02

Metodyka i Techniki Programowania

Wprowadzenie do systemu UNIX

mgr inż. Michał Grega

2007-10-02

Instrukcja oparta na instrukcji mgr inż. Tomasza Orzechowskiego

Ćwiczenie 1 Poruszanie się wśród plików i katalogów

1.

Zapoznaj się z poleceniami

pwd

oraz

cd.

2. Zmień bieżący katalog na początek struktury katalogów (/) a następnie przejdź powrotem do swojego

katalogu domowego.

3. Zapoznaj się z następującymi opcjami polecenia

ls

:

a

,

l,s,k

4. Jaka jest lokalizacja katalogu domowego w strukturze plików?
5. Jakie pliki i katalogi znajdują się na początku struktury plików (/)?

6.

Jaka jest różnica między wywołanie polecenia ls a

ls

–a

7. Co oznaczają poszczególne kolumny po wywołaniu polecenia

ls -l

?

PRZYKŁAD:

Po zalogowaniu się do systemu użytkownik znajduje się w swoim katalogu domowym (

~

).

Wykonanie komendy

cd mama

przeniesie go o poziom niżej – do katalogu mama.

Wykonanie komendy

cd tata

przeniesie go o kolejny poziom niżej – do katalogu tata

Wykonanie komendy

cd ..

przeniesie go o poziom wyżej – do katalogu mama.

Wykonanie komendy

cd ~

z dowolnego poziomu struktury katalogów pozwoli powrócid do

katalogu domowego

Ćwiczenie2 Tworzenie i usuwanie katalogów oraz plików

1. Zapoznaj się z poleceniami

mkdir

oraz

rmdir

oraz ich opcjami.

2. Stwórz w swoim katalogu domowym strukturę katalogów jak na rysunku

obok.

3. W jaki sposób najszybciej można stworzyć strukturę katalogów jak na

rysunku obok? Proszę to zrobić. Następnie proszę tą strukturę usunąć
(także jak najszybciej).

4. Zapoznaj się z poleceniem

touch

.

5. Stwórz kilka plików w strukturze katalogów utworzonej w punkcie 2. Stwórz

między innymi plik

~/A/C/test.txt

6. Sprawdź rozmiar i datę modyfikacji nowoutworzonego pliku.

Ćw. 3 - kopiowanie, przenoszenie, usuwanie plików oraz dowiązania

1. Zapoznaj się z poleceniami

cp

,

mv

,

ln

.

2. Skopiuj plik w swojej strukturze katalogów.
3. Przenieś plik w swojej strukturze katalogów.
4. Stwórz dowiązanie twarde do pliku wewnątrz struktury katalogów, ale spoza katalogu, w którym znajduje

się ten plik. Następnie usuń plik, pozostawiając jedynie dowiązanie twarde. Czy plik nadal istnieje?

PRZYKŁAD:
Wykonaj następujące sekwencje poleceń i zaobserwuj różnicę pomiędzy dowiązaniem twardym i miękkim

touch zebra.txt
pico zebra.txt

(użyj edytora aby wpisać parę słów do pliku zebra.txt)

ln zebra.txt dow_tward
more zebra.txt
more dow_tward
rm zebra.txt
more dow_tward

touch zebra.txt
pico zebra.txt

(użyj edytora aby wpisać parę słów do pliku zebra.txt)

ln –s zebra.txt dow_miek
more zebra.txt
more dow_miek
rm zebra.txt
more dow_miek

Ćwiczenie 4 Prawa własności pliku

1. Za pomocą polecenia

ls

sprawdź prawa własności plików i katalogów stworzonych w ćwiczeniu 2.

2. Polecenie

ls

określa prawa własności za pomocą ciągu 10 symboli. Jaka jest ich interpretacja?

3. Zapoznaj się z poleceniem

chmod

– w szczególności z obydwoma trybami zmiany praw dostępu – tekstowym

i numerycznym

4. Eksperymentuj z prawami dostępu do utworzonych plików.
5. Odbierz plikowi wszystkie prawa – spróbuj go usunąć – czy się da?
6. Wykonuj kolejno polecenia

chmod

1 [plik], chmod 2 [plik], chmod 3[plik], chmod 4[plik],

chmod 5 [plik] chmod 6 [plik], chmod 7 [plik], chmod 17 [plik]

itd. i obserwuj zmiany praw

dostępu.

PRZYKŁAD:

Wykonanie polecenia

chmod 347 zebra

nada plikowi zebra następujące uprawnienia:

--wxr--rwx

.

Pierwszy znak – oznacza, iż zebra jest plikiem, a nie katalogiem (jak oznaczane są katalogi?)
Następne trzy znaki oznaczają prawa właściciela. Właściciel nie ma prawa r (read) – na drugiej pozycji znajduje się -. Ma
natomiast prawa w (write) i x (execute).
Kolejne trzy znaki to prawa grupy. Członkowie grupy mają prawo r natomiast nie mają prawa w oraz x.
Ostatnie trzy znaki to prawa innych użytkowników – mają oni pełne prawa – r, w, x.
Dlaczego prawa zostały tak ustawione? Otóż zostały one podane w formacie numerycznym. Podaje się je za pomocą trzech
cyfr w kolejności właściciel, grupa i inni. Cyfra 0 oznacza brak praw, cyfra 1 – prawa wykonania, cyfra 2 – zapisu a cyfra 4 –
odczyt.
W tym przypadku dla właściciela ustawiono 3=1+2 a więc wykonanie+zapis
Dla grupy ustawiono 4 czyli odczyt.
Dla innych ustawiono 7=1+2+4 czyli wykonanie+zapis+odczyt.

Ćwiczenie 5 Właściciel pliku, grupa, do której należy plik

1. Zapoznaj sie z poleceniem

chown

,

chgrp

2. Zmień właściciela jednego z plików utworzonych w ćwiczeniu 2. Czy udało Ci się to?
3. Czy możliwym jest zmiana właściciela pliku w oparciu o wzorzec z istniejącego pliku?

4. Czy nie będąc właścicielem pliku można go usunąć? Od czego to zależy?
5. Zmień grupę jednego z plików utworzonych w ćwiczeniu 2. Czy udało Ci się to?

Zadania

1. W jaki sposób sprawdzić rozmiar pliku wyrażony w kilobajtach
2. Zapoznaj się z różnicami pomiędzy dowiązaniami twardymi a symbolicznymi (źródła - polecenie

man

i/lub

wikipedia)

3. Wypisz wszystkie możliwe kombinacje praw w postaci numerycznej dla właściciela pliku wraz z ich

znaczeniem

4. Jaki będzie efekt wykonania polecenia

chmod 247 [plik]

?

5. Czy poleceniem chown da się zmienić grupę, do której należy plik?