Niemcy w œwietle faktów i liczb

15

Kraje zwi¹zkowe

16 krajów zwi¹zkowych powsta³ych
z ponaddwukrotnie wiêkszej liczby
królestw, ksiêstw i miniaturowych
siedzib wchodzi w sk³ad Niemiec –
kraju o bogatej historii. Tak¿e nie-
mieckie krajobrazy przedstawiaj¹
urozmaicony widok: piaszczyste pla-
¿e nad Morzem Pó³nocnym i Ba³ty-
kiem, licz¹ce siê w Europie rzeki
czy w koñcu pokryte œniegiem
szczyty Alp na po³udniu.
Ten obraz o¿ywiaj¹ Niemcy – Ba-
warczycy, Saksoñczycy, Fryzowie
czy mieszkañcy Hesji, mówi¹cy swo-
imi dialektami i pielêgnuj¹cy swoje
tradycje. Nic dziwnego, ¿e do Nie-
miec ka¿dego roku przyje¿d¿aj¹ 20
miliony osób. Wiele z nich wraca,
by spe³ni³y siê s³owa, które wypo-
wiada siê w Niemczech na po¿egna-
nie: Auf Wiedersehen!

14

Niemcy w œwietle faktów i liczb

2

Niemcy w œwietle faktów i liczb

Klaus Viedebantt

Badenia–Wirtembergia

Mieszkañcy Badenii–Wirtembergii niechêtnie siê chwa-
l¹, chocia¿ ich kraj gromadzi jeden rekord po drugim:
wœród oœrodków high tech zajmuje pierwsze miejsce.

Nigdzie indziej w Niemczech nie zg³asza siê wiêcej patentów.
Land ten znany jest ze swoich wynalazców, o czym œwiadcz¹ ta-
kie nazwiska, jak Gottlieb Daimler, Carl Benz i Robert Bosch.
Dzisiaj nie tylko DaimlerChrysler, Porsche i Boss zapewniaj¹ mu
tytu³ mistrza eksportu, ale i przedsiêbiorstwa œredniej wielkoœ-
ci: Fischer (ko³ki rozporowe), Stihl (pi³y) i Würth (œruby). Ale po-
miêdzy Heidelbergiem a Jeziorem Bodeñskim nie tylko siê pra-
cuje. Nigdzie indziej nie ma tylu kucharzy odznaczonych
gwiazdkami Michelina, a tutejsze wina znane s¹ koneserom.

Bawaria

Dobre (frankoñskie) wino t³oczy siê tak¿e w „kraju pi-
wa” – Bawarii. PaŸdziernikowy Oktoberfest, zamek Neu-
schwanstein i wspania³e Alpy przyci¹gaj¹ tutaj wiêcej

turystów ni¿ ka¿dy inny land. Ale ukuty slogan „laptop i skó-
rzane spodenki” pokazuje, ¿e Bawaria to coœ wiêcej ni¿ ¿ywy
folklor. Bawarska gospodarka mo¿e siê poszczyciæ znanymi na
ca³ym œwiecie markami, jak BMW, Audi, Siemens, MAN i
EADS (airbus). W stolicy – Monachium jest wiêcej wydawnictw
ni¿ w ka¿dym innym niemieckim mieœcie. Ale w najwiêkszym
kraju zwi¹zkowym Niemiec wyró¿nia siê nie tylko metropolia.
W Bayreuth co roku brakuje miejsc na Festiwalu Wagnerow-
skim. Nie inaczej jest w Oberammergau na organizowanych co
dziesiêæ lat misteriach pasyjnych.

16

Niemcy w œwietle faktów i liczb

Kraje zwi¹zkowe

2

Kraj i jego mieszkañcy:

portrety 16 krajów

zwi¹zkowych

Badenia–Wirtembergia
Stolica: Stuttgart

LudnoϾ: 10693000
Powierzchnia w km

2

: 35751,65

PKB w mld euro: 319,43
www.baden-wuerttemberg.de

Bawaria
Stolica: Monachium

LudnoϾ: 12423000
Powierzchnia w km

2

: 70549,19

PKB w mld euro: 385,16
www.bayern.de

Majestatyczny
wygl¹d: Plac Zamkowy
w Stuttgarcie

Romantyczny urok:
zamek Neuschwanstein,
zbudowany przez
króla Bawarii Ludwika II

Ba³tyk – raj dla
urlopowiczów: molo w
Sellinie na Rugii

Chrysler, a samochody generalnie odgrywaj¹ du¿¹ rolê: tutaj
ka¿dego roku eksportuje siê i importuje 750 tys. pojazdów.
Handel odcisn¹³ swoje piêtno tak¿e na kulturze: Muzeum
Oceaniczne i Muzeum ¯eglugi przyci¹gaj¹ zwiedzaj¹cych z
ca³ych Niemiec. Zamo¿noœæ kupców zrodzi³a ponadto jeden
z najpiêkniejszych zespo³ów urbanistycznych – rynek z ratuszem
otoczony barokowymi i renesansowymi budowlami. To swego
rodzaju danina dla bogatej historii, która rozpoczê³a siê w 888 ro-
ku wraz z nadaniem prawa organizowania rynku.

Hamburg

W Hamburgu port jest sercem gospodarki, chocia¿ ze
wzglêdu na obecnoœæ Airbusa, przedsiêbiorstwa Otto Ver-
sand i koncernu Nivea Beiersdorf trudno to rozpoznaæ na

pierwszy rzut oka. To, ¿e nad £ab¹ zadomowi³y siê wszystkie
koncerny naftowe, nale¿y zawdziêczaæ terminalom dla tankow-
ców. Zapewne marynarze i odwiedzaj¹cy chwal¹ raczej rozryw-
kow¹ dzielnicê St. Pauli, ale dla mieszkañców hanzeatyckiego
Hamburga wa¿niejsze jest jego znaczenie jako oœrodka medialne-
go i naukowego. Odpowiednio du¿e jest te¿ zapotrzebowanie na
kulturê, zaspokajane przez renomowane muzea, jak Kunsthalle,
oraz prawie 40 scen, w³¹cznie z oper¹ pañstwow¹, gdzie wystê-
puje John Neumeier – œwiatowa gwiazda baletu. Krajowe rekor-
dy bij¹ natomiast teatry muzyczne miasta, przyci¹gaj¹ce musica-
lami do Hamburga co miesi¹c tysi¹ce widzów.

Hesja

W³aœciwie tylko Frankfurt sprawia w Niemczech wra¿e-
nie œwiatowej metropolii: najwiêksze budynki, najwiêk-
sze lotnisko i najwiêksza iloœæ banków na kontynencie

europejskim (w³¹cznie z Europejskim Bankiem Centralnym).
Te superlatywy mo¿na by mno¿yæ – na przyk³ad dworzec kole-
jowy i frankfurckie skrzy¿owanie autostrad nale¿¹ do najruch-
liwszych w Niemczech. A przy tym ta licz¹ca zaledwie 655 tys.
mieszkañców metropolia nie jest nawet stolic¹ Hesji. Ten tytu³
zdobi eleganckie Wiesbaden. Poza tym Hesja z gêsto zalesiony-
mi górami œrednimi, rieslingiem z Rheingau i pracowitymi
mieszkañcami nie jest zbyt spektakularna. Zak³ady Opla w Rüs-

18

Niemcy w œwietle faktów i liczb

Berlin

Raz w roku podczas Berlinale œwiat filmu koncentruje siê
na Berlinie. Ale berliñczycy s¹ przyzwyczajeni do global-
nego zainteresowania. Od 1458 r., kiedy to Hohenzoller-

nowie wznieœli tutaj swoj¹ rezydencjê, s¹ mieszkañcami stolicy.
Jej historia nie jest pozbawiona ciemnych strony, do których na-
le¿¹ dyktatura nazistowska i re¿im NRD, który podzieli³ miasto
murem. Od 1990 r. Berlin jest znowu niepodzieln¹ stolic¹ o œwia-
towym znaczeniu. „Wyspa muzeów”, najwiêkszy kompleks mu-
zealny w Europie, Berliñscy Filharmonicy i ok. 150 scen tworz¹
niepowtarzalne ¿ycie kulturalne. Kapita³ w postaci wiedzy kryje
17 uniwersytetów i szkó³ wy¿szych. Berliñska gospodarka mo¿e
poszczyciæ siê takimi nazwami, jak Schering czy Philip Morris. A
na najwiêkszych targach turystycznych na œwiecie ITB akcentu-
je siê, ¿e „Berlin wart jest podró¿y”.

Brandenburgia

Lesista Brandenburgia otacza stolicê Niemiec Berlin i
czerpie korzyœci z jej atrakcji. Ale ten obfituj¹cy w jezio-
ra i lasy land ma tak¿e w³asne atuty. Dawne centrum

Królestwa Pruskiego posiada klejnoty dworskiej sztuki budow-
lanej w postaci pa³aców Hohenzollernów, zw³aszcza zaliczane-
go do Œwiatowego Dziedzictwa Kultury UNESCO – Sanssouci.
Ale stolica Brandenburgii – Poczdam nie tylko dlatego uchodzi
za jedno z najpiêkniejszych miast Niemiec; do jej piêkna przy-
czynili siê tak¿e hugenoci z Niderlandów, wznosz¹c tutaj swo-
je budowle. Dzisiaj brandenburczycy mog¹ siê pochwaliæ hol-
lywoodzkimi produkcjami z filmowego miasteczka Babelsberg,
Uniwersytetem Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Od-
r¹ oraz ponad 280 przedsiêbiorstwami zagranicznymi, na przy-
k³ad niemieck¹ central¹ Ebay.

Brema

Hanzeatycka Brema wyros³a na gruncie klasycznego
handlu morskiego, szczególnie handlu kaw¹. W najmniej-
szym kraju zwi¹zkowym, dziel¹cym siê na Miasto Brema

oraz oddalone ok. 60 km Bremerhaven, port dostarcza co trze-
ciego miejsca pracy. Ale najwiêkszym pracodawc¹ jest Daimler-

Kraje zwi¹zkowe

2

Brandenburgia

Stolica: Poczdam

LudnoϾ: 2575000

Powierzchnia w km

2

: 29477,16

PKB w mld euro: 45,02

www.brandenburg.de

Hesja
Stolica: Wiesbaden

LudnoϾ: 6089000
Powierzchnia w km

2

: 21114,72

PKB w mld euro: 195,17
www.hessen.de

Brema

Stolica: Brema

LudnoϾ: 663000

Powierzchnia w km

2

: 404,23

PKB w mld euro: 23,58

www.bremen.de

Berlin

Stolica: Berlin

LudnoϾ: 3388000

Powierzchnia w km

2

: 891,75

PKB w mld euro: 77,86

www.berlin.de

Wielkomiejska atmosfera:

Potsdamer Platz

Œwiadek historii:

Pa³ac Sanssouci

Kupiecki charakter: „spichrzowe
miasto” w Hamburgu

Hamburg
Stolica: Hamburg

LudnoϾ: 1734000
Powierzchnia w km

2

: 755,16

PKB w mld euro: 78,79
www.hamburg.de

Niemcy w œwietle faktów i liczb

19

Œwiatowa metro-
polia: panorama
Frankfurtu nad
Menem

Powiew morza:
parada ¿aglowców w
Bremerhaven

20

Niemcy w œwietle faktów i liczb

Niemcy w œwietle faktów i liczb

21

selsheim i Volkswagena ko³o Kassel to hescy potentaci przemy-
s³owi, Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) kieruje z okolic
Darmstadtu czêœci¹ europejskiej dzia³alnoœci w przestrzeni kos-
micznej.

Meklemburgia-Pomorze Przednie

Ale czy od razu musi byæ kosmos? Ju¿ z samolotu land
ten z ponad dwoma tysi¹cami jezior, licznymi rzekami
i soczyst¹ zieleni¹ wygl¹da bardzo zachêcaj¹co. Jeœli

wliczyæ 350 km ba³tyckiego wybrze¿a, oka¿e siê, ¿e jest to naj-
wiêkszy region sportów wodnych w Europie Œrodkowej. Nic
dziwnego, ¿e turystyka stanowi najwiêksze Ÿród³o dochodów
kraju. Dla utrzymania tego stanu jedna pi¹ta powierzchni znaj-
duje siê pod ochron¹. Budowa okrêtów i rolnictwo s¹ g³ówny-
mi Ÿród³ami pracy zarobkowej z dala od oœrodków wypoczyn-
kowych landu o najmniejszej gêstoœci zaludnienia. Dwa najstar-
sze na terenie Niemiec Pó³nocnych uniwersytety oraz liczne in-
nowacyjne przedsiêbiorstwa badawczo-rozwojowe sprawiaj¹,
¿e Meklemburgia Pomorze-Przednie jest jednym z najbardziej
dynamicznie rozwijaj¹cych siê regionów w zakresie high tech,
biotechnologii i technologii medycznej.

Dolna Saksonia

Telewizyjne prezentacje na ca³ym œwiecie Dolna Sak-
sonia zawdziêcza stoczniowcom z Papenburga, gdy
stocznia Meyer przeprowadza nowy luksusowy linio-

wiec przez w¹sk¹ Ems. Ale najwa¿niejszym przemys³em lan-
du po³o¿onego pomiêdzy wyspami u wybrze¿y Morza Pó³noc-
nego a Górami Harcu jest bran¿a samochodowa z Volkswage-
nem w Wolfsburgu i Continentalem w Hanowerze. Z Hano-
weru swoje wyjazdy koordynuje jeden z najwiêkszych organi-
zatorów turystyki na œwiecie TUI. Stolica landu znajduje siê
ponadto dwa razy do roku w centrum globalnego zaintereso-
wania: podczas Targów Hanowerskich oraz najwiêkszych tar-
gów technologii informacyjnej CeBIT. Ale charakter miêdzy-
narodowy miasto to ma ju¿ od dawna – hanowerscy w³adcy
byli w latach 1714–1837 jednoczeœnie królami Anglii.

Nadrenia Pó³nocna-Westfalia

¯aden inny land w Niemczech nie ma tak du¿ej liczby lud-
noœci, skupionej w odpowiednio du¿ej iloœci miast: Kolo-
nii z jej gotyck¹ katedr¹, w pierwszej stolicy Republiki

Federalnej – Bonn, w kieruj¹cym siê najnowszymi trendami mo-
dy Düsseldorfie, w stolicy Europy z czasów cesarza Karola Wielkie-
go – Akwizgranie, w Duisburgu z najwiêkszym portem rzecznym
na kontynencie, w Krefeldzie - mieœcie jedwabiu i w Bielefeldzie -
mieœcie lnu lub metropoliach Zag³êbia Ruhry – Essen i Dortmun-
dzie. W dwóch ostatnich najlepiej rozpoznaæ przemiany zachodz¹-
ce w najwiêkszym okrêgu przemys³owym Niemiec. Przemys³owi
wêglowemu i hutniczemu towarzysz¹ biochemia i high tech. Ale
„NRW” ma nie tylko najgêstsz¹ w Europie sieæ naukowo-badawcz¹.
Wed³ug danych UNESCO land ten obok Nowego Jorku i Pary¿a na-
le¿y do najwa¿niejszych regionów kultury na ziemi.

Nadrenia-Palatynat

Wa¿ne miejsce na Liœcie Œwiatowego Dziedzictwa Kultu-
ry UNESCO zajmuje dolina Renu pomiêdzy Bingen a Kob-
lencj¹ – klejnot nale¿¹cy w znacznej czêœci do Rheinland-

Pfalz, zwanego tak¿e ze wzglêdu na swoje winiarstwo – Wein-
land-Pfalz. Tymczasem nie mo¿na zapomnieæ, ¿e kraj ten ju¿ od
dawna zajmuje siê rozwojem najnowoczeœniejszych technologii,
czego przyk³adem jest chemiczny olbrzym BASF. Nadrenia-Pala-
tynat zawsze by³a kolebk¹ innowacji – o oddzia³ywaniu trwa³ym,
jak wynaleziona przez Jana Gutenberga w obecnej stolicy Mogun-
cji metoda drukowania za pomoc¹ ruchomych czcionek, oraz
oddzia³ywaniu tymczasowym, jak dzie³a Karola Marksa z Trewiru.
W kraju, gdzie wszystkie wiêksze miasta za³o¿yli Rzymianie, pie-
lêgnuje siê kulturê i nie stroni od uciech ¿ycia. Œwiadczy o tym po-
nad 50 festiwali odbywaj¹cych siê ka¿dego roku.

Saara

Festiwal Filmowy w Saarbrücken „M³ode Kino Niemiecko-
jêzyczne” by³ pocz¹tkiem niejednej œwiatowej kariery, cze-
go dowodem s¹ tacy aktorzy, jak Franka Potente i Til Schwei-

ger. Jak na kraj zwi¹zkowy, który w ci¹gu 200 lat oœmiokrotnie
zmienia³ przynale¿noœæ pañstwow¹, to pokaŸny wynik. W kuchni

Kraje zwi¹zkowe

2

Meklemburgia-Pomorze Przednie

Stolica: Schwerin

LudnoϾ: 1732000

Powierzchnia w km

2

: 23174,17

PKB w mld euro: 29,78

www.mecklenburg-vorpommern.de

Dolna Saksonia

Stolica: Hanower

LudnoϾ: 7993000

Powierzchnia w km

2

: 47618,24

PKB w mld euro: 184,92

www.niedersachsen.de

Przysz³oœciowy charakter:

miasto samochodów

Wolfsburgu

Nadrenia-Palatynat
Stolica: Moguncja

LudnoϾ: 4059000
Powierzchnia w km

2

: 19847,39

PKB w mld euro: 95,39
ww.rheinland-pfalz.de

Nadrenia Pó³nocna-Westfalia
Stolica: Düsseldorf

LudnoϾ: 18080000
Powierzchnia w km

2

: 34083,52

PKB w mld euro: 481,42
www.nordrhein-westfalen.de

Saara
Stolica: Saarbrücken

LudnoϾ: 1061000
Powierzchnia w km

2

: 2568,65

PKB w mld euro: 26,05
www.saarland.de

Asymetryczna konstrukcja:
budowle Gehry’ego
w Düsseldorfie

Atrakcja turystyczna:
winnice nad Renem

Imponuj¹ce rozmiary:

klify kredowe

na wyspie Rugii

2

16

16

19

2

21

20

23

25

24

26

4

5

3

29

13

6

7

8

9

28

31

11

10

12

15

17

30

14

18

22

23

27

22

1

Kraje zwi¹zkowe

Œwiatowe Dziedzictwo Ludzkoœci

Œwiadectwa przesz³oœci i niepowtarzalne naturalne
krajobrazy: UNESCO w ramach Œwiatowego Dzie-
dzictwa Ludzkoœci otoczy³o opiek¹ w Niemczech
31 pomników kultury i przyrody pochodz¹cych z
najró¿niejszych epok

FAKTY W PIGU£CE

Brema

Statua Rolanda przed

ratuszem – symbol

miasta

Quedlinburg

Starówka – jeden z

zabytków o najwiêkszej

pow. w Niemczech

Essen

„Wie¿a Eiffla Zag³êbia Ruhry”:

kopalnia „Zeche Zollverein”

(ok. 1850 r.) to pomnik

przemys³owo–architektoniczny

Akwizgran

Kaplica pa³acowa

Karola Wielkiego –

dla wspó³czesnych

„cud sztuki

budowlanej”

Maulbronn

Najlepiej zachowany

œredniowieczny

zespó³ klasztorny
na pó³noc od Alp

Reichenau

Wyspa klasztorna –

œwiadectwo roli

klasztoru Benedykty-

nów w œredniowieczu

Steingaden
Koœció³ „Die Wies” u stóp Alp jest
najdoskonalszym dzie³em rokoka w
Bawarii

Würzburg
Pa³ac-rezydencja biskupów uwa-
¿ana jest za g³ówne dzie³o baro-
ku po³udniowoniemieckiego

Weimar
Weimar okresu klasyki to miasto
Goethego i Schillera, Herdera i
Wielanda

Eisenach
Z zamkiem Wartburg zwi¹zany
jest Marcin Luter, konkurs
œpiewaczy i zjazd stowarzyszeñ
studentów

Limes
Niemiecka czêœæ wa³ów granicz-
nych imperium rzymskiego wspól-
nie z Wa³em Hadriana to ponad-
graniczny zabytek œwiatowego
dziedzictwa

Dessau
Za³o¿ona przez
Waltera Gropiusa
Hochschule für
Gestaltung by³a
miejscem pielgrzy-
mek architekto-
nicznej awangardy

Völklingen

„Völklinger Hütte” –

symbol stuletniej

historii pracy i stali

Górna czêœæ doliny

œrodkowego Renu
Dolnia pomiêdzy

Bingen, Rüdesheim i

Koblencj¹ jest

kwintesencj¹ nadreñ-

skiego krajobrazu

Lubeka
Œredniowieczne centrum
miasta to przyk³ad
zabudowy miast hanzea-
tyckich w basenie Morza
Ba³tyckiego

Berlin
Wyspa kultury:
jedyny w swoim
rodzaju zespó³ „wyspa
muzeów”

Brema
Statua Rolanda i ratusz

Quedlinburg
Kolegiata, zamek i starówka

Essen
Kompleks przemys³owy
„Zeche Zollverein”

Akwizgran
Katedra z kaplic¹ pa³acow¹

Kolonia

Katedra gotycka

Brühl
Pa³ace Augustusburg
i Falkenlust

Górna czêœæ doliny
œrodkowego Renu

Krajobraz kulturowy

Trewir

Zabytki architektury rzym-

skiej, katedra i koœció³ NMP

Grube Messel ko³o Darmstadtu
Miejsce skamienia³oœci z
licznymi znaleziskami

Lorsch
Portyk dawnego opactwa
benedyktynów i ruiny
klasztoru Altenmünster

Völklingen
Huta ¿elaza „Völklinger Hütte”

Spira
Katedra romañska

Bamberg
Starówka miasta biskupiego i
cesarskiego nad rzek¹ Regnitz

Maulbronn
Klasztor Cystersów

Reichenau
Wyspa klasztorna na
J. Bodeñskim

Stralsund i Wismar
Starówki obu
miast hanzeatyckich

Lubeka

Starówka z ratuszem, klasztor

zamkowy, Brama Holsztyñska

Berlin
„Wyspa muzeów” z Muzeum Per-
gameñskim i Galeri¹ Narodow¹

Poczdam i Berlin
Pa³ace i parki w Sanssouci
(Poczdam) i Berlinie

Hildesheim
Romañski koœció³ œw.
Micha³a i katedra

Goslar
Starówka i historyczna kopalnia
srebra w Rammelsbergu

Wittenberga i Eisleben
Miejsca poœwiêcone Lutrowi,
dom rodzinny, koœció³ zamkowy

Dessau i Weimar
Oœrodki dzia³alnoœci szko³y
architektury Bauhausu

Dessau-Wörlitz
Ogrodowe królestwo ksiêcia
Anhalt-Dessau

Bad Muskau
Niem.-pol. dziedzictwo kulturowe -
Muskauer Park/Park Mu¿akowski

Eisenach
Zamek Wartburg –
symbol jednoœci Niemiec

Weimar
Niepowtarzalne œwiadectwa
klasyki weimarskiej

Würzburg
Rezydencja ze wspania³ymi
ogrodami

Drezno
Dolina £aby miêdzy pa³acem Übi-
gau a wysp¹ w czêœci pd.-wsch.

Limes górnogermañsko-retycki
Licz¹cy 550 km najd³u¿szy
pomnik ziemny w Europie

Steingaden
Koœció³ pielgrzymkowy
„Die Wies”

Stralsund i Wismar
Charakterystyczny
wygl¹d nadaj¹ miastom
kosztownie zdobione
domy kupieckie

15

14

13

12

11

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

28

27

31

30

29

26

25

24

23

22

21

20

19

18

17

16

www.unesco.de

Niemcy w œwietle faktów i liczb

25

Szlezwik-Holsztyn

Budz¹c¹ najwiêksze obawy postaci¹ mityczn¹ jest „der
blanke Hans”, symbol niszczycielskich si³ morza. A ten
wysuniêty najbardziej na pó³noc kraj zwi¹zkowy grani-

czy a¿ z dwoma – Morzem Pó³nocnym i Ba³tykiem. Przemys³
stoczniowy i rybo³ówstwo maj¹ tradycyjnie wa¿ne znaczenie,
tutaj cumuje dwie trzecie niemieckiej floty po³owowej. Dzisiaj
g³ówne Ÿród³a dochodów stanowi¹ jednak turystyka i rolni-
ctwo. Po³o¿ona na Morzu Pó³nocnym wyspa Sylt uwa¿ana jest
za eleganckie miejsce wypoczynku. Stolica landu Kilonia oraz
uwieczniona przez Tomasza Manna hanzeatycka Lubeka kon-
kuruj¹ o miejsce najwa¿niejszego miasta. Obydwa obok Putt-
garden s¹ najwa¿niejszymi krajowymi portami promowymi,
sk¹d odbywaj¹ siê rejsy do Skandynawii. Równolegle do rozwo-
ju w Europie Wschodniej Szlezwik-Holsztyn czerpie korzyœci z
ba³tyckiego regionu gospodarczego.

Turyngia

Góry Lasu Turyñskiego tworz¹ sceneriê jednego z naj-
piêkniejszych niemieckich szlaków wêdrownych
Rennsteig o d³ugoœci 169 kilometrów. Podobnie jak kie³-

basa z rusztu, historyczny Wartburg czy weimarscy ksi¹¿eta po-
etów Goethe i Schiller szlak ten jest znakiem firmowym landu.
Turyngia ma jednak nie tylko tradycje kulinarne i literackie –
zawsze by³a tak¿e krajem badaczy i uczonych. W Jenie Zeiss i
Schott stworzyli podwaliny nowoczesnego przemys³u optycz-
nego. Jenoptik – oprócz zak³adów samochodowych Opla i pro-
ducenta turbin Rolls-Royce’a – jest znowu jedn¹ z najwa¿niej-
szych firm. W stolicy landu Erfurcie wskazuje siê tak¿e chêtnie
na doskonale rozwijaj¹c¹ siê biotechnologiê i energetykê s³o-
neczn¹, zw³aszcza ¿e cztery uniwersytety oferuj¹ w tych dzie-
dzinach dobre wykszta³cenie.

•

i stylu ¿ycia tego przygranicznego landu odbijaj¹ siê wp³ywy fran-
cuskie i savoir-vivre. Wêgiel w dawnym zag³êbiu wêglowym prze-
sta³ odgrywaæ rolê, teraz stal i samochody konkuruj¹ z rozwijaj¹c¹
siê informatyk¹. Stal pozostawi³a po sobie fascynuj¹c¹ atrakcjê: hu-
tê Völklinger Hütte, zaliczan¹ do Œwiatowego Dziedzictwa Kultury
UNESCO. Ale prawdopodobnie najbardziej znany jest dzia³aj¹cy na
skalê œwiatow¹ koncern porcelany Villeroy & Boch.

Saksonia

Miœnia jest wprawdzie niewielkim, ale dziêki swojej porce-
lanie chyba najbardziej znanym saksoñskim miastem obok
stolicy – Drezna i targowej metropolii – Lipska. Saksonia

nale¿y do dynamicznie rozwijaj¹cych siê regionów we wschodniej
czêœci Niemiec. Przede wszystkim bran¿a technologii informacyj-
nych, budowa zegarków precyzyjnych i przemys³ samochodowy
odciskaj¹ piêtno na nowym etapie w historii landu, czego symbo-
lem jest odbudowa koœcio³a Frauenkirche w DreŸnie. W kulturze,
jak dawniej, k³adzie siê szczególny nacisk na rozwój muzyki, repre-
zentowanej przez drezdeñsk¹ Semperoper i licz¹cy prawie 800 lat
chór œw. Tomasza z Lipska, gdzie Jan Sebastian Bach by³ kantorem.
Bach, uwa¿any za najwiêkszego wœród Saksoñczyków, ma w Ry-
szardzie Wagnerze co najmniej powa¿nego rywala.

Saksonia-Anhalt

Swojemu najwiêkszemu synowi Georgowi Friedrichowi
Händlowi Halle urz¹dza co roku festiwal. Ale mimo to
barokowy kompozytor pozostaje w cieniu Marcina Lut-

ra, reformatora z Eisleben, który zmieni³ oblicze chrzeœcijañ-
skiego œwiata. W kraju, w którym nie brak zamków i koœcio³ów,
jednym z najczêœciej odwiedzanych miast jest Wittenberga –
„miasto Lutra”. Znane s¹ tak¿e Halle, Merseburg i Bitterfeld,
tworz¹ce trójk¹t chemiczny. Po zjednoczeniu Saksonia przy-
ci¹gnê³a najwiêcej kapita³u zagranicznego. Dzisiaj rafineria ro-
py w Leunie nale¿y do koncernu Total, Dow Chemical produ-
kuje w Schkopau, a chemiczny gigant Bayer – w Bitterfeldzie.

Mi³oœników przyrody ci¹gnie na owiany mitami Brocken

(1141 m). W noc Walpurgii przed pierwszym maja spotyka-

j¹ siê tutaj rzekomo czarownice, by odbywaæ swoje tañce.

Kraje zwi¹zkowe

2

Saksonia

Stolica: Drezno

LudnoϾ: 4321000

Powierzchnia w km

2

: 8413,91

PKB w mld euro: 79,84

www.sachsen.de

Saksonia-Anhalt

Stolica: Magdeburg

LudnoϾ: 2523000

Powierzchnia w km

2

: 20445,26

PKB w mld euro: 45,80

www.sachsen-anhalt.de

Szlezwik-Holsztyn
Stolica: Kilonia

LudnoϾ: 2823000
Powierzchnia w km

2

: 15763,18

PKB w mld euro: 66,51
www.schleswig-holstein.de

Turyngia
Stolica: Erfurt

LudnoϾ: 2373000
Powierzchnia w km

2

: 16172,14

PKB w mld euro: 42,27
www.thueringen.de

Malownicza panorama:

pêtla Saary

Wspania³y widok:

brzeg £aby w DreŸnie

Idylliczne piêkno:
„rozleg³e niebo”
nad Szlezwikiem-
Holsztynem

Centralne po³o¿enie:

pomnik Händla w Halle

Klaus Viedebantt
Dziennikarz i doktor antropologii kul-
turowej; by³ kierownikiem dzia³u w
tygodniku „Die Zeit” oraz gazecie
„FAZ”; autor licznych przewodników.

24

Niemcy w œwietle faktów i liczb