Lokalizacja kabli

Techniki Lokalizacji Kabli i Rur

Do u¿ytku z lokalizatorami

3M™ Dynatel™

Spis treœci

CZÊŒÆ 1. PODSTAWY TECHNIKI LOKALIZACJI KABLI. .............................................................................4
1. W

PROWADZENIE

.......................................................................................................................................................4

2. D

OPROWADZANIE SYGNA£U

METODA POD£¥CZENIA BEZPOŒREDNIEGO

. ...........................................................5

3. D

OPROWADZENIE SYGNA£U

METODA INDUKCYJNA

. .............................................................................................6

4. D

OPROWADZENIE SYGNA£U

METODA Z ZASTOSOWANIEM OBEJMKI

YNA

-C

OUPLER

........................................7

5. I

NNE •RÓD£A SYGNA£ÓW LOKALIZUJ¥CYCH

..........................................................................................................7

A. Sygna³y pasywne..................................................................................................................................................7

B. Czêstotliwoœci przemys³owe................................................................................................................................8

6. W

YBÓR TRYBÓW LOKALIZACJI

................................................................................................................................8

7. T

ECHNIKI LOKALIZACYJNE

......................................................................................................................................9

A. Omiatanie. ............................................................................................................................................................9

B. Ustalanie po³o¿enia. .............................................................................................................................................9

C. Wyznacznie trasy kabla. .....................................................................................................................................9

D. Identyfikacja kabla przez pr¹dowy pomiar g³êbokoœci. ................................................................................10

CZÊŒÆ 2. TECHNIKI LOKALIZACYJNE KABLI TELEFONICZNYCH. ......................................................12
1. W

PROWADZENIE

.....................................................................................................................................................12

2. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLA TELEFONICZNEGO

METODA INDUKCYJNA

. ..........................................12

3. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI TELEFONICZNYCH

METODA POD£¥CZENIA BEZPOŒREDNIEGO

............13

4. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI TELEFONICZNYCH

METODA Z

ZASTOSOWANIEM OBEJMKI

YNA

OUPLER

.....................................................................................................................................................................14

5. L

OKALIZACJA ZAPASÓW I Z£¥CZ KABLI

................................................................................................................16

6. L

OKALIZACJA NIEZNANYCH ODGA£ÊZIEÑ KABLI

. ................................................................................................16

7. L

OKALIZACJA KABLI WYCHODZ¥CYCH Z SZAF

GARNKÓW I PUSZEK KABLOWYCH

. ..........................................17

8. L

OKALIZACJA PRZY£¥CZY

.....................................................................................................................................18

9. L

OKALIZACJA PRZERWY W KABLU

. .......................................................................................................................18

10. I

DENTYFIKACJA KABLI

. ........................................................................................................................................18

11. I

DENTYFIKACJA PAR

.............................................................................................................................................19

12. L

OKALIZACJA SKRZY¯OWAÑ PAR W Z£¥CZU

......................................................................................................20

13. L

OKALIZACJA ŒWIAT£OWODÓW

..........................................................................................................................21

A. Czy œwiat³owód mo¿e byæ zlokalizowany? ......................................................................................................21

B. Doprowadzanie sygna³u. ...................................................................................................................................22

Pod³¹czenie w SG lub SK.....................................................................................................................................................22

Pod³¹czenie do z³¹cza. ..........................................................................................................................................................22

C. Wyznaczanie przebiegu trasy kabla œwiat³owodowego..................................................................................23

CZÊŒÆ 3 TECHNIKI LOKALIZACJI KABLI ZASILAJ¥CYCH ....................................................................24
1. W

PROWADZENIE

.....................................................................................................................................................24

2. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI ZASILAJ¥CYCH

METODA POD£¥CZENIA BEZPOŒREDNIEGO

.................24

A. Doprowadzenie sygna³u do transformatora. ...................................................................................................24

B. Doprowadzanie sygna³u przy liczniku. ............................................................................................................25

C. Doprowadzenie sygna³u pr¹dowego do kabli wtórnych nie bêd¹cych pod napiêciem.................................25

3. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI ZASILAJ¥CYCH

METODA INDUKCYJNA

..................................................26

4. D

OPROWADZANIE SYGNA£U DO KABLI ZASILAJ¥CYCH

METODA Z ZASTOSOWANIEM OBEJMKI

YNA

OUPLER

.....................................................................................................................................................................27

A. Doprowadzanie sygna³u do kabli zasilaj¹cych pierwotnych..........................................................................27

B. Doprowadzenie sygna³u do kabli zasilaj¹cych wtórnych. ..............................................................................28

5. I

DENTYFIKACJA ZAPASÓW KABLI

..........................................................................................................................29

6. I

DENTYFIKACJA PRZERWY W KABLU

. ....................................................................................................................29

7. I

DENTYFIKACJA PIERWOTNYCH KABLI ZASILAJ¥CYCH

........................................................................................30

8. L

OKALIZACJA MIEJSCA PRZERWANIA KONCENTRYCZNYCH PRZEWODÓW NEUTRALNYCH

................................31

CZÊŒÆ 4. KABTV. TECHNIKI LOKALIZACJI KABLI. ...................................................................................32
1. W

PROWADZENIE

.....................................................................................................................................................32

2. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI

KABTV. M

ETODA INDUKCYJNA

. ...........................................................32

3. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI

KABTV. M

ETODA POD£¥CZENIA BEZPOŒREDNIEGO

. ..........................33

4. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO KABLI

KABTV. M

ETODA Z U¯YCIEM OBEJMKI

YNA

-C

OUPLER

................... 34

5. L

OKALIZACJA ZAPASÓW KABLA

............................................................................................................................ 35

6. L

OKALIZACJA KABLI WYCHODZ¥CYCH Z SZAF KABLOWYCH

.............................................................................. 35

CZÊŒÆ 5. TECHNIKI LOKALIZACJI RUR. ........................................................................................................ 36
1. W

PROWADZENIE

.................................................................................................................................................... 36

2. D

OPROWADZENIE SYGNA£U PR¥DOWEGO DO RURY

. M

ETODA INDUKCYJNA

. .................................................... 36

3. D

OPROWADZENIE SYGNA£U PR¥DOWEGO DO RURY

. M

ETODA POD£¥CZENIA BEZPOŒREDNIEGO

. ...................37

A. Metoda pod³¹czenia bezpoœredniego przy u¿yciu przewodu lokalizacyjnego.............................................. 38

4. D

OPROWADZENIE SYGNA£U DO RURY METOD¥ Z ZASTOSOWANIEM OBEJMKI

YNA

-C

OUPLER

. ...................... 38

5. L

OKALIZACJA RUR NIEMETALICZNYCH

............................................................................................................... 39

CZÊŒÆ 6. LOKALIZACJA USZKODZEÑ KABLI. ............................................................................................. 40
1. W

PROWADZENIE

. ................................................................................................................................................... 40

2. L

OKALIZACJA DOZIEMIEÑ KABLI

.......................................................................................................................... 41

A. Lokalizacja doziemieñ blisko rozszyæ kablowych. ......................................................................................... 43

B. Lokalizacja doziemieñ pod chodnikami.......................................................................................................... 44

Metoda prostopad³a. ............................................................................................................................................................44

Metoda trójk¹towania .........................................................................................................................................................44

Metoda ramki przed³u¿onej ................................................................................................................................................45

C. Znajdowanie uszkodzenia bez wyznaczania trasy kabla............................................................................... 46

D Wielokrotne uszkodzenia.................................................................................................................................. 47

3. L

OKALIZACJA USZKODZEÑ KABLI NAPOWIETRZNYCH

......................................................................................... 48

4. L

OKALIZACJA DOZIEMIEÑ W POBLI¯U SKRZYNEK ROZDZIELCZYCH

.................................................................. 49

5. L

OKALIZACJA DOZIEMIEÑ W KABLACH ZASILAJ¥CYCH WTÓRNYCH

.................................................................. 49

CZÊŒÆ 7. LOKALIZACJA AKTYWNYCH SOND KANALIZACYJNYCH.................................................... 50

1. W

PROWADZENIE

. .................................................................................................................................................. 50

2. L

OKALIZACJA AKTYWNEJ SONDY SYGNALIZACYJNEJ

.......................................................................................... 50

3. O

KREŒLANIE G£ÊBOKOŒCI

NA KTÓREJ ZNAJDUJE SIÊ

ASK................................................................................ 52

A. Okreœlanie g³êbokoœci ASK za pomoc¹ lokalizatorów 500A/573A. .............................................................. 53

4. L

OKALIZACJA ZATKAÑ LUB USZKODZEÑ

(

ZAPADNIÊÆ

)

KANALIZACJI

................................................................. 54

5. L

OKALIZACJA USZKODZEÑ RUR KANALIZACYJNYCH PRZY U¯YCIU KAMERY VIDEO

.......................................... 54

6. L

OKALIZACJA KOÑCÓWKI WYLOTOWEJ WÊ¯A CIŒNIENIOWEGO

........................................................................ 54

3M Poland Sp. z o. o.

Kajetany k. Warszawy
Aleja Katowicka 117
05-830 Nadarzyn
tel. (0-22) 739 60 00, fax (0-22) 739 60 05

Innowacje

Czêœæ 1. Podstawy techniki lokalizacji kabli.

1. Wprowadzenie.

1.1 Lokalizacja u³o¿enia kabli wymaga nie tylko wiedzy teoretycznej. Aby dobrze wykonywaæ tê pracê,

trzeba ³¹czyæ znajomoœæ obs³ugiwanego przyrz¹du z intuicj¹ i umiejêtnoœci¹ prawid³owej oceny

otrzymywanych wskazañ. W³aœciwe zastosowanie technik lokalizacyjnych mo¿e ustrzec przed po

tencjalnymi b³êdami i pozwoli odró¿niæ dobr¹ lokalizacjê od z³ej. W instrukcji tej przedstawiamy

podstawowe techniki lokalizacji kabli ziemnych i rur metalowych, polegaj¹ce na doprowadzeniu do

nich sygna³u pr¹dowego z nadajnika i wyznaczaniu ich trasy za pomoc¹ odbiornika.

1.2 Nadajnik lokalizatora 3M Dynatel umo¿liwia doprowadzenie sygna³u do przewodnika trzema

sposobami:

•

pod³¹czenie bezpoœrednie (galwaniczne)

•

pod³¹czenie indukcyjne

•

pod³¹czenie za pomoc¹ obejmki Dyna-Coupler

1.3 W ka¿dym sposobie doprowadzenia sygna³u i wyborze czêstotliwoœci najwa¿niejsze jest otrzyma

nie jak najmocniejszego sygna³u w kablu. Sygna³ doprowadzony do izolowanych kabli ziemnych

lub rur przenika do ziemi i w miarê wzrostu odleg³oœci od nadajnika s³abnie i w koñcu zanika.

Szybkoœæ zanikania sygna³u zale¿y od:

•

œrednicy kabla

•

wilgotnoœci ziemi

•

czêstotliwoœci sygna³u

Poniewa¿ te warunki mog¹ siê zmieniaæ, nadajnik Dynatela umo¿liwia wybór wiêcej ni¿ jednej

czêstotliwoœci:

niskie (<10 kHz): te czêstotliwoœci zazwyczaj umo¿liwiaj¹ najdok³adniejsz¹ lokalizacjê w te

renie o du¿ym zagêszczeniu przewodników ( im ni¿sza czêstotliwoœæ, tym lepiej). S¹ one

najlepsze w wyznaczniu przebiegu kabli na du¿ych odleg³oœciach, ponadto nie przenosz¹ siê

³atwo na s¹siednie kable. Czêstotliwoœci te s¹ jednak za niskie, aby stosowaæ je przy korzy

staniu z obejmki Dyna - Coupler lub w trybie indukcyjnym. Dlatego powinny byæ stosowane w

metodzie ³¹czenia bezpoœredniego.

œrednie (30 kHz - 90 kHz): œrednie czêstotliwoœci pozwalaj¹ na stosowanie obejmki Dyna -

Coupler i pracê w trybie indukcyjnym. Chocia¿ przenosz¹ siê na s¹siednie kable, jednak nie

w takim stopniu jak wysokie czêstotliwoœci. Œrednie czêstotliwoœci maj¹ mniejszy zasiêg od

dzia³ywania w kablu ni¿ niskie, ale wiêkszy ni¿ wysokie. Najlepiej stosowaæ je przy korzysta

niu z obejmki Dyna - Coupler lub w trybie indukcyjnym (kiedy metoda ³¹czenia bezpoœrednie

go nie mo¿e byæ zastosowana) i przy d³ugoœci lokalizowanego kabla nie przekraczaj¹cej jednej

mili. (1 mila = 1609 m.)

wysokie (130kHz - 350 kHz): wysokie czêstotliwoœci charakteryzuje du¿a t³umiennoœæ,

dlatego zalecane s¹ do lokalizacji krótszych kabli. Jednoczeœnie przenosz¹ siê ³atwo na inne,

s¹siednie przewodniki. Najlepiej sprawdzaj¹ siê przy stosowaniu obejmki Dyna - Coupler i

w trybie indukcyjnym. Wysokie czêstotliwoœci s¹ najskuteczniejsze przy omiataniu du¿ego

terenu, w celu lokalizacji wszystkich zakopanych kabli. Jeœli na pocz¹tku wyznaczanej trasy

odbierany sygna³ emisyjny jest s³aby, nale¿y najpierw spróbowaæ podnieœæ poziom mocy

sygna³u pr¹dowego, a jeœli to nie pomo¿e, przejœæ na wy¿sz¹ czêstotliwoœæ.

2. Doprowadzanie sygna³u: metoda pod³¹czenia bezpoœredniego.

2.1 Pod³¹czenie bezpoœrednie do kabla lub rury, któr¹ chcemy zlokalizowaæ (kable zasilaj¹ce - tylko

wtedy, kiedy nie s¹ pod napiêciem) jest najdok³adniejsz¹ metod¹ lokalizacji. Ten sposób pod³¹cze

nia oddziela galwanicznie badany kabel od innych przewodników.

Uwaga! Napiêcie wy¿sze ni¿ 240 V mo¿e spowodowaæ uszkodzenie urz¹dzenia oraz jest niebezpieczne

dla zdrowia i ¿ycia ludzi. Przed w³¹czeniem nadajnika nale¿y sprawdziæ wszystkie po³¹cze

nia. Nastêpnie nale¿y w³¹czyæ nadajnik w trybie Ohm i sprawdziæ odczyt napiêcia. W razie

koniecznoœci wykonaæ standardowe czynnoœci w celu zmniejszenia napiêcia.

2.2 Lokalizacjê nale¿y rozpoczynaæ od ni¿szych czêstotliwoœci. Niskie czêstotliwoœci nie przenosz¹ siê

do innych uziemionych kabli tak ³atwo jak wysokie i maj¹ wiêkszy zasiêg dzia³ania.

2.3 Istnieje wiele metod bezpoœredniego pod³¹czenia nadajnika, w zale¿noœci od sposobu doprowa

dzenia sygna³u pr¹dowego.Mo¿e to byæ doprowadzenie do rozszyæ kablowych kabli telefonicznych

lub telewizji kablowej, transformatorów zasilaj¹cych, liczników energii elektrycznej, b¹dŸ bezpo

œrednio do kabla albo rury. Szczegó³owe sposoby pod³¹czeñ zostan¹ przedstawione w dalszych

czêœciach instrukcji.

Najistotniejsze informacje o uziemieniu.

2.4 W metodzie pod³¹czenia bezpoœredniego prawid³owe uziemienie warunkuje skutecznoœæ lokaliza

cji. Uziemiony nadajnik, po³¹czony z kablem uziemionym na dalszym koñcu stanowi¹ zamkniêty

obwód pr¹du z ziemi¹ jako przewodem powrotnym. Brak uziemienia nadajnika lub kabla albo s³abe

ich uziemienie powoduje zanik sygna³u pr¹dowego lub zani¿enie jego poziomu i w konsekwencji

uniemo¿liwia lub utrudnia odbiór sygna³u emisyjnego.

2.5 Prêt uziemiaj¹cy nadajnika nale¿y umieœciæ mo¿liwie jak najdalej zarówno od przewidywanej trasy

kabla, jak i jego dalszego koñca. W praktyce oznacza to umiejscowienie prêta pod k¹tem prostym

do przewidywanej trasy kabla (patrz rys.). Jeœli zachodzi koniecznoœæ, mo¿na przed³u¿yæ przewód

uziemiaj¹cy izolowanym drutem.

Uziemienie
dalekiego koñca

Przypuszczalna trasa
kabla lub ruroci¹gu

Zapamiêtaj: Nigdy nie nale¿y pod³¹czaæ uziemienia do rur
wodoci¹gowych lub innych instalacji znajduj¹cych siê
w pobli¿u. Sygna³ powrotny mo¿e zak³ócaæ lokalizacjê.

Czerwony przewód
do kabla lub rury

Czarny przewód
do uziemienia

Nadajnik

3. Doprowadzenie sygna³u: metoda indukcyjna.

Zawiasy pokrywy

nadajnika

3.1 Najproœciej jest doprowadziæ sygna³ pr¹dowy do kabla lub rury ziemnej wykorzystuj¹c zjawisko

indukcji.Po prostu ustawia siê nadajnik na ziemi dok³adnie nad kablem przebiegaj¹cym poni¿ej.

Nadajnik indukuje sygna³ pr¹dowy w ka¿dym równoleg³ym przewodniku wewn¹trz strefy jego

oddzia³ywania.

3.2 Bardzo wa¿n¹ spraw¹ jest umieszczenie przyrz¹du dok³adnie nad kablem z zawiasami ustawionymi

równolegle do kabla (zgodnie z rys.). Poziom sygna³u spada gwa³townie, jeœli przesuniemy

nadajnik nawet o 1,5 m czy 3 m. w bok od przebiegaj¹cego kabla.

Zapamiêtaj! W przypadku zagêszczenia przewodników w ziemi, takich jak rury gazowe lub wodne,

kable TV, obwody zasilaj¹ce deszczownie itp. nie powinno siê korzystaæ z metody

indukcyjnej, poniewa¿ sygna³ jest doprowadzany do wszystkich przewodników w bliskim

s¹siedztwie nadajnika i mo¿e spowodowaæ b³êdy w lokalizacji.

3.3 Moc indukowanego sygna³u pr¹dowego zale¿y od trzech czynników: czêstotliwoœci pracy nadaj

nika, jakoœci uziemienia przewodnika i g³êbokoœci, na jakiej siê znajduje.

3.4 Wy¿sza czêstotliwoœæ generowana w nadajniku rozprzestrzenia siê ³atwiej ni¿ ni¿sza i oddzia³ywuje

na s¹siednie przewodniki tak samo jak na kabel lub rurê, któr¹ staramy siê zlokalizowaæ. Przy

stosowaniu metody indukcyjnej w³¹czamy odbiornik na czêstotliwoœæ 33kHz lub wy¿sz¹. Trzeba

pamiêtaæ, ¿e wy¿sze czêstotliwoœci i wiêkszy sygna³ wyjœciowy spowoduje pojawienie siê sygna³u

pr¹dowego równie¿ w innych, przypadkowych przewodnikach oraz, ¿e odbiornik odbiera sygna³

emisyjny z nadajnika oddalonego od niego do 15 m., nawet gdy nie ma ¿adnego kabla miêdzy nimi.

W celu uzyskania poprawnego rezultatu nale¿y odsun¹æ siê z odbiornikiem od nadajnika co

najmniej na w/w odleg³oœæ.

3.5 Aby uzyskaæ prawid³ow¹ lokalizacjê, przewodnik musi byæ dobrze uziemiony na obu koñcach. Im

lepsze uziemienie przewodnika, tym mocniejszy sygna³ emisyjny - dotyczy to wszystkich metod

lokalizacji.

3.6 Dok³adna instrukcja zastosowania metody indukcyjnej znajduje siê w dalszej czêœci tego

opracowania.

Uziemienie
bliskiego koñca

Przypuszczalna trasa
kabla lub ruroci¹gu

Uziemienie
dalszego koñca

4. Doprowadzenie sygna³u: metoda z zastosowaniem obejmki Dyna-

Coupler.

Zapamiêtaj! Szczêki obejmki musz¹ byæ dok³adnie zamkniête w czasie transmisji sygna³u.

4.1 Naj³atwiej doprowadziæ sygna³ pr¹dowy do kabla za pomoc¹ obejmki Dyna-Coupler. Kiedy jej

szczêki zamkn¹ siê wokó³ kabla lub rury, obejmka indukuje w nich sygna³. Tak jak w przypadku

innych metod, kabel lub rura musz¹ byæ uziemione, aby zamkn¹æ obwód dla p³yn¹cego sygna³u.

4.2 Kiedy umieœcimy obejmkê pomiêdzy uziemionymi koñcami przewodnika, sygna³ pr¹dowy pojawi

siê w czêœci przewodnika miêdzy uziemieniami.

4.3 Dok³adn¹ instrukcjê stosowania obejmki mo¿na znaleŸæ w dalszej czêœci tego opracowania.

5. Inne Ÿród³a sygna³ów lokalizuj¹cych.

A. Sygna³y pasywne.

5.1 Sygna³y pasywne s¹ obecne w wielu przewodnikach i pozwalaj¹ lokalizowaæ kable bez u¿ycia

nadajnika. Np. kable zasilaj¹ce przewodz¹ pr¹d o czêstotliwoœci 50 Hz. Rzadziej wystêpuj¹ pr¹dy

niskiej czêstotliwoœci, wywo³ane emisj¹ fal radiowych lokalnych radiostacji. Fale radiowe

penetruj¹ce ziemiê powoduj¹ przep³yw pr¹du niskiej czêstotliwoœci we wszystkich metalicznych

przewodnikach.

5.2 Sygna³y pasywne pozwalaj¹ lokalizowaæ przewodniki, ale ich nie identyfikuj¹, poniewa¿ takie

same sygna³y mog¹ pojawiæ siê w ró¿nych przewodnikach. Sygna³y te umo¿liwiaj¹ wykrywanie i

omijanie przewodników przy u¿yciu jedynie samego odbiornika. Nale¿y zapamiêtaæ, ¿e sygna³y

pasywne mog¹ zmieniaæ siê lub zanikaæ niezale¿nie od woli obs³uguj¹cego lokalizator.

5.3 Kiedy zamierzamy odkryæ przewodnik zlokalizowany wczeœniej przy pomocy sygna³u aktywnego,

powinniœmy zbadaæ (omieœæ) teren odbiornikiem prze³¹czonym na czêstotliwoœæ pasywn¹, aby

ustrzec siê przed ryzykiem ewentualnego uszkodzenia s¹siednich kabli. Linie zlokalizowane w

czasie pasywnego omiatania mog¹ byæ potem wyznaczone i zidentyfikowane za pomoc¹ sygna³u

aktywnego.

Nadajnik

Przypuszczalna trasa kabla

B. Czêstotliwoœci przemys³owe.

5.4 Bêd¹cy pod napiêciem zmiennym kabel zasilaj¹cy wytwarza sygna³ o czêstotliwoœci 50 Hz.

Chocia¿ jest to czêstotliwoœæ stosunkowo niska, mo¿e ona oddzia³ywaæ na inne, znajduj¹ce siê obok

przewodniki. Potrafimy wykryæ przewodnik emituj¹cy sygna³, lecz jego identyfikacja jest wyklu

czona, poniewa¿ sygna³ mo¿e pochodziæ np. z kabla zasilaj¹cego, s¹siednich rur lub metalowych

zbrojeñ budowlanych. Jednak wiedza o istnieniu tych przewodników czêsto okazuje siê u¿yteczna.

5.5 W kablu zasilaj¹cym np. lampy uliczne, pr¹d nie p³ynie w porze dziennej, poniewa¿ œwiat³o jest

wy³¹czone. Taki kabel jest wtedy niewykrywalny, lecz mo¿e byæ niebezpieczny w razie uszkodze

nia go podczas prac ziemnych. Czasem kable zasilaj¹ce maj¹ skrêcone ¿y³y w celu zminimalizowa

nia wartoœci emitowanych sygna³ów (powoduje to wzajemne znoszenie siê pól magnetycznych

przemieszczaj¹cych siê od i do ¿ród³a). Te kable s¹ trudne do wykrycia. Odbiornik pracuj¹cy

w trybie POWER szczególnie dobrze sprawdza siê przy kablach trójfazowych, poniewa¿ wykorzy

stuje 9-t¹ harmoniczn¹ czêstotliwoœci 50 Hz. W obwodach trójfazowych sygna³ generowany przez

czêstotliwoœæ podstawow¹ przewa¿nie zanika, natomiast 9-ta harmoniczna 50 Hz wytwarza sygna³

emisyjny ³atwy do zarejestrowania.

6. Wybór trybów lokalizacji.

6.1 W wiêkszoœci przypadków wybieramy tryb PEAK, lecz jeœli zale¿y nam na szybkoœci operacji lub

napotykamy trudnoœci w lokalizacji, mo¿emy skorzystaæ równie¿ z innych trybów.

PEAK (tryb wartoœci szczytowych). W trybie tym moment przemieszczania siê anteny nad

kablem sygnalizowany jest najg³oœniejszym dŸwiêkiem z g³oœnika. W miarê oddalania siê

anteny od kabla dŸwiêk staje siê coraz cichszy. Przekraczanie strefy PEAK powoduje równo

czesne wype³nianie siê wykresu s³upkowego z obu stron w kierunku œrodka, natomiast

w dalszej odleg³oœci od kabla wykres zanika . Przekraczanie kabla jest tak¿e sygnalizowane

cyfrowym wskaŸnikiem, który ukazuje w tym momencie maksymaln¹ moc sygna³u. Tryb

PEAK jest szczególnie u¿yteczny, gdy przebieg trasy kabla nie jest prostoliniowy, poniewa¿

ka¿da zmiana kierunku przebiegu kabla jest natychmiast wykrywana przy pomocy w/w

wskaŸników.

NULL (tryb zerowy). W tym trybie sygna³y pochodz¹ce z uzwojeñ anteny zanikaj¹, gdy

znajdzie siê ona dok³adnie nad kablem. DŸwiêk z g³oœnika milknie i zaczyna narastaæ dopiero

wtedy, gdy antena odbiornika przestanie pokrywaæ siê z osi¹ kabla. Przebieg trasy kabla jest

sygnalizowany minimalnym poziomem dŸwiêku z g³oœnika i maksymalnym,obustronnym

wype³nieniem siê wykresu s³upkowego na wskaŸniku. Tryb NULL ró¿ni siê od trybu PEAK

odwrotnym sposobem dzia³ania sygnalizacji dŸwiêkowej.

DIFFERENTIAL (tryb ró¿nicowy). W tym trybie odbiornik wskazuje po³o¿enie kabla

wzglêdem operatora urz¹dzenia. Jest ono sygnalizowane przy pomocy wyœwietlanych strza³ek,

które pojawiaj¹ siê, gdy operator oddali siê na prawo lub lewo od trasy kabla. Strza³ki wska

zuj¹ zawsze w kierunku lokalizowanego przewodnika. Wykres s³upkowy na wyœwietlaczu

wype³nia siê do maximum, gdy antena odbiornika znajduje siê bezpoœrednio nad kablem.

Sygna³ dŸwiêkowy dzia³a nastêpuj¹co: przy zbaczaniu operatora na prawo od kabla g³oœnik

wydaje wysoki wibruj¹cy dŸwiêk, przy zbaczaniu na lewo dŸwiêk jest niski wibruj¹cy, zaœ

bezpoœrednio nad kablem - sta³y.

SPECIAL PEAK (specjalny tryb wartoœci szczytowej). W trybie tym odbiornik automatycznie

zwiêksza czu³oœæ odbioru, gdy sygna³ jest za s³aby dla normalnego trybu lokalizacji. Nale¿y

zwróciæ szczególn¹ uwagê na to, ¿e tryb SPECIAL PEAK jest bardziej selektywny (wra¿liwy)

w terenie o du¿ym zagêszczeniu kabli, ni¿ normalny tryb PEAK.

Zapamiêtaj! W trakcie lokalizacji kabla nale¿y trzymaæ uchwyt odbiornika w jednej linii z tras¹

przebiegu kabla.

7. Techniki lokalizacyjne.

7.1 Istniej¹ trzy techniki stosowania odbiornika podczas lokalizacji kabli:

•

omiatanie terenu w celu odnalezienia sygna³u

•

ustalanie po³o¿enia kabla

•

wyznaczanie dok³adnej trasy kabla

A. Omiatanie.

7.2 Omiatanie terenu pozwala zlokalizowaæ wszystkie

kable przebiegaj¹ce pod ziemi¹. Aby doprowadziæ sy

gna³ do odbiornika nale¿y zastosowaæ metodê indu

kcyjn¹, korzystaj¹c z najwy¿szej dostêpnej czêsto

tliwoœci. Omiataj¹c teren poruszamy siê ruchem siat

kowym, jak pokazano na rysunku i pokrywamy prze

szukiwany obszar z dwóch kierunków. Nastêpnie

powtarzamy omiatanie u¿ywaj¹c trybu POWER.

Omiatanie wstrzymujemy, gdy zlokalizujemy sygna³.

Wówczas nale¿y ustaliæ kierunek przebiegu kabla, a

potem wyznaczyæ jego trasê a¿ do granicy badanego

terenu. Potem ponownie podejmujemy omiatanie

terenu, by odnaleŸæ nastêpne kable.

B. Ustalanie po³o¿enia.

7.3 Ustalanie po³o¿enia s³u¿y szybkiemu odnajdywaniu trasy kabla w sytuacji, gdy zaniknie sygna³.

Stosuj¹c tê technikê oszczêdzamy czas, poniewa¿ nie musimy zaczynaæ pracy od pocz¹tku.

7.4 Aby ustaliæ po³o¿enie kabla, nale¿y prze³¹czyæ odbiornik na tryb ró¿nicowy (differential), dotkn¹æ

anten¹ ziemi i obracaæ siê wokó³ osi anteny, zwracaj¹æ uwagê na strza³ki lewa - prawa widoczne na

wskaŸniku odbiornika. Istnieje punkt, w którym niewielki obrót w kierunku przeciwnym do ruchu

wskazówek zegara spowoduje pojawienie siê prawej strza³ki, a niewielki obrót w kierunku zgod

nym z ruchem wskazówek zegara - lewej strza³ki. W tym punkcie nale¿y zapamiêtaæ kierunek linii

przechodz¹cej przez uchwyt odbiornika. Potem nale¿y obróciæ odbiornik o 90° od tej linii (w lewo

lub prawo - to bez znaczenia). Bêdzie wtedy widoczna jedna ze strza³ek kierunkowych. Nastêpnie

przesuwamy siê w bok w kierunku wskazanym przez strza³kê, a¿ odbiornik wska¿e, ¿e

przekroczyliœmy kabel.

C. Wyznacznie trasy kabla.

7.5 Aby w czasie lokalizacji kabla uzyskaæ dok³adne wyniki pomiarów, sygna³ powinien byæ odizo

lowany od s¹siednich przewodników. Wymaga to korzystania z metody pod³¹czenia bezpoœrednie

go lub u¿ycia obejmki Dyna-Coupler przy doprowadzaniu sygna³u. Kiedy dostêp do kabla nie jest

mo¿liwy, wtedy nale¿y zastosowaæ metodê indukcyjn¹. Podczas wyznaczania trasy kabla nale¿y iœæ

powoli, przesuwaj¹c odbiornik tam i z powrotem prostopadle do do osi kabla, oznaczaj¹c co jakiœ

czas zlokalizowan¹ trasê.

7.6 Podczas lokalizacji trasy nale¿y pamiêtaæ, ¿e najmocniejszy sygna³ emisyjny jest odbierany blisko

nadajnika. Kiedy odbiornik oddala siê od nadajnika, moc sygna³u spada, konieczne wiêc jest regulo

wanie co jakiœ czas wzmocnienia, by upewniæ siê,¿e odbieramy w³aœciwy sygna³. Wzmocnienie

regulujemy naciskaj¹c przycisk GAIN ADJUST (regulacja wzmocnienia), kiedy wykres s³upkowy

na wyœwietlaczu przestaje byæ widoczny (za s³aby sygna³) lub kiedy jest wype³niony do koñca (za

mocny sygna³).

D. Identyfikacja kabla przez pr¹dowy pomiar g³êbokoœci.

7.7 Kiedy doprowadzamy sygna³ pr¹dowy do kabla, stosuj¹c pod³¹czenie bezpoœrednie lub przez

obejmkê Dyna-Coupler, mo¿e on przedostaæ siê do wszystkich przewodników maj¹cych "wspóln¹

ziemiê" z lokalizowanym kablem. Czêsto powoduje to b³êdy w odczycie, poniewa¿ p³ytko zako

pany kabel ze s³abym sygna³em emisyjnym potrafi daæ wskazanie identyczne, jak "nasz" kabel

zakopany g³êboko z mocnym sygna³em emisyjnym.

7.8 Na rysunku poni¿ej mocny sygna³ pr¹dowy doprowadzony z nadajnika przep³ywa kablem B.

Kabel A, maj¹cy "tê sam¹ ziemiê" co kabel B, przewodzi w tej chwili ten sam sygna³, tylko o znacz

nie ni¿szej wartoœci. Kiedy jednak kabel A u³o¿ony jest p³ytko (ok. 30 cm), emituje mocny sygna³,

chocia¿ mocniejszy sygna³ pr¹dowy p³ynie kablem B. Aby rozpoznaæ, który sygna³ pochodzi z ka

bla B musimy znaleŸæ najmocniejsze wskazanie sygna³u emisyjnego z ka¿dego kabla i w tym mo

mencie nacisn¹æ przycisk g³êbokoœci. W czasie pr¹dowego pomiaru g³êbokoœci pomocniczy wska

Ÿnik cyfrowy wskazuje wartoœæ sygna³u pr¹dowego w kablu - sygna³ o najwy¿szej wartoœci pocho

dzi z kabla lokalizowanego. Nale¿y pamiêtaæ równie¿ o porównywaniu g³êbokoœci: jeœli zachowane

s¹ obowi¹zuj¹ce przepisy, pomiar g³êbokoœci kabla mo¿e pomóc nam w okreœleniu jego rodzaju.

Widok ekranu od-
biornika w trybie
PEAK nad ka¿dym
z kabli

Widok ekranu od-
biornika przy po-
miarze g³êbokoœci
nad ka¿dym z
kabli

Wskazanie wiêkszego pr¹du

Sygna³ z odbiornika jest
doprowadzony do tego kabla

Kabel A na 30cm

Kabel B na 120cm

7.9 WyobraŸmy sobie sytuacjê: s¹ dwa kable o tej samej wartoœci sygna³u emisyjnego i w³aœnie gdy

myœlimy, ¿e zlokalizowaliœmy poszukiwany kabel, okazuje siê, ¿e jest to skrzy¿owanie kabli, które

w tym miejscu przebiegaj¹ na ró¿nych g³êbokoœciach. Ten w³aœciwy mo¿emy zidentyfikowaæ wy

korzystuj¹c pr¹dowy pomiar g³êbokoœci. Poniewa¿ wartoœæ sygna³u emisyjnego odbieranego przez

odbiornik zmienia siê wraz z g³êbokoœci¹ kabla, trudno "namierzyæ" go, korzystaj¹c jedynie z war

toœci poziomu sygna³u emisyjnego. Skoro jednak wartoœæ sygna³u pr¹dowego p³yn¹cego w kablu

nie ulega zmianie, mo¿emy go zlokalizowaæ, wykorzystuj¹c tryb pomiaru g³êbokoœci i porównuj¹c

odczyt na wykresie s³upkowym lub pomocniczym wskaŸniku cyfrowym (w zale¿noœci od typu

lokalizatora).

Kabel A na 30cm

Kabel B na 30cm

Kabel B na 120cm

Kabel A na 120cm

Czêœæ 2. Techniki lokalizacyjne kabli telefonicznych.

1. Wprowadzenie

1.1 Aby uzyskaæ ogólne informacje o ka¿dej z przedstawionych ni¿ej metod doprowadzania sygna³u,

nale¿y zapoznaæ siê z pierwsz¹ czêœci¹ tego opracowania. Nastêpne paragrafy przedstawi¹ szcze

gó³owe instrukcje doprowadzania sygna³u przy lokalizacji kabli telefonicznych.

2. Doprowadzenie sygna³u do kabla telefonicznego: metoda

indukcyjna.

Zawiasy pokrywy

nadajnika

2.1 W metodzie indukcyjnej sygna³ jest wysy³any w otaczaj¹cy teren. ¯adne pod³¹czenia kablowe nie

s¹ konieczne. Nale¿y stosowaæ tê metodê, kiedy w pobli¿u nie ma ¿adnych innych kabli lub gdy

wczeœniej zidentyfikujemy wszystkie przewodz¹ce uzbrojenia terenu.

2.2 Stawiamy nadajnik na ziemi nad kablem, który lokalizujemy. Zawiasy nadajnika, jak pokazano

powy¿ej, powinny byæ w jednej linii z tras¹ poszukiwanego kabla. Nale¿y upewniæ siê, ¿e nadajnik

znajduje siê dok³adnie nad kablem.

2.3 W³¹czamy nadajnik i wybieramy sygna³ 33 kHz lub wy¿szy.

2.4 Sprawdzamy poziom sygna³u, umieszczaj¹c odbiornik w odleg³oœci 15 m od nadajnika na ziemi

blisko przewidywanego przebiegu kabla. Obracamy nadajnik po ziemi o 180° tam i z powrotem,

staraj¹c siê znaleŸæ po³o¿enie, w którym z odbiornika bêdzie dochodzi³ najg³oœniejszy dŸwiêk. Jeœli

odbiornik nie reaguje na zmiany po³o¿enia nadajnika, musimy wróciæ do nadajnika i nastawiæ go na

wy¿sz¹ czêstotliwoœæ. Jeœli i to nie przyniesie zadowalaj¹cego rezultatu, nale¿y zwiêkszyæ moc sy

gna³u wyjœciowego, u¿ywaj¹c przycisku wy¿szego poziomu mocy (patrz Instrukcja U¿ytkowa s.5.).

Mo¿emy równie¿ zwiêkszyæ wartoœæ odbieranego sygna³u, przestawiaj¹c nadajnik w inne miejsce

nad kablem (15 m od miejsca poprzedniego ustawienia).

Uziemienie
bliskiego koñca

Przypuszczalna trasa
kabla lub ruroci¹gu

Uziemienie
dalszego koñca

3. Doprowadzenie sygna³u do kabli telefonicznych: metoda

pod³¹czenia bezpoœredniego.

3.1 Metoda pod³¹czenia bezpoœredniego wymaga po³¹czenia nadajnika z os³on¹ ekranuj¹c¹. Bli¿szy

koniec ( miejsce pod³¹czenia nadajnika) musi byæ od³¹czony od reszty kabla, natomiast dalszy

koniec (miejsca zakoñczenia lokalizacji) musi byæ uziemiony.

3.2 Czerwony zacisk przewodu s³u¿¹cego do pod³¹czenia bezpoœredniego nadajnika mocujemy na

os³onie ekranuj¹cej, zaœ czarny pod³¹czamy do prêta uziemiaj¹cego.

Ostrze¿enie! W trakcie prac zwi¹zanych z ³¹czeniem kabli przy nadajniku pracuj¹cym w trybie

Uszkodzenie (Fault) lub DŸwiêkowym (Tone) istnieje niebezpieczeñstwo pora¿enia

elektrycznego. Przed ³¹czeniem kabli nale¿y nadajnik wy³¹czyæ.

3.3 Prêt uziemiaj¹cy wbijamy jak najdalej od przewidywanej trasy kabla, pod k¹tem 90°. Nigdy nie

nale¿y pod³¹czaæ uziemienia do rur wodnych lub innych uziemionych urz¹dzeñ na badanym terenie,

poniewa¿ sygna³ powrotny mo¿e spowodowaæ b³êdne wskazanie lokalizacji.

3.4 Uziemienie bli¿szego koñca od³¹czamy. Dalszy koniec powinien mieæ "dobr¹ ziemiê". W³¹czamy

nadajnik i wybieramy czêstotliwoœæ 577 Hz, aby osi¹gn¹æ wiêkszy zasiêg sygna³u w kablu.

prêt uziemiaj¹cy

Nadajnik

czarny

nie od³¹czaæ
uziemienia

czerwony

nale¿y
od³¹czyæ
uziemienie

Zapamiêtaj: prêt uziemiaj¹cy nale¿y umieœciæ tak daleko
od nadajnika jak to jest mo¿liwe prostopadle do przewi-
dywanej trasy kabla.

Uziemienie
dalekiego koñca

Przypuszczalna
trasa kabla

Czerwony przewód
do kabla

Czarny przewód
do uziemienia

Nadajnik

4. Doprowadzenie sygna³u do kabli telefonicznych: metoda

z zastosowaniem obejmki Dyna- Coupler.

Zapamiêtaj! Szczêki obejmki musz¹ byæ dok³adnie zamkniête w czasie transmisji sygna³u.

4.1 Obejmka Dyna-Coupler przekazuje sygna³ do kabla selektywnie, wiêc nie wymaga od³¹czenia

uziemienia na jego bli¿szym koñcu. Wrêcz przeciwnie - metody tej nie nale¿y stosowaæ w przypad

ku braku uziemieñ na obu koñcach.

4.2 Obejmkê Dyna-Coupler umieszczamy na kablu

pomiêdzy miejscem pod³¹czenia uziemienia do

os³ony ekranuj¹cej a wejœciem kabla do ziemi

(patrz A). Musimy pamiêtaæ, ¿e jeœli umieœcimy

obejmkê powy¿ej miejsca pod³¹czenia uziemie

nia, sygna³ pop³ynie do ziemi a nie kablem

(patrz B).

4.3 W przypadku krótkich kabli, takich jak przy³¹

cza, nie nale¿y zak³adaæ obejmki na nieuziemio

ny koniec (C). Pracuje ona lepiej na uziemio

nym koñcu (D). Jeœli to mo¿liwe, nale¿y

uziemiæ koniec (C), jeœli nie wybieramy najwy¿

szej z mo¿liwych czêstotliwoœci.

Pamiêtaj: przy stosowaniu obejmki Dyna-Coupler nale¿y zawsze stosowaæ wysoki poziom sygna³u

wyjœciowego

Nadajnik

Przypuszczalna trasa kabla

krótki kabel

4.4 Jeœli kable s¹ d³ugie, usuwamy oba uzie

mienia i sygna³ p³ynie w obu kierunkach,

jak pokazano na rysunku.

4.5 W przypadku przy³¹cza lub kabla z odga³ê

zieniami, sygna³ doprowadzony obejmk¹

Dyna-Coupler dojdzie w ca³oœci jedynie do

pierwszego wêz³a i tam rozp³ynie siê, jak

pokazano na rysunku. Jeœli w czasie

wyznaczania trasy takiego kabla dŸwiêk

dochodz¹cy z g³oœnika i poziom odbiera

nego sygna³u emisyjnego nagle spadn¹,

oznacza to, ¿e odbiornik przekroczy³ punkt

wêz³owy. Jest to prosty sposób odnajdy

wania rozga³êzieñ kabla.

4.6 Sytuacja, w której kilka kabli pod³¹czo

nych jest do wspólnego uziemienia, nie

przeszkadza w korzystaniu z obejmki

Dyna-Coupler. Chocia¿ sygna³ przenosi siê

do wszystkich kabli, kabel z obejmk¹ jest

³atwy do zidentyfikowania, poniewa¿ p³y

nie nim sygna³ najmocniejszy.

d³ugie kable

silny sygna³

s³aby sygna³

5. Lokalizacja zapasów i z³¹cz kabli.

5.1 Aby odnaleŸæ z³¹cze albo zapas kabla musimy

najpierw wyznaczyæ i oznakowaæ przebieg

trasy kabla.

5.2 Na oznaczonym kablu znajdujemy miejsce,

w którym odbieramy najmocniejszy sygna³

i resetujemy wzmocnienie (przycisk GAIN

ADJUST).

5.3 Nastêpnie ponownie przechodzimy wzd³u¿

wyznaczonej trasy kabla, z t¹ ró¿nic¹, ¿e

uchwyt odbiornika trzymamy prostopadle do

osi kabla (patrz rysunek obok). Kiedy odbior

nik przesuwa siê nad zapasem lub z³¹czem ka

bli, sygna³ emisyjny wzrasta i wykres s³upko

wy zamyka siê. W takim przypadku nale¿y

odkryæ kabel i sprawdziæ czy zlokalizowane

odga³êzienie faktycznie istnieje.

6. Lokalizacja nieznanych odga³êzieñ kabli.

6.1 Aby sprawdziæ czy nieznane odga³êzienia wy

chodz¹ ze z³¹cz kablowych, najpierw musimy

zlokalizowaæ przebieg trasy kabla i oznaczyæ

go. Potem, poruszaj¹c siê po oznaczonej trasie

kabla, lokalizujemy z³¹cza i znakujemy je

(patrz punkt 5.).

6.2 Jeœli w czasie standartowego wyznaczania

trasy kabla wzmocnienie odbiornika nie by³o

w³¹czone, nale¿y wróciæ na trasê i odnaleŸæ

punkt szczytowy sygna³u pochodz¹cego z

kabla, a nastêpnie zresetowaæ wzmocnienie

(przycisk GAIN ADJUST)

6.3 Oddalamy siê na odleg³oœæ 3 do 7,5 m od wy

znaczonej trasy kabla i oznakowanego z³¹cza.

Trzymaj¹c odbiornik w ten sposób, by koniec

wskaŸnika wbudowanego w uchwyt odbior

nika tworzy³ z oznakowanym z³¹czem liniê

prost¹, idziemy po okrêgu z uchwytem odbior

nika skierowanym przez ca³y czas w stronê

oznacznika z³¹cza.

6.4 Z chwil¹ przekraczania odga³êzienia lub trasy

kabla z g³oœnika odbiornika dobiega znacznie

silniejszy dŸwiêk. Poniewa¿ ze z³¹cza mo¿e

wychodziæ kilka kabli, trzeba oznakowaæ ka¿de

pojawienie siê sygna³u na okrêgu i po zloka

lizowaniu odga³êzienia wyznaczyæ i ozna

kowaæ przebieg jego trasy.

pêtla

z³¹cze
koñcowe

odbiornik
prostopadle
do osi kabla

Wyznaczona
trasa kabla

3 do 8 m

oznaczenie
z³¹cza

odbiornik ustawiony w
kierunku do punktu ‘X’

7. Lokalizacja kabli wychodz¹cych z szaf, garnków i puszek

kablowych.

7.1 Aby zlokalizowaæ trasê pojedynczego kabla, wychodz¹cego z szaf, garnków i puszek kablowych,

musimy zachowaæ nastêpuj¹c¹ kolejnoœæ dzia³añ:

7.2 Doprowadzamy sygna³ pr¹dowy do wybranego przez nas kabla, korzystaj¹c z obejmki Dyna-

Coupler. Jeœli g³owica kablowa w szafie nie jest uziemiona, nale¿y j¹ uziemiæ, wykorzystuj¹c prêt

uziemiaj¹cy i kabel przed³u¿aj¹cy.

7.3 Oddalamy siê od szafy kablowej na odleg³oœæ 3 do 7.5 m. Trzymaj¹c odbiornik tak, by koniec

wskaŸnika wbudowanego w uchwyt odbiornika tworzy³ z rogiem szafy liniê prost¹, idziemy po

okrêgu dooko³a szafy z uchwytem nadajnika skierowanym ca³y czas w jej stronê.

7.4 Z chwil¹ przekroczenia ukrytego kabla odbieramy sygna³ emisyjny, o czym informuje nas dŸwiêk

dobywaj¹cy siê z odbiornika. Zatrzymujemy siê i zlokalizowawszy punkt o najwiêkszym nasileniu

sygna³u, naciskamy przycisk wzmocnienia. (przycisk GAIN ADJUST). Sprawdziwszy cyfrowe

wskazanie wzglêdnej mocy sygna³u emisyjnego, zapamiêtujemy liczbê i idziemy dalej po okrê

gu..W miarê oddalania siê od kabla wartoœæ sygna³u emisyjnego maleje. Naciskamy ponownie

przycisk wzmocnienia i kiedy znowu odbierzemy sygna³ emisyjny, znajdujemy punkt o najwy¿

szym poziomie mocy tego sygna³u. Jeœli ten poziom jest wy¿szy o 25 punktów od innych (ju¿ zna

lezionych), to trafiliœmy na nasz poszukiwany kabel. Jeœli poziomy sygna³ów s¹ zbli¿one, wówczas

mierzymy g³êbokoœæ ka¿dego kabla i w zale¿noœci od modelu lokalizatora zapamiêtujemy wskaza

nie wykresu s³upkowego lub cyfrowego wskaŸnika w trybie pr¹dowego pomiaru g³êbokoœci (jest to

wzglêdny pomiar pr¹du przep³ywaj¹cego przez kabel). Kabel, dla którego wykres s³upkowy wype³

ni siê przynajmniej o dwa segmenty wiêcej lub wartoœæ cyfrowego wskaŸnika jest wiêksza ni¿ dla

pozosta³ych, jest naszym poszukiwanym kablem.

Sygna³ emisyjny podawany z
nadajnika przez Dyna-Coupler

szafa

3 do 8 m

odbiornik ustawiony w
kierunku do szafy

8. Lokalizacja przy³¹czy.

8.1 W przypadku wyznaczania przebiegu trasy przy³¹cza od domu mieszkalnego lub innego budynku

najbardziej wskazane jest pod³¹czenie nadajnika w³aœnie w tych obiektach. Korzystamy z trybu

pod³¹czenia bezpoœredniego i stosujemy standartowe techniki opisane wczeœniej.

9. Lokalizacja przerwy w kablu.

9.1 Aby zlokalizowaæ niepod³¹czony albo przerwany koniec kabla lub przy³¹cza stosujemy nastêpuj¹cy

tryb postêpowania:

9.2 Jeœli miejsce pod³¹czenia jest uziemione, pod³¹czamy nadajnik wykorzystuj¹c obejmkê Dyna-

Coupler. W przeciwnym razie stosujemy metodê pod³¹czenia bezpoœredniego. W obu metodach

wybieramy najwy¿sz¹ z dostêpnych czêstotliwoœci przy wysokim poziomie mocy sygna³u

wyjœciowego.

9.3 Wyznaczamy przebieg trasy kabla. Wartoœæ sygna³u emisyjnego odbieranego przez odbiornik

zmniejszy siê nagle po miniêciu przerwy lub koñca kabla.

10. Identyfikacja kabli.

10.1 Tê procedurê stosuje siê przy identyfikacji pojedynczego kabla w grupie podobnych kabli.

W dostêpnym miejscu, gdzie identyfikowany kabel jest nam znany, pod³¹czamy nadajnik za

pomoc¹ obejmki Dyna-Coupler. Wybieramy najwy¿sz¹ z dostêpnych czêstotliwoœci i ustawiamy

wysoki poziom sygna³u wyjœciowego. Usuniêcie uziemieñ kabla nie jest konieczne. Na dalszym

koñcu wi¹zki kabli w dostêpnym miejscu pod³¹czamy do odbiornika za pomoc¹ kabla przed³u

¿aj¹cego drug¹ obejmkê. Odbiornik ustawiamy w trybie PEAK i wybieramy tê sam¹ czêstotliwoœæ

jak w nadajniku. Sprawdzamy pierwszy kabel z wi¹zki, zaciskaj¹c na nim obejmkê. Naciskamy

przycisk GAIN ADJUST (regulacja wzmocnienia) i obserwujemy wskaŸnik cyfrowy, który poka

zuje wzglêdn¹ wartoœæ mocy sygna³u. Zapamiêtujemy liczbê i kontynuujemy sprawdzanie, pod³¹

czaj¹c siê do nastêpnych kabli. Jeœli wartoœæ mocy sygna³u jest wiêksza ni¿ poprzednia, naciskamy

przycisk GAIN ADJUST, jeœli jest mniejsza - ignorujemy j¹. W ten sposób sprawdzamy wszystkie

kable w wi¹zce - kabel z najwy¿sz¹ wartoœci¹ odczytu jest kablem przez nas poszukiwanym.

11. Identyfikacja par.

11.1 Ta procedura s³u¿y do identyfikacji pojedynczej ¿y³y wewn¹trz tego samego kabla. Jeœli u¿ywamy

obejmki Dyna-Coupler, ¿adnej z par nie musimy przecinaæ. Korzystanie z wysokich czêstotliwoœci

pozwala na identyfikacjê ¿y³ nawet w zamoczonej czêœci kabla papierowego.

11.2 Na z³¹czu lub w innym dostêpnym miejscu pod³¹czamy obejmkê nadajnika w ten sposób, aby obj¹æ

ni¹ identyfikowan¹ parê. W celu zminimalizowania zak³óceñ par czynnych, spowodowanych prac¹

nadajnika, zaciskamy obejmkê wokó³ pary ¿y³ A(T) i B(R) oraz upewniamy siê, ¿e jest zamkniêta

dok³adnie. Wybieramy tryb TONE oraz najwy¿sz¹ mo¿liw¹ czêstotliwoœæ. Jeœli nadajnik, który

obs³ugujemy nie ma wspomnianego trybu, mo¿na zast¹piæ go trybem TRACE.

11.3 W miejscu identyfikacji do odbiornika pod³¹czamy 1.8 m kablem sondê indukcyjn¹ (sonda i kabel

stanowi¹ wyposa¿enie dodatkowe) i wybieramy ten sam tryb pracy i tê sam¹ czêstotliwoœæ jak

wczeœniej w nadajniku.

11.4 Wprowadzamy sondê w wi¹zkê par (czwórek) i naciskamy przycisk GAIN ADJUST. Nastêpnie

rozdzielamy pary (czwórki) na dwie wi¹zki i wprowadzamy sondê w ka¿d¹ z nich, obserwuj¹c

wskaŸnik cyfrowy. Wi¹zka z wy¿sz¹ wartoœci¹ odczytu zawiera szukan¹ parê. Kontynuujemy

dalszy podzia³ wi¹zki, przeprowadzaj¹c analogiczne pomiary, a¿ szukana para zostanie

wyizolowana.

Zapamiêtaj! Na bocznej powierzchni sondy indukcyjnej znajduje siê rowek wskazuj¹cy miejsce zabu

dowy cewki odbiorczej. Cewka ta jest tak ustawiona, ¿e sygna³ przez ni¹ odbierany bêdzie

najsilniejszy, kiedy umiejscowimy sondê prostopadle do ¿y³ w kablu.

nadajnik

odbiornik

nale¿y obj¹æ oba prze-
wody pary czyli A i B

próbnik
indukcyjny

12. Lokalizacja skrzy¿owañ par w z³¹czu.

Pierwsze pod³¹czenie

12.1 Aby ustaliæ z³¹cze, w którym pojawi³o siê skrzy¿owanie par, pod³¹czamy nadajnik do jednej z tych

par np. A1 (T1), B1 (R1). Na dalszym koñcu poza z³¹czem obie pary A1( T1) B1 (R1), A2 (T2) B2

(R2) zwieramy.

12.2 W nadajniku wybieramy tryb TONE i nisk¹ czêstotliwoœæ.

12.3 Korzystaj¹c z odbiornika ze wzmacniaczem lub cewk¹ dŸwiêkow¹, odbieramy s³aby sygna³

dŸwiêkowy na odcinku od nadajnika do z³¹cza i mocny na odcinku od z³¹cza do zwarcia.

12.4 Aby zweryfikowaæ pomiary s³u¿¹ce ustaleniu z³¹cza, pod³¹czamy nadajnik do nieskrzy¿owanej

¿y³y z jednej pary i do skrzy¿owanej ¿y³y z drugiej pary. Odbieramy wtedy mocny sygna³

dŸwiêkowy na odcinku od nadajnika do z³¹cza, a s³aby na odcinku od z³¹cza do zwarcia.

nadajnik

sygna³

s³aby

sygna³
mocny

para 1

para 2

Drugie pod³¹czenie

zwarcie

zamiana

para 1

para 2

sygna³

s³aby

sygna³
mocny

nadajnik

zwarcie

R2 i T1 s¹
zamienione

zamiana

13. Lokalizacja œwiat³owodów.

A. Czy œwiat³owód mo¿e byæ zlokalizowany?

13.1 Kable œwiat³owodowe stanowi¹ zespó³ uformowanych w³ókien optycznych (œwiat³owodów)

wzmocniony elementem wytrzyma³oœciowym i zabezpieczony pow³ok¹ zewnêtrzn¹. Pow³oka ta

mo¿e, ale nie musi byæ metalowa. Jeœli jest niemetaliczna, producent mo¿e umieœciæ wewn¹trz

metaliczny element wzmacniaj¹cy (drut). Niektóre kable œwiat³owodowe nie maj¹ ¿adnych

zewnêtrznych metalowych struktur - w tym przypadku k³ad¹c kabel mo¿emy po³o¿yæ razem ze

œwiat³owodem w kanalizacji izolowany drut lub zastosowaæ taœmê z wewnêtrzn¹ wk³adk¹

metalow¹. Jeœli wewn¹trz lub w bezpoœrednim otoczeniu œwiat³owodu brak jest elementów

metalicznych, wyznaczenie trasy kabla bêdzie niemo¿liwe.

13.2 Zazwyczaj nie ma problemu ze znalezieniem kabli œwiat³owodowych w kanalizacjach kablowych

lub rurowych. Linie œwiat³owodowe ³¹cz¹ zwykle stacjê g³ówn¹ (SG) ze stacj¹ koñcow¹ (SK) lub

punktem rozdzielczym. Wiele z³¹czy jest umieszczonych w studniach kablowych lub w

zasobnikach z³¹czowych. W zasadzie przyjmuje siê, ¿e metaliczne pow³oki i elementy

wzmacniaj¹ce uziemia siê w punktach koñcowych, lecz nie jest to powszechne - uziemienie mo¿e,

ale nie musi wystêpowaæ. Zdarza siê równie¿, ¿e jest pod³¹czone przez zdalnie wzbudzany

przekaŸnik albo urz¹dzenie antyprzepiêciowe. Niektóre instalacje posiadaj¹ wbudowany na sta³e

nadajnik, który selektywnie doprowadza sygna³ pr¹dowy do jednego z kilku kabli

œwiat³owodowych. Jeœli taki nadajnik wytwarza sygna³ o czêstotliwoœci 577 Hz, to mo¿emy trasê

przebiegu œwiat³owodu zlokalizowaæ przy pomocy odbiornika Dynatela.

studnia kablowa

SG lub SK

metaliczny element
wytrzyma³oœciowy

Do SG
lub SK

B. Doprowadzanie sygna³u.

13.3 Jeœli w centrali znajduje siê stojak z zamontowanym na sta³e nadajnikiem, musi byæ on ustawiony

na czêstotliwoœæ 557 Hz i pod³¹czony do pow³oki lub elementu wzmacniaj¹cego kabla œwiat³owo

dowego, którego trasê chcemy wyznaczyæ. Przy braku takiego urz¹dzenia korzystamy z nadajnika

Dynatela, pod³¹czaj¹c go w stacji g³ównej lub stacji koñcowej albo do z³¹cza.

Pod³¹czenie w SG lub SK.

13.4 Aby pod³¹czyæ nadajnik, przenosimy go w

miejsce, gdzie elementy metalowe œwia

t³owodu s¹ uziemione. (Zazwyczaj jest to

w pobli¿u stojaka z cyfrowymi urz¹dzenia

mi przetwarzaj¹cymi.) Uziemienie kabla

œwiat³owodowego od³¹czamy.

13.5 Sprawdzamy opornoœæ u¿ywaj¹c trybu

OHMS. Wzglêdnie du¿a opornoœæ (wiêksza

ni¿ 2 k

Ω

) oznacza, ¿e na drugim koñcu

kabla w stacji koñcowej lub z³¹czach po

œrednich brak jest uziemieñ. Jeœli rezystan

cja jest bardzo niska (mniej ni¿ 250 ohm),

to znaczy, ¿e istnieje jeszcze jedno uzie

mienie kabla w obrêbie stacji. Obie okoli

cznoœci spowoduj¹, ¿e tylko niewielka

czêœæ sygna³u pr¹dowego dotrze do kabla

œwiat³owodowego na zewn¹trz. Warunki

akceptowalne rezystancji mieszcz¹ siê w

przedziale od 250 ohm do 2 kohm.

Pod³¹czenie do z³¹cza.

13.6 Aby pod³¹czyæ nadajnik do z³¹cza, musimy mieæ dostêp do zasobnika z³¹czowego. Jeœli zasobnik

posiada jedno lub dwa metalowe wyprowadzenia po³¹czone z ziemi¹, wówczas mo¿emy do³¹czyæ

do nich nadajnik.

13.7 Jeœli zasobnik z³¹czowy ma dwa wyprowa

dzenia, jedno z nich najprawdopodobniej

jest do³¹czone do metalowej pow³oki lub

metalicznego elementu wzmacniaj¹cego na

wejœciu do z³¹cza, a drugie na jego wyjœciu.

To umo¿liwia nam do³¹czenie nadajnika

zarówno od strony wejœcia jak i wyjœcia.

Zdarza siê, ¿e wyprowadzenia uziemieñ s¹

po³¹czone wewn¹trz zasobnika

œwiat³owodowego.

metaliczny

element

wzmacniaj¹cy

13.8 Maksymalny sygna³ pr¹dowy s³u¿¹cy do

wyznaczania trasy kabla otrzymamy

wtedy, gdy przed pod³¹czeniem nadajnika

od³¹czymy wszystkie uziemienia z³¹cza.

Niestety, w niektórych przypadkach jest

to niemo¿liwe i wtedy sygna³ pr¹dowy

wykorzystywany przy lokalizacji jest

s³abszy, poniewa¿ rozdziela siê na kabel

wejœciowy, kabel wyjœciowy i "ziemiê".

13.9 W przypadku wyznaczania trasy kabla

œwiat³owodowego d³u¿szego ni¿ 6,5 km

nale¿y u¿yæ sygna³u wyjœciowego o

wysokim poziomie.

C. Wyznaczanie przebiegu trasy kabla œwiat³owodowego.

13.10

Kiedy wyznaczamy przebieg trasy kabla z SG lub SK poza budynkiem, w³¹czamy odbiornik,

wybieraj¹c tê sam¹ czêstotliwoœæ co w nadajniku.

13.11

Przeszukujemy teren, a¿ natrafimy na sygna³ emisyjny pochodz¹cy z kabla œwiat³owodowego.

Przebieg trasy kabla przy studni kablowej lub zasobniku z³¹cza wyznaczamy id¹c po okrêgu wokó³

z³¹cza, odwróceni do niego przodem lub ty³em. Kabel lokalizujemy w chwili odebrania

wzmagaj¹cego siê sygna³u (w miarê potrzeby regulujemy wzmocnienie nadajnika przyciskiem

(GAIN ADJUST). Po zlokalizowaniu kabla wyznaczamy przebieg jego trasy.

13.12

W przypadku wyznaczania przebiegu trasy kabla na du¿ych odleg³oœciach moc sygna³u

zmniejsza siê zarówno na skutek up³ywnoœci kabla do ziemi, wynikaj¹cej z jego parametrów

pojemnoœciowych, jak i z powodu zastosowania dodatkowych uziemieñ z³¹czy na trasie.

Uziemienie z³¹cza œwiat³owodowego powoduje nag³y lub wyraŸny spadek sygna³u, poniewa¿

rozdziela siê on na p³yn¹cy do "ziemi" i œwiat³owodem. Uziemienie z³¹czy œwiat³owodowych mo¿e

drastycznie ograniczyæ zasiêg stosowania lokalizatora kabli, przynajmniej do czasu zastosowania

nadajnika du¿ej mocy. Nag³y spadek sygna³u mo¿e natomiast s³u¿yæ jako wskaŸnik obecnoœci

uziemienia na z³¹czu.

Kabel œwiat³owodowy

z metalicznym elementem

wzmacniaj¹cym

lokalne

uziemienie

Z³¹cze

Czêœæ 3

Techniki lokalizacji kabli zasilaj¹cych

1. Wprowadzenie

1.1 Aby uzyskaæ ogólne informacje o ka¿dej z przedstawionych ni¿ej metod doprowadzania sygna³u,

nale¿y zapoznaæ siê z pierwsz¹ czêœci¹ tego opracowania. Nastêpne paragrafy przedstawi¹

szczegó³owe instrukcje doprowadzania sygna³u przy lokalizacji kabli zasilaj¹cych.

Uwaga! niebezpieczeñstwo! Napiêcie wy¿sze ni¿ 240 V mo¿e spowodowaæ uszkodzenie urz¹dzenia

oraz jest niebezpieczne dla zdrowia i ¿ycia ludzi. Przed w³¹czeniem nadajnika nale¿y

sprawdziæ wszystkie po³¹czenia. Nastêpnie nale¿y w³¹czyæ nadajnik w trybie Ohm

i sprawdziæ odczyt napiêcia. W razie koniecznoœci nale¿y wykonaæ standardowe czynnoœci w

celu zmniejszenia napiêcia.

2. Doprowadzenie sygna³u do kabli zasilaj¹cych: metoda

pod³¹czenia bezpoœredniego.

2.1 Istnieje wiele mo¿liwoœci bezpoœredniego pod³¹czenia nadajnika w celu zlokalizowania kabla

zasilaj¹cego - sygna³ pr¹dowy mo¿emy doprowadziæ m.in. do transformatora, licznika lub do

samego kabla.

A. Doprowadzenie sygna³u do transformatora.

2.2 Sygna³ pr¹dowy mo¿e byæ doprowadzony do transformatora przez pod³¹czenie nadajnika do

wszystkich przewodów neutralnych (zarówno pierwotnych, jak i wtórnych), które s¹ uziemione

przy transformatorze. W tym celu wystarczy podpi¹æ nadajnik do szafy transformatorowej, bez

potrzeby otwierania transformatora lub od³¹czania napiêcia zasilaj¹cego któregokolwiek z kabli.

Sygna³ pr¹dowy bêd¹ jednak przewodziæ przewody neutralne wszystkich kabli i trudno bêdzie

zidentyfikowaæ pojedynczy kabel.

Uziemienie
dalekiego koñca

Przypuszczalna
trasa kabla

Zapamiêtaj: Nigdy nie nale¿y pod³¹czaæ uziemienia do rur
wodoci¹gowych lub innych instalacji znajduj¹cych siê
w pobli¿u. Sygna³ powrotny mo¿e zak³ócaæ lokalizacjê.

Czerwony przewód do
skrzynki licznikowej

Czarny przewód
do uziemienia

Nadajnik

B. Doprowadzanie sygna³u przy liczniku.

2.3 Poniewa¿ wtórne przewody neutralne s¹ dobrze uziemione zarówno przy liczniku, jak i w

transformatorze, mo¿emy kable wtórne pod napiêciem lokalizowaæ przez pod³¹czenie nadajnika

bezpoœrednio do tablicy (skrzynki) licznikowej. Poniewa¿ transformator ma zazwyczaj lepsze

uziemienie ni¿ licznik, korzystniej jest doprowadziæ sygna³ do tablicy (skrzynki) licznikowej.

Sygna³ pr¹dowy doprowadzony do transformatora jest s³abszy.

2.4 Prêt uziemiaj¹cy musimy umieœciæ jak najdalej od uziemienia licznika. W razie koniecznoœci

mo¿emy przewód uziemiaj¹cy przed³u¿yæ izolowanym drutem. Oszczêdzamy przy tym na czasie,

poniewa¿ nie musimy otwieraæ transformatora ani skrzynki licznikowej. Nale¿y wybraæ ni¿sz¹

czêstotliwoœæ, która trudniej przenosi siê na inne kable ni¿ wy¿sze czêstotliwoœci

C. Doprowadzenie sygna³u pr¹dowego do kabli wtórnych nie bêd¹cych pod

napiêciem.

2.5 Aby wydzieliæ sygna³ pr¹dowy dla jednego kabla, pod³¹czamy nadajnik do ¿y³y kabla nie bêd¹cego

pod napiêciem, z uziemionym dalszym koñcem. Korzystamy z metody pod³¹czenia bezpoœredniego

(patrz rysunek).

Prêt uziemiaj¹cy umie-
szczony prostopadle
do trasy kabla

czarny

czerwony

uziemienie
dalszego koñca

3. Doprowadzenie sygna³u do kabli zasilaj¹cych: metoda indukcyjna.

Zawiasy pokrywy

nadajnika

3.1 W metodzie indukcyjnej sygna³ jest wysy³any w otaczaj¹cy teren. ¯adne pod³¹czenia kablowe nie

s¹ konieczne. Nale¿y stosowaæ tê metodê, kiedy w pobli¿u nie ma ¿adnych innych kabli lub gdy

wczeœniej zidentyfikujemy wszystkie przewodz¹ce uzbrojenia terenu.

3.2 Stawiamy nadajnik na ziemi nad kablem, który lokalizujemy. Zawiasy nadajnika, jak pokazano

powy¿ej, powinny byæ w jednej linii z tras¹ poszukiwanego kabla. Nale¿y upewniæ siê, czy

nadajnik znajduje siê dok³adnie nad kablem.

3.3 W³¹czamy nadajnik i wybieramy sygna³ 33 kHz lub wy¿szy.

3.4 Sprawdzamy poziom sygna³u, umieszczaj¹c odbiornik w odleg³oœci 15 m od nadajnika na ziemi

blisko przewidywanego przebiegu kabla. Obracamy nadajnik po ziemi o 180° tam i z powrotem,

staraj¹c siê znaleŸæ po³o¿enie, w którym z odbiornika bêdzie dochodzi³ najg³oœniejszy dŸwiêk. Jeœli

odbiornik nie reaguje na zmiany po³o¿enia nadajnika, musimy wróciæ do nadajnika i nastawiæ go na

wy¿sz¹ czêstotliwoœæ. Jeœli i to nie przyniesie zadowalaj¹cego rezultatu, nale¿y zwiêkszyæ moc

sygna³u wyjœciowego, u¿ywaj¹c przycisku wy¿szego poziomu mocy (patrz Instrukcja U¿ytkowa

s.5.). Mo¿emy równie¿ zwiêkszyæ wartoœæ odbieranego sygna³u, przestawiaj¹c nadajnik w inne

miejsce nad kablem (15 m od miejsca poprzedniego ustawienia).

Uziemienie
bliskiego koñca

Przypuszczalna trasa
kabla lub ruroci¹gu

Uziemienie
dalszego koñca

4. Doprowadzanie sygna³u do kabli zasilaj¹cych: metoda z

zastosowaniem obejmki Dyna-Coupler.

Ostrze¿enie! Jeœli korzystamy z obejmki Dyna-Coupler przy kablach pod napiêciem, istnieje

zagro¿enie pora¿eniem elektrycznym. Nale¿y stosowaæ okreœlone przepisami œrodki

ostro¿noœci. NIE WOLNO KORZYSTAÆ Z TEJ METODY PRZY KABLACH

PRZEWODZ¥CYCH PR¥D O WARTOŒCI SKUTECZNEJ NAPIÊCIA POWY¯EJ

600 V!

A. Doprowadzanie sygna³u do kabli zasilaj¹cych pierwotnych.

4.1 Aby doprowadziæ sygna³ pr¹dowy do przewodu neutralnego w kablach pierwotnych, wtórnych

i kablach pod napiêciem, stosujemy metodê z wykorzystaniem obejmki Dyna-Coupler. Przewód

neutralny i jego uziemienia tworz¹ dla sygna³u pr¹dowego obwód zamkniêty. Kiedy doprowadzimy

sygna³ z obejmki do przewodu neutralnego gdziekolwiek miêdzy uziemieniami, bêdzie on p³yn¹³

w czêœci kabla miêdzy nimi.

4.2 Jest bardzo wa¿ne, gdzie umieœcimy obejmkê na

koncentrycznym przewodzie neutralnym. Na pierwot

nym kablu trójfazowym zaciskamy obejmkê wokó³

wszystkich koncentrycznych przewodów neutralnych

- tak blisko ziemi, jak to jest mo¿liwe. Sygna³ pr¹do

wy przenosi siê na ka¿dy z kabli w równym stopniu.

4.3 Wa¿ne jest, by nie umieszczaæ obejmki wokó³ tylko

jednego z kabli pierwotnych. Przy kablach zakopa

nych w jednym rowie kablowym wywo³a to efekt

wzajemnego znoszenia siê sygna³ów emisyjnych

(sygna³ pr¹dowy p³ynie tym kablem w jednym

kierunku, pozosta³ymi w przeciwnym).

4.4 W jednofazowym kablu pierwotnym w konfiguracji

pêtlowej znoszenie siê sygna³ów emisyjnych nie

stanowi problemu. Aby zlokalizowaæ kabel, mo¿emy

doprowadziæ sygna³ do jednego z neutralnych

przewodów koncentrycznych.

Zapamiêtaj!

Przy korzystaniu z obejmki Dyna-Coupler nale¿y zawsze stosowaæ wysoki poziom sygna³u

wyjœciowego.

przewody
neutralne

Potrójny koniec pierwotnego kabla
trójfazowego

Dyna-Coupler

uziemienie

Koñce pierwotnych kabli
jednofazowych

Dyna-Coupler

przewody
neutralne

uziemienie

B Doprowadzenie sygna³u do kabli zasilaj¹cych wtórnych.

4.5 Aby zlokalizowaæ kable wtórne, naj³atwiej jest

dostaæ siê do przewodu neutralnego przy skrzynce

licznikowej. Istnieje kilka sposobów doprowadzenia

sygna³u do przewodu neutralnego. Jeœli rura ochron

na jest niemetaliczna (zazwyczaj PCV), zak³adamy

wokó³ niej obejmkê Dyna-Coupler - jak pokazano na

rysunku. Aby sygna³ by³ transmitowany, szczêki

obejmki musz¹ byæ dok³adnie zaciœniête (jest to

niemo¿liwe, gdy rura ochronna przylega do elewacji

budynku).

4.6 Jeœli zaciœniêcie obejmki na rurze ochronnej jest

niemo¿liwe, musimy zerwaæ plombê ze skrzynki

licznikowej, otworzyæ j¹ i zacisn¹æ obejmkê bezpo

œrednio wokó³ przewodu neutralnego wewn¹trz

skrzynki (patrz rysunek).

4.7 Niektóre liczniki mog¹ mieæ zewnêtrzny przewód

uziemiaj¹cy biegn¹cy ze skrzynki licznikowej do

prêta uziemiaj¹cego. W tym przypadku obejmkê

nale¿y zacisn¹æ w³aœnie wokó³ tego przewodu (patrz

rysunek). Od przewodu uziemiaj¹cego sygna³ pr¹do

wy przep³ywa do przewodu neutralnego w skrzynce

licznikowej. Obejmka powinna byæ umieszczona

ponad innymi uziemieniami do³¹czonymi do prêta

uziemiaj¹cego - w przeciwnym razie sygna³ mo¿e

byæ przeniesiony tak¿e na inne uziemienia.

s³upek
niemetaliczna

skrzynka
licznikowa

przewód
neutralny

skrzynka
licznikowa

przewód
neutralny

skrzynka
licznikowa

przewód
uziemiaj¹cy

s³upek
niemetaliczny

prêt
uziemiaj¹cy

5. Identyfikacja zapasów kabli

5.1 Aby zidentyfikowaæ zapasy umieszczone na trasie kabla, musimy najpierw wyznaczyæ i oznakowaæ

tê trasê. Nastêpnie na oznaczonym kablu znajdujemy miejsce, w którym odbieramy najmocniejszy

sygna³ i naciskamy przycisk GAIN ADJUST.

5.2 Ponownie przemierzamy wyznaczon¹ trasê kabla, trzymaj¹c odbiornik prostopadle do osi kabla

(patrz rysunek). Kiedy odbiornik przesunie siê nad zapasem, odbierany sygna³ emisyjny wzroœnie

i wykres s³upkowy zamknie siê. Ka¿de odnalezione w ten sposób miejsce nale¿y oznaczyæ.

6. Identyfikacja przerwy w kablu.

6.1 Czasami jest konieczne zlokalizowanie nie pod³¹czonego lub przerwanego koñca kabla.. Kabel

móg³ zostaæ przeciêty albo zakopany planowo do póŸniejszego wykorzystania. Jeœli jest on

odizolowany od ziemi, stosujemy nastêpuj¹c¹ technikê:

6.2 Pod³¹czamy nadajnik wykorzystuj¹c metodê pod³¹czenia bezpoœredniego. Nastêpnie korzystaj¹c

z trybu Ohm, sprawdzamy, czy zakopany koniec ma kontakt z ziemi¹ (niska rezystancja). Jeœli

rezystancja jest wysoka, wybieramy najwy¿sz¹ z mo¿liwych czêstotliwoœci.

6.3 W³¹czamy odbiornik na czêstotliwoœæ odpowiadaj¹c¹ czêstotliwoœci nadajnika i rozpoczynamy

wyznaczanie trasy kabla. W miejscu, gdzie zakopany jest koniec kabla, odbierany sygna³ emisyjny

nagle siê zmniejszy.

zapas kabla

odbiornik nale¿y trzymaæ

prostopadle do osi kabla

7. Identyfikacja pierwotnych kabli zasilaj¹cych.

7.1 Poni¿ej przedstawiamy sposób szczegó³owej identyfikacji kabla pierwotnego w grupie podobnych

kabli, przy u¿yciu odbiornika i obejmki Dyna-Coupler. (Czynnoœæ ta jest czasem nazywana

fazowaniem.) Sygna³ pr¹dowy doprowadzamy do badanego kabla z nadajnika, stosuj¹c metodê

pod³¹czenia bezpoœredniego.

7.2 Zgodnie ze standartowymi procedurami od³¹czamy wszystkie kable zarówno od strony Ÿród³a, jak

i obci¹¿enia i uziemiamy je. Kiedy wszystkie fazy zostan¹ od³¹czone i roz³adowane, kabel, który

chcemy zlokalizowaæ od³¹czamy od ziemi od strony obci¹¿enia.

7.3 Korzystaj¹c z metody pod³¹czenia bezpoœredniego doprowadzamy sygna³ z nadajnika do centralnej

¿y³y kabla pierwotnego, przewodz¹cego pr¹d o identyfikowanej fazie. Korzystamy z najni¿szej z

mo¿liwych czêstotliwoœci.

7.4 W miejscu identyfikacji kabla pod³¹czamy do odbiornika obejmkê Dyna-Coupler za pomoc¹ kabla

przed³u¿aj¹cego. Wybieramy tryb PEAK i czêstotliwoœæ tê sam¹ co w nadajniku.

7.5 Sprawdzamy pierwszy kabel w grupie przez zaciœniêcie wokó³ niego obejmki. Naciskamy przycisk

GAIN ADJUST i obserwujemy wskaŸnik cyfrowy w celu ustalenia relatywnej mocy sygna³u.

Zapamiêtujemy jego wartoœæ i kontynuujemy sprawdzanie zaciskaj¹c obejmkê na nastêpnym kablu

z grupy. Jeœli moc sygna³u jest wiêksza ni¿ w poprzednim pomiarze, naciskamy przycisk GAIN

ADJUST, jeœli zaœ mniejsza - ignorujemy j¹. Po sprawdzeniu wszystkich kabli w grupie, kabel z

najwy¿szym odczytem identyfikujemy jako ten, którego szukamy. Pomiary weryfikujemy przez

ponowne zaciskanie obejmki wokó³ ka¿dego kabla - tym razem bez naciskania przycisku GAIN

ADJUST. Sygna³ dŸwiêkowy z odbiornika us³yszymy tylko przy szukanym kablu.

uziemione koñce kabla

trójfazowego po stronie Ÿród³a

odbiornik

uziemione koñce kabla trój-

fazowego po stronie obci¹¿enia nadajnik pod³¹czony

do centralnej ¿y³y

kabla pierwotnego

nadajnik

8. Lokalizacja miejsca przerwania koncentrycznych przewodów

neutralnych.

8.1 Przerwanie koncentrycznych przewodów neutralnych powoduje, ¿e pr¹d neutralny szuka przejœcia

wokó³ miejsca przerwy. Przejœcie to tworzy siê zazwyczaj przez przyleg³¹ ziemiê i skutkuje

gradientem (wielkoœæ spadku na jednostkê odleg³oœci) napiêcia wokó³ miejsca uszkodzenia.

Przep³yw pr¹du o czêstotliwoœci 50 Hz mo¿e byæ odebrany na powierzchni za pomoc¹ ramki

doziemiaj¹cej. Jeœli jesteœmy przekonani o istnieniu przerwy przewodu neutralnego, w celu

zlokalizowania jej postêpujemy zgodnie z procedur¹ opisan¹ poni¿ej.

WA¯NE!

Pr¹d neutralny wokó³ miejsca przerwy mo¿e znaleŸæ przejœcie tak¿e przez bêd¹ce w

pobli¿u nieizolowane KABTV, z³¹cza lub inne uzbrojenia terenu, powszechnie

uziemiane w tym samym miejscu co urz¹dzenia energetyczne. W takim przypadku

metoda ta nie zdaje egzaminu.

W celu u³atwienia pracy wyznaczamy i znakujemu trasê przebiegu kabla.

Po wyznaczeniu trasy kabla pod³¹czamy ramkê doziemiaj¹c¹ do odbiornika, który

w³¹czamy i wybieramy tryb TONE. Nastêpnie przy pomocy przycisku czêstotliwoœci

wybieramy czêstotliwoœæ przemys³ow¹ (50 Hz).

Trzymamy odbiornik w jednej rêce a ramkê w drugiej. Wbijamy sondy ramki do koñca,

jak najbli¿ej oznaczonej trasy kabla i równolegle do niego, rozpoczynaj¹c w odleg³oœci

przynajmniej 6 m od transformatora, Nastêpnie naciskamy przycisk GAIN ADJUST.

Kontynuujemy co kilka kroków wbijanie sond ramki wzd³u¿ trasy kabla, obserwuj¹c

wykres s³upkowy. Jednoczeœnie zwracamy uwagê na dŸwiêk dochodz¹cy z g³oœnika.

Nale¿y pamiêtaæ o równoleg³ym po³o¿eniu ramki w stosunku do trasy kabla.

Kiedy wykres s³upkowy i dŸwiêk z g³oœnika wzrosn¹, poruszamy siê powoli, wbijaj¹c

sondy ramki co kilka centymetrów. Ustalamy punkt na trasie kabla, gdzie wykres

s³upkowy wype³ni siê maksymalnie z obu stron. Jeœli bêdzie to wype³nienie ca³kowite,

naciskamy przycisk GAIN ADJUST.( Maksymalne wskazanie powinno wyst¹piæ nagle -

przestawianie ramki o kolejne 5 czy 6 stóp (1stopa = 30 cm) powoduje maksymalne skoki

wykresu s³upkowego z jednej strony na drug¹.) Przerwa w kablu bêdzie zlokalizowana

poni¿ej œrodka ramki przy maksymalnym wype³nieniu wykresu s³upkowego z obu stron.

Czêœæ 4. KABTV. Techniki lokalizacji kabli.

1. Wprowadzenie.

1.1 Aby uzyskaæ ogólne informacje o ka¿dej z przedstawionych ni¿ej metod doprowadzania sygna³u,

nale¿y zapoznaæ siê z pierwsz¹ czêœci¹ tego opracowania. Nastêpne paragrafy przedstawi¹

szczegó³owe instrukcje doprowadzania sygna³u przy lokalizacji kabli TVKA.

2. Doprowadzenie sygna³u do kabli KABTV. Metoda indukcyjna.

Zawiasy pokrywy

nadajnika

2.1 W metodzie indukcyjnej sygna³ jest wysy³any w otaczaj¹cy teren. ¯adne pod³¹czenia kablowe nie

s¹ konieczne. Nale¿y stosowaæ tê metodê, kiedy w pobli¿u nie ma ¿adnych innych kabli i rur lub

gdy wczeœniej zidentyfikujemy wszystkie przewodz¹ce uzbrojenia terenu.