1

EMAS

Eko-Zarządzanie
i Auditowanie

CO TO JEST EMAS?

EMAS jest usankcjonowanym prawnie Programem
Wspólnot Europejskich, propagującym ideę
dobrowolnego podejmowania zobowiązań w
dziedzinie ochrony środowiska przez organizacje,
instytucje i przedsiębiorstwa, które wdrożyły i
utrzymują systemy zarządzania środowiskowego
zgodne z wytycznymi normy EN PN ISO 14001,
ciągle identyfikują aspekty środowiskowe i swoje
znaczące oddziaływania na środowisko oraz
opracowują i realizują plany działań pozwalające
sukcesywnie ograniczać to oddziaływanie w sposób
i w zakresie większym, niż wymaga tego prawo.

Akronim EMAS wywodzi się z nazwy Eco-
Management and Audit Scheme (Eko-Zarządzanie i
Auditowanie) w tytule angielskiej wersji aktu
prawnego opisującego zasady funkcjonowania
EMAS i jego kryteria. Jest to Regulation (EC) No
761/2001 of The European Parliament The Council
of 19 March 2001 allowing voluntary participation
by organizations in a Community eco-management
and audit scheme (Rozporządzenie (WE) nr
761/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady
Europejskiej umożliwiające dobrowolne uczestnic-
two organizacji w programie eko-zarządzania i
auditów Wspólnoty).

Główny trzon EMAS stanowią unijny i krajowe
systemy rejestracji i promocji organizacji
spełniających określone warunki. Program
wprowadza również szereg mechanizmów
ułatwiających samoocenę i samokontrolę jednostek
w odniesieniu do ich wpływu na środowisko oraz
zapewniających społeczeństwu dostęp do
informacji na ten temat.

Rozporządzenie składa się z 18 artykułów tekstu
podstawowego i 8 aneksów, zawierających
wskazówki, wytyczne, wyjaśnienia i
uszczegółowienie niektórych jego przepisów.
Rozporządzenie określa zarówno wymagania
stawiane państwom członkowskim w zakresie
ustanowienia systemu, jak i wymagania i wytyczne
dla organizacji zainteresowanych przystąpieniem
do realizacji celów programu.

Założenia programu EMAS

!

DOBROWOLNOŚĆ

Udział jednostek organizacyjnych w Programie
EMAS jest dobrowolny. Przystępując do programu
organizacja zobowiązuje się do utrzymywania SZŚ,
prowadzenia auditów i publikowania informacji na
zasadach podanych w Rozporządzeniu. W zamian
za to, po weryfikacji wypełniania wymogów
EMAS, nazwa jednostki umieszczana jest w
specjalnym unijnym i krajowym rejestrze i zyskuje
ona prawo posługiwania się logo EMAS (na
zasadach określonych w Rozporządzeniu).

Dobrowolne jest uczestnictwo w programie.
Natomiast każde państwo członkowskie Unii ma
obowiązek ustanowienia krajowego systemu
EMAS, niezależnie od stopnia zainteresowania
organizacji uczestnictwem w Programie. System
musi obejmować struktury i reguły postępowania w
zakresie akredytacji weryfikatorów, rejestracji
uczestników programu oraz akredytowanych
weryfikatorów, a także weryfikacji i potwierdzania
deklaracji oraz wypełniania wymagań Programu.

!

DOSTĘPNOŚĆ

W Programie EMAS może uczestniczyć każda
jednostka organizacyjna (przedsiębiorstwa, organy
administracyjne, placówki edukacyjne itp.).
Szeroka dostępność Programu ma powodować
zwiększanie ilości, a tym samym skali i efektów
działań pro-środowiskowych, a w konsekwencji
systematyczne zmniejszanie szkodliwych wpływów
na środowisko ze strony przemysł, rolnictwo, czy
gospodarki komunalnej. W szczególności chodzi o
zwiększenie zainteresowania takimi działaniami ze
strony małych i średnich przedsiębiorstw i
instytucji, których jednostkowe oddziaływanie
może być stosunkowo niewielkie, ale ich suma
stanowi znaczące obciążenie dla środowiska.

!

NIEZALEŻNA WERYFIKACJA

EMAS zakłada, że organizacje zarejestrowane w
programie są okresowo sprawdzane przez
niezależnych weryfikatorów środowiskowych.
Zadaniem weryfikatorów jest bezstronna ocena
funkcjonowania SZŚ oraz potwierdzenie
prawdziwości danych publikowanych w deklaracji
środowiskowej.

!

JAWNOŚĆ DANYCH

Jednym z elementów programu EMAS jest
publikowanie przez organizacje tzw. deklaracji
środowiskowych, zawierających wiarygodne
informacje o oddziaływaniu organizacji na
środowisko, podejmowanych przez nią działaniach
środowiskowych i ich efektach. Rozporządzenie

2

wymaga, aby deklaracje prezentowały informacje i
dane prawdziwe, jednoznaczne i pozwalające na ich
okresowe porównywanie. Organizacja powinna
zapewnić dostępność informacji zawartych w
deklaracji dla opinii publicznej i wszystkich
zainteresowanych stron.

!

OKRESOWOŚĆ (CYKLICZNOŚĆ)

Organizacje, które zostały zarejestrowane w
Programie zobowiązane są tak prowadzić swoją
działalność, aby jej wpływ na środowisko był pod
nieustanną kontrolą, a tam gdzie to jest tylko
możliwe, skala oddziaływań była systematycznie
zmniejszana. Jest to fundamentalna zasada
funkcjonowania SZŚ, także w rozumieniu normy
ISO 14001. Wymusza to prowadzenie cyklicznych
działań zgodnie z tzw. pętlą ciągłego doskonalenia.

EMAS wymaga ponadto okresowego odnawiania
rejestracji. Ma to motywować organizacje do
ciągłej realizacji celów EMAS oraz utrzymywania
SZŚ i zapewnić, że w zarejestrowanych jednostkach
systemy te faktycznie funkcjonują, a plany działań
pro-środowiskowych są systematycznie
przygotowywane, realizowane, weryfikowane i
uzupełniane.

Obowiązki Państw
Członkowskich UE

Rozporządzenie EMAS, określające formalne
podstawy realizacji Programu obowiązuje
bezpośrednio wszystkie Państwa wchodzące w
skład Unii Europejskiej i ma charakter nadrzędny w
stosunku do przepisów prawa krajowego.
Przenoszenie zapisów z Rozporządzenia do
ustawodawstwa poszczególnych państw jest
zabronione.

Kraje członkowskie zobowiązane są do natomiast
do stworzenia instytucjonalnych podstawy
funkcjonowania systemu EMAS poprzez powołanie
odpowiednich instytucji, nadanie im stosownych
kompetencji oraz ustalenie szczegółowych reguł
funkcjonowania, jakkolwiek zgodnych z ogólnymi
regułami Rozporządzenia EMAS. W szczególności
członkowie UE zobowiązani są do ustanowienia
następujących elementów systemu EMAS:

"

jednostki akredytującej weryfikatorów oraz
systemu akredytacji;

"

kompetentnego organu rejestrującego
organizacje w systemie EMAS;

"

publicznie dostępnej listy jednostek
zarejestrowanych w systemie EMAS oraz listy
akredytowanych weryfikatorów
środowiskowych.

Każde państwo członkowskie decyduje również o
ewentualnym wprowadzeniu i wysokość opłat
rejestracyjnych, a także opłat za akredytację itp.

!

AKREDYTACJA WERYFIKATORÓW

Stworzenie przez Państwa Członkowskie systemu
akredytacji weryfikatorów ma na celu
potwierdzenie kwalifikacji i kompetencji
weryfikatorów oraz zapewnienie nadzoru nad ich
działalnością. Przy tworzeniu systemu akredytacji
Kraje Unijne mogą korzystać z instytucji już
istniejących, nadając im odpowiednie uprawnienia.

Weryfikatorzy środowiskowi:

Instytucje, lub osoby specjalizujące się w
dziedzinie ochrony środowiska oraz znające
wymogi wdrażania i funkcjonowania systemu
zarządzania środowiskowego zgodnego z normą
ISO

14001, w stopniu zapewniającym

kompetentne przeprowadzanie oceny przeglądów i
deklaracji

środowiskowych, zgodności

funkcjonowania SZŚ ze standardem ISO 14001
oraz spełniania przez daną organizację wymogów
prawa ochrony środowiska, których kwalifikacje
oficjalnie potwierdzone zgodnie z regułami
akredytacji weryfikatorów EMAS.

Zgodnie z wytycznymi Rozporządzenia jakość
usług wykonywanych przez weryfikatorów jest
sprawdzana przez organ akredytacyjny, co najmniej
raz na 24 miesiące. Jeśli weryfikator naruszy zasadę
bezstronności, lub w wydanej opinii poświadczy
nieprawdę, organ akredytacyjny może cofnąć, lub
zawiesić akredytację. Podjęcie decyzji o cofnięciu,
lub zawieszeniu akredytacji musi zostać
poprzedzone wysłuchaniem wyjaśnień weryfikatora
w kwestii stawianych mu zarzutów.

Weryfikatorzy akredytowani zgodnie z wymogami
EMAS mogą działać na terenie wszystkich Krajów
Członkowskich Unii. W takich przypadkach
zobowiązani są jednak do powiadomienia
lokalnego organu akredytacyjnego o szczegółach
planowanej weryfikacji. Muszą też wykazać, że są
w stanie prowadzić czynności weryfikacyjne.
Dotyczy to zwłaszcza znajomości lokalnego prawa
i pokonywania barier językowych.

!

ORGANY KOMPETENTNE

Ustanowienie przez Państwa Członkowskie
kompetentnej jednostki (organu), odpowiadającej
za prawidłowe funkcjonowanie systemu i realizację
celów EMAS jest jednym z obowiązków
nakładanych przez Rozporządzenie na Państwa
Członkowskie. Kompetentne organy powinny w

3

swoim postępowaniu gwarantować niezależność i
neutralność, jak również skuteczność wypełniania
zaleceń Rozporządzenia.

Do zadań organu kompetentnego należą:

"

zapewnienie funkcjonowania systemu rejestracji
organizacji, które spełniają warunki opisane w
Rozporządzeniu

"

prowadzenie listy zarejestrowanych organizacji,

"

przekazywanie uaktualnionego rejestru do
Komisji Europejskiej,

"

przeprowadzanie przeglądów funkcjonowania
systemu rejestracji,

"

uczestniczenie w pracach Komisji.

Struktury odpowiedzialne za prowadzenie systemu
rejestracji powinny zapewniać:

-

prowadzenie rejestru pozytywnie zweryfikowanych
organizacji i jego bieżącą aktualizację;

-

bieżące przekazywanie informacji o stanie listy do
kompetentnego organu na szczeblu centralnym;

-

przechowywanie egzemplarzy publikowanych
corocznie przez organizacje deklaracji (raportów
środowiskowych) i udostępnianie ich opinii
publicznej;

-

przegląd zgodności raportów z wymogami
Rozporządzenia EMAS oraz zgodności ze stanem
faktycznym podanych w nich informacji o poziomie
oddziaływania na środowisko oraz podejmowanych
działaniach służących ograniczeniu tego wpływu.

Organ kompetentny ma obowiązek pozyskiwać i
udostępniać informacje mogące mieć wpływ na
decyzję o rejestracji, odmowie wpisu lub
zawieszeniu i skreśleniu z listy.

Wymagania EMAS w odniesieniu
do jednostek organizacyjnych

Oprócz ogólnych zasad tworzenia krajowych
systemów EMAS, Rozporządzenie określa też
warunki jakie muszą spełnić organizacje, aby
przystąpić do programu i uzyskać rejestrację w
odpowiednim krajowym systemie EMAS.
Najważniejsze z nich to:

1. spełnianie wymogów prawa ochrony

środowiska;

2. wdrożenie systemu zarządzania

środowiskowego opisany w Aneksie I do

Rozporządzenia EMAS;

3. przeprowadzanie auditów środowiskowych;
4. przedstawianie deklaracji środowiskowych,

potwierdzanych przez weryfikatora EMAS,

w terminach określonych w Rozporządzeniu.

Dla uzyskania potwierdzenia spełnienia wszystkich
kryteriów określonych w Rozporządzeniu
organizacja powinna poddać procesowi weryfikacji

poszczególne elementy swojego SZŚ. Uprawnienia
do przeprowadzenia takiej oceny posiadają
weryfikatorzy środowiskowi akredytowani w
krajowym systemie EMAS.

Utrzymanie rejestracji organizacji w systemie
EMAS następuje po corocznym przedłożeniu
kompetentnym organom, zaktualizowanej i
zatwierdzonej przez weryfikatora, deklaracji
środowiskowej. Ponadto co 3 lata w celu
przedłużenia rejestracji organizacja musi:

#

poddać się weryfikacji potwierdzającej, że
nadal spełniane są wszystkie wymogi
Rozporządzenia,

# dostarczyć formularz rejestracyjny,

#

wnieść opłatę rejestracyjną (ustaloną przez
kompetentny organ).

Wdrażanie EMAS w organizacji

1.

przeprowadzenie przeglądu środowiskowego

– zgodnie z Aneksem VII do

Rozporządzenia w sprawie EMAS,

2.

wdrożenie (lub weryfikacja) Systemu

Zarządzania Środowiskowego w pełni

zgodnego z zaleceniami Aneksu I Część A

dotyczącego wymagań SZŚ (wg rozdziału 4

normy EN/PN ISO 14001),

3.

przeprowadzenie auditu środowiskowego,

4.

opracowanie deklaracji środowiskowej,

5.

weryfikacja,

6.

rejestracja,

7.

opublikowanie deklaracji środowiskowej.

!

PRZEGLĄD ŚRODOWISKOWY

Przygotowanie do rejestracji w systemie EMAS
należy rozpocząć od przeprowadzenia przeglądu
środowiskowego. Organizacja przeprowadza
przegląd swojej działalności, produktów i usług, w
celu zidentyfikowania aspektów środowiskowych
występujących w przedsiębiorstwie, co daje
możliwość wykazania obszarów, w których
występują znaczące wpływy na środowisko.

Przegląd środowiskowy powinien

obejmować pięć kluczowych stref:

1. wymogi legislacyjne, regulacyjne i inne, do

których musi stosować się organizacja;

2. aspekty środowiskowe o istotnym wpływie na

środowisko

3. opis kryteriów oceny istotności wpływu

środowiskowego

4. badanie wszystkich istniejących działań i

procedur zarządzania środowiskowego;

5. ocena efektu badania wcześniejszych

incydentów (awarie, wycieki).

4

Organizacje, które maja już wdrożony system
zarządzania środowiskowego mogą wykorzystywać
wyniki auditów i przeglądu dokonywanego przez
kierownictwo. W ich przypadku przeprowadzanie
przeglądu nie jest konieczne. Dla tych jednostek,
które dopiero przystępują do budowy własnego
SZŚ przegląd dostarczy szeregu informacji
ułatwiających te zadania.

!

ASPEKTY ŚRODOWISKOWE

Aneks VI do Rozporządzenia definiuje dwie grupy
aspektów

środowiskowych związanych z

działalnością organizacji:

Aspekty bezpośrednie

to te, nad którymi

organizacja posiada kontrolę zarządczą np.
emisja do atmosfery, zrzuty ścieków do
wód, wytwarzanie odpadów.

Aspekty pośrednie

związane są z

działaniami i usługami, nad którymi
organizacja może nie mieć pełnej kontroli.

Organizacja musi umieć wykazać, że stale bierze
pod uwagę aspekty środowiskowe, związane ze
znaczącymi bezpośrednimi wpływami na
środowisko. Przy ustalaniu aspektów pośrednich
należy rozważyć inwestycje finansowe, zagadnienia
związane z produktami (projektowanie, rozwój,
pakowanie, transport), nowe rynki zbytu,
zleceniobiorców, dostawców. Organizacja
powinna dobierać takich dostawców i
kontrahentów, którzy nie będą stwarzać przeszkód
w realizowaniu jej polityki środowiskowej.

Rozporządzenie EMAS nakłada na organizacje
obowiązek ustalenia kryteriów oceny aspektów
środowiskowych, według których określa się
znaczenie aspektu. Zasady te muszą być jasno
określone, zrozumiałe, możliwe do zweryfikowania
oraz udostępnione opinii publicznej.

Przy ustalaniu kryteriów oceny aspektów
środowiskowych należy wziąć. pod uwagę m.in:

#

informacje o stanie środowiska dla
określenia działań, produktów i usług
organizacji, które mogłyby mieć wpływ na
środowisko

#

istniejące dane organizacji na temat ilości
energii i materiałów, zrzutów, odpadów i
emisji w kategoriach ryzyka,

#

punkty widzenia stron zainteresowanych,

#

ustalone działania środowiskowe organizacji,

#

czynności pomocnicze,

#

projektowanie, opracowywanie produkcję,
dystrybucję, obsługę, powtórne
wykorzystanie, recykling i usuwanie
produktów organizacji

#

działania o największych kosztach i efektach
środowiskowych

Podczas identyfikacji i klasyfikacji aspektów ważne
są również zagadnienia związane z uruchomieniem
i zatrzymaniem procesu, sytuacje awaryjne,
przyszłe działania organizacji (nowe planowane
inwestycje), jak i skutki z przeszłości (np.
zlikwidowane magazyny substancji
niebezpiecznych, zamknięta linia produkcyjna).

Odpowiednie ustalenie i wykazanie wszystkich
aspektów środowiskowych stanowi podstawę dla
budowy całego systemu zarządzania
środowiskowego. Proces identyfikacji aspektów
środowiskowych jest również źródłem informacji
będących punktem wyjścia do określenia działań
organizacji w zakresie ochrony środowiska.

!

SYSTEM ZARZĄDZANIA
ŚRODOWISKOWEGO

Standardem zaadaptowanym na potrzeby systemu
Eko-Zarządzania i Auditowania jest opis systemu
zarządzania środowiskowego (SZŚ) podany w
normie ISO 14001. W EMAS obowiązują definicje
i pojęcia (oprócz kilku nowych) tożsame z
definicjami tej normy. Jednakże EMAS, w
porównaniu z ISO 14001, rozszerza kwestie
związane z aspektami środowiskowymi, auditami i
komunikacją zewnętrzną (deklaracja
środowiskowa). Wymogi systemu zarządzania
środowiskowego opartego na normie ISO 14001
opisuje Aneks I do Rozporządzenia EMAS.

Organizacje, które posiadają, potwierdzone
stosownym certyfikatem, inne systemy zarządzania
środowiskowego, odpowiadające wymaganiom
Rozporządzenia EMAS (zatwierdzone przez
Komisję Europejską), również mogą ubiegać się o
rejestrację w systemie.

5

Lista uznanych standardów zostanie opublikowana
przez Komisję Europejską w Oficjalnym Dzienniku
Wspólnoty Europejskiej.

!

AUDIT ŚRODOWISKOWY

W system Eko-Zarządzania i Auditowania wpisane
są mechanizmy kontrolne. Jednym z nich są audity
środowiskowe, opisane w Aneksie II
Rozporządzenia.

Wg zaleceń EMAS organizacje powinny ustalić
program auditów, w którym ujęte będą cele auditu
lub cyklu auditowego oraz częstotliwość
wykonywania auditów, dla każdej czynności
osobno.

Audity należy przeprowadzać okresowo. Okres
czasu potrzebny do sprawdzenia wszystkich działań
organizacji, nazywa się cyklem auditowym.
Częstotliwość auditów przyjmuje organizacja w
zależności od prowadzonej działalności, wpływów
na środowisko i wyników z poprzednich auditów.
Przerwa między auditami lub cyklem auditowym
nie może przekraczać 3 lat

Audity wewnętrzne przeprowadzane są przez
kompetentnych, obiektywnych i odpowiednio
przeszkolonych pracowników organizacji.

Audity zewnętrzne przeprowadzać mogą firmy
specjalizujące się w działalności auditowej
(udzielające certyfikacji na zgodność z normą ISO
14001) lub konsultanci. Środki przeznaczone na
audit i czas trwania auditu, muszą być uzależnione
od zakresu i celów auditu. Do zadań najwyższego
kierownictwa należeć

będzie wspieranie

wykonywanych czynności auditowych.
Przeprowadzana ocena powinna przebiegać
sprawnie i dostarczać wiarygodnych danych,
potrzebnych do przeglądu SZŚ wykonywanego
przez kierownictwo.

Zakres auditów może być różnorodny (mniej lub
bardziej złożony), jednakże przy jego określaniu
należy wyraźnie sprecyzować:

•

strefy poddane ocenie,

•

auditowane czynności,

•

kryteria środowiskowe,

•

czas trwania auditu

EMAS zaleca, by w określonym czasie wszystkie
działania organizacji były poddane auditowi..

Program Auditu powinien uwzględniać rozmowy
z pracownikami, kontrolę warunków działalności
przegląd sprzętu i dokumentacji systemowej.
Podczas oceniania działań organizacji należy brać
pod uwagę nie tylko zgodność z normami i
wymogami prawnymi lecz również skuteczność
realizacji przyjętych celów i zadań
środowiskowych.

Po zakończeniu każdego auditu lub cyklu
auditowego, auditorzy sporządzają pisemny raport,
zawierający wyniki oraz wnioski z
przeprowadzonej oceny systemu. Przygotowany
raport przedstawiony zostanie zarządowi
przedsiębiorstwa.

CEL WYKONYWANYCH AUDITÓW:

1. określenie, czy SZŚ:

•

funkcjonuje zgodnie z
wymaganiami normy

•

realizuje założone działania
środowiskowe,

•

jest zgodny z programem i polityką
organizacji,

•

jest właściwie wdrożony i
utrzymywany;

2. dostarczenie kierownictwu wyników

auditów;

3. sprawdzenie zgodności z wymogami

środowiskowymi.

Kolejne etapy procesu auditowania:

•

zapoznanie się z SZŚ,

•

określenie słabych i mocnych punktów
systemu,

•

zebranie dowodów,

•

ocena poprzednich auditów,

•

przygotowanie wniosków,

•

sporządzenie raportu zawierającego
wyniki i wnioski z przeprowadzonego
auditu.

6

Raport z auditu powinien:

# dokumentować zakresu auditu,
# dostarczać informacji na temat

działalności środowiskowej i zgodności z
polityką przyjętą przez organizację,

# informować o metodach monitorowania

wpływów na środowisko,

# wykazywać efekty środowiskowe (lub ich

brak) działań prowadzonych w ramach
SZŚ,

# proponować ewentualne zmiany związane

z funkcjonowaniem SZŚ

Następstwem każdego auditu powinno

być przygotowanie i wprowadzenie

planu działań korygujących.

!

DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA

Jednym z wymogów, stawianych organizacjom
przez EMAS, jest utrzymywanie stałej komunikacji
ze społeczeństwem. Informowanie stron
zainteresowanych o celach środowiskowych i
ukazywanie rzeczywistych osiągnięć w ich
realizacji ma poprawiać wiarygodność działań
prowadzonych, przez organizację, na rzecz ochrony
środowiska.

Informacje o poziomie oddziaływań

i

uzyskiwanych efektach ekologicznych, poparte
sprawdzalnymi danymi liczbowymi prezentowane
są opinii publicznej w formie raportu zwanego
deklaracją środowiskową.

Rozporządzenie EMAS w Aneksie III wyraźnie
określa minimalny zakres informacji zawartych w
deklaracji. Są to:

•

krótka charakterystyka zakładu,
podsumowanie jego działań, produktów i
usług,

•

polityka środowiskowa przedsiębiorstwa i
opisany, w sposób zwięzły, SZŚ,

•

wyjaśnienie wpływu organizacji na
środowisko, z podaniem znaczących
aspektów środowiskowych,

•

opis celów i zadań, które organizacja chce
osiągnąć eliminując swoje najbardziej
niekorzystne wpływy na środowisko,

•

mierzalne efekty działalności
środowiskowej, podsumowanie danych
dotyczących emisji zanieczyszczeń, hałasu,
wytworzonych odpadach, zużyciu
surowców, energii, wody itp.; dane te
powinny być podane w taki sposób, by
można było corocznie je porównywać,

•

efekty działalności w odniesieniu do
przepisów prawnych z uwzględnieniem
znaczących wpływów na środowisko,

•

nazwisko (lub nazwa instytucji) i numer
akredytacyjny weryfikatora oraz data
potwierdzenia deklaracji.

Przygotowując deklarację, organizacja powinna
brać pod uwagę potrzeby informacyjne wszystkich
zainteresowanych stron. Wymagane jest również
aby sposób prezentacji danych był jasny,
niedwuznaczny i zrozumiały dla osób, które nie
znają terminologii branżowej.

Uwierzytelniona przez weryfikatora deklaracja
środowiskowa dołączana jest do wniosku o
rejestrację w systemie EMAS. Organizacja
zobowiązana jest do jej wydania w formie
drukowanej przy swojej pierwszej rejestracji, a
następnie co trzy lata, podczas ubiegania się o
utrzymanie rejestracji. Każdorazowo po uzyskaniu
rejestracji (lub jej przedłużeniu) deklaracja zostaje
podana do publicznej wiadomości.

Wszystkie dostępne publicznie informacje
podlegają corocznej aktualizacji.. Zmiany po
zatwierdzeniu przez weryfikatora są przedstawiane
kompetentnemu organowi, a następnie, zgodnie z
procedurą, rozpowszechnione publicznie.

Deklaracja

środowiskowa i wybrane z niej

informacje mogą być udostępnione w dowolny
sposób. Może to być publikacja elektroniczna,
broszury, ulotki, dane na stronie internetowej itp.
Jest to ważne gdyż organizacja będzie musiała
udowodnić weryfikatorowi, że każdy
zainteresowany informacją, może ją uzyskać w
sposób łatwy i szybki.

Istnieje możliwość przedstawienia deklaracji
środowiskowej wspólnej dla kilku obiektów danej
organizacji, zlokalizowanych w różnych miejscach.
Taka deklaracja musi jednak w sposób jasny i
rzetelny opisywać każdy obiekt ujęty w raporcie.

7

!

PRZEPROWADZENIE WERYFIKACJI

Procesowi weryfikacji organizacja poddaje sięw
celu udowodnienia, że spełnia wszystkie wymogi
Rozporządzenia w sprawie EMAS.

Pierwsza weryfikacja

obejmuje sprawdzenie

zgodności funkcjonowania SZŚ zgodnie z Aneksem
I do Rozporządzenia, ocenę planu auditów, który
powinien objąć obszary i działania o największym
wpływie na środowisko, wiarygodność danych
zawartych w deklaracji środowiskowej,
przygotowanym zgodnie z Aneksem III oraz
potwierdzenie wykonania przez kierownictwo co
najmniej jednego przeglądu SZŚ.

Częstotliwość weryfikacji ustalana jest pomiędzy
przedsiębiorstwem starającym się o rejestrację (lub
jej utrzymanie) w systemie a weryfikatorem
środowiskowym. Proces ten odbywa się nie
rzadziej niż co 3 lata. Grafik przeglądów przygotuje
weryfikator.

Koszty weryfikacji pokrywa jednostka
organizacyjna, starająca się o rejestrację.

!

PROCES REJESTRACJI

Zarejestrowane w systemie będą te organizacje,
które w przewidywanym czasie dostarczą organom
rejestrującym następujące dokumenty:

1. potwierdzone przez weryfikatora

deklaracja środowiskowa,

2. wypełniony formularz, zawierający

co najmniej minimum informacji
uwzględnionych w Aneksie VIII,

Ponadto organizacja ubiegająca cię o rejestrację
musi:

1. wnieść określoną opłatę rejestracyjną

2. udowodnić kompetentnym organom, że

stosuje się do wymogów stawianych przez
prawo ochrony środowiska i spełnia
wszystkie kryteria Rozporządzenia w
sprawie EMAS.

Wyznaczone jednostki rejestrujące przyznają
przedsiębiorstwu/instytucji numer rejestracyjny, o
czym poinformują jej władze, jak również przekażą
informację o umieszczeniu organizacji w rejestrze
jednostek uczestniczących w systemie EMAS.

Po zarejestrowaniu w krajowym systemie EMAS
organizacja uzyskuje prawo do posługiwania się
logiem EMAS na zasadach określonym w
Rozporządzeniu.

!

KORZYŚCI Z WDROŻENIA EMAS

Opracowanie: Dorota Jaźwińska

EMAS

!

"

PRO-ŚRODOWISKOWA ORIENTACJA

STRUKTUR I ZASAD ZARZĄDZANIA

PRZEDSIĘBIORSTWEM;

"

LEPSZE STEROWANIE WPŁYWAMI NA

ŚRODOWISKO - ELIMINOWANIE LUB

OGRANICZANIE UJEMNYCH SKUTKÓW;

"

UŁATWIONA IDENTYFIKACJA

CZYSTSZYCH TECHNOLOGII;

"

LEPSZY WIZERUNEK SPOŁECZNY;

"

POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI I

POZYCJI NA RYNKU EUROPEJSKIM;

"

WZROST ZAUFANIA ZE STRONY

KLIENTÓW I KOOPERANTÓW;

"

PRZYCIĄGANIE UWAGI POWAŻNYCH

INWESTORÓW;

"

POPRAWA WIZERUNKU W BANKACH I

FIRMACH UBEZPIECZENIOWYCH;

"

OGRANICZANIE RYZYKA WYSTĄPIENIA

NIEPRZEWIDZIANYCH AWARII;

"

KORZYŚCI EKONOMICZNE