Chód i jego zaburzenia

Chód i jego zaburzenia



Chód jest sposobem przemieszczania się w przestrzeni.

Chód jest sposobem przemieszczania się w przestrzeni.

Jest on osobniczo różny. Jest ruchem cyklicznym.

Jest on osobniczo różny. Jest ruchem cyklicznym.



Składa się z dwóch faz:

Składa się z dwóch faz:

–

podporu (obciążenia)

podporu (obciążenia)

–

–

60%

60%

cyklu

cyklu

–

wykroku (przenoszenia)

wykroku (przenoszenia)

– 4

– 4

0%

0%

cyklu

cyklu

Chód



W przypadku normalnego chodu stosunek

W przypadku normalnego chodu stosunek

ruchów w

ruchów w

zamkniętych łańcuchach

zamkniętych łańcuchach

kinematycznych do ruchów w

kinematycznych do ruchów w

otwartych

otwartych

łańcuchach

łańcuchach

wynosi

wynosi

65%

65%

do

do

35%.

35%.



W miarę wzrostu prędkości poruszania

W miarę wzrostu prędkości poruszania

procentowy udział ruchów w zamkniętym

procentowy udział ruchów w zamkniętym

łańcuchu kinematycznym znacząco maleje

łańcuchu kinematycznym znacząco maleje

Chód



Odległość, która oddziela dwa

Odległość, która oddziela dwa

punkty podporu na tej samej

punkty podporu na tej samej

nodze.

nodze.



Mierzy się go od pięty do pięty

Mierzy się go od pięty do pięty

tej samej nogi.

tej samej nogi.



Istnieje prawy i lewy krok.

Istnieje prawy i lewy krok.



Szerokość kroku – rozstęp

Szerokość kroku – rozstęp

między piętami.

między piętami.



Kąt kroku – stopy ustawiają się

Kąt kroku – stopy ustawiają się

podczas chodu pod kątem 15

podczas chodu pod kątem 15

°

°

na

na

zewnątrz.

zewnątrz.

Krok



Podczas chodu oceniamy

Podczas chodu oceniamy

prędkość

prędkość

chodu i

chodu i

rytm

rytm

chodu.

chodu.



Rytm

Rytm

zależy od długości

zależy od długości

kończyn dolnych

kończyn dolnych

i od wzrostu.

i od wzrostu.



Osoby niskie na ogół robią

Osoby niskie na ogół robią

mniejsze kroki w szybszym

mniejsze kroki w szybszym

rytmie. Osoby wysokie chodzą

rytmie. Osoby wysokie chodzą

w wolniejszym rytmie,

w wolniejszym rytmie,

większym krokami.

większym krokami.

Prędkość i rytm



Initial contact

Initial contact

– moment zetknięcia pięty z podłożem; początek fazy

– moment zetknięcia pięty z podłożem; początek fazy

dwunożnego podparcia

dwunożnego podparcia

– faza hamowania nadanego przyspieszenia.

– faza hamowania nadanego przyspieszenia.



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– 30

– 30

°,

°,

mm. kulszowo – goleniowe i prostowniki stawu

mm. kulszowo – goleniowe i prostowniki stawu

biodrowego;

biodrowego;

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– 0

– 0

°,

°,

m. czworogłowy stabilizuje staw kolanowy

m. czworogłowy stabilizuje staw kolanowy

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– 0

– 0

°,

°,

aktywne zginacze grzbietowe

aktywne zginacze grzbietowe

Okres 1



Loading response

Loading response

–

przyparcie całej stopy do podłoża zwiększa współczynnik

przyparcie całej stopy do podłoża zwiększa współczynnik

podparcia, zwiększa współczynnik tarcia, umożliwia proces

podparcia, zwiększa współczynnik tarcia, umożliwia proces

ekscentrycznego hamowania przesuwającego się nad stawem

ekscentrycznego hamowania przesuwającego się nad stawem

skokowym górnym środka ciężkości ku przodowi

skokowym górnym środka ciężkości ku przodowi



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– 30

– 30

°,

°,

mm. kulszowo – goleniowe, m. pośladkowy wielki,

mm. kulszowo – goleniowe, m. pośladkowy wielki,

m. przywodziciel wielki pracują ekscentrycznie przeciw zgięciu w stawie

m. przywodziciel wielki pracują ekscentrycznie przeciw zgięciu w stawie

biodrowym; m. naprężacz powięzi szerokiej, m.pośladkowy średni i

biodrowym; m. naprężacz powięzi szerokiej, m.pośladkowy średni i

mniejszy stabilizują miednicę w płaszczyźnie czołowej

mniejszy stabilizują miednicę w płaszczyźnie czołowej

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– od 0

– od 0

°

°

do 15

do 15

° ,

° ,

m. czworogłowy praca ekscentryczna

m. czworogłowy praca ekscentryczna

(funkcja amortyzacyjna)

(funkcja amortyzacyjna)

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– od 0

– od 0

°

°

do 15

do 15

°

°

zgięcia podeszwowego, praca ekscentryczna

zgięcia podeszwowego, praca ekscentryczna

zginaczy grzbietowych

zginaczy grzbietowych

Okres 2



W chwili przechodzenia środka

W chwili przechodzenia środka

ciężkości nad stawem skokowym następuje

ciężkości nad stawem skokowym następuje

lekkie ugięcie stawu kolanowego

lekkie ugięcie stawu kolanowego

celem zmniejszenia wychyleń środka ciężkości ku górze co zmniejsza

celem zmniejszenia wychyleń środka ciężkości ku górze co zmniejsza

wydatek energetyczny.

wydatek energetyczny.



Mid stance

Mid stance

–

zgięcie grzbietowe w stawie skokowym górnym; jest to zarazem faza

zgięcie grzbietowe w stawie skokowym górnym; jest to zarazem faza

jednonożnego podparcia kończyny

jednonożnego podparcia kończyny

–

cała stopa spoczywa na podłożu

cała stopa spoczywa na podłożu



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– od 30

– od 30

°

°

zgięcia do 0, pozycja jest osiągnięta przez

zgięcia do 0, pozycja jest osiągnięta przez

dynamiczny zamach kończyny przeciwnej, mm. odwodzące stabilizują

dynamiczny zamach kończyny przeciwnej, mm. odwodzące stabilizują

miednicę

miednicę

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– od 15

– od 15

°

°

zgięcia do 0

zgięcia do 0

° ,

° ,

m. czworogłowy praca

m. czworogłowy praca

koncentryczna

koncentryczna

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– od 15

– od 15

°

°

zgięcia podeszwowego do 15

zgięcia podeszwowego do 15

°

°

zgięcia

zgięcia

grzbietowego, praca ekscentryczna mm. łydki

grzbietowego, praca ekscentryczna mm. łydki

Okres 3



Terminal stance

Terminal stance

–

ciężar ciała przeniesiony na przodostopie

ciężar ciała przeniesiony na przodostopie

–

koniec fazy jednonożnego podparcia kończyny

koniec fazy jednonożnego podparcia kończyny



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– do 10-20

– do 10-20

°

°

w wyproście, aktywność m. napinacza

w wyproście, aktywność m. napinacza

powięzi szerokiej

powięzi szerokiej

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– 0

– 0

°

°

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– 10

– 10

°

°

zgięcia grzbietowego, praca izometryczna

zgięcia grzbietowego, praca izometryczna

mm. łydki

mm. łydki

– podudzie nie zostaje przesunięte w przód, a pięta może

– podudzie nie zostaje przesunięte w przód, a pięta może

oderwać się od podłoża

oderwać się od podłoża

Okres 4



Pre swing

Pre swing

–

przygotowanie do odbicia

przygotowanie do odbicia

–

koniec fazy jednonożnego podporu i początek drugiej

koniec fazy jednonożnego podporu i początek drugiej

fazy podwójnego podporu

fazy podwójnego podporu



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– 0

– 0

°

°

, m. przywodziciel wielki pracuje

, m. przywodziciel wielki pracuje

jako zginacz

jako zginacz

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– od 0 do 35

– od 0 do 35

°,

°,

szybkie, pasywne zgięcie

szybkie, pasywne zgięcie

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– do 20

– do 20

°

°

pasywnego zgięcia

pasywnego zgięcia

podeszwowego

podeszwowego

Okres 5



Initial swing

Initial swing

–

odbicie

odbicie

–

początek fazy przenoszenia

początek fazy przenoszenia

–

uniesienie palców stopy

uniesienie palców stopy

–

przyspieszenie do przenoszenia

przyspieszenie do przenoszenia



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– do 20

– do 20

°

°

stopni zgięcia, koncentryczna praca m.

stopni zgięcia, koncentryczna praca m.

biodrowego, prostego uda, krawieckiego, smukłego

biodrowego, prostego uda, krawieckiego, smukłego

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– szybkie zgięcie do 60

– szybkie zgięcie do 60

°,

°,

aktywne mm. kulszowo –

aktywne mm. kulszowo –

goleniowe

goleniowe

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– od 20

– od 20

°

°

zgięcia podeszwowego do 0, praca

zgięcia podeszwowego do 0, praca

koncentryczna zginaczy grzbietowych

koncentryczna zginaczy grzbietowych

Okres 6



Mid swing

Mid swing

–

przenoszenie właściwe

przenoszenie właściwe

–

faza przyspieszenia

faza przyspieszenia

–

cel – nie zahaczenie stopą o podłoże

cel – nie zahaczenie stopą o podłoże



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– 30

– 30

°

°

stopni zgięcia, m. biodrowy, krawiecki i

stopni zgięcia, m. biodrowy, krawiecki i

smukły kończą swoją pracę

smukły kończą swoją pracę

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– ruch pasywnego wyprostu od 60 do 30

– ruch pasywnego wyprostu od 60 do 30

°

°

zgięcia,

zgięcia,

ktywne mm. kulszowo – goleniowe

ktywne mm. kulszowo – goleniowe

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– pozycja 0, praca izometryczna zginaczy

– pozycja 0, praca izometryczna zginaczy

grzbietowych (aktywna)

grzbietowych (aktywna)

Okres 7



Terminal swing

Terminal swing

–

hamowanie

hamowanie

–

faza przed przygotowaniem do obciążenia

faza przed przygotowaniem do obciążenia



Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

Zakresy ruchu i aktywność mięśniowa

:

:

–

Staw biodrowy

Staw biodrowy

– 30

– 30

°

°

stopni zgięcia, mm. kulszowo – goleniowe

stopni zgięcia, mm. kulszowo – goleniowe

hamują zgięcie stawu biodrowego

hamują zgięcie stawu biodrowego

–

Staw kolanowy

Staw kolanowy

– do pełnego wyprostu, m. czworogłowy – praca

– do pełnego wyprostu, m. czworogłowy – praca

koncentryczna, mm. kulszowo – goleniowe – praca ekscentryczna

koncentryczna, mm. kulszowo – goleniowe – praca ekscentryczna

–

Staw skokowy

Staw skokowy

– pozycja 0, praca aktywna zginaczy grzbietowych

– pozycja 0, praca aktywna zginaczy grzbietowych

Okres 8

Cechy chodu fizjologicznego

Cechy chodu fizjologicznego



Dwunożny

Dwunożny



Naprzemienny

Naprzemienny



Przedsiębieżny

Przedsiębieżny



Symetryczny

Symetryczny



Harmonijny

Harmonijny

–

Izometryczny

Izometryczny

(jednakowa długość

(jednakowa długość

kroku )

kroku )

–

Izochroniczny

Izochroniczny

(czas podporu taki sam

(czas podporu taki sam

po obu stronach)

po obu stronach)

–

Izotoniczny

Izotoniczny

(stałe napięcie mięśni)

(stałe napięcie mięśni)

Analiza chodu - biomechaniczna

1 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

1 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

:

:

Skręt miednicy w płaszczyźnie poziomej.

Skręt miednicy w płaszczyźnie poziomej.



W chwili wysunięcia nogi wykrocznej do przodu

W chwili wysunięcia nogi wykrocznej do przodu

miednica podąża za tym ruchem i wysuwa wykroczna

miednica podąża za tym ruchem i wysuwa wykroczna

stronę nieco do przodu.

stronę nieco do przodu.



Wykonuje w płaszczyźnie poziomej – skręt ok.

Wykonuje w płaszczyźnie poziomej – skręt ok.

4°

4°

do

do

przodu i skręt ok.

przodu i skręt ok.

4°

4°

do tyłu

do tyłu



Ruch odbywa się w obu stawach biodrowych, w skutek

Ruch odbywa się w obu stawach biodrowych, w skutek

ruchu miednicy udo nogi wykrocznej ustawia się na

ruchu miednicy udo nogi wykrocznej ustawia się na

zewnątrz , a udo nogi podpierającej ustawia się w rotacji

zewnątrz , a udo nogi podpierającej ustawia się w rotacji

do wewnątrz.

do wewnątrz.

Skręcenie się

Skręcenie się

miednicy wydłuża krok.

miednicy wydłuża krok.

Analiza chodu - biomechaniczna

2 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

2 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

:

:

Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej.

Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej.



Równocześnie z uniesieniem kończyny dolnej w chwili

Równocześnie z uniesieniem kończyny dolnej w chwili

rozpoczęcia wykroku , miednica po stronie wykrocznej

rozpoczęcia wykroku , miednica po stronie wykrocznej

obniża się , na skutek czego po stronie podporowej

obniża się , na skutek czego po stronie podporowej

powstaje przywiedzenie, a po stronie wykroku

powstaje przywiedzenie, a po stronie wykroku

odwiedzenie uda.

odwiedzenie uda.



Opadanie miednicy po stronie wykrocznej wymusza

Opadanie miednicy po stronie wykrocznej wymusza

zgięcie stawu kolanowego

zgięcie stawu kolanowego

aby uchronić stopę przed

aby uchronić stopę przed

zaczepieniem palcami o podłogę

zaczepieniem palcami o podłogę

.

.

Dzięki pochyleniu miednicy , unoszenie środka

Dzięki pochyleniu miednicy , unoszenie środka

ciężkosci zostaje zredukowane o połowę.

ciężkosci zostaje zredukowane o połowę.

Analiza chodu - biomechaniczna

3 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

3 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

:

:

Zgięcie w stawie kolanowym w fazie podporu.

Zgięcie w stawie kolanowym w fazie podporu.



W fazie podporu gdy stopa styka się

W fazie podporu gdy stopa styka się

z podłożem, staw

z podłożem, staw

kolanowy jest wyprostowany.

kolanowy jest wyprostowany.



Zaraz potem zgina się

Zaraz potem zgina się

on

on

do kąta 15

do kąta 15

°

°

, a

, a

stopa styka się

stopa styka się

podeszwą z podłożem.

podeszwą z podłożem.



Po okresie pełnego obciążenia stopy następuje znów

Po okresie pełnego obciążenia stopy następuje znów

całkowity wyprost.

całkowity wyprost.



Zgięcie stawu kolanowego, w chwili gdy masa ciała

Zgięcie stawu kolanowego, w chwili gdy masa ciała

przenosi się

przenosi się

do przodu ponad nogę

do przodu ponad nogę

podpierająca

podpierająca

,

,

redukuje wysokość unoszenia środka ciężkości.

redukuje wysokość unoszenia środka ciężkości.

Analiza chodu - biomechaniczna

4 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

4 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

:

:

Ruchy stopy i stawu skokowo-goleniowego.

Ruchy stopy i stawu skokowo-goleniowego.



Gdy pięta nogi wykrocznej styka się

Gdy pięta nogi wykrocznej styka się

z podłożem, stopa

z podłożem, stopa

jest uniesiona grzbietowo.

jest uniesiona grzbietowo.



Potem zgina się

Potem zgina się

podeszwowo, przykłada do podłoża i

podeszwowo, przykłada do podłoża i

ustala.

ustala.



Goleń

Goleń

wraz z kostkami zataczają

wraz z kostkami zataczają

łuk ponad piętą.

łuk ponad piętą.

Następuje moment pełnego obciążenia stopy , pod koniec

Następuje moment pełnego obciążenia stopy , pod koniec

którego zaczyna unosić

którego zaczyna unosić

się

się

pięta. Ruch odbywa się

pięta. Ruch odbywa się

wokół osi obrotu, mieszczącej się

wokół osi obrotu, mieszczącej się

w przodostopiu

w przodostopiu

( głowa kości

( głowa kości

śródstopia

śródstopia

i stawy

i stawy

ś

ś

ródstopno-

ródstopno-

paliczkowe).

paliczkowe).

Analiza chodu - biomechaniczna

5 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

5 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

:

:

Ruch stawu kolanowego.

Ruch stawu kolanowego.



Staw kolanowy zgina się w momencie styku pięty z

Staw kolanowy zgina się w momencie styku pięty z

podłożem, kostki unoszą

podłożem, kostki unoszą

się

się

zakreślając łuk ponad

zakreślając łuk ponad

st

st

ę

ę

pem, oraz po raz drugi gdy pięta zaczyna uno

pem, oraz po raz drugi gdy pięta zaczyna uno

sić

sić

się

się

a

a

stopa przygotowuje się

stopa przygotowuje się

do odbicia.

do odbicia.



Staw kolanowy zgina się

Staw kolanowy zgina się

zawsze wtedy gdy długość

zawsze wtedy gdy długość

kończyny zwiększa się

kończyny zwiększa się

wskutek unoszenia kostek. Ruchy

wskutek unoszenia kostek. Ruchy

kolana i stopy są

kolana i stopy są

spr

spr

ęż

ęż

yste.

yste.



Zgięcie stawu kolanowego

Zgięcie stawu kolanowego

amortyzuje wydłużenie

amortyzuje wydłużenie

kończyny.

kończyny.

Analiza chodu - biomechaniczna

6 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

6 Wyznacznik chodu wed ug Nowotnego

ł

:

:

Ruchy boczne miednicy.

Ruchy boczne miednicy.



Naprzemienne przek adanie masy cia a z jednej

ł

ł

Naprzemienne przek adanie masy cia a z jednej

ł

ł

ko czyny dolnej na drug

ń

ko czyny dolnej na drug

ń

a

a

, powoduje naprzemienne

, powoduje naprzemienne

przesuwanie miednicy na boki w p aszczy nie

ł

ź

przesuwanie miednicy na boki w p aszczy nie

ł

ź

poziomej.

poziomej.



Boczne ruchy miednicy czy si

łą

ę

Boczne ruchy miednicy czy si

łą

ę

z wyznacznikiem I i

z wyznacznikiem I i

II.

II.



Gdyby ko czyny dolne nie zmienia y swego

ń

ł

Gdyby ko czyny dolne nie zmienia y swego

ń

ł

po o enia wzgl dem miednicy , ruch jej

ł ż

ę

po o enia wzgl dem miednicy , ruch jej

ł ż

ę

wprowadza by o

ł

wprowadza by o

ł

ś

ś

poprzeczn

poprzeczn

ą

ą

kolana oraz o

kolana oraz o

ś

ś

stawu

stawu

skokowo-goleniowego wraz ze stop

skokowo-goleniowego wraz ze stop

ą

ą

z po o enia,

ł ż

z po o enia,

ł ż

które sprzyja ich funkcji propulsji

które sprzyja ich funkcji propulsji

Analiza chodu - biomechaniczna

„

„

Fizjologiczna przesada w normalnym chodzie”

Fizjologiczna przesada w normalnym chodzie”



Chód kołyszący

Chód kołyszący

– mięsień pośladkowy wielki i napinacz

– mięsień pośladkowy wielki i napinacz

powięzi szerokiej po stronie podporu oraz m. prostownik

powięzi szerokiej po stronie podporu oraz m. prostownik

grzbietu po strnie wykroku włączają się w mechanizm chodu

grzbietu po strnie wykroku włączają się w mechanizm chodu

ze zwolnieniem. Zwiększa się zakres unoszenia i obniżania

ze zwolnieniem. Zwiększa się zakres unoszenia i obniżania

miednicy oraz jej stopień pochylania ku dołowi po stronie

miednicy oraz jej stopień pochylania ku dołowi po stronie

wykroku z równoczesnym obniżaniem barku po stronie

wykroku z równoczesnym obniżaniem barku po stronie

podporu.

podporu.



Chód marynarski

Chód marynarski

– mechanizm podobny do powyższego, ale o

– mechanizm podobny do powyższego, ale o

większym nasileniu. Środek ciężkości jest przesadnie

większym nasileniu. Środek ciężkości jest przesadnie

wychylony w bok. Może być to skutkiem pracy na chwiejnym,

wychylony w bok. Może być to skutkiem pracy na chwiejnym,

niestabilnym podłożu z częstym przemieszczaniem środka

niestabilnym podłożu z częstym przemieszczaniem środka

ciężkości.

ciężkości.

Warianty chodu (Steindler)



Chód majestatyczny

Chód majestatyczny

– kończyna

– kończyna

dolna wykroczna otrzymuje

dolna wykroczna otrzymuje

nadmierne przyspieszenie i prostuje

nadmierne przyspieszenie i prostuje

się nim pięta osiąga podłoże.

się nim pięta osiąga podłoże.

Przedłuża to czas trwania kroku.

Przedłuża to czas trwania kroku.

Tułów cofa się.

Tułów cofa się.



Chód sztywny

Chód sztywny

– Oscylacje

– Oscylacje

miednicy i barków są sztucznie

miednicy i barków są sztucznie

zmniejszone.

zmniejszone.



Chód drobnym krokiem

Chód drobnym krokiem

– Wykrok

– Wykrok

jest nienaturalnie zmniejszony.

jest nienaturalnie zmniejszony.

Długość kroku jest mała, a liczba

Długość kroku jest mała, a liczba

kroków w jednostce czasu zwiększa

kroków w jednostce czasu zwiększa

się.

się.

Warianty chodu (Steindler)



Chód patologiczny jest pozornie normalny

Chód patologiczny jest pozornie normalny

w zwolnionym tempie. Patologia często ujawnia się

w zwolnionym tempie. Patologia często ujawnia się

gdy badany przyspiesza tempo.

gdy badany przyspiesza tempo.



Przed badaniem chodu

Przed badaniem chodu

– ocena budowy ciała

– ocena budowy ciała

i odchyleń w statyce pacjenta.

i odchyleń w statyce pacjenta.



Śledzimy chód poprzez oglądanie z przodu, z tyłu,

Śledzimy chód poprzez oglądanie z przodu, z tyłu,

z lewej i prawej strony.

z lewej i prawej strony.

Obserwacja

Zwracamy uwagę na:

Zwracamy uwagę na:



Sposób ustawiania kończyn

Sposób ustawiania kończyn

(w osi chodu, w obrocie na

(w osi chodu, w obrocie na

zewnątrz/do wewnątrz, w odwodzeniu/przywodzeniu)

zewnątrz/do wewnątrz, w odwodzeniu/przywodzeniu)



Długość kroku

Długość kroku

– różnice w długości kroku prawego i lewego

– różnice w długości kroku prawego i lewego



Szerokość kroku

Szerokość kroku



Kąt kroku

Kąt kroku

(ewentualna asymetria)

(ewentualna asymetria)



Sposób obciążania kończyn

Sposób obciążania kończyn

(równomierne, skrócenie fazy

(równomierne, skrócenie fazy

obciążenia, sposób unikania obciążenia, przenoszenie masy

obciążenia, sposób unikania obciążenia, przenoszenie masy

ciała)

ciała)



Wymach kończyn górnych

Wymach kończyn górnych

(zmniejszenie, brak, asymetrie)

(zmniejszenie, brak, asymetrie)



Sposób przenoszenia środka ciężkości

Sposób przenoszenia środka ciężkości



Rodzaj utykania

Rodzaj utykania

(pochylenie do przodu, na boki)

(pochylenie do przodu, na boki)



Udział komponenty bólu

Udział komponenty bólu

Obserwacja

Ocena poszczególnych elementów funkcjonalnych:

Ocena poszczególnych elementów funkcjonalnych:



Stopa

Stopa

– sposób odbicia pięty, obciążenia i

– sposób odbicia pięty, obciążenia i

ustawiania się stopy, sposób przebiegu fazy podporu

ustawiania się stopy, sposób przebiegu fazy podporu



Staw kolanowy

Staw kolanowy

– sposób współdziałania ze stopą

– sposób współdziałania ze stopą

i stawem biodrowym

i stawem biodrowym



Miednica

Miednica

– ruchy obrotowe boczne, pochylanie ku

– ruchy obrotowe boczne, pochylanie ku

dołowi, opadanie przedniego brzegu (zakres ruchów

dołowi, opadanie przedniego brzegu (zakres ruchów

i symetria), współdziałanie ze stopami i barkami

i symetria), współdziałanie ze stopami i barkami



Barki

Barki

– sposób obrotów do przodu i na boki (zakres,

– sposób obrotów do przodu i na boki (zakres,

symetria, synchronizacja ze skrętami miednicy)

symetria, synchronizacja ze skrętami miednicy)



Kończyny górne

Kończyny górne

– synchronizacja wymachów

– synchronizacja wymachów

z kroczeniem kończyn dolnych zakres i harmonia

z kroczeniem kończyn dolnych zakres i harmonia

wymachów, symetria, wymachy boczne dla

wymachów, symetria, wymachy boczne dla

chwytania równowagi

chwytania równowagi

Obserwacja

Częste zaburzenia dotyczące osłabienia siły

Częste zaburzenia dotyczące osłabienia siły

mięśniowej

mięśniowej

:

:



Mięsień pośladkowy wielki.

Mięsień pośladkowy wielki.

Tułów

Tułów

przesuwa się do tyłu przy odbiciu

przesuwa się do tyłu przy odbiciu

stopy. Gdy stopa ma kontakt z podłożem,

stopy. Gdy stopa ma kontakt z podłożem,

w fazie podporu staw biodrowy jest utrzymywany

w fazie podporu staw biodrowy jest utrzymywany

w wyproście.

w wyproście.



Mięsień pośladkowy średni

Mięsień pośladkowy średni

.

.

Tułów przesuwa się na stronę

Tułów przesuwa się na stronę

osłabienia podczas fazy podporu. Przy słabym mięśniu po

osłabienia podczas fazy podporu. Przy słabym mięśniu po

stronie lewej, miednica opada po stronie prawej, gdy

stronie lewej, miednica opada po stronie prawej, gdy

kończyna prawa rozpoczyna fazę przenoszenia.

kończyna prawa rozpoczyna fazę przenoszenia.



Mm. kulszowo – goleniowe.

Mm. kulszowo – goleniowe.

Zaburzenie w fazie podporu –

Zaburzenie w fazie podporu –

staw kolanowy w przeproście. Zaburzenie w fazie

staw kolanowy w przeproście. Zaburzenie w fazie

przenoszenia – brak hamowania przenoszenia podudzia.

przenoszenia – brak hamowania przenoszenia podudzia.

Zaburzenia chodu

Częste zaburzenia dotyczące osłabienia siły

Częste zaburzenia dotyczące osłabienia siły

mięśniowej

mięśniowej

:

:



Piszczelowy przedni (zginacze grzbietowe

Piszczelowy przedni (zginacze grzbietowe

stopy)

stopy)

.

.

Opadająca stopa – zgięcie podeszwowe stopy w fazie

Opadająca stopa – zgięcie podeszwowe stopy w fazie

przenoszenia. Staw kolanowy musi być uniesiony wyżej, by

przenoszenia. Staw kolanowy musi być uniesiony wyżej, by

nie zahaczyć stopą o podłoże.

nie zahaczyć stopą o podłoże.



Brzuchaty łydki.

Brzuchaty łydki.

Skrócenie długości kroku po stronie

Skrócenie długości kroku po stronie

przeciwnej do zaburzenia. Nie ma uniesienia pięty w fazie

przeciwnej do zaburzenia. Nie ma uniesienia pięty w fazie

odepchnięcia od podłoża. Najlepiej widoczne przy

odepchnięcia od podłoża. Najlepiej widoczne przy

wchodzeniu w górę po pochyłości.

wchodzeniu w górę po pochyłości.



Chód kaczkowaty.

Chód kaczkowaty.

Przy dystrofiach mięśniowych. Barki

Przy dystrofiach mięśniowych. Barki

cofnięte do tyłu. Niewielka lub brak rotacji obustronnej

cofnięte do tyłu. Niewielka lub brak rotacji obustronnej

miednicy i tułowia. By przenieść lewą kończynę dolną

miednicy i tułowia. By przenieść lewą kończynę dolną

w przód cała lewa strona ciała musi przesunąć się do przodu.

w przód cała lewa strona ciała musi przesunąć się do przodu.

Często zwiększona jest lordoza lędźwiowa.

Często zwiększona jest lordoza lędźwiowa.

Zaburzenia chodu

Częste zaburzenia dotyczące zakresu ruchu

Częste zaburzenia dotyczące zakresu ruchu

:

:



Przykurcz zgięciowy w stawie biodrowym.

Przykurcz zgięciowy w stawie biodrowym.

Nie dochodzi do

Nie dochodzi do

wyprostu w stawie biodrowym. Dla kompensacji dochodzi

wyprostu w stawie biodrowym. Dla kompensacji dochodzi

do wzrostu przodopochylenia miednicy i zwiększenia

do wzrostu przodopochylenia miednicy i zwiększenia

lordozy lędźwiowej. Może dojść także do kompensacyjnego

lordozy lędźwiowej. Może dojść także do kompensacyjnego

zgięcia w stawie kolanowym.

zgięcia w stawie kolanowym.



Przykurcz zgięciowy w stawie kolanowym

Przykurcz zgięciowy w stawie kolanowym

.

.

Efektem będzie

Efektem będzie

zwiększone zgięcie grzbietowe w fazie podporu i

zwiększone zgięcie grzbietowe w fazie podporu i

wcześniejsze podniesienie pięty podczas wybicia stopy.

wcześniejsze podniesienie pięty podczas wybicia stopy.

Dochodzi także do skrócenia długości kroku po stronie

Dochodzi także do skrócenia długości kroku po stronie

przeciwnej do zaburzenia.

przeciwnej do zaburzenia.

Zaburzenia chodu

Częste zaburzenia neurologiczne

Częste zaburzenia neurologiczne

:

:

Chód hemiplegiczny.

Chód hemiplegiczny.

Różni się w zależności od

Różni się w zależności od

tego czy występuje spastyczność czy wiotkość.

tego czy występuje spastyczność czy wiotkość.

Pacjent przechyla ciało na stronę zdrowszą,

Pacjent przechyla ciało na stronę zdrowszą,

wykonuje ruch obwodzenia kończyną chorą

wykonuje ruch obwodzenia kończyną chorą

w fazie przenoszenia, stopa jest stawiana płasko

w fazie przenoszenia, stopa jest stawiana płasko

lub od palców. Kończyna górna po stronie

lub od palców. Kończyna górna po stronie

chorej – może być w przykurczu zgięciowym.

chorej – może być w przykurczu zgięciowym.

Brak ruchu obręczy barkowej po stronie chorej

Brak ruchu obręczy barkowej po stronie chorej

w trakcie chodu.

w trakcie chodu.

Chód ataktyczny

Chód ataktyczny

.

.

Przy uszkodzeniach móżdżku.

Przy uszkodzeniach móżdżku.

Zwiększony czworobok podparcia, nierówne, szarpane

Zwiększony czworobok podparcia, nierówne, szarpane

ruchy. Trudności przy przejściu wzdłuż linii prostej.

ruchy. Trudności przy przejściu wzdłuż linii prostej.

Zataczanie się.

Zataczanie się.

Zaburzenia chodu

Częste zaburzenia neurologiczne

Częste zaburzenia neurologiczne

:

:



Chód parkinsonowski.

Chód parkinsonowski.

Kończyny dolne i tułów

Kończyny dolne i tułów

w zgięciu. Środek ciężkości przemieszcza się w przód.

w zgięciu. Środek ciężkości przemieszcza się w przód.

Brak ruchu obręczy barkowej w trakcie chodu.

Brak ruchu obręczy barkowej w trakcie chodu.

Trudności z rozpoczęciem ruchu. Czasem widoczne

Trudności z rozpoczęciem ruchu. Czasem widoczne

są krótkie, szybkie kroki, aby utrzymać równowagę.

są krótkie, szybkie kroki, aby utrzymać równowagę.



Chód scyzorykowy

Chód scyzorykowy

.

.

Przy spastyczności przywodzicieli stawu

Przy spastyczności przywodzicieli stawu

biodrowego.Najbardziej widoczny w fazie przenoszenia.

biodrowego.Najbardziej widoczny w fazie przenoszenia.

Zaburzenia chodu

Zaburzenia chodu spowodowane bólem:

Zaburzenia chodu spowodowane bólem:



Ból stawów kończyny dolnej prowadzi do skrócenia fazy podporu.

Ból stawów kończyny dolnej prowadzi do skrócenia fazy podporu.



Skrócona faza podporu po stronie bólu powoduje skrócenie kroku po

Skrócona faza podporu po stronie bólu powoduje skrócenie kroku po

stronie przeciwnej.

stronie przeciwnej.



Ruchy obręczy barkowej w trakcie chodu są mniejsze.

Ruchy obręczy barkowej w trakcie chodu są mniejsze.

Zaburzenia chodu



Trening chodu powinien uwzględniać

Trening chodu powinien uwzględniać

także trening równowagi.

także trening równowagi.



Trening chodu powinien odbywać się

Trening chodu powinien odbywać się

w bezpiecznym środowisku, które nie

w bezpiecznym środowisku, które nie

rozprasza pacjenta. Pacjent powinien być

rozprasza pacjenta. Pacjent powinien być

zaopatrzony w odpowiednie obuwie.

zaopatrzony w odpowiednie obuwie.



Stosuje się także bieżnie z systemem

Stosuje się także bieżnie z systemem

pasów, które umożliwiają pacjentowi

pasów, które umożliwiają pacjentowi

bezpieczny trening.

bezpieczny trening.

Trening chodu



Oceniając gotowość do treningu bierze się

Oceniając gotowość do treningu bierze się

pod uwagę:

pod uwagę:

–

Możliwości fizyczne pacjenta:

Możliwości fizyczne pacjenta:

możliwość obciążania kończyny, siłę

możliwość obciążania kończyny, siłę

stabilność, koordynację, równowagę

stabilność, koordynację, równowagę

–

Możliwości psychiczne

Możliwości psychiczne

i emocjonalne.

i emocjonalne.

Ocena pacjenta



Zaawansowana ocena kinetyki chodu wymaga laboratorium chodu

Zaawansowana ocena kinetyki chodu wymaga laboratorium chodu

z systemem komputerowym.

z systemem komputerowym.



Reedukację chodu rozpatruje się w ujęciu

Reedukację chodu rozpatruje się w ujęciu

etapowym:

etapowym:

–

Przygotowanie do nauki chodzenia

Przygotowanie do nauki chodzenia

–

Właściwa reedukacja chodu

Właściwa reedukacja chodu

–

Doskonalenie chodu

Doskonalenie chodu

Trening chodu



Rozpoczyna się u osób leżących – pionizacja.

Rozpoczyna się u osób leżących – pionizacja.



Zapobieganie przykurczom.

Zapobieganie przykurczom.



Wzmocnienie mięśni zapewniających pozycję

Wzmocnienie mięśni zapewniających pozycję

pionową oraz przemieszczanie kończyn dolnych,

pionową oraz przemieszczanie kończyn dolnych,

a także mięśni obręczy kończyn górnych.

a także mięśni obręczy kończyn górnych.



Wyrównanie długości kończyn dolnych.

Wyrównanie długości kończyn dolnych.

Przygotowanie



Wyrabianie reakcji ochronnych – umiejętność padania

Wyrabianie reakcji ochronnych – umiejętność padania

i podnoszenia się.

i podnoszenia się.



Upadek – z obniżeniem środka ciężkości ciała, raczej

Upadek – z obniżeniem środka ciężkości ciała, raczej

w bok i z przejęciem ciężaru ciała (z podporem) przez kkg – nie w pełni

w bok i z przejęciem ciężaru ciała (z podporem) przez kkg – nie w pełni

wyprostowane. Istotna jest ochrona głowy – by nie uderzyła o podłoże.

wyprostowane. Istotna jest ochrona głowy – by nie uderzyła o podłoże.



Nauka padania – rozpoczynana od prostych zadań np. opad tułowia na ścianę,

Nauka padania – rozpoczynana od prostych zadań np. opad tułowia na ścianę,

upadki z małej wysokości na materace.

upadki z małej wysokości na materace.



Ćwiczenia trudniejsze – upadki na jeden materac, na twarde podłoże – ćwiczący

Ćwiczenia trudniejsze – upadki na jeden materac, na twarde podłoże – ćwiczący

wybiera kierunek i moment upadku.

wybiera kierunek i moment upadku.



Najtrudniejsze – upadki po wytrąceniu z równowagi przez instruktora.

Najtrudniejsze – upadki po wytrąceniu z równowagi przez instruktora.



Podnoszenie się z podłoża – zależy czy pacjent wykonuje klęk jednonóż czy nie

Podnoszenie się z podłoża – zależy czy pacjent wykonuje klęk jednonóż czy nie

(usztywnione stawy kolanowe).

(usztywnione stawy kolanowe).



Klęk jednonóż + wspięcie po kulach = pozycja stojąca

Klęk jednonóż + wspięcie po kulach = pozycja stojąca



Leżenie przodem + uniesienie miednicy w górę + podparcie na kkg przy

Leżenie przodem + uniesienie miednicy w górę + podparcie na kkg przy

wyprostowanych stawach kolanowych + przemieszczenie się w kierunku

wyprostowanych stawach kolanowych + przemieszczenie się w kierunku

ściany/krawężnika (aby zablokować stopy) = z pozycji czworaczej do stojącej ze

ściany/krawężnika (aby zablokować stopy) = z pozycji czworaczej do stojącej ze

wsparciem na kulach.

wsparciem na kulach.

Reedukacja właściwa



Likwidacja ułatwień, wprowadzenie utrudnień

Likwidacja ułatwień, wprowadzenie utrudnień

– tory przeszkód, schody, pochylnie, różna nawierzchnia.

– tory przeszkód, schody, pochylnie, różna nawierzchnia.



W chodzeniu po schodach – najbezpieczniejsze jest chodzenie bokiem –

W chodzeniu po schodach – najbezpieczniejsze jest chodzenie bokiem –

dzięki oburęcznemu chwytowi nie dochodzi do zaburzeń równowagi,

dzięki oburęcznemu chwytowi nie dochodzi do zaburzeń równowagi,

zwłaszcza w płaszczyźnie strzałkowej.

zwłaszcza w płaszczyźnie strzałkowej.



Osoba asekurująca znajduje się niżej niż pacjent.

Osoba asekurująca znajduje się niżej niż pacjent.

„

„

Kończyna zdrowa idzie w górę,

Kończyna zdrowa idzie w górę,

kończyna chora schodzi w dół.

kończyna chora schodzi w dół.

Kule towarzyszą kończynom.”

Kule towarzyszą kończynom.”



Poprawa wydolności ogólnej pacjenta.

Poprawa wydolności ogólnej pacjenta.



Przywracanie prawidłowego stereotypu chodu przez likwidację drobnych

Przywracanie prawidłowego stereotypu chodu przez likwidację drobnych

błędów.

błędów.

Doskonalenie chodu