CHARAKTERYSTYKA TURYSTYKI UZDROWISKOWEJ

I PROZDROWOTNEJ

Turystyka uzdrowiskowa a lecznictwo uzdrowiskowe

1) Je

ś

li traktowa

ć

turystyk

ę

uzdrowiskow

ą

i lecznictwo uzdrowiskowe od-

dzielnie

→

NIE MO

Ż

NA uzna

ć

tej dziedziny jako turystyk

ę

, lecz jako czyn-

no

ś

ci medyczne polegaj

ą

ce na u

ż

yciu odpowiednich leków i aparatury w ce-

lu przywrócenia równowagi organizmu dotkni

ę

tego chorob

ą

. Realizowane

jest to w szpitalach uzdrowiskowych i nie ma nic wspólnego z dobrowolno-

ś

ci

ą

, gdy

ż

czynno

ś

ci medyczne odbywaj

ą

si

ę

w ramach zwolnienia lekar-

skiego lub skierowania (emeryci, renci

ś

ci).

2) Przy powi

ą

zaniu turystyki uzdrowiskowej i lecznictwa uzdrowiskowego

→

nale

ż

y uzna

ć

pobyty w sanatoriach uzdrowiskowych w ramach urlopu

wypoczynkowego, które s

ą

leczeniem UZUPEŁNIAJ

Ą

CYM, nie uznawanym

za medyczne, ratuj

ą

ce

ż

ycie lub zdrowie. Nie musi ono odbywa

ć

si

ę

w trybie

pilnym, ale dotyczy

ć

chorób przewlekłych, rehabilitacji, profilaktyki i edukacji

zdrowotnej.

Lecznictwo uzdrowiskowe

Uzdrowisko (miejscowo

ść

/gmina uzdrowiskowa)

→

ma okre

ś

lony profil leczni-

czy, specjalizuj

ą

c si

ę

w leczeniu schorze

ń

, np.:

- kardiologicznych

- pulmonologicznych

- gastrycznych

- narz

ą

dów ruchu

W Polsce lecznictwo uzdrowiskowe

→

integraln

ą

cz

ęś

ci

ą

systemu ochrony

zdrowia i kontynuacj

ą

leczenia szpitalnego/ambulatoryjnego, w formie rehabili-

tacji poszpitalnej, w celu zapobie

ż

enia dalszego rozwoju choroby i usprawnienia

kuracjuszy po przebytym leczeniu szpitalnym. Ma ono na celu leczenie chorób

przewlekłych, uzdrowiskow

ą

profilaktyk

ę

lecznicz

ą

i edukacj

ę

zdrowotn

ą

.

Działalno

ść

lecznictwa uzdrowiskowego

→

w postaci szpitalnej i/lub sanatoryj-

nej.

Podstawowe zadania lecznictwa uzdrowiskowego

- leczenie schorze

ń

przewlekłych

- rehabilitacja lecznicza

- profilaktyka zdrowotna

- edukacja prozdrowotna

Uzdrowiska

Zalety uzdrowisk

- szczególne dobro ogólnospołeczne

- wa

ż

na funkcja w systemie ochrony zdrowia

- eksploatacja naturalnych tworzyw leczniczych

- produkt uzdrowiskowy obok typowych usług bytowych obejmuje tak

ż

e usługi

kulturalne oraz pakiet

ś

wiadcze

ń

leczniczych

- z usług uzdrowisk korzystaj

ą

kuracjusze, przyje

ż

d

ż

aj

ą

cy tam w celach leczni-

czych i pozostaj

ą

pod stał

ą

opiek

ą

lekarsk

ą

- produkt uzdrowiskowy tworz

ą

wszystkie podmioty działaj

ą

ce w uzdrowisku, a

jest to mo

ż

liwe tylko dzi

ę

ki ich wzajemnym współdziałaniu oraz udziale w nich

samorz

ą

dów lokalnych

Uzdrowiska

→

stanowi

ą

przestrze

ń

o cennych zasobach

ś

rodowiska przyrodni-

czego, decyduj

ą

cych o ich przydatno

ś

ci do pełnienia roli turystycznej.

Dla zachowania zasobów przyrodniczych

→

rozwój uzdrowisk musi przebiega

ć

w oparciu o zasady zrównowa

ż

onego rozwoju. S

ą

one niezb

ę

dne, gdy

ż

stała i

intensywna penetracja obszarów uzdrowiskowych

→

powa

ż

ne zaburzenia w

funkcjonowaniu ekosystemów

→

ograniczenie/zanik funkcji turystycznej, bo za-

soby zu

ż

ywane przez gospodark

ę

turystyczn

ą

odnawiane s

ą

tylko nieznacznie

→

konieczne jest ustalenie granicy zasobów

→

długotrwała atrakcyjno

ść

tury-

styczna uzdrowiska

Grupy ludzi w uzdrowiskach

- pacjenci

- mieszka

ń

cy

- studenci

- uczniowie

- podró

ż

uj

ą

cy

Dla ka

ż

dej grupy jest oddzielna oferta uzdrowiska.

Kryterium

Kuracjusz

Turysta kuracyjny

Turysta

Motyw pobytu^

Wył

ą

cznie leczniczy

Leczniczy + wypoczynkowy

Ka

ż

dy cel turystyczny

Dobrowolno

ść

*

Brak/ograniczona, kura-
cja

przepisana

przez

lekarza

Ograniczona profilem leczenia

Pełna

Czas wolny i stan zdrowia^

W

ramach

zwolnienia

lekarskiego

(dla

osób

pracuj

ą

cych), pod gro

ź

b

ą

pogorszenia stanu zdro-
wia

W czasie wolnym, poprawa
zdrowia/zdrowie z pewnymi
ułomno

ś

ciami o charakterze

przewlekłym

W czasie wolnym po-
prawa zdrowia i profilak-
tyka zdrowotna

Zasi

ę

g podró

ż

y*

Mieszkaniec uzdrowiska i
opuszczaj

ą

cy

swoje

zwykłe otoczenie

Poło

ż

enie gminy uzdrowisko-

wej (w pewnej odległo

ś

ci od

zwykłego otoczenia)

Poło

ż

enie gminy uzdro-

wiskowej

(w

pewnej

odległo

ś

ci od zwykłego

otoczenia)

Cz

ę

stotliwo

ść

podró

ż

owania*

Bez znaczenia z punktu

widzenia turystyki

Gmina uzdrowiskowa rzadko

odwiedzana

Gmina uzdrowiskowa

rzadko odwiedzana

Długo

ść

pobytu*

Długi (>21 dni)

Długi i

ś

redni

>1 doba, ale <12 miesi

ę

-

cy z tendencj

ą

do skra-

cania

Ź

ródło finansowania pobytu**

Ś

rodki publiczne - obo-

wi

ą

zkowe ubezpieczenia,

bud

ż

et pa

ń

stwa i fundu-

sze

celowe,

fundusze

prywatne

Ś

rodki publiczne i prywatne

Ś

rodki prywatne – fun-

dusz swobodnej decyzji
turysty i

ś

rodki jego

pracodawcy z funduszu
socjalnego i motywacyj-
nego

Transfer

ś

rodków finansowych (z

miejsca zamieszkania do uzdro-
wiska)

Niekonieczny

Konieczny

Konieczny

Zakres korzystania z walorów

turystycznych**

Głównie z walorów lecz-
niczych

Z walorów leczniczych i innych

turystycznych

Z walorów leczniczych i

innych turystycznych

Nadzór lekarsko – piel

ę

gniarski**

Całodobowy

Całodzienny

Incydentalny

w

razie

potrzeby, np. na etapie
inicjuj

ą

cym usługi leczni-

cze

Organizacja pobytu**

Pobyt w ramach systemu
ochrony zdrowia

Organizacja

we

własnym

zakresie, pobyt w wyniku
współpracy z organizatorem
podró

ż

y, pobyt w ramach

systemu ochrony zdrowia

Organizacja we własnym
zakresie, pobyt w wyniku
współpracy z organizato-
rem podró

ż

y

Miejsce pobytu w gminie uzdro-

wiskowej*

Obiekt szpitala uzdrowi-

skowego

Sanatorium uzdrowiskowe,

prewentorium

Ka

ż

dy obiekt poza szpi-

talem uzdrowiskowym

* - warunek konieczny

** - warunek wystarczaj

ą

cy

Produkt uzdrowiskowy

Produkt uzdrowiskowy = całokształt ofert dla nabywców (turystów, kuracjuszy)

do konsumpcji, u

ż

ytkowania lub dalszego przetworzenia, co w konsekwencji

przyczyni si

ę

do poprawy/wzmocnienia ich zdrowia.

Produkt turystyczny, w tym uzdrowiskowy = wszystkie dobra i usługi tworzone i

kupowane w zwi

ą

zku z wyjazdem poza miejsce stałego zamieszkania zarówno

przed podró

żą

tak i w jej trakcie oraz w ci

ą

gu pobytu poza miejscem zamiesz-

kania

→

produkt uzdrowiska = leczniczy produkt uzdrowiskowy, zaspakajaj

ą

cy

potrzeby kuracjuszy i innych grup pacjentów + turystyczny produkt uzdrowisko-

wy, który zaspakaja potrzeby turysty, tak

ż

e kuracyjnego + pozostały produkt

gminy uzdrowiskowej (produkt mieszkaniowy, edukacyjny i inne)

Kryterium

Leczniczy produkt uzdrowiskowy

Turystyczny produkt uzdrowiskowy

Nabywca

Kuracjusz

Turysta kuracyjny, turysta

Główna infrastruktura produktu

Szpital uzdrowiskowy, sanatorium,
zakład

przyrodoleczniczy,

przy-

chodnia uzdrowiskowa, parki zdro-
jowe, pijalnie wód, t

ęż

nie i inne

Obiekt zbiorowego zakwaterowania, zakład przy-
rodoleczniczy, przychodnia uzdrowiskowa, parki
zdrojowe, pijalnie wód, t

ęż

nie i inne

Dodatkowa infrastruktura

Baseny

lecznicze,

urz

ą

dzenia

odnowy biologicznej, apteki, zakła-
dy

gastronomiczne,

urz

ą

dzenia

relaksacyjne

Kasyno, obiekty sportowo – rekreacyjne np. park
wodny, zakłady gastronomiczno - rozrywkowe

Bezpo

ś

redni podmiot oferuj

ą

cy

produkt

Przedsi

ę

biorstwo uzdrowiskowe i

inne zakłady opieki zdrowotnej oraz
inne podmioty

Przedsi

ę

biorstwo uzdrowiskowe i inne podmioty

ze zlokalizowan

ą

w uzdrowisku ofert

ą

turystyczn

ą

Charakter usług

Główne usługi profesjonalne

Główne usługi bytowe i profesjonalne

Usługi podstawowe

Usługi leczniczo - uzdrowiskowe

Usługi turystyczno - uzdrowiskowe

Usługi dodatkowe

Usługi turystyczne

Usługi lecznicze

U

ż

yteczno

ść

dla klienta

Poprawia i wspomaga zdrowie

Poprawia, wspomaga zdrowie i zapobiega choro-

bom

Elementy kulturowe

Tradycja oparta na modelu uzdro-
wisk terapeutycznych (si

ę

gaj

ą

ca

XIII w., gdzie ide

ą

powstawania i

rozwoju uzdrowiska było leczenie
chorób)

Tradycja oparta na modelu uzdrowisk rzymskich
(okres staro

ż

ytno

ś

ci, główn

ą

ide

ą

jest higiena,

rozrywka, miejsce spotka

ń

, relaks)

Społeczny aspekt produktu

Umo

ż

liwia rozwój społeczny, bo

tylko zdrowe społecze

ń

stwo jest

zdolne do dalszego rozwoju

Umo

ż

liwia rozwój społeczny w wyniku poprawy

zdrowia, wzbogacania wiedzy o

ś

wiecie, kon-

sumpcji zrównowa

ż

onej, rozwój poprzez wzboga-

canie kultury

Główny walor

Naturalne

kopaliny

lecznicze

i

klimat

Naturalne kopaliny lecznicze i klimat oraz pozosta-
łe walory turystyczne

Główny składnik produktu

Wiedza profesjonalna, relaks

Atmosfera, relaks, doznania, wiedza profesjonalna