Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

1

Laboratorium nr 6

6.1. Zaokrąglanie krawędzi modelu

W poprzednich ćwiczeniach nauczyliśmy się wstępnie zaokrąglać i fazować krawędzie

dzięki narzędziom takim jak wyciągnięcie czy obrót. Czasami zachodzi sytuacja gdy użycie
tych narzędzi nie przynosi żadnych skutków, wtedy musimy użyć nowego narzędzia jakim

jest zaokrąglanie

bądź fazowanie

. Oba te narzędzia

dostępne są w menu bocznym Elementy części . Stosowanie tych dwóch narzędzi jest o wiele
przydatniejsze i łatwiejsze w użyciu niż innych metod zaokrąglenia poznanych w
AutoCadzie.

Rys. 1. Przykład zastosowania zaokrągleń bryły

Na początek zaczniemy od narysowania poniższego szkicu i obrócenie go o 360º, przy

wykorzystaniu linii środkowej nie należącej do obiektu.

Rys. 2. Szkic pomocniczy

Po wykonaniu pełnego obrotu powinniśmy otrzymać poniższy element.

Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

2

Rys. 3. Szkic po wykonaniu obrotu

Mając przygotowany model bazowy (rys.3) możemy zabrać się za zaokrąglanie. W tym celu

wybieramy zaokrągl

. Pojawia nam się pomocnicze okno dialogowe.

Rys. 4. Okno dialogowe zaokrągl

Jak widzimy na powyższym rysunku okno składa się z trzech zakładek, oznaczonych

dla lepszej orientacji piktogramami możliwych do wykonania zaokrągleń. Na
wymodelowanym przykładzie z rysunku 3. zastosujemy pierwszy rodzaj zaokrąglenia Stały.
Jest to efekt tworzący zaokrąglenie danej krawędzi o jednym stałym jej promieniu na całej jej
długości. W celu ustalenia promienia zaokrąglenia, klikamy wartość liczbową znajdującą się
w białym polu okna dialogowego tego narzędzia i wpisujemy np. 4. Następnie kursorem
myszki wskazujemy które krawędzie mają być zaokrąglone. Możemy także automatycznie
zaznaczyć, że chcemy zaokrąglić wszystkie krawędzie wklęsłe i/lub wypukłe. Po zaznaczeniu
krawędzi Inventor prezentuje nam, w jaki sposób w jaki sposób zostanie wykonane
zaokrąglenie (rys. 5).

Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

3

Rys. 5. Wstępne zaokrąglenie propagacji zaokrąglenia

Po zatwierdzeniu tego polecenie klawiszem OK. zostaną zaokrąglone krawędzie jak pokazano
to na poniższym rysunku.

Rys. 6. Zaokrąglenie krawędzi modelu

Oczywiście zaokrąglenie można było by wykonać na krawędziach wewnętrznych

modelu. Inventor „odbudowuje” brakujący materiał modelu, natomiast postępowanie jest
identyczne do opisanego powyżej.

Najczęściej używa się prostych zaokrągleń, jednak czasami mamy do czynienia z

bardziej skomplikowanymi zaokrągleniami. Niekiedy chcemy aby projektowany przez nasz
model miał zaokrąglenie zmieniające się w różnych miejscach danej krawędzi. Wtedy
możemy skorzystać z drugiej zakładki narzędzia zaokrąglanie, oznaczoną jako Zmienny.

Rys. 7. Zakładka zaokrąglenie zmienny

Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

4

W oknie dialogowym ukrytym pod tą zakładką możemy zobaczyć, że na początku

mamy do dyspozycji dwa charakterystyczne punkty danej krawędzi, początkowy i końcowy.

Rys. 8. Wybrany początek i koniec krawędzi do zaokrąglenia

Program umożliwia również ustalenie własnych punktów na wybranej krawędzi. Po

wybraniu zakładki zmienny możemy na dowolnej krawędzi zaznaczyć dodatkowy pkt w
którym chcemy mieć inny promień zaokrąglenie niż na całej krawędzi. Następnie w polu
promień możemy zdefiniować różne promienie dla każdego pkt Przykładowo wybierzmy
sobie dowolny pkt, mniej więcej w środku, zaokrąglamy go promieniem 8mm, a końce 2mm
(rys. 10). W oknie dialogowym, w zakładce zmienny, w polu położenie możemy dokładnie
sprecyzować w którym miejscu ma znajdować się nasz pkt pomocniczy. Cała krawędź
przyjmuje wartość 1, jeśli chcemy umieścić pkt w samym środku krawędzi wystarczy wpisać,
po wcześniejszym zaznaczeniu pkt wartość 0,5.

Rys. 9. Zaokrąglenie krawędzi stałym promieniem r=4mm

Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

5

Rys. 10 Zaokrąglenie krawędzi zmiennym promieniem

6.2. Fazowanie

Fazowanie nie jest tak skomplikowane jak zaokrąglanie, posiada łatwe i przejrzyste

okno dialogowe jak większość narzędzi w Inventorze. Na początek narysujmy sześcian z
poniższego rysunku.

Rys. 11. Sześcian

Następnie klikamy ikonę fazuj

z panelu Element części. Pojawia

nam się okno dialogowe, które nie jest zbyt skomplikowane. Wszystkie opcje są ukryte pod
odpowiednimi przyciskami oznaczonymi szczegółowymi piktogramami, po których od razu
wiadomo do czego one służą.

Rys. 12. Okno dialogowe polecenia fazuj

Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

6

Najczęściej używaną opcją jest odległość

umożliwiająca wykonanie fazy poprzez

podanie jednej odległości dla obu krawędzi. Faza ta domyślnie ustawiony kąt 45º. Aby
wykonać ten typ fazowania, wprowadzamy odległość na jaką chcemy fazować, wybieramy
krawędzie na których ma zostać przeprowadzone fazowania i klikamy OK. Powinniśmy
otrzymać poniższy rysunek.

Rys. 13. Przykład zastosowania fazowania odległości

Kolejnym z występujących w oknie fazowań jest fazowania odległości i kąta

. W tym

przypadku wskazujemy płaszczyznę na której ma być fazowania a następnie krawędź której
ma to dotyczyć. W kolejnym kroku podajemy odległość i kąt fazowania. Po wykonaniu tych
operacji powinniśmy otrzymać poniższy rysunek dla r=4mm, oraz kąta 50º.

Rys. 14. Przykład fazowania odległość i kąt

Ostatnia opcja ukryta pod nazwą dwie odległości, umożliwia wprowadzenie dwóch

odległości pochylenia fazy. Po wpisaniu dwóch danych liczbowych wskazujemy krawędź,
która ma zostać sfazowana. Program prezentuje nam automatycznie płaszczyznę przystającą
do fazy, umożliwiającą coś w rodzaju zamienienia miejscami odległości tworzonej fazy.

Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD

Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04

7

Rys. 15. Okno dialogowe fazowania

Po wybraniu odległości 6 i 2 mm powinniśmy uzyskać poniższy rysunek.

Rys. 16. Przykład fazowania dwóch odległości