Woda w rolnictwie i produkcji

ż

ywno

ś

ci

Gospodarka wodna

Główne problemy zwi

ą

zane z gospodarowaniem wod

ą

w rolnictwie to:

- zu

ż

ycie wody w procesie produkcji

ż

ywno

ś

ci

- problem nadmiaru wody w glebach rolniczych

- wyciek zwi

ą

zków biogennych ze sfery rolniczej (!)

- ostatnio: zmiany klimatu (zjawiska ekstremalne,

susze)

Głównym zadaniem
rolnictwa jest produkcja

ż

ywno

ś

ci.

• Produkcja

ż

ywno

ś

ci wymaga

zu

ż

ycia du

ż

ych ilo

ś

ci wody.

Ilo

ść

wody zu

ż

ywanej w procesie produkcji

ż

ywno

ś

ci jest ró

ż

na

na ró

ż

nych etapach tego procesu

Zale

ż

y tak

ż

e od czynników

klimatycznych.

Zu

ż

ycie wody w produkcji

ż

ywno

ś

ci

Utrzymywanie czysto

ś

ci w

gospodarstwie rolnym

Pojenie zwierz

ą

t

Nawadnianie gleby

Przetwórstwo

Mało

Stosunkowo mało

Zale

ż

y od klimatu!

Du

ż

o

1 krowa w ci

ą

gu

ż

ycia wypija

przeci

ę

tnie 10 m

3

wody

…ale wyprodukowanie paszy dla jednej

krowy wymaga zu

ż

ycia 675 m

3

wody

(3 m

3

/kg mi

ę

sa)

Zu

ż

ycie wody w produkcji ro

ś

linnej wiele

mniejsze:

wytworzenie 1 kg kukurydzy wymaga
dostarczenia 0,5 m

3

wody!

Szacuje si

ę

,

ż

e globalne zu

ż

ycie wody na potrzeby produkcji ro

ś

linnej

wynosi

6390Gm

3

/rok,

z czego 1359Gm

3

/rok przypada na produkcj

ę

ry

ż

u (21%).

Rodzaj

ż

ywno

ś

ci

Bezpo

ś

rednie

zu

ż

ycie

Produkcja

Cz

ęś

ciowe

nawadnianie 10%

Pełne nawadnianie

Mi

ę

so czerwone

42

7

300

3000

Drób l/kg

10

17

146

1750

Ryby l/kg

8,5

Mleko l/l

4

2

125

1250

Chleb l/800g

75

750

Cukier l/kg

10

161

1070

Kukurydza l/kg

25

500

Owoce l/kg

45

45

Piwo l/l

9

15

100

Wino l/but.

4

45

190

Napoje l/l

3

21

128

Rodzaj

ż

ywno

ś

ci

Bez nawadniania

Przy cz

ęś

ciowym

nawadnianiu 10%

Przy pe

ł

nym

nawadnianiu

Mi

ę

so czerwone

49

349

3049

Drób l/kg

27

173

1777

Ryby l/kg

8,5

8,5

8,5

Mleko l/l

6

131

1257

Chleb l/800g

75

750

Cukier l/kg

10

171

1080

Kukurydza l/kg

25

500

Owoce l/kg

45

45

Piwo l/l

9

24

109

Wino l/but.

4

51

194

Napoje l/l

3

24

131

Wg: Lundin i in 1999

Pami

ę

taj!

=

U

ż

ycie wody do nawodnie

ń

rolniczych

jest uzale

ż

nione od klimatu i poziomu rozwoju

gospodarki.

Wg FAO's Information System on Water and Agriculture

Wg FAO's Information System on Water and Agriculture

Wg FAO's Information System on Water and Agriculture

Łą

czny obszar nawodnie

ń

w Polsce:

1975 – 408 000 ha
1990 – 301 000 ha
1995 – 201 000 ha
2003 – 83 000 ha

Province

Irrigable area

2003 (ha)

Irrigable area

2005 (ha)

Area equipped for

irrigation on global

irrigation map (ha)

Dolnoslaskie

5 890

4 520

5 890

Kujawsko-Pomorskie

11 780

11 810

11 810

Lódzkie

9 630

12 330

12 330

Lubelskie

2 810

4 670

4 670

Lubuskie

4 050

6 100

6 100

Malopolskie

610

1 140

1 140

Mazowieckie

11 740

25 140

25 140

Opolskie

1 170

670

1 170

Podkarpackie

620

190

620

Podlaskie

3 380

1 740

3 380

Pomorskie

8 300

6 670

8 300

Slaskie

960

880

960

Swietokrzyskie

760

530

760

Warminsko-Mazurskie

9 820

24 040

24 040

Wielkopolskie

15 730

16 560

16 560

Zachodniopomorskie

11 180

7 230

11 180

POLSKA RAZEM

98 430

124 220

134 050

Wg FAO's Information System on Water and Agriculture

• W basenie Morza Bałtyckiego nawodnienia w

rolnictwie stosuje si

ę

od XVII wieku: Norwegia

• FAO: Dania 465 000 ha, Szwecja 115 000 ha,

Norwegia 97 000 ha, Polska 100 000, Finlandia
64 000 ha.

• Nawodnienia stosuje si

ę

do najbardziej

opłacalnych upraw: warzywa, owoce, ziemniaki
na glebach przepuszczalnych (w Szwecji 60%
upraw ziemniaka jest nawadnianych), buraki
cukrowe

• Woda do nawodnie

ń

pochodzi z ró

ż

nych

ź

ródeł

• Głównym

ź

ródłem s

ą

wody powierzchniowe

(jeziora i rzeki) – problem dost

ę

pno

ś

ci wody w

odpowiednim czasie oraz jako

ś

ci (retencja)

• Zbiorniki wody roztopowej w Skandynawii
• Wody podziemne w warunkach dobrej

alimentacji i zasobno

ś

ci (w Danii głównie w ten

sposób)

• Ewentualne u

ż

ycie

ś

cieków przemysłowych lub

komunalnych (problemy jako

ś

ci).

W krajach zlewiska Bałtyku problemem był zazwyczaj nadmiar
wody w glebie ni

ż

jej niedobór.

W naszym regionie wyst

ę

puj

ą

okresowe, sezonowe niedobory

wody – przede wszystkim w pocz

ą

tkowym okresie wegetacji

(maj).

Głównym problemem gospodarowania wod

ą

w rolnictwie w

naszym regionie było do tej pory

usuwanie nadmiaru wody .

O tym na kolejnych wykładach …