28 stycznia 2014, Lechowski

INNE AKTY PRAWNE DOT. KULTURY



Ustawa z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności
kulturalnej
- Są to zadania statutowe jednostek samorządu, które tworzą instytucje kultury
- Biblioteki publiczne są jedną z form organizacyjnych działalności kulturalnej



Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Nowelizacja
18 marca 2010 roku
- Sprawowanie opieki nad zabytkami może stanowić cel statutowy biblioteki
- Zabytki podlegają rejestracji. Do rejestru nie wpisuje się zabytków wchodzących w skład
narodowego zasobu bibliotecznego i wpisanych do inwentarza muzeum
- Wywóz zabytków za granicę wymaga zgody ministra. Pozwolenie na wywóz materiałów
bibliotecznych wydaje dyrektor BN (50 lub 100 lat od wytworzenia oraz wartość w zł)



Ustawa z dnia 14 lipca 1983 roku o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach
- Narodowy Zasób Archiwalny, rola NDAP(Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych) , sieć
archiwów, sposób postępowania i udostępniania materiałów archiwalnych, m.in. zakaz
wywozu na stałe za granicę



Ustawa z dnia 21 listopada 1996 roku o muzeach
- Muzea prowadzą działalność informacyjną

PRAWO DOTYCZĄCE OŚWIATY, NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO



Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty
-Szkoła jest zobowiązana do zapewnienia uczniom korzystania z bibliotek
- Reguluje m.in. tworzenie i działanie bibliotek szkolnych i pedagogicznych, zakazuje ich
łączenia z bibliotekami publicznymi



Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 roku, Karta Nauczyciela
-Określa m.in. status nauczycieli bibliotekarzy w szkołach



Ustawa z dnia 27 lipca 2005 roku, „Prawo o szkolnictwie wyższym” [nowelizacja 2011]
- Obligatoryjnym elementem struktury uczelni jest system biblioteczno-informacyjny, którego
podstawę stanowi biblioteka. Organizację i funkcjonowanie systemu określa statut uczelni
- W uczelni działa rada biblioteczna jako organ opiniodawczy rektora
- Określa status bibliotekarzy dyplomowanych w szkołach wyższych



Ustawa z dnia 25 kwietnia 1997 roku o Polskiej Akademii Nauk
- Biblioteki PAN (W Krakowie, Gdańsku i Kórniku) są pomocniczymi placówkami PAN



Ustawa z dnia 25 lipca 1985 roku o jednostkach badawczo-rozwojowych (instytutach
naukowo-badawczych)
-JBR zatrudniają pracowników bibliotecznych i pracowników dokumentacji naukowej

NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE O CHARAKTERZE POWSZECHNYM stanowiące o sprawach

dot. bibliotek i bibliotekarzy



Ustawa z dnia 24 lipca 1998 roku o samorządzie terytorialnym (o wprowadzeniu
zasadniczego, trójstopniowego podziału terytorialnego państwa)

- Od 1.01.1999 roku obowiązuje trójstopniowy podział terytorialny państwa (gminy, powiaty,
województwa)
- Do zadań gminy należą obok edukacji, zadania związane z kulturą, w tym prowadzenie
bibliotek gminnych



Ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych
-Autorskie prawa osobiste – nie są ograniczone w czasie. Prawa majątkowe twórcy wygasają
po 70 latach.
- Prawo dozwolonego użytku chronionych utworów (PLR) : 1 egz. (kopia) utworu dla
prywatnych celów, w przypadku instytucji: cele dydaktyczne, naukowe, ochrony zbiorów.
Problem powielania (kserowania) książek w bibliotekach. Rekompensaty za PLR.
- Wg Dyrektywy UE za użyczanie publiczne dzieł (udostępnianie) należy się twórcom
wynagrodzenie. W Polsce : zapis, że biblioteki mogą nieodpłatnie udostępniać, w zakresie
swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych. Dotyczy to także
użyczania cyfrowego (przez Internet).



Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 roku „Prawo zamówień publicznych”
- Obowiązek stosowania się do procedur w wypadku, gdy wartość zamówienia przekracza
równowartość kwoty 14 000 euro wg kursu 4,2249 (od 2014 roku)



Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy
- Określa m.in. zasady nawiązania i rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem biblioteki
oraz materialną odpowiedzialność pracowników za mienie biblioteki powierzone z
obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia się (tzw. Skontrum)



Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych
- Biblioteka jest administratorem danych osobowych
- Biblioteki są zwolnione z obowiązku rejestracji zbiorów danych osobowych
- Przetwarzanie danych musi odbywać się zgodnie z przepisami

ODDZIAŁYWANIE SYSTEMU PRAWNEGO NA FUNKCJONOWANIE BIBLIOTEK:

- Regulowanie działalności bibliotek wszystkich typów (zakładanie, organizacja, zadania
bibliotek, materiały biblioteczne, zasady finansowania, ewidencji majątku, zatrudnianie i
awansowanie kadry bibliotecznej)
- Stabilizacja i utrwalenie działalności bibliotek
-Ograniczenie i restrykcje w wypełnianiu przez biblioteki ich funkcji społecznej i świadczeniu
usług

ZAGADNIENIA DO EGZAMINU:

1. Status biblioteki jako organizacji w otoczeniu społecznym
2. Współczesne funkcje biblioteki w otoczeniu społecznym (3: mediacyjne, społeczne itp)
3. Zasoby wewnętrzne biblioteki struktura i krótki opis: zasoby personalne, materialne,
niematerialne
4. Otoczenie zewnętrzne bliższe biblioteki
5 Otoczenie zewnętrzne dalsze biblioteki (Systemy)
6. Bariery realizacji oczekiwań otoczenia wobec biblioteki (polityczne itp.)
7. Wpływ systemu p-p na działalność bibliotek w Polsce