kontrolezakladowstwarzajryzykowystapieniapowaznejawarii(1)

background image

ROK 2003 – „SUBSTANCJE NIEBEZPIECZNE – OSTROŻNIE”

Bezpieczeństwo pracy w zakładach o dużym i zwiększonym ryzyku

wystąpienia poważnej awarii przemysłowej

W programie długofalowych zadań Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2001

– 2003 ujęto problematykę przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy w zakładach o dużym i o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii

przemysłowej. W 2001 r. przeprowadzono kontrole w 33 bazach paliw

ropopochodnych oraz w 41 rozlewniach gazu płynnego i bazach magazynowych

LPG. W 2002 r. kontrolami objęto 54 zakłady, w których zagrożenie wystąpienia

poważnej awarii przemysłowej wiąże się z wytwarzaniem, stosowaniem lub

magazynowaniem takich niebezpiecznych substancji chemicznych jak: amoniak,

chlor, fosgen, wodór itp. W 2003 roku przeprowadzone zostaną rekontrole, których

celem będzie stwierdzenie stanu realizacji decyzji inspektorów pracy i ich wpływu

na poprawę bezpieczeństwa w zakładzie.

Podczas realizacji drugiego etapu zadania przeprowadzono kontrole 80

instalacji technologicznych zlokalizowanych w 54 zakładach pracy, w których

zagrożenie wystąpienia awarii wiąże się z wytwarzaniem, magazynowaniem lub

stosowaniem znacznych ilości niebezpiecznych substancji chemicznych tj.:

amoniaku (20 instalacji), chloru (14 instalacji), kwasu fluorowodorowego (6

instalacji), ropy naftowej i paliw płynnych (6 instalacji), toluenodiizocyjanianu (5

instalacji), gazu płynnego propan-butan (4 instalacje), acetylenu (3 instalacje), tlenu

(3 instalacje), metanolu i etanolu (3 instalacje), arszeniku (3 instalacje) oraz

azotanu amonu, materiałów wybuchowych, tlenku etylenu, cykloheksanonu,

benzenu, benzolu, biogazu, fosgenu i fosforu (po 1 lub 2 instalacje). Większość

instalacji pochodzi z lat 70. i

90. ubiegłego stulecia, część z nich była

modernizowana i poddawana remontom, mimo to 33 instalacje (41,2%) nie zostały

dotychczas wyposażone w nowoczesne (komputerowe) systemy sterowania

1

background image

procesami technologicznymi oraz kontroli, rejestracji i archiwizacji parametrów

technologicznych, co wywierać może wpływ na stan bezpieczeństwa pracy.

Kontrole miały na celu likwidację stwierdzonych nieprawidłowości (lub ich

maksymalne ograniczenie) oraz rozpoznanie stopnia przygotowania tych zakładów

do nowych wymogów, wynikających ze zmienionych przepisów prawnych.

Przeprowadzono je w 4 blokach tematycznych: identyfikacja zagrożeń; stan

bezpieczeństwa technicznego; stan bezpieczeństwa eksploatacyjnego oraz

zapobieganie stanom awaryjnym. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w

mniejszych zakładach, dotychczas niekontrolowanych szczegółowo.

Najmniej uchybień odnotowano w sferze identyfikacji zagrożeń i gotowości

do zapobiegania sytuacjom awaryjnym. Kontrolujący nie stwierdzili

nieprawidłowości (lub jedynie sporadyczne) w ponad 60% objętych kontrolą

zagadnień z obszaru identyfikacji zagrożeń, przygotowania pracowników obsługi

do awaryjnego zatrzymywania instalacji w warunkach bezpośredniego zagrożenia

awarią chemiczną; zapewnienia skutecznego systemu ostrzegania pracowników o

sytuacjach awaryjnych, zapewnienia dojazdów do instalacji dla pojazdów jednostek

ratowniczo-gaśniczych straży pożarnej oraz wymaganego zaopatrzenia wodnego,

niezbędnego do ograniczania skutków pożarów. Szczególnie wysoki poziom

gotowości przeciwdziałania sytuacjom awaryjnym odnotowano w dużych

zakładach chemicznych, dysponujących odpowiednim potencjałem technicznym,

stabilną, doświadczoną kadrą inżynieryjno-techniczną i doświadczonymi

pracownikami obsługi instalacji (Zakłady Azotowe w Tarnowie - Mościcach S.A.,

włocławski ANWIL S.A. i Firma Chemiczna „Dwory” S.A. w Oświęcimiu).

W czterostopniowej skali ocen (instalacja szczególnie niebezpieczna,

niebezpieczna, dostatecznie bezpieczna i bezpieczna) żadna ze skontrolowanych

instalacji nie została oceniona jako szczególnie niebezpieczna. Inspektorzy pracy uznali

32 instalacje za bezpieczne (40%), 43 za dostatecznie bezpieczne (53,8%) i 5 za

niebezpieczne (6,2%).

Najwyższym poziomem bezpieczeństwa charakteryzowały się instalacje

zbudowane po 2000 r. oraz instalacje producentów amoniaku i chloru. Właściwa

2

background image

identyfikacja zagrożeń na etapie projektowania nowych instalacji oraz dobre

i nowoczesne wykonawstwo w zasadzie likwidują lub minimalizują ryzyko awarii

przemysłowej, pod warunkiem zapewnienia kwalifikowanej obsługi i nadzoru

przez osoby posiadające wymagane doświadczenie zawodowe. Natomiast w

zakładach istniejących od wielu lat - w których (ze względu na wysokie koszty) istnieje

ograniczona możliwość wprowadzania korzystnych zmian konstrukcyjnych

i technologicznych - dobre efekty w zakresie zapobiegania poważnym awariom

przemysłowym oraz minimalizacji ich skutków przynosi świadomość istniejących

zagrożeń oraz wdrożenie postępowania mającego na celu zmniejszenie

prawdopodobieństwa ich uaktywnienia się.

W ocenie pracodawców, u których stwierdzono najwięcej nieprawidłowości,

radykalny wzrost poziomu bezpieczeństwa pracy obecnie nie jest w pełni możliwy.

Powodem są szczególnie: przestarzałe technologie i rozwiązania konstrukcyjne (mimo

modernizacji wielu z nich, nadal nie posiadają nowoczesnych, skutecznych

zabezpieczeń występujących w nowych rozwiązaniach technologicznych); brak

środków finansowych, pozwalających na przeprowadzenie w zaplanowanych

terminach generalnych remontów obiektów i wprowadzenie nowoczesnych

technologii; niska rentowność produkcji i sezonowość pracy niektórych instalacji (np.

amoniakalnych instalacji chłodniczych).

W ocenie inspektorów pracy, obok wymienionych wyżej przyczyn, stanowiących

źródło występowania wielu nieprawidłowości, istnieją także inne przyczyny, m.in.:

• nie w pełni skuteczne działania pracodawców na rzecz ograniczenia zagrożeń

zawodowych, w tym mało skuteczny nadzór nad wykonawstwem prac

niebezpiecznych, co niejednokrotnie wynika z rutyny i niechęci do przyswajania

nowych metod działania lub z braku znajomości obowiązujących przepisów,

• świadome unikanie przez pracodawców wysokich nakładów związanych

z wykonaniem projektów modernizacyjnych, dostosowujących istniejące instalacje

do wymogów wynikających z obowiązujących przepisów bezpieczeństwa pracy,

3

background image

• niedostateczna znajomość obowiązujących wymogów wskutek częstych zmian

w kierownictwach nowo powstałych zakładów pracy.

Uwzględniając informacje pozyskane m.in. z Państwowej Straży Pożarnej

i Inspekcji Ochrony Środowiska, Państwowa Inspekcja Pracy w 2002 r. dokonała –

na podstawie kryteriów wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Gospodarki z

dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych,

których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o

zwiększonym ryzyku lub zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii

przemysłowej (Dz. U. nr 58, poz. 535) - aktualizacji listy zakładów stwarzających

zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Znalazło się na niej 311

zakładów. Do zakładów o dużym ryzyku poważnej awarii przemysłowej

zakwalifikowano 149, pozostałe 162 - to zakłady o zwiększonym ryzyku awarii.

Lista jest otwarta i podlega stałej weryfikacji.

Największą grupę zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia

poważnej awarii przemysłowej stanowią w Polsce rozlewnie i bazy

przeładunkowo-magazynowe gazu płynnego propan-butan oraz bazy magazynowe

ropopochodnych paliw płynnych i ropy naftowej.

4


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
kontrola 5
Kontrola badań laboratoryjnych
Czynności kontrolno rozpoznawcze w zakresie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów
uwaga i kontrola poznawcza
KONTROLA PAŃSTWOWA
Rozwiązania instytucjonalne w zakresie realizacji i kontroli praw pacjenta
Wykł BADANIA KLINICZNO KONTROLNE I PRZEKROJOWE
Znaki kontrolne
Stres kontrolowany i niekontrolowany
Kontrola GMO
3)kontrola dokumentˇw
LU 2010 2011Praca kontrolna nr 2
Automatyka okrętowa – praca kontrolna 2
13 programowalny kontroler przerwan 8259
Biofizyka kontrolka do cw nr 20

więcej podobnych podstron