PORAŻENIE NERWU BŁĘDNEGO (X)
EPIDEMIOLOGIA:
ETIOLOGIA:
•
choroby rdzenia przedłużonego :
-
guzy
-
ogniska krwotoczne i rozmiękania
-
demielinizacja
-
choroby zapalne
•
choroby neuronu ruchowego np.SLA
•
jamistość opuszki
•
tętniaki układu kręgowo – podstawnego
•
zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych
•
polineuropatia zwł. błonicza (ograniczona do nn. opuszki)
•
urazy i tętniaki aorty
PATOGENEZA:
•
przebieg nerwu błędnego :
nucleus ambiquus (ruchowy)
nucleus dorsalis n.X (parasymp.)
sulcus lateralis post.
nucl. tractus solitari (czuciowy)
medullae oblongatae
r. meningeus
foramen iugulare
(ganglion superius – czuciowy)
r. auricularis
r. internus n.XI
fosssa cranii post.
membrana tympani
tylno – dolna ściana meatus acusticus internus
ganglion inferius (nodosum) parasymp.
(poniżej foramen iugulare)
n. laryngeus sup.
pars cervicalis
m. constrictor pharyngis inf.
(w skł. fasciculus vasonervosus colli)
m. cricothyroideus
bł. sluzowa krtani pow.szpary
głośni
rr. pharyngei
przez apertura thoracis sup.
plexus cardiacus
pars thoracalis
(w mediastinum post.)
n. laryngeus reccurens
rr.bronchiales
esophagei
mediastinales
prawie wszystkie
pericardiaci
mm. krtanii powyżej
dochodzi do przełyku
szpary głośni
i w połowie jego długości tworzy plexus esophageus ant. i post.
nad diaphragma tworzy truncus vagalis ant. i post.
1
•
zakres unerwienia :
-
ruchowo :
→
mm. podniebienia miękkiego, gardła,
przełyku, krtani
-
czuciowo :
→
opona twarda tylnej jamy czaszki
→
ucho zewnętrzne
→
krtań
-
czuciowe, ruchowe i wydzielnicze (parasymp.) :
→
narządy kl. piersiowej i j. brzusznej
OBRAZ KLINICZNY:
•
objawy podmiotowe :
-
mowa nosowa
-
chrypka
-
zaburzenia połykania
→
krztuszenie się
→
wyciekanie śliny z ust
•
objawy przedmiotowe :
-
podniebienie miękkie zwisa po stronie porażenia
-
języczek podczas fonacji pociągany jest na stronę
zdrową
-
czasem tachykardia i niemiarowość rytmu serca
•
obustronne całkowite porażenie n.X :
- śmierć gł. z przyczyn oddechowych i krążeniowych
ROZPOZNANIE:
•
vide badanie neurologiczne
PATRZ TEŻ:
•
badanie neurologiczne
•
porażenie nerwu IX
•
zespół opuszkowy
2