Konkurs BHP pytania i odpowiedzi id 245041

X edycja

Konkursu dla pracowników młodocianych zatrudnionych w rzemio

ze znajomo

ci prawnej ochrony pracy oraz przepisów i zasad bezpiecze

stwa

i higieny pracy 2010 r.

Pytania

z odpowiedziami

(bez szczegółowego omawiania zagadnie

)

Ochrona pr ac y, b ez piecze

stw o i higien y prac y, zakła dow y fu ndu sz

w iadcze

soc jal n ych (definic je)

1. Co oznacza ochrona pracy?

Jest to zespół działa

podejmowanych w obszarze prawa pracy, które w cało

ci słu

żą

ochronie

pracownika, przede wszystkim w miejscu pracy.

Innymi słowy - Ochrona pracy to ochrona:
- interesów pracowników i obejmuje wszelkie działania, które maj

na celu zabezpieczenie potrzeb

i interesów pracowniczych…

- ludzkiej zdolno

ci do pracy, poddawanej ró

norodnym oddziaływaniom

rodowiska pracy,

wpływaj

cym mniej lub bardziej szkodliwie na zdrowie i zdolno

ść

do pracy zatrudnionych.

* Dopuszczalna jest tak

e nast

puj

ca definicja:

Ochrona pracy to całokształt norm prawnych oraz środków badawczych, organizacyjnych i
technicznych mających na celu ochronę praw pracownika oraz ochronę jego życia i zdrowia przed
czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi w środowisku pracy, a także stworzenie mu optymalnych
warunków pracy z punktu widzenia ergonomii, fizjologii i psychologii pracy.

2. Co to s

ródła prawnej ochrony pracy?

ródła prawa pracy to akty normatywne, które reguluj

prawa i obowi

zki pracowników

i pracodawców.

3. Podaj główne

ródła prawnej ochrony pracy.

ródła prawa pracy rozumie si

przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów

wykonawczych, okre

laj

ce prawa i obowi

zki pracowników i pracodawców, a tak

e postanowienia

układów zbiorowych pracy i i innych opartych na ustawie porozumie

zbiorowych, regulaminów

i statutów okre

laj

cych prawa i obowi

zki stron stosunków pracy.

4. Co oznacza bezpiecze

stwo i higiena pracy?

Bezpiecze

stwo i higiena pracy to ogół

rodków i urz

dze

słu

żą

cych do stworzenia warunków

pracy, eliminuj

cych zagro

enie

ycia lub zdrowia zatrudnionych.

Jako definicj

na poda

równie

, i

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY to ogół norm prawnych oraz środków badawczych,

organizacyjnych i technicznych mających na celu stworzenie pracownikowi takich warunków

pracy, aby mógł on wykonywać pracę w sposób produktywny, bez narażania go na

nieuzasadnione ryzyko wypadku lub choroby zawodowej oraz nadmierne obciążenie fizyczne i

psychiczne.

5. Co to s

zasady bezpiecze

stwa pracy?

Przez zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy nale

y rozumie

zasady pozaprawne, wynikaj

z techniki i do

wiadczenia

yciowego, których przestrzeganie zapewnia faktyczne bezpiecze

stwo

i higien

pracy. Ró

norodno

ść

procesów produkcyjnych i technologicznych sprawia,

e nie jest

liwe uregulowanie całej problematyki bezpiecze

stwa i higieny pracy obowi

zuj

cymi

przepisami.

6. Co to jest Zakładowy Fundusz

wiadcze

Socjalnych?

Zakładowy Fundusz

wiadcze

Socjalnych jest to fundusz przeznaczony przez pracodawc

dla

pracowników na działalno

ść

socjaln

, kulturalno-o

wiatow

, sportowo-rekreacyjn

, na udzielanie

pomocy materialnej (rzeczowej, finansowej), a tak

e na udzielanie zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy

na cele mieszkaniowe.

Stosu nek pr ac y

7. Co oznacza nawi

zanie stosunku pracy?

Przez nawi

zanie stosunku pracy pracownik zobowi

zuje si

do wykonywania pracy okre

lonego

rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym
przez pracodawc

, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

8. Czy nawi

zanie stosunku pracy jest dobrowolne?

Nawi

zanie stosunku pracy bez wzgl

du na podstaw

prawn

wymaga zgodnego o

wiadczenia

woli pracodawcy i pracownika.

9. Czy pracownik mo

wiadczy

prac

nieodpłatnie?

Z uwagi na charakter zarobkowy stosunku pracy – pracownik nie mo

e zrzec si

prawa do

wynagrodzenia za wykonan

prac

. Zrzeczenie si

pracownika jest z mocy prawa nieskuteczne.

10. Kto ponosi ryzyko produkcyjne?

Ryzyko produkcyjne (techniczne i ekonomiczne) ponosi pracodawca.

11. Podaj zasadnicze cechy stosunku pracy.

Charakterystyczne cechy stosunku pracy: - osobiste

wiadczenie pracy na rzecz pracodawcy i

pod jego kierownictwem, - praca w wyznaczonym miejscu i czasie, - na rzecz i ryzyko
pracodawcy, - charakter zarobkowy.

12. Czy ł

cy pracownika i pracodawc

stosunek pracy podlega przepisom prawa pracy?

cy pracownika i pracodawc

stosunek pracy podlega przepisom prawa pracy.

13. Czy umowa o prac

jest jedyn

podstaw

wiadczenia pracy?

Umowa o prac

nie jest jedyn

podstawa prawn

wiadczenia pracy, jest ni

równie

mianowanie, powołanie, wybór lub spółdzielcza umowa o prac

14. Podaj definicj

pracodawcy.

Pracodawc

jest jednostka organizacyjna, cho

by nie posiadała osobowo

ci prawnej, a tak

osoba fizyczna, je

eli zatrudniaj

one pracowników.

Za pracodawc

cego jednostk

organizacyjn

czynno

ci w sprawach z zakresu prawa pracy

dokonuje osoba lub organ zarz

dzaj

cy albo inna wyznaczona do tego osoba.

15. Podaj definicj

pracownika.

Pracownikiem mo

e by

osoba, która uko

czyła 18 lat. Trzeba pami

e na warunkach

okre

lonych w Dziale IX Kodeksu pracy, pracownikiem mo

e by

równie

osoba, która nie

uko

czyła 18 lat (pracownik młodociany

Dopuszcza si

równie

nast

puj

definicj

Zgodnie z art. 2 Kodeksu Pracy : pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o
pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę

16. Jak powstaje stosunek pracy?

Stosunek pracy powstaje na skutek zawarcia umowy o prac

, mianowania, powołania, wyboru

lub zawarcia spółdzielczej umowy o prac

17. Wymie

rodzaje umów o prac

W prawie pracy rozró

nia si

umowy bezterminowe, zawierane na czas nie okre

lony, oraz

terminowe, które ulegaj

rozwi

zaniu z upływem oznaczonego okresu b

z chwil

wykonania

okre

lonej pracy.

Umow

o prac

zawiera si

na czas nie okre

lony, na czas okre

lony lub na czas wykonywania

okre

lonej pracy.

eli zachodzi konieczno

ść

zast

pstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej

nieobecno

ci w pracy, pracodawca mo

e w tym celu zatrudni

innego pracownika na podstawie

umowy na czas okre

lony („umowa na zast

pstwo”), obejmuj

cy czas tej nieobecno

ci.

da z tych umów(o których powy

ej) mo

e by

poprzedzona umow

o prac

na okres próbny.

18. Po co stosuje si

okres próbny?

Zawarcie umowy na okres próbny ma na celu m. innymi, z jednej strony sprawdzenie
przydatno

ci pracownika do wykonywanej pracy na okre

lonym stanowisku, jego kwalifikacji

i podej

cia do pracy, z drugiej za

strony, sprawdzenie pracodawcy z punktu widzenia mo

liwo

zaspokojenia oczekiwa

pracownika zwi

zanych z zatrudnieniem, zarówno materialnych, jak

i pozamaterialnych.

19. Ile razy pracodawca mo

e zawrze

z pracownikiem umow

o prac

na okres próbny?

Zastosowanie okresu próbnego odnosi si

do tego samego pracodawcy (nie dotyczy natomiast

próby na dane stanowisko). W zwi

zku z tym pracownik w swoim

yciu zawodowym mo

e wiele

razy by

zatrudniony na okres próbny, jednak zawsze u innego pracodawcy. Natomiast

pracodawca mo

e poddawa

próbie tego samego pracownika tylko jeden raz, niezale

nie od

rodzaju proponowanej mu ka

dorazowo pracy. Nie mo

na wi

c zatrudnia

pracownika na

podstawie umowy na okres próbny kilkakrotnie, zmieniaj

c jedynie rodzaj pracy, poza

wyj

tkowymi przypadkami np. długa przerwa w zatrudnieniu, czy te

podj

cie pracy zasadniczo

ró

cej si

od poprzednio wykonywanej.

20. Jak długo mo

e trwa

okres próbny?

Umowa na okres próbny mo

e by

zawarta na okres: nieprzekraczaj

cy 3 miesi

cy.

21. Ile razy pracodawca mo

e zawrze

z pracownikiem umow

o prac

na czas okre

lony?

Pracodawca mo

e z pracownikiem zawrze

dwukrotnie umow

na czas okre

lony.

Trzeba jednak pami

e zawarcie kolejnej (trzeciej) umowy o prac

na czas okre

lony jest

równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o prace na czas nie okre

lony, je

eli

poprzednio strony dwukrotnie zawarły umow

o prac

na czas okre

lony na nast

puj

ce po

sobie okresy, o ile przerwa mi

dzy rozwi

zaniem poprzedniej a nawi

zaniem kolejnej umowy o

prac

nie przekroczyła 1 miesi

ca. Je

eli jednak przerwy mi

dzy umowami były dłu

sze ni

miesi

c pracodawca mo

e zawrze

z pracownikiem kolejne umowy na czas okre

lony.

22. Co powinna okre

umowa o prac

Umowa o prac

winna okre

:- strony stosunków pracy; rodzaj umowy; - dat

jej zawarcia;

-warunki pracy i płacy, a w szczególno

ci: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy,

wynagrodzenie za prac

odpowiadaj

ce rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników

wynagrodzenia, wymiar czasu pracy, termin rozpocz

cia pracy, podpisy stron.

23. Czy pracodawca mo

e przenie

ść

pracownika do innej pracy ni

okre

lono w umowie?

W przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy - pracodawca mo

e powierzy

pracownikowi inn

prac

(ni

okre

lona w umowie o prac

) na okres nie przekraczaj

3 miesi

cy w roku kalendarzowym, pod warunkiem

e nie powoduje to obni

enia wynagrodzenia

i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

24. Czy pracownik mo

e by

dopuszczony do pracy bez zawarcia umowy na pi

mie?

Umow

o prac

zawiera si

na pi

mie. Je

eli umowa o prac

nie została zawarta z zachowaniem

formy pisemnej, pracodawca powinien, najpó

niej w dniu rozpocz

cia pracy przez pracownika,

potwierdzi

pracownikowi na pi

mie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej

warunków

25. Czym ró

ni si

wypowiedzenie umowy o prac

przez pracownika od wypowiedzenia

umowy o prac

przez pracodawc

Rozwi

zanie umowy o prac

za wypowiedzeniem nale

y do czynno

ci prawnych jednostronnych.

da ze stron (pracownik, pracodawca) mo

e poprzez zło

enie stosownego o

wiadczenia woli

doprowadzi

do ustania stosunku pracy. Zgoda drugiej strony na wypowiedzenie umowy o prac

nie ma tu

adnego znaczenia.

Kodeks pracy mi

dzy innymi nakłada na pracodawc

obowi

zek poddawania w pisemnym

wiadczeniu o wypowiedzeniu umowy o prac

zawartej na czas nie okre

lony przyczyny

uzasadniaj

cej oraz pouczenia o przysługuj

cym pracownikowi prawie odwołania si

do s

pracy. Pracownik natomiast nie ma takiego obowi

zku.

26. Jakie s

sposoby rozwi

zania umowy o prac

Umowa o prac

rozwi

zuje si

: - na mocy porozumienia stron; - przez o

wiadczenie jednej ze

stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia(rozwi

zanie umowy za wypowiedzeniem); - przez

wiadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwi

zanie umowy bez

wypowiedzenia); - z upływem czasu, na który była zawarta; - z dniem uko

czenia pracy, dla

której wykonania była zawarta.

27. Jak rozwi

zuje si

umow

o prac

na mocy porozumienia stron?

Porozumienie stron w kwestii rozwi

zania stosunku pracy mo

e dotyczy

dej umowy, a wola

stron stosunku pracy nie jest niczym ograniczana. Oznacza to,

e rozwi

zanie umowy o prac

mocy porozumienia stron mo

e by

dokonane zawsze. Potrzebne jest tylko zgodne o

wiadczenie

woli pracodawcy i pracownika. Jest ono wyrazem tego, ze zako

czenie stosunku pracy nie

koliduje z interesami

adnej ze stron. Istota rozwi

zania umowy o prac

na podstawie

wzajemnego porozumienia stron sprowadza si

do tego,

e nie tylko sposób rozwi

zania umowy

obj

ty jest zgodn

wol

stron, lecz tak

e strony uzgadniaj

inne okoliczno

ci wi

ążą

ce si

z ustaniem stosunku pracy, przede wszystkim termin jego ustania, i to w sposób odmienny od
unormowanego kodeksem pracy.

28. Czy pracodawca ma obowi

zek rozwi

zania umowy o prac

z pracownikiem na jego

wniosek w drodze porozumienia stron?

wiadczenie woli o rozwi

zaniu stosunku pracy na mocy porozumienia stron musi by

wyra

– oznacza to zgod

pracownika i pracodawcy na rozwi

zanie stosunku pracy w tym trybie. Je

eli

zatem pracownik w pi

mie zawieraj

cym ofert

rozwi

zania stosunku pracy za porozumieniem

stron oznaczył dat

tego rozwi

zania, to nast

puje ona tylko w przypadku zło

enia przez

pracodawc

do tego czasu o

wiadczenia woli o przyj

ciu oferty. Pracodawca nie ma obowi

zku

uwzgl

dni

wniosku pracownika o rozwi

zanie umowy na mocy porozumienia stron.

29. Jak rozwi

zuje si

umow

o prac

za wypowiedzeniem?

wiadczenie woli pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o prac

na czas nie okre

lony powinno

wskazywa

przyczyn

uzasadniaj

wypowiedzenie. W o

wiadczeniu tym (pisemnym) powinno

zawarte pouczenie o przysługuj

cym pracownikowi prawie odwołanie do s

du pracy.

wiadczenie woli stron stosunku pracy o wypowiedzeniu tego stosunku b

dzie zło

one drugiej

stronie, gdy dojdzie do niej w sposób umo

liwiaj

cy zapoznanie si

z tre

wiadczenia.

Nale

y tak

e pami

e okresy wypowiedzenia umowy o prac

obejmuj

ce tydzie

lub miesi

albo ich wielokrotno

ść

– ko

odpowiednio w sobot

lub w ostatnim dniu miesi

ca. Wynika

to st

e okres wypowiedzenia umowy o prac

oznaczony w miesi

cu rozpoczyna si

pierwszym dniem nast

pnego miesi

ca, a nie z dniem zło

onego przed rozpocz

ciem tego

okresu o

wiadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o prac

30. Jakie obowi

zuj

okresy wypowiedzenia umów o prac

Okres wypowiedzenia umowy o prac

zawartej na:

„zast

pstwo” wynosi - 3 dni robocze

okres próbny wynosi: - 3 dni robocze, je

eli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;

- 1 tydzie

, je

eli okres próbny jest dłu

szy ni

2 tygodnie;

- 2 tygodnie, je

eli okres próbny wynosi 3 miesi

ce.

czas nie okre

lony uzale

niony jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

- 2 tygodnie, je

eli pracownik był zatrudniony krócej ni

6 miesi

cy; - 1 miesi

c, je

eli pracownik

był zatrudniony co najmniej 6 miesi

cy; 3 miesi

ce, je

eli pracownik był zatrudniony co najmniej 3

lata.

31. Jak mo

na rozwi

umow

o prac

zawart

na czas okre

lony?

Umowa ta mo

e by

oczywi

cie rozwi

zania w ka

dym terminie, ale tylko w przypadku

porozumienia stron.
Umowa na czas okre

lony zakłada jednak istnienie wi

zi prawnej mi

dzy stronami tylko przez

le oznaczony czas, który wyznaczony jest wol

samych stron. Zasadniczo nie mo

e by

ona

wypowiedziana ani przez pracodawc

, ani przez pracownika. Jednak

e umowa o prac

zawarta

na czas okre

lony, dłu

szy ni

6 miesi

cy, w której strony przewidziały dopuszczalno

ść

jej

wcze

niejszego rozwi

zania za wypowiedzeniem, mo

e by

w ten sposób rozwi

zana tak

przed upływem sze

ciu miesi

cy jej trwania z zachowaniem 2-tygodniowego okresu

wypowiedzenia.

32. W jaki sposób sta

pracy wpływa na długo

ść

okresu wypowiedzenia umowy o prac

Na długo

ść

okresu wypowiedzenia umowy o prac

ma wpływ jedynie okres zatrudnienia u

danego pracodawcy oraz u poprzedniego, je

eli zmiana pracodawcy nast

piła w trybie art. 23

lub nowy pracodawca jest nast

prawnym poprzedniego. Im dłu

szy sta

pracy tym dłu

szy

okres wypowiedzenia.

33. Ile dni zwolnienia na poszukiwanie pracy przysługuje pracownikowi w okresie

wypowiedzenia?

W okresie co najmniej dwutygodniowego i jednomiesi

cznego wypowiedzenia umowy o prac

dokonanego przez pracodawc

- pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy,

z zachowaniem prawa do wynagrodzenia: - 2 dni robocze; za

3 dni robocze - w okresie

trzymiesi

cznego wypowiedzenia, tak

e w przypadku jego skrócenia na podstawie art. 36

§ 1

Kp).

34. Kiedy pracodawca nie mo

e wypowiedzie

umowy o prac

Pracodawca nie mo

e wypowiedzie

umowy o prac

- pracownikowi, któremu brakuje nie wi

cej ni

4 lata do osi

gni

cia wieku emerytalnego, je

eli

okres zatrudnienia umo

liwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osi

gni

ciem tego wieku,

- w czasie urlopu pracownika, a tak

e w czasie innej usprawiedliwionej nieobecno

ci pracownika

w pracy, je

eli nie upłyn

ł jeszcze okres uprawniaj

cy do rozwi

zania umowy o prace bez

wypowiedzenia.
Inne przypadki ochrony stosunku pracy: - kobiety w ci

ąż

y i w okresie urlopu macierzy

skiego i

wychowawczego,
- pracownicy szczególnie chronieni ze wzgl

du na pełnione funkcje – działacze zwi

zkowi oraz

społeczny inspektor pracy, - pełnienie mandatu posła, senatora, radnego, - kombatanci, -
pracownicy młodociani, - słu

ba wojskowa, - członkostwo w radzie pracowniczej.

35. Czy pracownikowi przysługuje odprawa pieni

ęż

na przy rozwi

zywaniu umowy o prac

przez pracodawc

Pracownikowi nie przysługuje odprawa pieni

ęż

na przy rozwi

zywaniu umowy o prac

przez

pracodawc

W przypadku jednak konieczno

ci rozwi

zania przez pracodawc

(zatrudniaj

cego co najmniej

20 pracowników) stosunków pracy z przyczyn niedotycz

cych pracowników – pracownikowi

przysługuje odprawa pieni

ęż

na, której wysoko

ść

uzale

niona jest od sta

u pracy u danego

pracodawcy.

36. Kiedy pracodawca mo

e rozwi

umow

o prac

bez wypowiedzenia z winy

pracownika?

Pracodawca mo

e rozwi

umow

o prac

bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

- ci

ęż

kiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowi

zków pracowniczych;

- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o prac

przest

pstwa, które

uniemo

liwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, je

eli przest

pstwo jest

oczywiste lub zostało stwierdzono prawomocnym wyrokiem; - zawinionej przez pracownika utraty
uprawnie

koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Rozwi

zanie umowy w tym trybie nie mo

e nast

po upływie 1 miesi

ca od uzyskania przez

pracodawc

wiadomo

ci o okoliczno

ci uzasadniaj

cej jej rozwi

zanie.

37. Kiedy pracodawca mo

e rozwi

umow

o prac

bez wypowiedzenia z przyczyn

niezawinionych przez pracownika?

Pracodawca mo

e rozwi

umow

o prac

z przyczyn niezawinionych przez pracownika:

- je

eli niezdolno

ść

pracownika do pracy wskutek choroby trwa: a) dłu

ej ni

3 miesi

ce – gdy

pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej ni

6 miesi

cy; b) dłu

ej ni

czny okres

pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania

wiadczenia rehabilitacyjnego

przez pierwsze 3 miesi

ce – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej

6 miesi

cy lub je

eli niezdolno

ść

do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo

choroba zawodow

38. Kiedy wygasa umowa o prac

Umowa o prac

wygasa wraz z nadej

ciem zdarzenia, z którym prawo wi

ąż

e taki skutek.

Stosunek pracy wygasa wi

c: - z dniem

mierci pracownika, - z dniem

mierci pracodawcy

(dot. osób fizycznych, o ile nie ma nast

pcy prawnego);- z upływem 3 miesi

cy nieobecno

pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania (chyba,

e pracodawca rozwi

zał

wcze

niej bez wypowiedzenia umow

o prac

z winy pracownika),- niezgłoszenia przez

pracownika powrotu do pracy w ci

gu 7 dni po rozwi

zaniu stosunku pracy z wyboru u innego

pracodawcy.
Przepisy pozakodeksowe przewiduj

wyga

cie stosunku pracy z powodu nast

puj

cych

zdarze

: -niezgłoszenie przez pracownika powrotu do pracy w ci

gu 30 dni po odbyciu czynnej

słu

wojskowej,

chyba

niezachowanie

tego

terminu

nast

piło

przyczyn

usprawiedliwiaj

cych nieobecno

ść

w pracy; - wykre

lenie przedsi

biorstwa pa

stwowego

z rejestru przedsi

biorstw pa

stwowych; - zdarzenia wi

zane z wyga

ciem stosunku pracy

przez niektóre pragmatyki słu

bowe, np. utrata obywatelstwa polskiego, praw publicznych lub

orzeczenie wydalenia ze słu

by.

39. Kiedy i w jakim czasie pracodawca obowi

zany jest wyda

pracownikowi

wiadectwo

pracy (co w przypadku, kiedy pracownik je zgubi)?

Z chwil

rozwi

zania lub wyga

cia stosunku pracy pracodawca jest obowi

zany niezwłocznie

(nie pó

niej ni

w ci

gu 7 dni) wystawi

i wyda

pracownikowi

wiadectwo pracy… W przypadku

zgubienia

wiadectwa – wydanie duplikatu.

40. Kiedy pracodawca obowi

zany jest wyda

pracownikowi opini

o jego pracy?

Na wniosek pracownika, pracodawca mo

e wyda

pracownikowi opini

o jego pracy.

Nie ma jednak takiego obowi

zku.

41. Czy pracodawca mo

e wypowiedzie

pracownikowi umow

o prac

w czasie urlopu

wypoczynkowego?

Pracodawca nie mo

e wypowiedzie

pracownikowi umowy o prac

w czasie urlopu

wypoczynkowego.

42. Czy pracodawca ma obowi

zek wskaza

pracownikowi przyczyn

(przyczyny)

wypowiedzenia umowy o prac

W przypadku wypowiedzenia umowy zawartej na czas nie okre

lony pracodawca ma obowi

zek

wskaza

pracownikowi przyczyny wypowiedzenia umowy o prac

43. W ci

gu ilu dni powinna by

potwierdzona na pi

mie umowa o prac

Ustalenia, co do rodzaju umowy oraz jej warunków powinny by

potwierdzone na pi

mie

najpó

niej w dniu rozpocz

cia pracy przez pracownika.

44. Kiedy pracodawca ma obowi

zek wskaza

pracownikowi przyczyny wypowiedzenia

umowy o prac

Pracodawca ma obowi

zek wskaza

pracownikowi przyczyn

(przyczyny) wypowiedzenia

umowy o prac

zawartej na czas nie okre

lony.

45. Czy pracownikowi, który pozostaje w zatrudnieniu mo

na wypłaci

ekwiwalent za urlop

wypoczynkowy?

Pracownikowi, który pozostaje w zatrudnieniu nie mo

na wypłaci

ekwiwalentu pieni

ęż

nego za

urlop wypoczynkowy.

46. Czy do sta

u pracy, od którego zale

y długo

ść

okresu wypowiedzenia umowy o prac

zawartej na czas nieokre

lony wlicza si

wszystkie okresy zatrudnienia?

Do sta

u pracy, od którego zale

y długo

ść

wypowiedzenia umowy o prac

zawartej na

czas nieokre

lony

wlicza si

okres zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy, a tak

e u

poprzedniego pracodawcy, je

eli zmiana nast

piła w trybie art. 23

lub nowy pracodawca jest

nast

prawnym poprzedniego.

47. Na czym polega zakaz konkurencji?

Przez zakaz konkurencji rozumie si

zobowi

zanie si

pracownika (w drodze odr

bnej umowy

z pracodawc

e nie podejmie prowadzenia działalno

ci konkurencyjnej wobec pracodawcy

oraz nie podejmie zatrudnienia w ramach stosunku pracy lub innego stosunku prawnego
u podmiotu prowadz

cego działalno

ść

konkurencyjn

wobec pracodawcy.

W ynagr odze nie za prac

i inne

w iadczenie ze st osu nku prac y

48. Co bierze si

pod uwag

przy ustaleniu wynagrodzenia za prac

Wynagrodzenie za prac

powinno by

tak ustalone, aby odpowiadało w szczególno

ci rodzajowi

wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a tak

e uwzgl

dniało ilo

ść

i jako

ść

wiadczonej pracy.

49. Kiedy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za prac

Wynagrodzenie za prac

przysługuje pracownikowi za prac

wykonan

Doda

jednak nale

e za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do

wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowi

50. Czy pracownik prawo do wynagrodzenia mo

e scedowa

na najbli

sobie osob

Pracownik nie mo

e zrzec si

prawdo wynagrodzenia ani przenie

ść

tego prawa na inn

osob

51. Jakie nale

ci mo

na potr

z wynagrodzenia za prac

Z wynagrodzenia za prac

po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na

podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegaj

potr

ceniu bez zgody pracownika tylko

nast

puj

ce nale

ci: - sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie

wiadcze

alimentacyjnych; - sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie

nale

ci innych ni

wiadczenia alimentacyjne; - zaliczki pieni

ęż

ne udzielone pracownikowi;

- kary pieni

ęż

ne w zakresie odpowiedzialno

ci porz

dkowej pracownika.

52. Czy pracodawca ma obowi

zek zapewni

pracownikowi wynagrodzenie minimalne?

Pracodawca ma obowi

zek zapewni

pracownikowi minimalne wynagrodzenie.

53. W jakich terminach pracodawca jest obowi

zany płaci

wynagrodzenie za prac

Wynagrodzenie za prac

płatne raz w miesi

cu pracodawca obowi

zany jest wypłaca

z dołu,

niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysoko

ci, nie pó

niej ni

w ci

gu pierwszych 10 dni

nast

pnego miesi

ca kalendarzowego.

54. Od ilu zatrudnionych pracowników nale

y wprowadzi

w zakładzie regulamin

wynagradzania?

Pracodawca zatrudniaj

cy co najmniej 20 pracowników, nie obj

tych zakładowym układem

zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy, ustala warunki
wynagradzania za prace w regulaminie wynagradzania.

55. Czy pracownik zatrudniony na akord musi mie

zapewnion

wynagrodzenie minimalne,

nawet wtedy je

eli nie wykona normy nało

onej przez pracodawc

Pracownik zatrudniony na akord (w przypadku nie wykonania zało

onej normy) korzysta

z gwarancji otrzymania w miesi

cu przynajmniej wynagrodzenia minimalnego.

56. Kiedy pracownikowi przysługuje 50% i 100% dodatek do wynagrodzenia za prac

Za prac

w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek

w wysoko

ci: - 100 % wynagrodzenia (za prac

w godzinach nadliczbowych przypadaj

cych :

- w nocy, - w niedziele i

ta nieb

ce dla pracownika dniami pracy, zgodnie

z obowi

zuj

cym go rozkładem czasu pracy; - w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi

w zamian za prac

w niedziel

lub

to, zgodnie z obowi

zuj

cym go rozkładem czasu pracy;

- 50 % wynagrodzenia (za prac

w godzinach nadliczbowych przypadaj

cych w ka

dym innym

dniu ni

wymienione wy

ej).

Dodatek w wysoko

ci 100 % przysługuje tak

e za ka

godzin

pracy nadliczbowej z tytułu

przekroczenia przeci

tnej tygodniowej normy czasu pracy w przyj

tym okresie rozliczeniowym,

chyba

e przekroczenie tej normy nast

piło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które

pracownikowi przysługuje prawo do dodatku w wysoko

ci 100% lub 50 %.

57. Ile wynosi zasiłek chorobowy pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy lub w drodze

do pracy?

Pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy lub w drodze do pracy, przysługuje zasiłek
chorobowy w wysoko

ci 100 % podstawy wymiaru.

58. Od czego jest uzale

niona kwota odprawy po

miertnej i podaj jej wysoko

ść

Rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa po

miertna w razie

mierci pracownika: w czasie

trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwi

zaniu zasiłku z tytułu niezdolno

do pracy wskutek choroby.
Wysoko

ść

odprawy jest uzale

niona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy

i wynosi:
- 1 miesi

czne wynagrodzenie, je

eli pracownik był zatrudniony krócej ni

10 lat;

- 3 miesi

czne wynagrodzenie, je

eli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat;

- 6 miesi

czne wynagrodzenie, je

eli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.

Czas pr ac y

59. Co nale

y rozumie

pod poj

ciem czasu pracy?

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie lub
w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

60. Co wskazuje wymiar czasu pracy pracownika?

Wymiar czasu pracy wskazuje, ile godzin zatrudniony powinien przepracowa

w przyj

tym

okresie rozliczeniowym.

61. Ile godzin wynosi tygodniowa norma czasu pracy?

Czas pracy pracownika nie mo

e przekracza

przeci

tnie 40 godzin w przeci

tnie pi

ciodniowym

tygodniu pracy w przyj

tym okresie rozliczeniowym.

62. Co to jest doba pracownicza, tydzie

pracowniczy, odpoczynek dobowy i tygodniowy?

Doba pracownicza - to kolejne 24 godziny, poczynaj

c od godziny, w której pracownik

rozpoczyna prac

zgodnie z obowi

zuj

cym go rozkładem czasu pracy (nie zawsze pokrywa si

z dob

astronomiczn

Tydzie

pracowniczy – 7 kolejnych dni kalendarzowych, poczynaj

c od pierwszego dnia okresu

rozliczeniowego.
Odpoczynek dobowy – pracownikowi przysługuje w ka

dej dobie prawo do co najmniej 11 godzin

nieprzerwanego odpoczynku.
Odpoczynek tygodniowy – pracownikowi przysługuje w ka

dym tygodniu prawo do co najmniej 35

godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmuj

cego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego

odpoczynku dobowego.

63. Kto decyduje o czasie pracy pracowników?

O czasie pracy pracowników decyduje pracodawca.

64. Co nazywamy prac

w godzinach nadliczbowych (co przysługuje pracownikowi za tak

prac

Praca wykonywana ponad obowi

zuj

ce pracownika normy czasu pracy, a tak

e praca

wykonywana ponad przedłu

ony dobowy wymiar czasu pracy, wynikaj

cy z obowi

zuj

cego

pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi prac

w godzinach nadliczbowych.

Za prac

w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek

w wysoko

ci 100 % wynagrodzenia lub 50 % wynagrodzenia.

65. W jakich okoliczno

ciach dopuszczalna jest praca w godzinach nadliczbowych?

Praca w godzinach nadliczbowych dopuszczalna jest w razie: - konieczno

ci prowadzenia akcji

ratowniczej w celu ochrony

ycia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub

rodowiska albo

usuni

cia awarii; - szczególnych potrzeb pracodawcy.

Nale

y ponadto nadmieni

, i

przepisy kodeksu pracy nie formułuj

wprawdzie wyra

nego

obowi

zku pracy w godzinach nadliczbowych, ale obowi

zek taki wyprowadzany jest z przepisu

art. 100 § 1 kp, zgodnie z którym pracownik zobowi

zany jest stosowa

do polece

przeło

onych, które dotycz

pracy, je

eli nie s

one sprzeczne z przepisami prawa lub umow

o prac

, oraz z przepisu 100 § 2 kp, zobowi

zuj

cego pracownika do dbania o dobro zakładu

pracy.
Pracownikami, w stosunku do których obowi

zuj

przepisy ograniczaj

ce dopuszczalno

ść

pracy

w godzinach nadliczbowych np. s

kobiety w ci

ąż

y, pracownicy młodociani, osoby opiekuj

ce si

dzie

mi do lat czterech, pracownicy niepełnosprawni.

66. Ile godzin mo

e by

zatrudniony pracownik przy pracy w godzinach nadliczbowych

w roku kalendarzowym?

Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w zwi

zku ze szczególnymi potrzebami

pracodawcy generalnie nie mo

e przekroczy

dla jednego pracownika 150 godzin w roku

kalendarzowym..
Dopuszcza si

liwo

ść

ustalenia innego rocznego limitu godzin nadliczbowych ni

150 godzin.

Granic

podwy

szonego limitu jest przeci

tna liczba godzin pracy razem z godzinami pracy

nadliczbowej okre

lona na 48 godzin tygodniowo w przyj

tym okresie rozliczeniowym

(52 tygodnie x 8 godz. = 416 godzin nadliczbowych). Omawiany limit godzin nadliczbowych mo

wprowadzony: - w układzie zbiorowym pracy, - regulaminie pracy, - w umowie o prac

, je

eli

pracodawca nie jest obj

ty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowi

zany do ustalenia

regulaminu pracy.

67. Co to jest zadaniowy czas pracy?

Zadaniowy czas pracy to czas pracy, który mo

na okre

wymiarem zada

osoby, je

uzasadniaj

to rodzaj, organizacja lub miejsce wykonywania pracy. Pracodawca, po

porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezb

dny do wykonywania powierzonych zada

uwzgl

dniaj

c wymiar czasu pracy, który nie mo

e przekracza

8 godzin na dob

i przeci

tnie

40 godzin w przeci

tnie pi

ciodniowym tygodniu pracy w przyj

tym okresie rozliczeniowym.

68. Jaki jest dobowy wymiar czasu pracy młodocianego?

Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie mo

e przekracza

6 godzin na dob

; powy

16 lat – nie mo

e przekracza

8 godzin na dob

69. Czy pracownik młodociany mo

e by

zatrudniony w porze nocnej?

Młodocianego nie wolno zatrudnia

w porze nocnej.

70. Czy pracownik młodociany mo

e pracowa

w godzinach nadliczbowych?

Młodocianego nie wolno zatrudnia

w godzinach nadliczbowych.

71. Ile powinna trwa

przerwa w pracy pracownika młodocianego obejmuj

ca por

nocn

Przerwa w pracy młodocianego obejmuj

ca por

nocn

powinna trwa

nieprzerwanie nie mniej

14 godzin.

72. Ile godzin winien trwa

nieprzerwany cotygodniowy odpoczynek młodocianego?

Młodocianemu przysługuje w ka

dym tygodniu prawo do co najmniej 48 godzin nieprzerwanego

odpoczynku, który powinien obejmowa

niedziel

Urlop y pr acow nicze

73. W jaki sposób pracodawca udziela pracownikowi urlop wypoczynkowy?

Urlopu udziela si

w dni, które s

dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowi

zuj

cym go

rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadaj

cym dobowemu wymiarowi czasu

pracy pracownika w danym dniu.

74. Jakie okresy niewykonywania pracy obni

wymiar przysługuj

cego pracownikowi

urlopu?
Okres urlopu bezpłatnego lub innego okresu niewykonywania pracy w czasie trwania
stosunku pracy, tj. urlop wychowawczy, słu

ba wojskowa, tymczasowe aresztowanie,

odbywanie kary pozbawienia wolno

ci, nieusprawiedliwiona nieobecno

ść

w pracy w

gu którego pracownik nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego, trwaj

cych co

najmniej miesi

c, obni

wymiar przysługuj

cego pracownikowi urlopu.

75. Czy pracownik ma obowi

zek wykorzystania urlopu w okresie wypowiedzenia?

W okresie wypowiedzenia pracownik ma obowi

zek wykorzystania urlopu, je

eli w tym okresie

pracodawca mu go udzieli.

76. Czy wymiar czasu pracy, w jakim jest zatrudniony pracownik ma obecnie wpływ na

wymiar przysługuj

cego mu urlopu wypoczynkowego?

Wymiar czasu pracy, w jakim jest zatrudniony pracownik, ma obecnie wpływ na wymiar
przysługuj

cego mu urlopu wypoczynkowego, gdy

wymiar urlopu jest proporcjonalny do

wymiaru czasu pracy.

77. Czy nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego jest uzale

nione od rodzaju

wykonywanej pracy?

Nabycie prawa do urlopu nie jest uzale

nione od rodzaju wykonywanej pracy.

78. Kiedy pracownik podejmuj

cy pierwszy raz w

yciu prac

zawodow

nabywa prawo do

pierwszego urlopu wypoczynkowego?

Pracownik podejmuj

cy prac

po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podj

ł prac

uzyskuje prawo do urlopu z upływem ka

dego miesi

ca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu

przysługuj

cego mu po przepracowaniu roku.

Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w ka

dym nast

pnym roku kalendarzowym.

79. Jaki wymiar urlopu przysługuje pracownikowi?

Pracownikowi przysługuje: - 20 dni urlopu (je

eli jest zatrudniony krócej ni

10 lat); - 26 dni urlopu

(je

eli jest zatrudniony co najmniej 10 lat).

80. Co zalicza si

do okresu pracy, od którego zale

y wymiar urlopu?

Do okresu pracy, od którego zale

y wymiar urlopu, wlicza si

z tytułu uko

czenia: - zasadniczej

lub innej równorz

dnej szkoły zawodowej przewidziany programem czas trwania nauki, jednak

nie wi

cej ni

3 lata; -

redniej szkoły zawodowej przewidziany programem nauczania czas

trwania nauki, jednak nie wi

cej ni

5 lat; -

redniej szkoły zawodowej dla absolwentów

zasadniczych (równorz

dnych) szkół zawodowych – 5 lat;

redniej szkoły ogólnokształc

cej – 4 lata; - szkoły policealnej – 6 lat; - szkoły wy

szej – 8 lat.

81. Czy pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze ½ etatu przysługuje połowa urlopu

wypoczynkowego?

Pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze ½ etatu przys ługuje połowa nale

nego urlopu

wypoczynkowego nale

nego pracownikowi zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy.

82. Co to jest urlop uzupełniaj

cy?

Urlop uzupełniaj

cy przysługuje pracownikowi, który wykorzystał ju

urlop za dany rok

kalendarzowy, a nast

pnie uzyskał prawo do urlopu w wy

szym wymiarze.

83. Kiedy pracownik traci prawo do urlopu?

Pracownik nie mo

e utraci

prawa do urlopu wypoczynkowego, chyba

e prawo to uległo

przedawnieniu.

84. Kiedy pracodawca obowi

zany jest udzieli

pracownikowi urlopu i kiedy pracownik ma go

wykorzysta

Pracodawca ma obowi

zek udzieli

pracownikowi urlopu najpó

niej do ko

ca pierwszego

kwartału nast

pnego roku kalendarzowego. Urlopy powinny by

udzielane zgodnie z planem

urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, bior

c pod uwagi wnioski pracowników i konieczno

ść

zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje si

tzw. urlopu na

żą

danie.

Pracodawca nie ustala planu urlopów, je

eli zakładowa organizacja zwi

zkowa wyraziła na to

zgod

lub je

eli taka organizacja nie działa u pracodawcy. W takich przypadkach pracodawca

ustala termin urlopu z pracownikiem.

85. Czy pracodawca mo

e udzieli

pracownikowi urlopu bezpłatnego na jego ustn

pro

Pracodawca nie mo

e udzieli

pracownikowi urlopu bezpłatnego na jego ustn

pro

, tylko na

pisemny wniosek.

86. Czy sposób i przyczyna rozwi

zania umowy o prac

maj

wpływ na uprawnienia

pracownika do ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy?

Sposób i przyczyna rozwi

zania umowy o prac

nie maj

wpływu na uprawnienia pracownika do

ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.

87. Czy sposób rozwi

zania umowy o prac

ma wpływ na nabycie prawa do urlopu

wypoczynkowego u kolejnego pracodawcy?

Sposób rozwi

zania umowy o prac

nie ma wpływu na nabycie prawa do urlopu

wypoczynkowego u kolejnego pracodawcy.

88. Czy pracownik mo

e utraci

prawo do urlopu wypoczynkowego?

Pracownikowi

przysługuje

prawo

corocznego,

nieprzerwanego,

płatnego

urlopu

wypoczynkowego. Pracownik nie mo

e zrzec si

prawa do urlopu.

Nale

y jednak pami

, i

roszczenia ze stosunku pracy ulegaj

przedawnieniu z upływem 3 lat

od dnia, w którym roszczenie stało si

wymagalne.

Niewykorzystany urlop za okres dłu

szy od 3 lat - ulega przedawnieniu.

89. Co decyduje o mo

liwo

ci podzielenia urlopu wypoczynkowego na cz

ęś

ci?

Urlop wypoczynkowy mo

e by

podzielony na cz

ęś

ci na wniosek pracownika.

90. W jakim wymiarze pracownik w danym roku kalendarzowym mo

e wykorzysta

urlop na

żą

danie?

czny wymiar tego urlopu w roku kalendarzowym nie mo

e przekroczy

4 dni.

91. Jakie wynagrodzenie przysługuje za czas urlopu?

Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie (wypłacane nie pó

niej ni

w terminie

wypłaty wynagrodzenia u pracodawcy dla tego pracownika), jakie by otrzymał, gdyby w tym
czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mog

obliczane na podstawie

przeci

tnego wynagrodzenia z okresu 3 miesi

cy poprzedzaj

cych miesi

c rozpocz

cia urlopu;

w przypadkach znacznego wahania wysoko

ci wynagrodzenia okres ten mo

e by

przedłu

ony

do 12 miesi

cy.

92. Kiedy pracownik młodociany nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego?

Młodociany uzyskuje z upływem 6 miesi

cy od rozpocz

cia pierwszej pracy prawo do urlopu

w wymiarze 12 dni roboczych.

93. Czy pracownik młodociany ma prawo do urlopu bezpłatnego w okresie wakacji?

Pracownik młodociany ma prawo do urlopu bezpłatnego w okresie ferii szkolnych.

Profilakt yc zna o chr ona zdr ow ia

94. Jakie obowi

zki w zakresie opieki lekarskiej nad zdrowiem pracowników ma

pracodawca?

Pracodawca zobowi

zany jest :- oceni

i udokumentowa

ryzyko zawodowe zwi

zane

z wykonywan

prac

oraz zastosowa

niezb

dne

rodki profilaktyczne zmniejszaj

ce ryzyko oraz

poinformowa

pracowników o ryzyku zawodowym ; - stosowa

rodki zapobiegaj

ce chorobom

zawodowym; - informowa

pracowników o zagro

eniach zawodowych zwi

zanych z wykonywana

prac

; - ustala

i przeprowadza

badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia

rodowisku pracy, a wyniki tych pomiarów udost

pni

pracownikom; - przeprowadza

własny koszt profilaktyczne badania lekarskie.

95. Co to s

badania wst

pne?

Badaniom wst

pnym podlegaj

wszyscy pracownicy, z wyj

tkiem osób przyjmowanych ponownie

do pracy u danego pracodawcy na podstawie kolejnej umowy o prac

zawartej bezpo

rednio po

rozwi

zaniu lub wyga

ciu poprzedniej umowy o prac

z tym pracodawc

, je

eli s

zatrudniane

na tym samym stanowisku lub stanowisku o takich samych warunkach pracy.
Badaniom wst

pnym podlegaj

ponadto młodociani przed ka

dym przeniesieniem na inne

stanowisko pracy oraz pozostali pracownicy przed przeniesieniem na stanowisko, na którym
wyst

puj

czynniki szkodliwe dla zdrowia lub uci

ąż

liwe warunki.

96. Co to s

badania okresowe?

Badaniom okresowym podlegaj

wszyscy pracownicy. Minimalna cz

stotliwo

ść

bada

okresowych okre

lona jest w rozporz

dzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie

przeprowadzania bada

lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad

pracownikami oraz orzecze

lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy.

97. Co to s

badania kontrolne?

Badaniom kontrolnym podlegaj

pracownicy, którzy zgłaszaj

gotowo

ść

do pracy po okresie

niezdolno

ci do pracy wskutek choroby, który był dłu

szy ni

30 dni.

98. Czy pracownika młodocianego mo

na dopu

do pracy bez wst

pnych bada

lekarskich?

Pracownika młodocianego nie mo

na dopu

do pracy bez wst

pnych bada

lekarskich.

Odpowiedzialno

ść

za naruszenie przepisów prawa pracy

99. Jakie znasz rodzaje odpowiedzialno

ci za naruszenie praw pracownika?

Rodzaje odpowiedzialno

ci za naruszanie praw pracownika: - odpowiedzialno

ść

karna;

- odpowiedzialno

ść

wykroczeniowa.

Odpowiedzialno

ść

ponosz

osoby fizyczne b

ce pracodawcami, działaj

ce w imieniu

pracodawcy, inni pracownicy nie wypełniaj

cy nale

ycie swych obowi

zków i powoduj

cy w

zwi

zku z tym naruszenie praw innych pracowników. Osoby dopuszczaj

ce si

wykrocze

lub

przest

pstw przeciwko prawom pracownika ponosz

odpowiedzialno

ść

tylko wtedy, gdy ich

działanie jest zawinione.

100. Co oznacza odpowiedzialno

ść

karna?

Sankcje przewiduje kodeks karny w art. 218-221 zamieszczonych w rozdziale XXVIII
zatytułowanym „Przest

pstwa przeciwko prawom osób wykonuj

cych prac

zarobkow

”.

Odpowiedzialno

ść

ta dotyczy m. innymi osób, które wykonuj

c czynno

ci w sprawach z zakresu

prawa pracy i ubezpiecze

społecznych, zło

liwie lub uporczywie naruszaj

prawa pracownika

wynikaj

ce ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlegaj

grzywnie, karze

ograniczenia wolno

ci albo pozbawienia wolno

ci do lat 2. Odpowiedzialno

ść

karna to

odpowiedzialno

ść

za przest

pstwa okre

lone w przepisach kk gro

żą

ca kar

grzywny,

ograniczenia wolno

ci lub pozbawienia wolno

ci.

101. Co oznacza odpowiedzialno

ść

wykroczeniowa?

Odpowiedzialno

ść

ta została uregulowana w art. 281-283 Kodeksu pracy. Wykroczenia

przeciwko prawom pracownika zagro

one s

kar

grzywny do 30 000 zł. Karze tej podlega:

- osoba działaj

ca w imieniu pracodawcy, która m.innymi wypowiada lub rozwi

zuje

z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia naruszaj

c w sposób ra

żą

cy przepisy prawa

pracy; – osoba, która wbrew ci

ążą

cemu na niej obowi

zkowi, np. nie wypłaca w ustalonym

terminie wynagrodzenia lub innego

wiadczenia ze stosunku pracy; - osoba, która b

odpowiedzialna za stan bezpiecze

stwa i higieny pracy lub kieruj

c pracownikami, nie

przestrzega np. przepisów i zasad bhp.

102. Kiedy pracodawca mo

e ukara

pracownika za naruszenie porz

dku i dyscypliny pracy?

Kara za naruszenie porz

dku i dyscypliny pracy nie mo

e by

zastosowana po upływie 2 tygodni

od powzi

cia wiadomo

ci o naruszeniu powy

szego obowi

zku i po upływie 3 miesi

cy od

dopuszczenia si

tego naruszenia.

103. Wymie

rodzaje kar, które pracodawca mo

e zastosowa

wobec pracownika za

naruszenie porz

dku i dyscypliny pracy?

Za naruszenie porz

dku i dyscypliny pracy pracodawca mo

e zastosowa

wobec pracownika

kar

: - upomnienia; - nagany.

104. Kiedy pracownik odpowiada w pełnej wysoko

ci za szkod

powstał

w powierzonym

mieniu?

Pracownik, któremu powierzono z obowi

zkiem zwrotu albo do wyliczenia pieni

dze, papiery

warto

ciowe lub kosztowno

ci, narz

dzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a tak

rodki

ochrony indywidualnej oraz odzie

i obuwie robocze, odpowiada w pełnej wysoko

ci za szkod

powstał

w tym mieniu. Pracownik odpowiada w pełnej wysoko

ci równie

za szkod

w mieniu

innym ni

wymienione wy

ej, powierzonym mu z obowi

zkiem zwrotu albo do wyliczenia si

105. Kiedy pracodawca mo

e zastosowa

wobec pracownika kar

pieni

ęż

Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy lub przepisów

przeciwpo

arowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie si

do pracy w stanie

nietrze

ci lub spo

ywanie alkoholu w czasie pracy – pracodawca mo

e równie

stosowa

kar

pieni

ęż

106. Kiedy pracownik mo

e odmówi

wykonania pracy powierzonej przez pracodawc

W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadaj

przepisom bezpiecze

stwa i higieny pracy

i stwarzaj

bezpo

rednie zagro

enie dla zdrowia lub

ycia pracownika albo gdy wykonywana

przez niego praca grozi takim niebezpiecze

stwem innym osobom, pracownik ma prawo

powstrzyma

od wykonania pracy, niezwłocznie zawiadamiaj

c o tym przeło

onego. Za czas

powstrzymania si

od wykonania powierzonej pracy lub oddalenia si

z miejsca zagro

enia

z wy

ej opisanych powodów – pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

107. Czy pracownik młodociany mo

e otrzyma

kar

porz

dkow

za naruszenie porz

dku

i dyscypliny pracy?

Pracownik młodociany mo

e otrzyma

kar

porz

dkow

w trybie przewidzianym w Kodeksie

pracy.

Upraw nienia praco w ników zw i

zane z rodzicielstw em

108. Jaki jest cel wprowadzenia szczególnej ochrony pracy kobiet?

Ochrona pracy kobiet ma na celu niedopuszczenie do nadmiernego lub szkodliwego dla zdrowia

kobiet wysiłku.

109. Na czym polega szczególna ochrona kobiety w ci

ąż

Kobiety w ci

ąż

y nie wolno zatrudnia

w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Pracownicy

w ci

ąż

y nie wolno bez jej zgody delegowa

poza stałe miejsce pracy ani zatrudnia

w systemie

przerywanego systemu czasu pracy.

110. Czy wolno zatrudnia

w godzinach nadliczbowych oraz wysyła

w podró

słu

bow

kobiet

w ci

ąż

Pracownicy w ci

ąż

y nie wolno zatrudnia

w godzinach nadliczbowych ani te

bez jej zgody

delegowa

poza stałe miejsce pracy.

111. W jakich okoliczno

ciach mo

na rozwi

za wypowiedzeniem umow

o prac

z kobiet

w ci

ąż

Rozwi

zanie za wypowiedzeniem umowy o prac

w okresie ci

ąż

y mo

e nast

tylko w razie

ogłoszenia upadło

ci lub likwidacji pracodawcy.

112. W jakim wymiarze przysługuje pracownicy urlop macierzy

ski w przypadku urodzenia

cej ni

jednego dziecka przy jednym porodzie?

Pracownicy przysługuje urlop macierzy

ski w wymiarze:

20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
37 tygodni w przypadku urodzenia pi

ciorga i wi

cej dzieci przy jednym porodzie.

113. Czy pracodawca jest zobowi

zany udzieli

pracownicy urlop wychowawczy?

Pracodawca jest zobowi

zany udzieli

pracownicy urlop wychowawczy, na jej pisemny wniosek.

114. Czy pracownik – ojciec dziecka ma prawo do urlopu wychowawczego?

Pracownik – ojciec dziecka ma prawo do urlopu wychowawczego.

115. Czy ojciec lub opiekun dziecka mo

e wykorzysta

2 dni z tytułu opieki nad dzieckiem do

14 lat?

Ojciec lub opiekun dziecka, mo

e wykorzysta

2 dni z tytułu opieki nad dzieckiem do 14 lat.

116. Czy pracownic

opiekuj

dzieckiem do 4 lat mo

na zatrudni

w godzinach

nadliczbowych?

Bez zgody pracownicy opiekuj

cej si

dzieckiem do 4 lat - nie mo

na zatrudnia

w godzinach

nadliczbowych.

117. Czy ojciec, opiekun dziecka w wieku do 4 lat mo

e odmówi

pracy w godzinach

nadliczbowych?

Ojciec, opiekun dziecka w wieku do lat 4 mo

e odmówi

pracy w godzinach nadliczbowych.

118. Czy kobiet

w ci

ąż

y mo

na ukara

kar

upomnienia?

Kobiet

w ci

ąż

y mo

na ukara

kar

porz

dkow

upomnienia.

119. Czy kobiet

w ci

ąż

y mo

na zatrudni

w porze nocnej?

Kobiet

w ci

ąż

y nie mo

na zatrudnia

w porze nocnej.

120. Czy pracownica młodociana b

ca w ci

ąż

y podlega takiej samej ochronie jak

pracownica pełnoletnia?

Pracownica młodociana b

ca w ci

ąż

y podlega takiej samej ochronie jak pracownica

pełnoletnia.

Ochrona pr ac y mło docian ych

121. Co ma na celu wprowadzenie szczególnej ochrony pracy młodocianych?

Zatrudnianie pracowników młodocianych poddane zostało szczególnemu re

imowi prawnemu.

Ze wzgl

du na wła

ciwo

ci psychofizyczne młodocianych niezb

dne jest obj

cie ich wzmo

ochron

w procesie pracy. Obok przepisów bezpo

rednio dotycz

cych ochrony

ycia i zdrowia

w procesie pracy stosowane s

równie

normy, które maj

redni wpływ na stan zdrowia

pracowników (np. przepisy okre

laj

ce wymiar czasu pracy i urlopu wypoczynkowego).

122. Kto to jest pracownik młodociany?

Młodocianym w rozumieniu kodeksu pracy jest osoba, która uko

czyła 16 lat, a nie przekroczyła

18 la (ale trzeba te

wiedzie

e w okre

lonych przypadkach dopuszczalne jest zatrudnianie

osób, które nie maj

16 lat i uko

czyły lub nie uko

czyły gimnazjum).

123. Jakie s

warunki zawierania i rozwi

zywania umowy o prac

z młodocianymi?

Wolno zatrudnia

tylko tych młodocianych, którzy: - uko

czyli co najmniej gimnazjum,

- przedstawi

wiadectwo lekarskie stwierdzaj

ce,

e praca danego rodzaju nie zagra

a ich

zdrowiu.

124. Na czym polega ochrona zdrowia młodocianych?

Młodociany podlega wst

pnym badaniom lekarskim przed przyj

ciem do pracy oraz badaniom

okresowym i kontrolnym w czasie zatrudnienia.
Skierowanie młodocianego na badania wst

pne jest obowi

zkiem pracodawcy niezale

nym od

obowi

zku młodocianego przedstawienia przed zatrudnieniem go

wiadectwa lekarskiego

stwierdzaj

cego,

e praca, któr

ma on wykonywa

, nie zagra

a jego zdrowiu. Ponadto do czasu

pracy młodocianego wlicza si

czas nauki w wymiarze wynikaj

cym z obowi

zkowego programu

zaj

ęć

szkolnych, bez wzgl

du na to, czy odbywa si

ona w godzinach pracy. Istnieje równie

bezwzgl

dny zakaz zatrudniania młodocianych w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

125. Podaj formy przygotowania zawodowego pracowników młodocianych.

Przygotowanie zawodowe pracowników młodocianych mo

e odbywa

przez: - nauk

zawodu;

- przyuczenie do wykonywania okre

lonej pracy.

126. Na jaki okres powinna by

zawarta umowa o prac

z pracownikiem młodocianym w celu

przygotowania zawodowego?

Do zawierania z młodocianymi umów o prac

w celu przygotowania zawodowego maj

zastosowanie przepisu kodeksu pracy dotycz

ce umów o prac

na czas nie okre

lony, która

w szczególno

ci powinna okre

: - rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub

przyuczenie do wykonywania okre

lonej pracy); - czas trwania i miejsce odbywania

przygotowania zawodowego; - sposób dokształcania teoretycznego; - wysoko

ść

wynagrodzenia.

Umowa o prac

w celu przygotowania zawodowego realizowana poprzez – nauk

zawodu lub

przyuczenie do wykonywania okre

lonej pracy – jest specyficznym rodzajem umowy o prac

, do

którego maj

zastosowanie przepisy kodeksu pracy o zawieraniu i rozwi

zywaniu umów o prac

na czas nie okre

lony. Wynika z tego, ze umowa w celu przygotowania zawodowego jest – co do

zasady – umow

na czas nieokre

lony. Rozporz

dzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r.

w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania wprowadza
odst

pstwa od zasady, i

umow

o prac

w celu przygotowania zawodowego zawiera si

czas nie okre

lony. Paragraf 9 powołanego rozporz

dzenia stanowi, i

pracodawca, który

zatrudnia w celu nauki zawodu wi

ksz

liczb

młodocianych, ni

wynika to z jego potrzeb, mo

zawiera

z młodocianymi umowy o prac

w celu przygotowania zawodowego na czas okre

lony,

jednak nie krótszy ni

okres kształcenia okre

lony w rozporz

dzeniu Ministra Edukacji Narodowej

i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego lub okres
kształcenia wymagany do przyst

pienia do egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł czeladnika.

Dlatego te

nauka zawodu trwa 24 miesi

ce lub 36 miesi

cy, w zale

ci od rodzaju zawodu.

127. Czy pracownik młodociany mo

e wykonywa

prace, które s

wzbronione dla

pracowników młodocianych?

Generalnie nie wolno zatrudnia

młodocianych przy pracach wzbronionych, których wykaz ustala

w drodze rozporz

dzenia Rada Ministrów.

Prawo dopuszcza wykonywanie prac, które s

wzbronione, ale tylko w ograniczonym czasie, pod

szczególn

ochron

opiekuna, je

eli jest to potrzebne do odbycia przygotowania zawodowego.

128. W jakich przypadkach jest dopuszczalne rozwi

zanie za wypowiedzeniem umowy

o prac

zawartej z pracownikiem młodocianym?

Rozwi

zanie za wypowiedzeniem umowy o prac

zawartej w celu przygotowania zawodowego

dopuszczalne jest tylko w razie: - niewypełnienia przez młodocianego obowi

zków wynikaj

cych

z umowy o prac

lub obowi

zku dokształcania si

, pomimo stosowania wobec niego

rodków

wychowawczych; - ogłoszenia upadło

ci lub likwidacji pracodawcy;- reorganizacji zakładu pracy

uniemo

liwiaj

cej kontynuowanie przygotowania zawodowego; - stwierdzenia nieprzydatno

młodocianego do pracy, w zakresie, której odbywa si

przygotowanie zawodowe.

129. Wymie

składniki umowy o prac

w celu przygotowania zawodowego.

Składniki umowy o prac

w celu przygotowania zawodowego: - rodzaj przygotowania

zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania okre

lonej pracy); - czas trwania

i miejsce odbywania przygotowania zawodowego; - sposób dokształcania teoretycznego;
- wysoko

ść

wynagrodzenia.

130. Jaki jest cel praktycznej nauki zawodu?

Celem praktycznej nauki zawodu jest przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze
wykwalifikowanego robotnika lub czeladnika. Natomiast przyuczenie do wykonywania okre

lonej

pracy ma na celu przygotowanie młodocianego w charakterze robotnika przyuczonego i mo

dotyczy

prac, których rodzaj nie wymaga odbycia nauki zawodu.

131. Wymie

, kto mo

e prowadzi

przygotowanie zawodowe pracowników młodocianych?

Przygotowanie zawodowe mo

e prowadzi

:- pracodawca; - osoba prowadz

ca zakład pracy

w imieniu pracodawcy; - osoba zatrudniona u pracodawcy. Wszyscy musz

posiada

kwalifikacje

wymagane od instruktorów praktycznej nauki zawodu.

132, Jak długo trwa czas nauki zawodu?

Nauka zawodu trwa nie krócej ni

24 miesi

ce i nie dłu

ej ni

36 miesi

cy.

133. Jak długo trwa przyuczenie do wykonywania okre

lonej pracy?

Przyuczenie młodocianego do wykonywania okre

lonej pracy mo

e trwa

od 3 do 6 miesi

cy.

134. Wymie

obowi

zki pracodawcy, zatrudniaj

cego pracownika młodocianego w celu nauki

zawodu.

Pracodawca zatrudniaj

cy młodocianego w celu nauki zawodu obowi

zany jest: - realizowa

program

nauczania

uwzgl

dniaj

podstaw

programowa

kształcenia

zawodzie

wyst

puj

cym w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego lub program b

cy podstaw

przeprowadzania egzaminów kwalifikacyjnych na tytuł czeladnika w zawodach nieuj

tych

w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego; - zapewni

, aby osoby szkol

ce młodocianych

posiadały odpowiednie kwalifikacje wymagane od instruktorów praktycznej nauki zawodu.
Ponadto pracodawca kieruje młodocianych na dokształcanie teoretyczne do zasadniczej szkoły
zawodowej albo kieruje ich na dokształcanie teoretyczne do o

rodka dokształcania

i doskonalenia zawodowego, albo organizuje dokształcanie teoretyczne we własnym zakresie.

135. W

jakiej

wysoko

wynagrodzenie

prac

przysługuje

młodocianemu

w poszczególnych latach nauki?

Młodocianemu w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie obliczane w stosunku
procentowym do przeci

tnego miesi

cznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej

w poprzednim kwartale, obowi

zuj

cego od pierwszego dnia nast

pnego miesi

ca po ogłoszeniu

przez Prezesa Głównego Urz

du Statystycznego w Dzienniku Urz

dowym RP „Monitor Polski”.

Stosunek procentowy wynagrodzenia wynosi: - w pierwszym roku nauki – nie mniej ni

4%;

- w drugim roku nauki – nie mniej ni

5 %; - w trzecim roku nauki – nie mniej ni

6 %.

136. Jakie s

obowi

zki pracodawcy w razie konieczno

ci wypowiedzenia młodocianemu

umowy o prac

w celu przygotowania zawodowego?

O konieczno

ci wypowiedzenia młodocianemu umowy o prac

w celu przygotowania

zawodowego pracodawca jest obowi

zany zawiadomi

jego przedstawiciela ustawowego lub

opiekuna oraz szkoł

, je

eli młodociany dokształca si

w szkole, a tak

e izb

rzemie

lnicz

eli pracodawca jest rzemie

lnikiem, w celu umo

liwienia młodocianemu kontynuowania nauki

zawodu w dotychczasowym lub pokrewnym zawodzie.

137. Czy pracownik młodociany mo

e u pracodawcy pracowa

równie

jako pomoc domowa?

Pracownik młodociany nie mo

e u pracodawcy pracowa

jako pomoc domowa.

138. Kiedy pracodawca mo

e przedłu

czas trwania nauki zawodu?

eli młodociany dokształcaj

cy si

w zasadniczej szkole zawodowej nie otrzymał promocji do

klasy programowo wy

szej lub nie uko

czył szkoły, pracodawca, na wniosek młodocianego, albo

izba rzemie

lnicza, na wniosek pracodawcy (b

cego rzemie

lnikiem) i młodocianego, mo

przedłu

czas trwania nauki zawodu, nie wi

cej jednak ni

o 12 miesi

cy, w celu umo

liwienia

doko

czenia nauki w szkole, a w innych uzasadnionych przypadkach nie wi

cej ni

o 6 miesi

cy.

139. Czy pracodawca mo

e skróci

czas trwania nauki zawodu?

Pracodawca mo

e skróci

czas trwania nauki zawodu, nie wi

cej jednak ni

o 12 miesi

cy, je

eli

młodociany nie dokształca si

w zasadniczej szkole zawodowej.

140. Czy pracownik młodociany jest obj

ty zakładowym funduszem

wiadcze

socjalnych?

Młodociany jest obj

ty zakładowym funduszem

wiadcze

socjalnych.

141. Czy pracownik młodociany mo

e zachorowa

na chorob

zawodow

Pracownik młodociany mo

e zachorowa

na chorob

zawodow

, młodociani powinni pracowa

takich warunkach, które temu bezwzgl

dnie zapobiegaj

142. Czy pracodawca ma obowi

zek prowadzenia ewidencji pracowników młodocianych?

Pracodawca ma obowi

zek prowadzi

ewidencj

pracowników młodocianych.

Ryzyko zawodowe.

143. Co to jest ryzyko zawodowe?

Ryzyko zawodowe to prawdopodobie

stwo wyst

pienia niepo

żą

danych zdarze

zwi

zanych z

prac

, powoduj

cych straty, w szczególno

ci wyst

pienia u pracowników niekorzystnych skutków

zdrowotnych(np. uraz, choroba zawodowa) w wyniku zagro

zawodowych wyst

puj

cych w

rodowisku pracy lub zwi

zanych ze sposobem jej wykonywania

144.Jaki jest cel przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego?

Przeprowadzenie oceny ryzyka ma na celu:

-sprawdzenie czy wyst

puj

ce na stanowiskach pracy zagro

enia zostały zidentyfikowane i czy

jest znane zwi

zane z nim ryzyko zawodowe;

wykazanie, zarówno pracownikom jaki i ich przedstawicielom,

e przeprowadzono analiz

zagro

i zastosowano wła

ciwe

rodki ochronne;

dokonywanie odpowiedniego wyboru wyposa

enia stanowisk pracy, materiałów oraz organizacji

stanowisk pracy

ustalenie priorytetów w działaniach eliminuj

cych b

ograniczaj

cych ryzyko zawodowe;

zapewnienie ci

głej poprawy bezpiecze

stwa pracy.

145. Jakimi zasadami nale

y si

kierowa

przy zapobieganiu ryzyku zawodowemu?

-zapobiega

zagro

eniom ( np. obni

hałas na stanowisku pracy poni

ej NDN)

-przeprowadza

ocen

ryzyka zwi

zanego z zagro

eniami, które nie mog

wykluczone,

likwidowa

zagro

enia u

ródeł ich powstawania;;

dostosowywa

warunki pracy do mo

liwo

ci pracownika( poprzez ergonomiczne projektowanie i

organizowanie stanowisk pracy, odpowiedni dobór maszyn, urz

dze

, narz

dzi i metod

wykonywania pracy),

stosowa

nowe rozwi

zania techniczne(np. wymienia

maszyny i urz

dzenia na mniej hała

liwe)

;

zast

powa

niebezpieczne procesy technologiczne, urz

dzenia, substancje i inne materiały

bezpieczniejszymi lub mniej niebezpiecznymi;

stosowa

w pierwszej kolejno

rodki ochrony zbiorowej ni

rodki ochrony indywidualnej(np.

stanowisko dla pracownika obsługuj

cego urz

dzenie emituj

cych ponad normatywny hałas

organizowa

w d

kochłonnych kabinach) ;

instruowa

i szkoli

pracowników w zakresie bhp ( szczególnie odno

nie ryzyka zwi

zanego z

ich stanowiskiem pracy).

rodki ochrony indywidualnej oraz odzie

i obuwie robocze.

146. Co nale

y rozumie

pod poj

ciem -

rodki ochrony indywidualnej?

Przez

rodki ochrony indywidualnej nale

y rozumie

wszelkie

rodki noszone( odzie

ochronna,

hełmy ochronne,

rodki ochrony układu oddechowego) lub trzymane przez pracownika akcesoria i

dodatki w celu ochrony przed jednym lub wi

ksz

liczb

zagro

zwi

zanych z działaniem

czynników niebezpiecznych i szkodliwych, wyst

puj

cych w

rodowisku pracy.

147. Przy jakich pracach nale

y stosowa

: odzie

ochronn

rodki ochrony głowy,

rodki ochrony

czyn dolnych,

rodki ochrony ko

czyn górnych,

rodki ochrony twarzy i oczu,

rodki ochrony

układu oddechowego?

Odzie

ochronn

nale

y stosowa

przy pracach stwarzaj

cych zagro

enie( ryzyko) dla zdrowia

lub bezpiecze

stwa pracowników, tj. w nara

eniu na: działanie wody, czynników chemicznych,

mechanicznych i biologicznych, pyłów oraz - w wysokiej i niskiej temperatury.

rodki ochrony głowy(np. hełmy ochronne, nakrycia głowy-przy pracach nara

cych

pracowników na urazy głowy.

rodki ochrony ko

czyn dolnych-przy pracach stwarzaj

cych ryzyko urazu ko

czyn dolnych (w

tym oparzenia), ich zamoczenia lub zanieczyszczenia substancjami i materiałami toksycznymi,
dra

cymi,

cymi, podatnymi na gnicie lub mog

cymi by

ródłem infekcji oraz wykonywane

niskiej lub wysokiej temperaturze.

rodki ochrony ko

czyn górnych-przy pracach stwarzaj

cych ryzyko urazów r

k (zwi

zanych

równie

z działaniem wysokiej i niskiej temperatury, wibracji oraz substancji chemicznych);w

kontakcie z wod

, substancjami toksycznymi,

cymi lub dra

cymi, z materiałami podatnymi

na gnicie i innymi mog

cymi by

ródłem infekcji.

rodki ochrony twarzy i oczu - podczas prac, przy których twarz lub oczy pracowników s

nara

one na urazy albo poranienia w wyniku działania czynników niebezpiecznych i szkodliwych

dla zdrowia.

rodki ochrony układu oddechowego-przy pracach w warunkach nara

enia na nadmierne

zanieczyszczenie powietrza czynnikami szkodliwymi lub w warunkach niedoboru tlenu w
powietrzu.

148. Jakie s

obowi

zki pracodawcy, zwi

zane z wyposa

eniem pracowników w

rodki ochrony

indywidualnej?

Pracodawca jest obowi

zany dostarczy

pracownikowi nieodpłatnie

rodki ochrony indywidualnej

zabezpieczaj

ce przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników

wyst

puj

cych w

rodowisku pracy oraz informowa

go o sposobach posługiwania si

tymi

rodkami. Pracodawca jest obowi

zany dostarczy

pracownikowi

rodki ochrony indywidualnej ,

które spełniaj

wymagania dotycz

ce oceny zgodno

ci z wymaganiami dyrektyw UE.

149. Kiedy pracodawca jest obowi

zany dostarczy

pracownikowi nieodpłatnie odzie

i obuwie

robocze?

Pracodawca jest obowi

zany dostarczy

pracownikowi nieodpłatnie odzie

i obuwie robocze

(spełniaj

ce wymagania okre

lone w Polskich Normach): -je

eli odzie

własna pracownika mo

ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu; - ze wzgl

du na wymagania technologiczne,

sanitarne lub bezpiecze

stwa i higieny pracy.

150. Na jakich stanowiskach pracownik, po wyra

eniu zgody, mo

e u

ywa

własnej odzie

y i

obuwia roboczego, je

li spełnia wymagania bhp?

Pracownik (po wyra

eniu zgody) mo

e u

ywa

własnej odzie

y i obuwia roboczego, je

li spełniaj

wymagania bhp na stanowisku, na którym nie s

wykonywane prace zwi

zane z bezpo

redni

obsług

maszyn i innych urz

dze

albo s

to prace nie powoduj

ce intensywnego brudzenia lub

ska

enia odzie

y i obuwia roboczego

rodkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo

materiałami biologicznie zaka

nymi.

151. Na jakich stanowiskach pracownik nawet po wyra

eniu zgody, nie mo

e u

ywa

własnej

odzie

y i obuwia roboczego?

Pracownik, nawet po wyra

eniu zgody, nie mo

e u

ywa

własnej odzie

y i obuwia na stanowisku,

na którym s

wykonywane prace zwi

zane z bezpo

redni

obsług

maszyn i innych urz

dze

albo prace powoduj

ce intensywne brudzenie lub ska

enie odzie

y i obuwia roboczego

rodkami

chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zaka

nymi.

152. Czy pracownik mo

e pracowa

bez

rodków ochrony indywidualnej oraz odzie

y i obuwia

roboczego przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy?

Pracownik nie mo

e pracowa

bez

rodków ochrony indywidualnej oraz odzie

y i obuwia

roboczego przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy.

153. Na kim spoczywa obowi

zek prania i konserwacji odzie

y roboczej?

Obowi

zek prania i konserwacji odzie

y roboczej spoczywa na pracodawcy.

154. Czy pracodawca mo

e zleci

pracownikowi pranie odzie

y roboczej?

Pracodawca mo

e zleci

pracownikowi pranie odzie

y roboczej.

155. W jakiej wysoko

ci ekwiwalent powinien pracodawca wypłaca

pracownikowi za pranie

odzie

y roboczej?

Pracodawca powinien wypłaca

pracownikowi ekwiwalent za pranie odzie

y roboczej w wysoko

kosztów poniesionych przez pracownika.

156. Jakich

rodków ochrony indywidualnej, odzie

y i obuwia roboczego pracodawca nie mo

powierzy

pracownikowi do prania, konserwacji, odpylania i odka

ania?

Pracodawca nie mo

e powierzy

pracownikowi prania, konserwacji, odpylania i odka

ania

rodków ochrony indywidualnej oraz odzie

y i obuwia roboczego, które w wyniku stosowania w

procesie pracy uległy ska

eniu

rodkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami

biologicznie zaka

nymi.

Obowi

zki w zakresie bhp

157. Jakie s

obowi

zki pracodawcy w zakresie bhp?

W zakresie bhp pracodawca jest zobowi

zany do: - organizowania pracy w sposób zapewniaj

bezpieczne i higieniczne warunki pracy; - zapewnienia przestrzegania w zakładzie przepisów oraz
zasad bezpiecze

stwa i higieny pracy, wydawania polece

usuni

cia uchybie

w tym zakresie

oraz kontrolowania wykonania tych polece

; - wykonania nakazów, wyst

pie

, decyzji i zarz

dze

wydanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;- wykonania zalece

społecznego

inspektora pracy.
W przypadku mo

liwo

ci wyst

pienia zagro

enia dla zdrowia lub

ycia pracodawca jest

obowi

zany: - niezwłocznie poinformowa

pracowników o tych zagro

eniach oraz podj

ąć

działania

w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony , niezwłocznie dostarczy

pracownikom instrukcje

umo

liwiaj

ce, w przypadku wyst

pienia bezpo

redniego zagro

enia, przerwanie pracy i

oddalenie si

z miejsca zagro

enia w miejsce bezpieczne.

W razie wyst

pienia bezpo

redniego zagro

enia dla zdrowia lub

ycia pracodawca jest

obowi

zany:- wstrzyma

prac

i wyda

pracownikom polecenie oddalenia si

w miejsce

bezpieczne, do czasu usuni

cia zagro

enia nie wydawa

polecenia wznowienia pracy.

158. Jakie obowi

zki w zakresie bhp dotycz

pracownika?

Podstawowym obowi

zkiem pracownika w zakresie bhp jest przestrzeganie przepisów i zasad

bhp. W szczególno

ci do obowi

zków pracownika nale

y: - zna

przepisy oraz zasad

bezpiecze

stwa i higieny pracy, bra

udział w szkoleniu i instrukta

u z tego zakresu oraz

poddawa

wymaganym egzaminom sprawdzaj

cym; - wykonywa

prac

w sposób zgodny z

przepisami i zasadami bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz stosowa

do wydanych w tym

zakresie polece

i wskazówek przeło

onych; - dba

o nale

yty stan maszyn, urz

dze

, narz

dzi i

sprz

tu oraz o porz

dek i ład w miejscu pracy;- stosowa

rodki ochrony zbiorowej zgodnie z ich

przeznaczeniem, a tak

e u

ywa

przydzielone

rodki ochrony indywidualnej (w tym odzie

ochronnej, obuwia); - poddawa

wst

pnym, okresowym i kontrolnym oraz innym badaniom

lekarskim i stosowa

do wskaza

lekarskich; - niezwłoczne zawiadomi

przeło

onego o

zauwa

onym w zakładzie pracy wypadku albo zagro

eniu

ycia lub zdrowia ludzkiego oraz

ostrzega

współpracowników, a tak

e inne osoby znajduj

ce si

w rejonie zagro

enia, o gro

żą

cym

im niebezpiecze

stwie; - współdziała

z pracodawc

i przeło

onymi w wypełnianiu obowi

zków

dotycz

cych bezpiecze

stwa i higieny pracy.

Pracodawca jest obowi

zany umo

liwi

pracownikom, w przypadku wyst

pienia bezpo

redniego

zagro

enia dla ich zdrowia lub

ycia albo dla zdrowia lub

ycia innych osób, podjecie własnych

działa

w celu unikni

cia niebezpiecze

stwa – nawet bez porozumienia z przeło

onym- na miar

ich wiedzy i dost

pnych

rodków technicznych. Pracownicy którzy podj

li takie działania nie mog

ponosi

jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji tych działa

, pod warunkiem

e nie zaniedbali

swoich obowi

zków.

159. Jakie obowi

zki w zakresie bhp dotycz

osób kieruj

cych pracownikami?

Osoba kieruj

ca pracownikami jest zobowi

zana w zakresie niezb

dnym do ci

ążą

cych na niej

obowi

zków zna

przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpiecze

stwa i

higieny pracy.
W szczególno

ci s

obowi

zane organizowa

stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami

bhp, dba

o sprawno

ść

rodków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z

przeznaczeniem,. Organizowa

, przygotowywa

i prowadzi

prac

uwzgl

dniaj

c zabezpieczenie

pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami
zwi

zanymi z warunkami

rodowiska pracy, dba

o bezpieczny i higieniczny stan pomieszcze

pracy i wyposa

enia technicznego, a tak

e o sprawno

ść

rodków ochrony zbiorowej i ich

stosowanie zgodnie z przeznaczeniem, egzekwowa

przestrzeganie przez pracowników

przepisów i zasad bhp, zapewni

wykonanie zalece

lekarza sprawuj

cego opiek

zdrowotn

nad

pracownikami.

160. Jakie uprawnienie ma pracownik w sytuacji, gdy warunki pracy nie odpowiadaj

przepisom

bhp?

W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadaj

przepisom bezpiecze

stwa i higieny pracy i stwarzaj

bezpo

rednie zagro

enie dla zdrowia lub

ycia pracownika albo gdy wykonywana przez niego

praca grozi takim niebezpiecze

stwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzyma

wykonywania pracy, zawiadamiaj

c o tym niezwłocznie przeło

onego.

Organy nadzoru i kontroli nad warunkami pracy

161. Wymie

organy pa

stwowego nadzoru nad warunkami pracy?

Organami nadzoru nad warunkami pracy s

: - Pa

stwowa Inspekcja Pracy; - Pa

stwowa

Inspekcja Sanitarna; Urz

d Dozoru Technicznego a tak

e w swoim zakresie Urz

dy górnicze,

Urz

dy morskie; Prokuratura; Stra

arna, Pa

stwowy Nadzór Budowlany; - Inspekcja

Transportu Drogowego; Urz

d Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

162. Jakie uprawnienia posiada Pa

stwowa Inspekcja Pracy?

stwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do nadzoru i kontroli przestrzegania prawa

pracy, w szczególno

ci przepisów i zasad bezpiecze

stwa i higieny pracy. Ma uprawnienie do

wydawania

decyzji

administracyjnych

celu

usuni

cia

uchybie

spowodowanych

nieprzestrzeganiem prawa pracy przez pracodawców, kierowania wyst

pie

i orzekania kary

grzywny za wykroczenia przeciwko prawom pracownika oraz kierowania do sadu wniosków o
nało

enie wy

szej kary w przypadku szczególnie ci

ęż

kich wykrocze

163. Jakie uprawnienia posiada Pa

stwowa Inspekcja Sanitarna?

stwowa Inspekcja Sanitarna jest organem powołanym do nadzoru nad warunkami: - higieny

rodowiska tj.: higieny pracy w zakładach pracy, w szkołach i innych placówkach o

wiatowo-

wychowawczych, szkołach wy

szych oraz w o

rodkach wypoczynkowych, zdrowotno

ywno

ywienia w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed wpływem czynników szkodliwych lub

uci

ąż

liwych, a w szczególno

ci zapobiegania powstawaniu chorób zaka

nych i zawodowych.

164. Jakie zadania spełnia Urz

d Dozoru Technicznego w zakresie ochrony pracy?

UDT podejmuje działania zmierzaj

ce do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urz

dze

technicznych, które mog

stwarza

zagro

enie dla

ycia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i

rodowiska ( np. ci

nieniowe (np. kotły parowe), d

wignicowe (np. wci

garki i wci

gniki, suwnice,

urawie, układnice), zbiorniki( np. do przewozu materiałów niebezpiecznych)

165. Jaki jest zakres działania Pa

stwowej Stra

y Po

arnej w zakresie bezpiecze

stwa i ochrony

pracy?

stwowa Stra

arna m. innymi pełni nadzór nad przestrzeganiem w zakładach przepisów

przeciwpo

arowych; przeciwdziała powa

nym awariom przemysłowym; wdra

a do działalno

kontrolno-rozpoznawczej wymagania zawarte w przepisach techniczno-budowlanych; prowadzi
prace naukowo-badawcze w zakresie ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony ludno

ci.

Szkolenia pracowników w zakresie bhp

166. Wymie

rodzaje szkole

w zakresie bhp?

W zakresie bhp s

nast

puj

ce rodzaje szkole

: wst

pne ogólne i instrukta

na stanowisku pracy

oraz szkolenia okresowe.
Szkolenie wst

pne w zakresie bhp składa si

z cz

ęś

ci ogólnej - instrukta

u ogólnego, oraz

instrukta

u (instrukta

stanowiskowy)odbywa si

na stanowisku, na którym pracownik ma podj

ąć

prac

. Szkolenie okresowe jest organizowane w czasokresach ( zgodnie z przepisami) ustalonych

przez pracodawc

167. Jak cz

sto przeprowadza si

szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na

stanowiskach robotniczych?

Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza si

nie rzadziej ni

raz na 3 lata, a na stanowiskach, na których wyst

puj

e zagro

enia dla

bezpiecze

stwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej ni

raz w roku.

168. Czy pracownicy maj

obowi

zek uczestniczenia w szkoleniu bhp poza godzinami pracy?

Szkolenia z zakresu bhp odbywaj

w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

169.Czy pracownik, który nie zdał z wynikiem pozytywnym egzaminu wymaganego po

zako

czeniu szkolenia wst

pnego mo

e by

dopuszczony do samodzielnej pracy?

Pracownik, który nie zdał egzaminu, wymaganego po zako

czeniu szkolenia wst

pnego z

pozytywnym wynikiem nie mo

e by

dopuszczony do wykonywania pracy.

170. W jakim czasie powinny by

organizowane szkolenia bhp i jak długo mog

one trwa

przepracowanej dniówce?

Szkolenia bhp odbywaj

w czasie pracy.

Szkolenie wst

pne ogólne i szkolenie wst

pne stanowiskowe( – instrukta

stanowiskowy) - przed

dopuszczeniem do pracy, szkolenie okresowe - dla pracodawców, oraz osób kieruj

cych

pracownikami - w okresie 6 miesi

cy od rozpocz

cia pracy; a potem nie rzadziej ni

raz na 5 lat;

dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych - w okresie 12 miesi

cy od

rozpocz

cia pracy, a potem nie rzadziej ni

raz na 3 lata lub raz na rok; dla pracowników

ynieryjno-technicznych, słu

b bhp, administracyjno-biurowych — w okresie 12 miesi

cy od

rozpocz

cia pracy a potem nie rzadziej ni

raz na 5 lat.

171. Czy mo

na dopu

do pracy pracownika bez wst

pnego przeszkolenia w zakresie bhp?

Pracownika bez przeszkolenia wst

pnego w zakresie bhp nie mo

na dopu

do pracy.

Fizjologia, psychologia i socjologia pracy

172. Co to jest fizjologia pracy?

Fizjologia pracy - bada czynniki kształtowania do pracy mi

ęś

niowej w ró

nych warunkach

otoczenia. Bada wpływ wysiłku fizycznego na funkcje ró

nych narz

dów oraz mechanizmy

przystosowania tych funkcji do pracy mi

ęś

ni.

Fizjologia pracy jest nauk

zajmuj

przede wszystkim: - metodami pomiaru i oceny

obci

ąż

enia prac

(wydatek energetyczny w procesie pracy); - badaniem fizjologicznych

konsekwencji obci

ąż

enia prac

(wysiłkiem fizycznym, umysłowym, stresem zawodowym) oraz

czynnikami wyst

puj

cymi w

rodowisku pracy (poprzez pomiar i ocen

czenia oraz reakcji ze

strony układu kr

ąż

enia); - dokonywaniem pomiarów i oceny skutków zdrowotnych wykonywania

pracy i oddziaływania czynników wyst

puj

cych w

rodowisku pracy (w zakresie zdolno

wysiłkowej, wydolno

ci fizycznej, itp.).

Innymi słowy fizjologia pracy zajmuje si

logik

i fizyk

procesu produkcyjnego, tj. metodami

oceny wydatku energetycznego.

173. Co to jest zm

czenie?

czenie jest wynikiem wyczerpania w organizmie zasobów energetycznych lub nagromadzenia

nadmiernych ilo

ci kwa

nych produktów przemiany materii. Inaczej mówi

c, jest to przej

ciowe

zmniejszenie zdolno

ci do pracy, powstaj

ce w wyniku jej wykonywania wskutek ró

nych zmian w

organizmie, np. niedotlenienie tkanek, wyczerpywanie si

rezerw energetycznych. Zm

czenie

stanowi ochron

organizmu przed za intensywn

dla organizmu lub długotrwał

prac

174. Co to jest nawyk i do czego mo

e prowadzi

Nawyk jest to zautomatyzowany składnik działania, powstaj

cy w wyniku wielokrotnego

powtarzana tej samej czynno

ci. Nie mo

e zast

lenia w procesie pracy. Mo

doprowadzi

do zagro

wypadkowych przy zmianie innych czynników technologicznych pracy.

175. Co to jest stres?

Stres to reakcja psychofizjologiczna organizmu na niekorzystne i szkodliwe bod

ce wyst

puj

ce w

rodowisku.

176. Jakim obci

ąż

eniom podlega człowiek w procesie pracy?

W procesie pracy pracownik podlega obci

ąż

eniom fizycznym (statyczne i dynamiczne) oraz

nerwowo-psychicznym(obci

ąż

enie umysłu; niedoci

ąż

enie lub przeci

ąż

enie percepcyjne i

obci

ąż

enie emocjonalne).

177. Co to jest obci

ąż

enie statyczne?

Obci

ąż

enie statyczne jest to

obci

ąż

enie wywołane

długotrwałym napi

ciem mi

ęś

spowodowanym utrzymywaniem przez dłu

szy czas ciała lub przedmiotów w tej samej, zwłaszcza

pozycji wymuszonej. Obci

ąż

enie statyczne jest jednym z rodzajów obci

ąż

enia fizycznego W celu

oceny tego obci

ąż

enia charakteryzowanego przez parametry odnosz

ce si

do pozycji przy pracy

(wymuszona, niewymuszona), siły zewn

trznej i czasu trwania tego obci

ąż

enia, wyodr

bnia si

dwa czynniki ryzyka : obci

ąż

enie statyczne i monotypia.

178. Co to jest obci

ąż

enie dynamiczne?

Obci

ąż

enie dynamiczne jest to obci

ąż

enie wywołane skracaniem lub wydłu

aniem mi

ęś

ni podczas

wykonywania pracy w sensie fizycznym. Jest jednym z rodzajów obci

ąż

enia fizycznego

wyst

puj

cego w procesie pracy, nale

żą

cego do czynników psychofizycznych.

179. Co to jest monotypia ruchowa?

Monotypia ruchowa to cz

ste powtarzanie tych samych ruchów przy wykonywaniu pracy.

Stanowisko pracy i czynno

ci powinny by

tak zaprojektowane, aby unikn

ąć

obci

ąż

enia

statycznego, a tak

e zbyt cz

stego powtarzania tych samych ruchów oraz umo

liwia

ich

wykonywanie zgodnie z naturalnymi rytmami ruchu ciała

Ergonomia pracy

180. Co to jest ergonomia?

Ergonomia jest nauk

zajmuj

ca si

dostosowaniem warunków pracy i urz

dze

otaczaj

cych

człowieka do jego mo

liwo

ci. Mo

na przyj

ąć

, ze ergonomia to nauka o przystosowaniu człowieka

do pracy i pracy do człowieka.

181. Jakie rodzaje ergonomii s

stosowane w przemy

le?

Rodzaje ergonomii: - koncepcyjna; - korekcyjna; - warunków pracy.

182. Czym si

zajmuje ergonomia koncepcyjna?

Ergonomia koncepcyjna dotyczy fazy projektowania i zajmuje si

optymalizacj

układu człowiek-

technika-

rodowisko. Baz

do ergonomicznego projektowania s

wyniki bada

podstawowych

oraz metody: diagnoza i modelowanie.

183. Czym si

zajmuje ergonomia korekcyjna?

Ergonomia korekcyjna zajmuje si

analiz

istniej

cych warunków na stanowiskach pracy, ocen

zgodno

tych

warunków

pod

tem

wymaga

podyktowanych

psychofizycznymi,

antropologicznymi,

biomechanicznymi

cechami

człowieka,

tak

społecznymi

oraz

organizacyjnymi wymaganiami pracy, w celu opracowania projektu optymalizacji.

184. Czym zajmuje si

ergonomia warunków pracy?

Ergonomia materialnych warunków pracy pozwala pracownikom na uzyskanie wiedzy m. innymi
np. w zakresie; -poznania ile i jakie

wiatło jest potrzebne do pracy, wypoczynku; - jak

przeprowadzi

pomiar hałasu na stanowisku pracy, jak hałas wpływa na organizm ludzki a jak

drgania;- poznanie skutków przebywania w nadmiernym hałasie.

185. Jakie s

wymagania dotycz

ce urz

dze

steruj

cych?.

da maszyna powinna by

wyposa

ona w element sterowniczy przeznaczony do jej

całkowitego i bezpiecznego zatrzymania. Element sterowniczy maszyny, maj

cy wpływ na

bezpiecze

stwo jej obsługi, musi by

widoczny, mo

liwy do zidentyfikowania oraz oznakowany

zgodnie z wymaganiami okre

lonymi w Polskich Normach oraz nie mo

e stwarza

jakichkolwiek

zagro

, w szczególno

ci spowodowanych jego niezamierzonym u

yciem.

186. Jakie s

wymagania dot. maszyn stwarzaj

cych zagro

enie emisj

gazu, oparów, płynów lub

pyłu?

Maszyny te wyposa

one winny by

w odpowiednie obudowy lub w urz

dzenia wyci

gowe,

znajduj

ce si

w pobli

ródła emituj

cego zagro

enie.

Zach ow anie si

pra cow nika w zakładzi e prac y

187. Jak powinien zachowa

pracownik w zakładzie pracy?

Na terenie zakładu pracy pracownik powinien: - przestrzega

przede wszystkim regulaminu pracy i

ustalonego w zakładzie porz

dku; przepisów oraz zasad bhp a tak

e przepisów

przeciwpo

arowych - dba

o dobro zakładu, chroni

jego mienie.

188. Jak powinien zachowa

pracownik przed rozpocz

ciem pracy?

Przed rozpocz

ciem pracy pracownik powinien: -pozna

instrukcj

bezpiecznej obsługi maszyny (

urz

dzenia);ubra

w przydzielon

odzie

i obuwie robocze oraz

rodki ochrony indywidualnej;

sprawdzi

czy stan wyposa

enia technicznego stanowiska pracy nie budzi zastrze

:, stan

narz

dzi i zabezpiecze

; w razie stwierdzenia usterek, niedokładno

ci, braków pracownik

powinien zawiadomi

przeło

onego i powstrzyma

od pracy.

189. Jak powinien zachowa

pracownik w czasie wykonywania pracy?

W czasie wykonywania pracy pracownik powinien: - utrzymywa

porz

dek i ład na stanowisku

pracy; a zwłaszcza dba

o stan narz

dzi pracy; - przestrzega

obowi

zuj

cej instrukcji bhp oraz

instrukcji technologicznej, a tak

e polece

i wskazówek przeło

onych;

Pracownik nie powinien samodzielnie naprawia

maszyn czy urz

dze

, nie powinien zdejmowa

osłon czy elementów zabezpieczaj

cych te maszyny i urz

dzenia; bez wiedzy przeło

onych nie

dopuszcza

osób postronnych do pracy na swoim stanowisku; nie przeszkadza

w pracy innym

pracownikom, unika

dnych rozmów, kłótni,

artów, popychania, itp.; nie dotyka

ęś

maszyn w ruchu, nie czy

i nie smarowa

ich przed zatrzymaniem; w razie przerwy w dopływie

du, wył

czy

obsługiwan

maszyn

190. Jak ma zachowa

pracownik po zako

czeniu pracy?

Pracownik po zako

czeniu pracy powinien: - zatrzyma

obsługiwan

maszyn

; - dokładnie

uporz

dkowa

stanowisko pracy; - uło

narz

dzia i przyrz

dy w miejscu do tego

przeznaczonym; - wył

czy

dopływ energii zasilaj

cej maszyn

czy urz

dzenie.

191. Jak ma zachowa

pracownik w szczególnych (nieprzewidzianych) okoliczno

ciach?

W szczególnych (nieprzewidzianych) okoliczno

ciach pracownik winien zachowa

zgodnie ze

wskazówkami przeło

onego i tak jak okre

laj

to instrukcje stanowiskowe.

192. Jak nale

y post

z maszyn

, gdy w czasie pracy stwierdzono jej uszkodzenie?

eli uszkodzenie maszyny zostało stwierdzone w czasie pracy - nale

y j

niezwłocznie

zatrzyma

, odł

czy

dopływ energii, zawiadomi

przeło

onego o powy

szym zdarzeniu. Maszyny

niesprawne, uszkodzone lub pozostaj

ce w naprawie powinny by

wycofane z u

ytkowania oraz

wyra

nie oznakowane (tabliczkami informuj

cymi o niesprawno

ci) i zabezpieczone w sposób

uniemo

liwiaj

cy ich uruchomienie.

Znaki i barwy bezpiecze

stwa

193. Jakie s

barwy i znaki bezpiecze

stwa?

Barwami bezpiecze

stwa s

barwa czerwona (znaczenie: zatrzymanie, zakaz), barwa ta jest tak

e stosowana w ochronie

przeciwpo

arowej, na sprz

cie przeciwpo

arowym i w miejscach jego umieszczenia);

barwa niebieska (znaczenie: nakaz);

barwa

ółta (znaczenie: ostrze

enie przed niebezpiecze

stwem);

barwa zielona (znaczenie: ogólnie oznacza stan bezpiecze

stwa).

Kształt znaków bezpiecze

stwa oznacza:

„koło" (znaczenie: zakaz lub nakaz);

„trójk

t" (znaczenie: ostrze

enie);

„kwadrat lub prostok

t "(znaczenie: informacja - wraz z opisem).

194. Co symbolizuje barwa czerwona w systemie barw bezpiecze

stwa?

Barwa czerwona symbolizuje - zatrzymanie, zakaz.

263. Co symbolizuje w systemie barw bezpiecze

stwa barwa

ółta?

Barwa

ółta symbolizuje - ostrze

enie przed niebezpiecze

stwem.

196.Co symbolizuje w systemie barw bezpiecze

stwa barwa niebieska?

Barwa niebieska symbolizuje – nakaz.

197. Co symbolizuje w systemie barw bezpiecze

stwa barwa zielona?

Barwa zielona symbolizuje - stan bezpiecze

stwa.

198. Co okre

laj

kształty poszczególnych znaków bezpiecze

stwa?

Poszczególne znaki bezpiecze

stwa oznaczaj

: kształt „koło" (znaczenie: zakaz lub nakaz);

kształt „trójk

t" (znaczenie: ostrze

enie); - kształt „kwadrat lub prostok

t" (znaczenie: informacja -

wraz z opisem).

Niebezpieczne i szkodliwe czynniki wyst

puj

ce w procesie pracy

263. Co to jest czynnik szkodliwy wyst

puj

cy w procesie pracy?

Czynnik szkodliwy - czynnik, którego oddziaływanie na pracuj

cego prowadzi lub mo

e prowadzi

do schorzenia.

200. Co to jest czynnik niebezpieczny wyst

puj

cy w procesie pracy?

Czynnik niebezpieczny - czynnik, którego oddziaływanie na pracuj

cego prowadzi lub mo

prowadzi

do urazu.

201. Jakie znasz rodzaje czynników szkodliwych wyst

puj

cych w

rodowisku pracy? Podaj

jeden przykład ka

dego rodzaju.

Rodzaje czynników szkodliwych:

fizyczne (np. hałas, drgania, mikroklimat(

rodowisko termiczne), promieniowanie np.

podczerwone, jonizacyjne, ostre kraw

dzie, wystaj

ce elementy));

chemiczne (np. toksyczne, dra

ce, rakotwórcze, mutagenne);

biologiczne (np. mikroorganizmy);

psychofizyczne (np. obci

ąż

enie fizyczne - statyczne, dynamiczne; obci

ąż

enie nerwowo-

psychiczne - obci

ąż

enie umysłu, stres, niedoci

ąż

enie lub przeci

ąż

enie percepcyjne,

obci

ąż

enie emocjonalne).

202. Podaj przykłady prac, przy których wyst

puj

szkodliwe czynniki biologiczne.

Prace, przy których wyst

puj

szkodliwe czynniki biologiczne - przy

ciekach, praca w rolnictwie,

w zakładach opieki zdrowotnej, przy produkcji

ywno

ci, praca ze zwierz

tami, itp

203. Podaj przykłady prac, przy których wyst

puj

szkodliwe czynniki chemiczne.

Prace, przy których wyst

puj

szkodliwe czynniki chemiczne: - w laboratoriach chemicznych; -

zakładach chemicznych; spawanie lub ci

cie metali za pomoc

łuku elektrycznego).

204 Podaj przykłady prac, przy których wyst

puj

szkodliwe czynniki fizyczne.

Prace, przy których wyst

puj

szkodliwe czynniki fizyczne: - na zewn

trz pomieszcze

nara

eniu na chłód lub deszcz; - w komorach chłodniczych; - przy rozbiórce obiektów, budowlane,

przy wznoszeniu rusztowa

, przy deskowaniu lub zdejmowaniu deskowania konstrukcji

betonowych, itp.

205. Podaj przykłady niebezpiecznych substancji chemicznych. Wska

wła

ciwo

ci decyduj

ce o

rodzaju zagro

enia.

Substancje niebezpieczne: - np. substancje i preparaty o wła

ciwo

ciach wybuchowych,

utleniaj

cych, łatwo palne, toksyczne,

ce, dra

ce, uczulaj

ce, rakotwórcze, mutagenne. W

postaci stałej ciekłej i gazowej poprzez swoje wła

ciwo

ci toksyczne,

ce, dra

ce,

rakotwórcze, mutagenne " oddziaływaj

negatywnie na organizm człowieka poprzez drogi,

nowotworowe, układu nerwowego, itp.

206. Gdzie osoba wykonuj

ca malowanie farb

olejn

e znale

źć

informacje o zagro

eniu i

wskazówki do bezpiecznego post

powania?

Osoba wykonuj

ca malowanie farb

olejn

e znale

źć

informacje o rodzaju zagro

enia i

sposobie bezpiecznego post

powania przede wszystkim z karty charakterystyki, ale tak

bezpo

rednio z piktogramu umieszczonego na opakowaniu.

207. Jakie rodzaje mikroklimatu mog

wyst

powa

rodowisku pracy?

Rodzaje mikroklimatu: - zimny; - gor

cy; - zmienny.

208. Opisz jak wygl

da znak ostrzegawczy „substancja niebezpieczna o wła

ciwo

ciach

cych”.

Wska

miejsca, gdzie znak powinien by

umieszczony?.

Znak ostrzegawczy „substancja niebezpieczna o wła

ciwo

ciach

cych”- to trójk

t równoboczny,

tło

ółte, na tym tle próbówki (w kolorze czarnym), z których wylewa si

ciecz na r

kawic

„powierzchni

płask

" (kolor czarny). Miejsce umieszczenia znaku - na linii wzroku - w miejscu lub

w najbli

szym otoczeniu stanowisk wykorzystuj

cych tego rodzaju substancje, a w przypadku

zagro

enia wyst

puj

cego na wszystkich stanowiskach - przy wej

ciu na teren, na którym

wyst

puje zagro

enie.

209. Opisz jak wygl

da znak ostrzegawczy „substancja niebezpieczna o wła

ciwo

ciach

łatwopalnych”. Wska

miejsca, gdzie powinien by

umieszczony?.

Znak ostrzegawczy „substancja niebezpieczna o wła

ciwo

ciach łatwopalnych” to trójk

równoboczny, tło

ółte, na tym tle „ogie

" (barwa czarna). Miejsce umieszczenia - na linii wzroku -

w miejscu lub w najbli

szym otoczeniu wyst

powania substancji, a w przypadku zagro

enia

wyst

puj

cego na wszystkich stanowiskach pracy przy wej

ciu na teren, na którym wyst

puje

zagro

enia

Pomieszczenia pracy, procesy pracy, organizacja pracy i stanowisk pracy

210. Jakie pomieszczenia uwa

a si

za „pomieszczenia pracy"?

Pomieszczenie pracy to pomieszczenie przeznaczone na pobyt pracowników, w którym
wykonywana jest praca. Pracodawca jest obowi

zany zapewni

pomieszczenia pracy

odpowiednie do rodzaju wykonywanej pracy i liczby zatrudnionych pracowników, utrzymywa

obiekty budowlane i znajduj

ce si

w nich pomieszczenia pracy , a tak

e tereny i urz

dzenia z

nimi zwi

zane w stanie zapewniaj

cym bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

211. Co oznacza poj

cie „pomieszczenie stałej pracy"?

„Pomieszczenie stałej pracy" - pomieszczenie, w którym ł

czny czas przebywania tego samego

pracownika, w ci

gu jednej doby przekracza 4 godziny.

212. Co oznacza poj

cie „pomieszczenie czasowej pracy"?

„Pomieszczenie czasowej pracy" - pomieszczenie, w którym ł

czny czas przebywania tego

samego pracownika w ci

gu jednej doby trwa od 2 do 4 godzin.

213. Jakich pomieszcze

nie uwa

a si

za przeznaczone na pobyt pracowników?

Nie uwa

a si

za przeznaczone na pobyt pracowników pomieszcze

, w których ł

czny czas

przebywania tych samych pracowników w ci

gu jednej zmiany roboczej jest krótszy ni

2 godziny,

a wykonywane czynno

ci maj

charakter dorywczy b

praca polega na krótkotrwałym

przebywaniu zwi

zanym z dozorem albo konserwacj

urz

dze

lub utrzymaniem czysto

ci i

porz

dku.

214. Jak

minimaln

temperatur

nale

y zapewni

w pomieszczeniach pracy?

W pomieszczeniach pracy nale

y zapewni

temperatur

odpowiedni

do rodzaju wykonywanej

pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezb

dnego do jej wykonania) nie ni

14° C,

chyba,

e wzgl

dy technologiczne na to nie pozwalaj

. W pomieszczeniach, w których jest

wykonywana lekka praca fizyczna, i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie mo

e by

sza ni

18° C.

215. Jakie o

wietlenie nale

y zapewni

w pomieszczeniach pracy?

W pomieszczeniach pracy stałej nale

y zapewni

wietlenie dzienne, chyba,

e jest to

niemo

liwe lub niewskazane ze wzgl

du na technologi

produkcji, a na stosowanie wył

cznie

wietlenia elektrycznego, pracodawca uzyskał zgod

, wła

ciwego pa

stwowego wojewódzkiego

inspektora sanitarnego wydan

w porozumieniu z okr

gowym inspektorem pracy.

216. Jakie wymagania stawiane s

wobec o

wietlenia pomieszczenia pracy?

wietlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno by

dostosowane do

rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładno

ci oraz powinno spełnia

wymagania

okre

lone w normie (Polskiej Normie).

Niezale

nie od o

wietlenia dziennego w pomieszczeniach pracy nale

y zapewni

wietlenie

elektryczne o parametrach zgodnych z normami.

217. Jakie wymagania stawia si

wobec podłóg w pomieszczeniach oraz na drogach w

obiektach budowlanych?

W pomieszczeniach oraz na drogach znajduj

cych si

w obiektach budowlanych podłogi powinny

stabilne, równe, nie

liskie, niepyl

ce odporne na

cieranie oraz nacisk, a tak

e łatwe do

utrzymania w czysto

ci.

218. Jakie wymagania powinny spełni

schody i pochylnie?

Schody i pochylnie nie powinny by

liskie, a w miejscach, w których mo

e wyst

powa

zaleganie

pyłów - powinny by

urowe.

219. Jak

minimaln

obj

ść

pomieszczenia przy wykonywaniu stałej pracy nale

y zapewni

dla

dego pracuj

cego?

Dla ka

dego pracuj

cego nale

y zapewni

, co najmniej 13 m

wolnej obj

ci pomieszczenia

przy pracy stałej.

220. Jak

minimaln

wolnej powierzchni podłogi pomieszczenia stałej pracy nale

y zapewni

dla

dego jednocze

nie zatrudnionego pracownika?

Dla ka

dego zatrudnionego pracownika nale

y zapewni

, co

najmniej 2 m

wolnej powierzchni

podłogi (nie zaj

tej przez urz

dzenia techniczne, itp.)

221. Jaka powinna by

minimalna wysoko

ść

pomieszczenia pracy stałej, w którym wyst

puj

czynniki szkodliwe dla zdrowia?

Minimalna wysoko

ść

pomieszczenia pracy stałej, w którym wyst

puj

czynniki szkodliwe dla

zdrowia, powinna wynosi

3,3 m w

wietle.

222. Jak

minimaln

wysoko

ść

mog

mie

pomieszczenia pracy?

Wysoko

ść

pomieszczenia pracy (licz

c od podłogi do najni

ej poło

onej konstrukcyjnej cz

ęś

sufitu) nie mo

e by

mniejsza w

wietle ni

1,9 m - dotyczy to pomieszczenia o stropie pochyłym,

w którym wymagania dotycz

ce wysoko

ci stosuje si

redniej wysoko

ci pomieszczenia.

223. Co powinien zawiera

projekt obiektu budowlanego, w którym przewiduje si

pomieszczenia

pracy?

Projekt obiektu budowlanego (produkcyjnego, usługowego) powinien m. innymi zawiera

podstawowe dane dotycz

ce: rozwi

budowlanych oraz współzale

ci urz

dze

wyposa

enia technologicznego, zwi

zanego z przeznaczeniem obiektu.

dy projekt budowlany musi by

zgodny z uregulowaniami zawartymi w ustawie prawo

budowlane jak równie

w przepisach szczególnych. Projekt obiektu budowlanego, w którym

przewiduje si

pomieszczenia pracy winien by

zaopiniowany przez rzeczoznawców ds.:

bezpiecze

stwa i higieny pracy, sanitarno-higienicznych, przeciwpo

arowych.

224. Co nale

y zapewni

pracownikom przy wykonywaniu pracy niewymagaj

cej stale pozycji

stoj

cej?

Pracownikom przy wykonywaniu pracy niewymagaj

cej stale pozycji stoj

cej nale

y zapewni

liwo

ść

siedzenia.

225. Co nale

y zapewni

pracownikom przy wykonywaniu pracy wymagaj

cej stale pozycji

stoj

cej lub chodzenia?

Pracownikom przy wykonywaniu pracy wymagaj

cej stale pozycji stoj

cej lub chodzenia

nale

zapewni

liwo

ść

odpoczynku w pozycji siedz

cej, w pobli

u miejsca pracy.

226. Co to jest ryzyko zawodowe?

Ryzyko zawodowe - prawdopodobie

stwo wyst

pienia niepo

żą

danych zdarze

zwi

zanych z

wykonywan

prac

, powoduj

cych straty, w szczególno

ci wyst

pienia u pracowników

niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagro

zawodowych wyst

puj

cych w

rodowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.

227. Co to s

rodki ochrony zbiorowej?

rodki ochrony zbiorowej -

rodki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym i

pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami wyst

puj

cymi pojedynczo

lub ł

cznie w

rodowisku pracy, b

ce rozwi

zaniami technicznymi stosowanymi w

pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urz

dzeniach.

228. Co to s

urz

dzenia ochronne?

Urz

dzenia ochronne - rozumie si

przez to osłony oraz takie urz

dzenia, które spełniaj

jedn

lub

cej funkcji, tj.: - zapobiegaj

dost

powi do stref niebezpiecznych; - powstrzymuj

ruchy

elementów niebezpiecznych, zanim pracownik znajdzie si

w strefie niebezpiecznej; - nie

pozwalaj

na wł

czenie ruchu elementów niebezpiecznych, je

eli pracownik znajduje si

w strefie

niebezpiecznej;- zapobiegaj

naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych urz

dze

technicznych; - nie pozwalaj

na uaktywnienie innych czynników niebezpiecznych lub

szkodliwych.

229. Co jest niedozwolone przy stosowaniu drabin przeno

nych?

Przy stosowaniu drabin przeno

nych niedopuszczalne jest w szczególno

ci: - stosowanie drabin

uszkodzonych; - stosowanie drabiny jako drogi stałego transportu, a tak

e przenoszenia ci

ęż

arów

o masie powy

ej 10 kg; - u

ywanie drabiny niezgodnie z przeznaczeniem; - u

ywanie drabiny

rozstawnej jako przystawnej; - ustawianie drabiny na niestabilnym podło

u; - opieranie drabiny

przystawnej o

liskie płaszczyzny, o obiekty lekkie lub wywrotne albo opieranie drabiny o

niestabilne stosy materiałów, które nie zapewniaj

stabilno

ci drabiny; - stawianie drabiny przed

zamkni

tymi drzwiami, je

eli nie s

one zamkni

te na klucz od strony ustawianej drabiny; -

ustawianie drabin w bezpo

rednim s

siedztwie maszyn i innych urz

dze

w sposób stwarzaj

zagro

enie dla pracowników u

ywaj

cych drabiny; - wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami

do niej; -przenoszenie drabiny o długo

ci powy

ej 4 m przez jedn

osob

230. W jaki sposób nale

y zabezpieczy

pracowników przed upadkiem z wysoko

ci?

Przed rozpocz

ciem prac na wysoko

ci nale

y w szczególno

ci: - sprawdzi

stan techniczny

konstrukcji lub urz

dze

, na których maj

wykonywane prace, w tym stabilno

ść

, wytrzymało

ść

na przewidywane obci

ąż

enie oraz zabezpieczenie przed nieprzewidywaln

zmian

poło

enia, a

tak

e stan techniczny stałych elementów konstrukcji lub urz

dze

maj

cych słu

do mocowanie

linek bezpiecze

stwa; - zapewni

stosowanie przez pracowników, odpowiedniego do rodzaju

wykonywanych prac, sprz

tu chroni

cego przed upadkiem z wysoko

ci, jak: szelki

bezpiecze

stwa z link

bezpiecze

stwa, przymocowan

do stałych elementów konstrukcji, szelki

bezpiecze

stwa z pasem biodrowym (dopra

w podparciu - na słupach, masztach, itp.); -

zapewni

stosowanie przez pracowników hełmów ochronnych przeznaczonych do prac na

wysoko

ci.

231. W jaki sposób nale

y zabezpieczy

stref

zagro

enia w zwi

zku z mo

liwo

spadania

przedmiotów z wysoko

ci?

Strefa niebezpieczna, w której istnieje zagro

enie spadania z wysoko

ci przedmiotów: - powinna

ogrodzona balustradami ochronnymi; - w swym najmniejszym wymiarze liniowym, Uczonym

od płaszczyzny obiektu budowlanego, generalnie nie mo

e wynosi

mniej ni

1/10 wysoko

ci, z

której mog

spada

przedmioty, lecz nie mniej ni

6 m. Strefa niebezpieczna nale

y oznakowa

znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu.

232. W jaki sposób powinny by

zaprojektowane, wykonane, utrzymane i u

ytkowane instalacje i

urz

dzenia elektryczne?

Instalacje i urz

dzenia elektryczne powinny by

tak wykonane i eksploatowane tak, aby nie

nara

ały pracowników na pora

enie pr

dem elektrycznym, przepi

cia atmosferyczne, szkodliwe

oddziaływanie pół elektromagnetycznych oraz nie stanowiły zagro

enia po

arowego,

wybuchowego i nie powodowały innych szkodliwych skutków.

233. Jakie minimalne wymiary powinny mie

przej

cia mi

dzy maszynami, innymi urz

dzeniami

lub

cianami?

Przej

cia pomi

dzy maszynami a innymi urz

dzeniami lub

cianami, przeznaczone tylko do

obsługi tych urz

dze

powinny mie

szeroko

ść

, co najmniej 0,75 m; a je

eli w przej

ciach odbywa

ruch dwukierunkowy, szeroko

ść

ich powinna wynosi

, co najmniej 1 m.

Pomieszczenia i urz

dzenia higieniczno-sanitarne

234. Co nazywamy pomieszczeniami higieniczno-sanitarnymi?

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne - rozumie si

przez to szatnie, umywalnie, pomieszczenia z

natryskami, ust

py, palarnie, jadalnie, z wyj

tkiem stołówek, pomieszczenia do ogrzewania si

pracowników oraz pomieszczenia do prania, odka

ania, suszenia i odpylania odzie

y roboczej lub

ochronnej.

235. Jakim wymaganiom powinny odpowiada

szatnie?

Szatnie powinny by

urz

dzone w suchych oddzielnych lub wydzielonych pomieszczeniach i w

miar

liwo

ci, o

wietlone,

wiatłem dziennym. W szatniach nale

y zapewni

przynajmniej

czterokrotn

wymian

powietrza na godzin

, a w szatniach wyposa

onych w okna otwierane

przeznaczonych dla nie wi

cej ni

10 pracowników wymiana powietrza nie mo

e by

mniejsza ni

dwukrotna na godzin

. W szatni powinny zapewnione miejsca siedz

ce, dla co najmniej 50 %

pracowników zatrudnionych na najliczniejszej zmianie.

236. Jakim wymaganiom powinny odpowiada

ust

py?

Ust

py powinny by

zlokalizowane w odległo

ci nie wi

kszej ni

75 m od stanowiska pracy, Odległo

ść

e by

ksza jedynie dla pracowników pracuj

cych stale na otwartej przestrzeni, lecz nie powinna

przekracza

125 m od najdalszego stanowiska pracy. W budynkach ust

py powinny by

urz

dzone na

dej kondygnacji. Je

eli na kondygnacji pracuje mniej ni

dziesi

ęć

osób, ust

py mog

znajdowa

nie

dalej ni

na s

siedniej kondygnacji. Wej

cia do ust

pów powinny prowadzi

bezpo

rednio z pomieszcze

korytarzy lub dróg słu

żą

cych do komunikacji ogólnej. Ust

p powinien mie

wej

ciowe pomieszczenie

izoluj

ce wyposa

one w umywalki z dopływem ciepłej i zimnej wody w ilo

ci co najmniej jedna umywalka na

trzy miski ust

powe lub pisuary, lecz nie mniej ni

jedna umywalka. W pomieszczeniach ust

pów nale

zapewni

wymian

powietrza w ilo

ci nie mniejszej ni

50 m

na godzin

na 1 misk

ust

pow

i 25 m

na 1

pisuar.

237. Jakim wymaganiom powinny odpowiada

natryski?

W zespole szatni powinny znajdowa

pomieszczenia z natryskami, je

li wymagaj

tego

warunki pracy lub ochrona zdrowia pracowników. Pomieszczenia te powinny by

łatwo dost

pne

dla pracowników i zapewnia

bezkolizyjny ruch pracowników ju

umytych i ubranych w odzie

własn

. Na ka

dych o

miu pracowników najliczniejszej zmiany wykonuj

cych prace powoduj

zabrudzenie ich ciała powinna przypada

co najmniej jedna kabina natryskowa, a przy pracach

zwi

zanych ze stosowaniem lub wydzielaniem si

substancji truj

cych, zaka

nych,

promieniotwórczych, dra

cych lub uczulaj

cych oraz innych substancji o nieprzyjemnym

zapachu, a tak

e przy pracach pyl

cych w wilgotnym i gor

cym klimacie lub powoduj

cych

intensywne - co najmniej jedna kabina natryskowa na ka

dych pi

ciu pracowników (lecz nie mniej

jedna przy mniejszej liczbie zatrudnionych). Wymiary kabin natryskowych powinny by

zgodne

z przepisami techniczno-budowlanymi.

238. Jakim wymaganiom powinny odpowiada

umywalnie?

Umywalnie wchodz

w skład zespołu szatni i powinny by

łatwo dost

pne dla pracowników i

zapewnia

bezkolizyjny ruch pracowników ju

umytych i przebranych w odzie

własn

. Do

umywalek powinna by

doprowadzona woda bie

żą

ca. W przypadku zatrudniania pracowników

przy pracach brudz

cych i w kontakcie z substancjami szkodliwymi lub zaka

nymi nale

zapewni

umywalki z bie

żą

ciepła wod

. Szeroko

ść

przej

cia mi

dzy umywalkami a

cian

przeciwległ

powinna wynosi

nie mniej ni

1,3 m, a miedzy dwoma rz

dami umywalek - nie mniej

2 m. Na ka

dych dziesi

ciu pracowników najliczniejszej zmiany powinna w umywalni

przypada

co najmniej jedna umywalka indywidualna, a przy pracach brudz

cych i w kontakcie z

substancjami szkodliwymi lub zaka

nymi - co najmniej jedna umywalka na ka

dych pi

ciu

pracowników — lecz nie mniej ni

jedna przy mniejszej liczbie zatrudnionych...Na ka

dych

trzydziestu m

ęż

czyzn lub na ka

de dwadzie

cia kobiet jednocze

nie zatrudnionych przy pracach

biurowych lub w warunkach zbli

onych do tych prac powinna.

239. Jakim wymaganiom powinny odpowiada

jadalnie?

Pracodawca zatrudniaj

cy powy

ej dwudziestu pracowników na jednej zmianie powinien zapewni

pracownikom pomieszczenie do spo

ywania posiłków – jadalni

.. Obowi

zek ten dotyczy równie

pracodawców zatrudniaj

cych dwudziestu i mniej pracowników, je

eli nara

eni s

na kontakt ze

szkodliwymi

rodkami chemicznymi lub promieniotwórczym, materiałami biologicznie zaka

nymi

albo przy pracach szczególnie brudz

cych.

240. Jakim wymaganiom powinny odpowiada

pomieszczenia do wypoczynku kobiet?

Pomieszczenia do wypoczynku kobiet (d. pomieszczenia higieny osobistej kobiet) nale

y urz

dzi

eli na jedn

zmian

, w jednym budynku, zatrudnionych jest wi

cej i

dwadzie

cia kobiet

zapewniaj

c miejsca do wypoczynku w pozycji le

żą

cej dla kobiet w ci

ąż

y i karmi

cych matek. Na

dych trzysta kobiet zatrudnionych na jednej zmianie powinno przypada

co najmniej jedno

miejsce do le

enia, ale w budynku powinno by

przynajmniej jedno miejsce. Powierzchnia

pomieszczenia do wypoczynku nie mo

e by

mniejsza ni

8 m

. W pomieszczeniu tym nale

zapewni

przynajmniej dwukrotn

wymian

powietrza w ci

gu godziny.

Obsługa i stos ow anie masz yn, na rz

dzi i inn ych urz

dze

technic zn yc h

241. Dlaczego nale

y zapozna

z instrukcj

obsługi nowo zakupionej maszyny, urz

dzenia

technicznego lub zmechanizowanego narz

dzia?

Z instrukcj

obsługi nowo zakupionej maszyny ((urz

dzenia lub zmechanizowanego narz

dzia)

nale

y zapozna

dego pracownika, który ma obsługiwa

maszyn

, w celu poznania warunków

bezpiecznej obsługi i u

ytkowania, a tak

e warunków jej konserwacji lub/ i naprawy.

242. W jakie urz

dzenia i inne elementy, decyduj

ce o bezpiecze

stwie, powinny by

wyposa

one maszyny i urz

dzenia techniczne?

Maszyny i inne urz

dzenia techniczne winny by

wyposa

one w element sterowniczy do

bezpiecznego wł

czania/ wył

czania. Gdy jest to konieczne, w zwi

zku z zagro

eniami

stwarzanymi przez maszyn

, tak

e w wył

czniki awaryjne.

dy z tych wył

czników powinien dobrze widoczny, mo

liwie łatwy do zidentyfikowania oraz

oznakowany. Maszyny powinny by

wyposa

one w łatwo odró

niaj

ce si

, odpowiednio

oznakowane urz

dzenie do odł

czenia od

ródła energii. W przypadku zespołowej obsługi

maszyny albo, je

li stwarza ona zagro

enie dla otoczenia, nale

y zapewni

urz

dzenia

sygnalizacji ostrzegawczej (akustyczne, optyczne).

243. Jak powinny by

zabezpieczone elementy ruchome i inne cz

ęś

ci maszyn, które w przypadku

zetkni

cia si

z nimi, stwarzaj

zagro

enie?

Elementy ruchome maszyn powinny by

do wysoko

ci, co najmniej 2,5 m od poziomu podłogi

(podestu) stanowiska, osłoni

te lub zaopatrzone w inne skuteczne urz

dzenia ochronne. Pasy,

ła

cuchy, koła z

bate i inne elementy układów nap

dowych oraz cz

ęś

ci maszyn zagra

spadni

ciem, znajduj

ce si

nad stanowiskami pracy lub przej

ciami, na wysoko

ci 2,5 m od

poziomu podłogi powinny by

osłoni

te, co najmniej od dołu, trwałymi osłonami.

244. Do czego słu

y zainstalowany w wielu maszynach czerwony przycisk w kształcie grzybka na

ółtym kołowym tle?

Czerwony przycisk-jest to przycisk awaryjny, do uruchomienia r

lub nog

w przypadku

zaistnienia awarii maszyny lub powstałego zagro

enia wypadkowego.

245. Jakie zadanie spełniaj

w maszynie wył

czniki kra

cowe instalowane np. przy ruchomych

osłonach lub drzwiczkach?

Wył

czniki kra

cowe wył

czaj

urz

dzenie, maszyn

w przypadku przewidzianym skrajnym

poło

eniem technologicznym np., ruchomej osłony, drzwiczek,

urawia budowlanego, wyci

budowlanego.

246. Dlaczego maszyny, urz

dzenia techniczne lub zmechanizowane narz

dzia powinny

posiada

tabliczk

znamionow

i co ona zawiera?

Tabliczka znamionowa identyfikuje maszyn

, urz

dzenie, narz

dzie. Okre

la typ, rodzaj, rok

produkcji, numer fabryczny, wielko

ść

parametrów eksploatacyjnych (moc, napi

cie itp.), nazw

producenta.

247. Jakie znasz barwy bezpiecze

stwa oraz znaki bezpiecze

stwa, które mog

znajdowa

maszynach, urz

dzeniach technicznych lub zmechanizowanych narz

dziach?

Barwa czerwona, czarna,

ółta, niebieska, zielona, biała. Odpowiednio oznaczaj

: zakaz

uruchamiania maszyny (urz

dzenia), ostrze

enie przed substancjami radioaktywnymi i

promieniowaniem jonizuj

cym, nakaz stosowania ochrony słuchu.

248. Jakie zagro

enia zawodowe mog

wyst

przy obsłudze zmechanizowanych narz

dzi, np.

młota pneumatycznego, wiertarki udarowej lub szlifierki elektrycznej?

Przy obsłudze narz

dzi zmechanizowanych (pneumatycznych) mo

e wyst

zagro

enie

powstania choroby wibracyjnej.

249. Co oznacza znak CE, który powinien znajdowa

na nowych maszynach, urz

dzeniach

technicznych oraz zmechanizowanych narz

dziach?

Znak „CE" jest potwierdzeniem, i

producent lub jego uprawomocniony przedstawiciel, np.

importer towaru wytwarzanego poza obszarem Unii Europejskiej, deklaruje zgodno

ść

wyrobu z

zasadniczymi

wymaganiami

bezpiecze

stwa.

Znak

jest

europejski

certyfikat

bezpiecze

stwa (w krajach unii europejskiej).

250. Jakie urz

dzenia techniczne, które mog

stwarza

zagro

enie dla

ycia lub zdrowia

pracownika podlegaj

dozorowi technicznemu?

Dozorowi technicznemu podlegaj

urz

dzenia ci

nieniowe (w których ciecze lub gazy znajduj

pod ci

nieniem ró

nym od atmosferycznego) np. kotły parowe, zbiorniki stałe, wytwornice

acetylenowe oraz. cysterny, wci

garki, wci

gniki, suwnice,

urawie, wci

gi towarowe, podesty

ruchome, urz

dzenia dla niepełnosprawnych, d

wigi towarowe i osobowe, wózki jezdniowe

(widłowe) z zamontowanym systemem podnoszenia, itp.

251. W jakich urz

dzeniach technicznych mo

e wyst

zagro

enie wzrostu ci

nienia i jakie

urz

dzenia zabezpieczaj

przed tym zjawiskiem?

W urz

dzeniach ci

nieniowych (instalacjach, zbiornikach),zagro

enie wywołane niekontrolowanym

wzrostem ci

nienia jest eliminowane przez zawory bezpiecze

stwa.

252. Jak powinien post

operator, je

eli podczas obsługi maszyny stwierdzi jej wadliw

prac

eli podczas obsługi maszyny operator stwierdzi jej wadliw

prac

powinien j

natychmiast

wył

czy

, powiadomi

przeło

onego, oznaczy

znakiem zakazu uruchamiania.

253. Czy wolno naprawia

, czy

lub smarowa

elementy maszyn podczas ich pracy?

Maszyn b

cych w ruchu nie wolno naprawia

, czy

i smarowa

, z wyj

tkiem

smarowania za pomoc

specjalnych urz

dze

okre

lonych w dokumentacji techniczno

- ruchowej.

254. Jakim wymaganiom powinna odpowiada

odzie

robocza pracowników zatrudnionych przy

obsłudze maszyn, które maj

elementy ruchome?

Pracownicy zatrudnieni przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie mog

pracowa

odzie

y z lu

nymi (zwisaj

cymi) cz

ęś

ciami np. lu

no zako

czone r

kawy, krawaty, szaliki, poły,

oraz bez nakry

głowy okrywaj

cych włosy.

255. Co powinna zawiera

stanowiskowa instrukcja bhp zwi

zana z maszynami i urz

dzeniami

technicznymi?

Powinna okre

czynno

ci do wykonania przed rozpocz

ciem pracy, zasady i sposoby

bezpiecznego wykonywania danej pracy, czynno

ci do wykonania po jej zako

czeniu oraz zasady

post

powania w sytuacjach awaryjnych, stwarzaj

cych zagro

enie dla zdrowia lub

ycia

pracowników, warunki naprawy i konserwacji

Zagro

enie pr

dem elektrycznym

256. Jakie s

rodzaje ochrony przed pr

dem elektrycznym?

Rodzaje ochrony przed pr

dem elektrycznym: - ochrona przed dotykiem bezpo

rednim; - ochrona

przy dotyku po

rednim.

257. Na czym polega ochrona przed pora

eniem pr

dem elektrycznym - przed dotykiem

bezpo

rednim?

Spo

ród kilku rodzajów ochrony przed dotykiem bezpo

rednim - podstawow

ochron

jest izolacja

ęś

ci czynnych całkowicie osłaniaj

ca przewody zasilaj

ce i inne cz

ęś

ci urz

dze

elektrycznych.

Innym rodzajem jest stosowanie obudów urz

dze

elektrycznych o odpowiednim stopniu ochrony.

Stopie

ochrony oznacza si

za pomoc

dwóch liter IP oraz dwóch umieszczonych za nim nimi

cyfr.

258. Na czym polega ochrona przed pora

eniem pr

dem elektrycznym - przy dotyku

rednim?

Ochrona przy dotyku po

rednim opiera si

na szybkim, samoczynnym wył

czeniu zasilania

obwodu, w którym nast

piło uszkodzenie gro

żą

ce pora

eniem pr

dem. Ochron

tak

zapewniaj

m. innymi: bezpieczniki topikowe, wył

czniki nadpr

dowe, wył

czniki ró

nicowopr

dowe na pr

ró

nicowy wi

kszy ni

30 mA.

259. W jakiej odległo

ci wolno urz

dza

stałe stanowiska robocze w pobli

u napowietrznych linii

energetycznych?

Stałe stanowiska pracy mo

na urz

dza

w odległo

ci liczonej w poziomie od skrajnych

przewodów w odległo

ci:

3 m- dla linii o napi

ciu znamionowym nie przekraczaj

cym 1 kV;

5 m~ dla linii o napi

ciu znamionowym powy

ej 1 kV, lecz nieprzekraczaj

cym 15 kV;

10 m- dla linii o napi

ciu znamionowym powy

ej 15 kV, lecz nieprzekraczaj

cym 30 kV;

15 m- dla linii o napi

ciu znamionowym powy

ej 30 k V, lecz nieprzekraczaj

cym 110 KV

30 m- dla linii o napi

ciu znamionowym powy

ej 110 kV.

260. W jakiej odległo

ci wolno składowa

materiały w pobli

u napowietrznych linii energetycznych?

Niedopuszczalne jest składowanie materiałów bezpo

rednio pod liniami energetycznymi lub w

odległo

ci nie mniejszej ni

: - 2 m - od linii niskiego napi

cia; - 5 m - od linii wysokiego napi

cia do

15 kV; -10 m-od linii wysokiego napi

cia powy

ej 15 kV.

261. Jakie skutki powoduje pr

d elektryczny przepływaj

cy przez ciało ludzkie?

d elektryczny przepływaj

cy przez ciało ludzkie powoduje: - oparzenie; - zaburzenia rytmu

serca (mo

e doprowadzi

do migotania komór, czego efektem jest zatrzymanie kr

ąż

enia i

oddychania); - mnogie uszkodzenia ciała (powoduje kurcz mi

ęś

ni, czasem tak silny,

e mo

powodowa

zwichni

cie i złamanie ko

ci, kompresyjne złamanie kr

gów i zwichni

cie ku tyłowi w

stawie barkowym).

Wypadki przy pracy i choroby zawodowe oraz

wiadczenia z nimi zwi

zane

262. Co jest najcz

stsz

przyczyn

wypadków?

Najcz

stsz

przyczyn

wypadków przy pracy jest nieprzestrzeganie przepisów i zasad

bezpiecze

stwa higieny pracy

przez pracodawców np. dopuszczanie do wykonywania pracy osób

bez wymaganych kwalifikacji, nie sprawowanie wła

ciwego nadzoru nad pracownikami podczas

wykonywania pracy, ale tak

e nieprzestrzegania przepisów i zasad bhp przez pracowników np.

zbyt szybka jazda ( przekraczanie pr

dko

ci), wykonywanie czynno

ci przy maszynie( np.

.napraw, czyszczenia, smarowania, usuwania awarii) bez jej wył

czenia.

263. Wymie

przyczyny techniczne wypadków?

Przyczyny

techniczne

wypadków:

-wady

konstrukcyjne

lub

niewła

ciwe

rozwi

zania

techniczne(brak lub niewła

ciwie działaj

ce odci

gi miejscowe substancji szkodliwych na

stanowisku pracy) - niewła

ciwe wykonanie czynnika materialnego (u

ycie zbyt cienkiej deski(o

niewła

ciwej wytrzymało

ci) jako balustrady rusztowania do prac na wysoko

ci; wady materiałowe

czynnika materialnego ( np. p

kni

cie tarczy szlifierskiej).

264. Wymie

przyczyny wypadków, zwi

zane z nieprawidłowym zachowaniem si

pracownika?

Przyczyny wypadków, zwi

zane z nieprawidłowym zachowaniem si

pracownika:- niewła

ciwe

posługiwanie si

narz

dziami i sprz

tem; nie u

ywanie sprz

tu ochronnego przez pracownika; -

niewła

ciwe zachowanie si

pracownika (

arty, lekcewa

enie zagro

enia, lekcewa

enie

wskazówek przeło

onych;- stan psychofizyczny pracownika nie zapewniaj

cy bezpiecznego

wykonywania pracy (alkohol,

rodki odurzaj

ce, substancje psychotropowe).

265. Co to jest wypadek przy pracy? Jakie przesłanki musz

spełnione, aby zdarzenie

mogło by

uznane za wypadek przy pracy?

Za wypadek przy pracy uwa

a si

nagle zdarzenie wywołane przyczyn

zewn

trzn

powoduj

uraz lub

mier

, które nast

piło w zwi

zku z prac

, tj. -podczas lub w zwi

zku z wykonywaniem

przez pracownika zwykłych czynno

ci lub polece

przeło

onych; - podczas lub w zwi

zku z

wykonywanie przez pracownika czynno

ci na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze mi

dzy siedzib

pracodawcy a miejscem wykonywania obowi

zku wynikaj

cego ze stosunku pracy.

266. Co rozumiemy pod poj

ciem przyczyna zewn

trzna wypadku?

Zdarzenie jest wypadkiem przy pracy tylko wtedy, je

li nast

piło na skutek działania czynników

zewn

trznych Przyczyn

zewn

trzn

e by

dy czynnik zewn

trzny, zdolny wywoła

istniej

cych warunkach szkodliwe skutki. Mo

e to by

nie tylko narz

dzie pracy czy maszyna, lecz

równie

np. siły przyrody, oddziaływanie innego osobnika, nadmierny wysiłek fizyczny.

Do uznania danego zdarzenia za wypadek przy pracy wystarczy ustalenie przynajmniej jednej
przyczyny zewn

trznej, cho

by działały równocze

nie i inne.

267. Jak rozumiesz kryterium „nagło

ci zdarzenia”?

Nagło

ść

zdarzenia jako element definicji wypadku przy pracy dotyczy( wg. orzecznictwa

dowego) oddziaływania przyczyny zewn

trznej nie dłu

ej ni

przez czas jednej zmiany roboczej.

268. Co rozumiemy pod poj

ciem zwi

zek z prac

Wykonywanie czynno

ci przez pracownika zgodnie z umow

o prac

i zakresem czynno

ci, oraz

wykonywanie czynno

ci na polecenie przeło

onego i w interesie zakładu pracy, nawet bez

polecenia. W czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze mi

dzy

siedzib

pracodawcy a miejscem wykonywania obowi

zku wynikaj

cego ze stosunku prac.

269. Co to jest wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy?

Wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyn

zewn

trzn

powoduj

ce uraz lub

mier

, które nast

piło: - w czasie podró

y słu

bowej w

okoliczno

ciach innych ni

okre

lono to definicji wypadku przy pracy, ale tak

e przy

yciowo

uzasadnionych okoliczno

ciach zwi

zanych z pobytem w delegacji; - podczas szkolenia w

zakresie powszechnej samoobrony; -przy wykonywaniu zada

zleconych przez działaj

ce u

pracodawcy organizacje zwi

zkowe

270. Co uwa

amy za wypadek w drodze do pracy i z pracy?

Za wypadek w drodze do pracy i z pracy uwa

a si

nagłe zdarzenie, wywołane przyczyn

zewn

trzn

, które nast

piło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej

działalno

ci stanowi

cej tytuł ubezpieczenia rentowego, je

eli droga ta była najkrótsza i nie

została przerwana. Jednak

e uwa

a si

e wypadek nast

pił w drodze do pracy lub z pracy,

mimo,

e droga została przerwana, je

eli przerwa była

yciowo uzasadniona i jej czas nie

przekraczał granic potrzeby, a tak

e wówczas, gdy droga, nie b

c drog

najkrótsz

, była dla

ubezpieczonego, ze wzgl

dów komunikacyjnych, najdogodniejsza.

Za drog

do pracy lub z pracy uwa

a si

oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu

równie

drog

do miejsca lub z miejsca: - innego zatrudnienia lub innej działalno

ci stanowi

cej

tytuł ubezpieczenia rentowego; - zwykłego wykonywania funkcji lub zada

zawodowych albo

społecznych;- zwykłego spo

ywania posiłków;- odbywania nauki lub studiów.

271. Kiedy wypadek przy pracy okre

lamy jako

miertelny?

miertelny wypadek przy pracy uwa

a si

wypadek, w wyniku którego,

mier

nast

piła w

okresie, nie przekraczaj

cym 6 miesi

cy od dnia wypadku.

272. Kiedy wypadek przy pracy jest kwalifikowany jako ci

ęż

ki?

Za wypadek ci

ęż

ki przy pracy uwa

a si

wypadek, w wyniku którego nast

piło ci

ęż

kie

uszkodzenie ciała, takie jak utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolno

ci rozrodczej lub inne

uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia naruszaj

ce podstawowe funkcje organizmu, a tak

choroba nieuleczalna lub zagra

yciu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub cz

ęś

ciowa

niezdolno

ść

do pracy w zawodzie albo trwale, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

273. Kiedy wypadek przy pracy nazywamy zbiorowym?

Za zbiorowy wypadek przy pracy uwa

a si

wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia

uległy co najmniej dwie osoby.

274. Jaki obowi

zek (podstawowy) ma pracownik, który uległ wypadkowi?

Pracownik, który uległ wypadkowi ma obowi

zek niezwłocznego zgłoszenia tego zdarzenia,

swojemu przeło

onemu.

275. Jakie s

obowi

zki pracownika, który zauwa

ył wypadek?

Pracownik, który zauwa

ył wypadek ma obowi

zek niezwłocznego zgłoszenia tego zdarzenia

przeło

onemu.

276. Jaki ma obowi

zek przeło

ony poszkodowanego w wypadku pracownika?

Przeło

ony ma obowi

zek udzieli

pracownikowi poszkodowanemu w wypadku pierwszej pomocy,

zabezpieczy

miejsce wypadku i niezwłoczne powiadomi

pracodawc

o zdarzeniu.

277. Jakie obowi

zki ma pracodawca je

li zaistniał wypadek?

W razie wypadku pracodawca jest obowi

zany podj

ąć

niezb

dne działania eliminuj

ce lub

ograniczaj

ce zagro

enie, zapewni

udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i

ustalenie w przewidzianym trybie okoliczno

ci i przyczyn wypadku oraz zastosowa

odpowiednie

rodki zapobiegaj

ce podobnym wypadkom oraz zaprowadzi

rejestr wypadków.

Pracodawca obowi

zany jest równie

niezwłocznie zawiadomi

wła

ciwego inspektora pracy i

prokuratora o

miertelnym, ci

ęż

kim lub zbiorowym wypadku przy pracy.

278. Na jaki czas trzeba zabezpieczy

miejsce wypadku?

Do czasu przeprowadzenia dochodzenia powypadkowego, tj. ustalenia okoliczno

ci i przyczyn

wypadku przy pracy, nie wolno dopuszcza

osób niepowołanych do miejsca wypadku, uruchamia

maszyn i urz

dze

zwi

zanych z wypadkiem, nie wolno zmienia

poło

enia ich elementów

(maszyn, osłon, przedmiotów, itp.), chyba,

e zaistniała konieczno

ść

ratowania ludzi lub mienia.

279. Kto wydaje zgod

na uruchomienie urz

dze

na miejscu wypadku?

Zezwolenie na ponowne uruchomienie maszyn i innych urz

dze

oraz dokonanie zmian w miejscu

wypadku wyra

a pracodawca po uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, a w przypadku

wypadku

miertelnego, ci

ęż

kiego lub zbiorowego po uzgodnieniu z wła

ciwym inspektorem pracy i

prokuratorem.

280. Kto przeprowadza dochodzenie, je

li pracownik uległ wypadkowi na terenie innego

zakładu pracy?

W przypadku, gdy pracownik uległ wypadkowi na terenie innego zakładu - dochodzenie
przeprowadza zespól powypadkowy powołany przez pracodawc

poszkodowanego pracownika, w

obecno

ci przedstawiciela pracodawcy, na którego terenie miał miejsce wypadek. Na wniosek

pracodawcy poszkodowanego pracownika, pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek,
mo

e ustali

okoliczno

ci i przyczyny wypadku, a nast

pnie dokumentacje przekaza

pracodawcy

poszkodowanego pracownika, który powinien zatwierdzi

protokół.

281. Jakie dokumenty sporz

dza zespół powypadkowy i w jakim terminie?

Po ustaleniu okoliczno

ci i przyczyn wypadku przy pracy zespół powypadkowy sporz

dza protokół

ustalenia okoliczno

ci i przyczyn wypadku w okresie 14 dni po wypadku. Po zapoznaniu

poszkodowanego pracownika( lub rodziny przy wypadku

miertelnym), z tre

protokołu,

niezwłocznie dor

cza go pracodawcy do zatwierdzenia.

282. Czy zespół powypadkowy ma obowi

zek zapozna

poszkodowanego z tre

protokołu?

Tak, zespół powypadkowy ma obowi

zek zapozna

poszkodowanego z tre

protokołu.

283. Czy pracownik poszkodowany ma prawo wgl

du do dokumentacji dotycz

cej ustalania

okoliczno

ci i przyczyn wypadku?

Pracownik poszkodowany w wypadku ma prawo wgl

du do dokumentacji dotycz

cej ustalenia

okoliczno

ci i przyczyn wypadku, w którym został poszkodowany. Ma te

prawo do sporz

dzania z

nich notatek i odpisów oraz kopii.

284. Kto zatwierdza protokół powypadkowy i w jakim terminie?

Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca w terminie 5 dni od daty jego sporz

dzenia.

285.Czy jest mo

liwe ponowne ustalenie okoliczno

ci i przyczyn wypadku przy pracy?

W sytuacji, gdy do protokołu zostały zgłoszone( np. przez poszkodowanego) zastrze

enia zespół

powypadkowy (na wniosek pracodawcy) dokonuje tylko wyja

nie

i uzupełnie

i sporz

dza nie

pó

niej ni

w ci

gu 5 dni, nowy protokół powypadkowy, do którego doł

cza protokół nie

zatwierdzony przez pracodawc

Protokół powypadkowy dotycz

cy wypadku

miertelnego, ci

ęż

kiego i zbiorowego, zawieraj

ustaleni, naruszaj

ce uprawnienia pracownika, albo nieprawidłowe wnioski profilaktyczne, mo

zwrócony pracodawcy przez wła

ciwego inspektora pracy, z uzasadnionym wnioskiem o

ponowne ustalenie okoliczno

ci i przyczyn wypadku.

286. Jakie choroby uwa

amy za choroby zawodowe?

Za choroby zawodowe uwa

a si

choroby okre

lone w wykazie chorób zawodowych, je

li zostały

spowodowane działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, wyst

puj

cych w

rodowisku pracy.

Wykaz tych chorób zawiera zał

cznik do rozporz

dzenia Rady Ministrów z dnia 30.07.2002 r. w

sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad post

powania w sprawach zgłaszania

podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów wła

ciwych w

tych sprawach.

287. Kto zgłasza podejrzenie o chorob

zawodow

Podejrzenia o chorob

zawodow

zgłasza pracownik zatrudniony w nara

eniu zawodowym lub

były pracownik po ustaniu zatrudnienia w nara

eniu, jednak nie pó

niej ni

w okresie, który został

okre

lony w wykazie chorób zawodowych, np. obustronny, trwały ubytek słuchu typu

limakowego

powinien by

zgłoszony w okresie do 2 lat.

288. Kiedy pracownik nabywa prawo do

wiadcze

Warunkiem wypłacania

wiadcze

przysługuj

cych poszkodowanemu lub członkowi rodziny

pracownika zmarłego na skutek wypadku albo choroby zawodowej jest bie

żą

ce płacenie składek

przez płatnika na ubezpieczenie „wypadkowe” i „chorobowe”.

289. Kto wypłaca

wiadczenia przysługuj

ce poszkodowanemu pracownikowi?

wiadczenie przysługuj

ce poszkodowanemu pracownikowi wypłaca Zakład Ubezpiecze

Społecznych ( jednorazowe odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu spowodowany wypadkiem
przy pracy, wypłata 100 % zasiłku chorobowego, za czas niezdolno

ci do pracy poszkodowanego,

spowodowany wypadkiem przy pracy) i pracodawca

290.Jakie

wiadczenia przysługuj

ce poszkodowanemu w wypadku wypłaca pracodawca?

Pracodawca wypłaca pracownikowi poszkodowanemu w wypadku przy pracy lub uprawnionym
członkom rodziny pracownika zmarłego wskutek wypadku przy pracy: odszkodowanie za
przedmioty utracone lub uszkodzone wskutek wypadku przy pracy,

wiadczenia wyrównawcze dla

pracownika, którego wynagrodzenie uległo obni

eniu wskutek stałego lub długotrwałego

uszczerbku na zdrowiu; wynagrodzenie za prac

do dnia

mierci pracownika wskutek wypadku

przy pracy (wyga

cie umowy o prac

, z powodu

mierci pracownika),

wiadczenia z układu

zbiorowego pracy( np. wypłata jednorazowego

wiadczenia z tytułu

mierci pracownika

spowodowanego wypadkiem przy pracy).

291. Jakie

wiadczenia przysługuj

ce poszkodowanemu w wypadku wypłaca Zakład Ubezpiecze

Społecznych?

Pracownikowi poszkodowanemu w wypadku przy pracy ZUS wypłaca jednorazowe
odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo

mierci; rent

inwalidzk

i rent

rodzinn

292. Na podstawie czyjej decyzji uznaje si

prawo do

wiadcze

za chorob

zawodow

Orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej po dokonaniu oceny stanu zdrowia
nara

onego pracownika wydaje lekarz wła

ciwy do orzekania (lekarz orzecznik).

stwowy wojewódzki inspektor sanitarny lub upowa

niony przez niego terenowy inspektor

sanitarny, na podstawie orzeczenia lekarskiego (lekarza orzecznika) i przeprowadzonej oceny
nara

enia zawodowego, wydaje decyzj

o stwierdzeniu choroby zawodowej i na tej podstawie

uzyskuje si

prawo do

wiadcze

293. Na czyj wniosek wszczyna si

post

powanie w sprawie

wiadcze

z tytułu wypadków przy

pracy i chorób zawodowych?

Poszkodowany pracownik( lub uprawniony członek rodziny za po

rednictwem pracodawcy-

płatnika składek, kieruje wniosek do ZUS o wypłat

wiadcze

z tytułu wypadku przy pracy lub

choroby zawodowej.
Pracodawca (ubezpieczaj

cy - płatnik składek) przesyła do ZUS niezb

dne dokumenty zwi

zane

z wypadkiem przy pracy tj. protokół powypadkowy (oryginał) wraz z wyja

nieniami

poszkodowanego i informacjami

wiadków, dotycz

cymi wypadku, kart

wypadku, za

wiadczenie

o stanie okre

laj

ce roszczenia pracownika do

wiadcze

zdrowia wydane przez lekarza pod

opiek

którego znajduje si

poszkodowany, odpis aktu zgonu-je

li był to wypadek

miertelny,

pismo-wniosek pracodawcy okre

laj

ce roszczenia pracownika do

wiadcze

W przypadku stwierdzenia choroby zawodowej pracodawca((ubezpieczaj

cy - płatnik składek) jest

obowi

zany przesła

do ZUS nast

puj

ce dokumenty: decyzj

(oryginał) o stwierdzeniu choroby

zawodowej, - za

wiadczenie o stanie zdrowia, lub odpis aktu zgonu osoby, u której stwierdzono

chorob

zawodow

, -pismo(wniosek) pracodawcy okre

laj

ce roszczenia pracownika do

wiadcze

294. Kto wypłaca zasiłek chorobowy?

Zasiłek chorobowy wypłaca Zakład Ubezpiecze

Społecznych.

295. W jakiej wysoko

ci -w stosunku do wynagrodzenia, wypłacany jest zasiłek chorobowy w

zwi

zku z nieobecno

pracownika, spowodowan

wypadkiem przy pracy?

Zasiłek chorobowy przysługuje w wysoko

ci 100 % podstawy wymiaru.

296. Czy pracownikowi przysługuje prawo wyst

pienia z wnioskiem do s

du w sprawach

wiadcze

Pracownik mo

e dochodzi

swoich roszcze

z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

np. z powództwa cywilnego. Osoby dochodz

ce swoich roszcze

na drodze cywilnoprawnej mog

wybra

nast

puj

ce formy: - jednorazowe odszkodowanie jako roszczenie o odszkodowanie

jednorazowe lub roszczenie o zado

ść

uczynienie; - okresowe odszkodowanie jako roszczenie o

rent

uzupełniaj

297. .W jakich sytuacjach zakład pracy mo

e odmówi

wiadcze

z tytułu wypadku przy

pracy?

wiadczenia nie przysługuj

ubezpieczonemu:

li wył

czn

przyczyn

wypadku było udowodnione naruszenie przepisów dotycz

cych

ochrony

ycia i zdrowia, spowodowane przez niego umy

lnie lub wskutek ra

żą

cego niedbalstwa

li b

c w stanie nietrze

ci lub pod wpływem

rodków odurzaj

cych albo substancji

psychotropowych przyczynił si

w wysokim stopniu do spowodowania wypadku.

Przedawnienie roszcze

298. Kiedy ulegaj

przedawnieniu roszczenia ze stosunku pracy?

Roszczenia ze stosunku pracy ulegaj

przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym

roszczenie stało si

wymagalne.

299. Kiedy rozpoczyna si

bieg przedawnienia roszcze

Bieg przedawnie

roszcze

rozpoczyna si

z upływem 3 lat, w którym roszczenie stało si

wymagalne

300. Czy ulegaj

przedawnieniu roszczenia pracownika z tytułu wypadku przy pracy?

Roszczenie pracownika z tytułu wypadku przy pracy nie przedawnia si

(art.189 Kodeksu

post

powania cywilnego)

301.Jaki organ rozstrzyga roszczenia pracownika, zwi

zane ze stosunkiem pracy?

Roszczenia pracownika, zwi

zane ze stosunkiem pracy, rozstrzygaj

dy rejonowe - s

dy pracy

Prace transportowe

302. Jak nale

y zachowa

przy podnoszeniu ładunku z podło

Przy podnoszeniu ładunku z podło

a pami

nale

eby: - chwyci

przedmiot wła

ciwie i

pewnie, najlepiej za uchwyty, je

li je ma; - ładunek podnosi

tylko wtedy, gdy pozycja ciała jest

stabilna, rozkładaj

c równomiernie mas

ładunku po obu stronach tułowia;- wykonywa

łagodne i

płynne ruchy; - nie skr

tułowia.

303. Jak nale

y przenosi

ładunki r

czne?

Przenoszony przedmiot powinien znajdowa

jak najbli

ej ciała i nie powinien ogranicza

widoczno

ci. W przypadku konieczno

ci przenoszenia przedmiotu trzymanego (uchwyconego) w

odległo

ci wi

kszej ni

30 cm od tułowia nale

y zmniejszy

o połow

dopuszczaln

mas

przedmiotu lub zapewni

wykonanie tej czynno

ci, przez co najmniej dwóch pracowników.

Niedopuszczalne jest przekraczanie dopuszczalnych mas przenoszonych przedmiotów, np.
poprzez przenoszenie po dwie sztuki zamiast po jednej.

304. Jaki sprz

t ochronny powinien by

ywany przy transporcie r

cznym?

Przy transporcie r

cznym pracownicy winni u

ywa

rodków ochrony ko

czyn górnych oraz

dolnych,

rodki ochrony twarzy i oczu.

305. Jakie przepisy obowi

zuj

przy poruszaniu si

po drogach wewn

trzzakładowych?

Przy poruszaniu si

na drogach wewn

trzzakładowych obowi

zuj

postanowienia prawa o ruchu

drogowym.

306. Jakie prace zwi

zane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, wymuszon

pozycj

ciała oraz

zagra

ce prawidłowemu rozwojowi psychicznego s

wzbronione młodocianym?

Młodocianym zabronione s

prace: - zwi

zane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym; - w nara

eniu

na szkodliwe działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych;- stwarzaj

zagro

enia wypadkowe.

307. Jakie s

normy przenoszenia przedmiotów przez młodocianych (przy r

cznym d

wiganiu i

przenoszeniu przez jedn

osob

) na odległo

ść

powy

ej 25 m - przy pracy dorywczej?

Normy przenoszenia przedmiotów przez młodocianych przy r

cznym d

wiganiu i przenoszeniu na

odległo

ść

powy

ej 25 m, przy pracy dorywczej wynosz

; dla dziewcz

t 14 kg; - dla chłopców 20

kg.

308. Jakie s

normy przenoszenia przedmiotów przez młodocianych (przy r

cznym d

wiganiu i

przenoszeniu przez jedn

osob

) na odległo

ść

powy

ej 25 m - przy obci

ąż

eniu

powtarzalnym?

Normy przenoszenia przedmiotów przez młodocianych przy r

cznym d

wiganiu i j na odległo

ść

powy

ej 25 m przy obci

ąż

eniu powtarzalnym wynosz

: - dla dziewcz

t 8 kg; - dla chłopców 12 kg.

309. Jakie s

normy r

cznego przenoszenia pod gór

ęż

arów przez młodocianych, w

szczególno

ci po schodach, których wysoko

ść

przekracza 5m,a k

t nachylenia - 30° przy pracy

dorywczej?

Normy przenoszenia ci

ęż

arów przez młodocianych pod gór

, w szczególno

ci po schodach,

których wysoko

ść

przekracza 5 m, a k

t nachylenia - 30° - przy pracy dorywczej wynosz

: dla

dziewcz

t - 10 kg; - dla chłopców -15 kg.

310. Czy chłopcom wolno przewozi

ęż

ary na taczkach jednokołowych?

Tak; ale dozwolone jest przewo

enie ci

ęż

arów tylko na odległo

ść

do 50 m ładunków o masie do

50 kg po powierzchni gładkiej, utwardzonej lub po pomostach zbitych z desek trwale
zamocowanych, je

eli pochylenie powierzchni nie przekracza 2 %.

311. Czy chłopcom wolno przewozi

ęż

ary na wózkach dwukołowych poruszanych r

cznie?

Tak; ale dozwolone jest przewo

enie ci

ęż

arów tylko na odległo

ść

do 100 m po powierzchni

gładkiej ładunków o masie do 80 kg, je

eli pochylenie powierzchni nie przekracza 2 %, a po

powierzchni nierównej - ci

ęż

arów do 50 kg, je

eli pochylenie powierzchni nie przekracza 1 %.

312. Czy młodocianym wolno przewozi

ęż

ary na wózkach trzy i czterokołowych poruszanych

cznie?

Tak, dozwolone jest przewo

enie ci

ęż

arów tylko na odległo

ść

do 150 m ładunków o masie:

dziewcz

tom do 50 kg oraz chłopcom do 80 kg, je

eli pochylenie powierzchni nie przekracza 2 %.

313. Czy młodocianym wolno przewozi

ęż

ary na wózkach poruszanych r

cznie po szynach?

Tak; dozwolone jest przewo

enie ci

ęż

arów na odległo

ść

do 200 m o masie: dziewcz

tom do 300

kg; chłopcom do 400 kg, je

eli pochylenie toru nie przekracza 1 %.

314. Czy pracownik młodociany, posiadaj

cy prawo jazdy, mo

e w zakładzie pracy obsługiwa

rodki transportu wewn

trzzakładowego o nap

dzie mechanicznym?

Pracownikom młodocianym zabronione jest obsługiwanie w zakładzie pracy

rodków transportu

wewn

trzzakładowego o nap

dzie mechanicznym, pomimo posiadania przez nich prawa jazdy

Ochrona przeciwpo

arowa

315. Do gaszenia jakich materiałów (po

arów) słu

żą

nice oznaczone symbolami:„A", „B", „C", „D"

i „E"?

nica o symbolu A-do gaszenia po

aru ciał stałych pochodzenia organicznego przy spalaniu,

których wyst

puje zjawisko

arzenia np. drewno, papier, w

giel, tkaniny.

nica o symbolu B — do gaszenia po

arów cieczy łatwopalnych i substancji stałych topi

cych

np. benzyna, alkohol, oleje, tłuszcze, lakiery.

nica o symbolu C-do gaszenia po

aru gazów palnych np. propanu, acetylenu, butanu.

nica o symbolu D-do gaszenia po

aru metali lekkich np. magnezu, sodu, potasu, litu.

nica o symbolu E - do gaszenia po

ary urz

dze

elektrycznych i innych materiałów

znajduj

cych si

w pobli

u tych urz

dze

316.Jakie s

zasady gaszenia po

aru w zarodku?

Zasad

jest przede wszystkim wyeliminowanie dost

pu powietrza (głownie tlenu).

W razie po

aru najwi

kszym zagro

eniem dla ludzi s

dymy i toksyczne produkty spalania, a nie

wysokie temperatury. Główne zagro

enia to: ~ ograniczenie zasi

gu widoczno

ci, co

zdecydowanie utrudni

e przeprowadzenie ewakuacji przez stra

arn

- powa

trudno

ci z oddychaniem, - wytwarzanie toksycznych produktów spalania. W ka

dym przypadku,

gdy osoba zauwa

y po

ar powinna niezwłocznie zaalarmowa

stra

arn

Jak nale

y si

zachowa

- gdy po

ar jest mały i umiesz posługiwa

nic

oraz znasz przeznaczenie ró

nych

rodków

niczych, to natychmiast po zauwa

eniu po

aru podejmij działanie;

- powiadom ludzi obecnych w budynku o zaistnieniu po

aru;

- natychmiast udziel pomocy osobom znajduj

cym si

w bezpo

rednim zagro

eniu po

aru,

-po opuszczeniu pomieszczenia obj

tego po

arem, je

li to mo

liwe, zamknij drzwi, co ograniczy

na jaki

czas rozprzestrzenianie si

aru. Kieruj si

natychmiast do wyj

cia z budynku. W

trakcie ewakuacji udziel pomocy osobom o ograniczonej zdolno

ci poruszania si

317. Jak powinien zachowa

pracownik, gdy zauwa

y po

ar w zakładzie pracy?

O zauwa

onym po

arze pracownik powinien niezwłocznie

powiadomi

swojego

przeło

onego,

stra

arn

, oraz opu

miejsce, w którym powstał po

ar.

Ponadto:

eli po

ar jest mały i umiesz posługiwa

dost

pnymi w zakładzie

rodkami ga

niczymi,

znasz przeznaczenie ró

nych

rodków ga

niczych, to podejmij działanie natychmiast po

zauwa

eniu po

aru;

zawiadom o po

arze osoby, przebywaj

ce w budynku;

natychmiast udziel pomocy osobom zagro

onym, znajduj

cym si

w bezpo

rednim s

siedztwie

aru;

opuszczaj

c pomieszczenie obj

te po

arem, je

li to mo

liwe zamknij drzwi, co ograniczy na jaki

czas rozprzestrzenianie si

aru;

skieruj si

natychmiast do wyj

cia z budynku ( pomieszczenia), zgodnie ze wskazaniami znaków

ewakuacyjnych;

w przypadku du

ego zadymienia poruszaj si

na czworakach.

Podporz

dkuj si

poleceniom osób kieruj

cych akcj

nicz

318. Czego nie wolno gasi

wod

Wod

nie wolno gasi

: urz

dze

elektrycznych pod napi

ciem, cieczy palnych l

ejszych od wody

np. benzyny, ropy naftowej, karbidu, wapna palonego (niegaszonego).

319. Jak nale

y post

w przypadku zapalenia si

odzie

y na człowieku?

W przypadku zapalenia si

odzie

y na człowieku - nie mo

na dopu

, aby osoba, na której pali

ubranie wpadła w panik

i wybiegła np. na zewn

trz, gdy

ruch i podmuch wiatru podsycaj

płomienie. Nale

y poło

ofiar

na ziemi w taki sposób, aby pal

ce si

ubranie było na wierzchu i

ugasi

płomienie np. polewaj

c je wod

. Innym sposobem post

powania w takiej sytuacji jest

owini

cie płaszczem, kocem, zasłon

, narzut

lub inn

„mocn

" tkanin

i poło

enie na ziemi w

celu odci

cia dopływu tlenu. Nie nale

y przesuwa

ofiary po ziemi, bo mo

e to spowodowa

rozszerzenie si

ognia na inne cz

ęś

ci ciała i powstanie dalszych obra

320. Wymie

ródła zapłonu?

ródła zapłonu to: -

ródła punktowe, np. iskra elektryczna, iskra mechaniczna, -

ródła liniowe,

np. wyładowania atmosferyczne, łuk elektryczny, - powierzchniowe, np. gor

ce powierzchnie,

promieniowanie

wietlne i cieplne, iskry spawalnicze, - pojemno

ciowe, np. gor

ce gazy, otwarty

ogie

321. Co to jest zagro

enie po

arowe

Zagro

eniem po

arowym nazywamy zespół czynników wpływaj

cych na powstanie i

rozprzestrzenienie si

aru — a przez to na bezpiecze

stwo

ycia ludzi.

322. Co to jest strefa po

arowa ?

Strefa po

arowa jest to przestrze

wydzielona w taki sposób, aby w okre

lonym czasie po

ar nie

przeniósł si

na zewn

trz, lub do wewn

trz wydzielonej przestrzeni. Wielko

ść

wydzielonej strefy

arowej ma wpływ na czas ewakuacji, szkody w mieniu oraz skuteczno

ść

akcji po

arowej.

323. Co zaliczamy do podr

cznego sprz

tu ga

niczego?

Podr

czny sprz

t ga

niczy stanowi

: - ga

nice np. pianowa, proszkowa, płynowa, - małe agregaty

nicze zawieraj

ce do 25 kg

rodka ga

niczego, - koce ga

nicze.

324. Co to s

nice i do czego słu

żą

nice s

to urz

dzenia przeno

ne, które słu

żą

do gaszenia po

arów w pierwszej fazie ich

rozwoju. S

one oznaczone literami odpowiadaj

cymi rodzajom po

arów, do gaszenia których s

przeznaczone. Działaj

zazwyczaj półautomatycznie, tzn. po r

cznym uruchomieniu samoczynnie

wyładowuj

swoj

zawarto

ść

. Wymagaj

jedynie kierowania

rodka ga

niczego na ogie

325. Co to s

agregaty ga

nicze i do czego słu

żą

Agregaty ga

nicze s

to du

e urz

dzenia umieszczane najcz

ęś

ciej na podwoziach dwukołowych,

ułatwiaj

cych ich przemieszczanie i u

ytkowanie. Zakres stosowania agregatów jest podobny do

nic.

326. Co to jest koc ga

niczy i do czego słu

y ?

Koc ga

niczy jest to niepalna tkanina (z reguły o wymiarach 120 x 120 lub 150 x 150 cm),

zast

puj

cy w wielu wypadkach(z dobrym skutkiem) ga

nic

, gdy

jest łatwy w u

yciu. Narzuca

go na

ródło ognia (o powierzchni nie wi

kszej ni

), tłumi

c płomie

. Mo

e by

wielokrotnie u

ywany.

327. Co to s

ary z grupy „A" i jakich

rodków ga

niczych nale

y u

ywa

do ich gaszenia?

ary z grupy „A " s

to po

ary ciał stałych pochodzenia organicznego przy spalaniu, których

wyst

puje zjawisko

arzenia. Do ich gaszenia mo

na u

wody, ga

nic np. płynowej czy

proszkowej.

328. Co to s

ary z grupy „B" i jakich

rodków ga

niczych nale

y u

ywa

do ich gaszenia ?

ary z grupy „B" s

to po

ary cieczy łatwopalnych i substancji stałych topi

cych si

np.

benzyna, alkohol, oleje, tłuszcze, lakiery.

329. Co to s

ary z grupy „C" i jakich

rodków ga

niczych mo

na u

do ich gaszenia ?

ary z grupy „C" s

to po

ary gazów palnych np. propanu, acetylenu, metanu, a do ich gaszenia

nale

y u

zamiennie ga

nic proszkowych,

niegowych b

halonowych

330. Co to s

ary z grupy „D" i jakich

rodków ga

niczych mo

na u

do ich gaszenia ?

ary z grupy „ D " s

to po

ary metali lekkich np. magnezu, sodu, potasu, litu, a do ich gaszenia

stosuje si

specjalne

rodki ga

nicze w postaci proszków (specjalne ga

nice proszkowe).

331. Jak nale

y wyposa

pomieszczenia pracy na wypadek po

aru?

Pomieszczenia pracy na wypadek po

aru nale

y wyposa

w odpowiedni sprz

t i urz

dzenia

nicze, urz

dzenia sygnalizacyjne oraz alarmowe

332. Wymie

grupy po

arów ze wzgl

du na wła

ciwo

ci palne materiału?

Grupy po

arów ze wzgl

du na wła

ciwo

ci palne materiału: - po

ary ciał stałych pochodzenia

organicznego, przy spalaniu których wyst

puje zjawisko

arzenia, np. drewno, papier, w

giel,

tkaniny; - po

ary cieczy łatwopalnych i substancji stałych topi

cych si

np. benzyna, alkohole,

oleje, tłuszcze, lakiery; - po

ary gazów palnych np. propanu, acetylenu, butanu; - po

ary metali

lekkich np. magnezu, sodu, potasu, litu; - po

ary urz

dze

elektrycznych i innych materiałów

znajduj

cych si

w pobli

u tych urz

dze

333. Co to jest zagro

enie wybuchowe?

Zagro

eniem wybuchowym nazywamy mo

liwo

ść

tworzenia przez palne gazy, pary palnych

cieczy, pyły lub włókna palnych ciał stałych (w ró

nych warunkach) mieszanin z powietrzem, które

pod wpływem czynnika inicjuj

cego zapłon wybuchaj

, czyli ulegaj

gwałtownemu spalaniu

poł

czonemu ze wzrostem ci

nienia.

334. Na czym polegaj

metody zapobiegania po

arom

Poniewa

warunkami powstania po

aru jest obecno

ść

: materiału palnego, czynnika utleniaj

cego i

ródła zapłonu -usuni

cie jednego z nich wyklucza jego powstanie. Metody zapobiegania po

arom

polegaj

na: - usuni

ciu materiałów ze strefy zagro

enia; - usuni

ciu

ródeł zapłonu ze strefy

zagro

enia; - usuni

ciu czynnika utleniaj

cego.

335. Jaki jest podstawowy warunek zabezpieczenia przed po

arem i wybuchem pomieszcze

produkcyjnych ?

Podstawowym warunkiem zabezpieczenia przed po

arem i wybuchem jest utrzymanie w

pomieszczeniach produkcyjnych odpowiedniej wilgotno

ci wzgl

dnej i czysto

ci. Sprz

tanie lub

czyszczenie i remonty maszyn musz

odbywa

przy czynnej wentylacji. Ładunki elektryczne z

maszyn, wentylatorów i przewodów, mo

na odprowadza

za pomoc

wła

ciwie wykonanego

uziemienia, zasłon, itp. Urz

dzenia wentylacyjne powinny by

sprawne i zapewnia

równomierne

przewietrzanie pomieszcze

336. Omów sposób u

ycia ga

nicy

niegowej.

Sposób u

ycia ga

nicy

niegowej jest nast

puj

cy: - z trzyman

za uchwyt ga

nic

nale

podbiec do ognia, chwyci

za r

koje

ść

i skierowa

na ogie

, mo

liwie sko

nie w dół, odkr

caj

zawór butli; - po otwarciu zaworu dwutlenek w

gla wydostaje si

na zewn

trz, gdzie gwałtownie

rozpr

ęż

a si

, przechodz

c w stan lotny. Działanie dwutlenku w

gla polega na odizolowaniu

pal

cych si

przedmiotów od dost

pu powietrza. Ga

nica w czasie działania do

ść

gło

no szumi.

Trzeba pami

e podczas działania ga

nica silnie si

ozi

bia, dlatego aby unikn

ąć

odmro

enia

k ga

nic

i dysz

nale

y trzyma

za uchwyt.

337. Omów sposób u

ycia ga

nicy proszkowej.

Nale

y uchwyci

nic

proszkow

i skierowa

w stron

ródła ognia. Wyci

ąć

zawleczk

zbi

zbijak. Nast

pnie nacisn

ąć

na d

wigni

prowadnicy. Strumie

proszku skierowa

na ogie

338. Omów sposób u

ycia ga

nicy płynowej.

ycie ga

nicy płynowej: po wyci

gni

ciu zawleczki, nacisn

ąć

wigni

i skierowa

przewód w

stron

ognia. Nie wolno ga

nic płynowych u

ywa

do gaszenia przewodów i urz

dze

elektrycznych pod napi

ciem.

339. Jakie s

rodzaje znaków wła

ciwych ochronie przeciwpo

arowej? Podaj ich przykłady (

Pn-92/N-01256/01).

Rodzaje znaków:
- informacyjne (np. „hydrant wewn

trzny", „drabina po

arowa");,

-ostrzegawcze (np. „niebezpiecze

stwo po

aru - materiały łatwo zapalne, materiały utleniaj

ce,

materiały wybuchowe");

zakazu (np. „zakaz gaszenia wod

", „palenie tytoniu zabronione);

nakazu (np. kierunek rozmieszczenia sprz

tu po

arniczego lub ostrzegaj

cego

stosowany

cznie ze znakami wskazuj

cymi rozmieszczenie tego sprz

tu ).

340. Co oznaczaj

poszczególne znaki ewakuacyjne ( PN-92/N-01256/02 - „Znaki bezpiecze

stwa-

Ewakuacja".)?

„Znaki bezpiecze

stwa. Ewakuacja". Informuj

np. o drodze lub kierunku ewakuacji, kierunku do

wyj

cia drogi ewakuacyjnej oraz „pcha

, aby otworzy

" „ci

ąć

, aby otworzy

", „stłuc, aby

uzyska

dost

p".

Ramki, napisy, strzałki i inne elementy graficzne winny by

fosforescencyjne (oprócz znaków

pod

wietlanych). Czas zaniku fosforescencji powinien wynosi

minimum 2 godziny (znaki te

musz

„

wieci

" przez dwie godziny po wył

czeniu o

wietlenia.)

Pierwsza pomoc przedmedyczna osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

341. Jak powinna post

osoba ratuj

ca poszkodowanego w razie zaistnienia wypadku?

W razie zaistnienia wypadku osoba ratuj

ca powinna: - dokona

oceny zdarzenia, - usun

ąć

czynniki uszkadzaj

ce, je

eli takie wyst

puj

, - dokona

oceny zaistniałego zagro

enia dla

ycia

poszkodowanego, tj.: -sprawdzi

oddech, -sprawdzi

tno, -sprawdzi

stan przytomno

ci, -

okre

rodzaj doznanych urazów (np. rany, złamania...), -wezwa

fachow

pomoc, -podj

ąć

działania ratownicze.

342. Jakie informacje powinno si

poda

osobie odbieraj

cej zgłoszenie o wypadku przez telefon i?

Wezwanie pomocy przez telefon; - je

eli s

ofiary w ludziach wzywamy karetk

pogotowia, a

urny dyspozytor poinformuje o wypadku wła

ciwe słu

by. Dyspozytorowi nale

y poda

szczegóły wypadku i liczb

ofiar, poinformowa

go o istniej

cych zagro

eniach. Nie nale

odkłada

słuchawki dopóki nie zrobi tego dy

urny dyspozytor. Wzywaj

c słu

by ratownicze

zawsze nale

y poda

nast

puj

ce informacje: - numer telefonu, z którego si

dzwoni,- dokładn

lokalizacj

wypadku, - rodzaj wypadku, - liczb

, płe

i przybli

ony wiek ofiar oraz wszystko, co

wiemy o ich stanie, o wyst

puj

cych obra

eniach.

343. Jak nale

y post

z osob

poszkodowan

w przypadku omdlenia?

Przy omdleniu osoby poszkodowanej nale

y: - uło

na twardym podło

u z uniesionymi i

podpartymi nogami, poprawiaj

c przez to dopływ krwi do mózgu, - upewni

e poszkodowany

ma dopływ

wie

ego powietrza, je

eli nie np. otworzy

okno, - uspokoi

poszkodowanego, w

miar

polepszania si

jego samopoczucia, pomóc mu przyj

ąć

pozycj

siedz

, - postara

opatrzy

ewentualne zranienia powstałe w wyniku wypadku. Je

eli chory nie odzyska w szybkim

czasie przytomno

ci, nale

y sprawdzi

jego oddech i t

tno oraz je

eli to b

dzie konieczne

przygotowa

do reanimacji. Je

eli chory siedz

cy ponownie omdlewa, nale

y jego głow

umie

pomi

dzy jego kolanami i kaza

gł

boko oddycha

344. Jak nale

y opisa

stan osoby poszkodowanej, która jest nieprzytomna?

Poszkodowany nie daje „oznak

ycia", nie porusza si

, brak z nim kontaktu........

345. Co nale

y zrobi

, aby udro

górne drogi oddechowe u ofiary wypadku?

Aby udro

drogi oddechowe nale

y sprawdzi

: -jam

ustn

, czy nie jest zanieczyszczona, - w

razie potrzeby przeprowadzi

oczyszczenie jamy ustnej poprzez usuni

cie z niej ciał obcych takich

np. jak: wybroczyny, krew, sztuczne protezy, połamane z

by itp.

346. Jakie mog

przyczyny niedro

ci górnych dróg oddechowych?

Niedro

ść

dróg oddechowych mo

e wynika

z wnikni

cia ciał stałych i płynnych (np. protezy,

krew, wymiociny,......)

347. Na czym polega kontrola akcji serca u osoby poszkodowanej?

W przypadku braku akcji serca i oddychania nale

y rozpocz

ąć

sztuczne oddychanie i przyst

do masa

u serca, pami

taj

c uprzednio o skontrolowaniu dro

ci dróg oddechowych.

348. Na czym polega kontrola obecno

ci oddechu u osoby poszkodowanej?

W celu ustalenia czy osoba poszkodowana w wypadku oddycha nale

- udro

górne drogi oddechowe:

skontrolowa

jam

ustn

i w razie potrzeby przeprowadzi

jej toalet

usuwaj

c z niej ciała obce

np. wymiociny, krew, protezy, połamane z

by,

- uło

jedn

na czole, a drug

uchwie poszkodowanego i odchyli

głow

ku tyłowi,

wykonuj

c tzw. „ r

koczyny " „ czoło-

uchwa ",

trzymaj

c głow

w odgi

ciu (r

ka na czole) skontrolowa

obecno

ść

oddechu np. przez 5 sekund,

przybli

c ucho do ust i nosa poszkodowanego i wysłuchuj

c obecno

ci oddechu.

349. Jak wykonujemy zewn

trzny ucisk serca u dorosłej osoby poszkodowanej?

Aby wykona

zewn

trzny ucisk serca, nale

y: - poło

poszkodowanego na wznak na twardym

podło

u np. na podłodze, - rozpi

ąć

wierzchnie ubranie, - dwiema r

koma wyprostowanymi w

łokciach, uło

onymi w ten sposób,

e nasad

jednej dłoni układa si

na mostku osoby

poszkodowanej w dolnej 1/3 jego długo

ci, a drug

układa si

na krzy

na wierzchu pierwszej,

wykonuje si

płynnie uciski mostka na gł

boko

ść

4-5 cm z cz

stotliwo

80-100 ucisków/min. Po

3-4 cyklach nale

y skontrolowa

obecno

ść

oddechu i t

tna.

350. Jak wykonujemy sztuczne oddychanie metod

usta-usta?

Sztuczne oddychanie metod

„usta-usta": - chorego nale

y poło

na plecach, najlepiej na

twardym podło

u. Nale

y odchyli

mu głow

do tyłu w celu polepszenia dro

ci drogi

oddechowej i poło

niewielki wałek np. z odzie

y pod barki. Nale

y usun

ąć

ciała obce z ust i

gardła, zatka

nale

y nos osoby ratowanej, podci

ąć

uchw

ku górze, przyło

usta do ust

ratowanego i wdmuchiwa

powietrze do jego płuc. „Wdmuchiwanie powietrza " wykonuje si

szybko

ok. 16 razy na minut

. Je

li równocze

nie prowadzony jest masa

serca,

wdmuchiwanie powietrza nale

y wykonywa

podczas co czwartego „uderzenia serca”.

351. Jak udzielisz pierwszej pomocy przy oparzeniach termicznych (I, II, III stopie

Pierwsza pomoc w oparzeniach: I stopnia polega na przemyciu miejsca sparzonego strumieniem
zimnej wody, albo zastosowaniu okładu z Rywanolu b

nadmanganianu potasu lub te

posmarowaniu czystym spirytusem. Przy oparzeniach II i III stopnia, p

cherze albo rany mo

dzlowa

bł

kitem metylenowym, a nast

pnie pokry

je sterylnym opatrunkiem. Bardzo

korzystnym jest pokrycie ich pian

np. Pentanol. Nale

y pami

o podaniu

rodków

przeciwbólowych, nasercowych oraz płynów do picia. Chorego nale

y ogrza

i zapewni

spokój. Przetransportowa

do szpitala.

352. Jak nale

y prowadzi

post

powanie ratownicze w przypadku wyst

pienia wstrz

su u

osoby poszkodowanej w wypadku?

Działanie ratownicze w przypadku wyst

pienia wstrz

su u osoby poszkodowanej polega na: -

usuni

ciu, je

eli jest to mo

liwe przyczyny, która go wywołała, - poło

eniu poszkodowanego na

twardym podło

u, tak by głowa była nisko, co ma zapobiega

utracie przytomno

ci, -rozlu

nieniu

zapi

tych cz

ęś

ci ubrania w celu zmniejszenia ucisku na szyj

, brzuch i klatk

piersiow

, - ochronie

przed zimnem poprzez okrycie np. kocem, - kontroli cz

stotliwo

ci oddechu i t

tna, - wezwaniu

pomocy fachowej.

353. Jak udzielisz pierwszej pomocy osobie poszkodowanej, w przypadku zranienia?

Pierwsza pomoc w przypadku zranienia powinna ograniczy

do zało

enia jałowego opatrunku i

przewiezienia chorego do najbli

szej placówki chirurgicznej celem fachowego zaopatrzenia rany i

podania surowicy. Opatrunek ochronny polega na przykryciu rany sterylnym gazikiem i zawini

ciu

jej banda

em). W przypadku wi

kszych ran, konieczne jest unieruchomienie.

354. Jak wygl

da post

powanie ratownicze w przypadku ciała obcego (np. w ranie ko

czyny)?

W przypadku ciała obcego: - je

li jest to bardzo niewielki kawałek, mo

na delikatnie go usun

ąć

Nie wolno jednak usuwa

ciał obcych, które s

wbite w ran

, bo ma

e to spowodowa

dalsze

uszkodzenie tkanek i krwawienie. Nale

y: - zahamowa

krwawienie za pomoc

ucisku po obu

stronach ciała obcego i przez uniesienie zranionej ko

czyny, - po nało

eniu kawałka gazy lu

no,

po obu stronach ciała obcego nale

y poło

„wałkowate przedmioty”(np. banda

e) w celu

stabilizacji ciała obcego w ranie i zabanda

owa

, - wezwa

pomoc lekarsk

355. Jak wygl

da post

powanie ratownicze w przypadku wyst

pienia krwotoku t

tniczego,

ylnego,

ąż

szowego( uszkodzenia w

troby,

ledziony)?

W przypadku wyst

pienia krwotoku (t

tniczego,

ylnego)krwawi

ce naczynie przyciska si

ci powy

ej zranienia, a przy krwotoku z t

tnicy szyjnej i skroniowej – poni

ej miejsca zranienia,

-przy krwotoku z rany na ko

czynie koniecznie unie

ść

ja do góry,- ucisn

ąć

nale

y silnie kciukiem,

czterema palcami lub pi

ęś

W przypadku krwotoków wewn

trznych jak najszybciej przekaza

chorego w r

ce lekarza.

356. Jak powinien wygl

prawidłowo nało

ony opatrunek uciskowy?

Opatrunek uciskowy jest najbardziej wła

ciwym sposobem tamowania wszystkich krwotoków

zewn

trznych. Jego wykonanie polega na poło

eniu na miejsce krwawi

ce (ran

) odpowiednio

ego jałowego opatrunku, na który kładziemy wałkowaty przedmiot np. zwitek, kł

b gazy,

ligniny, banda

i cało

ść

przymocowujemy owijaj

c banda

em, pami

taj

c by kolejne warstwy były

nało

one z miern

sił

ucisku. W przypadku, gdy przez nało

ony opatrunek przesi

ka krew,

nale

y albo nieco zwi

kszy

sił

„obwojów”, albo zastosowa

jeszcze jeden opatrunek. W

przypadku opatrunku ko

czyny nale

y j

dora

nie unieruchomi

357. W jakich przypadkach i jak nale

y prawidłowo nało

opask

uciskow

Opask

uciskow

stosujemy w przypadku krwotoku zewn

trznego powstałego w wyniku

mechanicznego uszkodzenia: t

tnic,

ył, naczy

włoskowatych. W takich sytuacjach, w celu

zatamowania krwi na ramieniu lub udzie stosujemy opask

uciskow

. Zabieg ten polega na

uci

ciu ko

czyny powy

ej rany.

358. Jak udzieli

pierwszej pomocy w przypadku udaru cieplnego?

W przypadku udaru cieplnego nale

y: - uło

poszkodowanego w chłodnym, przewiewnym

miejscu, - wysoko unie

ść

głow

, -je

li chory jest przytomny poda

chłodne napoje do picia, -je

nie jest przytomny, post

powa

jak przy omdleniach, - zapewni

pomoc lekarsk

359. Jak wygl

da pierwsza pomoc w przypadku napadu epilepsji?

W przypadku napadu epilepsji chorego nale

y: - zabezpieczy

( ochroni

) przed urazami,-

podło

pod głow

kkiego, - ochroni

zyk przez wsuni

cie mi

dzy z

by mi

kkiego

przedmiotu, np. zwini

tej chusteczki, trzonka ły

eczki owini

tej w gaz

, kawałka gumy lub skóry

itp., - rozlu

ubranie, - po napadzie zapewni

cisz

i spokój, poda

wod

do picia, - nie wolno

podawa

kawy, alkoholu, herbaty.

360. Jak wygl

da pierwsza pomoc w przypadku omdlenia?

W przypadku omdlenia nale

y: - uło

chorego na twardym podło

u z uniesionymi i podpartymi

nogami, poprawiaj

c przez to dopływ krwi do mózgu, - upewni

e poszkodowany ma dopływ

wie

ego powietrza, je

eli nie - np. otworzy

okno, - uspokoi

poszkodowanego, w miar

jak jego

samopoczucie si

polepsza, pomóc mu przyj

ąć

pozycj

siedz

, - postara

znale

źć

i opatrzy

ewentualne zranienia powstałe w wyniku upadku. Je

eli chory nie odzyska w szybkim czasie

przytomno

ci, nale

y sprawdzi

jego oddech i t

tno i je

eli to b

dzie konieczne przygotowa

reanimacji. Je

eli chory siedz

cy ponownie omdlewa, nale

y jego głow

umie

dzy jego

kolanami i kaza

gł

boko oddycha

361 . Jak udzieli

pierwszej pomocy w przypadku zawału?

W przypadku zawału nale

y poło

chorego wygodnie (cz

sto najlepsz

pozycj

jest uło

enie w

pozycji półsiedz

cej z kolanami zgi

tymi i podpartymi), wezwa

pogotowie ratunkowe. Uspokaja

ratowanego i sprawdza

oddech i t

tno do czasu przybycia lekarza (by

przygotowanym do

podj

cia reanimacji).

362. Jak post

powa

w przypadku zatrucia wskutek wchłoni

cia trucizny drogami oddechowymi

np. zatrucie tlenkiem w

gla, spalinami samochodowymi?

W przypadku zatrucia wskutek wchłoni

cia trucizny poprzez drogi oddechowe nale

y: - zatrutego

wynie

ść

z pomieszczenia, w którym nast

piło zatrucie (nie wolno dopu

, by poszkodowany

poruszał si

o własnych siłach, gdy

e to spowodowa

gro

ne dla

ycia skutki), - rozlu

odzie

osoby zatrutej (np. rozpi

ąć

kołnierzyk, krawat i inne uciskaj

ce cz

ęś

ci ubioru), -przykry

osob

zatrut

kocem w celu ochrony przed utrat

ciepła, - je

li poszkodowany jest nieprzytomny

nale

y skontrolowa

zawarto

ść

jamy ustnej i zapewni

jej dro

ść

, - nieprzytomnemu nie

podawa

doustnie

adnych leków, a je

li oddycha mo

na poda

tlen, - w przypadku zatrzymania

oddechu nale

y stosowa

sztuczne oddychanie. Przy zatruciach przez niektóre trucizny np.

benzen nale

y pami

e wydalaj

one przez drogi oddechowe i przy stosowaniu metod

bezpo

rednich np. usta-usta mog

zagra

ratuj

cemu.

363. Jak udzieli

pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w przypadku oparzenia termicznego

wskutek zapalenia si

odzie

Do gaszenia człowieka nie wolno u

ywa

wody ani ga

nic. Wody nie wolno u

ywa

, dlatego,

e ona spowodowa

rozleglejsze oparzenia, a poza tym zimna mo

e spowodowa

szok

termiczny u ofiary, a ga

nic nie nale

y u

ywa

, dlatego

e zwi

zki chemiczne w nich zawarte

mog

spowodowa

dodatkowe powikłania.

Do gaszenia ubrania najlepiej u

koca ga

niczego i nim zdusi

ogie

(owin

ąć

lub okry

) – w

kierunku od głowy do nóg.
Oparzenia natychmiast schłodzi

zimn

wod

. Nie dotyka

palcami ran powstałych w wyniku

poparzenia. Nie stosowa

adnych ma

ci,

elów, olejów, zasypek. Nie przekuwa

cherzy ze

wzgl

du na niebezpiecze

stwo infekcji. Nie opatrywa

oparze

twarzy. W razie mniejszych

oparze

uszkodzone cz

ęś

ci ciała zanurzy

na około 15 min. w zimnej wodzie, a

ból osłabnie. W

przypadku wi

kszych oparze

nało

na ran

oparzeniowy opatrunek. Poda

płyny do picia.

Osob

nieprzytomn

uło

w pozycji bocznej ustalonej.

364. Jaki jest sposób post

powania przy pora

eniu pr

dem elektrycznym?

W przypadku pora

enia pr

dem elektrycznym – nale

y natychmiast uwolni

pora

onego spod

działania pr

du elektrycznego poprzez: -wył

czenie napi

cia wła

ciwego obwodu elektrycznego(

np.. wyci

ąć

wtyczk

lub wyrwa

przewód elektryczny), - odci

gniecie pora

onego od urz

dze

cych pod napi

ciem(nale

y stan

ąć

na suchym materiale izolacyjnym i za pomoc

przedmiotu,

którym jest np. drewniany kij od szczotki odepchn

ąć

pora

onego od

ródła pr

du). W zale

od stanu pora

onego zastosowa

czynno

ci ratownicze: - je

li ofiara jest nieprzytomna sprawdzi

oddech, t

tno (w przypadku zatrzymania oddechu i czynno

ci serca wykona

zabiegi

reanimacyjne), - ochładza

miejsca oparzenia zimn

wod

, - uło

poszkodowanego w pozycji

bocznej ustalonej, - wezwa

pomoc fachow

365. Co to jest pozycja boczna ustalona?

Pozycja boczna ustalona: - osob

poszkodowan

, która jest nieprzytomna, ale posiada własny

wydolny oddech i akcj

serca, po udzieleniu np. pierwszej pomocy powinno si

uło

w tzw.

pozycji bocznej ustalonej (poszkodowany le

y na boku, głowa jest nieco ni

ej uło

ona ni

reszta

ciała, aby zapobiec blokowaniu si

gardła (przez j

zyk) i umo

liwi

wypływ płynów z ust, co

zmniejsza niebezpiecze

stwo zadławienia si

Poszkodowanego nieprzytomnego uło

onego w takiej pozycji, mo

na pozostawi

, je

li musimy

wezwa

pomoc.

366. Jakie s

ogólne zasady nakładania opatrunków?

Zasady nakładania opatrunków: - opatrunek powinien wystawa

poza brzegi rany, -je

eli mamy

tylko jeden opatrunek jałowy nale

y u

go do pokrycia rany, a niesterylne materiały mo

stosowa jako opatrunki wierzchnie, - kła

ść

opatrunek bezpo

rednio na ran

, a nie zakłada

boku, aby go przesuwa

po skórze, - je

eli przez zastosowane materiały opatrunkowe przebija

krwawienie nale

y na jego powierzchni zało

kolejny opatrunek b

zwi

kszy

nieco sił

obwojów banda

a,- zało

kawiczki jednorazowego u

ytku, a gdy ich nie posiadamy woreczki

foliowe, - przymocowa

opatrunek np. banda

em, którego obwoje nale

y wykona

z miern

sił

ucisku, - gdy mamy mo

liwo

ść

umy

ce przed nało

eniem opatrunku na ran

, - unika

dotykania

rany lub jakiejkolwiek cz

ęś

ci opatrunku.

367. Jak udzielisz pomocy osobie poszkodowanej, gdy krwawi z nosa?

Poszkodowanego z krwawieniem nosa nale

y: - posadzi

z głowa pochylon

ku przodowi (nie

pozwalamy aby głowa była skierowana ku dołowi, gdy

wtedy krew mo

e spływa

po tylnej

ciance gardła, powoduj

c odruch wymiotny), - powiedzie

poszkodowanemu, by oddychał ustami

i by ucisn

ł nos poni

ej cz

ęś

ci kostnej (je

li to konieczne nale

y mu pomóc), poleci

poszkodowany nie mówił, nie połykał, nie kaszlał, nie poci

gał nosem, - poda

np. chustk

powstrzymania upływu krwi), - po około 10 minutach przesta

uciska

nos (je

li krwawienie si

powtarza, zastosowa

ucisk przez dalsze 10 minut), je

li trwa dłu

ej ni

30 minut konieczna jest

pomoc lekarska, - nale

y pami

o delikatnym wytarciu ciepł

wod

nosa i ust

poszkodowanego.

368. Jak udzieli

pierwszej pomocy w przypadku oparzenia kwasami?

W oparzeniach kwasami pierwsza pomoc ma na celu zneutralizowanie czynnika uszkadzaj

cego.

W przypadku oparze

kwasami nale

y miejsce oparzone przemy

żą

ilo

wody, a nast

pnie

przemy

3% roztworem sody oczyszczonej, wod

mydlan

, kred

. Dalsze post

powanie wygl

jak przy oparzeniach termicznych

369. Jak udzieli

pierwszej pomocy w przypadku oparzenia zasadami?

W oparzeniach zasadami pierwsza pomoc ma na celu zneutralizowanie czynnika uszkadzaj

cego.

W przypadku oparze

zasadami nale

y miejsce oparzone przemy

żą

ilo

wody, a nast

pnie

przemy

1% roztworem kwasu cytrynowego lub octowego. Dalsze post

powanie wygl

da jak przy

oparzeniach termicznych.

370. Jakich zasad nale

y przestrzega

wykonuj

c czynno

ci unieruchamiania ko

czyn w przypadku

urazów kostno – stawowych?

Wykonuj

c czynno

ci unieruchamiania w przypadku urazów kostno-stawowych nale

y: dokładnie

wymodelowa

szyn

lub przedmiot zastosowany do unieruchamiania (przymierzanie wykonywa

na zdrowej cz

ęś

ci ciała lub sobie), - przedmiot unieruchamiaj

cy wymo

wat

, lignin

itp., w

miejscach wyst

pów kostnych (okolice stawów) podło

wat

, gaz

, chustk

itp., w zale

ci od

miejsca urazu uło

poszkodowanego w pozycji le

żą

cej lub siedz

cej, ale tak by unieruchamiana

ęść

ciała znajdowała si

w uło

eniu fizjologicznym (np. ko

czyn

górn

unieruchamiamy tak by

przedrami

z ramieniem tworzyło k

t zbli

ony do prostego, ale ko

czyn

doln

unieruchamiamy w

takim poło

eniu, w jakim znajdowała si

w momencie urazu, a wi

c je

li była zgi

ta nie prostujemy

jej. W przypadku uszkodzenia: ko

ci długiej, unieruchomi

, co najmniej dwa stawy s

siaduj

ce z

uszkodzon

, a w przypadku uszkodzenia stawu unieruchomi

dwie ko

ci, jedna poni

ej, a

drug

powy

ej uszkodzonego stawu.

371. Jak udzieli

pierwszej pomocy w urazach kr

gosłupa?

dy uraz kr

gosłupa wymaga szczególnej ostro

ci, gdy

nieumiej

tnie prowadzona akcja

ratunkowa mo

e spowodowa

uszkodzenie rdzenia kr

gowego i w nast

pstwie trwale i ci

ęż

kie

kalectwo.
Chorego nale

y uło

i transportowa

na twardym podło

u (twarde nosze, deska, drzwi)

najcz

ęś

ciej w pozycji na plecach, unikaj

c przenoszenia z noszy na nosze.

372. Co nale

y zrobi

w razie podejrzenia uszkodzenia kr

gosłupa w odcinku szyjnym?

W razie podejrzenia uszkodzenia kr

gosłupa w odcinku szyjnym nie nale

y przesuwa

poszkodowanego, pozostawi

go w takim poło

eniu, w jakim si

znajduje. Uspokoi

poszkodowanego i powiedzie

, aby si

nie ruszał. Je

eli mo

emy skorzysta

z pomocy innej

osoby podtrzymujemy cały czas głow

poszkodowanego i prosimy t

osob

by umie

ciła z obu

stron głowy wałkowate przedmioty np. zwini

ty koc w celu dora

nego unieruchomienia, - wezwa

pomoc lekarsk

Andrzej Mazurek- starszy inspektor pracy

Weryfikacja: Dep. Prawny GIP oraz Dep. Nadzoru GIP - Warszawa marzec 2010 r.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
BHP pytania i odpowiedzi spr semestr
Losowe pytania i odpowiedzi id Nieznany
ZS Pytania i Odpowiedzi id 5930 Nieznany
BHP pytania materialy id 6360 Nieznany (2)
TECHNIK BHP pytania + odpowiedzi ;p, Dokumenty(1)
BHP pytania i odpowiedzi, Szkolenie BHP UW
Służba bhp w pytaniach i odpowiedziach cz.1
MR 2014 Pytania i odpowiedzi id Nieznany
Maraton Pytania i odpowiedzi id Nieznany
BHP w pytaniach i odpowiedziach cz.1, BHP i Ochrona Pracy
BHP pytania i odpowiedzi spr semestr
Szkolenia bhp w pytaniach i odpowiedziach cz 1 1
Szkolenia bhp w pytaniach i odpowiedziach cz 1

więcej podobnych podstron