J. Hoffman

1. Opisz cele i zasady wspólnotowej UE praktyki ochrony środowiska

Cele – zapobieganie i zmniejszenie emizji do środowiska jako całości, zanieczyszczeń oraz na
ich unieszkodliwianiu
W CELU osiągnięcia wysokiej ochrony środowiska jako całości
Zasady – integracji polityki ochrony środowiska z politykami sektorowymi
-prewencja
-przezornośc
-„zanieczyszczający płaci”
-wysokiego poziomu ochrony
-usuwania szkód u źródła

2. Wyjaśnij konieczność zintegrowanego podejścia do ochrony środowiska w procesie

produkcji.
Poprzednie podejście – sektorowa ochrona, prowadziło do przenoszenia zanieczyszczeń
pomiędzy elementami środowiska lub nie obejmowało zanieczyszczeń przekraczających
jeden komponent środowiska.

3. Wyjaśnij pojęcia:

- dopuszczalne wartości emisji – masa wyrażona w kategoriach niektórych szczególnych
parametrów stężenia i/lub poziomu emisji, które nie mogą być przekroczone w czasie
jednego lub kilku okresów
-emisje – bezpośrednie/pośrednie uwolnienie substancji, wibracji, ciepła, hałasu z
punktowych lub rozproszonych źródeł w instalacji do powietrza, wody i gleby
-zanieczyszczenia – bezpośrednie/pośrednie wprowadzenie w wyniku działalności człowieka
substancji, ciepła, wibracji i hałasu do powietrza, wody i gleby, które może być:
___szkodliwe dla ludzkiego zdrowia lub jakości środowiska,-spowodować uszkodzenie
własności materialnej,-naruszać lub zakłócać walory środowiska i legalne sposoby
korzystania z niego
-instalacja – stacjonarna jednostka techniczna gdzie prowadzi się jedną/większą ilość
działalności wymienionych w załączniku 1 oraz wszystkie inne bezpośrednio związane
działania, które mają techniczny związek z działalnością prowadzoną w tym miejscu i które
mogłyby mieć wpływ na emisję i zanieczyszczenia
- istotna zmiana – zmiana w działaniu która według właściwej władzy może mieć znaczące
negatywne oddziaływanie na ludzi bądź środowisko
-najlepsze dostępne techniki – najbardziej efektywny zaawansowany etap rozwoju i metod
prowadzenia danej działalności – wskazuje on możliwe wykorzystanie poszczególnych
technik jako podstawy dla dopuszczalnych wartości emisji, ma na celu zapobieganie
powstawaniu, a jeśli jest to niemożliwe, ogólne ograniczenie emisji i oddziaływania na
środowisko naturalne jako całość
-dostępne techniki – techniki o takim stopniu rozwoju, który pozwala na wdrożenie w danym
sektorze przemysłu, zgodnie z istniejącymi warunkami ekonomicznymi i technicznymi z
uwzględnieniem kosztów i korzyści
techniki – stosowane technologie i sposób w jaki instalacja jest prowadzona, projektowana,
wykorzystywana, konserwowana i wycofywana z eksploatacji

4. Opisz zobowiązania formalno prawne prowadzącego lub kontrolującego instalację

-przyjmowanie wszystkichstosownych środków zapobiegających zanieczyszczeniu, zwłaszcza
przez zastosowanie bat
-nie powodowanie żadnych istostnych zanieczyszczeń

-unikanie wytwarzania odpadów, lub gdy jest to niemożliwe unieszkodliwianie ich tak, aby
ograniczyć ich wpływ na środowisko
-efektywne wykorzystanie energii i surowców
-zapobieganie awariom przemysłowym i ograniczenie ich konsekwencji,
- po ostatecznym zaprzestaniu działalności podejmowanie środków w celu uniknięcia
zanieczyszczeń i pozostawienia miejsca gdzie prowadzono działalność w zadowalającym
stanie
-regularne informowanie właściwych organów o wynikach monitoringu emisji oraz
niezwłoczne informowanie o każdym incydencie lub awarii, które w istotny sposób wpływają
na środowisko
-udzielenie przedstawicielom kompetentnych organów niezbędniej pomocy przy
przeprowadzaniu inspekcji instalacji i jej obrębie
-informowanie właściwych władz o każdej planowanej zmianie w eksploatacji instalacji

5. Co powinien zawierać wniosek o udzielenie pozwolenia zintegrowanego na istniejące

instalacje
-opis instalacji i jej działania
-opis surowców i materiałów pomocniczych innych substancji lub energii wykorzystywanych
lub wytwarzanych przez instalację
-opis źródeł emisji instalacji
-opis stanu terenu, na którym znajduje się instalacja
-opis charakteru i ilości przewidywanych emisji z instalacji do każdego komponentu
środowiska, również określenie istotnego oddziaływania emisji na środowisko jako całość
-opis proponowanej technologii i innych technik dla zapobiegania lub(jeśli jest to
niemożliwe) ograniczania emisji i instalacji
-opis środków mających na celu zapobieganie odpadów i prowadzenie odzysku odpadów
wytwarzanych przez instalację
-opis środków planowanych w celu monitoringu emisji do środowiska naturalnego

6. Opisz zawartość decyzji – warunków pozwolenia zintegrowanego dla działających instalacji

- pozwolenie powinno obejmować wszystkie środki niezbędne dla spełnienia wymogów
dotyczących udzielania pozwoleń w celu osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony środowiska
jako całości
-w przypadku nowej instalacji lub poważnej zmiany uwzględnia się wszystkie uzyskane w
przedmiotowej kwestii informacje lub wnioski
-obejmuje dopuszczalne wartości emisji dla substancji zanieczyszczających z uwzględnieniem
ich ilości i potencjału do przenoszenia między komponentami środowiska oraz wymogi
zapewniające ochronę środowiska
-środki gospodarki odpadami wytwarzanymi przez instalację
-warunki pozwolenia obejmują przepisy dotyczące minimalizacji zanieczyszczeń o dużym
zasięgu lub charakterze transgranicznym oraz zapewniają wysoki poziom ochrony
środowiska naturalnego jako całości
-pozwolenie obejmuje odpowiednie wymogi dotyczące mechanizmów monitorowania
-pozwolenie obejmuje środki odnoszące się do warunków innych niż zwyczajne warunki
eksploatacji (opracowanie systemu w odniesieniu do rozruchu, przecieków, chwilowych
przestojów, ostatecznego zakończenia eksploatacji)
-pozwolenie może także zawierać tymczasowe odstępstwa jeżeli plan naprawy zapewnia że
wymogi te zostaną spełnione w terminie 6 miesięcy oraz jeżeli projekt prowadzi do
ograniczenia zanieczyszczenia

7. W jakich przypadkach podejmuje się ponowne rozpatrzenie warunków pozwolenia

zintegrowanego?
Jeżeli zanieczyszczenie powodowane przez instalację jest tak znaczne, że zachodzi
konieczność skorygowania istniejących dopuszczalnych wartości emisji dla danego
pozwolenia lub uwzględnienie w pozwoleniu nowych wartości dopuszczalnych
-jeżeli istotne zmiany w zakresie bat umożliwiając znaczne ograniczenie emisji bez
narzucania nadmiernych kosztów
-bezpieczeństwo eksploatacji wymaga zastosowanie innych technik
-nakazują to nowe przepisy wspólnoty lub ustawodawstwa krajowego

8. Wymień główne dziedziny działalności gospodarczej podlegające konieczności uzyskiwania

pozwolenia zintegrowanego
–przemysł energetyczny, rafinerie oleju mineralnego i gazu, koksownie, instalacje gazyfikacji
i skraplania węgla
-produkcja i obróbka metali – inst do spiekania rud
-przemysł mineralny
-przemysł chemiczny – instalacje do produkcji podstawowych chemikaliów organicznych,
nieorganicznych, nawozów NPK, środków ochrony roślin, produktów farmaceutycznych,
materiałów wybuchowych
-gospodarka odpadami
-inne rodzaje działalności – hodowle zwierząt, przetwórstwo mleka, papieru

9. Opisz rodzaje działalności gospodarczej podlegające konieczności uzyskania pozwolenia

zintegrowanego w obrębie przemysłu chemicznego
-do produkcji nawozów na bazie fosforu, azotu, potasu
-produkcji podstawowych środków ochrony roślin i biocydów
-do produkcji podstawowych środków farmaceutycznych
-do produkcji materiałów wybuchowych
-do produkcji szkła i ceramiki
-podstawowych chemikaliów nieorganicznych
-do produkcji podstawowych chemikaliów organicznych
-do produkcji podstawowych tworzyw sztucznych

10. Co oznacza i obejmuje indykatywny wykaz głównych substancji zanieczyszczających przy

ustalaniu dopuszczalnych wartości emisji
Indykatywny wykaz głównych substancji zanieczyszczających które mają być uwzględnione
przy ustalaniu dopuszczalnych emisji
Powietrze – so2 i inne związki siarki, NOx i inne związki azotu, CO, LZO, metale i ich związki,
pył azbest, chlor i jego związki, fluor i jego związki, arsen i jego związki, cyjanki, substancje i
preparaty do których udowodniono że posiadają właściwości rakotwórcze i mutagenne
Woda i gleby– zw. Chloroorganiczne, fosforoorganiczne, cynoorganiczne, węglowodory
trwałe, toksyczne substancje organiczne, cyjanki, metale i ich związki arsen i jego związki,
środki ochrony roślin, azotany i fosforany -> oraz inne związki powodujące eutrofizajcę wód
,substancje zaburzające równowagę tlenową, substancje mutagenne

11. Jakie uwarunkowania uwzględnia się przy wyborze najlepszych dostępnych technik?

-wykorzystanie technologii o niskiej ilości odpadów,
-wykorzystanie substancji mniej szkodliwych
-zwiększenie odzysku i recyklingu substancji wytwarzanych, wykorzystywanych w procesie
oraz odpadów
-wdrażanie procesów które zostały wypróbowane i odniosły sukces na skalę przemysłową,

-postęp technologiczny i rozwój wiedzy
-charakter, skutki i wielkość emisji
-terminy przekazania do eksploatacji nowych/istniejących instalacji
-czas potrzebny na wprowadzenie bat
-zużycie i własności surowców wykorzystywanych w procesie oraz ich wydajność
energetyczna
-potrzeba zapobiegania/ograniczania do minimum całkowitego wpływu emisji na środowisko
naturalne i związane z tym zagrożeń
-potrzeba zapobiegania wypadkom oraz minimalizowania ich skutków dla środowiska
naturalnego
-informacje publikowane przez komisję lub organizacje międzynarodowe

12. Wymień podstawowe etapy uzyskiwania w praktyce pozwolenia zintegrowanego.

Wstępne uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółów wniosku o wydanie pozwolenia
zintegrowanego
- identyfikacja ewentualnych oddziaływań transgranicznych
-ustalenie zakresu informacji, które wnioskujący chciałby włączyć z udostępniania
-formalne złożenie wniosku oraz ewentualne złożenie wniosku o wyłączenie z udostępniania
informacji zamieszczonych we wniosku
-podanie do publicznej wiadomości informacji o przystąpieniu do rozpatrywania związku
oraz powiadomienie stron postępowania
-przekazanie wniosku do rejestracji przez ministra środowiska wraz z ewentualnym
wnioskiem o wszczęcie postępowania ewentualnego w sprawie transfranicznego
oddziaływania na środowisko
- szczegółowa analiza wniosku wraz z ewentualnym określeniem koniecznych uzupełnień
-rozprawa administracyjna
-opracowanie i wydanie decyzji administracyjnej w sprawie pozwolenia zintegrowanego
-podanie do publicznej wiadomości informacji o zanieczyszczeniu w punkcie dostępnym w
wykazie danych o pozwoleniu
-przekazanie pozwolenia ministrowi środowiska do rejestracji

13. Podaj zalecane czynności w ramach rozprawy administracyjnej

-przygotowanie materiałów do rozprawy, ustalenie uczestników i charakteru ich udziału
-ustalenie czy rozprawa powinna być otwarta dla społeczeństwa i czy przedstawiciele mogą
zabierać głos
-wezwanie uczestników
-sprawdzenie obecności i czy nie ma przeszkód formalnch do przeprowadzenia rozprawy
-prezentacja celu rozprawy
-wnioski formalne stron
-przedstawienie zebranego materiału dowodowego
-wysłuchanie stron
-wysłuchanie świadków
-wysłuchanie wniosków stron
-podjęcie decyzji o zamknięciu/odroczeniu rozprawy
-decyzja administracyjna – pozwolenie zintegrowane
-przesłanie decyzji ministra środowiska
-wyjaśnienia dla ministra środowiska

14. Pozwolenie zintegrowane – opisz zawartość typowego wniosku

1 część formalno prawna (formalne dane o instalacji i prowadzącym)

-załączniki dokumenty formalne
-oświadczenia
-opis struktury wniosku
-wykaz materiałów źródłowych i omówienie
2 część informacyjnow opisowa (techniczna charakterystyka instalacji i opis oddziaływania
na środowisko)
-szczegółowe załączniki tematyczne i zestawienia tabelaryczne dotyczące emisji i
monitorowania
-schematy technologiczne
-kopie ważnych instrukcji i procedur
-zbiór informacji o charakterze niejawnym
3 część wnioskowa (wnioskowanie graniczne wartości emisji, proponowane sposoby
zapobiegania i minimazliacja wpływu na środowisko
-proponowane uwarunkowania eksploatacji instalacji
-uzasadnienie dla proponowanych warunków eksploatacji
-proponowane zasady weryfikacji i zmian treści pozwolenia (proponowane terminy
ważności, częstotliwość kontroli i weryfikacji warunków pozwolenia, kryteria definiowania
znaczącej zmiany w działalności, kryteria określania pogorszenia stanu środowiska w
znaczącym rozmiarze

15. Skutki przenoszenia zanieczyszczeń pomiędzy komponentami środowiska – opisz zasady

postępowania i wyboru najlepszego rozwiązania uzupełniającego proces technologiczny
ukierunkowanego na efekt środowiskowy
-informacje konieczne do ustalenia zakresu i zidentyfikowania alternatywnych technik
branych pod uwagę
- proces sporządzania wykazu emisji powstających na skutek każdej emisji z alternatywnych
technik i wykorzystywanych zasobów
- obliczenia umożliwiające uwzględnienie dużej liczny emitowanych substancji – 7 kategorii
problemów i porównanie każdej z alternatywnych technik
-ocena zużycia energii i wytwarzanie odpadów
-oszacowanie kosztów i korzyści ekonomicznych – rentowność ekonomiczna, metody proste
– księgowa stopa zwrotu całości kapitału, wskaźnik rentowności inwestycji, metody
dyskontowe, wartości zaktualizowane netto, wewnętrzna stopa zwrotu, indeks rentowności

16. Opisz procesy i operacje produkcji amoniaku wpływające na wskaźniki emisji

zanieczyszczeń
Co2 nox so2 co – odprowadzane do atmosfery ze spalinami z reformera i zewnętrznych
kotłów parowych,
So2,h2s do atmosfery z węzłów oczyszczania i odzysku siarki w instalacjach półspalania
wyższych węglowodorów i zgazowania węgla
Co2 z węzła oczyszczania gazu procesowego
H2, co, ch4 składniki gazu procesowego
Nh2, ch3oh do powietrza i wód gruntowych ze stacji uzdatniania kondensatów
Jony składników roztworu myjącego do wód gruntowych, okresowe odpady, zużyte
katalizatory i odpady stałe

17. Opisz nowe technologie zalecane jako rozwiązania bat dla produkcji amoniaku

-ulepszony proces konwencjonalny – 40 bar, temperatura surowców na granicy
wytrzymałości termicznej instalacji – ograniczenie grzania pieca, reforming, ograniczenie
objętości instalacji, palniki niskoemisyjne nox, ekonomizer, stechiometryczny stosunek h/n w

dopalaczu(4:1) konwerter w strukturze umożliwiający drobnokrystalicznego katalizatora,
ciepło sytezy -> produkcja pary, wysokoefektywne układy chłodzenia i separacji nh3
- reforming ze zredukowanym obciążeniem pieca rurowego, przesunięcie konwersji do
dopalacza – mniejsze zużycie metanu na ogrzewanie, mniejsze zużycie energii i mniej
nox(niższa temperatura) zmniejszenie ogrzewania pieca i zwiększenie przepływu powietrza,
niższa temp -> dłuższa eksploatacja, stosunek para:gaz 2.8:1, zmniejszenie zapotrzebowania
na energię i obniżenie emisji zanieczyszczeń, kriogeniczne oczyszczanie gazu syntezowego ->
wzrost wydajności pracy węzła syntezy amoniaku
-zastosowanie prereformingu , prereformer przed piecem rurowym – adiabatyczny reaktor
katalityczny – częściowa konwersja ch4 z h2o, ponowne ogrzanie gazu przed reforminiem,
ciepło z innych części instalacji, prereforming odciąża piec właściwy i obniża zużycie energii i
emisję nox, obniżenie stosunku para:gaz czyli zmniejszenie zapotrzebowania na parę
wysokociśnieniową
-reformer ogrzewany gazem procesowym po dopaleniu –dogrzanie mieszaniny para/gaz
kierowanej do reformingu kosztem ciepła gazu procesowego opuszczającego dopalacz z
temp 1000st c – lepsze wykorzystanie energii i wytorzenie pary wysoko ciśnieniowej –
zmniejszenie lub eliminacja konieczności ogrzewania rur katalitycznych spalinami, dopalanie
tlenem lub wzbogaconym powietrzem, 50% redukcja emisji nox

18. Wymień zalecane modyfikacje technologiczne istniejących instalacji syntezy amoniaku

zbliżające je do bat
-palniki z niskim poziomem emisji nox
-instalacja clausa do odzysku siarki
-oczyszczanie kondensatu procesowego
-odzysk metali i zagospodarowanie zużytych katalizatorów
-niskotemperaturowe odsiarczanie gazu
-zmodernizowany system wymywania co2
-usuwanie co2 metodą adsorpcji na sorbentach
-pośrednie chłodzenie reaktora syntezy
-katalizator o dużym rozdrobieniu
-saturacja gazu ziemnego procesowego
-nieżelazowy katalizator syntezy amoniaku
-katalizator do konwersji co odporny na zatrucie siarką
-końcowe oczyszczanie gazu syntezowego z półspalania przez przemywanie ciekłym azotem
lub ciekłym amoniakiem
-oczyszczanie gazu syntezowego na sitach molekularnych
-katalizator żelazowy promotowany kobaltem
-stosowanie turbiny gazowej do napędu kompresora
-usuwanie amoniaku z purge-gas przed spalaniem
-odzysk h2 z purge gas

19. Instalacje syntezy amoniaku – trendy rozwojowe

-większa skala wytwórni
-katalizator o dużym stopniu rozdrobnienia
-reforming autoterminczny
-palniki niskoemisyjne
-usuwanie co2
-sita molekularne
-przebudowa wnętrza kondensatorów
-saturacja gazu ziemnego

20. Bat dla produkcji tio2

Chlorkowa- czystsza
Siarczanowa – gorsze surowce
Proces chlorkowy – wilgotrność surowca do 0.3%
Odzysk fecl2 zgodnie z zaporzebowaniem rynku, ozdysk chloru po utlenianiu w sposób
bezpośredni – zmniejszeni zużycia cl2, energii elektrycznej i zawrotu ticl4
Proces siarczanowy – odpowiednie zmielenie surowca ->maksymaplne roztwarzanie czyli
zmniejszenie strat surowca i emisji pyłów przez użycie drobnych filtrów workowych, użycie
systemów kalcynacji które minimalizują zużycie energii bez pogarszania jakości produktu

21. Bat w produkcji fosforanów nieorganicznych – detergentowych i paszowych

Detergentowe – minimalizacja zużycia energii i surowców oraz wytwarzania surowców
poprzez kontrolę stężenia kwasu i ilości zanieczyszczeń – utrzymywanie zużycia surowca w
pewnych zakresach przez optymalizację procesów wstępnej obróbki, neutralizacji i
oczyszczania handlowego „zielonego” kwasu fosforowego – redukcja emisji stałych
pozostałości Zależnie od surowca i jakości produktu
– redukcja emisji do powietrza – pyłów fosforanów i fluorków przez stosowanie technik
zapobiegania i minimalizacji emisji
– minimalizacja zużycia energii przez kontrolę stężenia kwasu, optymalizację procesu i
kontrolę jego pracy
Paszowe –redukcja wpływu na środowisko poprzez integrację produkcji cahpo4 z produkcją
k2so4 – redukcja zużycia surowców i energii
-redukcja stężenia fosforanów w wodzie odpadowej przez oczyszczanie wody i zawrót oraz
oczyszczanie ścieków,
-redukcja emisji pyłów do powietrza z procesów suszenia i granulacji przy użyciu technik
zapobiegania i technik odpylania
-redukcja emisji hcl do powietrza z gazów odlotowych przez użycie technik zapobiegania i
mokrych skruberów
-redukcja stałych odpadów poprzez kontrolę czystości surowca – skały fosforowej
-minimalizacja konsumpcji energii poprzez kontrolę parametrów procesu i ich optymalizajcę

22. Bat w produkcji npk

-ograniczenie emisji pyłu fosforytowego – filtry tkaninowe lub ceramiczne
-ograniczenie ilości zanieczyszczeń – cyklony filtry, płuczki
-ograniczenie ilości wody odpadowej
-obróbka poprodukcyjnych wód odpadowych

23. Bat dla sody amoniakalnej

-wybór wapienia o dobrej jakości – mało metali ciężkich dużo ca
-minimalizacja emisji co2
-zrzuty wody odpadowej do morza i do wód słodkich – mało zawiesin i cząstek stałych

24. Bat dla azotanu amonu i azotanu wapnia

AA – optymalizacja pracy sekcji neutralizacji – lepszy odzysk energii
-kontrola ph roztworu aa
-redukcja emisji do fazy gazowej
-zawrót wody i pary procesowej w celu odzysku ciepła i energii, integrowany proces
wytwarzania energii
-redukcja pyłów
AW – używanie czystszego surowca – wapienia – ograniczenie nox również przez dobór
temperatury

-recykl surowców
-minimalizacja pylenia
-oczyszczanie powietrza poprzez skrubery/sorpcje

25. Bat dla cl2

Membranowa – minimalizacja usuwania chloru i bromu do wody przez stosowanie kwaśnych
warunków w
- w obiegu solanki
Odpowiednie postępowanie ze zużytymi membranami i uszczelkami
Rtęciowa – minimalizacja emisji rtęci – przekształcenie w zakłady z metodą membranową lol
Przeponowa z azbestem -> membranowe
Lub gdy spełniono kryterium energetyczne przepony bezazbestowe
Ogólnie- orządzenia zdolne do absorpcji pełnej ilości chloru, procesu skraplania chloru bez
ccl4, h2 jako paliwo

26. Bat dla hno3

-wykorzystanie odnawialnej energii
-obniżenie emisji n2o – optymalizacja procesów – rozkład n2o
Bat spełnia metoda dwuciśnieniowa
Dla średniociśnieniowej – technologie ograniczające tlenków azotu – absorpcja w wodzie,
nscr, scr, absorprcca w roztworze naoh

27. Bat dla produkcji pigmentów nieorganicznych

-recykling materiałów opakowaniowych
-zmniejszanie emisji i ilości pozostałości poprzez stosowanie materiałów o wysokiej czystości,
poprawa sprawności reaktorów i poprawa katalizy
-używanie zwrotnych beczek pojemników
-zmniejszenie emisji zanieczyszczeń np. na filtrach tkaninowych
-gospodarowanie ściekami i zmniejszczenie emisji do wód
-ograniczanie emisji pyłu
-energia – optymalizajca instalacji i pinch technology
-wychwytywanie pyłów i ich zawrót do procesó28. produkcji
-ograniczanie emisji kwaśnych gazów i fluorków przez techniki sorpcji
-ograniczanie ilości całkowitego pyłu poprzez stosowanie cyklonów, filtrów tkaninowych lub
w połączeniu z innymi technikami
-ścieki – wstępne oczyszczanie z crIII przez rozcieńczenie i buforowanie(crIV do III) i z innych