Oracle Database 11g.
Przewodnik
dla pocz¹tkuj¹cych
Autor: Ian Abramson, Michael Abbey,
Michael Corey, Michelle Malcher
T³umaczenie: Przemys³aw Szeremiota
ISBN: 978-83-246-2548-2
Tytu³ orygina³u:
Format: 168×237, stron: 400
Profesjonalnie zarz¹dzaj danymi!
•
Jak zainstalowaæ i uruchomiæ bazê danych Oracle?
•
Jak wykorzystaæ mo¿liwoœci jêzyka SQL oraz PL/SQL?
•
Jak wykonaæ kopiê bezpieczeñstwa bazy danych?
Bazy danych stanowi¹ fundament niejednej firmy. Na rynku znajduje siê wiele produktów
przeznaczonych do ich tworzenia. Wœród nich mo¿na wskazaæ jeden, którego nazwa znana
jest nawet osobom niezwi¹zanym z bran¿¹ informatyczn¹. Oracle — to synonim wydajnoœci
i niezawodnoœci. Baza ta znajduje zastosowanie wszêdzie tam, gdzie przetwarzane s¹
ogromne iloœci danych. Chwila, ale przecie¿ takie narzêdzie musi kosztowaæ krocie...
Nic bardziej mylnego! Oracle udostêpnia tak¿e darmow¹ wersjê swojej bazy — Express
Edition. Dla zwyk³ego u¿ytkownika ograniczenia tej wersji nie s¹ dotkliwe, a korzystanie
z niej gwarantuje œwietn¹ jakoœæ pracy z produktem lidera wœród baz danych.
Ksi¹¿ka
„
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocz¹tkuj¹cych
”
stanowi doskona³e,
dopasowane do potrzeb pocz¹tkuj¹cego u¿ytkownika wprowadzenie do obs³ugi bazy
danych Oracle. W trakcie lektury zdobêdziesz gruntown¹ wiedzê na temat instalacji
oraz uruchamiania bazy danych, poznasz podstawy jêzyka SQL i PL/SQL, a tak¿e
zaznajomisz siê z zadaniami stoj¹cymi przed administratorem baz danych. Ponadto
zg³êbisz takie zagadnienia, jak bezpieczeñstwo bazy, metody wykonywania kopii
bezpieczeñstwa oraz mechanizmy gwarantuj¹ce wysok¹ dostêpnoœæ. W ksi¹¿ce
znajdziesz wiele æwiczeñ, pytañ kontrolnych oraz sprawdzianów, które pozwol¹
na przegl¹d i utrwalenie zdobytej wiedzy. Ksi¹¿ka ta jest obowi¹zkow¹ pozycj¹
dla wszystkich u¿ytkowników wchodz¹cych w œwiat baz danych Oracle!
•
Podstawowe zagadnienia zwi¹zane z bazami danych
•
Instalacja i konfiguracja bazy danych Oracle
•
Nawi¹zywanie po³¹czenia z baz¹
•
Tworzenie zapytañ SQL
•
Wykorzystanie jêzyka PL/SQL do rozwi¹zywania zaawansowanych problemów
•
Administrowanie baz¹ danych
•
Tworzenie kopii bezpieczeñstwa
•
Przywracanie danych z kopii w przypadku utraty bazy
•
Zapewnianie wysokiej dostêpnoœci bazy przy u¿yciu mechanizmów:
RAC, ASM oraz Data Guard
•
Praca z du¿ymi zbiorami danych
Wykorzystaj mo¿liwoœci bazy danych Oracle!
Spis treci
5
Spis treci
O autorach ............................................................................................... 13
O recenzentach ........................................................................................ 15
Wprowadzenie .......................................................................................... 17
Rozdzia 1. Bazy danych — podstawy ......................................................................... 21
Baza danych ................................................................................................................................21
Architektura Oracle 11g ..............................................................................................................23
Pliki sterujce ........................................................................................................................23
Dzienniki powtórze .............................................................................................................24
Systemowy obszar tabelowy .................................................................................................24
Obszar pomocniczy ...............................................................................................................25
Domylny systemowy obszar tymczasowy ...........................................................................25
Obszar wycofania ..................................................................................................................25
Plik parametrów serwera .......................................................................................................26
Procesy drugoplanowe ..........................................................................................................26
wiczenie 1.1. Przegld architektury bazy danych Oracle 11g ...................................................28
Krok po kroku .......................................................................................................................28
Podsumowanie wiczenia ......................................................................................................28
Administrator bazy danych ....................................................................................................29
Typy danych w Oracle 11g ..........................................................................................................30
Typ varchar2 .........................................................................................................................31
Typ number ...........................................................................................................................31
Typ date .................................................................................................................................31
Typ timestamp .......................................................................................................................32
Typ clob ................................................................................................................................32
Typ blob ................................................................................................................................32
Praca z tabelami ...........................................................................................................................33
Tabele powizane z part_master ............................................................................................33
Obiekty skadowane ....................................................................................................................35
Perspektywy ..........................................................................................................................35
Wyzwalacze ..........................................................................................................................36
Procedury ..............................................................................................................................36
Funkcje ..................................................................................................................................37
Pakiety ...................................................................................................................................37
Inne istotne elementy Oracle 11g ................................................................................................38
Indeksy ..................................................................................................................................39
Uytkownicy .........................................................................................................................39
6
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Limity dla obszarów tabelowych ...........................................................................................40
Synonimy ..............................................................................................................................40
Role .......................................................................................................................................41
Domylne rodowisko uytkowników ...................................................................................41
Uprawnienia do obiektów i uprawnienia systemowe ...................................................................42
Odczyt (select) ......................................................................................................................43
Wstawianie (insert) ...............................................................................................................43
Modyfikowanie (update) .......................................................................................................43
Usuwanie (delete) ..................................................................................................................43
Uprawnienia systemowe ........................................................................................................44
G jak grid .....................................................................................................................................44
Co dalej? ......................................................................................................................................47
Sprawdzian ..................................................................................................................................49
Rozdzia 2. Oracle — instalacja .................................................................................. 51
Planowanie instalacji ...................................................................................................................51
Definiowanie wymaga systemowych ..................................................................................52
Instalacja systemu Linux .......................................................................................................53
Konfigurowanie systemu operacyjnego .......................................................................................56
wiczenie 2.1. Konfigurowanie parametrów jdra ......................................................................58
Krok po kroku .......................................................................................................................59
Podsumowanie wiczenia ......................................................................................................60
Z Linuksem za pan brat ...............................................................................................................61
Wybór komponentów ..................................................................................................................62
Instalowanie oprogramowania Oracle .........................................................................................63
Asystent konfiguracji bazy danych ........................................................................................70
Weryfikacja instalacji ............................................................................................................73
Podsumowanie .............................................................................................................................74
Sprawdzian ..................................................................................................................................74
Rozdzia 3. Poczenia sieciowe ................................................................................. 77
Oracle Net Services .....................................................................................................................78
Protokoy sieciowe ................................................................................................................78
Optymalizacja przepustowoci sieci ......................................................................................79
Poczenia .............................................................................................................................80
Utrzymywanie pocze ........................................................................................................80
Pooenia ...............................................................................................................................80
Serwer dedykowany a serwer wspódzielony ..............................................................................82
Serwer dedykowany ..............................................................................................................82
Serwer wspódzielony ...........................................................................................................82
Procesy rozprowadzajce ......................................................................................................85
Monitorowanie serwera wspódzielonego .............................................................................86
Definiowanie pocze ................................................................................................................87
Deskryptor poczenia ...........................................................................................................87
Definiowanie deskryptora poczenia ....................................................................................88
Oracle Connection Manager ..................................................................................................88
Multipleksowanie sesji ..........................................................................................................89
Filtrowanie ruchu z kontrol dostpu ....................................................................................89
Procesy nasuchujce Oracle Net .................................................................................................89
Uwierzytelnianie hasem .......................................................................................................92
Zwielokrotnione procesy nasuchu ........................................................................................92
Pule pocze ........................................................................................................................93
Mechanizmy odwzorowania nazw ...............................................................................................93
Katalog LDAP .......................................................................................................................93
Directory Information Tree ...................................................................................................94
Spis treci
7
Nazwy wyróniajce (DN) ....................................................................................................94
Jak wyszukiwa informacje w katalogu ................................................................................95
Aliasy nazw usug .................................................................................................................95
Lokalne mechanizmy odwzorowania nazw ...........................................................................96
Metoda uproszczona ..............................................................................................................96
Zewntrzne odwzorowywanie nazw .....................................................................................96
Któr wybra? .......................................................................................................................97
Pliki konfiguracyjne Oracle .........................................................................................................97
Narzdzia administracyjne ...........................................................................................................98
Oracle Enterprise Manager/Grid Control ..............................................................................99
Oracle Net Manager ..............................................................................................................99
Konsola OEM ......................................................................................................................100
Komponenty konsoli OEM .................................................................................................100
Oracle Net Configuration Assistant .....................................................................................100
Oracle Internet Directory Configuration Assistant ..............................................................101
Polecenia konsoli systemowej .............................................................................................101
Opcje zabezpiecze Oracle Advanced Security ..................................................................103
Procesy rozprowadzajce ....................................................................................................103
wiczenie 3.1. Testowanie poczenia ......................................................................................104
Krok po kroku .....................................................................................................................104
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................106
Profile ........................................................................................................................................106
Sie Oracle w rodowisku wielowarstwowym ..........................................................................107
Instalowanie oprogramowania klienckiego Oracle 11g .............................................................108
Sprawdzian ................................................................................................................................112
Rozdzia 4. Jzyk SQL .............................................................................................. 115
Skadowe zapyta SQL .............................................................................................................115
Zapytania DDL ....................................................................................................................115
Zapytania DML ...................................................................................................................116
Podstawowe zapytania insert i select .........................................................................................117
Zapytania insert ...................................................................................................................117
Zapytania select ...................................................................................................................118
Proste klauzule where ................................................................................................................120
Klauzula where z operatorami and i or ................................................................................122
Klauzula where z negacj ....................................................................................................123
Klauzula where z zakresem .................................................................................................123
Klauzula where z list wartoci ...........................................................................................124
Klauzula where z dopasowaniem do wzorca .......................................................................124
Klauzula where — popularne operatory ..............................................................................125
Podstawowe zapytania update i delete .......................................................................................125
Zapytania update .................................................................................................................125
Zapytania delete ..................................................................................................................127
Porzdkowanie zbioru wynikowego ..........................................................................................128
Funkcje w zapytaniach ..............................................................................................................130
Funkcje znakowe .................................................................................................................130
Funkcje liczbowe .................................................................................................................131
Funkcje agregujce ..............................................................................................................132
Daty i funkcje operujce na datach ............................................................................................132
Funkcje operujce na datach ...............................................................................................132
Formatowanie wartoci typu date ........................................................................................133
Zagniedanie funkcji .........................................................................................................133
Zczenia tabel (ANSI i Oracle) ................................................................................................134
Zczenie wewntrzne (inner join) ......................................................................................135
Zczenia zewntrzne ..........................................................................................................138
8
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
wiczenie 4.1. Zczanie tabel (wewntrzne i zewntrzne) ......................................................139
Krok po kroku .....................................................................................................................140
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................141
wiczenie 4.2. Zczenia zgodne ze skadni ANSI SQL .........................................................142
Krok po kroku .....................................................................................................................142
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................143
Zczenia wsobne ................................................................................................................144
Klauzule group by i having ........................................................................................................145
Klauzula group by ...............................................................................................................145
Klauzula having ..................................................................................................................146
wiczenie 4.3. Grupowanie wierszy w zapytaniach select ........................................................146
Krok po kroku .....................................................................................................................147
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................148
Podzapytania proste i skorelowane ............................................................................................149
Podzapytania proste..............................................................................................................149
Podzapytania skorelowane ze zczeniami ..........................................................................150
Operatory zbiorów: union, intersect i minus ..............................................................................151
Operator union ....................................................................................................................152
Operator union all ................................................................................................................152
Operator intersect ................................................................................................................153
Operator minus ....................................................................................................................153
wiczenie 4.4. Zastosowanie operatora sumy zbiorów .............................................................154
Krok po kroku .....................................................................................................................154
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................155
Perspektywy ..............................................................................................................................155
Sekwencje ..................................................................................................................................157
Integralno bazy danych ..........................................................................................................158
Modele ER ..........................................................................................................................159
Typy wizów integralnoci ..................................................................................................159
Ograniczenie odroczone ......................................................................................................160
Formatowanie zbioru wynikowego w SQL*Plus ......................................................................161
Rozmiar wiersza, rozmiar strony .........................................................................................161
Nagówek strony zbioru wynikowego .................................................................................161
Stopka strony zbioru wynikowego ......................................................................................162
Formatowanie kolumn .........................................................................................................162
wiczenie 4.5. Formatowanie wyników w SQL*Plus ...............................................................162
Krok po kroku .....................................................................................................................162
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................164
Zapisywanie wyników zapyta do pliku .............................................................................164
Sprawdzian ................................................................................................................................164
Rozdzia 5. Jzyk PL/SQL ......................................................................................... 167
Istota i zastosowania jzyka PL/SQL ........................................................................................168
Podstawowa struktura programu PL/SQL .................................................................................169
Typy danych w PL/SQL ............................................................................................................171
Dopuszczalne znaki .............................................................................................................171
Operatory arytmetyczne ......................................................................................................172
Typ varchar2 .......................................................................................................................174
Typ number .........................................................................................................................174
Typ date ...............................................................................................................................174
Typ boolean .........................................................................................................................175
Pisanie programów PL/SQL w konsoli SQL*Plus ....................................................................176
wiczenie 5.1. Tworzenie programu PL/SQL ...........................................................................178
Krok po kroku .....................................................................................................................178
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................179
Spis treci
9
SQL w programach PL/SQL ...............................................................................................179
Kursory PL/SQL .................................................................................................................179
Ptla FOR z kursorem .........................................................................................................181
Obsuga wyjtków w programach PL/SQL ...............................................................................183
Obsuga bdów w oparciu o wbudowane zmienne Oracle .................................................186
Sterowanie przebiegiem wykonania programu ..........................................................................188
Przepyw sterowania w programie ......................................................................................188
wiczenie 5.2. Instrukcje warunkowe i ptle w jzyku PL/SQL ...............................................195
Krok po kroku .....................................................................................................................196
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................197
Tworzenie procedur skadowanych ...........................................................................................197
Tworzenie i stosowanie funkcji .................................................................................................200
wiczenie 5.3. Tworzenie i stosowanie funkcji PL/SQL ..........................................................201
Krok po kroku .....................................................................................................................202
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................203
Wywoywanie programu PL/SQL .............................................................................................203
Sprawdzian ................................................................................................................................204
Rozdzia 6. Administrator bazy danych ...................................................................... 207
Zadania administratora bazy danych .........................................................................................207
Zadania codzienne .....................................................................................................................208
Projektowanie architektury ..................................................................................................209
Wymiarowanie ....................................................................................................................209
Kopie zapasowe i odtwarzanie danych ................................................................................209
Bezpieczestwo ...................................................................................................................209
Wydajno i optymalizacja ..................................................................................................210
Zarzdzanie obiektami bazy danych ....................................................................................210
Zarzdzanie pamici masow ............................................................................................210
Zarzdzanie zmianami .........................................................................................................211
Zadania planowe .................................................................................................................211
Zarzdzanie sieci ...............................................................................................................211
Diagnostyka .........................................................................................................................211
Infrastruktura bazy danych Oracle 11g ......................................................................................212
Schematy .............................................................................................................................212
Struktury skadowania danych ............................................................................................214
Tryby dziaania bazy danych Oracle 11g ...................................................................................215
Tryby dziaania ....................................................................................................................216
Zatrzymywanie bazy danych i instancji ..............................................................................217
Oracle Enterprise Manager ........................................................................................................218
Konfigurowanie instancji ....................................................................................................219
Sesje uytkowników ............................................................................................................219
Resource Consumer Groups ................................................................................................220
Schematy, bezpieczestwo i zarzdzanie pamici masow ...............................................221
Zarzdzanie rozproszone .....................................................................................................221
Mechanizmy hurtowni danych ............................................................................................222
Inne .....................................................................................................................................222
Zarzdzanie obiektami bazy danych ..........................................................................................223
Pliki sterujce ......................................................................................................................223
Dzienniki powtórze ...........................................................................................................223
Zarzdzanie segmentem wycofania .....................................................................................223
Obiekty schematu ................................................................................................................224
Gospodarowanie miejscem ........................................................................................................225
Archiwizowanie dzienników ...............................................................................................225
Pliki danych i obszary tabelowe ..........................................................................................226
Zarzdzanie kontami uytkowników .........................................................................................228
10
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Tworzenie konta uytkownika ............................................................................................229
Edycja kont ..........................................................................................................................230
Zarzdzanie uprawnieniami uytkowników bazy danych .........................................................230
Przyznawanie uprawnie .....................................................................................................231
Role .....................................................................................................................................232
Profile ..................................................................................................................................233
Podsumowanie ...........................................................................................................................234
wiczenie 6.1. Tworzenie podstawowych obiektów .................................................................234
Krok po kroku .....................................................................................................................234
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................236
Sprawdzian ................................................................................................................................236
Rozdzia 7. Kopie zapasowe i przywracanie danych ................................................... 237
Wykonywanie kopii zapasowych i przywracanie danych w bazach danych Oracle
— podstawy ............................................................................................................................237
Od czego zacz ..................................................................................................................238
Architektura systemu kopii zapasowych .............................................................................239
Pliki binarne Oracle .............................................................................................................239
Pliki parametrów .................................................................................................................240
Pliki sterujce ......................................................................................................................240
Dzienniki powtórze ...........................................................................................................241
Segmenty wycofania ...........................................................................................................241
Punkty kontrolne .................................................................................................................242
Dzienniki archiwalne ...........................................................................................................242
Pliki danych, obszary tabelowe, segmenty, ekstenty i bloki ................................................243
Zrzuty pamici procesów ....................................................................................................244
Kopiowanie i odtwarzanie danych metodami tradycyjnymi ......................................................245
Rodzaje fizycznych kopii zapasowych ................................................................................246
Zimne kopie zapasowe ........................................................................................................246
Gorce kopie zapasowe .......................................................................................................247
Przywracanie danych z zimnej kopii ...................................................................................248
Odtwarzanie danych z gorcej kopii ...................................................................................249
Odtwarzanie w siedmiu krokach .........................................................................................250
Odtworzenie z uyciem plików sterujcych ........................................................................251
Automatyzacja kopiowania bazy danych ...................................................................................251
Kopiowanie archiwizowanych dzienników powtórze ..............................................................253
Oracle Data Pump ......................................................................................................................254
Oracle Data Pump Export ..........................................................................................................255
Oracle Data Pump Import ..........................................................................................................260
Tradycyjnie: Export i Import .....................................................................................................264
Pierwsze kroki z Oracle Recovery Manager ..............................................................................266
Architektura RMAN ............................................................................................................267
Konfigurowanie katalogu odtwarzania i docelowej bazy danych ........................................270
Najwaniejsze cechy RMAN ..............................................................................................270
Kopie zapasowe ..................................................................................................................273
RMAN w panelach Oracle Enterprise Manager ..................................................................274
Wykonywanie kopii zapasowej ...........................................................................................277
Przywrócenie kopii i odtworzenie bazy danych ..................................................................279
wiczenie 7.1. RMAN od deski do deski ..................................................................................279
Krok po kroku .....................................................................................................................280
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................281
Sprawdzian ................................................................................................................................281
Spis treci
11
Rozdzia 8. Mechanizmy wysokiej dostpnoci: RAC, ASM i Data Guard .................... 283
Co to jest wysoka dostpno ....................................................................................................284
Real Application Clusters ..........................................................................................................285
Instalowanie klastra RAC ..........................................................................................................286
Testowanie klastra RAC ............................................................................................................289
Zarzdzanie obcieniem ....................................................................................................290
Automatic Storage Management .........................................................................................291
Instancja ASM ...........................................................................................................................292
wiczenie 8.1. Instalowanie ASMLib .......................................................................................295
Krok po kroku .....................................................................................................................295
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................297
Tworzenie grup dyskowych ASM .............................................................................................297
wiczenie 8.2. Tworzenie grup dyskowych ..............................................................................297
Krok po kroku .....................................................................................................................298
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................298
ASMLib i konsola polece ASMCMD ......................................................................................298
Przenoszenie bazy danych na instancj ASM ............................................................................300
Data Guard ................................................................................................................................302
Tryby ochrony w Data Guard ....................................................................................................303
Tworzenie serwera rezerwowego z kopi fizyczn ...................................................................306
wiczenie 8.3. Tworzenie fizycznej kopii bazy danych ............................................................307
Krok po kroku .....................................................................................................................307
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................308
Podsumowanie ...........................................................................................................................308
Sprawdzian ................................................................................................................................309
Rozdzia 9. Due bazy danych ................................................................................... 311
Jak rozpozna naprawd du baz ...........................................................................................311
Partycjonowanie danych — jak i dlaczego ................................................................................312
Po co partycjonowa baz ...................................................................................................312
Realizacja partycjonowania tabel ........................................................................................316
wiczenie 9.1. Utworzenie tabeli partycjonowanej zakresami z lokalnym indeksem ...............331
Krok po kroku .....................................................................................................................331
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................332
Kompresowanie danych ............................................................................................................332
Kompresja danych ...............................................................................................................334
Kompresowanie klucza indeksujcego ................................................................................335
Zwikszanie wydajnoci dziki przetwarzaniu równolegemu ..................................................336
Elementy przetwarzania równolegego.................................................................................337
Konfiguracja przetwarzania równolegego ..........................................................................337
Uruchamianie przetwarzania równolegego ........................................................................338
Perspektywy zmaterializowane .................................................................................................340
Zastosowania perspektyw zmaterializowanych ...................................................................340
Przepisywanie zapyta ........................................................................................................342
Kiedy utworzy perspektyw zmaterializowan .................................................................343
Tworzenie perspektyw zmaterializowanych ........................................................................343
Funkcje agregujce i analityczne ...............................................................................................344
Funkcje agregujce ..............................................................................................................344
Funkcje analityczne .............................................................................................................347
Inne funkcje .........................................................................................................................354
Modele SQL ..............................................................................................................................354
wiczenie 9.2. Zastosowanie modeli i funkcji analitycznych ...................................................357
Krok po kroku .....................................................................................................................357
Podsumowanie wiczenia ....................................................................................................358
Sprawdzian ................................................................................................................................359
12
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Dodatek A Odpowiedzi do sprawdzianów .................................................................. 361
Rozdzia 1. Bazy danych — podstawy ......................................................................................361
Rozdzia 2. Oracle — instalacja ................................................................................................364
Rozdzia 3. Poczenia sieciowe ................................................................................................365
Rozdzia 4. Jzyk SQL ..............................................................................................................366
Rozdzia 5. Jzyk PL/SQL .........................................................................................................368
Rozdzia 6. Administrator bazy danych .....................................................................................369
Rozdzia 7. Kopie zapasowe i przywracanie danych .................................................................372
Rozdzia 8. Mechanizmy wysokiej dostpnoci: RAC, ASM i Data Guard ..............................374
Rozdzia 9. Due bazy danych ...................................................................................................376
Skorowidz ............................................................................................... 379
Rozdzia 2.
Oracle — instalacja
Znajomo podstaw technologii stojcej za implementacj baz danych Oracle i umiejtno
posugiwania si tabelami, wierszami i kolumnami to umiejtnoci konieczne, ale nie dosta-
teczne; w codziennej pracy potrzeba ich znacznie wicej, ale eby z nich skutecznie skorzy-
sta (a w naszym przypadku — aby je przewiczy), potrzebna jest dziaajca, zainstalowania
baza danych. W toku instalowania oprogramowania bazy danych Oracle mona wybiera spo-
ród rozmaitych opcji; na potrzeby niniejszego czysto edukacyjnego rozdziau zaoymy, e
instalujemy oprogramowanie z kompletem dostpnych opcji. Gotowi? Najpewniej nie, ponie-
wa szczera ch to troch mao, jeli nie zostanie uzupeniona odpowiednio starann analiz
i równie starannym planowaniem. Samo pobranie albo pozyskanie nonika z oprogramowaniem
Oracle to w sumie najatwiejsza cz zadania. Dopiero potem zaczynaj si schody, a ich
pierwszy stopie to wybór systemu operacyjnego i konfiguracja systemu pod baz danych.
Oracle dowiód swojej skutecznoci w najróniejszych systemach operacyjnych. Wydanie 11g
byo w pierwszej kolejnoci udostpnione dla systemów Linux (oraz dla innych systemów
uniksopodobnych), zaraz potem pojawia si edycja dla systemów z rodziny Windows — to ju
tradycyjny porzdek publikacji nowych wersji oprogramowania w firmie Oracle. Zaczniemy
wic od pobrania z serwisu otn.oracle.com najnowszej wersji oprogramowania odpowiedniej
dla posiadanego systemu operacyjnego.
Aby dokona instalacji, a potem umoliwi maksymaln wydajno dziaania oprogramowania,
trzeba te mie moliwo ewentualnego dostosowania systemu operacyjnego. Dlatego naj-
lepiej, aby Czytelnik dysponowa dostpem do systemu, w którym bdzie instalowane oprogra-
mowanie Oracle, w trybie administracyjnym. Przydaoby si te pewne obycie z systemem
operacyjnym i jego skadnikami. W rozdziale bdziemy si bowiem zajmowa wycznie pod-
stawowymi etapami instalacji oprogramowania Oracle w systemie Linux, od zebrania wymaga
systemowych po skompletowanie instalacji bazy danych Oracle w systemie.
Planowanie instalacji
Firma Oracle udostpnia swoim klientom kluczowe informacje na temat instalowania opro-
gramowania bazodanowego tej firmy, zarówno w postaci dokumentacji towarzyszcej pakie-
towi instalacyjnemu, jak i w postaci dokumentacji w serwisie wsparcia technicznego MetaLink.
52
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Zawarto tych dokumentów (m.in. Quick Installation Guide, Database Readme oraz Database
Release Notes) ma istotne znaczenie dla skutecznoci instalowania oprogramowania, a przede
wszystkim pomaga w odpowiednim zaplanowaniu i przygotowaniu instalacji, bo obejmuje
wymagania sprztowe, wymagania systemowe i niezbdn konfiguracj poprzedzajc insta-
lacj, a take konfiguracj po instalacji. Warto te pamita o nocie o wydaniu, która zazwyczaj
zawiera zaktualizowane porady instalacyjne, uzupenione o najwiesze dowiadczenia.
Pierwszy i najwaniejszy etap to zbieranie informacji o elementach koniecznych do popraw-
nego przeprowadzenia instalacji, a potem do skutecznego uruchomienia instancji bazy danych.
Pominicie tego rozpoznania moe si wkrótce zemci znacznymi nakadami pracy, bo czsto
koczy si koniecznoci odinstalowania, a nastpnie ponownego instalowania oprogramowa-
nia (albo jego czci). Zanim przystpimy do instalowania, musimy przede wszystkim dowie-
dzie si, jakie s wymagania odnonie do systemu operacyjnego, i pamita, e niektóre stan-
dardowe ustawienia to wartoci minimalne, wic w wikszych systemach trzeba je odpowiednio
przeskalowa.
W rodowisku systemów Unix i Linux parametry jdra systemu s inicjalizowane przy roz-
ruchu systemu; od obecnoci i wartoci niektórych z tych ustawie zaley na przykad to, czy
oprogramowanie Oracle bdzie mogo korzysta z pamici wspódzielonej pomidzy proce-
sami skadajcymi si na serwer. Zaniedbanie weryfikacji i ewentualnej korekty parametrów
systemu nie musi przy tym uniemoliwi instalacji oprogramowania bazy danych, moe za
to uniemoliwi jej rozruch. Do tego trzeba pamita o atach, które równie powinny by
nakadane odpowiednio do instalowanej wersji oprogramowania Oracle. Dopiero po pozna-
niu wymaga systemowych i zaopatrzeniu si w niezbdne aty i wymagane wartoci para-
metrów dla aplikacji moemy przymierza si do faktycznej instalacji.
Definiowanie wymaga systemowych
Minimalne wymagania odnonie do sprztu dotycz liczby procesorów, iloci pamici i iloci
wolnego miejsca na dyskach twardych komputera, niezbdnych do pomylnego zainstalowania
oprogramowania Oracle. W przypadku Oracle 11g musimy mie co najmniej 1 GB pamici
RAM, a oprogramowanie zajmie na dysku od 3,5 do 5 GB miejsca. Wymogi odnonie do pro-
cesorów zostan zweryfikowane ju na etapie kontrolnym przed instalacj. Co do pozostaych
komponentów sprztowych, jak karty sieciowe czy dodatkowe dyski, to wymagania w tym
zakresie s zalene od rodowiska, które zamierzamy utworzy; na przykad opcja RAC (Real
Application Clusters) ma wiksze wymagania ni podstawowa instalacja.
W toku omówienia procesu instalowania i konfigurowania oprogramowania Oracle 11g jako
system przykadowy bdziemy wykorzystywali system Linux. W tym przypadku moemy
zdecydowa si na instalacj oprogramowania Oracle z kompletnym systemem operacyjnym
Oracle Enterprise Linux — wystarczy umieci noniki z pakietami instalacyjnymi OEL i uru-
chomi komputer z opcj rozruchu z napdu CD. Po zakoczeniu rozruchu zobaczymy plansze
instalacyjne, prowadzce uytkownika poprzez kolejne etapy instalacji i konfiguracji skadników
systemu operacyjnego.
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
53
Instalacja systemu Linux
Na wikszoci ekranów pocztkowych wystarczy akceptowa podpowiadane ustawienia stan-
dardowe, zmieniajc ewentualnie jzyk i inne najbardziej podstawowe parametry systemu.
Pierwsza plansza instalacji systemu moe wymaga dodatkowych informacji o partycji dysko-
wej — mona j zostawi wedug ustawie domylnych albo skonfigurowa samemu. W drugim
przypadku powinnimy wskaza partycje, na których montowany bdzie gówny system plików,
a take partycj dla podkatalogu /tmp oraz partycj wymiany (swap). W minimalnym przy-
padku powinnimy utworzy (albo wyznaczy sporód istniejcych) osobn partycj na pami
wymiany (swap) oraz osobn partycj dla gównego systemu plików. Na rysunku 2.1 wida
plansz instalatora z ekranem konfiguracji partycji dyskowych, wystarczajcych do pó niejszego
przeprowadzenia instalacji bazodanowego oprogramowania Oracle.
Rysunek 2.1.
Konfiguracja partycji
dyskowych
w instalatorze
systemu Linux
Na rysunku 2.1 wida, e na dysku utworzony zosta pojedynczy wolumin logiczny dla gów-
nego systemu plików (/) oraz osobna partycja pamici wymiany (obszar wymiany to miejsce
na dysku, w którym system zapisuje niewykorzystywane chwilowo obszary pamici wirtualnej,
kiedy potrzebne jest zwolnienie pewnej iloci pamici fizycznej). Wida te osobne urzdze-
nie (partycj) dla partycji rozruchu systemu (w pocztkowym obszarze dysku); w katalogu
gównym instalator utworzy typow hierarchi katalogów systemu uniksowego (/var, /tmp,
/home itd.) — nie wydzielilimy dla nich co prawda osobnych partycji (jak zalecaj admini-
stratorzy systemów uniksowych), ale instalator poradzi sobie równie z takim ukadem. Samo-
dzielnie bdziemy musieli utworzy tylko katalog dla oprogramowania Oracle.
Na tym etapie instalacji mona dopasowa ilo miejsca dyskowego w systemie plików przy-
szego serwera tak, aby odpowiadaa wymaganiom oprogramowania Oracle. Rozmiar partycji
54
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
wymiany moemy zmieni albo od razu, albo pó niej; moemy te zawczasu przygotowa
punkty montowania dla dowolnych innych systemów plików i partycji, wedle potrzeb. Po klik-
niciu przycisku Next pojawi si nastpna plansza instalatora.
Nastpny etap instalacji pozwala na wybór jednego z dostpnych programów rozruchowych
(ang. boot loader). W nomenklaturze systemu Linux program rozruchowy to niewielki program
adujcy do pamici komputera jdro systemu Linux, a nastpnie uruchamiajcy to jdro i prze-
kazujcy mu kontrol nad systemem. Do wyboru mamy programy rozruchowe LILO (Linux
Loader) oraz GRUB (GRand Unified Unix Bootloader). W dystrybucji Red Hat Linux oraz
w Oracle Enterprise Linux domylnym programem rozruchowym jest wspomniany GRUB
i najbezpieczniej wybra wanie jego.
Kolejny etap instalacji systemu Linux to okrelenie konfiguracji sieci i urzdze sieciowych
(patrz rysunek 2.2). Mona tu poda adres sieciowy komputera i okreli np. nazw domenow
komputera; identyczn konfiguracj mona przeprowadzi ju po zainstalowaniu oprogramo-
wania systemowego. Poszczególne pola wypeniamy odpowiednio do faktycznej konfiguracji
sieciowej komputera, na którym instalujemy system (zazwyczaj przydzia parametrów sie-
ciowych odbywa si przez serwer DHCP, ale mona te rcznie poda adres IP, adres podsieci,
mask podsieci, domyln bram czy adres serwera nazw).
Rysunek 2.2.
Konfiguracja sieci
Na kilku kolejnych planszach instalatora ustawia si haso uytkownika root oraz stref cza-
sow i biec godzin. Haso oczywicie trzeba starannie wybra i dobrze zapamita. Po
zainstalowaniu systemu bez tego hasa nie mona si bdzie do niego zalogowa. Domylna
dystrybucja systemu skada si z pewnego standardowego zestawu pakietów oprogramowania,
ale na której kolejnej planszy instalatora mona te okreli wasn list pakietów do zainsta-
lowania (pakiety mona te instalowa ju po zainstalowaniu samego systemu). Do poprawnego
zainstalowania Oracle Enterprise Linux 5.0 (wedug biecej wersji podrcznika instalacji)
konieczne s nastpujce pakiety:
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
55
binutils-2.17.50.0.6-2.e15
compat-libstdc++-33-3.2.3-61
elfutils-libelf-0.125-3.e15
elfutils-libelf-devel-0.125
glibc-2.5-12
glibc-common-2.5-12
glibc-devel-2.5-12
glibc-headers-2.5-12
gcc-4.1.1-52
gcc-c++-4.1.1-52
libaio-0.3.106
libaio-devel-0.3.106
libgcc-4.1.1-52
libstdc++-4.1.1
libstdc++-devel-4.1.1-52.e15
make-3.81-1.1
sysstat-7.0.0
unixODBC-2.2.11
unixODBC-devel-2.2.11
Po zakoczeniu instalacji systemu obecno tych pakietów mona sprawdzi z poziomu kon-
soli nastpujcym poleceniem:
rpm -q unixODBC-devel-2.2.11
Jeli pakiety nie zostay zainstalowane albo instalacja si nie udaa, to dysponujc plikiem
pakietu, mona go doinstalowa rcznie za pomoc nastpujcego polecenia:
rpm -ivh unixODBC-devel-2*rpm
Przebieg takiej instalacji wida w oknie konsoli na rysunku 2.3; polecenie
rpm -q
pokazuje, e
system nie zawiera pakietu unixODBC-devel, wic rcznie uruchamiamy polecenie instalu-
jce pakiet (
rpm -ivh nazwa-pakietu
). Identyczn procedur moemy powtórzy dla wszystkich
pakietów z listy pakietów wymaganych.
56
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Rysunek 2.3.
Rczne instalowanie pakietu w systemie
Konfigurowanie systemu operacyjnego
Po zainstalowaniu i uruchomieniu systemu operacyjnego pojawi si okna z informacjami licen-
cyjnymi oraz okna kreatora kont uytkowników. To doskonaa okazja, aby utworzy w syste-
mie potrzebne konta uytkowników poza kontem root. W przypadku oprogramowania bazoda-
nowego Oracle potrzebne bdzie przynajmniej osobne konto uytkownika (oracle), osobna
grupa dla oprogramowania Oracle oraz osobna grupa administratorów baz danych (dba). Opro-
Pytania kontrolne
1.
Które dokumenty zawieraj informacje o wymaganiach systemowych i instrukcj instalacji opro-
gramowania Oracle?
2.
Jaki jest pierwszy i najwaniejszy etap instalacji oprogramowania Oracle?
3.
Jakich urzdze dyskowych potrzebujemy w minimalnym przypadku przy instalacji systemu Linux
pod ktem oprogramowania Oracle?
4.
Które polecenie sprawdza, czy w systemie zainstalowany jest pakiet o pewnej nazwie?
5.
Ile pamici RAM wymaga podstawowa instalacja oprogramowania bazodanowego Oracle?
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
57
gramowanie Oracle powinno by instalowane z poziomu konta uytkownika oracle, a przy
okazji moemy od razu utworzy równie inne konta systemowe niezbdne do dziaania innych
komponentów oprogramowania.
Na rysunku 2.4 wida okno konsoli z przebiegiem procedury dodawania kont potrzebnych
do zainstalowania oprogramowania Oracle. Grupy tworzone s za porednictwem polecenia
groupadd
; nastpnie do grupy przypisywane s poszczególne konta (odbywa si to za pomoc
polecenia
usermod
). W konsoli wida te, jak mona w atwy sposób ustawi albo zmieni
haso danego konta (
passwd
). Gdybymy chcieli doda jeszcze jakie konto (np.
osasm
dla instan-
cji Automatic Storage Management), moemy to zrobi poleceniem
useradd
.
Rysunek 2.4.
Tworzenie grup i kont
uytkowników
Istniejce w systemie konta uytkowników i zdefiniowane grupy mona konfigurowa rów-
nie z poziomu interfejsu graficznego, za pomoc narzdzia wywoywanego poprzez menu
System Tools/User Manager. Mona tu równie dodawa nowe konta i przypisywa uytkow-
ników do grup. Tak utworzone konta i grupy s równowane kontom i grupom tworzonym
z poziomu konsoli — np. równie posiadaj swoje katalogi domowe. Opcje Add User i Add
Group w programie User Manager Tool s wic bezporednimi odpowiednikami polece kon-
solowych
useradd
i
groupadd
; obecno interfejsów bdcych alternatyw dla polece systemo-
wych sprawia, e system Linux jest prostszy w obsudze i nie zmusza nikogo do wydawania
„zakl” w goej konsoli.
Konto uytkownika oracle powinno posiada zestaw uprawnie niezbdnych do poprawnego
uruchomienia oprogramowania. Nadanie tych uprawnie odbywa si poprzez dodanie konta
oracle do pliku /etc/security/limits.conf oraz uzupenienie informacji o sesji w pliku /etc/
pam.d/login. W pliku limits.conf (poniej) konto oracle powinno otrzyma limity liczby pro-
cesów i liczby otwartych plików (atrybuty
nproc
i
nofile
). Zawarto pliku mona edytowa
za pomoc dowolnego edytora teksu (np. Notepad):
plik /etc/security/limits.conf:
#<domain> <type> <item> <value>
#
oracle soft nproc 2047
oracle hard nproc 16384
oracle soft nofile 1024
oracle hard nofile 65536
plik /etc/pam.d/login:
#%PAM-1.0
58
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Pytanie do eksperta
P: Czy mnoenie kont uytkowników nie wpywa na bezpieczestwo systemu? Czy naprawd
konieczne jest zakadanie jakichkolwiek kont poza root i oracle?
O: Bezpiecze stwo systemu operacyjnego jest bardzo wane; mimo to powinnimy utworzy w syste-
mie konto, z którego bdziemy instalowa oprogramowanie Oracle, a take inne wymagane konta,
na przykad konta dla administratorów baz danych, którzy bd w przyszoci opiekowa si opro-
gramowaniem. Trzeba przy tym zadba, aby kady, kto loguje si do systemu (ewentualnie kady
przedstawiciel pewnej roli administracyjnej), posiada wasne konto; konto oracle powinno by wyko-
rzystywane wycznie do instalowania oprogramowania, a potem do jego atania i aktualizowania.
Poszczególne konta uytkowników powinny otrzyma uprawnienia tylko do tych elementów, które
s zwizane z wykonywan z tych kont prac. Uprawnienia w systemie plików równie powinny
zosta przydzielone tylko uytkownikom i grupom, którzy naprawd potrzebuj takiego dostpu.
Nie wolno stosowa wspólnych kont dla odmiennych zada
, ani takich samych hase. Bezpie-
cze
stwo rodowiska mona te podnie, ograniczajc dostp do katalogów oprogramowania
Oracle — nie powinny by dostpne dla kadego, kto zdoa zalogowa si na serwer.
auth [user_unknown=ignore success=ok ignore=ignore default=bad]
pam_security.so
auth include system-auth
account required pam_nologin.so
account include system-auth
password include system-auth
# pam_selinux.so close should be the first session rule
session required pam_selinux.so close
session include system-auth
session required pam_loginuid.so
session optional pam_console.so
# pam_selinux.so open should only be followed by sessions to be executed in the user context
session required pam_selinux.so open
session optional pam_keyinit.so force revoke
session required /lib/security/pam-limits.so
session required pam_limits.so
Zainstalowalimy system operacyjny, zaoylimy w nim konta i grupy potrzebne do zain-
stalowania oprogramowania Oracle, ustawilimy im odpowiednie uprawnienia. Wci czeka
nas weryfikacja (i by moe poprawienie) niektórych parametrów jdra systemu Linux, tak
aby speniao przynajmniej minimalne oczekiwania oprogramowania bazy danych Oracle.
ródem informacji o tych wymaganiach jest dokument Oracle Quick Installation Guide. Bya
ju mowa o tym, e dokumentacja instalacji jest bardzo istotna i nie wolno jej zaniedba.
wiczenie 2.1.
Konfigurowanie parametrów jdra
Standardowej instalacji systemu Linux towarzyszy standardowy zestaw parametrów jdra
systemu; tymczasem oprogramowanie Oracle moe wymaga niestandardowych parametrów
jdra. Niniejszym przewiczymy krok po kroku procedur zmiany parametrów jdra systemu
operacyjnego Linux; przy okazji omówimy znaczenie niektórych parametrów.
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
59
Krok po kroku
1.
Wynotuj z instrukcji instalacji wymagane wartoci parametrów; oto skrócona lista:
semmsl
250
semmns
32000
semopm
100
semmni
128
shmall
2097152
shmmax
mniejsze z dwóch: poowa rozmiaru pamici operacyjnej
albo 4 GB
shmmni
4096
file-max
512*PROCESSES
ip_local_port_range
min: 1024, max: 650000
rmem_default
4194304
rmem_max
4194304
wmem_default
262144
wmem_max
262144
2.
Sprawd biece wartoci parametrów w systemie. By moe biece wartoci s ju
ustawione powyej wymaganych i nie trzeba ich zmienia. Do sprawdzenia wartoci
parametru jdra suy polecenie:
# /sbin/sysctl -a | grep
nazwa-parametru
W miejsce „nazwa-parametru” wstaw nazw parametru albo cz nazwy, któr chcesz
wyfiltrowa z wyniku polecenia
sysctl -a
, np. dla
shm
:
# /sbin/sysctl -a | grep shm
kernel.shmmni = 4096
kernel.shmall = 2097152
kernel.shmmax = 2147483648
3.
Wprowad potrzebne wartoci parametrów jdra do pliku /etc/sysctl.conf. Plik mona
edytowa za pomoc dowolnego edytora plików tekstowych, np.
vi
. Interesuj nas
wiersze dodane od wiersza z komentarzem
#ORACLE 11gR1 Kernel Parameters
a do koca pliku. Z pozostaych parametrów zmieniamy warto parametru
kernel.shmmax
. Oto przykadowy plik /etc/sysctl.conf; wiersze zmodyfikowane
albo dodane zostay wyrónione pogrubieniem:
# Controls the maximum size of a message, in bytes
kernel.msgmnb = 65536
# Controls the default maximum size of a message queue
kernel.msgmax = 65536
# Controls for maximum shared segment size, in bytes
# CHANGED FOR ORACLE 11g # kernel.shmmax = 1073740324
kernel.shmmax = 2147483648
60
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
# Controls the maximum number of shared memory segments, in pages
kernel.shmall = 2097152
#ORACLE 11gR1 Kernel Parameters – add the following lines
fs.file-max = 6553600
kernel.shmmni = 4096
kernel.sem = 250 32000 100 128
net.ipv4.ip_local_port_range = 1024 65000
net.core.rmem_default = 4194304
net.core.rmem_max = 4194304
net.core.wmem_default = 262144
net.core.wmem_max = 262144
4.
Wymuszamy zaadowanie przez jdro nowych wartoci parametrów systemowych;
mona to osign poprzez ponowne uruchomienie serwera albo wykonanie polecenia:
# /sbin/sysctl -p
Po zaadowaniu nowych parametrów powinnimy móc sprawdzi ich nowe wartoci, tak jak
na rysunku 2.5.
Rysunek 2.5.
Weryfikacja nowych
wartoci parametrów
jdra
Podsumowanie wiczenia
Umiemy ju sprawdza i ustawia, a take weryfikowa nowe wartoci parametrów jdra,
niezbdnych do skutecznego zainstalowania i uruchomienia oprogramowania Oracle. Zmiana
parametrów jdra systemu to nic innego, jak optymalizacja systemu pod ktem oprogramo-
wania, które zamierzamy w nim zainstalowa i uruchomi.
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
61
Z Linuksem za pan brat
Wiemy ju, e z Linuksem mona pracowa z poziomu interfejsu graficznego albo w oknie
terminalu, z poziomu konsoli. W dotychczasowych przykadach trzymalimy si tej drugiej
metody i wspomagalimy si ewentualnie edytorami plików tekstowych. Przy zarzdzaniu
niektórymi plikami i katalogami oprogramowania Oracle przydadz si nam kolejne polecenia
systemowe oraz umiejtno odczytywania dokumentacji tych polece (skadni wywoania
i rozpoznawanych opcji). Do najbardziej podstawowych polece systemu Linux nale pole-
cenia zmiany biecego katalogu, kopiowania i przenoszenia (zmiany nazwy) plików, pole-
cenia wywoujce systemowy edytor plików tekstowych, polecenia wywietlajce zawarto
pliku strona po stronie i kilka innych; wszystkie je wywouje si bardzo podobnie jak w innych
systemach uniksowych i uniksopodobnych; rónice mog dotyczy zestawu i nazw rozpozna-
wanych opcji). Oto najbardziej przydatne polecenia systemu Linux:
pwd
wywietla biecy katalog roboczy,
more nazwa-pliku
wywietla zawarto pliku tekstowego strona po stronie,
ls
wywietla zawarto biecego katalogu (list plików w katalogu),
echo $ZMIENNA
wywietla warto zmiennej rodowiskowej
ZMIENNA
,
mv nazwa-pliku nowa-nazwa-pliku
zmienia nazw pliku
nazwa-pliku
na
nowa-nazwa-pliku
,
cp nazwa-pliku /nowy/katalog
kopiuje plik do innego katalogu,
rm nazwa-pliku
usuwa plik
nazwa-pliku
(nie naley uywa tego polecenia z symbolami
wieloznacznymi w nazwie pliku, a ju na pewno nie w katalogu gównym).
Wszystkie polecenia systemowe s opisane w dokumentacji systemowej. Ta sama doku-
mentacja zawiera te opis znaczenia poszczególnych parametrów oraz opis rozpoznawanych
opcji polecenia, a czasem równie przykady wywoania. Wszystkie te informacje mona
uzyska, wydajc w konsoli polecenie
man
z nazw polecenia, o którym chcemy si czego
dowiedzie. Na rysunku 2.6 wida przykad dokumentacji dotyczcej polecenia
grep
, wywo-
anej poleceniem:
$ man grep
Pytania kontrolne
1.
Jak sprawdzi wartoci parametrów jdra w systemie Linux?
2.
Jak w Linuksie wywietli dokumentacj systemow dla polecenia grep?
3.
Jakim poleceniem tworzy si grup uytkowników w systemach uniksowych?
62
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Rysunek 2.6.
Dokumentacja
polecenia grep
wywietlana
poleceniem man grep
Wybór komponentów
Niektóre z komponentów oprogramowania Oracle s instalowane automatycznie, jako stan-
dardowe elementy. Inne s dostpne na osobnych nonikach albo w postaci osobno ciganych
pakietów. W Oracle 11g standardowa instalacja oprogramowania bazy danych obejmuje nast-
pujce elementy:
Oracle Database Vault
Oracle SQL Developer
Oracle Configuration Manager
Oracle Application Express
Oracle Warehouse Builder
Nie bdziemy si tu wdawa w omawianie sposobów licencjonowania wyda standardowych
i wyda enterprise z pakietami, w których dostpne s poszczególne komponenty opcjonalne;
wiadomo jednak, e rónym potrzebom biznesowym dedykowane s róne grupy produktów.
Przed przystpieniem do instalacji oprogramowania Oracle najlepiej rozpozna te potrzeby
zawczasu, aby mona byo zainstalowa komplet oprogramowania za jednym zamachem —
cho oczywicie zawsze jest moliwo doinstalowania kolejnych komponentów ju po prze-
prowadzeniu pocztkowej instalacji oprogramowania Oracle.
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
63
Za pomoc instalatora oprogramowania Oracle — Oracle Universal Installer — mona prze-
prowadzi zarówno instalacj podstawow (Basic), obejmujc standardowe opcje, jak i insta-
lacj wersji zindywidualizowanej (Advanced) z moliwoci wyboru poszczególnych pakietów
do zainstalowania.
Instalowanie oprogramowania Oracle
Aby zacz, musimy uruchomi instalator Oracle (Oracle Universal Installer) z konta uytkow-
nika oracle. Instalator moemy uruchomi z pyty DVD albo z pakietu pobranego na kom-
puter i rozpakowanego do katalogu instalacyjnego:
[oracle@mmrac1 database]$ ./runInstaller
Jeli przed uruchomieniem instalatora ustawimy odpowiednio warto zmiennej
ORACLE_HOME
,
cz prezentowanych na kolejnych rysunkach ustawie zostanie wprowadzona automatycznie.
Tymczasem omówimy niektóre okna Oracle Universal Installer. Poszczególne rysunki mog
si te przyda jako cigi standardowych opcji i ustawie dostpnych na poszczególnych
etapach instalacji. Na pierwszy ogie idzie okno z rysunku 2.7.
Rysunek 2.7.
Instalacja
podstawowa (Basic)
albo zaawansowana
(Advanced)
Po wybraniu instalacji standardowej (Basic) i po zakoczeniu procesu instalacji oprogramo-
wania instalator uruchomi program asystenta konfiguracji bazy danych, za pomoc którego
bdzie mona od razu utworzy now, pierwsz baz danych. W przypadku instalacji podsta-
wowej nie ma moliwoci zainstalowania niektórych opcji (jak Automatic Storage Management),
za to sama instalacja jest stosunkowo niewymagajca, bez nadmiaru opcji. W przypadku
wybrania instalacji zaawansowanej (Advanced) mona bdzie potem samodzielnie wybiera
poszczególne opcje instalacji oprogramowania. Na rysunku 2.7 zaznaczono opcj Advanced, wic
kolejne ilustracje bd dotyczyy trybu instalacji zaawansowanej.
64
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Przy przeprowadzaniu instalacji warto zapisywa sobie na boku list opcji wybieranych
w toku procesu instalacji, co uatwi pó niejsze kolejne instalacje oprogramowania Oracle
w takich samych konfiguracjach. W ten sposób zapewniamy sobie moliwo atwego tworze-
nia jednolitych rodowisk operacyjnych, a przede wszystkim zmniejszamy ryzyko przypad-
kowego pominicia którego z komponentów w instalacjach produkcyjnych.
Grupa z przypisanym w systemie operacyjnym kontem, z którego instalujemy oprogramo-
wanie Oracle (oracle), musi mie dostp do katalogu instalacyjnego OraInventory. Zazwyczaj
wykorzystuje si do tego grup oinstall, jak na rysunku 2.8. Sam katalog OraInventory bdzie
pó niej zawiera informacje o skadnikach zainstalowanych w danym systemie i ich wersjach.
Katalog OraInventory jest te wykorzystywany do nakadania at na pliki binarne i do odinsta-
lowywania ju zainstalowanych oraz doinstalowywania brakujcych komponentów.
Rysunek 2.8.
Katalog instalacyjny
oprogramowania
Oracle
— OraInventory
Na kolejnym rysunku (patrz rysunek 2.9) wida, e instalator daje wybór pomidzy trzema
zestawami komponentów w instalacji: Enterprise, Standard albo Custom. W przypadku wybra-
nia Enterprise albo Standard instalator bdzie instalowa domylne skadniki oprogramowania
zdefiniowane w tych kategoriach. Kategorie te róni si licencjonowaniem, a wersja Stan-
dard (ubosza) moe by oboona ograniczeniami co do liczby obsugiwanych procesorów.
Co do zdania si na domylny zestaw komponentów, opinie s podzielone: jedni uwaaj, e
w systemie produkcyjnym naley instalowa tylko to, co jest tam koniecznie potrzebne, inni
twierdz, e naley instalowa wszystko co dostpne, aby da programistom szans wypró-
bowania dodatkowych komponentów. W wikszoci instalacji najlepiej chyba dobra kom-
ponenty oprogramowania rcznie, zaznaczajc opcj Custom, a nastpnie wybierajc do insta-
lacji tylko to, co faktycznie bdzie wykorzystywane w systemie. Naley przy tym pamita
o utrwaleniu konfiguracji instalacji, tak aby mona j byo w razie czego szybko powtórzy
w rodowisku produkcyjnym.
Na serwerze mona utworzy kilka katalogów domowych dla rónych wersji oprogramowania
i kolejnych zestawów naoonych at. Na rysunku 2.10 wida przykad wspólnego katalogu
bazowego (Oracle Base) oraz osobnego katalogu domowego, w którym zainstalowana zosta-
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
65
Rysunek 2.9.
Wybór zestawu
komponentów
Rysunek 2.10.
Wybór katalogu
docelowego instalacji
nie konkretna wersja oprogramowania Oracle. Ten sam katalog mona i naley wykorzysta
równie przy ewentualnym pó niejszym doinstalowaniu komponentów, a take przy nakadaniu
at na istniejce komponenty oprogramowania Oracle.
Nastpne okno instalatora (patrz rysunek 2.11) prezentuje wynik wstpnej kontroli systemu
pod ktem wymaganych wartoci parametrów jdra, dostpnoci pamici operacyjnej i listy at
do naoenia, odpowiednich do posiadanej wersji systemu operacyjnego i wersji oprogramo-
wania Oracle. Sprawdzane s te inne elementy rodowiska, wymagane do zainstalowania,
66
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Rysunek 2.11.
Weryfikacja wymaga
systemowych
a potem do uruchomienia oprogramowania Oracle. Jeli na etapie planowania instalacji wyma-
gania systemowe zostay sumiennie uwzgldnione, kontrola zakoczy si pomylnie; w przy-
padku ewentualnych bdów naley skorygowa konfiguracj systemu i potem wznowi
instalacj.
Bya niedawno mowa o tym, e w przypadku instalacji w trybie Custom instalator pozwala
na rczny dobór komponentów do zainstalowania — wida to na rysunku 2.12. Po zaznacze-
niu podanych komponentów i usuniciu zaznaczenia niepotrzebnych mona kontynuowa
instalacj.
Rysunek 2.12.
Wybór poszczególnych
komponentów instalacji
(tryb Custom)
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
67
Po zainstalowaniu oprogramowania w systemie instalator moe uruchomi program asystenta
konfiguracji bazy danych, za pomoc którego mona od razu skonfigurowa i utworzy
pierwsz baz danych, ewentualnie uruchomi kreatora konfiguracji podsystemu ASM. Na
rysunku 2.13 wida okno instalatora z opcjami czynnoci poinstalacyjnych. Jeli nie chcemy
na razie tworzy nowej bazy danych, ten sam program asystenta konfiguracji bazy danych
moemy potem samodzielnie uruchomi poza instalatorem. Dziaanie programu asystenta
konfiguracji bazy danych omówiono w nastpnym podrozdziale („Asystent konfiguracji bazy
danych”).
Rysunek 2.13.
Po zakoczeniu
instalacji mona
od razu przystpi
do konfigurowania
bazy danych
albo ASM
Rysunek 2.14 pokazuje ostatnie okno instalatora Oracle Universal Installer przed rozpoczciem
waciwej instalacji oprogramowania. To ostatni moment, eby zmieni którekolwiek z opcji
i parametrów instalacji. Instalator wywietla arkusz z podsumowaniem zestawu wybranych
opcji i — odpowiednio do nich — z zestawem konkretnych wymaga systemowych (gównie
odnonie do iloci miejsca na dysku). Warto przejrze wykaz i sprawdzi, czy instalacja jest skon-
figurowana odpowiednio.
Kolejne okno instalatora (rysunek 2.15) pokazuje ju postp kopiowania plików oprogramo-
wania Oracle 11g do katalogu docelowego i katalogu bazowego. Komplet informacji opisu-
jcych przebieg instalacji jest równoczenie rejestrowany do pliku dziennika, którego pooenie
jest wywietlane w dolnej czci okna — to pierwsze miejsce, w którym bdziemy szuka
przyczyn ewentualnego niepowodzenia instalacji.
Instalacja obejmuje jeszcze jedn czynno, zilustrowan na rysunku 2.16. Otó aby dokoczy
instalacj, naley wprowadzi pewne zmiany uprawnie dostpu w systemie. Su do tego
dwa skrypty, które naley uruchomi z konta uytkownika root (oba s wymienione w oknie
instalatora). Naley si wic zalogowa na konto root i uruchomi skrypt
orainstRoot.sh
,
a nastpnie
root.sh
.
Okno z rysunku 2.17 to zawsze miy widok, oznacza bowiem, e instalator pomylnie zako-
czy faz instalacji oprogramowania w katalogach systemu. Po drodze instalator skonfigurowa
68
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Rysunek 2.14.
Podsumowanie
parametrów instalacji
— ostatni moment
na zmiany
Rysunek 2.15.
Waciwa instalacja
— kopiowanie plików
proces nasuchujcy (ang. listener) i instancj bazy danych, wic nasza baza danych jest ju
gotowa do uycia. Konfiguracj procesu nasuchujcego zajmiemy si w nastpnym rozdziale;
na razie wystarczy wiedzie, e proces nasuchujcy jest konieczny do zestawienia zdalnego
poczenia z instancj bazy danych. Konfiguracja domylna obejmuje uruchomienie procesu
nasuchujcego ze standardowym zestawem parametrów.
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
69
Rysunek 2.16.
Ostatni szlif
— uruchomienie
skryptów
poinstalacyjnych
z konta root
Rysunek 2.17.
Szczliwy koniec
instalacji
oprogramowania
bazy danych Oracle
w systemie
70
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Asystent konfiguracji bazy danych
Jednym z opcjonalnych etapów instalacji jest uruchomienie programu asystenta konfiguracji
bazy danych (
dbca
— od database configuration assistant). Ten sam program moe te zosta
uruchomiony osobno; w obu przypadkach mona za jego pomoc utworzy now instancj
bazy danych. W programie
dbca
dostpne s standardowe szablony odpowiednie dla rónych
typów baz danych, z automatyczn konfiguracj niektórych parametrów instancji zalenie od
jej predefiniowanego typu. Program oferuje te standardowe albo konfigurowalne hasa, kata-
logi i obszary tabelowe. Decyzja odnonie do odpowiedniego szablonu bazy danych powinna
wynika z fazy planowania instalacji. Przy okazji konfigurowania nowej bazy danych wybrane
opcje i parametry bd szablony warto zanotowa gdzie na boku, uzupeniajc tymi notat-
kami skrypt ponownej instalacji. Program konfiguracji bazy danych jest o tyle elastyczny, e
pozwala na zmian parametrów i pooenia plików take ju po utworzeniu instancji. Niektóre
dostosowania odbywaj si wrcz na bieco, bez zatrzymywania i ponownego rozruchu bazy
danych; w Oracle 11g takich dynamicznych parametrów instancji jest jeszcze wicej ni
w poprzednich wydaniach.
Na rysunku 2.18 wida pierwsze okno programu konfiguracji bazy danych: mona tu wybra
utworzenie nowej instancji, mona te pozby si instancji ju istniejcej. Jest te opcja
utworzenia instancji ASM (Automatic Storage Management), o której bdzie mowa w roz-
dziale 8. Zaznaczenie opcji Configure Automatic Storage Management zakoczy konfigura-
cj instancji bazy danych (rozpocznie si konfiguracja instancji ASM). My wybieramy opcj
Create a Database.
Rysunek 2.18.
Gówne opcje
programu
konfiguracji bazy
danych (dbca)
Nastpne okno programu
dbca
zawiera trzy standardowe opcje konfiguracji bazy danych:
General Purpose (baza danych ogólnego przeznaczenia — transakcyjna), Custom Database
(baza danych konfigurowana przez uytkownika) oraz Data Warehouse (hurtownia danych).
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
71
Aby skutecznie przerabia wiczenia znajdujce si w kolejnych rozdziaach ksiki, nale-
aoby wybra tu opcj General Purpose. Taka konfiguracja obejmuje przykadowy schemat
SH
oraz inne schematy przykadowe.
Nastpny etap konfiguracji polega na nadaniu nazwy dla instancji bazy danych i ustawieniu
hase dla kont
SYS
i
SYSTEM
. Hasa kont systemowych mog by takie same albo róne — decy-
zja naley do instalujcego. Wane, aby dla adnego z tych kont nie pozostawi hasa domyl-
nego, bo kady, kto kiedy instalowa baz danych Oracle i zna hasa domylne, bdzie móg
zalogowa si na konto systemowe. Co do pozostaych opcji, na razie moemy pozosta przy
parametrach domylnych — pó niej, w miar nabywania wiedzy o poszczególnych podsyste-
mach, mona bdzie zmienia wartoci wybranych parametrów konfiguracyjnych.
Aby mie dostp do przykadowych schematów w bazie danych, naley w kolejnym oknie pro-
gramu konfiguracji bazy danych zaznaczy opcj Sample Schemas (patrz rysunek 2.19).
Rysunek 2.19.
Instalacja bazy
danych ze schematami
przykadowymi
Przy tworzeniu bazy danych mona jej nadawa parametry inicjalizacyjne. Na nastpnym
rysunku (patrz rysunek 2.20) wida dziesite z kolei okno programu
dbca
, gdzie okrela si
wartoci tych parametrów. Mona tu dostosowa ilo pamici operacyjnej przydzielonej do
instancji — jako procent cznej iloci dostpnej pamici albo w wartociach bezwzgldnych.
Warto te ustawi zestawy znaków obsugiwane w bazie danych (zakadka Character Sets); ich
pó niejsza zmiana jest trudniejsza ni zmiana przydziau pamici i warto zrobi to raz a dobrze.
Zestawy znaków s istotne wszdzie tam, gdzie w bazie danych maj by przechowywane
cigi znaków z narodowymi znakami diakrytycznymi; bezpiecznym ustawieniem jest zestaw
znaków Unicode, nadajcy si do reprezentowania znaków wielu jzyków.
Ostatnie czynnoci realizowane przez program konfiguracji bazy danych to utworzenie samej
bazy danych i ewentualnie utworzenie skryptów automatyzujcych tworzenie podobnych baz
danych bd zapisanie konfiguracji jako nowego szablonu. Na rysunku 2.21 wida opcj zapisu
72
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Rysunek 2.20.
Parametry
pocztkowe nowej
bazy danych
Rysunek 2.21.
Opcje automatyzacji
tworzenia nastpnych
baz danych: skrypty
(lub szablony)
konfiguracji w postaci szablonu o zdefiniowanej przez uytkownika nazwie, z ewentualnym
opisowym komentarzem. Z kolei skrypty przydadz si wtedy, kiedy w przyszoci trzeba
bdzie szybko utworzy identyczn baz danych — skrypty zrobi to bez porednictwa pro-
gramu
dbca
. Ewentualny nowy szablon bdzie dostpny przy tworzeniu kolejnych baz danych
w tej samej instalacji za pomoc programu konfiguracji bazy danych.
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
73
Weryfikacja instalacji
System operacyjny jest ju skonfigurowany, oprogramowanie baz danych Oracle zainstalo-
wane w systemie, mamy te utworzon pierwsz baz danych. Teraz wystarczy tylko sprawdzi,
czy cao faktycznie znajduje si tam, gdzie trzeba, i czy dziaa zgodnie z oczekiwaniami.
W tym celu najlepiej przejrze katalogi bazy danych i pliki dzienników. Przede wszystkim plik
dziennika instalacji, utworzony przez instalator oprogramowania Oracle (rysunek 2.22 ilustruje
przykadow zawarto takiego pliku).
Rysunek 2.22.
Pliki dzienników instalacji
Nastpne do sprawdzenia s pliki bdów bazy danych, w których szukamy ladów ewentu-
alnych bdów i problemów wynikajcych z nieodpowiednich parametrów inicjalizacyjnych bazy
danych. Standardowo pliki dzienników s zapisywane w katalogu $ORACLE_BASE\admin\
<SID>, gdzie <SID> to nazwa bazy danych. Te same informacje mona uzyska, nawizujc
poczenie z baz danych i odpytujc o warto z
v$parametr
, gdzie nazwa to
background_dump_
´
dest
. Warto jeszcze sprawdzi w systemie plików, czy pliki danych wyldoway w katalogu,
w którym powinny wyldowa. To równie mona zaatwi zapytaniem do bazy danych, np.
takim:
select file_name from dba_data_files;
Powysze zapytanie wywietli nazwy wszystkich plików bazy danych.
74
Oracle Database 11g. Przewodnik dla pocztkujcych
Na koniec naleaoby si jeszcze zalogowa do interfejsu OEM (Oracle Enterprise Manager)
i sprawdzi, czy baza danych jest dostpna. W nastpnych rozdziaach opowiemy o jeszcze
kilku moliwych sprawdzianach poprawnoci instalacji i konfiguracji bazy danych; bdzie te
wicej o narzdziu OEM i obszarach tabelowych oraz plikach danych. Tymczasem moemy
jeszcze sprawdzi zajto pamici procesów w systemie operacyjnym i porówna ilo pamici
dla procesów Oracle z konfiguracj. Do wywietlenia listy procesów w systemie mona uy
polecenia
top
, wywietlajcego procesy midzy innymi wedug zajtoci procesora i zajtoci
pamici. Na koniec warto sprawdzi ilo wolnego miejsca w systemie plików.
Po zakoczeniu tej podstawowej kontroli mona powiedzie, e system i baza danych s gotowe
do uycia; mona ju zainstalowa aplikacje korzystajce z bazy danych, utworzy w niej
konta uytkowników, uruchomi procedury i mechanizmy wykonywania kopii zapasowych
i monitoringu. Dziaajcy monitoring i mechanizm wykonywania kopii zapasowych to równie
dobry sprawdzian poprawnoci dziaania bazy danych (zwaszcza po przewiczeniu odtwa-
rzania danych z kopii zapasowej) i bezwzgldnie warto to zrobi jeszcze przed udostpnieniem
bazy danych jej uytkownikom.
Podsumowanie
Przy instalowaniu oprogramowania baz danych Oracle kluczowym etapem jest etap planowa-
nia i rozpoznania wymaga, zarówno od strony wymaga biznesowych, jak i wymaga opro-
gramowania Oracle 11g wzgldem systemu, w którym ma dziaa baza danych. Do skutecz-
nego przeprowadzenia instalacji niezbdna jest podstawowa wiedza o systemie operacyjnym,
znajomo mechanizmów kontroli dostpu, umiejtno zarzdzania kontami systemowymi
i weryfikacja dostpnoci koniecznych zasobów sprztowych. Jako system bazowy dla opro-
gramowania Oracle 11g mona wykorzysta dedykowan dystrybucj systemu Linux pod
nazw Oracle Enterprise Linux, zawierajc komplet pakietów niezbdnych do dziaania opro-
gramowania Oracle. Przed sam instalacj, aby przebiegaa moliwie gadko, naley zaopa-
trzy si w dokumentacj i instrukcj instalacji; w toku instalacji warto natomiast notowa
parametry konfiguracyjne i rejestrowa przebieg instalacji — przyda si to przy kolejnych
takich operacjach.
Sprawdzian
1.
Ile miejsca na dysku potrzeba, eby zainstalowa oprogramowanie Oracle 11g
w systemie Linux?
2.
Jakie konta i jakie grupy s potrzebne do przeprowadzenia procesu instalacji?
3.
Czy proces instalacji oprogramowania Oracle obejmuje automatycznie instalacj
bazy danych Oracle? Wyjanij.
4.
Co powinno poprzedza waciw instalacj oprogramowania Oracle?
5.
Jakie typy instalacji (zestawy komponentów) oprogramowania Oracle 11g oferuje
Oracle Universal Installer?
Rozdzia 2.
i Oracle — instalacja
75
6.
Jak nazywa si katalog domowy konta instalacji Oracle? Czy moe by ich wicej?
7.
Jakie inne produkty (poza sam baz danych) s instalowane domylnie?
8.
Jak nazywa si narzdzie do tworzenia instancji baz danych po zainstalowaniu
oprogramowania Oracle 11g?
9.
Jakie jest domylne haso do kont
SYS
i
SYSTEM
?
10.
Które skrypty trzeba uruchomi z konta root, aby dokoczy instalacj oprogramowania
Oracle 11g?
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Oracle Database 11g i SQL Programowanie or11pr
Oracle Database 11g Podręcznik administratora
Oracle Database 11g Nowe mozliwosci or11no
Oracle Database 11g Kompendium administratora or11ka
Oracle Database 11g i SQL Programowanie or11pr
więcej podobnych podstron