PiU-W6

21. grudzień 2006

P

I

U-W6-

PRZEBIEG

Charakter perseweracyjny – nie ustają po zakończeniu oddziaływania bodźca, ale trwa
przez jakiś czas nadal.

Najpierw ślady mają charakter nietrwały, ale potem następuje konsolidacja, żeby mogły się utrwalić
i przekształcić w trwałe ślady pamięciowe.

Procesy perseweracyji i konsolidacji są niezbędne do wyjaśnienia zjawiska hamowania

Homowanie retroaktywne polega na obniżeniu wykonania zadania A w efekcie następującego po
nim zadania B, które zakłóca późniejsze wykonanie zadania A.

Badanie nad tym hamowaniem robi się wg schematu:
grupa exp.i kontrolna
W exp. są etapy : a) uczenie się zadania A, b) uczenie się zadania B, c) odtwarzanie zadania A
W kontrolnej: jest tylko etap a) i c)
Porównując odtwarzania w grupach. Jeśli w exp. Jest niższe niż w kontrolnej tzn., że nastąpiło
hamowanie retroaktywne. Wielkość hamowania związana jest z podobieństwem zadania A i B. Im
większe prawdopodobieństwo tym większe hamowanie.

Ułatwienie retroaktywne.
Oba te zjawiska badał Ch. Osgood, który sformułował 3 prawa empiryczne. W badaniach
wykorzystał słowa sensowne, zgłoski bezsensu, figury geometryczne. Etapy badania zgodnie z
wcześniej przedstawionym schematem.
Pierwszy element pary nazywał się bodźcem, a drugi reakcją. Kombinacje :
SR-SR1 (w materiale interpolowalnym są takie same bodźce co w początkowym, ale różnią się
reakcją),
SR-S1R (różniły się bodźce)
SR-S1R1 (w interpolowalnym występują inne bodźce i inne reakcje)

Pierwsze prawo empiryczne
Jeżeli zarówno w materiale początkowym, jak i interpolowanym pierwsze elementy par są
identyczne, a drugie elementy różne, to pomiar zapamiętania wykazuje hamowanie retroaktywne.
Wielkość hamowania zależy od stopnia podobieństwa między drugimi elementami par obu
materiałów, czyli zmniejsza się wraz ze zwiększeniem podobieństwa między nimi.

Drugie prawo
Jeśli zarówno w materiale początkowym, jak i interpolowanym drugie elementy par są identyczne,
a pierwsze elementy par są różne, to pomiar zapamiętania wykazuje ułatwienie retroaktywne.
Wielkość tego ułatwienia wzrasta wprost proporcjonalnie do podobieństwa między bodźcami obu
materiałó.

Strona 1 z 4

PiU-W6

21. grudzień 2006

Trzecie prawo
Zmieniając równocześnie pierwsze i drugie elementy par, uzyskuje się hamowanie retroaktywne.
Wielkość hamowania retroaktywnego wzrasta wraz ze wzrostem podobieństwa pomiędzy
bodźcami.

Teoria Hebba – hipoteza podwójnego śladu
Proces uczenia powoduje powstanie aktywności rewerberacyjnej, czyli mającej charakter ciągły i
powtarzający się.

S-> A->B->C->A

Z jednej strony powstaje aktywność obejmująca kilka neuronów i to jest podstawa pamięci
krótkotrwałej. Ale ta aktywność powoduje równocześnie zmiany w synapsach, a to z kolei daje
podstawę do śladu pamięci długotrwałej.

Jeśli coś zostało odpamiętane tzn., że musiał istnieć ślad pamięciowy, ale jeśli nie zostało
odpamiętane to jeszcze nie świadczy o tym, że tego śladu nie było.

Coś może zakłócić proces konsolidacji?
-anoksja (niedotlenienie)

–

hipotermia

–

zatrucie

–

antybiotyki

A na co dzień?

–

uraz głowy

–

intoksykacja organizmu

–

utrata przytomności po wypadku (niepamięć się trochę cofa...)

Rodzaje utraty pamięci:

–

niepamięć całkowita/globalna

–

niepamięć wsteczna (amnezja retro...)

–

niepamięć następcza (amnezja anterogradalna?) - trudności w zapamiętywaniu nowych rzeczy...

Znacznie więcej pamiętamy niż jesteśmy w stanie odpamiętać. Problem nie jest po stronie śladów
pamięciowych, ale z jakichś powodów ten ślad pamięciowy nie może zostać zaktywizowany..

dowody na to, że istotnie pamiętamy znacznie więcej niż odpamiętujemy:

1) nie możemy sobie czegoś przypomnieć w momencie 1, a potem przypominamy to sobie w

momencie 2

2) to, że nie możemy sobie czegoś przypomnieć (odpamiętać), ale potrafimy to rozpoznać
3) oszczędności – ponownego uczenia
4) Reminiscencji – zaraz po zakończeniu uczenia (najwięcej zapominamy od razu po

zakończeniu uczenia się, ale potem nagle to się polepsza)

5) Hipnoza
6) Pamięć ekplifikacyjna i implifikacyjna

Strona 2 z 4

PiU-W6

21. grudzień 2006

Graff i Schachter
explicit memory tasks
implicit -|| - || - || -

Z tego zrobiły się dwa rodzaje pamięci : jawna i ukryta

ZAPAMIĘTYWANIE – PRZECHOWYWANIA – ODPAMIĘtyWANIA

W trzecim etapie badacz daje do wykonania zadania z którego wynika czy nauczyła się tego, czego
miała sięnauczyć wcześniej. Np. uzupełnianie słów.

Na pamięć implikacyjną (np. uzupełnianie liter w słowie, identyfikacja percepcyjna)

w ID percepcyjnej prezentuje się listę słów (normalnie i przy pomocy kompa), błyśnięcie i
powtórzenie słowa. 34% słów nowych odpamiętują i 61% słów starych odpamiętują.
Inne badania : fotografie – dzieci dłużej patrzyli na nowe ilustracje, bo wcześniej wyhabituowały
się na stare ilustracje.

Amnezja : kategoria diagnostyczna w psychiatrii, którą stawia się w sytuacji, kiedy zachodzą
problemy o charakterze pamięciowym.
Metoda przypominania i rozpoznawania – amnestycy wypadają gorzej.
Jeśli zastosuje się jedno z zadań pamięci implikacyjnej (słowa wcześniej znane) to amnestycy robią
to tak jak normalni... czyli ślady pamięciowe są, ale jest coś nie tak z ich odpamiętywaniem.

Wiek. Osoby młode szybciej i dokładniej zapamiętują. Natomiast jeśli zastosuje się taki sposób
sprawdzania to okazuje się, że te różnice między grupami wiekowymi znikają. Podobnie jest u osób
z depresją.

Ale np. w chorobie Alzheimera, gdzie mamy do czynienia z utratą tkanki mózgowej to te
zaburzenia są bardziej widoczne i odporne na te testy.

Najpóźniej neurochirurdzy dotknęli skalpelem mózg i serce.

Jak długo utrzymywany jest ślad pamięciowy? Różnie.

Penfield wymyślił, że prawdopodobnie można uleczyć osoby chore na padaczkę można uleczyć
poprzez usunięcie określonej części tkanki mózgowej.
Stymulował u różnych pacjentów różne obszary mózgowe. Penfield nazwał reakcje reakcjami
doznaniowymi, a czasem mówi się o wspomnieniach wywołanych:
a) słuchowe (dźwięki, muza)
b)wzrokowe (ludzie, przedmioty itp.)

c) wzrokowo-słuchowe (sceny z warstwą dźwiękową)

d) myślenie o czymś

Najwięcej było wspomnień słuchowych.
Stymulowano głównie płaty skroniowe. Tylko 40 z 520 pacjentów przy stymulacji ukł.słuchowego
twierdziło, że ma takie doznania.

Strona 3 z 4

PiU-W6

21. grudzień 2006

Strona 4 z 4