OSNOWY SZCZEGÓŁOWE

REALIZOWANE

TECHNOLOGIĄ GPS

PROJEKTOWANIE --- POMIAR --- PLANOWANIE SESJI POMIAROWYCH

Realizacja osnów geodezyjnych technologią GPS wprowadza podklasy w osnowach
oznaczane: I

s

, II

s,

III

s

W osnowach szczegółowych podklasy powinny charakteryzować się błędem

:

mp≤ 0,03 m

mp≤ 0,05 m

mp≤ 0,07 m

mp≤ 0,10 m

II

S

GPS

Met. klasyczna

III

S

•Należy przeprowadzić badania konstrukcji geometrycznej wyznaczonych punktów przy
projektowaniu osnowy techniką GPS
•Przyjmuje się, że pomierzony wektor przestrzenny jest równoważny 2 obserwacjom:
azymutu i długości boku.
•Badania należy ograniczyć tylko do tzw. niezależnych wektorów. Należy zaznaczyć, że w
sesji pomiarowej z udziałem n-odbiorników GPS wyznacza się (n – 1) niezależnych
wektorów.

1.

Gdy mamy 2 odbiorniki - 1 wektor

2. Gdy mamy 3 odbiorniki - 2 wektory niezależne (3 wektor jest już zależny)

3. Gdy mamy 4 odbiorniki - 3 wektory niezależne (3 wektor jest już zależny)

Wektory niezależne (najdokładniejsze) – zwykle są to najkrótsze wektory

Przed rozpoczęciem projektowania należy:

−

zapoznać się z siecią istniejącą

−

rozważamy ich przydatność dla sieci mierzonej technologią GPS

Zasady przy projektowaniu sieci technologią GPS
-

Widoczność nie jest konieczna między punktami I i II kl. (instrukcja mówi że musi być

optyczna widoczność na punkt sąsiedni).

−

Odsłonięty horyzont powyżej 15 stopni wysokości

−

Należy sprawdzić dogodność dojazdu do punktu

−

Należy sprawdzić czy w pobliżu nie są zainstalowane urządzenia wytwarzające silne

pole elektromagnetyczne

o

Urządzenia RTV – odległość większa 1 km

o

Linie wysokiego napięcia

o

Minimalizacja szkodliwych odbić sygnału od otaczających obiektów (ściany

budynków, płoty murowane, blaszane w odległości do 15 m)

Jeżeli są możliwości wyboru lokalizacji stanowiska ale warunki do wykonania obserwacji
GPS niekorzystne wówczas na opisie topograficznym umieszcza się wykres przestrzeni
dogodnej i niedogodnej do obserwacji (wykres podaje się jako funkcję azymutu i kąta
pionowego)

PROJEKT TECHNICZNY SIECI ZAKŁADANEJ GPS

-

powinien zawierać szereg elementów wymaganych przy projektowaniu sieci klasycznej

- punktami kierunkowymi powinny być sąsiednie punkty 2 klasy o dobrej widoczności

- widoczność pomiędzy sąsiednimi punktami nie jest konieczna dla wszystkich wektorów
wychodzących z danego punktu

- kształt sieci nie ma tak dużego znaczenia przy projektowaniu sieci GPS jak przy
pomiarach klasycznych

- wszystkie punkty powinny mieć określoną wysokość

- obliczenie wysokości normalnych wykorzystuje się przy wykorzystaniu numerycznego
modelu geoidy (powierzchnia geoidy nie pokrywa się z powierzchnią elipsoidy)

- wysokościowe nawiązanie sieci GPS należy wykonać do min 4 punktów o znanej
wysokości normalnej równomiernie rozmieszczonych na obszarze sieci

- można przyjmować znaki osnowy wysokościowej należące do I - III klasy W
przypadku braku takich punktów należy wcześniej wykonać

dowiązanie

wysokościowe wybranych punktów sieci poprzez wykonanie pomiaru niwelacji
geometrycznej IV klasy w dowiązaniu do najbliższych punktów osnowy
wysokościowej należących do I – III klasy

- pomiar:

−

pomiar powinien być wykonany metodą statyczną

−

przy planowaniu sesji należy przestrzegać zasady aby położenie co

najmniej 1/3 ogólnej liczby połowy położenia punktów było określone w 2
niezależnych sesjach

−

czas trwania sesji zależy od

o

warunków obserwacji

o

długości mierzonych wektorów

typu użytego sprzętu

Zaleca się aby ten czas wynosił 45 min dla tzw. odbiorników dwuczęstotliwościowych i 60
min dla odbiorników jednoczęstotliwościowych.

Czas ten powinien być wydłużony, gdy w czasie pomiaru istnieją zakłócenia w odbiorze
sygnału, również gdy wektory są dłuższe od 15 km.

- przed wyjazdem w teren planuje się poszczególne sesje pomiarowe na tle szkiców
rozmieszczenia punktów

- minimum 2 zespoły pomiarowe

- każda sesja ma swój numer lub inny identyfikator

- w planie sesji określa się kto i na jakim punkcje w poszczególnych sesjach wykonuje
pomiary

- przy planowaniu sesji optymalizuje się drogi przejazdu każdego obserwatora.

- na szkicu roboczym rysuje się planowane wektory, które będą wyznaczane w każdej
sesji.

- szkic prowadzi się na podkładzie mapowym w sposób graficzny, określa się długość
wektorów i do tego dostosowuje czas obserwacji.

- przy budowie sieci należy uwzględnić wytyczne, aby stosunek liczby wektorów
niezależnych do liczby punktów wyznaczonych był nie mniejszy niż 2 (liczba wektorów
niezależnych jest o 1 mniejsza od liczby zastosowanych odbiorników)

- zaleca się aby ze względu na ekonomikę pomiary były wykonywane między punktami
najbliższymi(5 – 15 km) dla osnowy II klasy; wektory dłuższe można stosować w
wyjątkowych wypadkach np. przy powiązaniu zakładanej osnowy z osnową istniejącą
wyższej klasy.

- każdy obserwator przed rozpoczęciem pomiarów otrzymuje: mapę topograficzną z
wyniesionymi punktami mierzonej osnowy, opisy topograficzne punktów, plan sesji i
rozmieszczenie obserwacji, aparaturę, środek łączności i transportu

Projektowanie sieci III klasy:

- do pomiaru tej sieci mogą być zastosowane: metoda statyczna i metoda szybka statyczna
(rapid static)

- sieć wektorów wyznaczających położenie punktów powinna składać się z wieloboków
złożonych z co najmniej z 8 wektorów ale wyznaczonych w różnych sesjach pomiarowych.

-oczka nie mogą mieć więcej niż 6 wektorów (albo zależnych albo niezależnych – nie
rozróżnia się); najkrótsze powinny być niezależne

- sieć wydłużoną stosowaną do obsługi obiektów inżynierskich należy konstruować w
sposób zapewniający wyznaczenie każdego punktu przez 2 niezależne wektory

- punkty nawiązania powinny znajdować się na granicach obiektu i w środku i być
oddalone o kilkanaście kilometrów.

- przy projektowaniu obserwacji należy uwzględnić wytyczne, aby stosunek liczby
wektorów niezależnych do liczby punktów wyznaczanych był nie mniejszy od 1,33

- czas trwania obserwacji zależy od warunków oraz użytego sprzętu i technologii pomiaru:

-

dla

metody

statycznej

30

minut

przy

zastosowaniu

odbiorników

dwuczęstotliwościowych i 45 minut przy jednoczęstotliwościowych

-

dla metody szybkiej statycznej czas obserwacji 5 – 30 minut dla długości wektorów

do 15 km

Przy zastosowaniu metody szybkiej statycznej zaleca się wyznaczania wektorów między
odbiornikami ustawionymi na 2 punktach bazowych gromadzących dane w trakcie
wielogodzinnych sesji pomiarowych. Pozwala to na znaczne zwiększenie liczby punktów
wyznaczanych w tym samym okresie (każdy dodatkowy obserwator obsługujący odbiornik
ruchomy prowadzi obserwacji niezależnie od innych). Jako punkty bazowe powinny być
wybierane punkty w odkrytym terenie o dobrych warunkach obserwacji. W przypadku
dużych obszarów zaleca się

zaobserwowanie dodatkowych wektorów łączących

poszczególne wiązki wyznaczane w oparciu o parę punktów bazowych

Przykłady szkicu rozmieszczenia punktów wybranej sieci satelitarnych

Przykłady szkicu rozmieszczenia wektorów wybranej sieci satelitarnych

Aktywna Sieć Geodezyjna ASG-PL została uruchomiona w roku 2002 zrealizowana przez Główny
Urząd Geodezji i Kartografii oraz Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego.

System ASG-PL charekteryzuje:

•bardzo wysoki poziom automatyzacji,

•możliwość korzystania z systemu przez całą dobę, przez 7 dni w tygodniu

•całość komunikacji z systemem odbywa się za pośrednictwem strony www

•wyniki obliczeń prezentowane są w 4 układach współrzędnych: EUREF'89, 1992, 2000, 1965 oraz
wysokości: elipsoidalne, normalne (Kronsztadt 1986)

•w systemie ASG-PL przetwarzane są dane z systemu satelitarnego GPS. W przypadku dostarczania
obserwacji satelitarnych zawierających także sygnały z satelitów Glonass, system kontrolny ASG-PL
usuwa z plików obserwacyjnych ten typ obserwacji

•lokalizacja stacji zapewnia równomierne pokrycie siecią stacji całego województwa śląskiego

Stacja referencyjna w województwie śląskim składa się z dwóch podstawowych modułów:

•modułu GPS: antena i odbiornik GPS, moduł zasilania, instalacja odgromowa

•modułu sterującego stacji: serwer lokalny, moduł komunikacji (router), moduł zasilania stacji.

ASG-PL i ASG-EUPOS

Schemat budowy stacji ASG-PL

Rozmieszczenie stacji referencyjnych udostępnionych w systemie ASG-PL

System ASG-EUPOS został stworzony z myślą o użytkownikach całego kraju, którzy za pomocą
jednego odbiornika będą mogli wykonywać pomiary RTK o dokładności 3 cm.

Podstawowe założenia systemu to stworzenie jednolitego geodezyjnego układu odniesień
przestrzennych na terenie całe Polski

System ASG-EUPOS składa się z :

- centrum zarządzania systemem w Krakowie i w CODGiK Warszawie,

- 75 stacji nowych,

- 16 istniejących.

Nadal trwają prace nad włączeniem pozostałych stacji istniejących oraz przygranicznych stacji

referencyjnych, które uzupełnią listą stacji dostępnych w systemie. Przyczynią się one do poszerzenia
obszaru systemu ASG-EUPOS o strefy przygraniczne.

Dla zwiększenia bezpieczeństwa oraz niezawodności pracy systemu podczas instalacji

oprogramowania poszczególne funkcje systemu zostały podzielone na kilkanaście serwerów. W
przypadku awarii jednego z nich funkcje automatycznie przejmuje serwer zapasowy.

Rozmieszczenie stacji referencyjnych udostępnionych w

systemie ASG-EUPOS