Tkanka - zespól komórek o takim samym pochodzeniu, podobnej budowie, pełniących wyspecjalizowane
funkcje.

Przymocowuje komórki do podłoża

□

Umożliwia transport substancji do i z nabłonka

□

Nadaje kształt komórkom

□

Umożliwia ich polaryzacje

□

Jest barierą transportową (nie przepuszcza wszystkich substancji)

□

Składa się m. in. z kolagenu

□

Pod nią znajduje się tkanka łączna

□

Komórki leżą na błonie podstawnej



Odżywianie komórek nabłonkowych przez tkankę łączną



Tkanka nieunaczyniona



Różnią się kształtem oraz funkcją



Służy do przemieszczania

◊

Otoczona błoną komórkową,

◊

Rzęski



Na jednej komórce może nawet znajdowad się do 3 tysięcy mikrokosmków

◊

Mikrokosmki - palczaste twory cytoplazmy wypełnione filamentami
aktynowymi, nie poruszają się, ich funkcją jest powiększanie powierzchni
chłonnej komórki



Duża odmiana mikrokosmków, występują w przewodzie najądrza, na
powierzchni komórek zmysłowych, w uchu wewnętrznym

◊

Stereocylia



Glikokaliks



Wolna

□

Połączenia międzykomórkowe



Boczna, Przypodstawna

□

Wyróżniamy 3 powierzchnie



Endoderma - nabłonek jelita

□

Mezoderma - nabłonek naczyo krwionośnych

□

Egzoderma - nabłonek układu nerwowego

□

Nabłonki powstają ze wszystkich 3 listków zarodkowych



Ochronna (termiczna, mechaniczna, chemiczna)\

□

Transport

□

Wydzielnicza

□

Receptorowa

□

Wchłanianie (jelito, nerka)

□

Oddzielanie różnych środowisk

□

Rozrodcza

□

Komórki plemnikotwórcze

□

Klasyfikacja ze względu na funkcję



Nabłonek Płaski - komórki posiadają spłaszczone jądro komórkowe, które układa
się równolegle do błony podstawnej



Nabłonek Sześcienny - na przekroju mają kształt kwadratu, posiadają okrągłe
jądro komórkowe



Nabłonek Walcowaty - komórka i jądro są wydłużone, ustawione prostopadle do
błony postawnej; na powierzchni wolnej często występują rzęski i mikrokosmki



Kształt komórek

□

Jednowarstwowe



Wielowarstwowe



Liczba warstw komórek

□

Klasyfikacja morfologiczna



Filtracja, transport gazów, transcytoza



Kłębuszki nerkowe, naczynia krwionośne, Jamy ciała, pęcherzyki płucne



jednowarstwowy płaski

□

Jednowarstwowy sześcienny

□

Wchłanianie i wydzielanie



Przewód pokarmowy



jednowarstwowy walcowaty

□

Ochronna



Naskórek, jama ciała



wielowarstwowy płaski

□

Wydzielnicza



Duże przewody wyprowadzające ślinianek i innych gruczołów zewnętrznych



Wielowarstwowy walcowaty

□

Wydzielanie i wchłanianie

Wielowarstwowy sześcienny

□

Komórki



Nabłonkowa

○

Rodzaje tkanek

Nabłonkowa

-

Łączna

-

Krążąca (krew + limfa)

-

Mięśniowa

-

Nerwowa

-

Tkanki:

Zad. Dom.

Do zeszytu gładkiego nabłonek
jednowarstwowy płaski żaby

Ćwiczenia 4

5 listopada 2010
14:16

Biologia Strona 1

Wydzielanie i wchłanianie



Gruczoły wewnątrzwydzielnicze (trzustka, gruczoly ślinowe i potowe)



W naczyniach krwionośnych, przeciągach i komorach serca



Błona komórkowa silnie pofałdowana



Jednowarstwowy płaski



Śródbłonek

□

Przewód najądrza, układ oddechowy, trąbka słuchowa



Cylindryczny jednowarstwowy



Występują rzęski lub mikrokosmki



Nabłonek wielorzędowy

□

Występowanie: narządy o elastycznych ścianach (pęcherz moczowy)



Wielowarstwowy sześcienny



Na powierzchni zewnętrznej znajdują się komórki baldaszkowate



Szczelny, tworzy elastyczne struktury, może mied zmienną liczbę warstw (od 3
do 6)



Nabłonek przejściowy

□

Biologia Strona 2