Sposoby wywierania sił i

wywoływania przemieszczeń

wstęp do projektowania maszyny

prostej

Dźwignie

Rysunki z programu

„Dajcie mi punkt podparcia a podniosę Ziemię”
Galileusz

Czy to prawda?

Mechanizmy śrubowe

Moment, który musi być przyłożony do łba
śruby (nakrętki), aby w śrubie wystąpiła siła
równa P

2

'

2

2

2

1

D

P

tg

P

d

M

M

M

T

p

n

m

g

r

·

+

÷

ø

ö

ç

è

æ

·

·

=

+

=

+

Mechanizmy śrubowe

Śruba z nakrętką jest maszyną prostą

umożliwiającą zwielokrotnienie siły

przykładanej do nakrętki (śruby)

Z drugiej strony:
M

n

= F

ręki

x L

klucza

2

'

2

2

2

1

D

P

tg

P

d

M

M

M

T

p

n

m

g

r

·

+

÷

ø

ö

ç

è

æ

·

·

=

+

=

+

Mechanizmy śrubowe

Możliwe różne konfiguracje mechanimów

Mechanizmy różnicowe i sumowe

Mechanizmy śrubowe

Obliczanie momentu i siły w śrubie

2

'

2

2

2

1

D

P

tg

P

d

M

M

M

T

p

n

m

g

r

·

+

÷

ø

ö

ç

è

æ

·

·

=

+

=

+

Projektowanie mechanizmu śrubowego

Odpowiedni dobór skojarzenia
materiałowego i ograniczenie
nacisków w gwincie:
nakrętki żeliwne

8-30 MPa

mosiężne

8-15 MPa

brązowe

10-30 MPa

z brązali

10-40 MPa

zatarcie powierzchni
nadmierne zużycie ścierne

śruba rozciągana - zerwanie śruby
śruba ściskana

- przekroczenie dopuszczalnych naprężeń
- wyboczenie

Dobór gwintu
1. rodzaj - gwint trapezowy symetryczny lub niesymetr.
2. średnica gwintu

3. Skok gwintu - ze znormalizowanych wartości wybór ze względu
na samohamowność i wymagane przełożenie mechanizmu,
ew. także możliwość skorzystania z mechanizmów różnicowych
(sumowych)

- zniszczenie trzpienia śruby

- zniszczenie gwintu

Mechanizmy linowe

Urządzenia hydrauliczne

Mechanizm zębatkowy

Zamiana ruchu obrotowego na posuwisty

Mechanizm krzywkowy

Mechanizm korbowy

Przekładnie momentów

Przekładnie zębate

Przekładnie pasowe