metodyka nowa styczen 2008 id 2 Nieznany

CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO

w BYTOMIU

METODYKA BADA

LEKARSKICH I PSYCHOLOGICZNYCH

ORAZ KRYTERIA I ZASADY OCENY ZDOLNO

DO PRACY W RATOWNICTWIE GÓRNICZYM

BYTOM, stycze

2008r.

Stosownie do przepisów § 34 ust. 2, § 60 ust. 2 pkt 4 i § 72 pkt. 1 rozporz

dzenia

Ministra Gospodarki z dnia 12 czerwca 2002r. w sprawie ratownictwa górniczego (Dz.U. Nr

94 z 2002r., poz. 838 z pó

. zm.) w celu przeprowadzania specjalistycznych bada

lekarskich ratowników górniczych organizowanych przez Centraln

Stacj

Ratownictwa

Górniczego S.A w specjalistycznym o

rodku bada

lekarskich wprowadza si

do stosowania

niniejsz

„Metodyk

bada

lekarskich i psychologicznych oraz kryteria i zasady oceny

zdolno

ci do pracy w ratownictwie górniczym”.

Kierownik jednostki ratownictwa górniczego

Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego S.A.

w Bytomiu

mgr in

. Stanisław Parol

Bytom, stycze

2008r.

Spis tre

ci:

I. Rodzaje i zakres specjalistycznych bada

ratowników górniczych

II. Zakres badania ogólnolekarskiego i bada

dodatkowych

III. Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

IV. Badanie psychologiczne

V. Badanie wydolno

ci fizycznej

VI. Badanie tolerancji wysokiej temperatury i wilgotno

ci w komorze klimatycznej

VII. Wykaz tabel, rycin i stosowanych skrótów

VIII. Zał

czniki

- 1 -

I. Rodzaje i zakres specjalistycznych bada

ratowników górniczych

1. W celu stwierdzenia przydatno

ci kandydatów na ratowników górniczych i ratowników

górniczych do słu

by w ratownictwie górniczym przeprowadza si

specjalistyczne badania

lekarskie i psychologiczne.

2. Rodzaje bada

specjalistycznych, ich zakres, przebieg oraz cz

stotliwo

ść

ich

przeprowadzania okre

la niniejsza „Metodyka bada

lekarskich i psychologicznych oraz

kryteria i zasady oceny zdolno

ci do pracy w ratownictwie górniczym”.

3. Badaniom wst

pnym podlegaj

kandydaci do ratownictwa górniczego. Badanie to

dotyczy oceny

ogólnego stanu zdrowia i jest wykonywane przez lekarza sprawuj

cego

podstawow

opiek

lekarsk

4. Badaniom kwalifikacyjnym podlegaj

kandydaci na:

- ratowników górniczych,
- kandydaci na zawodowych ratowników górniczych dy

uruj

cych zawodowych

zast

pów ratowniczych (d.z.z.r.),

- kandydaci na ratowników górniczych nurków,

których stan zdrowia w wyniku badania wst

pnego został uznany za odpowiedni.

Badania kwalifikacyjne obejmuj

a) badanie ogólnolekarskie,
b) badania lekarskie specjalistyczne: laryngologiczne i neurologiczne – dotycz

kandydatów na ratowników górniczych nurków,

c) badania dodatkowe:

- badanie radiologiczne klatki piersiowej,
- badanie elektrokardiograficzne,
- badanie spirometryczne,
- badania laboratoryjne,
- badania wzroku,
- badanie wydolno

ci fizycznej,

- badanie tolerancji wysokiej temperatury i wilgotno

ci w komorze klimatycznej,

- badanie audiometryczne,
- inne badania specjalistyczne w zale

ci od wskaza

lekarskich,

d) badanie psychologiczne.

Wyniki bada

wpisuje si

w karcie badania – zał.1, a orzeczenie wydaje si

na za

wiadczeniu – zał. 2.

4. Badaniom okresowym podlegaj

wszyscy ratownicy górniczy nie rzadziej ni

co 12

miesi

cy.

Ratownicy górniczy nurkowie po uko

czeniu 30 roku

ycia przechodz

badanie okresowe

nie rzadziej ni

co 6 miesi

cy.

Wszyscy ratownicy górniczy po uko

czeniu 45 roku

ycia podlegaj

badaniom

okresowym nie rzadziej ni

co 6 miesi

cy.

Badania psychologiczne przeprowadza si

nie rzadziej ni

co 24 miesi

ce.

Badania psychologiczne dla zawodowych ratowników górniczych d.z.z.r. przeprowadza
si

nie rzadziej ni

co 12 miesi

cy.

Badania okresowe ratowników górniczych, ratowników górniczych nurków i zawodowych
ratowników górniczych d.z.z.r. obejmuj

zakres okre

lony w pkt 3. Wyniki bada

wpisuje

w karcie badania (zał.1), a orzeczenie wydaje si

na za

wiadczeniu (zał. 2).

5. Badaniu kontrolnemu podlega ka

dy ratownik górniczy, po ka

dym trwaj

cym dłu

ej ni

30 dni okresie niezdolno

ci do pracy z powodu choroby. Do badania kontrolnego ratownik

- 2 -

górniczy zgłasza si

z opini

na temat przebytej choroby wydan

przez lekarza, który

orzekł niezdolno

ść

do pracy lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W przypadku nie

zgłoszenia si

ratownika do badania kontrolnego po chorobie trwaj

cej dłu

ej ni

30 dni

wydane wcze

niej orzeczenie o zdolno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym traci

ść

. Za dopilnowanie przestrzegania powy

szego ustalenia odpowiedzialny jest

Kierownik wła

ciwej kopalnianej stacji ratownictwa górniczego.

Badanie kontrolne obejmuje badanie ogólnolekarskie, a w razie wskaza

inne badania

okre

lone w punkcie 3. Wyniki bada

wpisuje si

w karcie badania (zał.1), a orzeczenie

wydaje si

na za

wiadczeniu (zał. 2).

6. Badania kwalifikacyjne, okresowe i kontrolne organizowane s

przez Centraln

Stacj

Ratownictwa Górniczego S.A. w specjalistycznym o

rodku bada

lekarskich.

7. W przypadku orzeczenia czasowej niezdolno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym,

lekarz badaj

cy na podstawie oceny stanu zdrowia indywidualnie orzeka okres tej

niezdolno

ci i ustala termin nast

pnego badania oraz koniecznych bada

dodatkowych

i konsultacji specjalistycznych.

8. W przypadku orzeczenia przez lekarza trwałej niezdolno

ci do słu

by w ratownictwie

górniczym, wymagane jest pisemne potwierdzenie tej niezdolno

ci na karcie badania

przez drugiego lekarza specjalistycznego o

rodka bada

lekarskich.

9. Kandydaci na ratowników górniczych i ratownicy górniczy, kandydaci na zawodowych

ratowników górniczych d.z.z.r., zawodowi ratownicy górniczy d.z.z.r., kandydaci na
ratowników górniczych nurków oraz ratownicy górniczy nurkowie zgłaszaj

na badania

z nast

puj

cymi dokumentami:

−

dowodem osobistym lub innym dowodem to

samo

ci,

−

skierowaniem na badania z zakładu pracy,

−

wyci

giem z karty zdrowia - zał. 3,

−

ksi

ąż

eczk

ratownika.

- 3 -

II. Zakres badania ogólnolekarskiego i bada

dodatkowych

1. Badanie ogólnolekarskie

1) Wywiad lekarski:

Lekarz przeprowadza dokładny wywiad ze szczególnym uwzgl

dnieniem przebytych

chorób, hospitalizacji, urazów, okresów niezdolno

ci do pracy, chorób w rodzinie oraz

innych mog

cych mie

znaczenie dla oceny zdolno

ci do pełnienia słu

w ratownictwie.

2) Badanie fizykalne:

Dokonuje si

pomiaru wzrostu, masy ciała i temperatury.

Przeprowadza si

ocen

całego ciała badanego z uwzgl

dnieniem budowy, wygl

skóry, od

ywienia, kształtu czaszki, klatki piersiowej, brzucha, ko

czyn górnych

i dolnych, wad wrodzonych i innych odchyle

. Podczas badania fizykalnego

szczególn

uwag

nale

y zwróci

na stan układu kr

ąż

enia, oddechowego,

pokarmowego, moczowo-płciowego, narz

du: ruchu, wzroku, słuchu, układu

nerwowego. Przy badaniu i ocenie poszczególnych układów i narz

dów nale

zwraca

szczególn

uwag

na schorzenia i zaburzenia czynno

ci mog

ce mie

istotne

znaczenie dla oceny przydatno

ci badanego do słu

by w ratownictwie. Przy badaniu

fizykalnym nale

y w ocenie kierowa

zasadami zgodnymi ze sztuk

lekarsk

i obowi

zuj

cym stanem wiedzy.

3) W przypadku stwierdzenia odchyle

od normy w badaniu fizykalnym dla potwierdzenia

tych zmian lekarz badaj

cy zleca konieczne badania i konsultacje lekarzy specjalistów.

4) W ocenie zdolno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym nale

y kierowa

„Wykazem chorób i uszczerbków zdrowia”, wymienionym w punkcie III metodyki.

2. Badania dodatkowe:

1) zdj

cie radiologiczne klatki piersiowej,

2) badanie elektrokardiograficzne spoczynkowe,

3) badanie spirometryczne,

4) badania laboratoryjne: OB, morfologia krwi, badanie ogólne moczu,

inne w zale

ci od wskaza

lekarskich,

5) badanie ostro

ci wzroku za pomoc

tablic Snellena, rozró

niania barw przy pomocy

optogramów barwnych,

6) badania wydolno

ci fizycznej:

badanie zdolno

ci do wykonywania wysiłku fizycznego (PWC),

harwardzka próba wydolno

ciowa,

7) badanie tolerancji wysokiej temperatury i wilgotno

ci w komorze klimatycznej,

8) badanie audiometryczne: badanie przewodnictwa powietrznego, badanie

przewodnictwa kostnego,

9) inne badania specjalistyczne w zale

ci od wskaza

lekarskich.

- 4 -

III. Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Obja

nienia do posługiwania si

„Wykazem chorób i uszczerbków zdrowia”.

„Wykaz” nie obejmuje wszystkich chorób i uszczerbków zdrowia. Stanowi ramowe ich uj

cie,

ułatwiaj

ce orzekanie o zdolno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym.

Nie uwzgl

dnia du

ego zespołu chorób ostrych, których skutki dla zdrowia, wydolno

fizycznej, sprawno

ci psychicznej, tolerancji wysokich temperatur nie mog

ocenione

w okresie ich trwania.

Wykaz zawiera 14 tabel, w których zró

nicowano wymagania zdrowotne dla: kandydatów do

ratownictwa górniczego - wszystkich grup, ratowników górniczych, zawodowych ratowników
górniczych (d.z.z.r.) i ratowników górniczych nurków.

W odpowiednich rubrykach „Wykazu” umieszczono skróty kwalifikacyjne:

Z - zdolny

N – niezdolny

N, Z - dwa skróty umieszczone w jednej rubryce daj

liwo

ść

lekarzowi badaj

cemu po

przeanalizowaniu wszystkich wyników bada

i konsultacji specjalistycznych, podj

cie

ostatecznej decyzji o zdolno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym.

We wszystkich przypadkach nasuwaj

cych w

tpliwo

ci powinno orzeka

dwóch lekarzy.

Tabela 1. Budowa ciała.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Wzrost poni

ej 155 cm i powy

ej 195

cm przy proporcjonalnej budowie ciała

N, Z

Odwrotne poło

enie trzewi

z zaburzeniami ustroju

Obja

nienia szczegółowe

Nadwaga i otyło

ść

obni

tolerancj

wysokiej temperatury, zwi

kszaj

ryzyko hipertermii,

a nawet udaru cieplnego i obni

wydolno

ść

fizyczn

Nale

mas

ciała w zale

ci od wzrostu i budowy ciała okre

la si

na podstawie tabeli

15 wg METROPOLITAN LIFE INSURANCE CO. albo BMI - wska

nika masy ciała (ang.

BODY MASS INDEX) z nomogramu (Rys.1), gdzie:

[m])

(wzrost

[kg]

masa

BMI

Prawidłowa masa ciała to warto

ść

BMI w przedziale 18,5 ÷ 24,9.

Dla kandydatów do ratownictwa i kandydatów na zawodowych ratowników górniczych d.z.z.r.
dopuszczalna nadwaga nie powinna przekracza

warto

ci wska

nika BMI = 27,2 (o 10%

wagi nale

nej).

Dla ratowników górniczych dopuszczalna nadwaga nie powinna przekracza

warto

wska

nika BMI = 29,9 (o 15% wagi nale

nej).

- 5 -

Dla zawodowych ratowników górniczych d.z.z.r. dopuszczalna nadwaga nie powinna
przekracza

warto

ci wska

nika BMI = 27,2 (o 10% wagi nale

nej).

Dopuszczalna niedowaga wg wska

nika BMI nie powinna by

mniejsza ni

BMI = 18,5.

Ostatecznej oceny dokonuje lekarz analizuj

c budow

i proporcje ciała badanego.

W razie stwierdzenia całkowitego odwrotnego poło

enia trzewi, nale

y zwróci

uwag

układ oddechowy i moczowy ze wzgl

du na cz

sto wyst

puj

ce w tych przypadkach

rozstrzenia oskrzeli, zapalenie zatok przynosowych i wady rozwojowe nerek. Przy
kwalifikowaniu badanych, u których rozpoznano odwrotne poło

enie trzewi, nale

przeprowadzi

badanie radiologiczne płuc, nerek (urografia) i zatok przynosowych.

Tabela 2. Skóra, tkanka podskórna i w

zły chłonne.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Przewlekłe choroby skóry,
upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Przewlekłe choroby skóry, nie
upo

ledzaj

ce sprawno

ci ustroju

N, Z

Nowotwory łagodne powłok
zewn

trznych

N, Z

N,Z

Skupienia powi

kszonych w

złów

chłonnych obwodowych nie
upo

ledzaj

ce sprawno

ci ustroju

N, Z

Skupienia powi

kszonych w

złów

chłonnych obwodowych upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

Przewlekłe zapalenie w

złów chłonnych

obwodowych (gru

lica, grzybica) z

ropieniem

7. Blizny upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Obja

nienia szczegółowe

Pkt. 1 i 2 - według tych punktów nale

y kwalifikowa

ró

norodne, przewlekłe, uogólnione

choroby skóry, jak: wyprysk endogenny, wrodzone zaburzenia rogowacenia skóry
znacznego stopnia, wrodzone dziedziczne oddzielenie naskórka, p

cherzyca, skóra

pergaminowata, uogólnione i nawracaj

ce lub oporne na leczenie postacie łuszczycy,

gru

lica oporna na leczenie.

Przez „blizny upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju” nale

y rozumie

blizny utrudniaj

noszenie odzie

y ochronnej i oporz

dzenia, blizny poł

czone z ubytkami tkanek mi

kkich

(po zranieniach, oparzeniach) oraz blizny w miejscach nara

onych na tarcie w czasie ruchów

i chodzenia.

- 6 -

Tabela 3. Czaszka.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Zniekształcenia czaszki utrudniaj

ywanie maski ochronnej

Zniekształcenia czaszki (guzy,
wgniecenia) ubytki ko

ci czaszki,

kni

cia nieznacznie upo

ledzaj

czynno

ść

układu nerwowego

Tabela 4. Narz

d wzroku.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Zniekształcenia powiek upo

ledzaj

ich sprawno

ść

Przewlekłe choroby brzegów powiek lub
spojówki nieznacznie upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

N, Z

Zrosty spojówki gałkowej i powiekowej
upo

ledzaj

ce ruchomo

ść

gałki ocznej

ęż

enie lub niedro

ść

kanałów

łzowych. Pooperacyjny brak woreczka
łzowego

lepota jednego oka lub brak gałki

ocznej

Nieznaczny oczopl

s przy skierowaniu

gałek ocznych w bok

N, Z

Nieznaczny oczopl

s przy patrzeniu

wprost

N, Z

Brak jednoczesnego widzenia
obuocznego (zez utajony, zez
naprzemienny, stan po operacji zeza)

9. Pora

enie mi

ęś

ni zewn

trznych oka

10.

Trwałe jednostronne pora

enie

zwieracza

renicy i pora

enie

nastawno

11.

Obni

enie ostro

ci wzroku jednego oka

o 0,5 D

N, Z

12.

Przewlekłe choroby rogówki, twardówki,
t

czówki i ciałka rz

sowego

13.

Przewlekłe choroby siatkówki,
naczyniówki i nerwu wzrokowego, jaskra

14. Upo

ledzenie rozró

niania barw

N, Z

Obja

nienia szczegółowe

Przy kwalifikowaniu zrostów spojówki powiekowej nale

y bra

pod uwag

ograniczenie

ruchomo

ci oka i upo

ledzenie widzenia obuocznego.

- 7 -

Przez

lepot

oka nale

y rozumie

tak

e ostro

ść

wzroku poni

ej 0,1 nie daj

poprawi

szkłami albo wypadki, w których pole widzenia nie przekracza 10%.
Ka

dy przypadek oczopl

su podlega konsultacji neurologicznej i laryngologicznej.

W przypadku stwierdzenia niedowładów lub pora

ęś

ni zewn

trznych lub wewn

trznych

oka konieczna jest konsultacja neurologiczna.
Je

eli ostro

ść

wzroku któregokolwiek oka wynosi o 0,5 D nale

y skierowa

badanego do

okulisty w celu okre

lenia wady refrakcji.

Przez „prawidłowe rozró

nianie barw" nale

y rozumie

umiej

tno

ść

rozró

niania czterech

barw podstawowych.

Tabela 5. Narz

d słuchu, równowagi, nos.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Brak, znaczny niedorozwój lub
zniekształcenie mał

owin usznych

2. Ubytek w błonie b

benkowej lub jej brak

Obni

enie ostro

ci słuchu (słyszenie

szeptu ka

dym uchem oddzielnie z

odległo

ci mniejszej ni

5 m.)

N, Z

Zaburzenia równowagi ciała
(uszkodzenie ucha wewn

trznego lub

nerwu przedsionkowego)

Przewlekłe stany zapalne ucha
wewn

trznego,

rodkowego

i zewn

trznego

N, Z

Zniekształcenie nosa powoduj

zaburzenia w oddychaniu

Przewlekłe stany zapalne nosa i jam
obocznych nosa

N, Z

8. Utrata w

chu

Polipy nosa lub przerosty mał

owin

nosowych upo

ledzaj

ce dro

ść

nosa

10. Nowotwory łagodne nosa

Obja

nienia szczegółowe

We wszystkich przypadkach obni

enia ostro

ci słuchu konieczne jest badanie

specjalistyczne w celu okre

lenia rodzaju i stopnia upo

ledzenia słuchu.

Zaburzenia w zakresie narz

du równowagi wymagaj

zawsze badania laryngologicznego

i neurologicznego.
Przez „osłabienie słuchu” nale

y rozumie

upo

ledzenie zdolno

ci słyszenia l

ejszego

stopnia. Kandydatów do słu

by w ratownictwie górniczym nale

y podda

badaniom

audiometrycznym. Rozpoznanie zaburze

równowagi powinno by

oparte na wynikach prób

przedsionkowych. W razie stwierdzenia odchyle

w próbach przedsionkowych nale

przeprowadzi

kwalifikacje wspólnie z neurologiem.

W razie przerostu muszli nosowej, polipów, a zwłaszcza skrzywienia przegrody nosowej,
decyduj

ce znaczenie przy ocenie zdolno

ci do słu

by ma zachowany stopie

zdolno

oddychania przez nos. Przez „upo

ledzenie sprawno

ci ustroju” w tych wypadkach nale

rozumie

trwałe i wyra

ne upo

ledzenie oddychania przez nos, ze skłonno

do cz

stych

zapale

jam przynosowych, ucha

rodkowego lub do przewlekłych chorób gardła.

- 8 -

Tabela 6. Narz

ucia, jama ustna, gardło, krta

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Zniekształcenia i wady wrodzone warg,
narz

dów jamy ustnej i gardła

upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Torbiele jamy ustnej nieznaczne
upo

ledzaj

ce połykanie lub mow

N, Z

Nowotwory łagodne warg, narz

dów

jamy ustnej lub gardła

Przewlekłe choroby jamy ustnej i gardła
(gru

lica, twardziel grzybica)

Wady zgryzu upo

ledzaj

ce u

ywanie

ustników, sprz

tu ratowniczego itp.

Braki i wady uz

bienia, rozległa

próchnica ograniczaj

ca zdolno

ść

ucia

powy

ej 45%

N, Z

7. Proteza ruchoma całkowita

N, Z

Zwichni

cie nawykowe i uszkodzenia

szcz

k ograniczaj

ce ich ruchomo

ść

9. Przewlekły nie

yt krtani

N, Z

10.

Choroby krtani powoduj

ce zaburzenia

oddychania i mowy

11.

Wady wymowy upo

ledzaj

ce zdolno

ść

porozumiewania si

Obja

nienia szczegółowe

Przy badaniu uz

bienia nale

y zwróci

uwag

na rodzaj i stan zgryzu, ewentualnie jego

zniekształcenie rozwojowe lub nabyte, na stan tkanek okołoz

bia i mo

liwe objawy

paradontopatii. Z

by przeznaczone do usuni

cia (z

by z miazg

zgorzelinow

wielokorzeniowe ze znacznie zniszczonymi koronami) nale

y traktowa

jako brakuj

ce. Przy

ocenie procentowej utraty zdolno

ucia przyjmuje si

tylko 28 z

bów w jamie ustnej.

Procentow

utrat

zdolno

ucia oblicza si

wg poni

szej tabeli:

warto

ść

procentowa

Przy obliczaniu warto

ci procentowej zdolno

ucia bierze si

pod uwag

nie tylko z

brakuj

ce, ale równie

by pozbawione antagonistów.

Przykład obliczenia: brak z

bów

41%

Protezy stałe nale

y traktowa

jako odtworzenie zdolno

ucia.

Przez „zniekształcenie szcz

ki lub

uchwy” nale

y rozumie

: progeni

prawdziw

laterogeni

, prognacj

, mikrognacj

, zgryz otwarty lub wady skojarzone szcz

ki lub

uchwy

jak np. progeni

prawdziw

z mikrognacj

i inne.

- 9 -

Tabela 7. Szyja, klatka piersiowa i kr

gosłup.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

cz karku bez zmian przedmiotowych

w układzie nerwowym

2. Przetoki szyjne

Zniekształcenia lub ubytki kostne klatki
piersiowej nieznacznie upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

N, Z

Ciała obce wgojone w narz

dy klatki

piersiowej upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ebra nadliczbowe szyjne

upo

ledzaj

ce czynno

ci ko

czyny

górnej lub powoduj

ce objawy uciskowe

Ograniczenie ruchomo

ci oraz

skrzywienie i wady kr

gosłupa,

wrodzone lub nabyte upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

7. Gru

lica kr

gosłupa

Zniekształcenia lub ubytki obojczyka
upo

ledzaj

ce sprawno

ść

obr

czy

barkowej

Choroby zwyrodnieniowe kr

gosłupa

upo

ledzaj

ce sprawno

ść

Obja

nienia szczegółowe

cz karku ze zmianami w układzie nerwowym powinien by

potwierdzony badaniem

specjalistycznym.
Zniekształcenia lub ubytki kostne klatki piersiowej mog

wrodzone lub nabyte. Podstaw

kwalifikowania do słu

by w ratownictwie górniczym jest ustalenie stopnia upo

ledzenia

czynno

ci narz

dów klatki piersiowej, a wi

c zaburzenie kr

ąż

enia, zmniejszenie pojemno

yciowej płuc, itp.

Skrzywienia, wady kr

gosłupa nabyte i wrodzone dyskwalifikuj

kandydatów do słu

w ratownictwie górniczym. W razie niemo

ci wykluczenia ewentualnego skrzywienia b

wady, nale

y kandydatów do słu

by w ratownictwie górniczym podda

badaniom

radiologicznym. Za skrzywienie kr

gosłupa uwa

a si

wszelkie odchylenia od linii pionowej,

która prawidłowo powinna przebiega

od guzowato

ci potylicznej zewn

trznej przez

wszystkie wyrostki kolczyste kr

gów i szczelin

dzypo

ladkow

Ocen

choroby zwyrodnieniowej kr

gosłupa nale

y uzale

nia

od rozległo

ci i nasilenia

procesu chorobowego i zaburze

czynno

ciowych kr

gosłupa.

Tabela 8. Układ oddechowy, serce.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

1. Przewlekłe nie

yty oskrzeli

2. Rozedma płuc

3. Dychawica oskrzelowa

- 10 -

4. Rozstrzenia oskrzeli

Zwłóknienia (zbliznowacenia) oraz
liczne zwapnienia w mi

ąż

szu płucnym

lub w

zach chłonnych

ródpiersia

N, Z

Powi

kszenie w

złów chłonnych

kowych z upo

ledzeniem stanu

ogólnego ustroju

Zrosty opłucnej upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

Zag

szczenie mi

ąż

szu płucnego (na tle

procesów nieswoistych) nie
upo

ledzaj

ce sprawno

ci ustroju

N, Z

Przewlekłe

ródmi

ąż

szowe zapalenie

płuc (marsko

ść

oraz pylica)

10. Zespół pierwotny gru

licy przebytej

11.

Gru

lica ograniczona płuc lub opłucnej

w fazie włóknienia lub wapnienia

12. B

blowiec, grzybica płuc lub opłucnej

13.

Nowotwory łagodne płuc, opłucnej lub

ródpiersia

14.

Choroby mi

ęś

nia sercowego w okresie

wydolno

ci układu kr

ąż

enia

15.

Choroba wie

cowa i stany po zawale

serca

16. Wrodzone i nabyte wady serca

17.

Zaburzenia cz

sto

ci i rytmu pracy

serca

N, Z

Obja

nienia szczegółowe

Wspólnymi objawami klinicznymi przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (P.O.Ch.P) s

kaszel, odkrztuszanie, duszno

ść

i cz

sto wyst

puj

ce objawy zaporowe (obturacyjne) dróg

oddechowych. Przewlekłe zapalenie oskrzeli (P.Z.O) charakteryzuje si

wyst

powaniem

przewlekłego kaszlu z odkrztuszaniem co najmniej przez 3 miesi

ce w roku, podczas

kolejnych 2 lat. Ocena stopnia upo

ledzenia przepływu powietrza opiera si

na badaniu

spirometrycznym. Najbardziej przydatnymi wska

nikami s

: nat

ęż

ona obj

ść

wydechowa

pierwszosekundowa (FEV

), pojemno

ść

yciowa (VC) lub nat

ęż

ona pojemno

ść

yciowa

(FVC) i wska

nik odsetkowy FEV

/VC.

W wykrywaniu łagodnej obturacji bardziej czuły jest

wska

nik FEV

/VC.

Norma VC

powy

ej 85% warto

ci nale

nej.

Norma FEV

powy

ej 80% warto

ci nale

nej.

Sródmi

ąż

szowe zapalenie płuc obejmuje zmiany nieswoiste: zawodowe choroby układu

oddechowego (pylice, krzemice), pneumopatie wywołane pyłami organicznymi i
nieorganicznymi, działaniem dra

cym gazów i par aerosoli lub dymów. Ponadto objawy

płucne w chorobach układowych, sarkoidoz

oraz niektóre rzadkie choroby płuc

(hemosyderoz

, amyloidoz

Zaburzenia cz

sto

ci i rytmu pracy serca: utrwalony cz

stoskurcz nadkomorowy i komorowy,

utrwalone ekstrasystolie nadkomorowe i komorowe, utwalony blok P-K II i III stopnia, pełne
bloki prawej i lewej odnogi p

czka Hisa.

Ostateczn

decyzj

podejmuje lekarz po konsultacji z kardiologiem.

- 11 -

Tabela 9. Układ krwiotwórczy, krwiono

ny.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Niedokrwisto

ść

niedobarwliwa stała

niewielkiego stopnia

N, Z

Wszelkie inne choroby krwi
(niedokrwisto

ść

zło

liwa aplastyczna,

czerwienica, białaczka, skazy
krwotoczne, ziarnica zło

liwa)

Mia

yca naczy

bez objawów ze

strony narz

dów

N, Z

4. Nadci

nienie t

tnicze

5. T

tniaki naczy

krwiono

nych

Choroby naczy

krwiono

nych

upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

ylaki ko

czyn dolnych

N, Z

Obja

nienia szczegółowe:

Przez okre

lenie „choroby naczy

krwiono

nych” nale

y rozumie

przede wszystkim choroby

naczy

obwodowych, jak: chorob

Buergera, Reynauda, stany zapalno-zakrzepowe naczy

Tabela 10. Układ trawienny.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Choroby organiczne i czynno

ciowe

przełyku nieznacznie upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

N, Z

Zrosty otrzewnej nieznacznie
upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

N, Z

Przewlekły nie

oł

dka lub

dwunastnicy bez upo

ledzenia stanu

ywiania

N, Z

Choroba wrzodowa

oł

dka lub

dwunastnicy.

N, Z

Wygojony wrzód

oł

dka lub

dwunastnicy, albo stan po cz

ęś

ciowej

resekcji

oł

dka z powodu wrzodu lub

innych przyczyn

N, Z

Przewlekły nie

yt jelit upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

Stan po zabiegach operacyjnych na
jelitach (resekcje itp.) bez zaburze

ustroju

N, Z

Opuszczenie

oł

dka lub jelit nie

upo

ledzaj

ce sprawno

ci ustroju

N, Z

Nowotwory łagodne przełyku i narz

dów

jamy brzusznej

10.

Przewlekłe zapalenie p

cherzyka

ółciowego

- 12 -

11.

Kamica

ółciowa lub inne choroby dróg

ółciowych

N, Z

12.

Pooperacyjny brak p

cherzyka

ółciowego bez zaburze

czynno

przewodu pokarmowego

N, Z

13.

Przewlekłe

ródmi

ąż

szowe zapalenie

troby

14.

Powi

kszenie

ledziony bez zmian

w w

trobie lub krwi

N, Z

15.

Brak pooperacyjny

ledziony bez zmian

we krwi

N, Z

16. Przepukliny wszelkich rodzajów

17. Guzy krwawnicze odbytu

N, Z

18. Przewlekłe choroby trzustki

Obja

nienia szczegółowe

Ad.3, ad. 4 i ad. 5 -

rozpoznanie przewlekłego nie

ytu, choroby wrzodowej, a tak

wygojonych wrzodów

oł

dka lub dwunastnicy oraz stanu po resekcji

oł

dka powinno by

oparte na badaniu endoskopowym.

Ad.13 - rozpoznanie przewlekłego zapalenia w

troby powinno by

potwierdzone klinicznym

leczeniem szpitalnym lub wynikiem badania biopsyjnego.

Tabela 11. Układ moczowo – płciowy.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Opuszczenie jednej lub obu nerek
upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Kamica nerek moczowodów i p

cherza

moczowego

Przewlekłe zapalenie miedniczek
nerkowych

Przewlekłe zapalenie p

cherza

moczowego

Nowotwory łagodne p

cherza

moczowego lub gruczołu krokowego

ęż

enie cewki moczowej powoduj

zaburzenia oddawania moczu

Spodziectwo i wierzchniactwo nie
powoduj

ce zaburzenia w oddawaniu

moczu

N, Z

8. Wn

trostwo jedno- lub obustronne

9. Brak lub zanik obu j

der

10.

ylaki powrózka nasiennego

upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

11.

Wodniaki j

dra, powrózka nasiennego

lub torbiele naj

drza upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

12. Przewlekłe zapalenie j

dra lub naj

drza

13.

Przewlekłe zapalenie gruczołu
krokowego

Tabela 12. Układ ruchu: ko

czyna górna i dolna.

- 13 -

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Skrzywienie ko

czyny z upo

ledzeniem

jej sprawno

Brak dwóch palców r

ki prawej przy

zachowanym kciuku i wskazicielu

3. Brak wskaziciela prawego

N, Z

4. Brak prawego kciuka

Brak dwóch palców r

ki lewej przy

zachowanym kciuku

N, Z

ęś

ciowe braki palców bez

upo

ledzenia chwytu

N, Z

ęś

ciowe braki palców

z upo

ledzeniem chwytu

Ograniczenie ruchów palców lub
przykurcze bez upo

ledzenia

sprawno

ci r

N, Z

Ograniczenie ruchów palców lub
przykurcze z upo

ledzeniem

sprawno

ci r

10.

Palce nadliczbowe z upo

ledzeniem

sprawno

ci r

11.

Kolana szpotawe lub ko

lawe

upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

12.

Stopa płaska lub wydr

ąż

ona

z upo

ledzeniem sprawno

13. Brak jednego palucha

N, Z

14.

Brak trzech palców z wyj

tkiem palucha

z zachowaniem główek ko

ródstopia

N, Z

15.

ęś

ciowe braki palców lub

ograniczenie ich ruchomo

upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

16.

Wygojone złamanie ko

ci miednicy,

pasa barkowego, ko

czyn

z upo

ledzeniem sprawno

ci ustroju

17.

Skrócenie ko

czyny dolnej powy

2 cm.

N, Z

18.

Zgrubienie ko

ci po przebytych stanach

zapalnych oraz urazach
z upo

ledzeniem sprawno

ci ustroju

19.

Nowotwory łagodne ko

ci upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

20.

Upo

ledzenie ruchów du

ych stawów

czyn

21.

Przewlekłe choroby stawów bez
zniekształce

oraz przewlekłe zapalenie

tkanki ł

cznej rozlane i okołostawowe

- 14 -

Obja

nienia szczegółowe

Ad.12 - przez stop

płask

nale

y rozumie

obni

enie sklepienia podłu

nego oraz

poprzecznego.

Ad.17 - ko

czyny dolne nale

y mierzy

w pozycji le

żą

cej ze zsuni

tymi stopami. Długo

ść

bezwzgl

czyny dolnej mierzy si

od kolca biodrowego górnego do szczytu

kraw

dzi kostki bocznej. Długo

ść

wzgl

mierzy si

od kolca biodrowego

górnego do szczytu kostki przy

rodkowej.

Za brak palca uwa

a si

- w przypadku kciuka - przynajmniej brak paliczka paznokciowego,

w przypadku pozostałych palców - przynajmniej dwóch paliczków.

Tabela 13. Układ nerwowy.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Uszkodzenie kr

gosłupa z objawami

zaburze

czynno

ci rdzenia lub

obwodowego układu nerwowego

Objawy szcz

tkowe po urazach czaszki

i mózgu lub przebytych chorobach
o

rodkowego układu nerwowego

Trwałe nast

pstwa chorób lub urazów

nerwów obwodowych z zaburzeniami
ruchowymi czuciowymi lub troficznymi

Utrwalone nerwobóle i przewlekłe
zapalenie pojedynczych lub licznych
nerwów albo splotów nerwowych
z okresowymi zaostrzeniami

Nowotwory łagodne nerwów
obwodowych upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Zwyrodnienia, zaniki i wrodzone braki
mi

ęś

Padaczka

Zaburzenia mowy utrudniaj

porozumiewanie si

Przewlekłe bóle głowy i migrena

10. Psychozy i ot

pienie psychiczne oraz

upo

ledzenia rozwoju umysłowego

11. Przebyte choroby umysłowe

12. Przewlekłe nerwice

13. Nerwice narz

dowe

14. Psychozy alkoholowe

15. Zale

ść

alkoholowa

Obja

nienia szczegółowe

Ad 15. W przypadku abstynencji trwaj

cej dłu

ej ni

24 miesi

ce, potwierdzonej pisemnie

przez lekarza specjalist

psychiatrii i terapii uzale

nie

, lekarz specjalistycznego

rodka bada

lekarskich mo

e wyda

warunkowo orzeczenie o zdolno

ci do

słu

by w ratownictwie górniczym. Czasokres tej zdolno

ci ustalany jest

indywidualnie na podstawie badania ogólnolekarskiego, opinii lekarza specjalisty
psychiatrii i terapii uzale

nie

, bada

dodatkowych oraz badania psychologicznego.

- 15 -

Rozpoznanie nerwobólów i przewlekłych zapale

nerwów wymaga odpowiedniej

dokumentacji specjalistycznej. Przy orzekaniu nale

y bra

pod uwag

nie tyko zmiany

przedmiotowe, stopie

nasilenia bólów, lecz równie

sto

ść

ich wyst

powania.

Przez nerwice nale

y rozumie

zespoły zaburze

psychicznych, w których stwierdzono

nast

puj

ce cechy:

- urazy psychiczne jako czynnik wywołuj

cy,

- brak objawów organicznego uszkodzenia o

rodkowego układu nerwowego,

- zaburzenia dotycz

ce w wi

kszo

ci zaburze

ycia emocjonalnego (l

k, depresja,

dysforia),

- przebieg przewlekły,
- obraz kliniczny odpowiadaj

cy jednemu ze znanych zespołów nerwicowych: neurastenii,

histerii, nerwicy l

kowej, nerwicy z natr

ctwami, depresji nerwicowej.

Tabela 14. Układ wydzielania wewn

trznego i choroby metaboliczne.

L.p.

Wykaz chorób i uszczerbków zdrowia

Kandydaci na

ratowników

górniczych –

wszystkie grupy

Zawodowi ratownicy

górniczy d.z.z.r.

i ratownicy górniczy

nurkowie

Ratownicy

górniczy

Wole znacznych rozmiarów

Zmiany czynno

ciowe tarczycy z wolem

lub bez wola upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Skaza moczanowa (dna) upo

ledzaj

sprawno

ść

ustroju

Cukrzyca

Wielogruczołowe zaburzenia
czynno

ciowe upo

ledzaj

ce sprawno

ść

ustroju

Tabela 15. Nale

na masa ciała w zale

ci od wzrostu i budowy (zakres warto

i warto

rednie w kg).

Wzrost w cm
bez obuwia

Budowa drobna

Budowa

rednia

Budowa silna

155

49,4 - 53,2 (51,3)

52,3 - 57,1 (54,6)

55,9 - 62,7 (59,1)

156

50,0 - 53,7 (51,8)

52,8 - 57,6 (55,1)

56,4 - 63,2 (59,7)

157

50,5 - 54,2 (52,3)

53,3 - 58,2 (55,7)

56,9 - 63,7 (60,3)

158

51,1 - 54,7 (52,9)

53,8 - 58,9 (56,3)

57,4 - 64,2 (60,8)

159

51,6 - 55,2 (53,4)

54,3 - 59,6 (56,9)

58,0 - 64,8 (61,4)

160

52,2 - 55,8 (54,0)

54,9 - 60,3 (57,6)

58,5 - 65,3 (61,9)

161

52,7 - 56,3 (54,5)

55,4 - 60,9 (58,2)

59,0 - 66,0 (62,5)

162

53,2 - 56,9 (55,0)

55,9 - 61,4 (58,6)

59,6 - 66,7 (63,2)

163

53,8 - 57,4 (55,6)

56,5 - 61,9 (59,2)

60,1 - 67,6 (63,8)

164

54,3 - 57,9 (56,1)

57,0 - 62,5 (59,7)

60,7 - 68,2 (64,4)

165

54,9 - 58,5 (56,7)

57,6 - 63,0 (60,3)

61,2 - 68,9 (65,1)

- 16 -

166

55,4 - 59,2 (57,3)

58,1 - 63,7 (60,9)

61,7 - 69,6 (65,6)

167

55,9 - 59,9 (57,9)

58,6 - 64,4 (61,5)

62,3 - 70,3 (66,3)

168

56,5 - 60,6 (58,5)

59,2 - 65,1 (62,1)

62,9 - 71,1 (67,0)

169

57,2 - 61,3 (59,3)

59,9 - 65,8 (62,8)

62,9 - 72,0 (67,8)

170

57,9 - 62,0 (59,9)

60,7 - 66,6 (63,6)

64,3 - 72,9 (68,6)

171

58,6 - 62,7 (60,6)

61,4 - 67,4 (64,4)

65,1 - 73,8 (69,4)

172

59,4 - 63,4 (61,4)

62,1 - 68,3 (65,2)

66,0 - 74,7 (70,3)

173

60,1 - 64,2 (62,2)

62,8 - 69,1 (65,9)

66,9 - 75,5 (71,2)

174

60,8 - 64,9 (62,8)

63,5 - 69,9 (66,7)

67,6 - 76,2 (71,9)

175

61,5 - 65,6 (63,5)

64,2 - 70,6 (67,4)

68,3 - 76,9 (72,6)

176

62,2 - 66,4 (64,3)

64,9 - 71,3 (68,1)

69,0 - 77,6 (73,3)

177

62,9 - 67,,3 (65,1)

65,7 - 72,0 (68,8)

69,7 - 78,4 (74,1)

178

63,6 - 68,2 (65,9)

66,5 - 72,8 (69,6)

70,4 - 79,1 (74,7)

179

64,4 - 68,9 (66,6)

67,1 - 73,6 (70,3)

71,2 - 80,0 (75,6)

180

65,1 - 69,6 (67,3)

67,8 - 74,5 (71,2)

71,9 - 80,9 (76,4)

181

65,8 - 70,3 (68,0)

68,5 - 75,4 (71,9)

72,7 - 81,8 (77,2)

182

66,6 - 71,0 (68,7)

69,2 - 76,3 (72,7)

73,6 - 82,7 (78,2)

183

67,2 - 71,8 (69,5)

69,9 - 77,2 (73,5)

74,5 - 83,5 (79,1)

184

67,9 - 72,5 (70,2)

70,7 - 78,1 (74,4)

75,2 - 84,5 (79,8)

185

68,6 - 73,2 (70,9)

71,4 - 79,0 (75,2)

75,9 - 85,4 (80,6)

186

69,4 - 74,0 (71,7)

72,1 - 79,0 (76,0)

76,7 - 86,2 (81,4)

187

70,1 - 74,9 (72,5)

72,8 - 80,0 (76,8)

77,6 - 87,1 (82,3)

188

70,8 - 75,8 (73,3)

73,5 - 81,7 (77,6)

75,5 - 88,0 (83,2)

189

71,5 - 76,5 974,0)

74,4 - 82,6 (78,5)

79,4 - 88,9 (84,2)

190

72,2 - 77,2 (74,7)

75,3 - 83,5 (79,4)

80,3 - 89,8 (85,1)

191

72,9 - 77,9 (75,4)

76,2 - 84,4 (80,3)

81,1 - 90,7 (85,9)

192

73,6 - 78,6 (76,1)

77,1 - 85,3 (81,2)

81,8 - 91,6 (86,7)

193

74,4 - 79,3 (76,8)

78,0 - 86,1 (82,1)

82,5 - 92,5 (87,5)

194

75,1 - 80,1 (77,6)

78,9 - 87,0 (82,9)

83,2 - 93,4 (88,3)

195

75,8 - 80,8 (78,3)

79,8 - 87,9 (83,8)

84,0 - 94,3 (89,2)

- 17 -

Rys.1. Nomogram do obliczania wska

nika BMI.

Masa ciała i wzrost bez odzie

y i obuwia (wg. Metropolitan Life Insurance Company 1983r.)

Lini

prost

czy si

warto

ść

masy ciała z wielko

wzrostu i na przeci

ciu z prost

rodku nomogramu odczytuje si

warto

ść

wska

nika BMI.

- 18 -

IV. Badania psychologiczne

1. Cel bada

Celem bada

psychologicznych jest okre

lenie wła

ciwo

ci psychofizycznych kandydata

do ratownictwa górniczego i ratownika górniczego oraz ich ocena wzgl

dem norm

stosowanych dla tej grupy zawodowej lub porównywalnej grupy statystycznej. Analiza pracy
ratownika górniczego pozwoliła wyłoni

cechy niezb

dne, których posiadanie predysponuje

do ratownictwa górniczego i z du

ym prawdopodobie

stwem decyduje o powodzeniu

w tego rodzaju pracy. Powodzenie jest tu rozumiane jako przystosowanie do wymaga

z wykorzystaniem posiadanych predyspozycji psychicznych, bez ryzyka ponoszenia
nadmiernych kosztów psychologicznych.

Tabela 16. Kryteria psychologicznego doboru osób do słu

by w ratownictwie

górniczym.

Kategoria
wska

ników

przydatno

zawodowej

Cechy niezb

dne

Cechy przydatne

Sprawno

sensomotoryczne

- szybki refleks,
- koordynacja wzrokowo – ruchowa,
- spostrzegawczo

ść

- widzenie stereoskopowe,

Zdolno

- rozumowanie logiczne,
- umiej

tno

ść

szybkiego

podejmowania decyzji,

- wyobra

nia przestrzenna,

- uzdolnienia techniczne,
- łatwo

ść

wypowiadania si

Osobowo

ść

i temperament

- odporno

ść

i równowaga

emocjonalna,

- samokontrola,
- wytrzymało

ść

na długotrwały wysiłek,

- umiej

tno

ść

podporz

dkowania si

- umiej

tno

ść

współpracy w zespole,

- sumienno

ść

, dokładno

ść

- odwaga,
- gotowo

ść

do pracy

w nieprzyjemnych warunkach,

- motywacja do pracy,

- umiej

tno

ść

pracy

w szybkim tempie,

- łatwo

ść

przerzucania uwagi

z jednej czynno

ci na inn

- umiej

tno

ść

nawi

zywania

kontaktu z lud

mi,

Brak uzale

nie

Okre

lenie danej cechy jako niezb

dnej oznacza,

e jest to cecha krytyczna, któr

badany

powinien posiada

w wymaganym stopniu, co nale

y bezwzgl

dnie zbada

Okre

lenie cechy jako przydatnej wskazuje,

e jej posiadanie nie jest absolutnie wymagane,

dlatego w badaniu mo

na oprze

głównie na cechach krytycznych i wła

ciwych im

metodach pomiaru.
Metody badania cech krytycznych dobrano w kategoriach metod: podstawowych,
ekwiwalentnych i dodatkowych.

2. Rodzaje i cz

stotliwo

ść

bada

psychologicznych:

•

badania kwalifikacyjne dla kandydatów do słu

by w ratownictwie górniczym

przeprowadzane s

dla wszystkich grup ratowników,

•

badania okresowe dla ratowników górniczych, ratowników górniczych nurków

przeprowadzane s

co 24 miesi

ce,

•

badania kontrolne dla osób, które w wyniku bada

kwalifikacyjnych lub okresowych

otrzymały terminowe orzeczenie negatywne lub przeprowadzane s

na wniosek

lekarza lub przeło

onego,

- 19 -

•

badania okresowe dla zawodowych ratowników d.z.z.r. - przeprowadzane s

nie rzadziej ni

co 12 miesi

cy.

3. Diagnoza psychologiczna obejmuje:

•

analiz

ilo

ciow

i jako

ciow

poziomu wykonanych zada

testowych,

•

dane z ankiety badania psychologicznego uzupełnione informacjami z wywiadu

psychologicznego,

•

dane z obserwacji psychologicznej.

Tabela 17. Metody i techniki pomiaru badanych obszarów i funkcji psychologicznych.

Badania kwalifikacyjne i okresowe

ratowników górniczych, ratowników

górniczych nurków

Badania kwalifikacyjne i okresowe

członków dy

uruj

cych zawodowych

zast

pów ratowniczych

- Miernik Sprawno

ci Sensomotorycznej

MSS

- Aparat typu „Piórkowski”

- Symulator pracy w stresie lub

Komputerowy system diagnostyki
psychofizjologicznej

- Test Matryc Ravena
- Test „B”
- Tablica polece

- Skala inteligencji WAIS-R

- Kwestionariusz orientacji

yciowej SOC-29

- Kwestionariusz osobowo

ci Eysencka

(EPQ – R) lub Inwentarz osobowo

ci NEO-

FFI

- Kwestionariusz temperamentu (FCZ-KT)
- Test Drzewa

- Kwestionariusz oceny zdrowia

psychicznego Goldberga

- Skala I-E w pracy
- Wzrokowo motoryczny test Gestalt

- Ankieta badania psychologicznego

- Wywiad psychologiczny
- Obserwacja psychologiczna

4. Charakterystyka metod i technik pomiaru

•

Miernik Sprawno

ci Sensomotorycznej i Aparat typu „Piórkowski”

Urz

dzenia stanowi

rodzaj testu wykonawczego (metoda aparaturowa). Pozwalaj

zbada

koordynacj

wzrokowo – ruchow

, umo

liwiaj

okre

lenie

redniego czasu reakcji.

Wskazuj

ilo

ść

bod

ców odebranych i bł

dnych w tempie dowolnym i narzuconym.

Obserwacja wykonania zadania dostarcza dodatkowych informacji diagnostycznych.
Badanie przeprowadza si

indywidualnie w tempie 107/min. Poprzedzone jest prób

w tempie 93/min., przed któr

podana zostaje dokładna instrukcja o zasadach wykonania

zadania i jego znaczeniu w całym procesie diagnostycznym.

•

Skrzynka polece

Test aparaturowy, słu

y do oceny zachowania w sytuacji zadaniowej. Sposób wykonania

testu pozwala okre

styl radzenia sobie w sytuacji zadaniowej, odbywaj

cej si

pod

presj

czasu. Wykonanie zadania podlega przede wszystkim ocenie jako

ciowej.

Badanie przeprowadza si

indywidualnie z pomiarem czasu. Nie stosuje si

próby, lecz

podaje si

pełn

instrukcj

o sposobie wykonania zadania i oczekiwanym czasie

wykonania. Max. 4 minuty.

- 20 -

•

Test Matryc Ravena – w wersji STANDARD, forma równoległa

Test słu

y do pomiaru poziomu inteligencji ogólnej. Składa si

z 60 zada

. Stosowany

w badaniach grupowych, bez ograniczenia czasu, przeci

tnie 35 min. Stosowany w celach

selekcyjnych w populacji osób reprezentuj

cych przeci

tny poziom intelektualny.

Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo. Po podaniu instrukcji i zapoznaniem

badanych z charakterem zada

, przewiduje si

30 minut na ich wykonanie.

W indywidualnych przypadkach mo

na wydłu

czas wykonywania zada

, zaznaczaj

miejsce, w którym badany rozwi

zywał test w momencie upływu limitu czasu.

•

Skala Inteligencji Wechslera dla Dorosłych – WAIS-R (PL)

Skala słu

y do pomiaru poziomu inteligencji ogólnej i składa si

z 11 testów

przeznaczonych do bada

indywidualnych. Umo

liwia pełn

diagnoz

sprawno

intelektualnej w zakresie inteligencji wrodzonej i nabytej. Przeci

tny czas badania wynosi

90-120 minut. Badanie przeprowadza si

indywidualnie. Skala Inteligencji Wechslera dla

Dorosłych stosowana jest w celach kontrolnych,

le według wskaza

autorów [1].

•

Test „B”

Test słu

y do pomiaru poziomu niektórych funkcji my

lenia składaj

cych si

na tzw.

sprawno

ść

umysłow

. Obejmuje trzy próby przeprowadzane w limitowanym czasie. Test

w podstawowym wymiarze diagnozuje szybko

ść

i dokładno

ść

spostrzegania, wyobra

przestrzenn

oraz poziom funkcjonowania podstawowych operacji umysłowych w zakresie

wnioskowania.
Badanie przeprowadza si

grupowo lub indywidualnie. Przed badaniem podana zostaje

instrukcja do cało

ci testu. Test przeprowadza si

w trzech próbach czasowych

dostosowanych do serii zada

(1,5 minuty, 2 minuty, 3 minuty).

•

Kwestionariusz Osobowo

ci Eysencka

EPQ-R słu

y do badania podstawowych wymiarów osobowo

ci w zakresie skal:

Neurotyzmu, Psychotyzmu, Ekstrawersji i Kłamstwa (aprobaty społecznej).
Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo, zgodnie z instrukcj

autorów [2].

Bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Kwestionariusz Temperamentu (PTS)

Kwestionariusz słu

y do diagnozy temperamentu, opisuje nast

puj

ce wymiary: siła

procesów pobudzenia, siła procesów hamowania, ruchliwo

ść

i równowaga procesów

nerwowych. Pozwala na prognozowanie funkcjonowania osób w sytuacjach trudnych.
Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo, zgodnie z instrukcj

autorów [3].

Bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Kwestionariusz Temperamentu (FCZ-KT)

Kwestionariusz diagnozuje wrodzone predyspozycje układu nerwowego w zakresie
wymiarów: aktywno

ść

, wytrzymało

ść

, perseweratywno

ść

, wra

liwo

ść

sensoryczna,

wawo

ść

i reaktywno

ść

emocjonalna. Charakteryzuje wła

ciwo

ci i predyspozycje

temperamentu. Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo, zgodnie z instrukcj

autorów [4]. Bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Inwentarz stanu i cechy l

ku (ISCL-STAI)

STAI jest narz

dziem przeznaczonym do badania l

ku rozumianego jako przej

ciowy

i uwarunkowany sytuacyjnie stan jednostki oraz l

ku rozumianego jako wzgl

dnie stała

cecha osobowo

ci. Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo, zgodnie

z instrukcj

autorów [5]. Bez ograniczenia czasu wykonania.

- 21 -

•

Inwentarz osobowo

ci NEO – FFI

Kwestionariusz słu

y do diagnozy cech osobowo

ci uwzgl

dnionych w modelu tzw.

Wielkiej Pi

tki, tworzy go 5 skal: neurotyczno

ść

, ekstrawersja, otwarto

ść

na do

wiadczenia,

ugodowo

ść

i sumienno

ść

. Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo, zgodnie

z instrukcj

autorów [6]. Bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Skala I – E w Pracy

Skala przeznaczona jest do badania poczucia kontroli wewn

trznej. Obejmuje zakres

kontroli wewn

trznej jako filozofii

yciowej oraz w odniesieniu do sytuacji pracy.

Badanie przeprowadza si

indywidualnie lub grupowo, zgodnie z instrukcj

autorów [7].

Bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Test Drzewa

Test projekcyjny. Analizie podlega wykonany przez osob

badan

rysunek drzewa. Test

przeznaczony jest do diagnozy osobowo

ci. Test umo

liwia uzyskanie informacji

o obecnym stanie psychicznym osoby badanej, jak i o jej predyspozycjach do przejawiania
lub unikania pewnych zachowa

, oraz o jej relacjach społecznych

i istotnych zdarzeniach z przeszło

ci. Test przeprowadza si

indywidualnie. Badany

otrzymuje kartk

papieru i ołówek. Po podaniu instrukcji, obserwacji podlega sposób

wykonania zadania. Test przeprowadza si

bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Wzrokowo – Motoryczny test Gestalt

Test słu

y do diagnozy neuropsychologicznej w zakresie orientacji przestrzennej w toku

kopiowania wzorów rysunków. Powszechnie stosowany przy diagnozowaniu ró

nego

rodzaju

organicznych

uszkodze

mózgu,

psychoz

alkoholowych,

upo

ledzenia

umysłowego. Badanie przeprowadza si

indywidualnie. Badany otrzymuje kartk

papieru,

ołówek i gumk

. Obserwacji podlega sposób wykonania zadania i stosowanie si

podanej instrukcji. Badanie przeprowadza si

bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Ocena Zdrowia Psychicznego wg. Goldberga

Kwestionariusz słu

y do oceny stanu zdrowia psychicznego osób dorosłych, których stan

psychiczny uległ czasowemu załamaniu w wyniku do

wiadczanych trudno

ci, problemów

lub na skutek choroby. Badanie przeprowadza si

indywidualnie. Test stosuje si

podczas

bada

kontrolnych, zgodnie z instrukcj

autorów [8], bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Kwestionariusz Heilmana

Kwestionariusz stosowany jest we wczesnej diagnozie u

ywania i uzale

nienia od

substancji chemicznych. Badanie przeprowadza si

indywidualnie. Test stosuje si

w przypadku indywidualnej diagnozy, bez ograniczenia czasu wykonania.

•

Kwestionariusz orientacji

yciowej SOC-29

Kwestionariusz autorstwa Aarona Antonovskyego, jest doskonałym narz

dziem

diagnozuj

cym poczucie koherencji, zmienn

odpowiedzialn

za sposób postrzegania

sytuacji trudnych i krytycznych, poczucie zaradno

ci i wybór sposobów radzenia sobie

z negatywnymi skutkami obci

ąż

enia emocjonalnego. Wynik uzyskany t

metoda pozwala

oceni

, czy badany postrzega problem jako zadanie, a co za tym idzie, czy preferuje

żą

dany u ratownika styl radzenia skoncentrowany na zadaniu oraz jakie zasoby osobiste

posiada (poczucie zaradczo

ci, wsparcia ze strony zaufanych osób, sensowno

podejmowanego ryzyka), które w znacz

cy sposób warunkuj

odporno

ść

na stres.

Równocze

nie przy pomocy Kwestionariusza ocenia si

, czy badany przejawia

prozdrowotne sposoby radzenia sobie z negatywnymi skutkami stresu lub ma skłonno

ść

załamywania si

oraz u

ywania substancji psychoaktywnych. W wypadku tego rodzaju

przesłanek nale

y je potwierdzi

lub wykluczy

kieruj

c badanego na konsultacj

diagnostyczn

do Poradni Uzale

nie

•

Symulator pracy w stresie

- 22 -

Badanie aparaturowe. Badanie przeprowadza si

indywidualnie przy pomocy urz

dzenia,

które umo

liwia zbadanie koncentracji na zadaniu oraz stopie

tej koncentracji

w warunkach stresu wywołanego bod

cami zakłócaj

cymi (d

kowymi).

4.1.

Metody diagnozowania wspomagane komputerowo

Rozwi

zanie alternatywne w procesie diagnostyki psychologicznej stanowi

nowoczesne

systemy bada

funkcji psychofizjologicznych. Badanie ma charakter indywidualny.

Umo

liwia dokonanie ilo

ciowej i jako

ciowej oceny wyników. Nowoczesne systemy bada

wspomagane komputerowo, stanowi

korzystne rozwi

zanie w procesie diagnozy

z uwzgl

dnieniem pomiaru parametrów fizjologicznych. Stosowanie systemu zapewnia

wyj

tkowy poziom obiektywno

ci procedury badawczej.

•

System Diagnostyki Psychofizjologicznej

System, wykorzystuj

cy komputer osobisty z dodatkowym panelem do pomiaru funkcji

fizjologicznych podczas badania, pozwala na diagnoz

podstawowych funkcji z zakresu

koordynacji, precyzji ruchów, reakcji poprawnych i bł

dnych z równoległym pomiarem

podstawowych parametrów fizjologicznych. Przeprowadza si

tego rodzaju badanie

dwukrotnie w tym samym dniu, przed i po wysiłku. Pozwala to oceni

, jak zmienia si

funkcjonowanie w zakresie psychomotorycznym pod wpływem stresu (tu fizjologicznego)
oraz które funkcje psychiczne i wykonawcze ulegaj

szczególnemu obni

eniu po wysiłku.

Przeprowadzenie tych dwóch bada

porównawczych umo

liwia okre

lenie indywidualnego

dla ka

dego badanego continuum w zakresie maksymalnej i minimalnej zdolno

utrzymania po

żą

danego kierunku sprawno

ci i poziomu organizacji mimo nadmiernego

pobudzenia, co nazywane jest odporno

na stres. Ka

de nast

pne badanie

przeprowadzone przy pomocy Systemu Diagnostyki Psychofizjologicznej daje obraz
aktualnej sprawno

ci, dzi

ki odniesieniu do indywidualnego continuum mo

liwo

badanego.

•

Wiede

ski System Testów

System zawiera procedury umo

liwiaj

ce badanie min.: zdolno

ci ogólnych, procesów

lenia, spostrzegania i uwagi, pami

ci, zm

czenia, sprawno

ci psychomotorycznej,

koordynacji ruchowej, tremoru oraz szybko

ci reakcji. Badanie ma charakter indywidualny.

5. Procedura badania psychologicznego

5.1. Etapy badania

Badanie psychologiczne najcz

ęś

ciej ma form

badania grupowego. W szczególnych

przypadkach stosuje si

procedur

bada

indywidualnych.

Badanie rozpoczyna uzupełnienie przez osoby badane danych personalnych w Karcie
badania psychologicznego (zał

cznik 4) i wypełnienie Ankiety badania psychologicznego

(zał

cznik 5). Nast

pnie proponuje si

badanie sprawno

ci umysłowej wybranym testem.

Po sprawdzeniu wyników przeprowadza si

badanie sprawno

ci psychomotorycznej,

indywidualnie przy odpowiednim stanowisku.
Kolejny etap obejmuje badanie cech osobowo

ci i temperamentu.

W ostatnim etapie ka

dy badany jest indywidualnie informowany o wynikach badania.

Otrzymuje

informacje

zwrotne

swoich

predyspozycjach

psychofizycznych

z uwzgl

dnieniem kierunku doskonalenia i rozwoju. W kontakcie indywidualnym psycholog,

na podstawie wypełnionej przez badanego ankiety, przeprowadza wywiad z szczególnym
uwzgl

dnieniem kwestii udziału badanego w ostatnich akcjach ratowniczych. W przypadku

kandydatów do słu

by w ratownictwie górniczym informacje zwrotne powinny zawiera

dane o mocnych i słabych stronach kandydata oraz sposobach wła

ciwego wykorzystania

swoich predyspozycji i ochrony zdrowia psychicznego.

5.2. Wybór metod i technik badania

- 23 -

O wyborze metod i technik badania decyduje psycholog. Wybór w zakresie metod
podstawowych i ekwiwalentnych zdeterminowany jest charakterem badania. Podczas
bada

okresowych ratowników górniczych, mo

na skorzysta

wybiórczo z metod

podstawowych i ekwiwalentnych nie pomijaj

adnego z podlegaj

cych diagnozie

obszarów. W przypadku bada

kontrolnych nale

y przygotowa

odpowiedni zestaw

narz

dzi pomiaru stosownie do wcze

niejszych wyników osoby badanej w zastosowanych

próbach testowych. Mo

na skorzysta

z wszystkich metod i technik wymienionych wy

ej,

a wszelkie w

tpliwo

ci nale

y weryfikowa

za pomoc

metod dodatkowych. Badanie

kwalifikacyjne traktuje si

jako najistotniejsze, tote

wymaga zastosowania pełnego

spektrum metod i technik badawczych.
Przewiduje si

wprowadzenie kompleksowego, wspomaganego komputerowo sytemu

diagnostyki. Charakter badania powinien odpowiada

najwy

szym standardom, najlepiej

uwzgl

dniaj

cym szeroki wachlarz technik i metod badawczych, przeprowadzanych

w warunkach komfortu psychicznego osoby badanej i badaj

cej (odpowiedni czas

przeznaczony na wła

ciwy przebieg procesu diagnostycznego z uwzgl

dnieniem

indywidualnych predyspozycji i koniecznej psychoedukacji).

5.3. Ocena i interpretacja

Oceny i interpretacji zada

testowych dokonuje psycholog na podstawie norm

standardowych opracowanych, dla populacji osób badanych w danej pracowni.
Obliczenie warto

ci standardowych w zakresie skal stenowych dokonuje si

w odpowiednich grupach wiekowych (do 30 lat, w przedziale 30 - 40 lat i powy

ej 40 lat).

Dotyczy to w szczególno

ci metod podstawowych i ekwiwalentnych stosowanych

w badaniach sprawno

ci sensomotorycznej i ocenie poziomu sprawno

ci intelektualnej. Dla

celów porównawczych mo

na korzysta

z norm ogólnokrajowych. Normy własne nale

weryfikowa

co 5 lat.

W przypadku badania osobowo

ci i temperamentu nale

y odwoływa

do norm

standardowych opracowanych dla danego narz

dzia pomiaru przez jego autorów.

Pełna interpretacja danych uzyskanych podczas badania psychologicznego obejmuje
wyniki z prób testowych i kwestionariuszy lub uzyskane dzi

ki metodom diagnozowania

wspomaganych komputerowo oraz informacje z wywiadu (w oparciu o wypełnion

przez

badanego ankiet

) i obserwacji psychologicznej (arkusz obserwacji wypełnia psycholog).

6. Zasady kwalifikacji

Wynik ko

cowy badania psychologicznego ujmuje si

w kategoriach zdolno

ci do słu

w ratownictwie górniczym:

•

zdolny – wynik pozytywny,

•

niezdolny – wynik negatywny,

•

czasowo niezdolny – konieczno

ść

wykonania bada

kontrolnych.

Wynik pozytywny otrzymuje osoba, która w badaniach sprawno

ci sensomotorycznej

i sprawno

ci umysłowej uzyskała wyniki w granicach normy, gdzie warto

ść

progow

i kryterium przydatno

ci okre

laj

predyktory wyznaczone dla kandydatów na ratowników

górniczych i ratowników górniczych. Wyniki poni

ej tej warto

ci uzyskane we wszystkich

próbach testowych wskazuj

na przeciwwskazania do słu

by w ratownictwie górniczym.

Uzyskanie przez osob

badan

wyników niejednoznacznych (o warto

ci progowej i poni

przeci

tnej) decyduje o konieczno

ci wykonania badania kontrolnego w innym terminie.

O wyniku pozytywnym decyduje równie

posiadanie odpowiednich cech i predyspozycji

osobowo

ciowych. Profil cech osobowo

ci, po

żą

danych dla ratownika górniczego

wskazuje,

e powinna to by

osoba z tendencj

do ekstrawersji, nisko reaktywna, której

poziom neurotyzmu nie przekracza warto

redniej według norm ogólnopolskich

zawartych w opracowaniach autorów testów badaj

cych t

cech

Przeciwwskazania w tym wzgl

dzie dotycz

zaburze

osobowo

ci (wysoki neurotyzm,

psychotyzm), trudno

ci w kontaktach interpersonalnych, braku dojrzało

ci emocjonalnej,

nastawie

kowych, agresywno

ci i uzale

nie

. Przeciwwskazaniem jest tak

- 24 -

obserwowane nieprzystosowanie społeczne, brak motywacji do pracy na stanowisku
ratownika górniczego, wyra

ne zaburzenie płynno

ci słownej (j

kanie).

W przypadku w

tpliwo

ci dotycz

cych stanu psychicznego ratownika, wynikaj

cych

z czasowej niedyspozycji na skutek doznanego urazu psychicznego podejmuje si

decyzj

o czasowym odsuni

ciu od słu

by w ratownictwie górniczym i wyznacza si

nowy termin

bada

kontrolnych z uwzgl

dnieniem dodatkowych metod i technik pomiaru.

Tabela 18. Predyktory przydatno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym.

Funkcja

Sprawno

ść

umysłowa

Sprawno

ść

sensomotoryczna

Osobowo

ść

Temperament Motywacja

Płynno

ść

słowna

kandydat

ratownik

Cyfry oznaczaj

dolne granice predyktorów ujmowane w skali stenowej (1 - 10 ).

Znaki „+” oznaczaj

brak przeciwwskaza

w obr

bie badanych obszarów i cech.

Predyktory maj

zastosowanie dla standardowych metod i technik pomiaru.

7. Dokumentacja

Dokumentacj

badania psychologicznego stanowi Karta badania psychologicznego

z naniesionymi wynikami uzyskanymi przez osob

badan

w zastosowanych próbach.

Karta zawiera tak

e wynik badania i ewentualne uwagi. W przypadku bada

ratowników

górniczych, nie wystawia si

osobnego za

wiadczenia z bada

psychologicznych. Do

dokumentacji doł

cza si

Ankiet

badania psychologicznego wypisan

przez osob

badan

uwagami

obserwacji

psychologicznej.

Dokumentacj

uzupełniaj

kwestionariusze zastosowane podczas badania i inne formularze testowe oraz wytwory
pracy osoby badanej.

8. Wykaz publikacji zawieraj

cych instrukcje wykonywania testów psychologicznych

stanowi zał

cznik nr 6.

- 25 -

V. Badanie wydolno

ci fizycznej

Oznaczanie wydolno

ci fizycznej ma wa

ne znaczenie przy orzekaniu zdolno

ci do słu

w ratownictwie górniczym. Poziom wydolno

ci fizycznej

wiadczy o zdolno

ci tolerancji

wysiłku fizycznego i fizjologicznych rezerwach czynno

ciowych organizmu.

Badania nale

y przeprowadza

w mo

liwie jednakowych warunkach dotycz

cych samego

badanego jak i

rodowiska (o tej samej porze dnia, najlepiej w godzinach

przedpołudniowych), w temperaturze pokojowej (temperatura powietrza 18-24

C i wilgotno

ść

wzgl

dna 60-70%).

Badany kandydat do ratownictwa lub ratownik górniczy:

- powinien by

ubrany w lekk

odzie

, najlepiej w spodenki gimnastyczne,

- co najmniej 12 godzin przed wykonaniem próby nie powinien wykonywa

ęż

kiej pracy

fizycznej,

- ok. 2 - 3 godzin przed badaniem powinien spo

lekki posiłek,

- około 12 godzin przed prób

nie powinien pi

napojów zawieraj

cych alkohol,

- około 3 - 4 godzin przed badaniem nie powinien pali

tytoniu,

Badanemu kandydatowi do ratownictwa i ratownikowi górniczemu zakazuje si

stosowania

narkotyków i innych

rodków psychostymuluj

cych.

W uzasadnionych przez lekarza przypadkach b

wykonywane badania laboratoryjne

wykrywaj

ce stosowanie przez ratownika

rodków farmakologicznych i innych, które mog

w znacz

cy sposób wpłyn

ąć

na zmian

wydolno

ci fizycznej (np. leki zwalniaj

ce akcj

serca).
Od osoby badanej nale

y uzyska

informacj

o za

ywanych lekach.

Próby wysiłkowe nale

y wykonywa

po przeprowadzeniu badania ogólnolekarskiego

i elektrokardiogramu spoczynkowego oraz badania spirometrycznego.
Je

li badania przeprowadza

redni personel medyczny, powinna by

zapewniona pomoc

lekarska. Wyniki bada

nale

y poda

w „Karcie badania…” (zał. nr 1).

Badanie wydolno

ci fizycznej kandydatów do ratownictwa i ratowników górniczych nale

wykonywa

przy zastosowaniu testu PWC - testu wytrzymało

ci tlenowej (ang. Physical

Working Capacity).
. W czasie badania nale

y zapewni

głe monitorowanie i analiz

komputerow

zapisu

EKG badanego, a tak

e rejestracj

przebiegu badania na no

niku danych

i ich wydruku.

W szczególnych przypadkach, za zgod

kierownika jednostki ratownictwa, dopuszcza si

liwo

ść

wykonywania badania wydolno

ci fizycznej harwardzk

prób

wydolno

ciow

Nale

y zapewni

personel, sprz

t i

rodki farmakologiczne, które zabezpiecz

prawidłowe

przeprowadzenie ewentualnej akcji reanimacyjnej.

1. Badanie zdolno

ci do wykonywania wysiłku fizycznego (PWC)

Wska

nik PWC okre

la zdolno

ść

do wykonania przez ratownika pracy fizycznej, przy

ustalonej cz

sto

ci akcji serca. W celu wyznaczenia PWC wykonuje si

badanie na

cykloergometrze rowerowym.
Wska

nik PWC 150/170 okre

la zdolno

ść

wykonania przez ratownika górniczego pracy

fizycznej przy cz

sto

ci akcji serca 150 uderze

na minut

oraz 170 uderze

na minut

Przyjmuj

c istnienie liniowej zale

ci pomi

dzy prac

i cz

sto

akcji serca, warto

ci te

mog

obliczone na podstawie pomiarów cz

sto

ci akcji serca po zako

czeniu

ostatniego etapu badania pod obci

ąż

eniem oraz pomierzonej cz

sto

ci akcji serca po

zako

czeniu poprzedniego etapu badania pod obci

ąż

eniem (etapy badania pod

obci

ąż

eniem, które zostały przerwane przed zaprogramowanym czasem, nie b

brane

pod uwag

Warto

ść

PWC 150/170 podana jest w Watach i mo

e by

obliczona tylko wtedy,

eli istnieje przyrost cz

sto

ci akcji serca pomi

dzy dwoma ostatnimi etapami badania.

W przeciwnym razie warto

ść

nie jest podawana.

- 26 -

Warto

ci PWC 150/170 okre

lone s

przez wyniki uzyskane w ostatnich dwóch etapach

badania pod obci

ąż

eniem, które zostały całkowicie wykonane przez ratownika górniczego.

Dwa punkty A i B okre

lone przez te etapy (patrz wykres poni

ej) zostaj

poł

czone lini

prost

. Warto

ść

PWC dana jest w punkcie przeci

cia tej linii z warto

ciami cz

sto

skurczów 150/170 na minut

. Oznacza to,

e je

eli u ratownika wyst

puje wi

ksza

sto

ść

akcji serca ni

170, program nadal okre

la warto

ść

PWC w ten sam sposób.

e to spowodowa

pewne niewielkie odchylenia od bezwzgl

dnej warto

ci PWC,

ale nie s

one znacz

ce dla prawidłowej diagnozy.

Rys.2. Wyznaczanie warto

ci wska

nika PWC

PWC wzgl.
W celu obliczenia PWC wzgl., warto

ci PWC 150/170 dzielone s

przez ci

ęż

ar ratownika,

daj

c wska

nik wydolno

ci fizycznej, odniesiony do ci

ęż

aru badanego.

Warto

ci PWC 150/170 i PWC wzgl. wyznaczane s

przy pomocy programu

komputerowego, b

cego integraln

ęś

zestawu cykloergometrycznego.

Dla ratowników górniczych i ratowników górniczych nurków wymagana warto

ść

PWC wzgl. wynosi

≥

3,0 W / kg

Uwaga: przy warto

ciach PWC wzgl. < 3,0 dopuszczalna jest 5% tolerancja. W tym

przypadku ostateczn

decyzj

o kwalifikacji podejmuje lekarz prowadz

cy badanie.

Dla zawodowych ratowników d.z.z.r. wymagana warto

ść

PWC wzgl. wynosi

≥

3,1 W / kg bez 5% tolerancji

1.1. Przebieg badania wydolno

ci:

1. Przygotowanie ratownika górniczego do próby.
2. Rozpocz

cie testu zgodnie z wybranym protokołem.

3. Zako

czenie testu po osi

gni

ciu limitu t

tna lub wyst

pieniu innych kryteriów

zako

czenia badania.

4. Etap odpoczynku.
5. Wydruk protokołu ko

cowego.

6. Ocena próby.

- 27 -

2. Próba wydolno

ciowa harwardzka

Wyposa

enie:

- stopie

o wysoko

ci 40 cm,

- stoper,
- metronom.

Wykonanie próby:

- badanie przeprowadza si

w stroju gimnastycznym,

- metronom nastawiony na rytm 120 uderze

na minut

- czas trwania pełnego

wiczenia: - 5 minut.

W ci

gu podanego czasu badany wchodzi na stopie

w tempie 30 razy/ minut

Przed przyst

pieniem do próby nale

y badanemu wyja

sposób jej wykonania, mo

pozwoli

na wsłuchanie si

w rytm metronomu oraz na kilka próbnych wej

ść

. Na hasło „raz”

(1 takt metronomu) badany stawia lew

stop

na stopniu, na hasło „dwa” (2 takt metronomu)

dostawia praw

stop

do lewej (na stopie

) przy całkowitym wypro

cie w stawach

kolanowych i biodrowych, na hasło „trzy” (3 takt metronomu) stawia lew

stop

na podłodze,

a na hasło „cztery” (4 takt metronomu) praw

stop

dostawia do lewej stopy (na podłog

przyjmuj

c postaw

zasadnicz

. Czas trwania jednej ewolucji wynosi 2 sekundy.

eli badany utrzymuje prawidłowy rytm, mo

na wył

czy

komend

słown

Przy próbie zmiany rytmu nale

y pomóc badanemu dono

nym sygnałem.

Po upływie 5 min badany siada na krze

le, a osoba prowadz

ca prób

wykonuje pomiar

sto

ci t

tna, pocz

wszy od 1 min po zako

czeniu próby do 1 min 30 s, nast

pnie od 2

min do 2 min 30 s oraz od 4 min do 4 min 30s (3 pomiary przez 30s).
Wska

nik sprawno

ci - FI - oblicza si

według nast

puj

cego wzoru:

tna

pomiarów

trzech

suma

100

pracy w

czas

Prób

nale

y przerwa

, je

eli badany nie jest w stanie jej wykona

w ci

gu 5 min.

Prób

przerywa si

równie

, je

li badany w ci

gu ok. 20 s nie jest w stanie skorygowa

lub

utrzyma

rytmu wykonywania

wiczenia.

Badanym tym oblicza si

wska

nik wydolno

ci, wstawiaj

c do licznika wzoru cyfr

odpowiadaj

ilo

ci sekund wykonywania

wiczenia x 100. Pomiary t

tna wykonuje si

sposób omówiony powy

ej.

Tabela 19. Ocena wydolno

ci fizycznej na podstawie wielko

ci wska

nika FI

z uwzgl

dnieniem wieku ratownika górniczego / kandydata na ratownika górniczego

Wiek badanego w latach

Warto

ść

wska

nika

poni

ej 30

powy

ej 30

powy

ej 90

b. dobra

80 – 90

dobra

b. dobra

65 – 79

rednio wysoka

dobra

55 – 64

rednio niska

rednia

poni

ej 55

mała

Wymagane warto

ci wska

nika:

Dla kandydatów do ratownictwa górniczego: 80 i powy

Dla ratowników górniczych: 75 i powy

- 28 -

VI. Badanie tolerancji gor

ca w komorze klimatycznej

Warunki

zdrowotne dopuszczenia do przeprowadzenia testu.

Do badania w komorze klimatycznej dopuszcza si

tylko tych kandydatów na ratowników

górniczych i ratowników górniczych, którzy na podstawie badania ogólnolekarskiego, bada

lekarskich specjalistycznych bada

dodatkowych zostaj

uznani za zdolnych do słu

w ratownictwie górniczym.
Nale

y zapewni

personel, sprz

t i

rodki farmakologiczne, które zabezpiecz

prawidłowe

udzielenie pomocy medycznej lub

przeprowadzenie akcji reanimacyjnej.

Miejsce badania: komora klimatyczna zapewniaj

ca utrzymanie temperatury 45

i wilgotno

ci wzgl

dnej 60 %.

Przed prób

w komorze klimatycznej badani powinni przebywa

około 30 minut,

w warunkach temperatury pokojowej.
Bezpo

rednio przed wej

ciem do komory nale

y zmierzy

mas

ciała osoby badanej.

Do badania w komorze klimatycznej kwalifikuj

ratownicy, u których:

•

sto

ść

skurczów serca jest nie wi

ksza ni

90 uderze

na minut

•

nienie t

tnicze krwi jest w zakresie: skurczowe od 100 do 140 mm Hg,

a rozkurczowe od 60 do 90 mm Hg,

•

temperatura wewn

trzna ciała jest w zakresie od 36,0

C do 36,9

Osoba badana przed ekspozycj

na gor

rodowisko powinna wypi

min. 400 ml

wody mineralnej (niegazowanej) lub stołowej.

Czas trwania testu: 60 minut.
W czasie pobytu w komorze, badani przebywaj

w pozycji siedz

cej.

W czasie pobytu w komorze nale

y prowadzi

•

gł

rejestracj

skurczów serca,

•

rejestracj

temperatury wewn

trznej ciała w jamie ustnej co 10 min,

•

obserwacj

zachowania badanych, a okresowo nale

y przeprowadza

wywiad

odno

nie samopoczucia.

Kryteria przerwania testu:

•

subiektywnie zgłaszane objawy złego samopoczucia: zawroty głowy, mroczki przed

oczami lub inne w trakcie obserwacji badanego np. zbledni

cie powłok skórnych. Złe

samopoczucie wynikaj

ce z wyczerpania cieplnego lub udaru cieplnego manifestuje

ogólnym osłabieniem, dr

twieniem ko

czyn dolnych, bólami i zawrotami głowy,

uczuciem duszno

ci, nudno

ciami, zaburzeniami widzenia i stanem pobudzenia,

•

wzrost cz

sto

ci skurczów serca o wi

cej ni

30 uderze

na minut

powy

ej poziomu

spoczynkowego okre

lonego przed ekspozycj

na gor

rodowisko [zgodnie z PN-

EN ISO 9886 : 2005 (U)] na przyrost temperatury wewn

trznej o 1

•

wzrost temperatury wewn

trznej ciała powy

ej 38,5

•

zaburzenia cz

sto

ci rytmu serca – tab.8 pkt 17

Bezpo

rednio po zako

czeniu testu w komorze klimatycznej osoba badana powinna si

wytrze

cznikiem i natychmiast nale

y j

zwa

. Ró

nica masy po badaniu i przed

badaniem okre

li wielko

ść

pocenia podczas testu. Nale

y równie

zmierzy

nienie

tnicze krwi osoby badanej.

- 29 -

Ocena wyników próby tolerancji wysokiej temperatury i wilgotno

ci – kryteria

dyskwalifikuj

ce do słu

by w ratownictwie górniczym:

1) opuszczenie komory przed upływem 60 minut z powodu złego samopoczucia,
2) bóle i zawroty głowy, duszno

ci, mroczki przed oczami, ogólne osłabienie lub

wyst

pienie omdlenia, a tak

e inne objawy

wiadcz

ce o niskiej tolerancji gor

zgłoszone po wyj

ciu z komory,

3) podwy

szona temperatura wewn

trzna ciała powy

ej 38,5

C (

wiadczy o niskiej

tolerancji gor

ca),

4) wyst

pienie skurczów dodatkowych serca, niemiarowo

ść

akcji serca lub inne objawy

wiadcz

ce o niskiej tolerancji gor

ca,

5) utrata powy

ej 1000g masy ciała w ci

gu 1 godzinnego testu, [zgodnie z PN-EN ISO

9886 : 2005 (U)]

6) przyrost cz

sto

ci t

tna o 30 uderze

na minut

lub wi

cej w stosunku do warto

spoczynkowej mierzonej przed wej

ciem do komory na przyrost temperatury

wewn

trznej o 1

- 30 -

VII. Wykaz tabel, rycin i stosowanych skrótów

Wykaz tabel

Tabela 1. Budowa ciała.

Tabela 2. Skóra, tkanka, podskórna i w

zły chłonne.

Tabela 3. Czaszka.

Tabela 4. Narz

d wzroku.

Tabela 5. Narz

d słuchu, równowagi, nos.

Tabela 6. Narz

ucia, jama ustna, gardło, krta

Tabela 7. Szyja, klatka piersiowa i kr

gosłup.

Tabela 8. Układ oddechowy, serce.

Tabela 9. Układ krwiotwórczy, krwiono

ny.

Tabela 10. Układ trawienny.

Tabela 11. Układ moczowo – płciowy.

Tabela 12. Układ ruchu : ko

czyna górna i dolna.

Tabela 13. Układ nerwowy.

Tabela 14. Układ wydzielania wewn

trznego i choroby metaboliczne.

Tabela 15. Nale

na masa ciała dla ratowników górniczych w zale

ci od wzrostu

i budowy ciała ( zakres warto

ci i warto

rednie w kg).

Tabela 16. Kryteria psychologicznego doboru osób do słu

by w ratownictwie górniczym.

Tabela 17. Metody i techniki pomiaru badanych obszarów i funkcji psychologicznych.

Tabela 18. Predykatory przydatno

ci do słu

by w ratownictwie górniczym.

Tabela 19. Ocena wydolno

ci fizycznej.

Wykaz rycin

Rys.1. Nomogram do obliczania wska

nika BMI

Rys.2. Wyznaczanie warto

ci wska

nika PWC

Wykaz skrótów

zawodowi ratownicy górniczy d.z.z.r. – zawodowi ratownicy górniczy dy

uruj

cych

zawodowych zast

pów ratowniczych

BMI – wska

nik masy ciała (ang. Body Mass Index )

PWC – test wytrzymało

ci tlenowej (ang. Physical Working Capacity )

- 31 -

VIII. Zał

czniki

Zał

cznik 1. - Karta badania

Zał

cznik 2. - Za

wiadczenie badania lekarskiego

Zał

cznik 3. - Wyci

g z karty zdrowia

Zał

cznik 4. - Karta badania psychologicznego

Zał

cznik 5. - Ankieta badania psychologicznego

Zał

cznik 6. – Wykaz

publikacji

zawieraj

cych

instrukcje

wykonywania

testów

psychologicznych.

- 32 -

Zał

cznik 1.

KARTA BADANIA

KANDYDATA NA RATOWNIKA / KANDYDATA NA RATOWNIKA NURKA/

KANDYDATA NA RATOWNIKA D.Z.Z.R / RATOWNIKA / RATOWNIKA NURKA /RATOWNIKA

D.Z.Z.R

RODZAJ BADANIA: KWALIFIKACYJNE / OKRESOWE / KONTROLNE

Data badania : …………………………

Nazwisko i imi

.......................................................................................................................................

Data i miejsce urodzenia .........................................................................................................................

Miejsce zamieszkania

................................................................................................................................

Zakład górniczy ...................................................................................

Stanowisko:................................................................Ilo

ść

lat przepracowanych w górnictwie

.................

Dolegliwo

ci obecne .................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

Przebyte choroby .......................................................................................................................................

Wywiad rodzinny

........................................................................................................................................

ywki : papierosy .............................. alkohol ..................................... narkotyki

....................................

1. Badania przedmiotowe

ęż

ar ciała .................. Wzrost ......................

Skóra ...............................................................

Wzrok : V p ........................ V l ..........................

renice : okr

głe, równe,

reakcja .............................................

Słuch : szept U p ................... U l .........................

Głowa : ..............................................................

Nos : dro

ny ..................................................................

Gardło : migdałki nie pow. ................................

bienie : uporz

dkowane, próchnica ...............

Szyja : tarczyca nie powi

kszona ...........................

Klatka piersiowa : symetryczna ..................................

Spirometria : VC ....................... FEV

.........................

Ruchomo

ść

oddechowa : prawidłowa

...................................................................................

Odgłos opukowy : jawny

..............................................................................

Szmer oddechowy: p

cherzykowy prawidłowy

.....................................................................................

Serce : granice w normie, powi

kszone

w prawo ....................... w lewo .......................

Brzuch : mi

kki, niebolesny ...................................

troba : nie powi

kszona, powi

kszona

ledziona : niewyczuwalna ....................................

Przepukliny : nie stwierdza si

pachwinowa, udowa, mosznowa, p

pkowa

Nerki : obj. Goldflamma ujemny, dodatni

gosłup : budowa prawidłowa ........................

.............................................................................

Stawy : ................................................................

Ruchomo

ść

prawidłowa .......................................

czyny górne ...................................................

czyny dolne ...................................................

Płaskostopie : ......................................................

ylaki : .................................................................

Próba Romberga : ujemna ..................................

Obj. Babi

skiego : ujemny ........................................

Pora

enia, niedowłady ...................................

.......................................................................................

Zaniki mi

ęś

niowe ..........................................................

Badanie psychofizyczne : zdolny na okres ............ lat

Badania laboratoryjne :

Morfologia ……………………......................................

- 33 -

Czynno

ść

serca : miarowa, niemiarowa

Tony serca : czyste ..................................................

Szmery .....................................................................

tno .............. /min RR ................ / ............. mm Hg

EKG : norma, nieprawidłowo

ci ................................

OB. .......................................

Badanie ogólne moczu………………………..........

- 34 -

2. Badania czynno

ciowe

A. Próba wysiłkowa

Ocena : ..........................................................................................................................................

B. Próba cieplna :

1. Badanie ratownika przed rozpocz

ciem próby :

tno ...................../min, RR ................................

Temperatura wewn

trzna ciała ..............................

Skargi badanego .......................................................................................................................

2. Badanie ratownika w 60- tej minucie próby :

tno ……………………../min

Temperatura wewn

trzna ciała …………………….

3. Badanie ratownika po wyj

ciu z komory :

Ubytek wagi po 60 min .............................. kg ....................

tno ...................../min, RR ................................

Skargi badanego ………………………………………………………………………………………

4. Ocena próby cieplnej …………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

wiadczenie badanego:

wiadczam,

e podałem zgodnie z prawd

wszystkie wady, ułomno

i przebyte choroby i nie zataiłem niczego, co wpływałoby na ocen

mojej

zdolno

ci do pracy.

wiadczam równie

e nie za

ywałem substancji, które mog

wpłyn

ąć

na zmian

wydolno

ci fizycznej, w tym

rodków farmakologicznych, leków

i narkotyków.

......................................................................

(podpis badanego w obecno

ci lekarza)

Orzeczenie ..................................................................................

Data kolejnego badania .....................................

....................................................................

(podpis i piecz

tka lekarza)

- 35 -

Zał

cznik 2.

................................................... dnia ..............................

miejscowo

ść

WIADCZENIE BADANIA LEKARSKIEGO

Na podstawie przeprowadzonego w dniu .................. badania kwalifikacyjnego*, okresowego*,

kontrolnego*, uznaje si

Ob. ..........................................................................................

ur. ............................................................................

zatrudnionego w zakładzie górniczym

.......................................................................................................

za ........................................................................................... do słu

by w ratownictwie górniczym.

ej wymieniony zgłosi si

na ponowne badania za .....................................................................

* - niepotrzebne skre

.....................................................

(podpis i piecz

tka lekarza)

- 36 -

Zał

cznik 3.

Piecz

ęć

Zakładu Opieki Zdrowotnej

............................... dnia

..........................

miejscowo

ść

WYCI

G Z KARTY ZDROWIA

Imi

i nazwisko ………………………………………………………… PESEL ……………..………………

Zakład Górniczy ……………………………………………………………….………………………………….

Wykaz chorób w okresie ostatnich 12 - tu miesi

cy, choroby przewlekłe:

………………………………………………………………………………………………………………….…..

………………………………………………………………………………………....……………………….…..

Okresy niezdolno

ci do pracy i przyczyny niezdolno

ci wg klasyfikacji ICD - 10 :

………………………………………………………………………………………………………………….…..

.....................................................

(podpis i piecz

tka lekarza)

- 37 -

Zał

cznik 4.

KARTA BADANIA PSYCHOLOGICZNEGO

Nazwisko i imi

..........................................................................................................................................

Wiek ............. Data badania ........................ Rodzaj badania.......................................
Nr...................

Opis badania:

Lp.

Nazwa próby

Wynik surowy

Ocena

Uwagi

Wynik badania: ...........................................................................................................

Wskazania:

....................................................................................................................................................................

............................................................

(podpis psychologa)

- 38 -

Zał

cznik 5.

ANKIETA BADANIA PSYCHOLOGICZNEGO

Imi

i nazwisko...........................................................................................................................................

Zakład pracy................................................................................. Oddział.................................................
Stanowisko.................................................................................. Sta

pracy..............................................
Uprawnienia i funkcje w dru

ynie ratowniczej............................................................................................

........................................................................................... Sta

ratowniczy...............................................
Czy byłe

badany psychologiczne? (zakre

l) TAK / NIE

Data (rok) poprzedniego badania ......................... cel bada

…………...............................………………

Czy uległe

wypadkom w pracy? (zakre

l) TAK / NIE

Opisz charakter urazu, podaj dat

zdarzenia (rok)

....................................................................................
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Wymie

przebyte w ci

gu ostatnich 5 lat ci

ęż

kie choroby, pobyty w szpitalu

....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Czy byłe

leczony w: poradni zdrowia psychicznego, poradni odwykowej, poradni neurologicznej,

korzystałe

z psychoterapii (wła

ciwe podkre

l)?

Stan cywilny: kawaler,

onaty, wdowiec, separacja, sprawa rozwodowa w toku, rozwiedziony

(wła

ciwe podkre

l).

Ilo

ść

osób na utrzymaniu ................. Ilo

ść

dzieci ................ Wiek dzieci

..................................................
Czy w rodzinie jeste

: jedynakiem, dzieckiem po

rednim, dzieckiem najmłodszym, dzieckiem

najstarszym (wła

ciwe podkre

l) liczba rodze

stwa ..............................................

Czy wychowywali Ci

oboje rodzice? (zakre

l) TAK / NIE (je

li NIE opisz co było tego przyczyn

)

....................................................................................................................................................................
Czy jeste

zadowolony ze swojej pracy? (zakre

l) TAK / NIE

Co uwa

asz za najbardziej uci

ąż

liwe w swojej pracy? Opisz

...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
Czy spodziewasz si

trudno

ci na nowym stanowisku? (wypełnia kandydat) TAK / NIE

li TAK, opisz jakich

...........................................................................................................................................................
Praca zawodowa daje mi: (wła

ciwe podkre

•

poczucie samodzielno

ci,

•

satysfakcj

finansow

•

poczucie zadowolenia z siebie,

•

liwo

ść

wykazania si

•

poczucie bycia osob

potrzebn

•

liwo

ść

przebywania z lubianymi lud

mi,

•

inne......................................................................................................................................................
.

Czy chciałby

zmieni

stanowisko pracy ? (zakre

l) TAK / NIE, je

li TAK opisz na jakie -

….……………….........................................................................................................................................
.
Gdyby

miał tak

liwo

ść

jaki zawód chciałby

wykonywa

...............................................................
Po dniu pracy, najcz

ęś

ciej jeste

: (podkre

l) bardzo zm

czony, zm

czony, troch

czony.

Co pomaga Ci odzyska

siły po pracy?

.....................................................................................................
Jakie masz hobby? ....................................................................................................................................

- 39 -

Co robisz w wolnym czasie, jak odpoczywasz?
.........................................................................................
....................................................................................................................................................................
Kto przychodzi ci z pomoc

podczas

yciowych trudno

ci? (podkre

ona, przyjaciel, przyjaciółka,

bliski członek rodziny, kolega, kole

anka, współpracownik, znajomy, nikt.

Do kogo zwrócisz si

o pomoc w przypadku problemów w pracy? …………………………......................

...................................................................................................................................................................
Oce

swoje relacje z przeło

onymi (podkre

l) bardzo dobre, dobre, bezkonfliktowe, nieformalne,

formalne, trudne.
Oce

swoje relacje z współpracownikami (podkre

l) przyjazne, kole

skie, pozytywne, formalne,

negatywne, wrogie.
Kiedy ostatnio uczestniczyłe

w akcji

ratowniczej?....................................................................................
Jaka była Twoja funkcja? ..........................................................................................................................
Rodzaj akcji, charakter zagro

enia

............................................................................................................
Czas trwania .......................................................................... Czy miałe

kontakt z poszkodowanymi

(zakre

l) TAK / NIE

Inne trudno

ci, których do

wiadczyłe

.......................................................................................................

....................................................................................................................................................................
Czy obecnie masz powa

ne zmartwienia? (zakre

l) TAK / NIE je

li TAK, co jest ich przyczyn

Opisz...........................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Czy znasz sposoby poradzenia sobie z nimi? (zakre

l) TAK / NIE je

li NIE, czy chciałby

uzyska

informacje na ten temat? (zakre

l) TAK / NIE

Co chciałby

osi

ąć

w przyszło

ci?

.......................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Czy palisz papierosy? (zakre

l) TAK / NIE je

li TAK, ile dziennie ................................

Jaki alkohol pijesz najcz

ęś

ciej? .................................. Ile razy w tygodniu? .......... W jakiej ilo

ostatnio? .................... Kiedy? ......................................

Jak si

teraz czujesz? (podkre

l) dobrze,

le, wypocz

ty, zm

czony, spokojny, niespokojny,

opanowany, zdenerwowany, pobudzony, niecierpliwy, rozkojarzony.

Dzi

kujemy za wypełnienie ankiety

ARKUSZ OBSERWACJI

1. Nastrój: zm

czony, wypocz

ty, pogodny, smutny, ospały, podejrzliwy, rozdra

niony, gniewny.

2. Poziom pobudzenia: zahamowany, aktywny i spokojny, aktywny i o

ywiony, podniecony i

zorganizowany, podniecony z zdezorganizowany, niezrównowa

ony, reaguje nie adekwatnie

(zbyt silnie, słabo).

3. Stosunek do badaj

cego:

yczliwy, otwarty, zamkni

ty, niech

tny, wrogi, pozytywny, otwarty,

zamkni

ty, uległy, dominuj

cy.

4. Samokontrola: bardzo pewny siebie, pewny siebie, nie pewny, brak wiary w siebie,

zrezygnowany.

5. Uwaga: uwa

ny, skupiony, do

ść

uwa

ny, niezbyt uwa

ny, rozproszony.

6. Rozumienie: łatwo przyswaja instrukcje, rozumie je przeci

tnie, niezbyt dobrze, wymaga

wyja

nie

, przyswaja z trudem, nie rozumie instrukcji.

- 40 -

7. Styl radzenia w sytuacji zadaniowej: nastawiony na zadanie, skoncentrowany na emocjach,

unikaj

cy, szukaj

cy potwierdzenia.

8. Zdolno

ci werbalne/ słownictwo: bardzo dobre, dobre, przeci

tne, raczej słabe, bardzo słabe.

9. Tempo pracy: szybkie i dokładne, szybkie i niedokładne, przeci

tne, raczej powolne, wolne.

10. Wygl

d zewn

trzny: bardzo zadbany, zadbany, schludny, niedbały, brudny.

11. Cechy charakterystyczne:...................................................................................................................

12. Uwagi...................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

- 41 -

Zał

cznik 6.

Wykaz publikacji zawieraj

cych instrukcje wykonywania testów

psychologicznych:

1. J. Brzezi

ski, M. Gaul, E. Hornowska, A. Machowski M. Zakrzewska „Skala Inteligencji

Wechstera dla dorosłych. Wersja zrewidowana. Polska adaptacja WAIS-R (PL)” Pracownia

Testów Psychologicznych PTP W-wa 1996

2. P. Brzozowski, R. Drwal „Kwestionariusz Osobowo

ci Eysencka. Polska adaptacja EPQ-R”

Pracownia Testów Psychologicznych PTP W-wa 1995

3. J. Strelau, B. Zawadzki „Kwestionariusz Temperamentu PTS”. Pracownia Testów

Psychologicznych PTP, W-wa 1998

4. B. Zwadzki, J. Strelau „Formalna charakterystyka zachowania – kwestionariusz

temperamentu (FCZ-KT)”. Pracownia Testów Psychologicznych PTP W-wa 1997r.

5. K. Wrze

niewski, T. Sosnowski, D. Matusik „Inwentarz stanu i cechy l

ku STAI. Polska

adaptacja”. Pracownia Testów Psychologicznych PTP W-wa 2002r.

6. B. Zawadzki, J. Strelau, P. Szczepaniak, M.

liwi

ska „Inwentarz Osobowo

ci NEO-FFI Costy

i McCrae. Polska adaptacja”. Pracownia Testów Psychologicznych PTP

W-wa 1998r.

7. X. Gliszczy

ska „Skala I-E w pracy. Technika pomiaru poczucia kontroli w sytuacji pracy”.

Pracownia Testów Psychologicznych PTP W-wa 1990r.

8. „Ocena zdrowia psychicznego na podstawie bada

kwestionariuszami Davida Goldberga”.

Podr

cznik dla u

ytkowników Kwestionariuszy GHQ-12 i GHQ-28”.

Instytut Medycyny Pracy w Łodzi. Łód

2001r.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
5Chemia (wyklady) 12 01 2008 id Nieznany
312[01] 04 091 STYCZEN 2009 id Nieznany (2)
Chemia wyklady 2007 2008(1) id Nieznany
Gieldy ZALICZENIE 2007 2008 id Nieznany
Karta pracy egzaminacyjnej styczen 2008 id 232123
7chemia wyklady (17 02 2008) id Nieznany
ASSETS sygnalna ludnosc 2008 id Nieznany (2)
matematyka 2 rozsz maj 2008 id Nieznany
4Chemia (wyklady) 5 01 2008 id Nieznany
Arkusz egzaminacyjny styczen 2008 id 68652 (2)
biologia 2009 styczen rozsz id Nieznany
MIGRENA 2008 id 300249 Nieznany
biol prob styczen 2012 id 87360 Nieznany
odp maj 2008 id 332083 Nieznany
mat prob styczen 2010(1) id 282 Nieznany
ant41 2008 id 65577 Nieznany (2)
ANIMATOR 1 2008 a id 64942 Nieznany

więcej podobnych podstron