© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spó!ka Akcyjna, Warszawa 2006

1

Sprawdzian sk!ada si" z dwóch cz"#ci. Cz"#$ pierwsza zawiera 10 zada% testowych (ka&de za 1 punkt).
W ka&dym zadaniu nale&y wskaza$ jedn' poprawn' odpowied(. Cz"#$ druga sk!ada si" z innego typu
zada%. Za ka&de zadanie przewidziana jest inna liczba punktów zamieszczona po numerze zadania.
)'cznie mo&na uzyska$ 27 punktów. Ostatnie zadanie (z gwiazdk') jest dodatkowe.

1.

Grupa –COOH to grupa funkcyjna:
a) w"glowodorów;
b) alkoholi;

c) kwasów karboksylowych;
d) estrów.

2.

Przemiana glukozy zawartej w owocach pod wp!ywem enzymów wytwarzanych przez dro&d&e,
w wyniku której powstaje alkohol etylowy i tlenek w"gla(IV) to:
a) fermentacja octowa;
b) fermentacja alkoholowa;

c) fermentacja mlekowa;
d) spalanie glukozy.

3.

Produktami reakcji kwasu mrówkowego z sodem s':
a) mrówczan sodu i wodór;
b) mrówczan sodu i woda;

c) mrówczan sodu i zasada sodowa;
d) wy!'cznie mrówczan sodu.

4.

Octan magnezu ma wzór:
a) (C

2

H

5

COO)

2

Mg;

c) (CH

3

COO)

2

Mg;

b) (HCOO)

2

Mg;

d) (C

3

H

7

COO)

2

Mg.

5.

Zabarwienie fenoloftaleiny po dodaniu roztworu alkoholu:
a) pozostanie bez zmian;

c) zmieni si" na zielone;

b) zmieni si" na malinowe;

d) zmieni si" na niebieskie.

6.

Który szereg zawiera wy!'cznie wzory kwasów nasyconych:
a) CH

3

COOH, C

15

H

31

COOH, C

17

H

33

COOH;

b) HCOOH, CH

3

COOH, C

17

H

33

COOH;

c) C

17

H

33

COOH, C

17

H

35

COOH, C

15

H

31

COOH;

d) CH

3

COOH, C

17

H

35

COOH, C

2

H

5

COOH?

7.

Sk!adnik "rodków pior#cych i czyszcz#cych, którego budowa umo&liwia obni&enie napi"cia
powierzchniowego wody i usuwanie brudu, niewra&liwy na twardo#$ wody to:
a) myd!o sodowe;

c) detergent;

b) myd!o potasowe;

d) glicerol.

8.

Myd!o usuwa brud, poniewa&:
a) jest rozpuszczalnikiem brudu;
b) zmniejsza twardo#$ wody;
c) jest higroskopijne;
d) ma budow" umo&liwiaj'c' obni&enie napi"cia powierzchniowego i odrywanie brudu od pod!o&a.

9.

Mrówczan propylu ma wzór:
a) HCOOC

3

H

7

;

b) C

3

H

7

COOCH

3

;

c) HCOOC

2

H

5

;

d) C

3

H

7

COOH.

...........................................................................

.......................

.....................

imi" i nazwisko

klasa

ocena

WERSJA

A

Sprawdzian: Pochodne w!glowodorów

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spó!ka Akcyjna, Warszawa 2006

2

10.

Podczas hydrolizy octanu metylu powstaj':
a) kwas octowy i woda;

c) kwas octowy i alkohol etylowy;

b) kwas octowy i alkohol metylowy;

d) alkohol metylowy i woda.

Cz!"# druga

11.

4 p.

Podanym nazwom poj"$ przyporz'dkuj opisy.

a) alkohol

1.

Kwas karboksylowy o d!ugim !a%cuchu w"glowym wchodz'cy
w sk!ad t!uszczów ro#linnych lub zwierz"cych

b) glicerol

2. Zwi'zki o wzorze ogólnym R

1

–COO –R

2

otrzymywane w wyniku

reakcji kwasów karboksylowych i alkoholi, zazwyczaj
charakteryzuj' si" !adnymi zapachami

c) grupa funkcyjna

d) estry

3. Zwi'zek organiczny – pochodna w"glowodoru, w którego

cz'steczce co najmniej jeden atom wodoru zosta! zast'piony grup'
wodorotlenow' –OH

4. Grupa atomów (lub atom) po!'czona z !a%cuchem w"glowym

zwi'zku organicznego – charakterystyczna dla danego zwi'zku
i decyduj'ca o jego w!a#ciwo#ciach

5. Alkohol zawieraj'cy w cz'steczce trzy grupy wodorotlenowe

,

inaczej propanotriol

a – …………, b – …………, c – …………, d – ………… .

12.

4 p.

Napisz równania reakcji kwasu octowego z sodem i kwasu octowego z wodorotlenkiem

wapnia. Nazwij produkty tych reakcji.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

13.

2 p.

Podaj równanie dysocjacji jonowej kwasu mrówkowego i nazwij powstaj'ce jony.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

14.

3 p.

Zaprojektuj i opisz do#wiadczenie s!u&'ce do odró&nienia kwasu stearynowego od kwasu

oleinowego. Wypisz potrzebne odczynniki, sprz"t, sposób wykonania do#wiadczenia i podaj
przewidywane efekty.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spó!ka Akcyjna, Warszawa 2006

3

15.

4 p.

Napisz równania reakcji estryfikacji kwasu octowego z alkoholem etylowym i kwasu

mrówkowego z alkoholem metylowym. Podaj nazwy produktów tych reakcji.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

16

*.

Napisz równania reakcji otrzymywania: ma#lanu butylu, propionianu propylu, octanu oktylu.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………