana wewnętrzna jako czynnik charakteryzujący bohatera literackiego. Omów problem na

wybranych przykładach.

27. Bohaterowie literaccy wobec ważnych wyborów życiowych. Omów problem, odwołując się do

wybranych utworów literackich.

28. Mroczna strona natury ludzkiej. Zanalizuj złożoność psychiki człowieka, odwołując się do literatury

polskiej i obcej.

29. Literackie portrety ludzi „zlagrowanych” i „złagrowanych”. Przedstaw je, dokonując analizy wybranych

utworów okresu wojny i okupacji.

30. Dramat pokolenia Kolumbów wyrażony w literaturze. Określ jego istotę i wymiar, analizując wybrane

utwory.

31. Literatura faktu. Przedstaw to zjawisko kulturowe, analizując wybrane utwory.

32. Motywy fantastyczne na przestrzeni epok. Zanalizuj i porównaj różne ich literackie realizacje.

33. Różne obrazy miast przedstawione w literaturze XIX i XX wieku. Omów je, odwołując się do

wybranych utworów.

34. Bunt i pokora jako przykłady zachowań człowieka wobec Boga. Przedstaw je i określ ich konsekwencje

dla ludzkiego istnienia, odwołując się do współczesnej literatury.

35. Motyw samotności w literaturze. Przedstaw sposób jego funkcjonowania, przywołując utwory z różnych

epok.

3

36. Różne kreacje bohaterów, którzy poświęcili osobiste szczęście dla wyższych celów. Przedstaw

zagadnienie , analizując wybrane teksty.

37. Dom i rodzina jako motyw literacki. Omów różne sposoby jego ujęcia na wybranych przykładach.

38. Kreacje bohaterów niepokornych w utworach różnych epok. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do

wybranych przykładów.

39. Różnorodne kreacje kobiet w literaturze wybranych epok lub twórczości wybranego pisarza. Przedstaw

temat w formie analizy porównawczej utworów.

40. Człowiek wobec przemijania i śmierci. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów

literackich.

41. Przedstaw różne ujęcia problemu Holocaustu w literaturze polskiej, odwołując się do wybranych

utworów.

42. Motyw rozstania i jego funkcje w tekście literackim. Omów zagadnienie na podstawie wybranych

przykładów z literatury XIX i XX wieku.

43. Wpływ mitologii na twórczość R. R. Tolkiena. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

44. Obrzędy, zwyczaje ludowe utrwalone w literaturze. Omów sposoby ich przedstawiania i funkcje w

wybranych utworach.

45. Idealiści w literaturze. Omów różne kreacje bohaterów na przykładzie wybranych utworów.

46. Różne sposoby personifikowania zła w XIX i XX wieku. Przedstaw je, odwołując się

do wybranych utworów literackich.

47. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucz do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach.

48. Zakończenie utworu jako klucz do interpretacji. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów

literackich dwudziestolecia międzywojennego.

49. Przyczyny i skutki społecznego wyobcowania współczesnego człowieka. Przedstaw je, dokonując

analizy i interpretacji wybranych dramatów literatury polskiej.

50. Polemiki, spory, prowokacje - starcia pokoleń literackich. Omów na przykładach wybranych utworów.

51. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej i obcej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów

w utworach z różnych epok.

52. Człowiek walczący ze złem. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów, analizując wybrane utwory

literackie XX wieku.

53. Poszukiwanie celu i sensu życia. Omów problem na podstawie wybranych utworów literackich.

54. Różne sposoby mówienia o miłości. Przedstaw, analizując wybrane przykłady literackie.

4

55. Rola wiary w kształtowaniu systemu etycznego bohaterów literackich. Omów zagadnienie, analizując

wybrane przykłady.

56. Motyw wędrówki i sposoby jego ujęcia w literaturze. Przedstaw temat, analizując wybrane przykłady.

57. Bohater zbuntowany i bohater pokorny. Przedstaw i porównaj na podstawie wybranych utworów

literackich.

58. Miasto i jego mieszkańcy w literaturze. Przedstaw temat. analizując wybrane utwory literackie.

59. Niepokoje i zagrożenia końca wieku. Przedstaw problem, interpretując utwory prozatorskie i poetyckie

końca XIX I XX wieku.

60. Postawy bohaterów wobec rzeczywistości w literaturze o wojnie i systemach totalitarnych. Omów

problem, odwołując się do wybranych przykładów.

61. Rola lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Przedstaw temat, odwołując się do

wybranych przykładów.

62. Powieść historyczna i powieść fantastyczna. Porównaj dwa sposoby wypowiadania się o świecie,

analizując wybrane utwory.

63. Mistrzowie reportażu literackiego. Omów na podstawie analizy wybranych dzieł jednego autora.

64. Miłość, nienawiść, zazdrość, gniew… - scharakteryzuj kreacje wybranych bohaterów literackich, którzy

znaleźli się we władzy namiętności.

65. Wpływ miłości na kształtowanie się osobowości bohatera literackiego. Omów problem, odwołując się

do wybranych tekstów literackich.

66. Powieść fabularna jako przewodnik po mieście. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych

utworów literackich.

67. Nobliści polscy w dziedzinie literatury. Przedstaw ich zasługi dla kultury europejskiej.

68. Kobieta w literaturze fantasy. Przedstaw sposób funkcjonowania motywu analizując wybrane teksty.

69. Skandale i prowokacje literackie. Omów temat, odwołując się do biografii i twórczości wybranych

autorów.

70. Świat polityki i jego echa w literaturze. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory z okresu

renesansu i współczesności lub oświecenia i współczesności.

5

ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI

71. Różne sposoby tworzenia nastroju grozy w literaturze i sztuce. Przedstaw je, odwołując się do

wybranych dzieł literackich i plastycznych.

72. Motyw Sabat Mater Dolorosa w literaturze i innych sztukach (malarstwo, rzeźba). Dokonaj analizy

porównawczej wybranych dzieł.

73. Historia jako inspiracja dla literatury i sztuki. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.

74. Adaptacja filmowa a literackie pierwowzory. Omów i oceń zjawisko na wybranych przykładach.

75. Artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztukach plastycznych XX wieku. Przedstaw je w

oparciu o analizę wybranych dzieł.

76. Przedstaw różne sposoby ujęcia motywu apokalipsy w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie,

odwołując się do dzieł z różnych epok.

77. Symboliczne znaczenie gestów w utworze literackim i dziele malarskim. Omów zagadnienie, odwołując

się do wybranych tekstów kultury średniowiecznej.

78. Motyw diabła w literaturze i sztuce i jego funkcje. Omów, analizując wybrane dzieła.

79. Wizje końca świata w literaturze i malarstwie XX wieku. Określ ich istotę i funkcje, odwołując się do

wybranych dzieł.

80. Obraz Boga w polskich tekstach hip-hopowych. Scharakteryzuj go, analizując wybrane utwory, i

porównaj z wizerunkami ukazanymi w poezji różnych epok (2-3 wiersze).

81. Różne ujęcia Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów.

82. Psychologiczny portret zbrodniarza. Zinterpretuj i porównaj wybrane przykłady literackie i filmowe.

83. Problem adaptacji filmowych wielkich dzieł literatury polskiej. Porównaj trzy wybrane teksty literackie

z ich ekranizacjami. Przedstaw własną opinię, odwołaj się do opinii krytyków.

84. Na wybranych przykładach wykaż, że adaptacja filmowa dzieła literackiego może wzbogacić lub

zubożyć jego wartość.

85. Motyw anioła w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach.

86. Funkcje motywu tańca w tekstach literackich. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów

literackich.

87. Dziecko jako bohater literatury i innych dziedzin sztuki. Omów różnorodność ujęć tematu na wybranych

przykładach.

88. Obrzędy ludowe jako źródło różnorodnych inspiracji artystycznych. Omów problem na wybranych

przykładach z literatury i sztuki.

6

89. „Szary człowiek też jest bohaterem” – przedstaw współczesne literackie, malarskie i filmowe wizerunki

tego bohatera.

90. Różnorodne sposoby ukazywania piękna ludzkiego ciała. Omów problem, odwołując się do literatury i

sztuki współczesnej.

91. Przedstaw najciekawsze realizacje motywu pojedynku w literaturze i sztuce.

92. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie młodopolskim. Omów jego funkcje, odwołując

się do wybranych tekstów kultury.

93. Egzystencjaliści i ich sposób postrzegania człowieka. Omów, odwołując się do wybranych przykładów

literackich. Przywołaj kontekst filozoficzny.

94. Rola wychowawcy w życiu młodego człowieka . Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady z

literatury i filmu.

95. Obraz totalitaryzmu w literaturze i filmie. Omów, analizując wybrane dzieła. Uwzględnij kontekst

historyczny.

96. Różne obrazy II wojny światowej w literaturze i filmie. Dokonaj analizy porównawczej.

97. Literackie a filmowe spojrzenie na losy wielkich ludzi.. Porównaj na przykładzie wybranej postaci.

98. Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich i filmowych. Analizując wybrane

przykłady, zwróć uwagę na sposób kreacji obrazu i jego funkcje.

99. Przedstaw obraz rodziny w literaturze i filmie, analizując wybrane teksty kultury.

100. Literatura i inne dziedziny sztuki w służbie ideologii. Omów problem, odwołując się wybranych

przykładów.

101. Omów fenomen kultowych filmów i powieści, odwołując się do wybranych przykładów.

102. Prześledź wpływ koncepcji filozoficznych na literaturę i inne dziedziny sztuki. Dokonaj analizy

wybranych utworów literackich i innych tekstów kultury.

103. Motyw wsi w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.

104. Magia i fantastyka w literaturze i filmie. Przedstaw zagadnienie , analizując wybrane przykłady.

105. Najciekawsze realizacje motywu walki w literaturze i filmie. Przedstaw zagadnienie na wybranych

przykładach.

106. Sylwetki wielkich kobiet w literaturze i filmie. Omów problem, odwołując się do wybranych dzieł.

107. Od Judyma do… Hausa. Analizując wybrane przykłady z literatury i filmu, porównaj kreacje lekarzy.

7

108. Dramat człowieka uwikłanego w historię. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie.

109. Groteska jako środek wyrazu artystycznego w literaturze i sztuce XX wieku. Przedstaw zagadnienie,

analizując wybrane utwory literackie i teksty kultury.

110. Słynne pary miłosne w literaturze i filmie. Omów i porównaj ich kreacje, analizując odpowiednie

przykłady.

111. Zanalizuj Wesele Stanisława Wyspiańskiego i Wesele Andrzeja Wajdy jako dwa różne dzieła

artystyczne.

112. Człowiek w świecie bez Boga. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie i inne

teksty kultury.

JĘZYK

113. Scharakteryzuj język wybranego bohatera z utworów Henryka Sienkiewicza.

114. Cechy języka wybranej subkultury. Przedstaw zagadnienie w oparciu o zebrany materiał językowy.

115. Językowe sposoby kreowania wizji świata w reklamie telewizyjnej, omów zagadnienie na wybranych

przykładach.

116. Wpływ rozwoju techniki na współczesny język potoczny. Omów problem na podstawie wybranych

przykładów.

117. Językowe środki wzmacniające ekspresję wypowiedzi. Scharakteryzuj je na podstawie wybranych

wypowiedzi bohaterów powojennej literatury polskiej.

118. Wpływ języka angielskiego na współczesną polszczyznę. Zbierz materiał i na jego podstawie omów

problem.

119. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj wybrane przykłady na przestrzeni różnych epok.

120. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów zagadnienie na

wybranych przykładach tekstów kabaretowych.

121. Zapożyczenia językowe – moda czy konieczność? Uzasadnij swój sąd w oparciu o konkretne

przykłady.

122. Etykieta językowa różnych czasów i środowisk. Zanalizuj wybrane przykłady.

123. Eufemizmy i wulgaryzmy występujące we współczesnych czasopismach. Omów zjawisko, odwołując

się do wybranych przykładów.

124. Barokowy obraz świata. Określ go, analizując warstwę językową wybranych utworów należących do

nurtu barokowej poezji metafizycznej.

125. Sposoby wyrażania agresji w języku współczesnych Polaków. Omów je na podstawie materiału

zaczerpniętego z języka potocznego.

126. Zaprezentuj komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów.

8

127. Rola neologizmów w dziele artystycznym. Przedstaw ją, odwołując się do twórczości Bolesława

Leśmiana.

128. Język komiksów i jego rola w kreowaniu obrazu świata przedstawionego w komiksie. Omów

zagadnienie na wybranych przykładach.

129. Omów zjawisko mody na imiona jako element przemian kulturowych.

130. Zapożyczenia w języku polskim i ich wpływ na język reklamy, mowę potoczną i język

specjalistyczny. Omów na wybranych przykładach.