1
RZEKOMY POMÓR DROBIU ( CHOROBA
RZEKOMY POMÓR DROBIU ( CHOROBA
RZEKOMY POMÓR DROBIU ( CHOROBA
RZEKOMY POMÓR DROBIU ( CHOROBA
NEWCASTLE
NEWCASTLE
NEWCASTLE
NEWCASTLE –
–
–
– ND )
ND )
ND )
ND )
CZYNNIK ETILOGICZNY
Rzekomy pomór drobiu jest chorob
ą
zaka
ź
n
ą
i zara
ź
liw
ą
wywoływan
ą
przez wirus(PMV)
nale
żą
cy do rodziny Paramyxoviridae rodzaju Rubulavirus. Wielko
ść
wirusa 100-500 nm.
Wyró
ż
nia si
ę
9 serotypów wirusa (PMV-1 do PMV-9), wirus PMV nale
ż
y do
serotypu PMV-1. Jest 5 patotypów szczepów NDV:
-
welogeniczne wiscerotropowe: wysoce patogenna posta
ć
ND,
ś
miertelno
ść
do 100%,
cz
ę
sto krwotoczne zmiany w układzie pokarmowym.
-
welogeniczne neurotropowe: patogenna posta
ć
ND, wysoka
ś
miertelno
ść
poprzedzona objawami układu oddechowego i nerwowego
-
mezogeniczne: posta
ć
umiarkowana, objawy z układu oddechowego, rzadziej
nerwowego,
ś
miertelno
ść
u młodych ptaków
-
lentogeniczne: posta
ć
oddechowa, cz
ęś
ciej subkliniczne zaka
ż
enie układu
oddechowego
-
asymptomatyczne (jelitowe): subkliniczne zaka
ż
enie przewodu pokarmowego
Wirus rzekomego pomoru drobiu wykazuje du
żą
oporno
ść
na temperatur
ę
, wilgo
ć
, gnicie i
wysychanie. W temperaturze 100 st.C prze
ż
ywa kilka minut, w 37 st,C od kilku godzin do
kilku dni, w 4 do 20 st.C od kilku miesi
ę
cy do kilku lat. W kurniku do 7 tygodni, w tuszkach
zamro
ż
onych do 6 miesi
ę
cy, w tuszkach przechowywanych w temperaturze 5 st.C co
najmniej 134 dni.
WYST
Ę
POWANIE
W 1926 roku pierwsze przypadki na Jawie, w Indonezji, Anglii.
W ci
ą
gu 30 lat rozprzestrzenia si
ę
po całym
ś
wiecie, najwi
ę
cej w krajach Beneluksu i
Niemczech. W Polsce pierwsze przypadki w 1942, do 1974 stwierdzane corocznie.
Od 1975 kraj wolny od ND. Pocz
ą
tek lat 90-tych izolacja szczepów lento-mezogenicznych od
kurcz
ą
t brojlerów (zaburzenia oddechowe i zwi
ę
kszone upadki od 5 tyg.
ż
ycia)
PATOGENEZA
Wra
ż
liwy gatunek ( co najmniej 236 gatunków z 24 rz
ę
dów ptaków )
-
drób domowy: lury, indyki, ba
ż
anty, kuropatwy, przepiórki, kaczki, g
ę
si, goł
ę
bie, ptaki
bezgrzebieniowe
-
ptaki ozdobne (chowane w zamkni
ę
ciu), dzikie wolno
ż
yj
ą
ce w tym ptactwo wodne
-
ludzie: zapalenia spojówek, ogólna infekcja
Ź
ródło zaka
ż
enia: chore i padłe ptaki (wirus w wydzielinie z dróg oddechowych i odchodach)
-
kontakt bezpo
ś
redni
-
kontakt po
ś
redni: zaka
ż
ona pasza, woda,
ś
ciółka, sprz
ę
t, cz
ą
steczki pyłu, człowiek.
Droga zaka
ż
enia: układ oddechowy, przewód pokarmowy.
OBJAWY KLINICZNE
Okres inkubacji od 5 do 15 dni.
Zaka
ż
enie szczepami welogenicznymi:
-
przebieg nadostry lub ostry
-
osłabienie, apatia, duszno
ść
, obrz
ę
k spojówek i głowy, biegunka o zielonkawym
zabarwieniu odchodów, u cz
ęś
ci ptaków zaburzenia nerwowe (dr
ż
enie mi
ęś
ni,
pora
ż
enie skrzydeł i nóg, skr
ę
ty szyi i głowy), u niosek gwałtowny spadek nie
ś
no
ś
ci,
jaja odbarwione, bez skorup,
ś
miertelno
ść
do 100%.
Zaka
ż
enia szczepami mezogenicznymi:
-
przebieg umiarkowany
2
-
objawy głównie ze strony układu oddechowego, mog
ą
wyst
ą
pi
ć
równie
ż
nerwowe
(pora
ż
enia), spadek nie
ś
no
ś
ci a nawet jej zatrzymanie przez kilka tygodni, biegunka,
upadki u młodych kurcz
ą
t, mog
ą
dochodzi
ć
do 50%.
Zaka
ż
enia szczepami lentogenicznymi:
-
przebieg subkliniczny
-
objawy u młodych ptaków, łagodne ze strony układu oddechowego, przy doł
ą
czeniu
czynników komplikuj
ą
cych objawy bardziej nasilone oraz wzrost padni
ęć
.
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
Zaka
ż
enie szczepami welogenicznymi:
-
wybroczyny w
ś
luzówce
ż
oł
ą
dka gruczołowego, jelit cienkich,
ś
lepych i rectum
-
przy dłu
ż
szym przebiegu zmiany dyfteroidalne (butony) w grudkach chłonnych
-
przekrwienie i martwica jelit
ś
lepych
-
u niosek przekrwienie jajnika i jajowodu
Zaka
ż
enia szczepami mezogenicznymi:
-
przekrwienie
ś
luzówki krtani, tchawicy, du
ż
a ilo
ść
ś
luzu
-
przekrwienie jajnika i jajowodu
Zaka
ż
enia szczepami lentogenicznymi:
-
zapalenia worków powietrznych
-
obraz kolibakteriozy
POBIERANIE I PRZESYŁANIE MATERJAŁU DO BADA
Ń
Izolacja wirusa: zarodki kurze SPF
-
identyfikacja wirusa HA+: okre
ś
lenie serotypu w HI
-
ś
redni czas zamierania zarodków (MDT)
-
indeks patogenno
ś
ci domózgowej (ICPI)
-
indeks patogenno
ś
ci do
ż
ylnej (IVPI)
Metody serologiczne:
-
hamowanie hemoglutynacji (HI):dodatnie miano HI 1/16 i wy
ż
sze
-
ELISA
ZWALCZANIE
Dewastacja zarazka w
ś
rodowisku
Post
ę
powanie administracyjne w przypadku podejrzenia i rozpoznania ND
Dyrektywa rady 92/66/EEC z 14.07.1992
Szczepienia ochronne
DEZYNFEKCJA
Rozpuszczalniki organiczne: eter, chloroform, alkohol
Ś
rodki dezynfekcyjne: soda
ż
r
ą
ca
formalina
preparaty zawieraj
ą
ce podchloryn sodu
jod