CRT LCD PDP OLED DLP id 120436 Nieznany

background image

1

ODBIORNIKI TELEWIZYJNE –

CRT, LCD, PDP, OLED oraz projektory DLP

FAKTY I MITY –

opracował Andrzej Po

ć

wiardowski

1. WST

Ę

P ................................................................................................................... 2

1.1 Uwagi ogólne .................................................................................................... 2

1.2 Rozdzielczo

ść

................................................................................................... 2

1.3 Przek

ą

tna ekranu .............................................................................................. 3

1.4 Format ekranu .................................................................................................. 3

1.5 Jasno

ść

............................................................................................................ 4

1.6 Kontrast ............................................................................................................ 4

1.7 K

ą

t ogl

ą

dania .................................................................................................... 4

1.8 Czas reakcji matrycy ......................................................................................... 6

1.9 HD Ready ......................................................................................................... 7

1.10 Wyposa

ż

enie .................................................................................................... 7

1.10.1 Sposób mocowania .................................................................................... 7

1.10.2 Zł

ą

cza ......................................................................................................... 7

1.10.3 D

ź

wi

ę

k ........................................................................................................ 8

1.11 U

ż

ytkowanie i konserwacja ............................................................................... 9

2. Telewizory plazmowe - PDP ............................................................................... 10

2.1 Historia technologii plazmowej ........................................................................ 10

2.2 Ekrany plazmowe PDP (Plasma Display Panel) ............................................. 10

2.3 Wady paneli plazmowych ............................................................................... 11

2.4 Zalety telewizorów plazmowych ...................................................................... 14

3. Telewizory LCD ................................................................................................... 15

3.1 Historia LCD ................................................................................................... 15

3.2 Ekrany LCD .................................................................................................... 15

3.3 Wady ekranów LCD ........................................................................................ 16

3.4 Zalety LCD ...................................................................................................... 17

4. Telewizory OLED ................................................................................................ 18

5. Telewizory CRT ................................................................................................... 20

5.1 Kineskop CRT ................................................................................................ 20

5.2 Wady telewizorów z kineskopem lampowym .................................................. 20

5.3 Zalety telewizorów kineskopowych CRT ......................................................... 21

6. Jaki telewizor wybra

ć

? Podsumowanie ............................................................ 21

7. Projektor dla kina domowego ............................................................................ 22

7.1 Rodzaje projektorów ....................................................................................... 22

7.1.1 Projektory LCD ......................................................................................... 23

7.1.2 Projektory DLP (Digital Light Processing) ................................................. 23

background image

2

1. WST

Ę

P

1.1 Uwagi ogólne

Aby w pełni wykorzysta

ć

mo

ż

liwo

ś

ci nowoczesnego odbiornika telewizyjnego,

dobrze jest kupi

ć

w telewizor w pełni multimedialny, umo

ż

liwiaj

ą

cy podł

ą

czenie

ż

nych urz

ą

dze

ń

zewn

ę

trznych.

Podstawowe z nich to odtwarzacz/nagrywarka DVD (Blueray) i tzw. Kino

domowe. Warto jednak wiedzie

ć

,

ż

e do telewizora mo

ż

na podł

ą

czy

ć

tak

ż

e komputer,

kamer

ę

cyfrow

ą

lub cyfrowy aparat fotograficzny. W

ś

ród gniazd podł

ą

czeniowych w

telewizorze standardem s

ą

minimum 2 zł

ą

cza komponentowe SCART (tzw. euro-

ą

cza) oraz zł

ą

cza audio-video (białe, czerwone,

ż

ółte wtyczki, tzw. chinch). Warte

uwagi s

ą

tak

ż

e zł

ą

cza USB oraz czytniki kart pami

ę

ci, pozwalaj

ą

ce na dowolne

ł

ą

czenie zewn

ę

trznych urz

ą

dze

ń

i przesyłanie danych. Wa

ż

nym rozwi

ą

zaniem jest

równie

ż

ą

cze HDMI (min. 3 szt.), które umo

ż

liwia przesyłanie cyfrowego sygnału

(wizji w wysokiej rozdzielczo

ś

ci i wielokanałowego d

ź

wi

ę

ku) jednym kablem i bez strat

jako

ś

ci. Jest ono szczególnie wa

ż

ne w kontek

ś

cie odbioru telewizji HDTV (High

Definition Television) lub TV 3D.

Warto te

ż

zwróci

ć

uwag

ę

na opis: HD-ready, full HD i inne, zwi

ą

zane

tematycznie (o tym pó

ź

niej).

1.2 Rozdzielczo

ść

Jest to drugi podstawowy parametr, okre

ś

laj

ą

cy ekrany i telewizory, zarówno

LCD jak i plazmowe. Rozdzielczo

ść

jest podawana w pikselach (piks., pks., pix.) i w

dwóch wymiarach: szeroko

ś

ci i wysoko

ś

ci, np. 1024x768 pikseli. Rozdzielczo

ść

oznacza liczb

ę

pojedynczych punktów obrazu (pikseli) zgromadzonych w jednej linii

poziomej i pionowej. Im wy

ż

sza rozdzielczo

ść

telewizora, tym wy

ż

sza rozdzielczo

ść

zapisanego obrazu, która mo

ż

e by

ć

wiernie odtworzona (bez skalowania). Np.

rozdzielczo

ść

obrazu nagranego w formacie DVD to 720x576 pikseli, a rozdzielczo

ść

HDTV to ju

ż

1280x720 a nawet 1920x1080 pikseli. Kupuj

ą

c telewizor plazmowy nale

ż

y

w miar

ę

mo

ż

liwo

ś

ci wybiera

ć

jak najwy

ż

sz

ą

rozdzielczo

ść

.

background image

3

1.3 Przek

ą

tna ekranu

Jest to najwa

ż

niejszy parametr ka

ż

dego telewizora i ekranu (CRT, LCD,

plazma),

ś

ci

ś

le zwi

ą

zany z wielko

ś

ci

ą

ekranu i rozmiarami całego urz

ą

dzenia.

Przek

ą

tna ekranu oznacza odległo

ść

pomi

ę

dzy dwoma przeciwległymi naro

ż

nikami

ekranu (np. lewy dolny – prawy górny). Jest mierzona i podawana w calach (cal lub ').

Nale

ż

y wiedzie

ć

,

ż

e wraz ze wzrostem przek

ą

tnej (i rozmiarów ekranu) ro

ś

nie tak

ż

e

wielko

ść

pojedynczej plamki obrazu. Dla ekranu o przek

ą

tnej 23' wynosi ona ok. 0,37

mm, a dla przek

ą

tnej 32' ju

ż

ok. 0,51 mm. Dlatego bardzo wa

ż

ne jest odpowiednie

dostosowanie wielko

ś

ci kupowanego telewizora do odległo

ś

ci, z jakiej zamierzamy

ogl

ą

da

ć

obraz.

1.4 Format ekranu

Nagrywany i odtwarzany obraz mo

ż

e mie

ć

ż

ne formaty, czyli ró

ż

ne proporcje

szeroko

ś

ci i wysoko

ś

ci. Oznacza si

ę

je liczbami przedzielonymi dwukropkiem

(szeroko

ść

: wysoko

ść

). Obecnie najcz

ęś

ciej wyst

ę

puj

ą

3 formaty: kinowy 14:9,

panoramiczny 16:9 oraz tradycyjny 4:3. Wi

ę

kszo

ść

materiałów DVD jest nagrana w

formacie 16:9, podobnie jak sygnał HDTV. Tradycyjna telewizja wykorzystuje format

4:3.

W zasadzie wszystkie telewizory plazmowe i LCD posiadaj

ą

ekran w formacie

panoramicznym 16:9 i s

ą

wyposa

ż

one w funkcje umo

ż

liwiaj

ą

ce automatyczne lub

r

ę

czne zmiany ustawie

ń

formatu obrazu. Zmiana formatu obrazu zwykle oznacza

straty jako

ś

ci. Wy

ś

wietlanie obrazu panoramicznego na ekranie 4:3 powoduje

pojawienie si

ę

czarnych pasów na dole i na górze ekranu. Widzimy pełn

ą

szeroko

ść

obrazu, ale jego wysoko

ść

jest mniejsza ni

ż

ekran (tzw. letter box). Funkcja

rozci

ą

gni

ę

cia obrazu na cały ekran spowoduje,

ż

e wysoko

ść

obrazu b

ę

dzie wypełniała

cał

ą

wysoko

ść

ekranu, natomiast uci

ę

te zostan

ą

boczne kraw

ę

dzie obrazu (tzw. pan-

scan).

Dost

ę

pne s

ą

równie

ż

telewizory z funkcj

ą

umo

ż

liwiaj

ą

c

ą

prawie bezstratne,

inteligentne konwertowanie formatu obrazu, rozci

ą

gaj

ą

ce tylko jego cz

ęść

.

background image

4

1.5 Jasno

ść

Parametr ten okre

ś

la ilo

ść

ś

wiatła emitowan

ą

przez

ś

wiec

ą

cy gaz panelu

plazmowego lub lamp

ę

pod

ś

wietlaj

ą

c

ą

telewizora LCD. Jest ona podawana w

kandelach na metr kwadratowy (cd/m²).

Jasno

ść

telewizora przekłada si

ę

na ilo

ść

kolorów i szczegółów obrazu, które

ludzkie oko jest w stanie zarejestrowa

ć

. Im wi

ę

ksza jest jasno

ść

obrazu, tym wi

ę

ksz

ą

ż

norodno

ść

kolorów i ilo

ść

szczegółów jest w stanie zarejestrowa

ć

ludzkie oko.

Najcz

ęś

ciej spotykana jasno

ść

telewizorów plazmowych wynosi od 1000 do 3000

cd/m², telewizorów LCD zwykle wynosi od 450 do 800 cd/m².

1.6 Kontrast

Jest nazywany tak

ż

e stop

ą

kontrastu i oznacza zdolno

ść

ekranu do oddzielenia

obszarów jasnych od ciemnych. Innymi słowy kontrast to ró

ż

nica pomi

ę

dzy

najja

ś

niejszym a najciemniejszym elementem obrazu. Przekłada si

ę

to bezpo

ś

rednio

na palet

ę

kolorów i ich wierne oddanie, mo

ż

liwe do zarejestrowania przez ludzkie oko.

Kontrast wyra

ż

any jest w stosunku do liczby 1 i oznaczany liczb

ą

oraz

dwukropkiem, np. 600:1. Im wy

ż

szy kontrast tym pełniejsza paleta barw i mo

ż

liwo

ś

ci

rejestracji przez ludzkie oko. Telewizory plazmowe dost

ę

pne na rynku posiadaj

ą

kontrast od 3000:1 do 100 000:1. Telewizory LCD dost

ę

pne na rynku posiadaj

ą

kontrast od 1000:1 do 50000:1. Ciekawym rozwi

ą

zaniem jest tzw. dynamiczna stopa

kontrastu, polegaj

ą

ca na automatycznym dostosowaniu kontrastu ekranu do warunków

o

ś

wietleniowych. Nale

ż

y równie

ż

wiedzie

ć

,

ż

e stopa kontrastu powinna rosn

ąć

wraz z

przek

ą

tn

ą

ekranu. Du

ż

y ekran wymaga wi

ę

kszego kontrastu, ze wzgl

ę

du na du

żą

powierzchni

ę

obserwacji.

1.7 K

ą

t ogl

ą

dania

Jest to parametr, który okre

ś

la mo

ż

liwe odchylenie obserwatora od płaszczyzny

ekranu. Jest nazywany tak

ż

e k

ą

tem widzenia. Granice k

ą

ta ogl

ą

dania wyznaczaj

ą

pole, w którym mo

ż

na ogl

ą

da

ć

obraz na ekranie bez utraty kontrastu i jasno

ś

ci obrazu.

Ograniczenie to jest zwi

ą

zane z sam

ą

konstrukcj

ą

matrycy plazmowej lub matrycy

LCD i sposobem jej działania.

background image

5

K

ą

t ogl

ą

dania podawany jest w stopniach (st lub °) w poziom ie, a cz

ę

sto tak

ż

e w

pionie. Nale

ż

y pami

ę

ta

ć

,

ż

e warto

ść

k

ą

ta ogl

ą

dania dotyczy k

ą

ta zewn

ę

trznego, czyli

rozwartego. Jego wierzchołek znajduje si

ę

na

ś

rodku ekranu, a ramiona rozchodz

ą

si

ę

na boki oraz w gór

ę

i w dół.

Pole widzenia człowieka ocenia si

ę

k

ą

towo: k

ą

t widzenia w poziomie jest wi

ę

kszy ni

ż

w pionie. Format obrazu okre

ś

la si

ę

stosunkiem w jego szeroko

ś

ci w do wysoko

ś

ci h.

Przekazywane współcze

ś

nie obrazy przez telewizj

ę

w standardzie typowym 625

linii/obraz i 25 obrazów/s odbiegaj

ą

wierno

ś

ci

ą

od oryginalnego obrazu ogl

ą

danego

przez człowieka.

Podstawowa ró

ż

nica mi

ę

dzy obrazem telewizyjnym i oryginalnym wynika z faktu,

ż

e obraz telewizyjny jest mały i dwuwymiarowy. Jest prostok

ą

tem o rozmiarach:

szeroko

ś

ci w do wysoko

ś

ci h jak 4 do 3 (4:3 = 1,33). Obraz ten powinno si

ę

ogl

ą

da

ć

z

odległo

ś

ci ok. 5 razy wi

ę

kszej od jego wysoko

ś

ci h, aby nie była na nim widoczna

struktura liniowa (rys.). Odpowiada to w

ą

skiemu k

ą

towi ogl

ą

dania wynosz

ą

cemu ok.

10°, gdy normalny k

ą

t widzenia człowieka wynosi 60° do 160°. Zastosowan ie ekranu o

wi

ę

kszej szeroko

ś

ci i dwukrotnie wi

ę

kszej liczbie linii pozwala na zbli

ż

enie widza do

ekranu na odległo

ść

3h i zwi

ę

kszenie k

ą

ta ogl

ą

dania do 30°.

Rys. 11.1. K

ą

t ogl

ą

dania ekranu:

a - w telewizji standardowej, b - w telewizji panoramicznej, c - w szerokok

ą

tnej tzw.

telewizji okularowej

background image

6

Poni

ż

ej przedstawiono zestawienie popularnych formatów obrazu, okre

ś

laj

ą

ce

stosunek szeroko

ś

ci (w) do wysoko

ś

ci (h):

System wizji

w / h

Obecnie

4/3 = 1,33

Zwykły film 36 mm

4,125/3 = 1,38

Złoty podział

1,62

HDTV Japonia

5/3 = 1,67

HDTV USA, Europa

16/9 = 1,78

Film panoramiczny 35 mm

5,54/3 = 1,85

Cinemascope

2,35

Telewizory plazmowe dost

ę

pne na rynku oferuj

ą

k

ą

t ogl

ą

dania od 160° do ok. 180°.

Telewizory LCD dost

ę

pne na rynku oferuj

ą

k

ą

t ogl

ą

dania od 145° do prawie 180°.

1.8 Czas reakcji matrycy

Jest to szybko

ść

, z jak

ą

matryca plazmowa lub LCD reaguje na zmiany obrazu,

nazywana tak

ż

e opó

ź

nieniem lub czasem odpowiedzi. Jest podawana w

milisekundach (ms) i oznacza czas, po którym matryca wy

ś

wietli obraz po otrzymaniu

sygnału. Im czas reakcji krótszy, tym lepiej. Zbyt długi czas reakcji mo

ż

e objawi

ć

si

ę

smu

ż

eniem i zlewaniem si

ę

elementów obrazu przy szybkich zmianach poło

ż

enia na

ekranie (np. sport).

Była to jedna z wi

ę

kszych wad pierwszych telewizorów LCD, jednak producenci

zdołali w wi

ę

kszo

ś

ci usun

ąć

ten mankament. Aby unikn

ąć

tego zjawiska, wybieraj

ą

c

telewizor, nale

ż

y szuka

ć

urz

ą

dzenia o czasie reakcji na poziomie 5 milisekund i

ni

ż

szym. Wi

ę

kszo

ść

markowych telewizorów LCD spełnia ten warunek. Taki czas

reakcji matrycy zapewnia całkowit

ą

płynno

ść

ruchu i ostro

ść

obrazu. Telewizory

plazmowe dost

ę

pne na rynku oferuj

ą

czas reakcji nawet poni

ż

ej 1 ms. Jest to jedna z

wi

ę

kszych zalet telewizorów plazmowych.

background image

7

1.9 HD Ready

Coraz bardziej rozpowszechnia si

ę

ju

ż

sygnał telewizyjny wysokiej rozdzielczo

ś

ci

– HDTV (High Definition Television). Aby w pełni wy

ś

wietla

ć

taki sygnał, telewizor musi

posiada

ć

odpowiednio wysok

ą

rozdzielczo

ść

oraz zł

ą

cze cyfrowe.

Oznaczenie HD Ready posiadaj

ą

telewizory o rozdzielczo

ś

ci ju

ż

1024 pikseli w

poziomie, jednak rzeczywiste wymagania HDTV s

ą

wi

ę

ksze, i wynosz

ą

co najmniej

1280 pikseli w poziomie i pionie.

Niezb

ę

dne jest tak

ż

e cyfrowe zł

ą

cze do przekazywania sygnału, takie jak DVI

(Digital Video Interface) czy HDMI (High Definition Multimedial Interface). Zł

ą

cze DVI

słu

ż

y do przesyłania wył

ą

cznie obrazu, natomiast standard HDMI pozwala tak

ż

e na

przesyłanie wielokanałowego d

ź

wi

ę

ku w postaci cyfrowej.

Takie parametry pozwalaj

ą

na odbiór sygnału HDTV bez skalowania obrazu i utraty jako

ś

ci. Dodatkow

ą

zalet

ą

takich telewizorów LCD i plazmowych jest wysoka rozdzielczo

ść

, nawet je

ś

li nie jest

ona wykorzystywana do odbioru HDTV.

1.10 Wyposa

ż

enie

1.10.1 Sposób mocowania

Standardowym wyposa

ż

eniem telewizora plazmowego lub LCD jest wieszak lub

podstawa. Cz

ę

sto jest ona obrotowa i umo

ż

liwia pochylenie ekranu pod

żą

danym

k

ą

tem. Wi

ę

ksze ekrany swoj

ą

nisk

ą

wag

ą

i mał

ą

grubo

ś

ci

ą

zach

ę

caj

ą

do powieszenia

na

ś

cianie. Cz

ę

sto specjalny wieszak lub uchwyt dost

ę

pny jest jako wyposa

ż

enie

standardowe, ale mo

ż

na te

ż

zaopatrzy

ć

si

ę

w wieszak uniwersalny. Niektóre modele

mo

ż

na ustawi

ć

na specjalnych stojakach i podstawach gabinetowych.

1.10.2 Zł

ą

cza

Aby w pełni korzysta

ć

z zalet płaskiego telewizora plazmowego, trzeba mie

ć

do

dyspozycji odpowiednie zł

ą

cza, umo

ż

liwiaj

ą

ce poł

ą

czenie go z ró

ż

nymi urz

ą

dzeniami.

Podstawowe zł

ą

cza to wej

ś

cie antenowe 75 Ohm oraz zł

ą

cza komponentowe SCART.

Do niedawna standardem były dwa zł

ą

cza tego typu, obecnie coraz cz

ęś

ciej stosuje

si

ę

trzy. Słu

żą

one do poł

ą

czenia telewizora z takimi urz

ą

dzeniami, jak magnetowid,

odtwarzacz/nagrywarka DVD, tuner TV, tuner TV SAT.

background image

8

Standardem s

ą

tak

ż

e zł

ą

cza audio-video (

ż

ółte, białe, czerwone), za pomoc

ą

których mo

ż

na podł

ą

czy

ć

np. kamer

ę

video czy cyfrowy aparat fotograficzny.

W zasadzie wszystkie telewizory s

ą

wyposa

ż

one w zł

ą

cze słuchawkowe,

pozwalaj

ą

ce na wyprowadzenie d

ź

wi

ę

ku do słuchawek. Nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na

rodzaj zł

ą

cza słuchawkowego – niekiedy mo

ż

e to by

ć

odmiana tego zł

ą

cza, tzw. du

ż

y

jack o

ś

rednicy 3,5 mm, która wymaga przej

ś

ciówki. Powszechnie stosuje si

ę

tak

ż

e

wyj

ś

cia RGB (czerwony, zielony, niebieski), słu

żą

ce do przesyłania sygnału w postaci

składowych koloru, np. z kamery cyfrowej.

Dro

ż

sze modele telewizorów mog

ą

posiada

ć

nawet zł

ą

cze sieciowe,

pozwalaj

ą

ce na podł

ą

czenie sieci komputerowej. Je

ż

eli telewizor plazmowy ma

odbiera

ć

tak

ż

e sygnał HDTV, musi by

ć

wyposa

ż

ony w zł

ą

cze cyfrowe, takie jak HDMI

(High Definition Multimedial Interface) czy DVI (Digital Video Interface). Coraz cz

ęś

ciej

telewizory posiadaj

ą

osobne gniazda PC słu

żą

ce do wykorzystywania ekranu jako

monitora komputerowego. Podł

ą

czenie komputera i u

ż

ywanie telewizora jako monitora

mo

ż

liwe jest tak

ż

e dzi

ę

ki zł

ą

czu DVI. Dobrze, je

ś

li telewizor posiada wyj

ś

cia audio –

cyfrowe i analogowe. Coraz cz

ęś

ciej mo

ż

na spotka

ć

porty USB oraz czytniki kart

pami

ę

ci. Dzi

ę

ki nim mo

ż

liwe jest np. ogl

ą

danie filmu w formacie DivX odtwarzanego w

komputerze czy podgl

ą

d zdj

ęć

z karty aparatu cyfrowego.

1.10.3 D

ź

wi

ę

k

Ze wzgl

ę

du na ograniczone rozmiary telewizorów plazmowych (płaski ekran i

mała grubo

ść

), ograniczone s

ą

równie

ż

mo

ż

liwo

ś

ci instalacji gło

ś

ników o du

ż

ej mocy.

Gło

ś

niki najcz

ęś

ciej znajduj

ą

si

ę

po bokach ekranu, a cz

ę

sto tak

ż

e pod ekranem.

Najlepsze modele osi

ą

gaj

ą

ł

ą

czn

ą

moc muzyczn

ą

ok. 50 W z dwóch lub trzech

gło

ś

ników. Amatorzy lepszych parametrów d

ź

wi

ę

ku musz

ą

liczy

ć

si

ę

z konieczno

ś

ci

ą

podł

ą

czenia zewn

ę

trznych gło

ś

ników, na przykład w postaci kina domowego.

background image

9

1.11 U

ż

ytkowanie i konserwacja

Ustawienie telewizora

Prawidłowe ustawienie telewizora LCD lub plazmowego ma kluczowe znaczenie

dla jako

ś

ci ogl

ą

danego obrazu i pełnej satysfakcji z nowego sprz

ę

tu.

W zwi

ą

zku ze wzrostem rozmiaru piksela wraz ze wzrostem przek

ą

tnej,

konieczne jest zachowanie odpowiedniej odległo

ś

ci mi

ę

dzy ekranem a obserwatorem.

Ogl

ą

danie obrazu ze zbyt małej odległo

ś

ci spowoduje,

ż

e widoczne b

ę

d

ą

pojedyncze

piksele. Zbyt du

ż

a odległo

ść

mo

ż

e spowodowa

ć

zm

ę

czenie oczu i mało wyra

ź

ny

obraz. Zaleca si

ę

zachowanie proporcji od 4 do 5 długo

ś

ci przek

ą

tnej. Np. dla

przek

ą

tnej 26' b

ę

dzie to od 2,6m do 3,2m (1 cal to ok. 2,5 cm). Poniewa

ż

zale

ż

no

ść

ta

jest stała, wystarczy wstawi

ć

przecinek mi

ę

dzy cyfry oznaczaj

ą

ce przek

ą

tn

ą

, aby

uzyska

ć

minimaln

ą

odległo

ść

ogl

ą

dania, np. 37' – 3,7m, 42' – 4,2m itd.

Dobrze jest upewni

ć

si

ę

przed zakupem, czy mo

ż

liwe jest zapewnienie

wystarczaj

ą

cej odległo

ś

ci w miejscu, w którym ma by

ć

ustawiony telewizor. Nie ma

wyra

ź

nych zalece

ń

co do wysoko

ś

ci, z której powinno si

ę

patrze

ć

na ekran. Mo

ż

na

jednak przyj

ąć

,

ż

e pozioma linia wzroku powinna przebiega

ć

na równi z wysoko

ś

ci

ą

ekranu lub nieco powy

ż

ej.

Piel

ę

gnacja

Nale

ż

y pami

ę

ta

ć

,

ż

e ekrany ciekłokrystaliczne i plazmowe s

ą

urz

ą

dzeniami do

ść

delikatnymi i wra

ż

liwymi na uszkodzenia mechaniczne. Szczególn

ą

ostro

ż

no

ść

trzeba

zachowa

ć

przy transporcie telewizora. Nie mo

ż

na wystawia

ć

telewizora na intensywne

promieniowanie słoneczne i ustawia

ć

go w pobli

ż

u

ź

ródeł ciepła. Do czyszczenia

ekranu powinno si

ę

u

ż

ywa

ć

tylko specjalnych

ś

rodków do tego przeznaczonych. Nie

wolno u

ż

ywa

ć

ś

rodków takich, jak płyn do mycia szyb, które mog

ą

uszkodzi

ć

delikatn

ą

powłok

ę

ekranu.

background image

10

2. Telewizory plazmowe - PDP

2.1 Historia technologii plazmowej

Pierwszy wy

ś

wietlacz plazmowy skonstruowano w 1964 roku. Składał si

ę

z 16

pikseli i emitował tylko niebieskie

ś

wiatło. W latach 70-tych i 80-tych technologi

ą

plazmow

ą

interesowały si

ę

du

ż

e firmy z bran

ż

y, jednak badania zostały zarzucone z

powodu braku zainteresowania rynku przemysłowego. Wskrzeszenie technologii

plazmowej zawdzi

ę

czamy firmie Fujitsu, która powróciła do niej na pocz

ą

tku lat 90-

tych i wyprodukowała panel plazmowy o przek

ą

tnej wi

ę

kszej ni

ż

21'. Od tego czasu

trwał po

ś

cig technologii plazmowej za rozwijaj

ą

c

ą

si

ę

technologi

ą

LCD.

2.2 Ekrany plazmowe PDP (Plasma Display Panel)

W kineskopach plazmowych wykorzystuje si

ę

wła

ś

ciwo

ś

ci gazów szlachetnych,

które pobudzone wysokim napi

ę

ciem przechodz

ą

w stan tzw. plazmy. Reakcja ta

odbywa si

ę

jednocze

ś

nie w kilku milionach pikseli na całym ekranie.

Ka

ż

dy piksel składa si

ę

z trzech tzw. subpikseli dla kolorów podstawowych: RGB

(czerwony, zielony i niebieski). Subpiksel to rurka szklana z ksenonem (rys.), na jej

ko

ń

cach znajduj

ą

si

ę

elektrody do których przykładane jest wysokie napi

ę

cie.

ż

nica potencjałów rz

ę

du kilkuset woltów zamienia gaz w plazm

ę

, co powoduje

emisj

ę

promieniowania UV. Promieniowanie ultrafioletowe nie jest widoczne dla

człowieka, dlatego umieszczono warstw

ę

fosforu, który pobudzony tym

promieniowaniem emituje

ś

wiatło widzialne.

background image

11

Dla ka

ż

dego z trzech subpikseli u

ż

yto innego koloru fosforu: czerwonego,

zielonego i niebieskiego. Razem tworz

ą

piksel, a miliony takich pikseli ekran.

Aby sterowa

ć

tak du

żą

liczb

ą

punktów na ekranie, wszystkie piksele poł

ą

czone

s

ą

szynami w pionie i poziomie, a ka

ż

demu przypisany jest odpowiedni adres. Układy

steruj

ą

ce matryc

ą

ekranu synchroniczne z tre

ś

ci

ą

obrazu zapalaj

ą

poszczególne grupy

pikseli. Dzi

ę

ki zmianom napi

ę

cia steruj

ą

cego dla ka

ż

dego z nich mo

ż

na uzyska

ć

pełn

ą

gam

ę

kolorów. Dodatkowo układy steruj

ą

ce musz

ą

zadba

ć

o regulacj

ę

jaskrawo

ś

ci

ś

wiecenia. Poszczególne piksele maj

ą

tylko dwa stany: zapalony lub zgaszony,

dlatego stany po

ś

rednie jaskrawo

ś

ci uzyskuje si

ę

dzi

ę

ki modulacji impulsowo-kodowej

sygnału (PCM).

2.3 Wady paneli plazmowych

Ogl

ą

daj

ą

c ekran z niewielkiej odległo

ś

ci mamy wyra

ź

ne odczucie zm

ę

czenia

wzroku. Efekt ten jest szczególnie widoczny przy scenach ciemnych. Poniewa

ż

w tym

systemie nie ma mo

ż

liwo

ś

ci płynnej zmiany intensywno

ś

ci

ś

wiecenia piksela, zmiany

jaskrawo

ś

ci uzyskuje si

ę

przez wielokrotne zapalanie i gaszenie go. Przy jasnych

scenach cz

ę

stotliwo

ść

ta jest wystarczaj

ą

co du

ż

a i oko ludzkie nie widzi efektu

migania. Przy scenach ciemnych oko odbiera efekt migotania, jednak mózg ludzki nie

jest w stanie przetwarza

ć

obrazów zmieniaj

ą

cych si

ę

szybciej ni

ż

85 Hz, wi

ę

c chocia

ż

przerwy nie s

ą

widoczne, wzrok si

ę

m

ę

czy. Wad

ą

jest równie

ż

gorsza rozró

ż

nialno

ść

półcieni na ciemniejszych scenach.

background image

12

Istotn

ą

wad

ą

ekranów PDP jest ich mniejsza trwało

ść

ni

ż

ekranów LCD, a nawet

od zwykłych kineskopów CRT. Luminofor zu

ż

ywa si

ę

i obraz z czasem robi si

ę

wyra

ź

nie mniej kontrastowy. Zu

ż

ycie takie mo

ż

e nast

ę

powa

ć

nierównomiernie. Je

ś

li

na ekranie przez długi czas wy

ś

wietlany jest nieruchomy obraz, jasne jego punkty

intensywniej wypalaj

ą

luminofor.

Przykładowo: je

ż

eli u

ż

ytkownik zawsze ogl

ą

da jeden kanał, jego logo potrafi

trwale wypali

ć

si

ę

w jednym miejscu ekranu i nawet po zmianie obrazu b

ę

dzie w tym

miejscu widoczny cie

ń

o słabszej intensywno

ś

ci

ś

wiecenia. (W niektórych nowszych

modelach zminimalizowano ten problem przez przesuwanie obrazu o jeden piksel).

UWAGA: Telewizory plazmowe nie nadaj

ą

si

ę

do wy

ś

wietlania statycznego

(nieruchomego) obrazu. Długotrwałe utrzymywanie tej samej sceny na ekranie

mo

ż

e spowodowa

ć

trwałe uszkodzenie ekranu!!!

Je

ż

eli dany fragment obrazu przez dłu

ż

szy czas si

ę

nie zmienia i

ś

wieci z du

żą

jaskrawo

ś

ci

ą

, powoduje to nagrzewanie si

ę

fosforu i gazu w komórkach. Nawet po

zmianie obrazu powierzchnia luminoforu pozostaje tak naelektryzowana,

ż

e nadal

ś

wieci powoduj

ą

c efekt zatrzymania poprzedniej fazy ruchu.

Panele plazmowe s

ą

znacznie bardziej energochłonne, pobór pr

ą

du potrafi by

ć

nawet prawie dwukrotnie wi

ę

kszy ni

ż

dla telewizora LCD o tej samej przek

ą

tnej

ekranu. Du

żą

niespodziank

ą

mo

ż

e by

ć

równie

ż

dla u

ż

ytkownika awaria telewizora

plazmowego. Po mimo wysokiej ceny, tutaj równie

ż

usterki si

ę

zdarzaj

ą

. Cho

ć

telewizor jest znacznych rozmiarów, nie jest mo

ż

liwa naprawa w domu klienta.

Telewizor plazmowy, bardziej ni

ż

inne nara

ż

ony jest na uszkodzenia

mechaniczne. Jego ekran jest bardzo kruchy. Paski fosforu umieszczone s

ą

w

otoczeniu gazów szlachetnych miedzy dwiema szybami, w przypadku p

ę

kni

ę

cia tej

szyby panel nie b

ę

dzie nadawał si

ę

do naprawy. P

ę

kni

ę

cie mo

ż

e nast

ą

pi

ć

na skutek

stukni

ę

cia lub nawet tylko przenoszenia telewizora. Ekrany plazmowe mo

ż

na

przenosi

ć

tylko w pozycji pionowej, w takiej jak ma normalnie pracowa

ć

.

UWAGA: Przenoszenie telewizora PDP poziomo mo

ż

e spowodowa

ć

trwałe

uszkodzenie ekranu - przy kupnie telewizora plazmowego nale

ż

y bardzo

powa

ż

nie potraktowa

ć

zalecenia sprzedawcy.

background image

13

Zastosowanie unikalnych cz

ęś

ci, du

ż

y stopie

ń

zło

ż

ono

ś

ci oraz specjalna

technologia monta

ż

u skazuj

ą

ich wła

ś

cicieli na korzystanie wył

ą

cznie z

autoryzowanych punktów serwisowych. Ceny naprawy w tym wypadku s

ą

wielokrotnie

wy

ż

sze ni

ż

tradycyjnych telewizorów CRT. Cz

ę

sto zdarza si

ę

,

ż

e taka naprawa jest

nieopłacalna.

Istotn

ą

wad

ą

telewizorów plazmowych mo

ż

e okaza

ć

si

ę

tak

ż

e wi

ę

ksze zu

ż

ycie

pr

ą

du, które wynosi od 200 do 500W. Jest to zwi

ą

zane m.in. z wysokonapi

ę

ciowym

procesem pobudzania plazmy do

ś

wiecenia.

Mi

ę

dzy bajki mo

ż

emy wło

ż

y

ć

teori

ę

, jakoby w telewizorach plazmowych z pikseli

wycieka gaz i trzeba go uzupełnia

ć

.

Pozostałe wady:

tendencja do nierównomiernego wypalania luminoforu, zwłaszcza przy

wy

ś

wietlaniu statycznego obrazu; aby unikn

ąć

efektu nierównomiernego wypalania

wy

ś

wietla si

ę

na ekranie "

ś

nieg" lub specjalnie spreparowany obraz przez kilka sekund

na godzin

ę

; wiele telewizorów plazmowych ma specjaln

ą

funkcj

ę

(np. "Orbitowanie", w

której obraz jest okresowo nieznacznie przesuwany), by ten problem zminimalizowa

ć

;

wady tej nie maj

ą

panele LCD

wy

ś

wietlacz jest ja

ś

niejszy przez pierwsze 2000 godzin pracy, po czym, obraz

stopniowo ciemnieje na skutek wypalania si

ę

luminoforu; deklarowany czas działania

współczesnych wy

ś

wietlaczy plazmowych dochodzi do 60 000 godzin; firma Sony

deklaruje,

ż

e po 5 latach wy

ś

wietlacz plazmowy u

ż

ywany w warunkach domowych ma

ok. 60% pocz

ą

tkowej jasno

ś

ci

na wi

ę

kszych wysoko

ś

ciach, zazwyczaj powy

ż

ej 1 800 metrów n.p.m.,

wy

ś

wietlacze plazmowe wydaj

ą

z siebie wyra

ź

ne brz

ę

czenie

przy wy

ś

wietlaniu obrazu o bardzo wysokim kontra

ś

cie, pojawia si

ę

czasami

"efekt t

ę

czy" polegaj

ą

cy na zielonych błyskach w czasie szybkiego przeł

ą

czania z bieli

do czerni

przy dłu

ż

szym ogl

ą

daniu m

ę

czy si

ę

wzrok — wynika to z tego,

ż

e ka

ż

dy piksel

mo

ż

e by

ć

tylko wł

ą

czony lub wył

ą

czony, co zmusza do emulowania po

ś

rednich

background image

14

poziomów jasno

ś

ci poprzez bardzo szybkie wł

ą

czanie i wył

ą

czanie piksela (na

odpowiedni czas np. 2/3 wł

ą

czony i 1/3 wył

ą

czony) — widz tego

ś

wiadomie nie

odczuwa, ale oko i mózg usiłuj

ą

si

ę

dostosowa

ć

do tak szybkich zmian i szybko si

ę

m

ę

cz

ą

.

s

ą

dro

ż

sze ni

ż

LCD, głównie z uwagi na trudniejszy proces produkcji matryc i

du

żą

ilo

ść

elektroniki steruj

ą

cej

2.4 Zalety telewizorów plazmowych

Telewizor plazmowy charakteryzuje si

ę

zwykle lepsz

ą

jaskrawo

ś

ci

ą

ni

ż

tradycyjne kineskopy CRT i telewizory LCD. Ponadto na korzy

ść

telewizorów

plazmowych przemawia krótszy czas odpowiedzi i du

ż

a paleta kolorów. W

telewizorach plazmowych czer

ń

oznacza rzeczywisty brak

ś

wiatła na ekranie. Tym

samym uzyskuje si

ę

w znacznym stopniu lepszy kontrast.

Inne zalety

-

płytki i łatwy do zamontowania na

ś

cianie

-

szerszy k

ą

t widzenia, ni

ż

w LCD, lepsza konsystencja kolorów

-

lepszy współczynnik kontrastu od LCD

-

ma wi

ę

ksz

ą

ę

bi

ę

czerni ni

ż

wy

ś

wietlacze LCD

-

mniej podatny na refleksy

ś

wietlne .

-

wysoka jako

ść

odbioru przy wielkich ekranach, dynamiczny obraz o du

ż

ej

rozdzielczo

ś

ci bez rozmywania kraw

ę

dzi sprawia,

ż

e jest to idealna technologia

dla prezentacji w du

ż

ych salach oraz do ró

ż

nych zastosowa

ń

profesjonalnych

background image

15

3. Telewizory LCD

3.1 Historia LCD

Samo zjawisko „ciekłego kryształu” było znane ju

ż

w ko

ń

cówce XIX wieku i

zostało odkryte podczas bada

ń

botanicznych. Zastosowanie praktyczne stało si

ę

mo

ż

liwe dopiero w latach 70-tych XX wieku, kiedy to odkryto kryształy stabilne i

zjawisko skr

ę

tno

ś

ci ciekłego kryształu.

W roku 1986 firma NEC wyprodukowała pierwszy komputer wyposa

ż

ony w ekran

LCD. Od tego czasu nast

ą

pił dynamiczny rozwój tej technologii,

pocz

ą

tkowo tylko w

bran

ż

y komputerowej. W połowie lat 90-tych zacz

ę

to stosowa

ć

ekrany

ciekłokrystaliczne w odbiornikach telewizyjnych o coraz wi

ę

kszych przek

ą

tnych.

3.2 Ekrany LCD

W panelach LCD wykorzystuje si

ę

wła

ś

ciwo

ś

ci tzw. ciekłego kryształu. W

odró

ż

nieniu od ekranu plazmowego, piksel w LCD nie

ś

wieci tylko słu

ż

y jako filtr, który

przepuszcza

ś

wiatło.

Ź

ródłem

ś

wiatła jest tutaj lampa fluoroscencyjna (ksenonowa),

która emituje białe

ś

wiatło, które przechodzi przez ekran zło

ż

ony z milionów pikseli.

Ka

ż

dy piksel składa si

ę

z trzech subpikseli, ró

ż

ni

ą

cych si

ę

kolorem filtru: czerwonego,

niebieskiego i zielonego (RGB). Wewn

ą

trz znajduje si

ę

ciekły kryształ oraz dwa

polaryzatory: poziomy i pionowy.

Poprzez napi

ę

cie przyło

ż

one do tych elektrod ciekły kryształ mo

ż

ne regulowa

ć

ilo

ś

ci

ą

ś

wiatła przepuszczanego przez piksel, a tym samym tworzy

ć

na ekranie obraz z

punktów o ró

ż

nym kolorze i intensywno

ś

ci

ś

wiecenia. Ka

ż

dy piksel zachowuje si

ę

jak

filtr o zmiennej prze

ź

roczysto

ś

ci.

background image

16

Sterowanie ekranem LCD odbywa si

ę

w zasadzie podobnie jak w panelach

plazmowych, przez ł

ą

czenie pikseli do wspólnych elektrod w kolumnach i rz

ę

dach oraz

nadanie ka

ż

demu pikselowi dwóch współrz

ę

dnych b

ę

d

ą

cych jego adresem.

W porównaniu z technologi

ą

plazmow

ą

, piksel LCD przeł

ą

cza

ś

wiatło z pewnym

opó

ź

nieniem. W efekcie dynamiczne obrazy b

ę

d

ą

nieco rozmyte. Aby zmniejszy

ć

ten

efekt, poszerzono technologi

ę

produkcji paneli LCD o dodatkowy tranzystor

cienkowarstwowy TFT (opis pó

ź

niej). Tranzystor taki przy

ś

piesza przeł

ą

czanie i

opó

ź

nia rozładowanie ładunku kondensatora, w efekcie ka

ż

dy piksel ma odpowiedni

czas na wysterowanie, nawet gdy ju

ż

został adresowany inny piksel. Taki panel

nazywamy matryc

ą

aktywn

ą

, która w odró

ż

nieniu od matryc pasywnych zapewnia

kontrastowy obraz bez efektu migotania.

Technologia TFT

Cz

ę

sto niesłusznie u

ż

ywa si

ę

tego okre

ś

lenia jako innej nazwy wszystkich

wy

ś

wietlaczy LCD. Jednak TFT (Thin Film Transistors) jest technologi

ą

powszechnie

ju

ż

stosowan

ą

w ekranach LCD, i polegaj

ą

c

ą

na dodaniu do ka

ż

dego piksela

dodatkowego mikrotranzystora. Tranzystor TFT działa jak pami

ęć

, magazynuje

sygnały elektryczne wysyłane do piksela. Dodatkowo reaguje on na zmiany napi

ę

cia

szybciej ni

ż

ciekły kryształ. Dzi

ę

ki temu mo

ż

liwe jest przesyłanie sygnałów do

kolejnych pikseli, bez oczekiwania na reakcj

ę

poprzednich. Oznacza to krótszy czas

reakcji matrycy, lepsz

ą

ostro

ść

i kontrast.

3.3 Wady ekranów LCD

Oprócz wy

ż

szej ceny panele LCD równie

ż

nie zapewniaj

ą

takiej jako

ś

ci obrazu

jak tradycyjne kineskopy CRT czy plazma. Szczególnie wada ta ujawnia si

ę

przy

dynamicznych obrazach, szybkie zmiany obrazu powoduj

ą

jego rozmycie.

Ograniczony jest tak

ż

e k

ą

t widzenia w porównaniu z kineskopami i plazm

ą

,

wynika to z technologii produkcji, poniewa

ż

ś

wiatło musi przej

ść

przez dwa

polaryzatory, zanim dojdzie do ekranu. Patrz

ą

c na ekran pod k

ą

tem wi

ę

kszym ni

ż

70-

80 stopni obraz wydaje si

ę

ciemniejszy i mniej kontrastowy. Gorzej zwykle odtwarzana

jest czer

ń

. Przy ciemnych obrazach nie mo

ż

na rozró

ż

ni

ć

stopniowania półcieni.

Ciemny ekran nigdy nie jest wystarczaj

ą

co czarny, poniewa

ż

nawet wył

ą

czony piksel

cz

ęś

ciowo przepuszcza

ś

wiatło.

background image

17

Wprawdzie trwało

ść

paneli LCD jest wi

ę

ksza ni

ż

plazmowych, jednak równie

ż

zdarzaj

ą

si

ę

wady luminoforu. Z upływem czasu mo

ż

e zwi

ę

ksza

ć

si

ę

ilo

ść

nieczynnych

pikseli, co objawia si

ę

na ekranie ciemnymi punkcikami. Wady tej nie da si

ę

usun

ąć

,

pozostaje tylko mo

ż

liwo

ść

wymiany całej matrycy LCD, a koszt takiej wymiany

porównywalny jest z cen

ą

nowego odbiornika.

Telewizory LCD charakteryzuj

ą

si

ę

nieco mniejszymi k

ą

tami ogl

ą

dania, w

porównaniu z wy

ś

wietlaczami plazmowymi. Jest to zwi

ą

zane z drog

ą

, któr

ą

przebywa

ś

wiatło, zanim dotrze do powierzchni ekranu. Starania producentów z powodzeniem

id

ą

jednak w stron

ę

poprawy tego parametru.

Pewnym mankamentem ekranów LCD mo

ż

e by

ć

kłopot z wiernym

odwzorowaniem czerni. Mimo i

ż

czer

ń

ta jest uzyskiwana przez całkowite zamkni

ę

cie

ciekłego kryształu, to jednak niewielka ilo

ść

ś

wiatła przedostaje si

ę

na ekran.

Powoduje to tzw. efekt

ś

wiecenia czerni oraz relatywnie ni

ż

szy kontrast. W

telewizorach plazmowych i kineskopowych CRT czer

ń

oznacza rzeczywisty brak

ś

wiatła na ekranie. Stały rozwój technologii LCD oznacza jednak coraz wy

ż

szy

kontrast i zmniejszenie tego zjawiska.

3.4 Zalety LCD

Niew

ą

tpliwymi zaletami technologii LCD s

ą

małe rozmiary pikseli oraz mała

grubo

ść

i niska waga całego urz

ą

dzenia. Dzi

ę

ki temu wy

ś

wietlacze i ekrany LCD mog

ą

by

ć

stosowane w bardzo małych urz

ą

dzeniach, takich jak odtwarzacz mp3 czy cyfrowy

aparat fotograficzny. Wy

ś

wietlacze LCD s

ą

ta

ń

sze od plazmowych, głównie z uwagi na

łatwiejszy proces produkcji matryc. Pokonane zostały równie

ż

problemy zwi

ą

zane z

produkcj

ą

telewizorów LCD o wi

ę

kszych przek

ą

tnych (42 cale i wi

ę

cej). Obecnie nie

stanowi to ju

ż

wi

ę

kszej trudno

ś

ci, a koszty produkcji stopniowo obni

ż

aj

ą

si

ę

.

Obraz

LCD charakteryzuje si

ę

lepsz

ą

jako

ś

ci

ą

obrazu ni

ż

tradycyjne kineskopy CRT.

Piksele LCD nie migocz

ą

, co oznacza

ż

e mo

ż

na ogl

ą

da

ć

obraz bez zm

ę

czenia wzroku

(nawet z bliska). Ponadto na korzy

ść

telewizorów LCD przemawia jasno

ść

i idealnie

ostry obraz. Du

żą

zalet

ą

telewizorów ciekłokrystalicznych jest te

ż

niskie zu

ż

ycie mocy,

które wynosi od 80 do 150 W (porównywalne z

ż

arówk

ą

).

background image

18

4. Telewizory OLED

Nazwa ta pochodzi od organicznych diod

ś

wiec

ą

cych (Organic Light-Emitting

Diode).

Pierwszego odkrycia zwi

ą

zku organicznego, emituj

ą

cego

ś

wiatło widzialne na

skutek przepływu pr

ą

du, dokonano w laboratorium Uniwersytetu w Cambridge, ale

prawdziwy przełom w tej technologii nast

ą

pił w 2007 roku. Firma SONY przedstawiła

mały, elastyczny wy

ś

wietlacz o przek

ą

tnej 2,5 cala oraz 11-calowy telewizor o

rozdzielczo

ś

ci 960×540 pikseli oraz kontra

ś

cie 1 000 000:1. Ma on grubo

ść

jedynie

3 mm. Odbiornik wa

ż

y około 2 kg i posiada zł

ą

cze

HDMI

http://pl.wikipedia.org/wiki/Organiczna_dioda_elektroluminescencyjna - cite_note-0

.

Surowcem do produkcji

ś

wiec

ą

cych diod organicznych jest organiczny polimer,

znany wcze

ś

niej jako surowiec do wyrobów z folii i innych tworzyw. Umieszczaj

ą

c taki

przewodz

ą

cy polimer pomi

ę

dzy dwoma elektrodami, na których wyst

ę

puje ró

ż

nica

potencjałów uzyskujemy przepływ pr

ą

du oraz towarzysz

ą

ce mu promieniowanie

ś

wietlne.

Sama produkcja OLED nie jest tak bardzo skomplikowana ani kosztowna jak

wytwarzanie ekranów LCD lub plazmowych. Tu kolejne warstwy nanosi si

ę

tak, jak na

drukarce atramentowej. Głównym problemem jest uzyskanie du

ż

ego zag

ę

szczenia

miniaturowych diod

ś

wiec

ą

cych. Na pojedynczy piksel składaj

ą

si

ę

trzy lub cztery sub-

piksele w kolorach podstawowych oraz kolorze białym. Ekran uzyskany ze

ś

wiec

ą

cych

diod organicznych jest cienki, na około 3 mm i bardzo elastyczny

Głównym problemem technicznym wyst

ę

puj

ą

cym przy produkcji jest trwało

ść

OLED, najni

ż

sz

ą

maj

ą

te diody organiczne, które

ś

wiec

ą

na niebiesko. Ich typowy czas

ż

ycia wynosił zaledwie 5000 godzin, ale problem ten rozwi

ą

zano w zmodyfikowanej

technologii tzw. PLED, w której kolor niebieski otrzymuje si

ę

po

ś

rednio ze zmieszania

ż

nych kolorów z biel

ą

. Trwało

ść

ekranu PLED szacuje si

ę

zwykle na ok. 200.000

godzin.

W procesie produkcji OLED nie jest wykorzystywana rt

ęć

, co czyni je bardziej

przyjaznymi dla

ś

rodowiska.

background image

19

Diody organiczne to najefektywniejsze

ź

ródło

ś

wiatła. Dost

ę

pne s

ą

ju

ż

wszystkie

kolory i mo

ż

na uzyska

ć

pełn

ą

gam

ę

barw wiernie odtwarzaj

ą

c

ą

naturalne kolory

Porównanie jako

ś

ci

ś

wiecenia w stosunku do sztucznych barw na ekranach LCD

wypada zdecydowanie na korzy

ść

OLED. Nie ma tu np. filtrów ograniczaj

ą

cych

ś

wiecenie, nie wymagane jest pod

ś

wietlenie. Nie wyst

ę

puj

ą

te

ż

problemy z czerni

ą

,

przy ciemnym ekranie dioda po prostu przestaje

ś

wieci

ć

(nie pobiera wtedy wcale

pr

ą

du). Zapewnia to zakres kontrastu w stosunku 1000000:1. Brak polaryzatorów

ś

wiatła poszerzył k

ą

t widzenia praktycznie do 180 stopni. Wy

ś

wietlacze OLED maj

ą

niezwykle krótki czas reakcji, nawet poni

ż

ej 0,01 sekundy, czyli doskonale nadaj

ą

si

ę

do wy

ś

wietlania dynamicznych obrazów, bez efektów smug i rozmycia.

Przy wykorzystaniu przezroczystego, elastycznego podło

ż

a, wy

ś

wietlacz taki

mo

ż

e wy

ś

wietla

ć

obraz z obu stron, a tym samym k

ą

t widzenia jest praktycznie

nieograniczony.

Zastosowanie technologii cienkowarstwowej obni

ż

a w znacznym stopniu koszty

produkcji oraz koszty eksploatacji, bo wy

ś

wietlacz OLED pobiera najmniej pr

ą

du z

wszystkich znanych dotychczas ekranów. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby

produkowa

ć

cienkie i elastyczne ekrany np. do umieszczenia na ubraniu.

Istotna wada to trwało

ść

oraz zmniejszona odporno

ść

na wilgo

ć

. Aby korzysta

ć

z

ekranów OLED trzeba zapewni

ć

im hermetyczn

ą

obudow

ę

, co komplikuje proces

produkcyjny.

background image

20

5. Telewizory CRT

5.1 Kineskop CRT

CRT (ang. - Catode Ray Tube) to technologia produkcji tradycyjnych

kineskopów.

Kineskop to lampa szklana z pró

ż

ni

ą

wewn

ą

trz. Miedzy katod

ą

a anod

ą

przykłada si

ę

napi

ę

cie od 17 kV do 25 kV, w zale

ż

no

ś

ci od przek

ą

tnej ekranu. Tzw.

działa kineskopu (wyrzutnie elektronów) składaj

ą

si

ę

z trzech katod, dla ka

ż

dego

koloru podstawowego RGB i z dodatkowych elektrod, które formuj

ą

strumie

ń

elektronów. Napi

ę

cie anodowe powoduje,

ż

e wi

ą

zka elektronów skierowana jest na

ekran pokryty luminoforem. Bezpo

ś

rednio przed ekranem umieszczona stalowa jest

maskownica z otworami, przez które strumie

ń

elektronów o

ś

wietla wybrane grupy

pikseli. Aby kolor i intensywno

ść

ś

wiecenia ekranu we wszystkich jego punktach były

zgodne z nadawanym obrazem, wi

ą

zka elektronów jest odchylane synchronicznie

poprzez cewki odchylaj

ą

ce.

5.2 Wady telewizorów z kineskopem lampowym

Telewizory z tradycyjnymi kineskopami s

ą

obj

ę

to

ś

ciowo najwi

ę

ksze w

porównaniu telewizorami plazmowymi lub LCD z t

ą

sam

ą

przek

ą

tn

ą

. Nawet te

najbardziej płaskie kineskopy maj

ą

wi

ę

ksze zniekształcenia geometrii w naro

ż

nikach

ekranu. Mo

ż

na te

ż

zauwa

ż

y

ć

istotne zniekształcenia liniowo

ś

ci obrazu.

background image

21

5.3 Zalety telewizorów kineskopowych CRT

S

ą

one ta

ń

sze od telewizorów LCD i PDP. Dysponuj

ą

szerok

ą

gam

ą

odtwarzanych kolorów i najwi

ę

kszy ze wszystkich zakres gradacji odcieni. Kineskop

CRT zapewnia najszerszy k

ą

t widzenia, bez widocznej utraty jako

ś

ci.

ś

ywotno

ść

telewizorów kineskopowych jest wi

ę

ksza ni

ż

plazmowych, s

ą

one tak

ż

e prostsze w

naprawie. Mo

ż

liwe s

ą

naprawy takich telewizorów w domu u klienta.

6. Jaki telewizor wybra

ć

? Podsumowanie

W zale

ż

no

ś

ci od potrzeb, mo

ż

liwo

ś

ci finansowych i wielko

ś

ci pomieszczenia,

nale

ż

y wzi

ąć

pod uwag

ę

nast

ę

puj

ą

ce parametry:

Telewizory plazmowe PDP s

ą

najdro

ż

sze, ale zapewniaj

ą

najlepsz

ą

dynamik

ę

kolorów, przeznaczone s

ą

zwykle dla koneserów ogl

ą

daj

ą

cych filmy DVD z wysok

ą

rozdzielczo

ś

ci

ą

. Jednak ze wzgl

ę

dy na sposób wy

ś

wietlania mo

ż

na je ogl

ą

da

ć

w

odległo

ś

ci minimum 3,5 m, gdy

ż

w innym przypadku powoduj

ą

m

ę

czenie wzroku.

Zalety wielko-ekranowych telewizorów plazmowych mo

ż

na jednak dopiero doceni

ć

ogl

ą

daj

ą

c programy w wysokiej rozdzielczo

ś

ci - HDTV .

Telewizor LCD nie zapewnia tak wysokiej jako

ś

ci obrazu jak plazma czy

tradycyjny CRT, obraz dynamiczny jest mniej ostry, mniejszy jest tak

ż

e k

ą

t widzenia z

którego mo

ż

na go ogl

ą

da

ć

. Jednak fakt,

ż

e jest cienki i nie zajmuje du

ż

o miejsca, a

jego cena stale si

ę

obni

ż

a oznacza,

ż

e wkrótce zast

ą

pi on te z kineskopami CRT. W

ekranach LCD nie powstaje efekt migotania, wi

ę

c s

ą

one zalecane jako monitory do

komputera.

Telewizory OLED s

ą

przyszło

ś

ciowym wyrobem na rynku – b

ę

d

ą

prawdopodobnie wypiera

ć

wszystkie inne systemy ekranów telewizyjnych, ze wzgl

ę

du

na ich zalety.

Telewizory kineskopowe CRT s

ą

najta

ń

sze, dost

ę

pne s

ą

w rozmiarach od 14"

do 32" Po mimo małych niedokładno

ś

ci geometrii w rogach ich zalet

ą

s

ą

najbardziej

naturalne kolory, prawidłowe odtwarzanie czerni, szeroki k

ą

t widzenia i długa

ż

ywotno

ść

. Telewizor z tradycyjnym kineskopem jest ta

ń

szy w eksploatacji, pobór

pr

ą

du jest du

ż

o ni

ż

szy ni

ż

w plazmowym

background image

22

7. Projektor dla kina domowego

Obraz z projektora mo

ż

e by

ć

wy

ś

wietlany w domu, na ekranie o wielko

ś

ci 3x2m.

Projektor mo

ż

e słu

ż

y

ć

do ogl

ą

dania filmów z DVD, video oraz telewizji stacjonarnej lub

satelitarnej. Mo

ż

na go tak

ż

e podł

ą

czy

ć

do komputera aby uzyska

ć

doskonały efekt

gier komputerowych w wysokiej rozdzielczo

ś

ci.

Jako

ść

obrazu z projektora mo

ż

e ust

ę

powa

ć

jako

ś

ci z telewizora plazmowego,

jednak wi

ę

kszy ekran i ni

ż

sza cena to istotny argument, który decyduje o tym,

ż

e

projektory nadal s

ą

bardzo popularne.

7.1 Rodzaje projektorów

Obecnie na rynku popularne s

ą

dwa rodzaje projektorów: DLP (Digital Light

Processing) oraz wykonane w technologii LCD. Oba typy maj

ą

swoje wady i zalety.

W obu przypadkach projektory wykorzystuj

ą

bardzo jasne

ź

ródło

ś

wiatła, generowane

przez lampy. S

ą

to

ż

arówki wypełnione oparami metalu,

ż

arówki halogenowe lub

lampy stosuj

ą

ce obie te technologie. Najcz

ęś

ciej stosuje si

ę

tutaj lampy UHB (Ultra

High Brightness) oraz UHP (Ultra High Projection) daj

ą

ce

ś

wiatło prawie równe

białemu.

Funkcj

ą

przetwarzania białego

ś

wiatła

ż

arówki na obraz pełni matryca i wła

ś

nie

to jest zasadnicz

ą

ż

nic

ą

mi

ę

dzy tymi technologiami. W DLP wykorzystuje si

ę

tzw.

mikro-lusterka, a w LCD ciekłe kryształy. Z zasady działania wynika,

ż

e matryce mog

ą

regulowa

ć

jasno

ść

poszczególnych pikseli od pełnej do prawie całkowicie wygaszonej.

Nie da si

ę

jednak wytworzy

ć

idealnie czarnego koloru. Jest to szczególnie

problematyczne w sytuacji, gdy film jest ogl

ą

dany w jasnym pomieszczeniu. Przy

ciemnych scenach obraz wydaje si

ę

szary i rozmyty.

background image

23

7.1.1 Projektory LCD

Konstrukcja matryc LCD jest bardzo podobna do opisywanych tu telewizyjnych paneli

LCD. Ciekły kryształ umieszczony jest w komórkach, odpowiadaj

ą

cych pikselom na

ekranie, mo

ż

na nimi sterowa

ć

ustalaj

ą

c jaskrawo

ść

ka

ż

dej z nich. Zasadnicza ró

ż

nica

zawarta jest w wielko

ś

ci matrycy i jej odporno

ś

ci na wysok

ą

temperatur

ę

, gdy

ż

znajduje si

ę

ona bezpo

ś

rednio przed lamp

ą

emituj

ą

c

ą

silne białe

ś

wiatło.

Dodatkowo powstał tu problem odtwarzania trzech kolorów podstawowych, z

których tworzony jest obraz kolorowy. We dawniejszych konstrukcjach projektorów

LCD były to trzy cienkowarstwowe matryce dla ka

ż

dego z kolorów RGB, nało

ż

one

kolejno.

Ś

wiatło przechodz

ą

c przez nie było ciemniejsze, tak

ż

e mniej kontrastowe i

słabiej nasycone kolorem. Nowoczesne projektory LCD wykorzystuj

ą

trzy oddzielne

matryce dla ka

ż

dego z kolorów, do których trafia rozdzielone

ś

wiatło białe. Uzyskany

obraz z ka

ż

dej z nich jest oddzieln

ą

składow

ą

koloru R, G lub B. Dalej przez układ

pryzmatów i soczewek wi

ą

zki s

ą

sumowane i równocze

ś

nie wy

ś

wietlane na ekranie.

Rozwi

ą

zanie z trzema oddzielnymi matrycami TFT jest dro

ż

sze, ale zapewnia

nam wierniejsze odtwarzanie kolorów i mo

ż

liwo

ść

uzyskania wy

ż

szych rozdzielczo

ś

ci.

7.1.2 Projektory DLP (Digital Light Processing)

Projektory bazuj

ą

ce na mikrolustrach skonstruowane zostały ju

ż

w latach

osiemdziesi

ą

tych. Urz

ą

dzenia te były jednak do

ść

du

ż

e i zawodne. Rozwój tzw.

mikromechaniki warstwowej dał nowe mo

ż

liwo

ś

ci konstruktorom. Ju

ż

w 1996 r. firma

Texas Instruments opracowała matryc

ę

, zawieraj

ą

c

ą

1.300.000 pikseli, a niedługo

ź

niej projektory DLP weszły na rynek.

background image

24

Najwa

ż

niejszym elementem projektora jest chip DLP, wygl

ą

dem przypomina on

procesor komputera.

W swojej strukturze ma zamontowan

ą

pami

ęć

typu SRAM, której komórki s

ą

zintegrowane z mikro-lusterkami.

Ka

ż

de lusterko odpowiada jednemu pikselowi na ekranie, wi

ę

c musi by

ć

ich tu

ogromna ilo

ść

. Wszystkie razem znajduj

ą

si

ę

na powierzchni 16 mm

2

, stanowi

ą

zatem

bardzo precyzyjny mikro-mechanizm.

background image

25

Takie pojedyncze lusterko składa si

ę

z: aluminiowej warstwy odbijaj

ą

cej

ś

wiatło,

zawiasu, jarzma i zderzaka. Mechanizm odchylania lusterka w zakresie do 12 stopni w

obu kierunkach jest ukryty pod lusterkiem, odst

ę

py mi

ę

dzy poszczególnymi lusterkami

s

ą

zatem tak małe,

ż

e tworz

ą

jednolit

ą

powierzchni

ę

. Steruj

ą

c odpowiednio k

ą

tem

odchylania lusterka uzyskuje si

ę

pełny zakres regulacji jaskrawo

ś

ci. W nowoczesnych

chipach DLP odbijane jest nawet do 90% ilo

ś

ci

ś

wiatła.

W efekcie na ekranie nie wida

ć

przej

ść

mi

ę

dzy pikselami. Zaskakuj

ą

ca

jest te

ż

szybko

ść

reakcji, obraz w projektorach DLP mo

ż

e by

ć

od

ś

wie

ż

any nawet z

cz

ę

stotliwo

ś

ci

ą

75 Hz. Jest to du

ż

o wi

ę

cej ni

ż

potrafi zwykle rejestrowa

ć

ludzkie oko.

Nie wida

ć

zatem opó

ź

nie

ń

i smu

ż

e

ń

, tak typowych dla LCD.

Podobnie jak przy projektorach LCD, tak i tu stosowane s

ą

trzy ró

ż

ne metody

odtwarzania obrazu kolorowego. W najta

ń

szej wersji rzutnik ma tylko jedn

ą

matryc

ę

i

jest wyposa

ż

ony w dodatkowy wiruj

ą

cy układ z filtrami dla trzech kolorów RGB.

Informacja o składowych poszczególnych kolorów jest wy

ś

wietlana sekwencyjnie.

Obraz na ekranie jest odtwarzany z tak du

żą

cz

ę

stotliwo

ś

ci

ą

,

ż

e odbiorca widzi to jako

jednolity kolor. Wad

ą

tego rozwi

ą

zania jest istotne zmniejszenie jaskrawo

ś

ci, o około

1/3.

background image

26

Idealnym rozwi

ą

zaniem tego problemu jest projektor z trzema matrycami, które

przetwarzaj

ą

osobno wi

ą

zk

ę

ś

wiatła ka

ż

dego z kolorów podstawowych a nast

ę

pnie

sumuj

ą

j

ą

w specjalnych pryzmatach. W efekcie uzyskuje si

ę

najlepsz

ą

jako

ść

kolorów, o jednakowej jaskrawo

ś

ci dla obrazów kolorowych i czarno-białych.

Aby obni

ż

y

ć

koszty rzutnika i uzyska

ć

prawie doskonały efekt, stosuje si

ę

te

ż

pewne rozwi

ą

zania po

ś

rednie. Projektor np. wyposa

ż

ony jest w dwie matryce, z

których jedna jest tylko dla koloru czerwonego, a druga na przemian obsługuje kolory

zielony i niebieski.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
parametry lcd crt id 349183 Nieznany
3 LCD LCD MSP430 id 755238 Nieznany (2)
HD44780 LCD id 199910 Nieznany
lcd id 263963 Nieznany
Budowa monitora LCD id 94314 Nieznany (2)
How to Use a Graphic LCD id 206 Nieznany
Abolicja podatkowa id 50334 Nieznany (2)
4 LIDER MENEDZER id 37733 Nieznany (2)
katechezy MB id 233498 Nieznany
metro sciaga id 296943 Nieznany
perf id 354744 Nieznany
interbase id 92028 Nieznany
Mbaku id 289860 Nieznany
Probiotyki antybiotyki id 66316 Nieznany
miedziowanie cz 2 id 113259 Nieznany
LTC1729 id 273494 Nieznany
D11B7AOver0400 id 130434 Nieznany

więcej podobnych podstron