Palacz kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych

(818205)

Operatorzy i monterzy maszyn i urz

ą

dze

ń

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Palacz kotłów centralnego ogrzewania
wodnych rusztowych (818205)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-283-6 (283)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Obsługiwanie kotłów centralnego ogrzewania wodnych

rusztowych Kz1 ............................................................... 10

3.2. Kontrolowanie pracy kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych Kz2 ................................................ 12

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 14

5. Słownik ....................................................................................... 15

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

818205 Palacz kotłów centralnego ogrzewania wodnych ruszto-
wych

Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urz

ą

dze

ń

(w Mi

ę

-

dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).

Grupa elementarna 8182 – Maszyni

ś

ci silników, kotłów parowych

i pokrewni (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów

ISCO-08 odpowiada grupie 8182 Steam engine and boiler operators).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja D. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energi

ę

elektryczn

ą

, gaz,

par

ę

wodn

ą

, gor

ą

c

ą

wod

ę

i powietrze do układów klimatyzacyj-

nych, Dział 35. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energi

ę

elektrycz-

n

ą

, gaz, par

ę

wodn

ą

, gor

ą

c

ą

wod

ę

i powietrze do układów klimaty-

zacyjnych, Grupa 35.3. Wytwarzanie i zaopatrywanie w par

ę

wod-

n

ą

, gor

ą

c

ą

wod

ę

i powietrze do układów klimatyzacyjnych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 5 przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 2,

ś

rednie – 3, w tym produkcyjne − 5),

przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Krzysztof G

ą

siorowski – Tarbonus Sp. z o.o. w Piasecznie,

•

Henryk Gorgo

ń

– ekspert niezale

ż

ny, były pracownik Wodoci

ą

-

gów i Kanalizacji w Ostrowcu

Ś

wi

ę

tokrzyskim,

•

Michał Zuba – Propodal Sp. z o.o. w Wielogórze,

•

Marek Rudzi

ń

ski – Krajowe Centrum Edukacji Rolniczej w Brwi-

nowie.

5

Ewaluatorzy:

•

Jacek Gabrych – Komenda Powiatowa Pa

ń

stwowej Stra

ż

y Po-

ż

arnej w Tucholi,

•

Wiesław Mostowy – Zespół Szkół nr 1 w Ciechanowie.

Recenzenci:

•

Marian Siuta – Przedsi

ę

biorstwo Energetyki Cieplnej w Ciecha-

nowie,

•

Bogusław Szumilas – Zespół Szkół Ponadgimanzjalnych w Gar-

batce-Letnisku.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Dariusz Jadczyk (przewodnicz

ą

cy) – Konfederacja Lewiatan

w Warszawie,

•

Iwona Mielczarek – Regionalna Organizacja Pracodawców

w Cz

ę

stochowie,

•

Magdalena Zwoli

ń

ska – Zwi

ą

zek Zawodowy In

ż

ynierów i Techni-

ków, Zarz

ą

d Krajowy w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Palacz kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusztowych obsłu-

guje kotły opalane paliwami stałymi.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Typowym miejscem pracy palacza kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych jest kotłownia. Palacz kotłów centralnego ogrze-
wania wodnych rusztowych obsługuje kotły opalane paliwem stałym
dostarczaj

ą

ce ciepło, par

ę

technologiczn

ą

i ciepł

ą

wod

ę

u

ż

ytkow

ą

do

ró

ż

nych budynków i obiektów przemysłowych.

Podczas pracy kontrolu-

je eksploatacj

ę

urz

ą

dze

ń

oczyszczania i odprowadzania spalin, utrzy-

muje w ci

ą

głej sprawno

ś

ci technicznej kotły oraz urz

ą

dzenia kontrolno-

-pomiarowe, pomocnicze i zabezpieczaj

ą

ce. Palacz kotłów centralnego

ogrzewania wodnych rusztowych sprawdza i odczytuje wskazania apa-
ratury kontrolno-pomiarowej i nadzoruje przebieg procesu technolo-
gicznego. Steruje i nadzoruje proces uruchomiania i pracy kotłów cen-
tralnego ogrzewania wodnych rusztowych oraz prac

ę

ró

ż

nych syste-

mów dostarczania paliwa, monitoruje ci

ś

nienie, temperatur

ę

i mierniki

ci

ą

gu powietrza oraz aparatur

ę

kontrolno-pomiarow

ą

. Palacz kotłów

centralnego ogrzewania wodnych rusztowych ustawia optymalne pa-
rametry pracy kotła, sprawdza stan techniczny kotła i urz

ą

dze

ń

pomoc-

niczych. Do zada

ń

zawodowych nale

ż

y równie

ż

uzupełnienia substancji

do regeneracji zło

ż

a w instalacjach zmi

ę

kczaj

ą

cych wod

ę

, a tak

ż

e pro-

wadzi rejestr odczytów mierników i przyrz

ą

dów pomiarowych. Palacz

ustawia parametry pracy kotła w zale

ż

no

ś

ci od wymaganej wydajno

ś

ci.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

W kotłowni mog

ą

wyst

ę

powa

ć

zagro

ż

enia dla zdrowia spowodowa-

ne szkodliwymi i uci

ąż

liwymi warunkami pracy (hałas i pył), a tak

ż

e

mo

ż

liwo

ś

ci

ą

wydzielania si

ę

substancji toksycznych. Niektóre konstruk-

cje kotłów rusztowych wymagaj

ą

r

ę

cznego uzupełniania paliwa w ko-

morze spalania. Wykonywanie zada

ń

zawodowych w sposób niezme-

chanizowany powoduje szczególne obci

ąż

enia układu kostno-stawo-

wego. Niewła

ś

ciwa eksploatacja kotłów mo

ż

e powodowa

ć

wyst

ą

pienie

mi

ę

dzy innymi takich zagro

ż

e

ń

, jak: p

ę

kni

ę

cia kotłów, wybuchy, po

ż

ary,

7

zatrucie substancjami toksycznymi, poparzenia. Palacz podczas obsłu-
gi kotła mo

ż

e by

ć

nara

ż

ony na zaburzenia funkcjonowania układu od-

dechowego, wzroku oraz zmiany skórne. Prac

ę

palacza kotłów central-

nego ogrzewania wodnych rusztowych zalicza si

ę

do pracy w szcze-

gólnych warunkach. Praca powinna by

ć

wykonywana zgodnie z in-

strukcj

ą

obsługi opracowan

ą

przez pracodawc

ę

oraz z przepisami bez-

piecze

ń

stwa i higieny pracy, ergonomii, przepisami ochrony przeciwpo-

ż

arowej i ochrony

ś

rodowiska. Palacz powinien pracowa

ć

w odzie

ż

y

ochronnej, z zastosowaniem

ś

rodków ochrony indywidualnej. Praca

wykonywana jest cz

ę

sto w cyklu zmianowym, a tak

ż

e wyst

ę

puje sezo-

nowo

ść

(sezon grzewczy i sezon letni). Praca palacza wymaga spraw-

no

ś

ci psychofizycznej. Palacz odpowiada za utrzymanie parametrów

eksploatacyjnych procesu. Podejmuje samodzielnie decyzje dotycz

ą

ce

prawidłowej obsługi kotła. W kotłowniach starszego typu posługuje si

ę

narz

ę

dziami r

ę

cznymi (szufla, szczotki, taczka, hak, o

ż

óg), natomiast

w nowoczesnych wył

ą

cznie steruje i uruchamia urz

ą

dzenia.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Kandydat na palacza kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusz-

towych powinien mie

ć

uko

ń

czonych 18 lat, dobry stan zdrowia potwier-

dzony badaniami lekarskimi. Palacz powinien posiada

ć

dobry w

ę

ch,

sprawny zmysł dotyku, dobry wzrok oraz sprawny narz

ą

d słuchu. Pala-

cza powinna cechowa

ć

dokładno

ść

, rzetelno

ść

oraz dbało

ść

o ład

i porz

ą

dek w miejscu pracy. Specyfika pracy wymaga, aby posiadał

uzdolnienia w kierunku technicznym.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Zawód palacza kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusztowych

mo

ż

na uzyska

ć

na drodze kształcenia kursowego. Mo

ż

liwe jest równie

ż

przyuczenie na stanowisku pracy i zdobywanie do

ś

wiadczenia w trak-

cie pracy. Podczas obsługi kotłów o mocy powy

ż

ej 50 kW wymagane

s

ą

uprawnienia energetyczne eksploatacyjne „E” Gr 2 w zakresie wy-

konywania czynno

ś

ci obsługi kotłów wodnych na paliwa stałe wraz

z urz

ą

dzeniami pomocniczymi i aparatur

ą

kontrolno-pomiarow

ą

.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Wa

ż

nym elementem rozwoju zawodowego palacza s

ą

kursy kwalifi-

kacyjne organizowane w specjalistycznych o

ś

rodkach szkoleniowych.

Pozwalaj

ą

one poszerzy

ć

dotychczasow

ą

wiedz

ę

i uzyska

ć

dodatkowe

kwalifikacje w tym zawodzie. Palacz mo

ż

e równie

ż

poszerzy

ć

zakres

posiadanych uprawnie

ń

do obsługi kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych po uko

ń

czeniu kursu i zdaniu egzaminu kwalifika-

cyjnego. W ramach mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego mo

ż

e uzyska

ć

uprawnienia w zakresie eksploatacji instalacji cieplnych. Palacz powi-
nien uczestniczy

ć

w szkoleniach organizowanych w przedsi

ę

biorstwie

przez stowarzyszenia i inne organizacje bran

ż

owe, przez producentów

kotłów lub w wyspecjalizowanych szkołach i o

ś

rodkach szkoleniowych.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Organizowanie stanowiska pracy palacza kotłów wodnych rusz-

towych zgodnie z przepisami i zasadami bezpiecze

ń

stwa i higie-

ny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej, ochrony

ś

rodowiska i ergo-

nomii (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2. Obsługiwanie maszyn i urz

ą

dze

ń

współpracuj

ą

cych z kotłem

centralnego ogrzewania wodnym rusztowym (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z3. Przygotowywanie wody do zasilania instalacji kotła centralnego

ogrzewania wodnego rusztowego (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z4. Dostarczanie surowca energetycznego do kotłów centralnego

ogrzewania wodnych rusztowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z5. Prowadzenie procesu spalania w kotłach centralnego ogrzewa-

nia wodnych rusztowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z6. Kontrolowanie procesu spalania w kotłach centralnego ogrzewa-

nia wodnych rusztowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z7. Dozorowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

współpracuj

ą

cych z kotłem

centralnego ogrzewania wodnym rusztowym (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z8. Kontrolowanie emisji gazów powstałych w procesie spalania

w kotle centralnego ogrzewania wodnym rusztowym (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z9. Usuwanie odpadów powstałych w procesie spalania (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, KzS).

Z10. Dokumentowanie obsługi kotłów centralnego ogrzewania wod-

nych rusztowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

9

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Obsługiwanie kotłów centralnego ogrzewania wodnych ruszto-

wych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z4, Z5, Z6, Z7,

Z8, Z9, Z10).

Kz2 – Kontrolowanie pracy kotłów centralnego ogrzewania wodnych

rusztowych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z7,

Z8).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z10).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w zawo-

dzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu do kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 8 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód palacza kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia

w zawodzie palacza kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusz-
towych; zna i rozumie zale

ż

no

ś

ci mi

ę

dzy wybranymi zjawiskami

w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania
prowadzonej działalno

ś

ci w zakresie wytwarzania ciepła;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: wykonuje niezbyt proste zadania w zawo-

dzie palacza kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusztowych
poprzez stosowanie okre

ś

lonych procedur; potrafi wykonywa

ć

za-

dania według ogólnej instrukcji na stanowisku pracy palacza,
w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie rozwi

ą

zywa

ć

typowe pro-

blemy podczas obsługi kotłów centralnego ogrzewania wodnych
rusztowych i urz

ą

dze

ń

, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypowiedzi, tak

ż

e

bardzo proste wypowiedzi i napisy w j

ę

zyku obcym dotycz

ą

ce wy-

twarzania ciepła.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10

wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Obsługiwanie kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych Kz1

Wiedza – zna fakty, zasady, pro-
cesy i poj

ę

cia zwi

ą

zane z obsłu-

giwaniem

kotłów

centralnego

ogrzewania wodnych rusztowych,
w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady, przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska podczas obsługi

kotłów rusztowych;

−

instrukcje post

ę

powania w przy-

padku awarii, po

ż

aru lub inne-

go zagro

ż

enia bezpiecze

ń

stwa

obsługi kotłów rusztowych;

−

rodzaje i budow

ę

kotłów rusz-

towych;

−

zasady działania kotłów rusz-
towych;

−

podstawy procesów spalania
paliw stałych;

−

procesy i zjawiska fizykoche-
miczne zachodz

ą

ce w procesie

wytwarzania ciepła w kotłach
wodnych rusztowych;

−

dokumentacj

ę

techniczn

ą

ko-

tłów wodnych rusztowych;

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska podczas obsługi

kotłów rusztowych;

−

urz

ą

dzenia i maszyny współ-

pracuj

ą

ce z kotłem;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania przy obsługiwaniu
kotłów centralnego ogrzewania
wodnych rusztowych według okre-

ś

lonych

procedur

i

instrukcji,

w cz

ęś

ciowo zmiennych warun-

kach; umie rozwi

ą

zywa

ć

typowe

problemy, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypowiedzi, tak

ż

e bardzo proste

wypowiedzi w j

ę

zyku obcym pod-

czas obsługiwania kotłów central-
nego ogrzewania wodnych rusz-
towych, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

stosowa

ć

zasady i przepisy

BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii

i ochrony

ś

rodowiska podczas

obsługi kotłów wodnych rusz-
towych;

−

identyfikowa

ć

zagro

ż

enia pod-

czas obsługi kotłów wodnych
rusztowych;

−

podejmowa

ć

działania w przy-

padku powstania zagro

ż

enia;

−

obsługiwa

ć

kotły wodne rusz-

towe;

−

wykonywa

ć

regulacje parame-

trów pracy kotłów wodnych
rusztowych;

−

interpretowa

ć

wskazania przy-

rz

ą

dów kontrolno-pomiarowych

kotłów wodnych rusztowych;

11

−

budow

ę

i zasady działania

przeno

ś

ników ta

ś

mowych do-

starczaj

ą

cych paliwo do kotła;

−

osprz

ę

t kotłów i zamontowane

przyrz

ą

dy kontrolno-pomiaro-

we;

−

mierniki CO

2

i O

2

w spalinach

odprowadzanych do komina;

−

budow

ę

urz

ą

dze

ń

do transpor-

tu

ż

u

ż

la i popiołu oraz budow

ę

urz

ą

dze

ń

do odpylania spalin.

−

prowadzi

ć

proces

spalania

paliw w komorach palenisko-
wych kotłów wodnych ruszto-
wych w sposób kontrolowany;

−

odczytywa

ć

dokumentacj

ę

tech-

niczn

ą

dotycz

ą

c

ą

kotłów rusz-

towych;

−

wypełnia

ć

dokumenty dotycz

ą

-

ce eksploatacji kotła wodnego
rusztowego;

−

obsługiwa

ć

pompy jedno- i wie-

lostopniowe podczas okreso-
wego zasilania kotłów wod

ą

z nap

ę

dem elektrycznym i r

ę

cz-

nym, wentylatory podmuchowe
i wyci

ą

gowe;

−

obsługiwa

ć

automatyczn

ą

wa-

g

ę

do wa

ż

enia paliwa i ta

ś

mo-

ci

ą

gi dostarczaj

ą

ce paliwo do

kotłów;

−

dokonywa

ć

odczytów wskaza

ń

przyrz

ą

dów kontrolno-pomiaro-

wych i interpretowa

ć

ich wska-

zania;

−

prowadzi

ć

proces

spalania

z uwzgl

ę

dnieniem

zawarto

ś

ci

CO

2

i O

2

w spalinach;

−

obsługiwa

ć

transportery i ta-

ś

moci

ą

gi oraz urz

ą

dzenia do

odpylania spalin.

12

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z7, Z8 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Kontrolowanie pracy kotłów centralnego

ogrzewania wodnych rusztowych Kz2

Wiedza – zna fakty, zasady, pro-
cesy i poj

ę

cia dotycz

ą

ce kontro-

lowania pracy kotłów centralnego
ogrzewania wodnych rusztowych;
w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska podczas obsługi

kotłów rusztowych;

−

instrukcje post

ę

powania w przy-

padku awarii, po

ż

aru lub innego

zagro

ż

enia bezpiecze

ń

stwa ob-

sługi;

−

urz

ą

dzenia i maszyny współ-

pracuj

ą

ce z kotłem;

−

wymagania jako

ś

ciowe wody

do okresowego uzupełnienia
zładu;

−

osprz

ę

t kotłów i przyrz

ą

dy

kontrolno-pomiarowe.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania przy kontrolowaniu
pracy kotłów centralnego ogrzewa-
nia wodnych rusztowych według
okre

ś

lonych procedur i instrukcji,

w cz

ęś

ciowo zmiennych warun-

kach; umie rozwi

ą

zywa

ć

typowe

problemy, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypowiedzi, tak

ż

e bardzo proste

wypowiedzi w j

ę

zyku obcym pod-

czas kontrolowania pracy kotłów
centralnego ogrzewania wodnych
rusztowych, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

stosowa

ć

zasady i przepisy

BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii

i ochrony

ś

rodowiska podczas

obsługi kotłów rusztowych;

−

identyfikowa

ć

zagro

ż

enia pod-

czas obsługi kotłów rusztowych
bezpiecznej obsługi kotłów cen-
tralnego ogrzewania wodnych
rusztowych;

−

podejmowa

ć

działania w przy-

padku powstania zagro

ż

enia;

−

obsługiwa

ć

pompy jedno- i wie-

lostopniowe podczas okreso-
wego zasilania kotłów wod

ą

z nap

ę

dem elektrycznym i r

ę

cz-

nym, wentylatory podmuchowe
i wyci

ą

gowe;

−

obsługiwa

ć

instalacje do odga-

zowywania wody;

−

dokonywa

ć

odczytów wskaza

ń

przyrz

ą

dów kontrolno-pomiaro-

wych i interpretowa

ć

ich wska-

zania.

13

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za obsług

ę

kotłów centralnego ogrzewania

wodnych rusztowych,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy palacza

kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusztowych,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach pracy kotłowni,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej w kotłowni i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

14

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu palacza ko-

tłów centralnego ogrzewania wodnych rusztowych przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 818205 Palacz kotłów

centralnego ogrzewania wodnych rusztowych

15

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.