Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 1

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW

ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH

NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 2

Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem

pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku.

Celem instruktażu stanowiskowego jest uzyskanie przez pracownika:

ƒ

informacji o czynnikach środowiska pracy występujących na danym

stanowisku pracy i w jego bezpośrednim otoczeniu oraz o ryzyku

zawodowym związanym z wykonywaną pracą,

ƒ

wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed

zagrożeniami wypadkowymi i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach

normalnej pracy i w warunkach awaryjnych,

ƒ

wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego

wykonywania powierzonej pracy.

Instruktaż stanowiskowy powinien być prowadzony

na stanowisku pracy.

Informacje ogólne

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 3

Przygotowanie pracownika do wykonywania pracy

Przygotowanie pracownika do pracy

a) omówienie warunków pracy na stanowisku z uwzględnieniem:

przebiegu procesu pracy na stanowisku w nawiązaniu do działalności całej
komórki organizacyjnej i zakładu pracy.

elementów stanowiska roboczego mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę
pracy: pozycja przy pracy, oświetlenie miejscowe, wentylacja miejscowa,
urządzenia zabezpieczające, ostrzegawcze i sygnalizacyjne, składowanie,
archiwizowanie dokumentów, regały i ich zabezpieczenie, ostre krawędzie (np.
papier, opakowania, nożyki do rozcinania kopert, gilotyny do papieru),
zagrożenia występujące w sytuacji użytkowania uszkodzonych sprzętów, w tym
szczególnie krzeseł, foteli a także regałów i biurek

elementów pomieszczenia pracy, w którym ma pracować pracownik, mających
wpływ na warunki pracy: oświetlenie ogólne, ogrzewanie, wentylacja, komputer,
drukarka, kserokopiarka, miejsce przygotowywania kawy i herbaty, sposób
rozmieszczenia poszczególnych stanowisk w biurze oraz mebli i wyposażenia,
przejścia, dojścia.

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 4

Zagrożenia na stanowisku pracy

b) omówienie zagrożeń występujących przy określonych czynnościach

na konkretnym stanowisku pracy, wyników oceny ryzyka zawodowego
związanego z wykonywaną pracą i sposobów ochrony przed zagrożeniami
oraz zasad postępowania w razie wypadku, pożaru, awarii zasilania w energię
elektryczną, centralnego ogrzewania, klimatyzacji itp.

pieczenie skóry

Zagrożenia (głównie uciążliwości), które mogą wystąpić na stanowisku

wyposażonym w monitor ekranowy:

bóle mięśni i stawów

ból i sztywność karku oraz ramion

bóle głowy

drętwienie i skurcze rąk,
sztywność (ból) nadgarstków

bóle kręgosłupa, bioder, mięśni nóg

zmęczenie wzroku objawiające się:
pieczeniem oczu, nieostrością
widzenia, zmianami widzenia barw

niepokój, nerwowość

znużenie i osłabienie

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 5

Monitor ekranowy - wymagania

c) Przygotowanie wyposażenia stanowiska roboczego do wykonywania

określonego zadania:

Spełnienie wymogów prawnych określających warunki i organizację stanowiska pracy

jest obowiązkiem pracodawcy. Pracownik ma natomiast obowiązek stosowania

w praktyce wymagań przepisów.

ƒ

znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne,

ƒ

obraz powinien być stabilny, bez tętnienia, itp.

ƒ

jaskrawość i kontrast znaków na ekranie powinny być

łatwe do regulowania,

Monitor ekranowy – podstawowe wymagania:

ƒ

regulacja ustawień powinna umożliwiać pochylenie ekranu co najmniej 20

o

do tyłu i 5

o

do przodu oraz obrót wokół własnej osi co najmniej o 120

o

,

ƒ

ekran powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w odpowiedni filtr,

ƒ

ustawienie ekranu względem źródeł światła powinno ograniczać olśnienie i odbicia światła.

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 6

Klawiatura i stół - wymagania

Klawiatura komputerowa powinna:

ƒ

stanowić osobny element wyposażenia podstawowego stanowiska pracy,

ƒ

konstrukcyjnie umożliwiać użytkownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby

zmęczenia mięśni kończyn górnych podczas pracy,

ƒ

mieć matową powierzchnię, a znaki na klawiaturze powinny być kontrastowe

i czytelne.

9

ustawienie klawiatury z zachowaniem odległości

nie mniejszej niż 10 cm między klawiaturą
a przednią krawędzią stołu,

9

ustawienie elementów wyposażenia

w odpowiedniej odległości od pracownika,
to jest w zasięgu jego kończyn górnych, bez
konieczności przyjmowania wymuszonych pozycji.

Szerokość i głębokość stołu powinna zapewniać:

Powierzchnia blatu stołu powinna być matowa, najlepiej barwy jasnej.

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 7

Krzesło - wymagania

- dostateczną stabilność przez wyposażenie w podstawę co najmniej

pięciopodporową z kółkami jezdnymi,

- wymiary oparcia i siedziska zapewniające wygodną pozycję ciała i swobodę ruchów,

- regulację wysokości siedziska w zakresie 40-50 cm licząc od podłogi,

- regulację wysokości oparcia oraz regulację pochylenia oparcia w zakresie 5

o

do przodu

i 30

o

do tyłu,

- możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360

o

.

Wysokość stołu oraz siedziska krzesła powinna być taka, aby położenie

kończyn górnych przy obsłudze klawiatury pozwalało na zachowanie

co najmniej kąta prostego między ramieniem i przedramieniem

oraz odpowiedniej przestrzeni do umieszczenia nóg pod blatem stołu.

Krzesło stanowiące wyposażenie stanowiska pracy powinno mieć:

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 8

Organizacja stanowiska pracy - schemat

Na życzenie pracownika, a także gdy wysokość krzesła uniemożliwia pracownikowi

płaskie, spoczynkowe ustawienie stóp na podłodze, stanowisko pracy należy

wyposażyć w podnóżek.

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 9

Organizacja stanowiska pracy

Stanowisko pracy powinno być tak zaprojektowane, aby pracownik miał zapewnioną:

Odległość między sąsiednimi monitorami powinna wynosić co najmniej 60 cm.

Jeśli przy pracy istnieje konieczność korzystania z dokumentów, stanowisko należy

wyposażyć w uchwyt na dokument posiadający regulację ustawienia wysokości,

pochylenia oraz odległości od pracownika.

usytuowanie w pomieszczeniu zapewniające swobodny dostęp do tego stanowiska.

dostateczną przestrzeń pracy, pozwalającą na umieszczenie wszystkich
elementów obsługiwanych ręcznie w zasięgu kończyn górnych,

60 cm

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 10

Ograniczanie uciążliwości fizycznych

9

odpowiednią postawę przy pracy,

9

użycie oddzielnej podstawy monitora lub regulowanego stołu

w razie potrzeby wynikającej z indywidualnych cech
antropometrycznych pracownika – wzrost, niepełnosprawność itp.

Odległość pomiędzy pracownikiem a

tyłem sąsiedniego monitora powinna

wynosić co najmniej 80 cm.

Ograniczenie uciążliwości fizycznych można uzyskać poprzez:

80 cm

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 11

Ograniczanie narażenia narządu wzroku

Ograniczenie narażenia narządu wzroku:

Oświetlenie powinno zapewniać komfort pracy wzrokowej, a szczególnie:

ƒ

poziom natężenia oświetlenia powinien wynosić minimum 500 lx,

ƒ

należy ograniczyć olśnienie bezpośrednie od opraw, okien, przezroczystych

lub półprzezroczystych ścian oraz olśnienie odbiciowe od ekranu monitora
przez stosowanie odpowiednich opraw oświetleniowych, instalowanie żaluzji
lub zasłon w oknach, stosowanie opraw oświetlenia miejscowego.

Odległość oczu pracownika od ekranu powinna wynosić 40 do 75 cm,

Powierzchnia blatu stołu roboczego powinna być matowa, najlepiej barwy jasnej
(zakaz ustawiania na stole elementów błyszczących).

W przypadku użytkowania przenośnych systemów

komputerowych, powinna być używana dodatkowa klawiatura,

stanowiąca osobny element wyposażenia podstawowego

stanowiska pracy.

Szkolenia bhp w firmie © instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 12

Sposoby zapobiegania zagrożeniom

Sposoby zapobiegania zagrożeniom

związanym z użytkowaniem stanowiska komputerowego to:

• odpowiednie ustawienie fotela i podnóżka,

• zachowanie odległości oczu od ekranu,

• stosowanie odpowiedniego filtra ekranu

(jeżeli nie jest pokryty warstwą antyodbiciową),

• wykorzystanie oświetlenia

dziennego i sztucznego,

• zachowanie odległości między sąsiednimi

monitorami i między pracownikiem a tylną

częścią sąsiedniego monitora,

• zapewnienie wymaganej wilgotności

względnej powietrza nie mniejszej niż 40%,

• ograniczenia hałasu do 55 dB,

• ograniczania obciążenia psychicznego

wynikającego z organizacji pracy,

• odpowiednia organizacja czasu pracy:

łączenie przemienne pracy

związanej z obsługą monitora z innymi

rodzajami prac nie obciążającymi

narządu wzroku i wykonywanymi w innych

pozycjach ciała, przestrzeganie zasady

nieprzekraczania godziny nieprzerwanej

pracy przy obsłudze monitora lub stosowanie

co najmniej 5-minutowej przerwy

(wliczanej do czasu pracy) po każdej

godzinie pracy przy obsłudze monitora,

• zapewnienie pracownikom okularów

korygujących wzrok (zgodnie z zaleceniem

lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych

przeprowadzonych w ramach profilaktycznej

opieki zdrowotnej wykażą potrzebę

ich stosowania podczas pracy

przy obsłudze monitora).