„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Dorota Wójcik

Łączenie urządzeń toru fonicznego i wizyjnego
313[06].Z1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Paweł Pirosz
mgr inż. Jacek Szydłowski



Opracowanie redakcyjne:
mgr Dorota Wójcik



Konsultacja:
mgr inż. Joanna Stępień

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej ,,Łączenie urządzeń
toru fonicznego i wizyjnego’’, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
asystent operatora dźwięku.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

4

3. Cele kształcenia

5

4. Przykładowe scenariusze zajęć

6

5. Ćwiczenia

10

5.1. Tor przetwarzania sygnału audio i wideo

10

5.1.1. Ćwiczenia

10

5.2. Surround – rodzaje systemów

15

5.2.1. Ćwiczenia

15

5.3. Systemy kodowania i kompresji sygnałów fonicznych

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

5.4. Układy zapisu wielokanałowego

19

5.4.1. Ćwiczenia

19

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów

23

7. Literatura

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Łączenie urządzeń toru fonicznego

i wizyjnego”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole
kształcącej w zawodzie asystent operatora dźwięku 313 [06]

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia (dwa przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego),

−

literaturę.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
zadania wielokrotnego wyboru.

Schemat układu jednostek modułowych

313[06].Z1.01

Charakteryzowanie studyjnych

urządzeń dźwiękowych

313[06].Z1.02

Konfigurowanie

i obsługa studyjnego sprzętu

dźwiękowego

313[06].Z1

Technika studyjna

313[06].Z1.03

Łączenie urządzeń toru fonicznego

i wizyjnego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien, umieć:

−

rozróżniać źródła sygnału fonicznego,

−

rozróżniać odbiorniki sygnału fonicznego,

−

posługiwać się przyrządami pomiarowymi,

−

rozróżniać urządzenia do tworzenia efektów dźwiękowych,

−

rozróżniać urządzenia zapisujące i odtwarzające,

−

porozumiewać się ze współpracownikami,

−

rozwiązywać problemy w sposób twórczy,

−

posługiwać się urządzeniami elektroakustycznymi: konsoleta mikserska, procesor
efektów, procesor dynamiki, wzmacniacz mocy,

−

posługiwać się urządzeniami wizyjnymi,

−

obsługiwać komputer w stopniu podstawowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien, umieć:

–

scharakteryzować źródła sygnałów dźwiękowych,

–

rozróżnić sygnały analogowe i cyfrowe,

–

opisać budowę toru fonicznego,

–

określić zasady współpracy elementów toru fonicznego,

–

scharakteryzować ograniczenia częstotliwości i zakresy napięć,

–

wyjaśnić budowę i zasadę działania podstawowych elementów toru elektroakustycznego
oraz zasady łączenia ich we wspólny tor,

–

scharakteryzować systemy przestrzennego odtwarzania dźwięku,

–

dokonać zapisu i odczytu dźwięku na różnych urządzeniach,

–

scharakteryzować zniekształcenia i zakłócenia dźwięku,

–

rozróżnić układy cyfrowe,

–

dokonać komputerowej obróbki i przetwarzania dźwięku,

–

dokonać synchronizacji urządzeń toru fonicznego,

–

wyjaśnić budowę i zasadę działania podstawowych elementów toru wizyjnego oraz
zasady łączenia ich we wspólny tor,

–

scharakteryzować właściwości toru wizyjnego obrazu optycznego,

–

wyjaśnić podstawowe zasady działania telewizji,

–

dokonać zapisu obrazu i dźwięku w różnych technologiach i systemach,

–

zastosować zasady obróbki taśmy światłoczułej,

–

określić zasady działania oraz zastosowanie przyrządów pomiarowych,

–

scharakteryzować tor wizyjny obrazu elektronicznego,

–

zastosować zasady konstruowania urządzeń elektronicznych,

–

scharakteryzować właściwości lamp obrazowych,

–

przesłać sygnały wizyjne i dźwiękowe.

–

rozpoznać rodzaje zniekształceń i zakłóceń dźwięku,

–

dobrać metody usuwania zniekształceń i zakłóceń dźwięku,

–

zastosować zasady i metody synchronizacji obrazu i dźwięku,

–

zastosować zasady przesyłania sygnałów wizyjnych i fonicznych,

–

określić właściwości konstrukcji mechanicznych urządzeń elektronicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..........................................................................

Modułowy program nauczania:

Asystent operatora dźwięku 313[06]

Moduł :

Technika studyjna 313[06].Z1.

Jednostka modułowa:

Łączenie urządzeń toru fonicznego
i wizyjnego 313[06]Z1.03

Temat: Kompresja plików wav do formatu mp3.

Cel ogólny: Systemy kodowania i kompresji sygnałów fonicznych.

Szczegółowe cele:

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

rozróżnić systemy kodowania sygnałów fonicznych,

−

ustawić różne parametry kompresji,

−

zgrać pliki wav do formatu mp3,

−

wybrać optymalną kompresję dla plików mp3.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe

−

organizacja miejsca pracy,

−

planowanie działań,

−

ocena własnych umiejętności.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne,

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

utwory muzyczne zapisane w formacie wav,

−

komputer z odpowiednią ilością wolnego miejsca na twardym dysku,

−

oprogramowanie służące do kompresji plików wav do formatu mp3.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w zespołach dwuosobowych.

Czas trwania zajęć:

−

45 minut.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

−

Określenie tematu zajęć.

−

Wyjaśnienie uczniom tematu zajęć.

−

Zaznajomienie uczniów z metodą pracy tekstu przewodniego.

−

Zaznajomienie uczniów ze sposobami kodowania i kompresji sygnałów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

Faza właściwa

−

Praca metodą tekstu przewodniego.

−

Praca z oprogramowaniem komputerowym, służącym do kompresji plików wav
do formatu mp3.

Faza I Informacje
Pytania prowadzące:
1.

Jakie są systemy kodowania sygnałów fonicznych?

2.

Jakie są systemy kompresji sygnałów fonicznych?

3.

W jakich sytuacjach stosuje się kompresję sygnałów fonicznych?

4.

Jakie są programy służące do kompresji sygnałów fonicznych?

5.

Na czym polega kompresja sygnałów fonicznych?

6.

Od czego zależy jakość skompresowanego utworu muzycznego?

Faza II Planowanie
Uczniowie określają:
1.

Rodzaj kompresji do wykonania zadania.

2.

Jakim oprogramowaniem dokonają kompresji utworó

o

w muzycznych do formatu mp3.

3.

Jakie parametry będą zmieniali przy zgrywaniu plików wav do formatu mp3.

Faza III Ustalanie
1.

Uczniowie ustalają ilość plików, które będą kompresowali.

2.

Uczniowie ustalają wymaganą ilość miejsca na dysku twardym w komputerze.

3.

Uczniowie ustalają parametry kompresji..

Faza IV Wykonanie
1.

Uczniowie wybierają pliki wav, które będą kompresowali.

2.

Uczniowie uruchamiają oprogramowanie służące do kompresji plików wav do formatu
mp3.

3.

Uczniowie ustawiają parametry kompresji.

4.

Uczniowie dokonują kompresji plików wav do plików mp3.

5.

Uczniowie kilkakrotnie zmieniają parametry kompresji i ponownie dokonują kompresji
plików wav do plików mp3.

Faza V Sprawdzanie
1.

Uczniowie porównują jakość plików wav z plikami mp3.

2.

Uczniowie porównują jakość otrzymanych plików mp3, w zależności od wybranych
parametrów kompresji.

3.

Uczniowie porównują rozmiar plików mp3, w zależności od wybranej kompresji.

4.

Uczniowie opisują w jaki sposób osiągnęli cel ćwiczenia.

Faza VI Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonywania ćwiczenia sprawiły

im trudności. Nauczyciel powinien ocenić ćwiczenie pod względem umiejętności manualnych
uczniów. Powinien wskazać ewentualne błędy i sposoby ich unikania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

..........................................................................

Modułowy program nauczania:

Asystent operatora dźwięku 313[06]

Moduł :

Technika studyjna 313[06].Z1.

Jednostka modułowa:

Łączenie urządzeń toru fonicznego
i wizyjnego 313[06]Z1.03

Temat: Miksowanie sygnałów fonicznych.

Cel ogólny: Określenie zasad współpracy elementów toru fonicznego.

Szczegółowe cele:

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

wymienić urządzenia toru fonicznego,

−

połączyć urządzenia: odtwarzacz CD/DVD, magnetofon cyfrowy oraz wzmacniacz
akustyczny do miksera fonicznego,

−

podłączyć głośniki do wzmacniacza akustycznego,

−

dokonać miksowania sygnałów audio.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizacja miejsca pracy

−

planowanie działań

−

ocena własnych umiejętności

Metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

stół mikserski audio,

−

dwa odtwarzacze CD/DVD,

−

magnetofon cyfrowy,

−

wzmacniacz akustyczny,

−

przewody połączeniowe,

−

dokumentacja techniczno-ruchowa stołu mikserskiego audio,

−

instrukcje obsługi odtwarzaczy CD/DVD,

−

instrukcja obsługi magnetofonu cyfrowego,

−

instrukcja obsługi wzmacniacza akustycznego,

−

karty katalogowe przewodów połączeniowych.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w zespołach dwuosobowych

Czas trwania zajęć:

−

45 minut

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.

3.

Realizacja tematu:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Uczniowie:

−

zapoznają się z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi obsługi i instalacji stołu
mikserskiego,

−

zapoznają się z instrukcjami obsługi do wszystkich urządzeń będących na
wyposażeniu stanowiska,

−

organizują stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymaganiami
ergonomii,

−

podłączają według instrukcji obsługi urządzenia odtwarzające dźwięk: odtwarzacze
CD/DVD, magnetofon kasetowy, wzmacniacz akustyczny do odpowiednich złącz w
stole mikserskim,

−

podłączają monitory bliskiego pola do wzmacniacza akustycznego w celu odsłuchu,

−

przeprowadzają regulację czułości poszczególnych wejść i dobierają odpowiednie
ustawienia tłumików głównych i podgrup,

−

dokonują miksowania sygnałów zgodnie z założeniami zawartymi w instrukcji do
ć

wiczenia,

−

prezentują wykonane ćwiczenie,

Nauczyciel kontroluje czynności uczniów i pomaga w sytuacjach problemowych.

4.

Po wykonaniu zadania uczniowie dokonują analizy i i estetyki wykonanego ćwiczenia. W
sprawozdaniu umieszczają swoje spostrzeżenia i wnioski.

5.

Nauczyciel analizuje prace uczniów i stwierdza, czy zadanie zostało wykonane
poprawnie.

6.

Nauczyciel ocenia prawidłowość i estetykę wykonania ćwiczeń.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w bibliotece czasopisma poświęcone sprzętowi audio, zapoznaj się

z parametrami wzmacniaczy audio i kolumnami głośnikowymi, poznaj podstawowe elementy
sterujące tych urządzeń. Zapoznaj się z testami i opiniami użytkowników na temat tych
urządzeń, dowiedz się jak przeprowadza się testy odsłuchowe wzmacniaczy i kolumn.
Zdobądź ciekawe nagrania audio, na których będziesz mógł przeprowadzać testy na
następnych ćwiczeniach.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

5. ĆWICZENIA

5.1. Tor przetwarzania sygnału audio i wideo

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj i zrealizuj rodzaj zestawu audio, który posłużyłby do nagłośnienia sali

gimnastycznej w Twojej szkole.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Podczas włączania urządzeń do sieci zasilającej należy zachować szczególną ostrożność.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń występujących w ćwiczeniu,

4)

określić warunki akustyczne sali,

5)

określić przeznaczenie pomieszczenia,

6)

wykonać projekt nagłośnienia sali,

7)

dobrać odpowiednią aparaturę,

8)

wykonać nagłośnienie sali gimnastycznej,

9)

wykonać test nagłośnienia,

10)

sprawdzić czy nagłośnienie spełnia założenia projektowe,

11)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

kartka papieru formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

wzmacniacz mocy,

−

kolumny głośnikowe,

−

mikrofony,

−

konsoleta mikserska,

−

korektor graficzny,

−

procesor efektów,

−

procesor dynamiki,

−

przewody łączeniowe,

−

instrukcje obsługi urządzeń służących do nagłaśniania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Ćwiczenie 2

Wyznacz parametry wzmacniacza mocy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Podczas włączania urządzeń do sieci zasilającej należy zachować szczególną ostrożność.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń występujących w ćwiczeniu,

4)

określić pasmo przenoszenia wzmacniacza,

5)

dokonać pomiaru zniekształceń nieliniowych za pomocą miernika zniekształceń
nieliniowych,

6)

dokonać pomiaru mocy w zależności od rezystancji obciążenia,

7)

wykreślić charakterystyki: U(f), h(U), P(R),

8)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

papier formatu A4,

−

wzmacniacz mocy,

−

miernik zniekształceń nieliniowych,

−

oscyloskop,

−

generator,

−

woltomierz.

Ćwiczenie 3

Wykonaj miksowanie sygnałów fonicznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Podczas włączania urządzeń do sieci zasilającej należy zachować szczególną ostrożność.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

wybrać urządzenia do wykonania ćwiczenia,

4)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń występujących w ćwiczeniu,

5)

zapoznać się z parametrami technicznymi przewodów połączeniowych,

6)

podłączyć urządzenia zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku,

7)

wykonać miksowanie sygnałów fonicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

8)

sprawdzić uzyskane efekty,

9)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Schemat montażowy toru fonicznego

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie praktyczne,

−

metoda inscenizacji.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

stół mikserski audio,

−

dwa odtwarzacze CD/DVD,

−

magnetofon cyfrowy,

−

wzmacniacz akustyczny,

−

kolumny głośnikowe,

−

przewody połączeniowe,

−

dokumentacja techniczno-ruchowa stołu mikserskiego audio,

−

instrukcje obsługi odtwarzaczy CD/DVD,

−

instrukcja obsługi magnetofonu cyfrowego,

−

instrukcja obsługi wzmacniacza akustycznego,

−

karty katalogowe przewodów połączeniowych.

Ćwiczenie 4

Wykonaj miksowanie sygnałów wizyjnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Podczas włączania urządzeń do sieci zasilającej należy zachować szczególną ostrożność.

Mikser foniczny

Odtwarzacz CD

Magnetofon
cyfrowy

Wzmacnia

cz

Odtwarzacz CD

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń występujących w ćwiczeniu,

4)

zapoznać się z parametrami technicznymi przewodów połączeniowych,

5)

wybrać urządzenia do wykonania ćwiczenia,

6)

podłączyć urządzenia zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku,

7)

wykonać miksowanie sygnałów wizyjnych,

8)

sprawdzić uzyskane efekty,

9)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Schemat montażowy toru wizyjnego

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne,

−

metoda inscenizacji.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

stół mikserski wideo,

−

odtwarzacz DVD,

−

magnetowid,

−

kamera,

−

monitor,

−

przewody połączeniowe,

−

dokumentacja techniczno-ruchowa stołu mikserskiego wizyjnego,

−

instrukcja obsługi odtwarzacza DVD,

−

instrukcja obsługi magnetowidu,

−

instrukcja obsługi kamery,

−

instrukcja obsługi monitora,

−

karty katalogowe przewodów połączeniowych.

Kamera

Magnetowid

Mikser wizyjny

Monitor

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Ćwiczenie 5

Usuń zakłócenia dźwięku za pomocą oprogramowania komputerowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z oprogramowaniem służącym do usuwania zakłóceń dźwięku,

4)

przygotować nagranie dźwiękowe zawierające zakłócenia,

5)

usunąć

zakłócenia

z

nagrania

dźwiękowego

za

pomocą

oprogramowania

komputerowego,

6)

sprawdzić efekt pracy, porównując odszumiony utwór dźwiękowy z oryginałem,

7)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

oprogramowanie komputerowe służące do usuwania zakłóceń z nagrania dźwiękowego,

−

komputer,

−

nagranie dźwiękowe zawierające zakłócenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.2.

Surround – rodzaje systemów

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj nagłośnienie sali kinowej w systemie Dolby Digital.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Uczniowie powinni wykonywać projekt w grupie złożonej z 2 osób.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym systemu Dolby Digital lub wyszukać
informacji na ten temat w innych źródłach,

4)

wybrać z katalogu lub wyszukać w Internecie niezbędny sprzęt do realizacji ćwiczenia,

5)

zaprojektować rozmieszczenie wszystkich elementów wchodzących w skład systemu
Dolby Digital,

6)

uzasadnić wybór rozmieszczenia elementów,

7)

przedstawić efekt swojej pracy na forum klasowym,

8)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

kartka papieru,

−

przybory do pisania,

−

katalogi ze sprzętem audio,

−

komputer z dostępem do Internetu.

Ćwiczenie 2

Uruchom system kina domowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z instrukcją obsługi kina domowego,

4)

rozmieścić elementy kina domowego zgodnie z przeznaczeniem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5)

połączyć wszystkie elementy kina domowego,

6)

sprawdzić działanie kina domowego, pod kątem jakości odtwarzanego dźwięku
(w przypadku niezadowalającego efektu zmienić rozstawienie głośników i ustawienia
parametrów kina domowego).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

zestaw kina domowego,

−

instrukcja obsługi kina domowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Systemy kodowania i kompresji sygnałów fonicznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj kompresję plików wav do formatu mp3.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z oprogramowaniem służącym do kompresji plików wav,

4)

ustawić parametry kompresji,

5)

dokonać kompresji plików wav do plików mp3,

6)

kilkakrotnie zmienić parametry kompresji i ponownie dokonać kompresji plików wav do
plików mp3,

7)

porównać jakość plików wav z plikami mp3,

8)

wskazać subiektywne różnice między jakością poszczególnych plików mp3, tego samego
utworu i innej kompresji,

9)

wskazać zależność między rozmiarem pliku mp3, a jakością brzmienia,

10)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

utwory muzyczne zapisane w formacie wav,

−

komputer z odpowiednią ilością wolnego miejsca na twardym dysku,

−

oprogramowanie służące do kompresji plików wav do formatu mp3.

Ćwiczenie 2

Nagraj płytę DVD-Audio wykorzystując utwory zapisane w formacie mp3 z ćwiczenia 1.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

3)

zapoznać się z oprogramowaniem służącym nagrywania płyt DVD-Audio,

4)

przygotować pliki mp3 do nagrania na płytę DVD-Audio,

5)

ustawić parametry nagrywania płyty DVD-Audio,

6)

dokonać nagrania płyty DVD-Audio,

7)

sprawdzić poprawność nagrania w odtwarzaczu DVD,

8)

porównać jakość odtwarzanych utworów z płyty DVD-Audio z oryginałem,

9)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

utwory muzyczne zapisane w formacie mp3,

−

płyta DVD-Audio,

−

komputer z nagrywarką DVD,

−

odtwarzacz płyt DVD-Audio,

−

oprogramowanie służące do nagrywania płyt DVD-Audio.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.4. Układy zapisu wielokanałowego

5.4.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj miksowania dźwięków pochodzących z mikrofonu i dwóch różnych źródeł

muzyki (np. magnetofonu cyfrowego i odtwarzacza CD/DVD-Audio). Efekt pracy zgraj na
dysk komputera poprzez złącze cyfrowe S/PDIF.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Podczas włączania urządzeń do sieci zasilającej należy zachować szczególną ostrożność.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

wybrać urządzenia do wykonania ćwiczenia,

4)

zapoznać się z instrukcjami obsługi urządzeń występujących w ćwiczeniu,

5)

połączyć urządzenia,

6)

wykonać miksowanie sygnałów fonicznych,

7)

zgrać zmiksowane sygnały foniczne na dysk komputera poprzez cyfrowe złącze S/PDIF,

8)

sprawdzić poprawność zgrania, odtwarzając zgraną ścieżkę dźwiękową,

9)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

stół mikserski audio,

−

odtwarzacz CD/DVD-Audio,

−

magnetofon cyfrowy,

−

wzmacniacz mocy,

−

kolumny głośnikowe,

−

komputer za złączem cyfrowym S/PDIF

−

przewody połączeniowe,

−

dokumentacja techniczno-ruchowa stołu mikserskiego audio,

−

instrukcja obsługi odtwarzacza CD/DVD,

−

instrukcja obsługi magnetofonu cyfrowego,

−

instrukcja obsługi wzmacniacza akustycznego,

−

karty katalogowe przewodów połączeniowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Ćwiczenie 2

Zgraj film z kamery cyfrowej na dysk w komputerze poprzez złącze FireWire.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Podczas włączania urządzeń do sieci zasilającej należy zachować szczególną ostrożność.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z oprogramowaniem służącym do zgrywania filmów z kamer cyfrowych,

4)

umieścić film w kamerze cyfrowej,

5)

połączyć kamerę cyfrową z komputerem poprzez złącze FireWire,

6)

uruchomić oprogramowanie służące do zgrania filmy z kamery,

7)

włączyć kamerę,

8)

ustawić parametry w oprogramowaniu,

9)

dokonać zgrania filmu z kamery cyfrowej na dysk w komputerze,

10)

sprawdzić poprawność zgrania, odtwarzając film na komputerze,

11)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

instrukcja obsługi kamery,

−

kamera cyfrowa,

−

przewód FireWire,

−

film zapisany na nośniku zgodnym z możliwością odtworzenia w kamerze cyfrowej,

−

komputer ze złączem FireWire oraz wymaganą ilością miejsca na dysku twardym,

−

oprogramowanie służące do zgrywania filmów z kamer cyfrowych poprzez złącze
FireWire.

Ćwiczenie 3

Dokonaj komputerowej realizacji nagrania wielościeżkowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z materiałem nauczania lub skorzystaj z innych źródeł informacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

4)

zapoznać się z oprogramowaniem służącym do komputerowej realizacji nagrania
wielościeżkowego,

5)

skonfigurować cyfrową stację roboczą do obróbki dźwięku,

6)

dokonać wielościeżkowego nagrania dźwięku,

7)

sprawdzić efekty pracy, odtwarzając nagrany dźwięk,

8)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

materiał nauczania zawarty w rozdziale 4.4 w poradniku ucznia lub inne źródła
informacji,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

cyfrowa stacja robocza do obróbki dźwięku wraz z oprogramowaniem.

Ćwiczenie 4

Dokonaj wielościeżkowego nagrania dźwięku na magnetofon cyfrowy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Należy pamiętać, aby przed rozpoczęciem nagrania zsynchronizować urządzenia

elektroakustyczne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

3)

zapoznać się z materiałem nauczania zawartym w rozdziale 4.4 w poradniku ucznia lub
skorzystaj z innych źródeł informacji,

4)

zapoznać się z instrukcjami obsługi urządzeń elektroakustycznych,

5)

połączyć urządzenie elektroakustyczne ze sobą,

6)

zsynchronizować urządzenia,

7)

dokonać wielościeżkowego nagrania dźwiękowego na magnetofon cyfrowy,

8)

sprawdzić poprawność nagrania,

9)

sporządzić sprawozdanie z przebiegu zajęć i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda inscenizacji,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrukcja do ćwiczenia,

−

instrumenty muzyczne, np. gitara, perkusja, syntezator,

−

cyfrowa konsoleta mikserska,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

−

materiał nauczania zawarty w rozdziale 4.4 w poradniku ucznia lub inne źródła
informacji,

−

magnetofon cyfrowy,

−

instrukcje obsługi do urządzeń elektroakustycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Łączenie urządzeń toru
fonicznego i wizyjnego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru z których

−

zadania 1, 3, 4, 5, 7, 10, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 20 są poziomu podstawowego

−

zadania 6, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. a, 4. b, 5. d, 6. b, 7. b, 8. c, 9. a, 10. d, 11. b,
12. c, 13. a, 14. c, 15. a, 16. c, 17. d, 18. b, 19. a, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Zdefiniować tor foniczny

A

P

b

2.

Zdefiniować przetworniki wejściowe toru
fonicznego

A

P

c

3.

Zdefiniować głośniki

A

P

a

4.

Wymienić przetworniki wejściowe toru
fonicznego

B

P

b

5.

Określić urządzenia wejściowe stołu
mikserskiego

B

P

d

6.

Scharakteryzować wzmacniacz mocy

C

PP

b

7.

Zdefiniować egualizer

A

P

b

8.

Zdefiniować regulator głośności

A

P

c

9.

Wymienić elementy kolumny głośnikowej

B

P

a

10.

Określić podstawowe elementy cyfrowego toru
fonicznego

B

P

d

11.

Określić układ wyjściowy w cyfrowym torze
fonicznym

B

P

b

12.

Określić system dźwięku dookolnego

B

P

c

13.

Zdefiniować sygnał component video

A

P

a

14.

Zdefiniować system przetwarzania kanałów DCS

A

P

c

15.

Zdefiniować system kodowania i kompresji
danych audio DOLBY E

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

16.

Wskazać rodzaje cyfrowej transmisji sygnału
dźwiękowego

A

P

c

17.

Zastosować komputerowe usuwanie zakłóceń i
zniekształceń dźwięku

C

PP

d

18.

Porównać zapis sygnału na magnetofonach
DTRS i ADAT

D

PP

b

19.

Scharakteryzować synchronizowanie urządzeń
cyfrowych

C

PP

a

20.

Zaproponować medium do przesłania sygnału
dźwiękowego cyfrowego

D

PP

d

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 odpowiedzi. Tylko jedna jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie stawiając w odpowiedniej rubryce znak X.
W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć do niego, gdy pozostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

Instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. 1. Tor foniczny jest to

a)

urządzenie do nagrania.

b)

zestaw urządzeń służących do nagrania, zapisu i odtworzenia.

c)

zestaw urządzeń służących do nagrania i zapisu.

d)

zestaw urządzeń służących do zapisu i odtworzenia.

2. Urządzenia służące do przetworzenia energii akustycznej, rozchodzącą się w powietrzu,

na energię elektryczną to
a)

urządzenia służące do odtworzenia.

b)

głośniki.

c)

przetworniki wejściowe.

d)

urządzenia służące do nagrania.

3. Urządzenia służące do przetworzenia sygnału elektrycznego na sygnał akustyczny to

a)

głośniki.

b)

mikrofony.

c)

przyciski przełączające.

d)

regulatory tonów.

4. Przetworniki wejściowe to

a)

głośniki.

b)

mikrofony.

c)

stół mikserski.

d)

regulator głośności.

5. Bezpośrednio do wejścia stołu mikserskiego można podłączyć

a)

czujnik laserowy.

b)

przetwornik wyjściowy.

c)

wzmacniacz mocy.

d)

mikrofon.

6. Przetwornik sygnału, który wzmacnia niski sygnał np. z odtwarzacza CD, do poziomu

przystosowanego do podania go na przetworniki wyjściowe to
a)

panorama.

b)

wzmacniacz mocy.

c)

dozownik.

d)

wzmacniacz liniowy.

7. Korektor częstotliwości służący do zmiany charakterystyki sygnału to

a)

dozownik.

b)

equalizer.

c)

panorama.

d)

sekcja wyjściowa.

8. Regulator służący do zmiany poziomu sygnału podawanego na przetworniki wyjściowe

to
a)

regulator panoramy.

b)

przycisk wyciszenia.

c)

regulator głośności.

d)

equalizer.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

9. Podstawowymi elementami, z których składa się kolumna głośnikowa, są

a)

głośnik, zwrotnica, obudowa.

b)

mikrofon, głośnik, obudowa.

c)

głośnik, słuchawki, zwrotnica.

d)

głośnik, słuchawki, obudowa.

10. Do podstawowych elementów cyfrowego toru fonicznego należy

a)

panorama.

b)

dozownik.

c)

wzmacniacz liniowy.

d)

filtr antyalisingowy.

11. Układem wyjściowym w cyfrowym torze fonicznym jest

a)

wyjściowy sygnał analogowy.

b)

wyjściowy filtr dolnoprzepustowy.

c)

przetwornik wyjściowy.

d)

sekcja wyjściowa.

12. System dźwięku dookólnego to

a)

MUSICAM.

b)

PASC.

c)

Dolby Digital.

d)

ATRAC.

13. Sygnał component video składa się

a)

dwóch sygnałów różnicowych koloru i sygnału luminancji (wraz z synchronizacją).

b)

tylko z sygnału luminancji.

c)

z sygnału luminancji oraz podstawowych sygnałów RGB.

d)

tylko z sygnału chrominancji.

14. System przetwarzania kanałów, pozwalający na modelowanie akustyki pomieszczeń przy

pogorszonych warunkach odsłuchowych to
a)

THX.

b)

DSC.

c)

DCS.

d)

HTX.

15. System kodowania i kompresji danych audio, pozwalający na pracę w zakresie do ośmiu

kanałów, w dowolnych ich konfiguracjach to
a)

DOLBY E.

b)

AC – 3.

c)

CAC.

d)

MPEG.

16. Do standardów cyfrowej transmisji sygnału dźwiękowego należą

a)

ADAT, DIFT.

b)

TDIF, ADAT, EBU/SEA.

c)

S/PDIF, ADAT, AES/EBU.

d)

mLAN, DIFT.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

17. Komputerowe usuwanie zakłóceń i zniekształceń dźwięku stosowane jest m.in. w celu

a)

zmniejszenia rozmiaru pliku z nagraniem dźwiękowym.

b)

zwiększenia rozmiaru pliku z nagraniem dźwiękowym.

c)

kompresji pliku zawierającego nagranie dźwiękowe.

d)

usunięcia zbędnych fragmentów (np. „mmm” czy „eee”) i nadania narracji bardziej
profesjonalnego brzmienia.

18. Magnetofony DTRS różnią się od magnetofonów ADAT m.in. tym, że

a)

w magnetofonach DTRS sygnał jest rejestrowany za pomocą wirującej głowicy na
taśmie S-VHS, natomiast w magnetofonach ADAT zapis dokonywany jest na
kasecie Hi8.

b)

w magnetofonach DTRS sygnał jest rejestrowany za pomocą wirującej głowicy na
taśmie Hi8, natomiast w magnetofonach ADAT zapis dokonywany jest na kasecie
S-VHS.

c)

w magnetofonach DTRS sygnał jest rejestrowany za pomocą wirującej głowicy na
taśmie o szerokości 1/2”, natomiast w magnetofonach ADAT zapis dokonywany jest
na kasecie Hi8.

d)

w magnetofonach DTRS sygnał jest rejestrowany za pomocą wirującej głowicy na
taśmie S-VHS, natomiast w magnetofonach ADAT zapis dokonywany jest na
kasecie miniDV.

19. Cechą charakterystyczną synchronizacji pracy urządzeń cyfrowych jest

a)

dopasowanie rytmu pracy urządzeń i zgodne przesyłanie danych audio.

b)

taktowanie procesora w komputerze, poprzez złącze RS 232.

c)

zamiana sygnału cyfrowego na postać analogową.

d)

zamiana sygnału analogowego na postać cyfrową.

20. Do przesyłania sygnału dźwiękowego w postaci cyfrowej z konsolety mikserskiej do

komputera należy użyć
a)

przewodu koncentrycznego ze złączem SCART.

b)

skrętki ekranowanej ze złączem TS.

c)

skrętki przewodowej ze złączem TRS.

d)

kabla optycznego ze złączem TOSLINK.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...........................................................................................

Łączenie urządzeń toru fonicznego i wizyjnego

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Łączenie urządzeń toru
fonicznego i wizyjnego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru z których

−

zadania 1, 3, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18 ,19, 20 są z poziomu podstawowego

−

zadania 6, 7, 9, 11, 15, 16 są z poziomu ponadpodstawowego

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. b, 4. a, 5. d, 6. c, 7. a, 8. b, 9. d, 10. b, 11. a,
12. c, 13. a, 14. c, 15. d, 16. b, 17. d, 18. c, 19. a, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Rozróżnić sygnał cyfrowy

B

P

a

2.

Zdefiniować mikrofon

A

P

c

3.

Zdefiniować głośnik

A

P

b

4.

Opisać budowę cyfrowego toru fonicznego

B

P

a

5.

Opisać budowę zwrotnicy głośnikowej

B

P

d

6.

Scharakteryzować system dźwięky Dolby Digital

C

PP

c

7.

Zastosować system kompresji dźwięku mp3

C

PP

a

8.

Opisać system kompresji AC-3

B

P

b

9.

Scharakteryzować standard S/PDIF

C

PP

d

10.

Zdefiniować standard kodowania sygnałów audio

MPEG

A

P

b

11.

Porównać utwór zapisany w formacie wav z

utworem zapisanym w formacie mp3

D

PP

a

12.

Zdefiniować sygnał composite video

A

P

c

13.

Nazwać system Dolby AC-3

A

P

a

14.

Zdefiniować THX

A

P

c

15.

Porównać system Dolby Surround z systemem

Dolby Surround Pro Logic

D

PP

d

16.

Zastosować złącze FireWire

C

PP

b

17.

Zdefiniować złącze optyczne ADAT

A

P

d

18.

Zdefiniować DCS

A

P

c

19.

Zdefiniować MLP

A

P

a

20.

Zdefiniować SMPTE/EBU

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 odpowiedzi. Tylko jedna jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie stawiając w odpowiedniej rubryce znak X.
W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć do niego, gdy pozostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Sygnał cyfrowy to sygnał

a)

dyskretny.

b)

liniowy.

c)

ciągły.

d)

analogowy.

2. Mikrofon to urządzenie służące do przetwarzania

a)

impulsów elektrycznych prostokątnych na impulsy sinusoidalne.

b)

impulsów elektrycznych sinusoidalnych na impulsy prostokątne.

c)

fal dźwiękowych na impulsy elektryczne.

d)

impulsów elektrycznych w fale dźwiękowe.

3. Głośnik to urządzenie

a)

elektryczne służące do przetwarzania fali akustycznej na sygnał elektryczny.

b)

elektryczne służące do przetwarzania sygnału elektrycznego w falę akustyczną.

c)

mechaniczne służące do przetwarzania fali akustycznej na sygnał elektryczny.

d)

mechaniczne służące do przetwarzania sygnału elektrycznego w falę akustyczną.

4. W skład podstawowych elementów cyfrowego toru fonicznego wchodzą następujące

urządzenia
a)

układ próbkujkąco – pamiętający, konwerter A/C, układy przetwarzania i rejestracji,
konwerter C/A.

b)

przetworniki A/A, analogowy stół mikserski, wzmacniacz impulsowy, przetworniki
A/A.

c)

przetworniki A/A, kamera wideo, magnetowid, przetworniki A/A.

d)

układ próbkujkąco – pamiętający, kamera wideo, układy przetwarzania i rejestracji,
konwerter C/A.

5 Za rozdzielenie szerokopasmowego sygnału podawanego na kolumnę głośnikową ze

wzmacniacza, na zestaw kilku sygnałów przeznaczonych do zasilenia każdego głośnika
zgodnie z jego przeznaczeniem konstrukcyjnym odpowiada
a)

wzmacniacz mocy.

b)

stół mikserski.

c)

mikrofon.

d)

zwrotnica głośnikowa.

6. System dźwięku Dolby Digital zawiera

a)

tylko dwa kanały przednie.

b)

tylko dwa kanały tylnie.

c)

trzy

kanały

przednie,

dwa

kanały

tylnie

oraz

kanał

efektów

niskoczęstotliwościowych.

d)

jeden kanał przedni, jeden kanał tylny oraz kanał efektów niskoczęstotliwościowych,

7. Mp3 to

a)

system stratnej kompresji, stosowany do kompresji dźwięku.

b)

system bezstratnej kompresji, stosowany do kompresji dźwięku.

c)

system stratnej kompresji, stosowany do kompresji obrazu.

d)

system bezstratnej kompresji, stosowany do kompresji obrazu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

8. Przy zastosowaniu algorytmu AC-3 współczynnik kompresji wynosi około

a)

3.

b)

13.

c)

130.

d)

1300.

9. Standard przesyłania sygnałów dźwiękowych, pozwalający na przesyłanie między

dwoma urządzeniami dźwięku zapisanego cyfrowo bez potrzeby konwertowania go do
postaci analogowej to
a)

MPEG.

b)

MUSICAM.

c)

PASC.

d)

S/PDIF.

10. Standard kodowania sygnałów audio – wideo w cyfrowych systemach kompresji to

a)

CAC.

b)

MPEG.

c)

MP3.

d)

AAC.

11. Utwór muzyczny zapisany w formacie mp3 różni się od tego samego utworu

muzycznego zapisanego w formacie wav tym, że
a)

rozmiar pliku mp3 jest dużo mniejszy od pliku wav i jakość utworu wav jest lepsza
od utworu mp3.

b)

rozmiar pliku mp3 jest dużo większy od pliku wav i jakość utworu wav jest lepsza od
utworu mp3.

c)

rozmiar pliku mp3 jest dużo mniejszy od pliku wav i jakość utworu wav jest gorsza
od utworu mp3.

d)

rozmiar pliku mp3 jest dużo większy od pliku wav i jakość utworu wav jest gorsza
od utworu mp3.

12. Cmposite video to

a)

sygnał złożony tylko z sygnałów podstawowych R, G, B.

b)

sygnał złożony tylko z sygnałów różnicowych.

c)

całkowity sygnał wizyjny.

d)

sygnał S-Video.

13. System cyfrowego przenoszenia sygnałów audio to

a)

Dolby AC-3.

b)

Dolby Surround.

c)

Dolby Surround Pro Logic II.

d)

MUSICAM.

14. Oznaczenie zespołu wymagań, jakie spełnia sprzęt odtwarzający dźwięk i obraz oraz

pomieszczenie odsłuchowe, to
a)

MMX.

b)

DSC.

c)

THX.

d)

DST.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

15. System Dolby Surround różni się m.in. tym od systemu Dolby Surround Pro Logic, że

a)

system Dolby Surround zawiera 3 przednie głośniki (lewy, centralny i prawy) oraz
dwa tylne głośniki, natomiast system Dolby Surround Pro Logic zawiera 2 przednie
głośniki (lewy i prawy) oraz dwa tylne głośniki.

b)

system Dolby Surround zawiera tylko 2 przednie głośniki (lewy i prawy), natomiast
system Dolby Surround Pro Logic zawiera 3 przednie głośniki (lewy, centralny i
prawy) oraz dwa tylne głośniki.

c)

system Dolby Surround zawiera 2 przednie głośniki (lewy i prawy) oraz dwa tylne
głośniki, natomiast system Dolby Surround Pro Logic zawiera tylko 2 przednie
głośniki (lewy i prawy).

d)

system Dolby Surround zawiera 2 przednie głośniki (lewy i prawy) oraz dwa tylne
głośniki, natomiast system Dolby Surround Pro Logic zawiera 3 przednie głośniki
(lewy, centralny i prawy) oraz dwa tylne głośniki.

16. Poprzez FireWire

a)

możliwe jest rozdzielanie sygnału.

b)

możliwe jest zgranie filmu z kamery cyfrowej.

c)

możliwa jest bezprzewodowa transmisja sygnałów.

d)

możliwa jest analogowa obróbka dźwięku.

17. Złącze optyczne przeznaczone do wielośladowej transmisji sygnału audio kablem

ś

wiatłowodowym, to

a)

PI.

b)

VHS.

c)

TAD.

d)

ADAT.

18. DCS (ang. Digital Cinema Sound) to

a)

korektor częstotliwości, służący do zmiany charakterystyki sygnału.

b)

przetwornik sygnału, który wzmacnia niski sygnał, do poziomu przystosowanego do
podania go na przetworniki wyjściowe.

c)

system przetwarzania kanałów (5.1), pozwalający na modelowanie akustyki
pomieszczeń przy pogorszonych warunkach odsłuchowych.

d)

system, służący do usuwania zakłóceń i zniekształceń dźwięku.

19. MLP to

a)

system kompresji bezstratnej dźwięku.

b)

system kompresji stratnej dźwięku.

c)

system kompresji bezstratnej dźwięku.

d)

system kompresji stratnej dźwięku.

20. Kod czasowy stworzony celem synchronizacji urządzeń przetwarzających sygnały audio

i wideo, to
a)

MPEG.

b)

SMPTE/EBU.

c)

MP3.

d)

WAV.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...........................................................................................

Łączenie urządzeń toru fonicznego i wizyjnego

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7. LITERATURA

1.

Butrym W.: Dźwięk cyfrowy Systemy wielokanałowe. WKŁ, Warszawa 2002.

2.

Haines R.: Cyfrowe przetwarzanie dźwięku. MIKOM, Warszawa 2002

3.

Instrukcja obsługi miksera Panasonic WJ-AVE55

4.

Kirk P.: Digital Audio. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2007.

5.

Korbecki M.: Komputerowe przetwarzanie dźwięku. MIKOM, Warszawa 1999.

6.

Krajewski J.: Głośniki i zestawy głośnikowe. WKŁ, Warszawa 2003.

7.

Orzechowski J.: Urządzenia wizyjne. WSiP, Warszawa 2002

8.

Samuła J.: Sygnały wizyjne (1). Radioelektronik nr 7/2000

9.

Urbański B.: Elektroakustyka w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 1993.

10.

ś

ykowski Z.: Podstawy elektroakustyki. WNT, Wrocław 1984.

11.

http://pl.wikipedia.org

12.

http://www.creative.com

13.

http://www.dolby.com

14.

http://www.idg.pl

15.

http://www.lauda-audio.pl

16.

http://www.muzyczny.pl

17.

http://www.soundcraft.com

18.

http://www.thx.com