Język serbsko-chorwacki

http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/sch.html

1 z 2

2008-06-10 16:36

Język serbsko-chorwacki

Српски језик Hrvatski jezik

Akcent toniczny

: krótki opadający, krótki rosnący, długi opadający, długo

rosnący.
Akcent nigdy nie pada na ostatnią głoskę wyrazu wielogłoskowego.

1.

Występuje iloczas także na głoskach nieakcentowanych (jak w

czeskim

i

słowackim

, a w odróżnieniu od

słoweńskiego

).

SCH: mla(dōga, pe(t pa``lācā
SŁE: mládega, pe(t pa(lcev
CZE: mladého, pět palců

2.

ps. zgłoskotwórcze l przechodzi w u
dubem

'dłubię', suza 'łza', mučati 'milczeć', vuk 'wilk', žut 'żółty

3.

l na końcu zgłoski przechodzi w o
hvalio

'chwalił', tresao 'trząsł', bio 'był', pratilac : pratioca (Gpl) 'towarzysz'

4.

brak utraty dźwięczności w wygłosie (por.

ukraiński

)

led

[..d], Srb [..b], med [..d]

5.

przejście čr → cr
SCH: crv, crven, crta, crn
SŁE: črv, črljen, črta, črn

6.

w liczbie mnogiej: celownik = narzędnik = miejscownik
rzeczow. na spółgłoskę: -ima jelenima, selima, stvarima
rzeczow. r. ż. na -a: -ama ženama, gorama

7.

Końcówka dopełniacza l. mnogiej -ā (długie a)
jelen → jelenā
selo → selā
žena → ženā

8.

brak odmiany liczebników powyżej '5' (przysłówki liczebnikowe)

9.

wołacz także w liczbie mnogiej i rodzaju nijakim
neut. sg.: dijète → di``jete!; krìlo → krílo!
pl.: kònji → ko``nji!; junáci → ju``nāci!

10.

zachowane proste czasy przeszłe:

aoryst i imperfectum

11.

narzędnik rzeczowników rodzaju żeńskiego na -a: -om

12.

przejście ps.

t' (kt'), dj

w ć, đ [dź]

13.

przejście ps. jać w ije (odmiama chorwacka), e (odmiana serbska)
CHO: dijete, brijeg
SER: дете, брег

14.

dwa alfabety: łacinka (Chorwacja, Bośnia i Hercegowina) i cyrylica (Serbia
i Czarnogóra)

15.

Język serbsko-chorwacki

http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/sch.html

2 z 2

2008-06-10 16:36

silne rozbicie dialektyczne Ze względu na postać słowa 'co' wyróżnia się
dialekty:

czakawski - ča

I.

kajkawski - kaj

II.

sztokawski - što

Ze wzlędu na postać prasłowiańskiej głoski jać wyróżnia się w
dialekcie sztokawskim następujące odmiany:
i mliko, lip - ikawski, spotykany w języku mówionym, lecz nie
uważany za język literacki

a.

e mleko, lep - ekawski, występuje głównie w Serbii i Wojwodinie

b.

(i)je mlijeko, lijep - (i)jekawski, występuje w Chorwacji,
Czarnogórze, w większej części Bośni i Hercegowiny.

c.

III.

16.

Wstecz

Spis treści

Wstęp

Na początek strony