Straty w chowie młodych zwierząt

– przyczyny ze strony przewodu

pokarmowego

Najważniejszym elementem leczenia biegunek

jest uzupełnienie strat wodno-elektrolitowych

W warunkach chowu wielkostadnego metodą

z wyboru jest NAWADNIANIE DOUSTNE.

Zalety:

-

duża objętość w krótkim czasie

-

czas podania od wystąpienia objawów

-

szybka normalizacja funkcji jelit

Wady:

-

niechęć picia w silnym odwodnieniu

-

niepełne wykorzystanie składników

FUNKCJE GŁÓWNYCH SKŁADNIKÓW

DOUSTNYCH PŁYNÓW NAWADNIAJĄCYCH

Sód (Na

+

, składnik sody oczyszczonej, soli)

-synergizm w absorpcji z glukozą, aminokwasami,

elektrolitami i wodą

- istotny elektrolit w utrzymaniu normalnego

funkcjonowania organizmu

Dwuwęglan (HCO

3

-

, składnik sody oczyszczonej)

- regulacja równowagi kwasowo-zasadowej

- wzmocnienie absorpcji jelitowej

- wzmaga przechodzenie K+ do komórek

FUNKCJE GŁÓWNYCH SKŁADNIKÓW…c.d.

Glukoza
- dostarcza energii – wyrównuje hypoglikemię
- ułatwia absorpcję elektrolitów i wody
- absorpcja nie ulega zmianom w toku biegunki
- wzmaga przechodzenie K+ do komórek

Chlor (Cl-, składnik soli)
-absorpcja bierna z sodem

Lotne kwasy tłuszczowe (octan, propionian)
-wzmagają absorpcję wody (jelito czcze)
- wpływają korzystnie na motorykę trawieńca
- posiadają własności bakteriostatyczne
- są prekursorami glukozy
- mają właściwości alkalizujące jak HCO3,ale nie zaburzają

tworzenia skrzepu mleka

NAWADNIANIE DOŻYLNE

Zalety:
-bardzo szybkie rozprowadzanie składników
-bardzo dokładne dawkowanie
-można podawać nie izotoniczne roztwory
Wady:
-trudność wkłucia
-zwiększone niebezpieczeństwo

działań ubocznych

NAWADNIANIE PODSKÓRNE

Zalety:
- łatwe
- szybkie
- tanie

Wady:
-ograniczona objętość
- upośledzone wchłanianie przy znacznego stopnia

odwodnieniu

- tylko roztwory izotoniczne bez składników

drażniących

NAWADNIANIE DOOTRZEWNOWE

Zalety:
-szybka absorpcja

Wady:
- niebezpieczeństwo zapalenia otrzewnej
- ograniczone objętości
- uszkodzenie narządów wewnętrznych

(

)

5

,

0

.

.

3

3

3

x

c

m

x

HCO

HCO

HCO

a

f

d

−

−

−

−

=

(

)

(

)

−

−

−

−

=

a

f

d

Cl

Cl

c

m

Cl

5

,

2

lub

5

.

.

(

)

(

)

3

)

(

5

,

2

lub

5

.

.

2

−

−

−

−

+

−

=

f

a

f

d

xCl

L

zatrzymana

O

H

Cl

Cl

x

c

m

Cl

(

)

(

)

3

)

(

5

,

2

lub

5

.

.

2

+

+

+

+

+

−

=

f

a

f

d

xNa

L

zatrzymana

O

H

Na

Na

x

c

m

Na

Cielę 45 kg, biegunka trwa 3 dni, cielę nie
chce samodzielnie stać
Bad. Lab: HCO

3

-

17 mEq/L,

Cl

-

93 mEq/L

Na

+

122 mEq/L

Ile wynosi deficyt poszczególnych jonów?
Ile płynu i jakiego należy podać temu

cielęciu?

Jaką drogą???

W cielętniku znajduje się grupa 20 cieląt,
u 10 z nich wczoraj stwierdzono biegunkę.
Większość cieląt „biegunkowych” pije
niechętnie, ale utrzymują postawę stojącą.
Ś

rednia masa cieląt wynosi 65 kg.

Które z cieląt będziemy nawadniać?
Jaką drogą będziemy nawadniać cielęta?

Ile należy zastosować komercyjnie dostępnego

preparatu?
Ile wynosi przybliżony deficyt HCO

3

-

?

Preparat 1

Preparat przeciw
biegunkom dla ssących
cieląt, jagniąt i prosiąt

SKŁAD w 100 g

Preparat 2

Dodatek zawierający
elektrolity dla bydła, owiec,
kóz, świń, koni i psów.

Preparat 3

Preparat nawadniający
dla cieląt

Skład w 300 g

Białko ogólne - 14g

Tłuszcz ogólny - 7g

Glukoza - 36g

Witamina A - 2500 I.U

Witamina D - 500 I.U

Witamina E - 5mg

Chlorek choliny - 25mg

Chlorek potasu - 0,6g

Kwaśny węglan sodu - 3,6g

Chlorek sodu - 4,5g

Chlorek sodu

- 11,87 %

Dwuwęglan sodu -8,48%
Chlorek potasu - 5,09%

Siarczan cynku -0,25%
Glukoza

- 74,31%

Glukoza 200g

Chlorek sodu 42g

Wodorowęglan sodu 40g

Chlorek potasu 18g

100g rozpuszcza się w 2
litrach ciepłej wody.

Saszetkę zawierającą 280 g
dodatku rozpuścić w 10 l
wody. Podawać 1-2 litry
przygotowanego roztworu na
10 kg masy ciała na dzień.
Dawkę zaleca się podać
zwierzęciu w ciągu doby w 2-5
porcjach.

300g proszku rozpuścić w
10 litrach wody o
temperaturze ciała;
podawać 2-2,5 litra
roztworu na cielę dwa-
trzy razy dziennie zamiast
mleka przez okres 2-3 dni.

Przypadki kliniczne

Do kliniki przywieziono cielę w wieku 1. miesiąca

ż

ycia.

Ogólna postawa apatyczny, wygina grzbiet w łuk, włosy

w okolicy odbytu posklejane, temp. wew. 39,1

0

C,

elastyczność skóry – wysoko nieelastyczna, oczy
bardzo zapadnięte, surowiczy wypływ z nosa, tętno
112, oddechy 24, kał pastowaty, cuchnący, czarno-
brązowy, wynicowany odbyt.

Leczenie wcześniejsze: kortyzol, marbofloksacyna,

buscopan

Oceń i opisz uzyskane wyniki

oraz zaproponuj sposób postępowania

Parametr

m.c.

Ht

pH

pC0

2

pO

2

HCO

3

-

BE

Na

+

K

+

Cl

-

Ca

2+

Jedn

kg

%

mm Hg mm Hg mmol/l mmol

/l

mmol/l

mmol/l

3,7-4,9
(3,9-5,8)

mmol/l mmol/l

24-46 7,33-7,48 45-52

30-35

25-30

1-4 130-145

4,5-6,0 80-110

1,0-1,36

1.

50

36

7,18

54

29

19,4

-8,8

117

5,2

90

1,14

2.

27

7,29

57

34

26

0,2

128

3,6

98

1,16

3.

21

7,36

45

96

24,3

-0,1

130

3,7

101

1,17

4.

22

7,32

56

41

26,9

1,6

129

4,2

101

1,22

Do kliniki przywieziono cielę w wieku 10 dni.
Objawy: słaby od tygodnia, niechętnie pije, dużo

leży, skóra w okolicy odbytu zabrudzona
kałem, pępek grubości palca niebolesny, skóra
nieelastyczna, temp.wew.38,5

0

C, tętno 100,

oddechy 32, kał wodnisty, śmierdzący,
jasnożółty.

Wcześniejsze leczenie przy użyciu antybiotyków

było nieskuteczne.

Parametr

m.c.

Ht

pH

pC0

2

pO

2

HCO

3

-

BE

Na

+

K

+

Cl

-

Ca

2+

Jed

n

kg

%

mm

Hg

mm

Hg

mmol/l mmol

/l

mmol/l mmol/l mmol/

l

mmol/l

24-46 7,33-7,48 45-52 30-35 25-30

1-4 130-145 4,5-6,0 80-110

1,0-1,36

1.

45

41

6,79

34

76

4,8

-

159

3,7

130

1,6

2.

31

7,12

42

46

12,7

-15

155

3,1

129

1,44

3.

32

7,21

45

38

17

-9,4

149

3,4

119

1,32

4.

32

7,31

57

32

26,8

1,1

150

2,5

116

1,34

Cielę z biegunką

Doustna terapia nawadniająca z dużą ilością kationów (Na

+

i K

+

)

Cielę stoi

wygląda dobrze

Cielę stoi

wygląda na słabe

Cielę niezdolne

do stania

<8% odwodnione

≤4 mm cofnięcie
gałki ocznej
<6 sek. powrót fałdu
skórnego
Silny odruch ssania

<8% odwodnione

≤4 mm cofnięcie
gałki ocznej
<6 sek. powrót fałdu
skórnego
Słaby odruch ssania

<8% odwodnione

≤4 mm cofnięcie
gałki ocznej
<6 sek. powrót fałdu
skórnego
Brak odruchu ssania

>8% odwodnione

>4 mm cofnięcie
gałki ocznej
≥6 sek. powrót fałdu
skórnego
Słaby odruch ssania

>8% odwodnione

>4 mm cofnięcie
gałki ocznej
≥6 sek. powrót fałdu
skórnego
Brak odruchu ssania

2L Ringera z jonami

mleczanowymi lub

octanowymi IV

lub

4 ml/kg 7,2 %NaCl

2L 1,3% NaHCO

3

IV

2L 1,3% NaHCO

3

IV

a następnie

2L Ringera

z jonami

mleczanowymi

lub octanowymi

IV

4L 1,3% NaHCO

3

IV

Berchtold, 2009

Algorytm nawadniania cieląt