1) Na podstawie wzorów wykazać różnicę między gęstością a gęstością objętościową.

Gęstość objętościowa ζ

jest to masa próbki w stanie suchym odniesiona do jego objętości wraz z porami (cecha charakterystyczna dla

całego wyrobu).

PORY







- masa próbki w stanie suchym (kg)

V -

objętość próbki wraz z porami

Gęstość ζ jest to masa próbki w stanie suchym odniesiona do jej objętości bez porów.







- masa próbki w stanie suchym (kg)

V -

objętość próbki bez porów

2) Na po

dstawie wzorów wykazać różnicę między nasiąkliwością a wilgotnością.

Wilgotność w jest to zawartość wilgoci w materiale (pary wodnej, wody) uzależniona od temperatury otoczenia, panującego ciśnienia i

wilgotności względnej powietrza (cecha zmienna).

−

⋅100%

- masa próbki w stanie zawilgocenia

- masa próbki w stanie suchym

Nasiąkliwość n jest to maksymalna zawartość wody, jaką może wchłonąć materiał, odniesiona do jego masy w stanie suchym lub jego

objętości.

wagowa

WAG

−

⋅100%

- masa próbki w stanie nasycenia

objętościowa

WAG

PRÓBKI

−

⋅







100%

3) Jaki jest wpływ wilgoci na własności wyrobów budowlanych?

Materiały, aby mogły spełniać przewidziane funkcje muszą mieć określone cechy techniczne. Wilgoć wpływa bardzo niekorzystnie na

własności wyrobów budowlanych. Przed działaniem wody i wilgoci najbardziej trzeba chronić gips, który przy zawilgoceniu

wykazuje spadek wytrzymałości (przy pełnym nasyceniu do 70%). W konstrukcjach z gipsu znajdujących się w wilgotnej atmosferze
zm

niejsz się wytrzymałość i powstaje zjawisko „pełzania”, który wywołuje znaczne nieraz odkształcenia plastyczne (ugięcia,

osiadanie). Wilgoć wpływa niekorzystnie również na drewno.

4) Jaki jest wpływ wilgoci na własności izolacyjne wyrobów budowlanych?
Zwi

ększenie stopnia zawilgocenia materiału zmienia jego własności cieplne i powoduje wzrost przewodnictwa ciepła. Dla cegły

zwykłej współczynnik przewodności cieplnej wynosi λ=0,6 (wewn), λ=0,65 W/mK, (zewn), a przy większej wilgotności

współczynnik ten wzrasta. Obecność wilgoci w lekkich betonach w znacznym stopniu obniża wartość izolacji cieplnej. Beton lekki

spełnia dobrze rolę izolacji cieplnej tylko wtedy gdy jest trwale suchy. Należy więc chronić go przed zmoczeniem. Wzrost λ ze

wzrostem wilgotności tłumaczy się tym że woda ma współczynnik przewodzenia ciepła λ=0,5, to znaczy ok. 20 razy większy od

powietrza w porach średniej wielkości.

5) Jaki jest wpływ wilgoci na własności mechaniczne wyrobów budowlanych?

Materiały, aby mogły spełniać przewidziane funkcje muszą mieć określone cechy techniczne. Wilgoć powoduje zmniejszenie

wytrzymałości materiałów na ściskanie, rozciąganie, zginanie; zwiększa zjawisko pełzania.

6) Jakie cechy wyrobów budowlanych zależą od wilgotności względnej powietrza? Uzasadnij.

Od wilgotności względnej powietrza zależą cechy materiałów takie jak:

∗

Wilgotność- to zawartość wilgoci w materiale (pary wodnej, wody) uzależniona od temperatury otoczenia, panującego ciśnienia i

wilgotności względnej powietrza (cecha zmienna).

∗

Przepuszczalność pary wodnej - miarą przepuszczalności jest współczynnik σ (sigma) , który wyraża się ilością pary wodnej w gramach

jaką przepuszcza materiał o powierzchni 1 m

i grubości 1 m. w ciągu 1 godziny, jeżeli różnica ciśnienień pary między przeciwległymi

powierzchniami wynosi 1 Pa.

∗

Higroskopijność - jest to zdolność materiału do pochłaniania wilgoci z otaczającego go powietrza. Materiały higroskopijne mają zwykle

podwyższoną wilgotność (np. wyroby ceramiczne poryzowane).

∗

Współczynnik rozmiękania - jest to właściwość materiału, która informuje nas o jego przydatności w pomieszczeniach o podwyższonej

wilgotności

∗ Zawilgocenie sorpcyjne

jest to zdolność do zawilgacania materiału spowodowana wchłanianiem pary wodnej przez ten materiał z

powietrza przy określonej temperaturze

7)Scharakteryzuj najważniejsze własności techniczne wyrobów budowlanych stosowanych do wykonywania:

fundamentów/ścian nośnych/ ścian działowych/

ścian osłonowych/ stropów/ pokrycia dachowego/ hydroizolacji/ termoizolacji/ posadzki/ okładziny ściennej zewnętrznej i

wewnętrznej. Podaj przykłady wyrobów.( 10 różnych pytań)

∗

fundamenty: gęstość objętościowa, kapilarne podciąganie wody, wytrzymałość na ściskanie, nasiąkliwość, mrozoodporność

∗

ściana (w gruncie): gęstość objętościowa, wytrzymałość na ściskanie, nasiąkliwość, mrozoodporność, termoizolacyjność,

przewodność cieplna

∗

strop: gęstość objętościowa, wytrzymałość na ściskanie

∗

ściana działowa: gęstość objętościowa, wytrzymałość na ściskanie, nasiąkliwość, paroprzepuszczalność, dźwiękoszczelność,

ognioodporność

∗

dach: gęstość objętościowa, nasiąkliwość, mrozoodporność, siła łamiąca, przesiąkliwość, trwałość barwy

∗

termoizolacje: przewodność cieplna, paroprzepuszczalność, porowatość, nasiąkliwość

∗

hydroizolacje: gęstość objętościowa, mrozoodporność, nasiąkliwość, przesiąkliwość

8) Scharakteryzuj szkło bezpieczne i ochronne.

Szkło bezpieczne - zbrojone siatką, hartowane, klejone

∗

szkło zbrojone siatką stalową - w masę szklaną zatapia się stalową siatkę tak, aby jej odległość od powierzchni zewnętrznych wynosiła

min.1,5 mm; szkło przy uszkodzeniu nie rozsypuje się

∗

szkło hartowane - uzyskuje się przez termiczną obróbkę elementu o nadanym kształcie, wymiarach i ze wszystkimi otworami jakie ma

ono posiadać, po zniszczeniu nie rani,

∗

szkło klejone (wielowarstwowe) - składa się z dwu lub więcej warstw szyb, połączonych trwale w jedną całość sprężysto - ciągliwą folią

PVB (poliwinylo-

butrylową) o wysokiej odporności na rozciąganie. Szkło klejone może być bezpieczne (z jedną warstwą folii PVB),

antywłamaniowe (odporne na ataki tępymi i ostrymi narzędziami , ilość warstw folii zależy od klasy odporności na przebicie, rozbicie oraz

odporność na włamanie), oraz kuloodporne (chroni obiekty przed pociskami z broni krótkiej oraz pociskami karabinowymi,

poszczególne warstwy szkła spłaszczają pocisk i pochłaniają jego energię. Warstwy folii PVB utrzymują zespół szkła w całości i

również pochłaniają energię uderzenia pocisku. Grubość laminatu ( utworzonego z warstw folii) zależy od przewidywanych wymagań

bezpieczeństwa.

∗

szkło ognioodporne - może być zbrojone siatką stalową lub klejone; szkło takie nie może przepuszczać gazów i płomieni przez

minimum 30 min. Szyby ognioochronne produkowana są w różnych wariantach uzależnionych od stopnia ochrony przed zagrożeniem

pożarowym .Klasyfikacja ochrony przed działaniem ognia dotyczy kompletnych systemów przegród przeszklonych. Samo szkło nie

może stanowić przegrody ochronnej ale osadzone w określony sposób w ramie z odpowiedniego materiału- rozwiązania systemowe.

Klasy odporności oznaczone są literami E I W oraz cyframi oznaczającymi czas w minutach w którym przegroda spełnia funkcje

ochronną.
E-

szczelność na gazy i płomienie – zdolność przegrody do szczelnego odcięcia przed ogniem i gazami w przypadku jednostronnego

obciążenia ogniem. Przeniesienie się pożaru w wyniku przedostania się płomieni lub znacznych ilości gazów jest wykluczone.
I-izolacja cieplna-

zdolność przegrody do ograniczenia wzrostu temp po stronie chronionej co uniemożliwia przeniesienie się pożaru i

zapobiega zapaleniu się palnych materiałów po stronie chronionej.
W-

tłumienie promieniowania cieplnego- zdolność przegrody do tłumienia promieniowania cieplnego w taki sposób iż

promieniowanie po

stronie chronionej po stronie chronionej nie może przez wskazany czas przekroczyć max wartości

∗

szyby odporne na eksplozję- same w sobie nie stanowią elementu ochronnego- niezbędny jest odpowiedni projekt uwzględniający

czynniki zagrożenia oraz zamocowanie szkła. W badaniach normowych nie da się uwzględnić każdej sytuacji zagrożenia stąd przyjęto

warunki wyjściowe do sklasyfikowania tego typu oszklenia. W sytuacjach innych niż normowe bierze się pod uwagę projekty

indywidualne uzgodnione przez użytkownika z ekspertami z dziedziny eksplozji którzy w większości przypadków są w stanie określić

poziom i czas trwania fali uderzeniowej na podstawie rodzaju eksplozji i odległości od centrum wybuchu. Podstawą klasyfikacji

odporności na siłę wybuchu jest dodatnie max nadciśnienie odbitej fali uderzeniowej i czas trwania dodatniej fazy nadciśnienia.

Metoda badania polega na wytworzeniu fali podmuchowej powstającej przy zastosowaniu rury wytwarzającej fale uderzeniową lub

podobnego urządzenia ułatwiającego symulację detonacji materiału wybuchowego.

9) Scharakteryzuj szkło o własnościach termoizolacyjnych.

10) Scharakteryzuj szkło z powłokami z tlenków metali.

∗ niskoemisyjne-

(ciepłochłonne) obniżające straty ciepła, jedna powierzchnia pokryta jest w procesie produkcyjnym specjalną

powłoką tlenków metali; warstwa ta przepuszcza energię słoneczną do budynku ale jako element zestawu termoizolacyjnego znacznie

redukuje straty ciepła

∗ refleksyjne -

odbijające promieniowanie słoneczne oraz przeciwsłoneczne, jedna powierzchnia pokryta jest specjalną powłoką tlenków

metali mających właściwości odbijania, powłoka może być zwrócona zarówno na zewnątrz jak i do wewnątrz przestrzeni między szybami,

∗

barwione absorbujące promieniowanie słoneczne - barwione w masie na kolor zielony, brązowy, szary i niebieski; posiada niskie i średnie

możliwości regulacji promieniowania słonecznego.

11) Podaj własności szkła budowlanego, oraz jego skład chemiczny.

∗

skład chemiczny: SiO

ok. 70-72%, Na

O 15%, CaO ok. 10% oraz MgO+Al

+Fe

∗

własności techniczne: ρ=2,5-2,6 Mg/m

, twardość wg skali Mohsa ok.6, R

=30MPa, R

=800-1100 MPa,

λ=1 W/mK, U=6,16

W/m

∗

własności optyczne: współczynnik przepuszczalności światła przez szkło zależy od jego grubości (szkło budowlane 65-90%);

normalne szkło płaskie polerowane ma współczynnik odbicia przy prostopadle padającej wiązce światła widzialnego ok. 8%; szkło
bezbarwn

e pochłania promieniowanie widzialne w niewielkim stopniu 2-3%.

∗

własności chemiczne; szkło budowlane jest odporne na działanie wody, zasad, kwasów, czynników atmosferycznych, procesów

gnilnych; nie jest odporne na działanie kwasów fluorowodorowego i fosforowego.

12) Scharakteryzuj kształtki szklane i profilowane.

∗

kopułki szklane- gr. 5 mm, hartowane, mają kształty: koła o śred. 80 cm, kwadratu 80x80, 80x120, 80x150, zastosowanie jako świetliki

dachowe,
∗ pustaki szklane -

wykonywane ze szkła walcowanego, posiadają zdolność rozproszenia światła, zastosowanie- ściany osłonowe, działowe,

elementy dekoracyjne wnętrz

∗ luksfery -

wykonywane ze szkła walcowanego, posiadają zdolność rozproszenia światła, zastosowanie: ściany działowe, elementy

dekoracyjne wnętrz

∗

szkło profilowane Vitrolit - szkło walcowane, typ 250 i 500, zastosowanie: sc.działowe, osłonowe, świetliki, daszki nadrampowe.

dachówki szklane stosowane jako świetliki dachowe.

∗

Materiały pozostałe: termoizolacyjne szkło piankowe, wyroby z włókien uzyskiwanych z topionego piasku kwarcowego; tkaniny z

włókien szklanych o wysokiej odporności ogniowej, cięte włókno szklane jako mikrozbrojenie używane do betonów i tworzyw sztucznych.

13) Podaj własności i przykłady wyrobów termoizolacyjnych.

∗

Wełna mineralna - otrzymuje się ją przez rozdmuchiwanie płynnych surowców mineralnych. Stosuje się ją do ocieplania ścian, stropów, do

izolacji urządzeń przemysłowych narażonych na działanie temperatury do 6000

C, oraz do dalszej przeróbki na maty (wełna mineralna

ułożona na prostokątnej osnowie), filce (wełna mineralna połączona lepiszczem syntetycznym), płyty (do izolacji termicznej) i otuliny
(izolacja przewodów rurowych). W

ełna mineralna pod względem swoich parametrów jest wyrobem optymalnym. Jej zastosowanie

gwarantuje doskonały efekt energetyczny- zapotrzebowanie na ciepło maleje natychmiast. Izolacja termiczna z wełny mineralnej

gwarantuje również największy komfort użytkowania- wełna mineralna jest materiałem paroprzepuszczalnym i stabilnym
wymiarowo, zape

wnia najlepszą izolację akustyczną. Dodatkowo jest odporna na działanie czynników chemicznych, zmiany temp i

wilgoci. Wełna mineralna zwiększa odporność ogniową ścian ponieważ jest niepalna. Izolacja ścian wełną jest łatwa i szybka.
ECOROCK-L – kompletny s

ystem ocieplania ścian zewnętrznych z wełny mineralnej ROCKWOOL

∗

Płyty z wełny szklanej- dzięki odpowiedniej technologii wytwarzania są sprężyste i lekkie, pozwala to na zastosowanie ich w wielu

rodzajach przegród budowlanych. Dzięki małemu ciężarowi oraz pełnej paroprzepuszczalności płyty mogą służyć do wypełniania

przestrzeni między elementami nośnymi drewnianych konstrukcji dachów skośnych, podłóg na legarach, stropów belkowych.

Zastosowanie produktu w przegrodach pionowych budynków mieszkalnych czy też budowlach przemysłowych zwiększa

energooszczędność zmniejszając zużycie opału potrzebnego na ogrzanie pomieszczeń przy jednoczesnym zachowaniu optymalnego

klimatu wewnątrz obiektów. Łatwość cięcia i obróbki płyt z wełny szklanej SuperZONID zapobiega występowaniu mostków

termicznych podczas montażu. Wyrób stanowi również dobrą izolację przeciwwilgociową oraz akustyczną w sposób naturalny

chłonąc dźwięk. Produkt jest odporny na korozję chemiczną i biologiczną, nie ulega degradacji oraz nie chłonie wilgoci ponieważ jest
hydrofobizowany.

∗

Szkło piankowe- materiał ten jest dobrym izolatorem termicznym (0,088 W/mK), jest dźwiękochłonny, przepuszcza wilgoć o

powietrze. Może być stosowane w wewnątrz i na zewnątrz budynku. Jest odporny na korozję mechaniczną i biologiczną. Szkło

piankowe w porównaniu ze styropianem i wełną mineralną wykazuje większą wytrzymałość mechaniczną. Płyty dobrze nadają się do

obróbki, łatwo się tną, mają dobrą przyczepność do tynków i zapraw. Płyty mogą być mocowane na zewnątrz murów, wmurowywane

w ściany warstwowe oraz stosowane jako lekkie ściany działowe. Struktura płyty oraz mała gęstość objętościowa pozwala na użycie

do jej mocowania dowolnego lepiszcza. Szkło piankowe można stosować w miejscach o zwiększonych wymogach bezpieczeństwa
ppo

ż. Szkłop piankowe sprzedawane jest w płytach o wymiarach 500x250 i o grubości od 10 do 80 mm.

∗Styropian-

(polistyren spieniony)produkowane są trzy odmiany styropianu- M15, M20, M30- różnią się między sobą twardością i

ciężarem objętościowym(15-30 kg/m3). Niezbędnym surowcem do produkcji styropianu jest polistyren do spienienia. Niemal każdy z

producentów stara się o własne specjalności np. płyty oklejone papą przeznaczone do ocieplenia dachów, płyty typu sandwich

oklejone płytą pilśniową, tekturą, sklejką lub blachą. Poszukiwanym materiałem jest polistyren ekstrudowy stosowany głównie do
izolowania dachów i fundamentów.
∗Piany poliuretanowe-

służą do wypełniania szczelin i pustek, izolowanie przepustów kablowych i rurowych, wygłuszania ścian

działowych, wanien i brodzików. Można je również wykorzystywać do termomodernizacji murów warstwowych. Przed wyciśnięciem

z opakowania piana jest mieszaniną płynnych substancji z których główne to poliizocyjanian (MDI)- gaz nośny oraz mieszanina
alkoholi wielowodorotlen

owych, tworzących tzw. prepolimer poliuretanowy. Po wyciśnięciu i utwardzeniu piana staje sięstabilną

strukturą chemiczną o małym ciężarze właściwym i silnej kohezji(spójności wewnętzrnej). Oprócz składników podstawowych w

pianie znajdują się też dodatki wpływające między innymi na jej właściwości tiksotropowe, higroskopijność i strukturę, modyfikujące

szybkość schnięcia piany oraz jej klasę palności.

14) Podaj własności oraz przykłady wyrobów hydroizolacyjnych w postaci zrolowanej oraz wyrobów powłokowych.

Izolacje wodochronne stanowią jeden z podstawowych elementów technicznych budynku i w dużej mierze decydują o możliwości

eksploatacji obiektu. Hydroziolacje stosowane są w tych częściach budynków które narażone są na bezpośrednie działanie wody

opadowej lub wód gruntowych. Izolacje podzielić można na przeciwwilgociowe i przeciwwodne. Izolacje typu lekkiego służą do

zabezpieczanie przegród budowlanych przed działaniem wody kondensacyjnej w gruncie lub przed parą wodną. Izolacje
przeciwwil

gociowe typu średniego, izolacje chroniące przed bezpośrednim działaniem wody opadowej lub wody pojawiającej się

sporadycznie a będącej w kontakcie z przegrodą budowlaną. Izolacje przeciwwilgociowe typu ciężkiego to izolacje chroniące przed

działaniem wody działającej pod ciśnieniem hydrostatycznym (wody naporowej)
Papy

stosuje się zarówno do wykonywania hydroizolacji jak i pokryć dachowych. Mogą być one izolacyjne , podkładowe i

wierzchniego krycia. Na naszym rynku dostępne są papy tradycyjne oraz nowej generacji. Papy tradycyjne mają małą zawartość

niemodyfikowanej masy asfaltowej. Wykonywane są głównie na osnowie z tektury, zwykle klejone do podłoża lepikiem. Papy nowej

generacji mają trwałe osnowy. Produkowane są zwykle na bazie asfaltów modyfikowanych polimerami ( papy polimerowoasfaltowe)

z duża zawartością masy asfaltowej. Nowością jest zastosowanie osnów z włókien i tkanin szklanych, a także poliestrowych.

Pozwoliło to uzyskać właściwości hydrofobowe i dużą stabilnością termiczną. Papy nowej generacji są trwalsze niż tradycyjne a przy

tym odporne na czynniki chemiczne, działanie promienie UV i przebicie punktowe. Pewną wadą osnowy szklanej jest jej mała

elastyczność. Dlatego stosuje się ją głównie do pap podkładowych. Tej wady pozbawione są papy na osnowie poliestrowej. Są one

elastyczne a więc uzyskują odpowiedni wydłużenie przy zrywaniu. Na jakość bitumicznych wyrobów papowych istotny wpływ ma

zastosowana masa asfaltowa(asfalt z wypełniaczem) Impregnuje ona osnowę i pokrywa ją z obu stron warstwą powłokową. Dodatek
modyfikatorów lepiszcza do asfaltów powoduje lepsze – w porównaniu z asfaltem niemodyfikowanym-

zachowanie się materiału w

wysokiej temp, większą elastyczność w niskiej temp, poprawę właściwości mechanicznych oraz zwiększenie odporności na starzenie.

Najbardziej znaną i najliczniejszą grupę pap nowej generacji stanowią papy termozgrzewalne,

Papy samoprzylepne produkowane na trwałych osnowach z zastosowaniem asfaltów modyfikowanych o wysokich parametrach

jakościowych. Ich zaletą jest łatwość i szybkość wykonania pokrycia. Mogą być układane na materiały wrażliwe na działanie
wysokiej temp.
Gonty papowe

zwane także dachówkami bitumicznymi stosowane są do krycia dachów od ponad 100 lat. Są to układy

wielowarstwowe na trwałych osnowach i z asfaltów modyfikowanych. Łączą zalety techniczne nowoczesnych pap nowej generacji

(szeroki zakres temperatury eksploatacji, wytrzymałość mechaniczna) z estetyką, łatwością i szybkością układania. Gonty papowe

produkowane są w postaci pasm długości 1 m i szerokości 30 do 35cm. Ich jedną krawędź dzięki wcięciom wygląda jak zespół kilku

przylegających dachówek. W zależności od rodzaju wcięcia, gonty mogą mieć różnorodny kształt. Układane są dzięki warstwie

samoprzylepnej (podgrzewanej palnikiem przy niższej temp otoczenia) za pomocą gwoździ papowych i ewentualnie lepiku.

Bitumiczne płyty faliste otrzymywane są przez nasycenie masą asfaltową osnowy z włókien naturalnych. Przedtem osnowa jest

pokrywana z jednej strony farbą i podczas procesu walcowania odpowiednio kształtowana. Płyty te mają grubość około 3mm

szerokość 1m a długość 2 m i zróżnicowaną wysokość fali. Do podłoża mocowane są gwoździami. Ich miękkość pozwala na cięcie za

pomocą narzędzi ręcznych. Produkowane są w szerokiej gamie kolorystycznej

Taśmy bitumiczne stosowane są do uszczelnień i łączenia blachy, szkła, drewna, marmuru, żelbetu. Ponadto mogą uszczelniać okna

mansardowe, świetliki i szklane dachy. Służą też do naprawy złącz szczelinowych, pokryć szklarni i kominów, uszczelniania
kanalizacji i rur oraz obróbek blacharskich.

15) Scharakteryzuj lepiszcza asfaltowe.

Lepiszcza bitumiczne to organiczne materiały wiążące, które dzięki zjawiskom fizycznym zmieniają konsystencję. Asfalty stanowią

grupę węglowodorów wielkocząsteczkowych pochodzenia naturalnego lub z przeróbki ropy naftowej. Odznaczają się całkowitą

odpornością na działanie wody, kwasów i zasad, rozpuszczają się w dwusiarczku węgla, benzynie. Barwa- czarna do brunatnej;

konsystencja stała, półciekła lub ciekła o dużej lepkości. Asfalty naturalne występują w przyrodzie przeważnie w pobliżu źródeł ropy

naftowej w postaci złóż asfaltowych lub skał bitumicznych. Asfalt ponaftowy jest pozostałością po destylacji ropy naftowej. Dzieli się

na asfalty: drogowe i przemysłowe. Drogowe dzieli się na bezparafinowe i parafinowe. Obecność parafiny wpływa na obniżenie ich

lepkości, zmniejszenie rozpiętości między temperaturą łamliwości i mięknienia, obniżenie przyczepności do kruszyw mineralnych.

Podstawowe właściwości to: penetracja (określa konsystencję), temp. mięknienia i ciągliwość.

16) Podaj def. tw. sztucznych. Wymień rodzaje reakcji chem. otrzymywania tw. szt. i podaj przykłady.
Tworzywa sztuczne- masy plastyczne-

to materiały oparte na wielkocząsteczkowych związkach organicznych zwanych polimerami,

otrzymywanych drogą syntezy chemicznej w wyniku reakcji zwanych polireakcjami. Reakcje otrzymywania tworzyw sztucznych:
polimeryzacja, polikondensacja, poliaddycja.

17) Podaj własności techniczne tworzyw sztucznych.

∗ ρ

=900-1900 kg/m

tworzywa lite, 15-400 kg/m

tworzywa porowate

∗

nasiąkliwość bliska zeru dla tworzyw litych, do 50% dla porowatych

∗ λ=0,14-0,40 W/mK szczelne, 0,035-0,058 W/mK porowate

∗

odporność cieplna: +70÷+150

C przy wzroście temp. zmniejsza się wytrzymałość tworzywa i wzrasta zdolność do odkształceń

plastycznych; -100

÷-40

C przy spadku temp. tworzywa stają się kruche i sztywne

∗

palność- wszystkie tworzywa ulegają rozkładowi w temp. 300-400

∗ R

- PE ok.7 MPa, LD ok.7 MPa, do kilku set MPA dla laminatów

∗ R

od 9 MPa dla PE LD, do 800 MPa dla laminatów

∗ R

od kilku do ok. 490 MPa dla laminatów epoksydowoszklanych

Poważną wadą tworzyw sztucznych jest ich starzenie. Objawia się ono utratą wytrzymałości oraz elastyczności po upływie

określonego czasu. Tworzywo zaczyna pękać, staje się kruche, traci stabilność i odporność na działanie czynników atmosferycznych.

Główną przyczyną starzenia się tworzyw sztucznych jest działanie promieniowania UV, tlenu, wody, w wyniku których zachodzi
proces degradacji polimerów. Na

własności mechaniczne tworzyw sztucznych wpływa: rodzaj obciążenia, temperatura, czas

użytkowania, czynniki atmosferyczne, światło słoneczne.

21) Scharakteryzuj cegły ceramiczne kominowe.

Cegła kominówka ma kształt wycinków pierścienia kołowego i przeznaczona jest do budowy przemysłowych kominów

wolnostojących. Krawędzi cegieł powinny być ostre, podstawy możliwie płaskie, otwory przelotowe w kształcie dowolnym

prostopadłe do podstawy, bez ostrych naroży. Wyróżnia się pięć typów zależnych od długości 100,150,200,250,300 ( liczby te

odpowiadają długości w mm). W zależności od promienia komina wyróżnia się odmiany: 600,900,1500,2500 ( liczby te odpowiadają

długości promienia). W zależności od wytrzymałości na ściskanie klasy 20 i25. Gęstość objętościowa od 1.2 do 1.6 kg/dm3. Cegła

kominowa powinna charakteryzować się małą nasiąkliwością ( nie więcej niż 10 %). Odporność na działanie mrozu 25 cykli bez

uszkodzeń.

Scharakteryzuj cegły ceramiczne kanalizacyjne.

Cegły kanalizacyjne ze względu na kształt i wymiary dzieli się na dwa typy : P- proste o wymiarach 250x120x65mm, oraz K-

klinowe o wymiarach 250x120x65/60 , 250x120x65/55 250x120x65/50 250x120x65/45 mm. Klasy w zależności od wytrzymałości

na ściskanie wynoszą dla typu P 15,20,25 oraz dla typu K 10,15,20,25. Nasiąkliwość wagowa nie powinna przekraczać 12%, badanie

na mrozoodporność 20 cykli bez uszkodzeń. Cegła kanalizacyjna stosowane jest do budowy sieci kanalizacyjnej wymagającej

szczelności oraz tam gdzie nie jest wymagana odporność na działanie kwasów i ługów zawartych w ściekach, wodach podziemnych
oraz gruncie.

22) Scharakteryzuj wyroby ceramiczne termalitowe.

Do ceramicznych wyrobów termalitowych należy cegła termalitowa. Jest ona przeznaczona do wykonywania osłon termicznych

urządzeń grzewczych, pracujących w temp 900 C. Jest wyrobem izolacyjnym o czerepie porowatym, produkowanym z gliny

wymieszanej z ziemią okrzemkową i dodatkami organicznymi ( trociny drzewne, miał torfowy lub korkowy) spalającymi się podczas

procesu wypalania cegły. Cegła ta produkowana jest w dwóch odmianach zależnych od gęstości objętościowej: 650 (650 kg/m3) i 750

(750 kg/m3). Wytrzymałość na ściskanie dla odmiany 650 wynosi Rc=0.78 MPa i dla odmiany 750 Rc=1.57 MPa. Współczynnik

przewodzenia ciepła przy średniej temp 50 C dla odmiany 650- 0.20 W/mK i dla odmiany 750 – 0.25W/mK. Przy średniej temp 350
C dla odmiany 650 – 0.30W/mK i dla odmiany 750- 0.35W/mK.
Scharakteryzuj wyroby ceramiczne szamotowe.

Wyroby szamotowe należą do wyrobów ogniotrwałych czyli takich które pracują podczas długotrwałego działania wysokiej

temperatury. Produkuje się je z mas zawierających 5-50% gliny surowej ogniotrwałej i odpowiednio 95-50% szamotu. Po wysuszeniu
wyroby

wypala się. W zależności od składu chemicznego i właściwości fizycznych wyroby szamotowe dzieli się na gatunki

formowane z mas: -plastycznych ( gatunki E10, E, A10, A,B,C,D) –

półsuchych i półplastycznych (gatunki Es, As ,Bs ,Cs ,Ds.) –

wieloszamotowych( g

atunki Ew,Aw,Bw) . Wyroby szamotowe stanowią około 70% całości produkcji wyrobów ogniotrwałych.

23) Scharakteryzuj wyroby ceramiczne stropowe.
-

Pustak ceramiczny stropowy Ackerman stosowany do budowy stropów żelbetowych tzw gęstożebrowych jako elementy

ypełniające. W zależności od wysokości rozróżnia się cztery typy: 15,18,20,22. W zależności od długości rozróżnia się dwie

odmiany 200 o dł. 195 i 300 o dł.295 mm. Pustaki w stanie powierzno-suchym powinny wytrzymać obciążenie 1500N dla odmiany
200 i 2000N

dla odmiany 300, działające na całą powierzchnię górną. Masa jednego pustaka w zależności od typu wynosi 6-12kg.

- pustak ceramiczny stropowy DZ-

3 o szerokości 460,470 i 530mm.Należy do pustaków stropowych wypełniających i powinien

przenosić obciążenia 1500N równomiernie rozłożone na górnej powierzchni. Nasiąkliwość wagowa wynosi do 25%. Masa jednego
pustaka wynosi ok. 18kg
- pustak stropowy FERT-45 dwa typy FERT45 i FERT45 bez nadbetonu
- pustak stropowy FERT60 wymiary 520x200x200
- pustak stropowy CERAM50 wymiary 350x250x200
-

pustak stropowy DP szerokość 340, 470 i 530mm

) Scharakteryzuj wyroby ceramiczne do pokryć dachowych.

Typy

dachówek rozróżnia się w zależności od kształtu i sposobu układania w pokryciach dachowych a mianowicie dachówka

karpiówka, karpiówka zakładkowa, zakładkowa z pojedynczą zakładką, zakładkowa z podwójną zakładką, esówka, marsylka, reńska,
pola, wita mnich-

mniszka. Typy gąsiorów rozróżnia się w zależności od kształtów i przyjętego wzornictwa. Odmiany dachówek

rozróżnia się w zależności od funkcji użytkowej a mianowicie: podstawowa P, gąsiorowa (kalenicowa) G, okapowa R, połówka prawa

Pp, połówka lewa Pl, krawędziowa prawa Kp, krawędziowa lewa Kl, mnich Mh, mniszka Ma, wietrznikowa W, wietrznikowa prawa i
lewa

Wp Wl,wietrznikowa prawa górna i dolna Wpg i Wpd , wietrznikowa lewa górna i dolna Wlg i Wld, kątowa K, wentylacyjna

Wa. Gatunki

dachówki dzieli się w zależności od odchyłek wymiarowych oraz dopuszczalnych wad. Wyróżnia się gatunek 1 i 2. Dla

gąsiorów nie wyróżnia się gatunków. Kształt zależy od przyjętego typu i odmiany, a kształt gąsiorów dachowych zależy od

przyjętego typu. Wymiary nominalne dachówek typu i odmiany oraz gąsiorów dachowych każdego typu powinny być zgodne z

dokumentacją techniczną. Wysokość zaczepu powinna wynosić co najmniej 10mm. Cechy fizyczne i mechaniczne dachówek i

gąsiorów dachowych. Nasiąkliwość poszczególnych próbek nie może większa niż 1.5% od największej nasiąkliwości poszczególnych
dachówek które w ostatnich trzech badaniach od

porności na działanie mrozu miały odporność zgodną z wymaganiami normy.

Odporność na działanie siły łamiącej :- dachówki karpiówki o szerokości nie większej niż 150 mm ( siła łamiąca 500N), - dachówki

karpiówki o szerokości większej niż 150 mm ( 700 N), dachówki karpiówki połówkowe (300N), dachówki zakładkowe płaskie

(600N), dachówki inne niż wymienione powyżej ( 1200N), gąsiory dachowe o wysokości nie większej niż 120 mm (1200N), gąsiory

dachowe o wysokości większej niż 120 mm(1500N).

25) Jaka jest różnica między wyrobami ceramicznymi o strukturze porowatej i spieczonej?
W ceramice porowatej temperatura wypalania surowców wynosi 800 do 950 C. W ceramice spieczonej w temperatura wypalania jest
wyższa i wynosi powyżej 1100 C. Porowatość w ceramice porowatej jest ≤ 20% ( ceramika poryzowana p\< 30%). W ceramice

spieczonej porowatość jest ≤ 5%. Dla ceramiki porowatej gęstość objętościowa jest mniejsza równa 2000kg/m

dla ceramiki

spieczonej gęstość to jest mniejsza równa 2500kg/m

. Wytrzymałość na ściskanie wg klas: 3.5, 5 ,7.5, 10, 15, 20 ,25 dla ceramiki

porowatej oraz 30, 35, 45,60 (cegła klinkierowa), 35, 50, 65,80,100 ( klinkier drogowy) dla ceramiki spieczonej. Ceramika spieczona

charakteryzuje się większą mrozoodpornością i wytrzymałością mechaniczna w stosunku do ceramiki porowatej Z kolei ceramika

porowata charakteryzuje się mniejszym współczynnikiem przewodności cieplnej.

26) Czym różni się ceramika poryzowana od tradycyjnej ceramiki porowatej?
W ceramice porowatej temperatura wypalania surowców wynosi 800 do 950

C .Porowatość w ceramice porowatej wynosi 20%;

gęstość objętościowa wynosi 2000kg/m

. Ceramika poryzowana-uzyskiwana

jest dzięki dodaniu do masy w czasie formowania

wyrobu wypełniaczy organicznych: wióry drzewne, granulat styropianowy, które w procesie wypalania zanikają pozostawiając wolną

przestrzeń. Zwiększa to porowatość czerepu.(gęstość obj. Jest niższa, dobry izolator, większa nasiąkliwość, materiał staje się bardziej

kruchy, materiał dobry do budynków jednorodzinnych, nie zaleca się używania przy drogach o dużym nasileniu ruchu, trudny do
wykonania otworów). (POROTHERM)

27) Podaj ogólny podział skał ze względu na sposób powstawania.

skały magmowe- powstałe przez zakrzepnięcie ciekłej magmy:

∗

głębinowe - granit, sjenit, dioryt, gabro;

∗ wylewne - profir, andezyt, bazalt, diabaz, melafir, tuf wulkaniczny.
b)osadowe -

powstałe jako osad pochodzenia mechanicznego, organicznego lub chemicznego np.: przez osadzanie się szczątków

zwietrzałych skał starszych lub przez nagromadzanie się szczątków zwierząt.

∗ klasyczne-

piaskowe, okruchowe, zlepieńce, piaski, żwiry, iły, gliny;

∗ organiczne-

wapeń, dolomit, diatemit.

∗ chemiczne- trawertyn, gips, anhydryt, albaster.
c)

przeobrażone (metamorficzne) -powstałe z przeobrażenia skał magmowych lub osadowych pod wpływem zmian warunków

fizykochemicznych (temperatury i ciśnienia): gnejsy, serpentynit marmury, łupki.

28) Scharak

teryzuj własności użytkowe skał mających zastosowanie w budownictwie.

Z punktu widzenia budowlanego od skał wymaga się przede wszystkim trwałości i przydatności do odpowiedniej obróbki. Przy

dokładnej ocenie przydatności kamieni do celów budowlanych muszą być brane pod uwagę w różnym stopniu różne ich właściwości,

a więc cechy mineralogiczno - petrograficzne, fizyczne i mechaniczne. Cechy te podlegają badaniom w zależności od przeznaczenia

materiału kamiennego, wymaganej jakości i rozmiarów robót. Cechy mineralogiczno - petrograficzne obejmują skład mineralogiczny

i chemiczny, budowę skały, barwę, połysk, uwarstwienie, pochodzenie geologiczne i świeżość. Do najważniejszych cech fizycznych i

mechanicznych z punktu widzenia budownictwa należą: gęstość objętościowa, nasiąkliwość wagowa, wytrzymałość na ściskanie,

ścieralność i twardość.

29) Scharakteryzuj własności materiałów kamiennych ( oraz podaj przykłady ) stosowanych w: budownictwie

ogólnym/budownictwie drogowym/budownictwie kolejowymi mostowym. ( 3 różne pytanka)
Zastosowanie w budownictwie ogólnym:
- fundamenty-

głównie ze skał magmowych oraz piaskowce ciężkie na lepiszczu krzemiankowym, ewentualnie wapiennym, niekiedy

piaskowce lekkie i wapienie
-

ściany zewnętrzne- skały tzw. Ciepłe o 





g/m3 wa

pienie lekkie i tufy

licowanie ścian- płyty okładzinowe z piaskowca, granitu, marmuru, trawertyny, skały o ładnym wyglądzie i dobrej mrozoodporności

- posadzki i schody-

skały o małej ścieralności- głównie magmowe, twarde piaskowce i marmury

- parapety,

poręcze, obramowania- skały spełniające wymagania estetyczne

Zastosowanie w budownictwie mostowym i wodnym-

stosuje się tu kamień na ciosy łożyskowe, sklepienia mostów, do budowy

grobli, jazów oraz przy regulacji rzek. Kamień ten powinien wykazywać pełną mrozoodporność, małą nasiąkliwość i dużą

wytrzymałość mechaniczną, tak aby czynniki klimatyczne niszczące strukturę nie powodowały przedwczesnego zniszczenia- skały
magmowe, piaskowce kwarcytowe
Zastosowanie w budownictwie kolejowym –

tłuczeń i żwir na podtorza; skały o dużej wytrzymałości mechanicznej, małej ścieralności

i wysokiej mrozoodporności
Zastosowanie w budownictwie drogowym-

kostka brukowa, tłuczeń, krawężniki, słupki itd.; skały o dużej wytrzymałości

mechanicznej, małej ścieralności, dużej twardości i wysokiej mrozoodporności- głównie skały magmowe

30) Scharakteryzuj własności techniczne drewna.

Najlepsze właściwości mechaniczne drewno osiąga przy pracy wzdłuż włókien.

∗

Wilgotność - zależy od gatunku i pory cięcia. Wilgotność masowa drewna świeżo ściętego przekracza 28%. Drewno wilgotne to takie,

którego wilgotność w= 23 - 28 %
-

półsuche - 18 - 23%

-powietrznosuche - 15 - 18%
-pokojowo -suche - 9 - 15%
-bardzo suche - 0 - 9%
-

całkowicie suche - 0%

Wilgotność drewna posiada duży wpływ na jego cechy mechaniczne. Wytrzymałość drewna suchego jest prawie trzy razy większa niż

wilgotnego. W związku z tym wytrzymałość mechaniczną drewna podaje się przy zawilgoceniu 15%.

∗

Nasiąkliwość zależy od rodzaju drewna i jego części, przyjmuje wartość od 30 do 200%.

∗

Skurcz i pęcznienie - drewno schnąc kurczy się, a nawilgacają pęcznieje.

Skurcz zaczyna się poniżej wilgotności 28-31%. Inny jest skurcz wzdłuż włókien a inny w poprzek.

∗

Przewodność cieplna zależy od kierunku przepływu strumienia ciepła i od stanu zawilgocenia, wzdłuż włókien jest dwa razy większy niż w

kierunku poprzecznym.
Średnia przewodność λ= 0,16 -0,22 W/mK

∗

Gęstość objętościowa ρ

= 0,45 - 0,85 Mg/m

Gęstość drewna ≅1,5 Mg/m

∗

Właściwości mechaniczne zależą od gatunku a w ramach jednego gatunku od gęstości objętościowej, zawilgocenia oraz kierunku działania

siły w stosunku do uzwojenia.

Jeżeli bada się właściwości mechaniczne przy innym zawilgoceniu niż 15% to wytrzymałość wylicza się ze wzoru:
R

= Rw [ 1+

(w - 15)]

w -

od 0,03 - 0,05-

zależy od kierunku działania siły.

∗

Ścieralność - zależy od twardości, wilgotności oraz ścieralnej powierzchni.

∗

Twardość - odporność drewna na działanie sił skupionych zależy od gatunku, określa się ją metodą Janki.

31) Wpływ wilgoci na własności wyrobów z drewna.

Wytrzymałość drewna zależna jest od rodzaju drewna, gęstości objętościowej, wilgotności, budowy anatomicznej i wad.

Wytrzymałość jest tym większa im większa jest gęstość objętościowa, a mniejsza wilgotność. Powiększenie stopnia zawilgocenia

drewna z 15 na 30 % powoduje prawie dwukrotny spadek jego wytrzymałości na ściskanie. Pod wpływem zwiększonej wilgotności i

wyższej temperatury wzrasta giętkość drewna. Największą giętkość pod działaniem wilgoci i wysokiej temperatury ma drewno
bukowe.

Także twardość drewna maleje ze wzrostem wilgotności. Pod wpływem słońca i wilgoci może nastąpić zmiana naturalnej

barwy drewna okrągłego leżącego na otwartej przestrzeni na brunatną. Zwiększona wilgotność może doprowadzić do zgnilizny
drewna, która bardzo

obniża jego własności.

32) Scharakteryzuj kompozyty drewno pochodne –

w jaki sposób powstają i gdzie znajdują zastosowanie.

∗

Płyta OSB- jest produktem drewnopochodnym, płasko prasowaną płytą trójwarstwową, zbudowaną z prostokątnych, odpowiednio

zorientowanych wiórów, które przy zastosowaniu żywicy formaldehydowo-fenylowo-mocznikowo-melaminowej jako łącznika

zaprasowywane są metodą na gorąco.

∗

Płyty pilśniowe otrzymuje się przez rozwłóknienie masy drzewnej pochodzącej ze ścinków i odpadów, a następnie sklejenie jej z

równoczesnym sprasowaniem. Zależnie od stopnia sprasowania rozróżnia się trzy rodzaje płyt: miękkie, twarde, bardzo twarde.

•

płyty pilśniowe porowate- wyrabia się z drewna spilśnionego poddanego obróbce technicznej, zastosowanie do izolacji dźwiękochłonnych

•

płyty pilśniowe porowate bitumiczne- produkuje się z rozwłóknionego drewna i nasyca asfaltem. Są układane pod podłogami z tarcicy

bądź z deszczułek oraz służą do wypełniania szczelin dylatacyjnych w budynkach.

•

płyty porowate dźwiękochłonne- produkuje się z płyt pilśniowych miękkich w postaci kwadratów o boku 30 cm, grubości 12,5 cm,

perforowanych lub narzynanyc

h. Powierzchnia ich jest pokryta ścierem drzewnym bielonym.

•

płyty twarde- wytwarza się z drewna spilśnionego poddanego obróbce termicznej pod ciśnieniem.

•

płyty pilśnione twarde lakierowane- uzyskuje się je przez pokrycie gładkiej powierzchni płyty powłoką lakierową. Stosuje się je na

dekoracyjne okładziny ścian i sufitów. Mają również zastosowanie w modelarstwie i w produkcji taboru komunikacyjnego.

•

płyty pilśnione twarde laminowane- powierzchnie tych płyt uzyskuje się przez wytłaczanie papierów nasyconych termoutwardzalnymi

żywicami

•

płyty bardzo twarde- produkuje się je pod ciśnieniem, z drewna spilśnionego nasyconego olejami schnącymi lub żywicami sztucznymi.

Ponadto powierzchnię górną płyt często powleka się emalią barwną lub bezbarwną. Stosowane do wykładania ścian i podłóg.

∗

Płyty wiórowe prasowane zwykłe produkuje się z wiórów drzewnych i kleju syntetycznego jako płyty jednowarstwowe, trzywarstwowe i

frakcjonowane średnio ciężkie o powierzchni naturalnej lub szlifowanej. Stosowane do produkcji mebli.

Płyty wiórowe pełne i pustakowe produkuje się z wiórów drzewnych i kleju syntetycznego w postaci płyt nieoklejanych lub oklejanych.

∗

Płyty paździerzowe produkuje się z mieszaniny paździerzy lnianych i konopnych z żywicami syntetycznymi przez ich sprasowanie w

podwyższonej temperaturze. W zależności od podstawowego surowca produkuje się płyty paździerzowe lniane, konopne lub mieszane.

Stosuje się je jako materiał konstrukcyjny bądź izolacyjny do budynków gospodarczych. Płyty paździerzowe są materiałem palnym, dlatego

przegrody z tych płyt wymagają zabezpieczenia przed działaniem ognia. Wydzielają nieprzyjemny zapach, co ogranicza ich stosowanie

wewnątrz pomieszczeń.

∗

Płyty wiórkowo - cementowe otrzymuje się z wełny drzew iglastych, którą poddaje się mineralizacji, następnie miesza z cementem

portlandzkim, formuje i prasuje. Stosuje się do izolacji cieplnej i dźwiękowej ścian.

33) Opisz sposoby zabezpieczenia wyrobów z drewna przed korozją biologiczną.

Największymi szkodnikami w procesach gnicia są grzyby, w mniejszym stopniu szkodzą bakterie. W celu ochrony przed gniciem

należy stosować odpowiednie środki zapobiegawcze oraz zwalczające ujawnione już grzyby. Drewno należy chronić stosując

materiały izolacyjne i pokrycia oraz impregnacje. Która ma na celu zwiększenie odporności drewna na działanie grzybów, owadów i

innych czynników niszczących.
Impregnacje dzielimy na:
∗

powierzchniową - wykonuje się ją przez smarowanie za pomocą pędzli lub szczotek, rzadziej przez opryskiwanie za pomocą

rozpylających pistoletów; oraz przez kąpiele antyseptyczne przy użyciu środków gorących lub zimnych

∗

głęboką:

- metody dyfuzji -

należą do nich metody suchej impregnacji, pastowania, bandażowania, metoda zastrzykowa i nawiercania

otworów, osmotyczna
-

ciśnieniowa - metoda wypierania soków i metoda ciśnieniowo-próżniowa

34) Scharakteryzuj wyroby posadzkowe drewna i drewnopochodne. Jakie cechy techniczne są najważniejsze dla tej grupy
wyrobów?

∗

Panele podłogowe- proste w montażu i pielęgnacji. Wyróżniają się dużą odpornością na ścieranie, zarysowania trwałe obciążenia.

Ciągłe oddziaływanie światła słonecznego, nie powoduje różnic w odcieniach podłogi. Oferta obejmuje trzy rodzaje paneli

podłogowych: Perfect Floor i Perfect Top Floor, wykonane na bazie drewnopochodnej płyty HDF oraz Perfect Panel Floor wykonane

na bazie płyty wiórowej

∗ Posadzki drewniane-

oprócz tradycyjnego parkietu i mozaiki na naszym rynku jest duży wybór nowoczesnych posadzek

drewnianych różniących się rodzajem materiału z jakiego są wykonane, sposobem układania, wykończenia i konserwacji.
Parkiet-

posadzka drewniana jest trwałą, elegancka i nadaje pomieszczeniu ciepły przytulny wygląd. Należy ją jednak dobrze ułożyć i

zadbać o staranne wykończenie.
38) Scharakteryzuj spoiwa powietrzne.

∗ Spoiwo powietrzne to takie ,które po dodaniu do niego wody w wyniku

reakcji chem. wiąże i twardnieje tylko na powietrzu.

Otrzymywanie spoiw wymaga procesów energochłonnych tj. prażenie i spiekanie. Maksymalne temp. tych procesów wynoszą: gips
200

°C, wapno 950-1050°C, cem. 1450-1500°

C. Spoiwa mineralne to wypalone i sproszkowane materiały, które po wymieszaniu z

wodą w wyniku reakcji chem. wiążą i twardnieją. W procesach tych zachodzą reakcje chem. : uwodnienie(wszystkie spoiwa),
hydroliza(spoiwa hydrauliczne), karbonotyzacja(s. wapienne)

∗

Budowlane wapno niegaszone otrzymuje się przez wypalenie kamienia wapiennego w temp.650-1050°C. Proces wypalania

zachodzi wg reakcji: CaCO

=CaO+CO

↑

zależności od pochodzenia surowca rozróżnia się trzy rodzaje wapna budowlanego:

-CL-wapno wapniowe wytwarzane z wapieni czystych
-DL-wapno dolomitowe wytwarzane z wapieni dolomitowych
-HL-wapno hydrauliczne wytwarzane z wapieni ilastych

W zależności od zawartości CaO+MgO rozróżnia się trzy odmianywapniowego(90,80,70) oraz dwie odmiany wapna
dolomitowego(85,80).
∗

Gaszenie wapna polega na reakcji chem.tlenku wapnia z wodą(w nadmiarze) CaO+H

O=Ca(OH)

↑ w wyniku której powtsaje

wodorotlenek wapniowy. W

apno w bryłkach powinno być gaszone okresie 7 dni od dostarczenia na budowę, gdyż szybko wchłania

wilgoć z otoczenia oraz CO

staje się wapnem zwietrzałym. Gaszenie wapna, które zostało rozdrobnione w sposób mechaniczny trwa

minimum 2 tygodnie jeżeli jest przeznaczone do robót murowych, minimum 2 miesiące jeżeli jest przeznaczone do robót tynkarskich.

Wapno, które nie zostało rozdrobnione należy dołować min. 3 miesiące. Reaktywność wapna niegaszonego wynosi: czas gaszenia 10-
30min.,temp. gaszenia min.60

°C.

∗

Ciasto wapienne ma kolor biały, lekko żółtawy lub szary; barwa brązowa oznacza, że wapno gaszono zbyt małą ilością

wody(„spalone”). Dobre ciasto jest lekkie, jednorodne, bez grudek, bez szorstkich wyczuwalnych składników .

∗ Wapno sucho gaszone(hydraty

zowane) jest sproszkowanym wodorotlenkiem wapnia, który uzyskuje się przez gaszenie wapna

palonego w sposób przemysłowy małą ilością wody (ok. 65% masy wapna) wg reakcji: CaO+H

O=Ca(OH)

↑

∗ Wapno pokarbidowe jest produktem ubocznym wytwarzania acetylenu z karbidu wg reakcji: CaC

+2H

O=C

+Ca(OH)

Ma ono

barwę jasnoszarą i nie powinno zawierać grudek i zanieczyszczeń mechanicznych oraz ujawniać zapachu amoniaku lub gaszącego się

karbidu. Zawartość CaO+MgO w wapnie pokarbidowym nie może być mniejsza niż 65%. Wapno mokre magazynuje się w dołach

ziemnych pod warstwą piasku(podobnie jak wapno gaszone).

Spoiwa wapienne stosuje się do:

budowy murów nadziemnych przy obciążeniu do 0,6 MPa,

zapraw w miejscach o dostatecznym dopływie CO

, zabezpieczonych p

rzed wilgocią (nie nadają się do fundamentów poniżej

poziomu wody gruntowej),
-

wypraw wewnętrznych i zewnętrznych budynków mieszkalnych i przemysłowych,

produkcji pustaków i bloków ściennych-jako dodatek do cementu,

-produkcji pustaków stropowych- jako dodatek do cementu,
-

produkcji cegły wapienno-piaskowej,

-produkcji betonów komórkowych,
-

jako dodatek poprawiający urabialność zapraw cementowych.

∗ Budowlane spoiwa gipsowe
Na potrzeby budownictwa produkuje

się:

-gips budowlany
-gipsy specjalne: gips szpachlowy, gips tynkarski i klej gipsowy
Gips budowlany(2CaSO

⋅ H

O) jest to spoiwo powietrzne, otrzymywane ze skały gipsowej ( CaSO

⋅ 2H

O) wyprażonej w temp. ok.

200

C, a następnie zmielonej. Podczas prażenia zachodzi następująca reakcja chemiczna: 2(CaSO

⋅ 2H

→ 2CaSO

⋅ 2H

O + 3

↑

Produkuje się gips budowlany dwóch gatunków:GB-6 i GB-8. Ze względu na stopień rozdrobnienia rozróżnia się gips budowlany
grubo mielony (GB-G) i drobno mielony (GB-D).

Gips budowlany jest przeznaczony do sporządzania zaczynów , zapraw i betonów

oraz do produkcji drobnych wyrobów budowlanych. Gips powoduje korozją metali, dlatego nie może być stosowany do produkcji

wyrobów mających styczność ze stalą. Również gips pod wpływem wilgoci traci cechy wytrzymałościowe, a zatem nie powinien być

stosowny w miejscach o podwyższonej na stałe wilgotności powietrza(np. w fundamentach lub pralniach).

W grupie budowlanych gipsów specjalnych produkuje się:

-gips szpachlowy do szpachlowania budowlanych elementów betonowych(B),
- gips szpachlowy do szpachlowania budowlanych elementów gipsowych (G),
-

gips szpachlowy do spoinowania płyt gipsowo-kartonowych (F),

gips tynkarski do wykonywania wewnętrznych wypraw tynkarskich sposobem zmechanizowanym (GTM),

gips tynkarski do ręcznego tynkowania(GTR),

-klej gipsowy do klejenia prefabrykatów gipsowych (P),
-

klej gipsowy do osadzania płyt gipsowo-kartonowych (T).

Spoiwa gipsowe należy magazynować w pomieszczeniach zabezpieczonych przed opadami i wilgocią.

39) Scharakteryzuj spoiwa hydrauliczne.

Spoiwa hydrauliczne to takie, które po wymieszaniu z wodą w wyniku reakcji chemicznych wiążą i twardnieją zarówno na powietrzu

jak i pod wodą. Spoiwa te należą do podstawowych materiałów budowlanych. Charakteryzują się takimi cechami technicznymi, które

umożliwiają stosowanie ich w budownictwie w bardzo szerokim zakresie.

∗

Wapno hydrauliczne otrzymuje się przez wypalenie wapieni marglistych lub margli, a następnie zgaszenie ograniczoną ilością wody

i zmielenie. Do najważniejszych cech technicznych wapna hydraulicznego należą: stopień zmielenia i wytrzymałość zapraw

normowanych. Początek wiązania wapna hydraulicznego powinien nastąpić nie wcześniej niż p 1 godzinie, a koniec- nie później niż p

15 godzinach. Z wapna hydraulicznego sporządza się zaprawy do murów fundamentowych, zaprawy zastępujące zaprawy wapienno-
cementowe i betony niskich klas.

∗

Cementem portlandzkim nazywa się spoiwo hydrauliczne otrzymywane przez zmielenie klinkieru cementowego z gipsem.

∗

Klinkier cementowy otrzymuje się przez wypalenie w temperaturze spiekania 1450

C mieszaniny surowców (zmielonych),

zawierających wapień i glinokrzemiany. Najczęściej stosowanym dodatkiem do klinkieru (podczas jego przemiału) jest kamień

gipsowy (w ilości ok. 6% wag.) oraz żużel wielkopiecowy lub popiół lotny.

Podstawowymi minerałami klinkieru cementowego są:
Alit – o wzorze 3CaO

⋅ SiO

–

krzemian trójwapniowy, odznacza się najsilniejszymi właściwościami hydraulicznymi i wydziela

znaczne ilości ciepła podczas wiązania, a jego udział w klinkierze cementowym wynosi ok. 50-65 % wag.
Belit – 2CaO

⋅ SiO

–

krzemian dwuwapniowy, udział w klinkierze 15-25% wag.

Brownmilleryt - 4 CaO

⋅ Al

⋅ Fe

–

czterowapniowy związek tlenku glinu i tlenku żelaza, znajduje się w części zeszkliwionej

klinkieru, ma słabe właściwości hydrauliczne, wiąże szybko, lecz odznacza się na ogół małą wytrzymałością, udział w kliniekrze
cementowym 5-15%
∗

Cementami portlandzkimi powszechnego użytku nazywamy spoiwa otrzymywane ze zmielenia klinkieru cementowego z dodatkiem

do 5% kamienia gipsowego lub dodatków żużlu, pyłu krzemionkowego, pucolany, popiołu lotnego bądź wapienia, których ilości są

różne i wynoszą 3 do 55%.
CEM 1- cement portlandzki, CEM 2 – cement mieszany, CEM3 – cement hutniczy, CEM4- cement pucolanowy. Podane rodzaje

cementów podlegają dalszej klasyfikacji z uwagi na ilość j jakość dodatków. Cement CEM2, CEM3 i CEM4 dzieli się na odmiany A i

B o granicznej zawartości dodatków.

Cementy powszechnego użytku klas:32,5N oraz 32,5R mogą być stosowane do betonów zwykłych klas C8/10 do C25/30 ; 42,5N i
42,5R do betonów klas C16/20 do C40/50 ; 52,5N do betonów klas

C20/25 do C40/50 ; 52,5R do betonów klas wyższych od C40/50

∗ Cement murarski-

otrzymuje się przez wspólne zmielenie klinkieru, kamienia gipsowego oraz nienormowych ilości dodatków

hydraulicznych, pucolanowych i kamienia wapiennego. Cement murarski 15 sto

suje się do zapraw murarskich i tynkarskich, a także

do sporządzanie betonów niskich klas

∗ Cement portlandzki siarczanoodporny

ze względu na zawartość 3CaOxAl2O3 i Na2O dzieli się na dwie odmiany: CEM i MSR \<

8%-

o umiarkowanej odporności na siarczany, CEM i HSR \< 3%- o dużej odporności na siarczany

Przy zawartości Na2O\< 0,6% dodatkowo ustala się dalsze dwie odmiany: CEM i MSR NA- niskoalkaliczny o umiarkowanej

odporności, CEM i HSR NA- niskoalkaliczny o dużej odporności na siarczany. Klasy i cechy fizyczne są analogiczne do cementów

portlandzkich powszechnego użytku. Główne zastosowanie w miejscach o możliwości agresji siarczanowej na konstrukcję.

∗

Cement portlandzki biały produkuje się z surowców o bardzo małej zawartości Fe2O3 oraz innych tlenków barwiących (Mn2O3 i

Cr2O3) a klinkier wypala się przy użyciu paliw bezpopiołowych. Cement biały składa się z białego klinkieru, cementu

portlandzkiego, gipsu oraz dodatków (lub bez dodatków) wybielających, nie pogarszających właściwości cementu. Cement

portlandzki biały stosuje się do robót elewacyjnych, dekoracyjnych, do produkcji elementów budowlanych oraz do produkcji cementu

kolorowego. W każdej klasie wyróżnia się cement normalny(N) i szybkotwardniejący (R) . Cement może być dostarczony luzem w

pojemnikach lub w trzywarstwowych workach papierowych po 40 lub 50 kg. Worki powinny być oznakowane, tzn mieć nadruk

określający nazwę cementowni i datę pakowania. W czasie transportu i rozładunku należy chronić spoiwo przed opadami za pomocą

płacht z brezentu. Odbierając partię cementu sprawdza się jego ilość przez zważenie

Cement należy składować w suchych, przewiewnych i zamkniętych magazynach, na drewnianej podłodze, zabezpieczony przed

wilgocią. Worki powinny być układane w odległości ok. 0,5 m od ścian w stosy o 10 warstwach. Układając cement w magazynie

należy zostawić przejście umożliwiające dostęp do wszystkich stosów tak aby spoiwo złożone wcześniej nie zostało przykryte

później dostarczonymi partiami. Spoiwo zleżałe lub zawilgocone należy odkładać w osobnym miejscu i przeznaczać do robót

podrzędnych. Magazyn nie wymaga ogrzewania podczas zimy.

40) Scharakteryzuj spoiwa gipsowe budowlane i specjalne.
Budowlane spoiwa gipsowe
Na potrzeby budownictwa prod

ukuje się:

-gips budowlany
-gipsy specjalne: gips szpachlowy, gips tynkarski i klej gipsowy
Gips budowlany(2CaSO

⋅ H

O) jest to spoiwo powietrzne, otrzymywane ze skały gipsowej ( CaSO

⋅ 2H

O) wyprażonej w temp. ok.

200

C, a następnie zmielonej. Podczas prażenia zachodzi następująca reakcja chemiczna: 2(CaSO

⋅ 2H

→ 2CaSO

⋅ 2H

O + 3

↑

Produkuje się gips budowlany dwóch gatunków:GB-6 i GB-8. Ze względu na stopień rozdrobnienia rozróżnia się gips budowlany
grubo mielony (GB-G) i drobno mielony (GB-

D). Gips budowlany jest przeznaczony do sporządzania zaczynów , zapraw i betonów

oraz do produkcji drobnych wyrobów budowlanych. Gips powoduje korozją metali, dlatego nie może być stosowany do produkcji

wyrobów mających styczność ze stalą. Również gips pod wpływem wilgoci traci cechy wytrzymałościowe, a zatem nie powinien być

stosowny w miejscach o podwyższonej na stałe wilgotności powietrza(np. w fundamentach lub pralniach).

W grupie budowlanych gipsów specjalnych produkuje się:

-gips szpachlowy do szpachlowania budowlanych elementów betonowych(B),
- gips szpachlowy do szpachlowania budowlanych elementów gipsowych (G),
-

gips szpachlowy do spoinowania płyt gipsowo-kartonowych (F),

gips tynkarski do wykonywania wewnętrznych wypraw tynkarskich sposobem zmechanizowanym (GTM),

gips tynkarski do ręcznego tynkowania(GTR),

-klej gipsowy do klejenia prefabrykatów gipsowych (P),
-

klej gipsowy do osadzania płyt gipsowo-kartonowych (T).

41) Scharakteryzuj spoiwa cementowe.

∗ Cementami

portlandzkimi powszechnego użytku nazywamy spoiwa otrzymywane ze zmielenia klinkieru cementowego z dodatkiem

do 5% kamienia gipsowego lub dodatków żużlu, pyłu krzemionkowego, pucolany, popiołu lotnego bądź wapienia, których ilości są

różne i wynoszą 3 do 55%.

CEM 1- cement portlandzki, CEM 2 – cement mieszany, CEM3 – cement hutniczy, CEM4- cement pucolanowy. Podane rodzaje

cementów podlegają dalszej klasyfikacji z uwagi na ilość j jakość dodatków. Cement CEM2, CEM3 i CEM4 dzieli się na odmiany A i
B o grani

cznej zawartości dodatków.

Cementy powszechnego użytku klas: 32,5N oraz 32,5R mogą być stosowane do betonów zwykłych klas C8/10 do C25/30 ; 42,5N i

42,5R do betonów klas C16/20 do C40/50 ; 52,5N do betonów klas C20/25 do C40/50 ; 52,5R do betonów klas wyższych od C40/50

∗ Cement murarski-

otrzymuje się przez wspólne zmielenie klinkieru, kamienia gipsowego oraz nienormowych ilości dodatków

hydraulicznych, pucolanowych i kamienia wapiennego. Cement murarski 15 stosuje się do zapraw murarskich i tynkarskich, a także

do sporządzanie betonów niskich klas

∗ Cement portlandzki siarczanoodporny

ze względu na zawartość 3CaOxAl2O3 i Na2O dzieli się na dwie odmiany: CEM i MSR \<

8%-

o umiarkowanej odporności na siarczany, CEM i HSR \< 3%- o dużej odporności na siarczany

Przy zawartości Na2O\< 0,6% dodatkowo ustala się dalsze dwie odmiany: CEM i MSR NA- niskoalkaliczny o umiarkowanej

odporności, CEM i HSR NA- niskoalkaliczny o dużej odporności na siarczany. Klasy i cechy fizyczne są analogiczne do cementów
portlandzki

ch powszechnego użytku. Główne zastosowanie w miejscach o możliwości agresji siarczanowej na konstrukcję.

∗

Cement portlandzki biały produkuje się z surowców o bardzo małej zawartości Fe2O3 oraz innych tlenków barwiących (Mn2O3 i

Cr2O3) a klinkier wypala się przy użyciu paliw bezpopiołowych. Cement biały składa się z białego klinkieru, cementu
portlandzkiego, gipsu oraz dodatków (lub b

ez dodatków) wybielających, nie pogarszających właściwości cementu. Cement